Галоўная (original) (raw)
Пропаведзь на Нядзелю пра Закхея
Евангелле паводле Лукі 19, 1-10
Цэнтрам чытанага сёння ўрыўку Евангелля з’яўляецца апошняе выказванне: «Сын Чалавечы прыйшоў шукаць і збаўляць тое, што было прапаўшым». Дзеясловы «шукаць» і «прапасці» знаходзяцца ў аснове дзеяў і місіі Ісуса. «Шукаць» — гэта дзеяслоў збаўлення, які адносіцца да стаўлення Бога да чалавека, якога Ён сфармаваў у сваіх руках і пальцах Стварыцеля. «Прапасці» — супрацьлегласць збаўленню, гэта дзеяслоў поўнай паразы чалавека і адмовы вярнуцца ў рукі і пальцы Бога, Творцы і Айца. Менавіта ў сцэне навяртання Закхея гэтая місія Ісуса выяўляецца ва ўсёй паўнаце. Перш за ўсё таму, што кантэкст апісаных падзей здаецца сучаснікам далёкім ад усялякай магчымасці адкуплення і збаўлення. Ерыхон - памежны горад і сядзіба падатковых чыноўнікаў. Яго жыхары пастаянна кантактуюць з купцамі і язычнікамі, што не дазваляе ім выконваць патрабаванні да здзяйснення культу (яны «нячыстыя», кажучы мовай Бібліі).
Богаяўленне Госпада нашага Ісуса Хрыста
Евангелле паводле Мацвея 3, 13-17
Ярдан — рака, якая па вертыкалі перасякае не толькі Святую Зямлю, але і ўсю Біблію. Пачынаецца ў Гермоне, на поўначы Палестыны, упадае ў даліну, названую ў гонар самой ракі, працякае праз Тыберыядскае мора (раней рабіны лічылі, што воды Ярдана не змешваюцца з водамі возера) і рухаецца праз тысячу выгібаў, пераадольваючы адлегласць у 300 км да Мёртвага мора, якое знаходзіцца ўсяго ў 104 км. Там аддае свае воды ў вадазбор, які знаходзіцца ў самай нізкай кропцы Зямлі, на 400 м ніжэй за ўзровень мора. Ярдан таксама працякае праз гісторыю Бібліі, ад Кнігі Быцця, калі Лот выбраў Ярданскую даліну месцам сваёй аселасці (13, 10), да Новага Запавету, калі на яго берагах з'явіўся незвычайны прарок Ян Хрысціцель.
Гэта падводзіць нас да эпізоду Хросту Гасподняга, які мы святкуем сёння і які звязваем з нашым уласным хростам. Сёння мы засяродзімся на двух пытаннях, якія прысутнічаюць у біблійных чытаннях, якія можна ўявіць сабе як дзве перакладзіны крыжа.
Нараджэнне Хрыстова
Евангелле паводле Мацвея 2, 1-12
«Мы бачылі велізарную зорку, святло якой настолькі перавышала бляск усіх астатніх, што іх зусім не было відаць. Потым зорка спынілася прама над гротам... Вось была вялізная зорка, якая свяціла над гротам з вечара да раніцы, зорка, якой не было ад пачатку свету». Два прыведзеныя вышэй фрагменты паходзяць з народнай традыцыі, якая развіла апавяданне Мацвея пра мудрацоў і якая ўвайшло ў два апокрыфы: у Пратаевангелле Якуба (3 ст.) і ў Евангелле «Дзяцінства Збавіцеля» (6 ст.). Спынімся і мы, каб палюбавацца зоркай, што асвятляе евангельскую гісторыю, якая асвяціла мудрацоў з Усходу, што з’яўляюцца сімвалам усіх народаў зямлі, якія шчырым сэрцам шукаюць Бога.
Гіпотэзы, чым магла быць гэтая зорка, памнажаюцца і толькі засланяюць цуд самой зоркі, зводзячы яе да прадмета навуковых спрэчак. Таму пакінем спробы канкрэтнай ідэнтыфікацыі і прыслухаемся да парады, якую даў нам вялікі знаўца Бібліі, дамініканец айцец Лагранж: «Багаслоўе можа сказаць нам пра зорку мудрацоў значна больш, чым астраномія».
Нядзеля Айцоў: Радавод Хрыста
Евангелле паводле Мацвея 1, 1-25
Святы Мацвей, пішучы радавод Хрыста, выражае ў ім таямніцу Ісуса. Ён прадстаўляе генеалагічную лінію, якая вядзе да важнай для нас Асобы. У нейкі момант, аднак, ход гэтай лініі перарываецца, і яна сустракаецца з іншай лініяй, якая выходзіць з гары. І гэта змяняе ўсё.
Але і гэтая першая лінія таксама неабходная. Існуе лінія крыві — прадказальная, якая паддаецца дакументаванню. Ёсць таксама неспадзяванка, нешта нечаканае. Ёсць гісторыя, якая здаецца толькі чалавечай. Але ёсць таксама ўмяшанне Бога, Які ўваходзіць у гісторыю і робіць у ёй радыкальны паварот. Гэта тое, што чаканае.
Але ёсць і тое, што здзіўляе. Ісус уключаны ў дзеі Ізраіля. Гэта лёгка паказаць. Але Ён не абмяжоўваецца імі, Ён пераўзыходзіць іх і ўваходзіць у дзеі ўсяго чалавецтва. Больш за тое - Божы план ідзе непрадбачанымі шляхамі, нават праз дарогі граху. Бог выконвае свае абяцанні. Выконваючы іх, аднак, Ён уносіць элемент навізны. Ісус спаўняе чаканні. Аднак робіць Ён гэта нечаканым чынам. Гэта таямніца Ісуса. Таямніца, да якой можна ставіцца дваяка: згоршыцца або адараваць. Блюзнерства або малітва.
Навяртанне Мялеція
О титулярном епископе Иерапольском Мелетии Смотрицком. Сначала яром оппоненте св Иосафата Кунцевича, а потом столь же активном свидетеле его святости и активисте Св. Унии.
Максим Смотрицкий родился по одним данным в 1572 году, по другим — в 1579 году. Его отцом был православный писатель-полемист Герасим Смотрицкий, впоследствии руководитель знаменитой Острожской школы и один из издателей Острожской Библии, в частности он написал предисловие к ней. Вначале Максим Смотрицкий учился в отцовской школе, потом у иезуитов в Виленской академии, после чего изучал богословие и философию в лучших католических, реформатских и лютеранских университетах Европы. В некоторых источниках также указывается на изучение им медицины и получение степени доктора в этой науке, что свидетельствует о том, что он не пытался ради ученой степени выдавать себя за католика или протестанта, как это делали многие другие студенты.