Andrzej Trzebicki (original) (raw)
Andrzej Trzebicki (23 November 1607 – 28 December 1679) was a nobleman and priest in the Polish–Lithuanian Commonwealth. Deputy Chancellor of the Crown from 1652, bishop of Przemyśl since 1655, bishop of Kraków since 1658. Loyal to king Jan Kazimierz Vasa, accompanied him during his exile and eventual return in The Deluge. Enemy of Protestants, his influence contributed to the exile of Polish brethren in 1658. * v * t * e * v * t * e
Property | Value |
---|---|
dbo:abstract | Andrzej Trzebicki (23 November 1607 – 28 December 1679) was a nobleman and priest in the Polish–Lithuanian Commonwealth. Deputy Chancellor of the Crown from 1652, bishop of Przemyśl since 1655, bishop of Kraków since 1658. Loyal to king Jan Kazimierz Vasa, accompanied him during his exile and eventual return in The Deluge. Enemy of Protestants, his influence contributed to the exile of Polish brethren in 1658. * v * t * e * v * t * e (en) Andrzej Zawisz Trzebicki (Trzebica, 23 november 1607 - Kielce, 28 december 1679), was de vice-kanselier en Secretaris van de Kroon, senator, 57e bisschop van Krakau en bisschop van Przemyśl. (nl) Andrzej Zawisz Trzebicki herbu Łabędź (ur. 23 listopada 1607 we wsi koło Sieradza, zm. 28 grudnia 1679 w Kielcach) – mianowany biskupem krakowskim w 1657 roku, biskup przemyski w 1654 roku, podkanclerzy koronny, prepozyt płockiej kapituły katedralnej w latach 1653-1659, kanonik krakowski, opat czerwiński w latach 1653-1657, w 1674 pełnił funkcję interreksa w zastępstwie prymasa. Jako senator wziął udział w sejmach: 1654 (II), 1655, 1659, 1661, 1662, 1664/1665, 1665, 1666 (I), 1666 (II), 1667, 1668 (I), 1668 (II), 1668 (III), 1669 (I), 1669 (II), 1670 (I), 1670 (II), 1672 (I), 1673, 1674 (I), 1674 (II), 1676 i 1677 roku. Był synem Marcina – kasztelana wieluńskiego i Katarzyny Rożniatowskiej herbu Ostoja. Kształcił się w kolegium jezuitów w Kaliszu, następnie na studiach filozoficznych w kolegium jezuickim w Krakowie. Główne studia teologiczne odbył w Rzymie, święcenia kapłańskie przyjął po powrocie do Polski. Jego pierwszą pracą jako kapłana była funkcja proboszcza parafii Prochy w diecezji płockiej. W 1633 został kanonikiem kapituły płockiej. Jednocześnie uzyskał doktorat z teologii obojga praw. 30 kwietnia 1642 wygłosił mowę w katedrze płockiej na przywitanie króla Władysława IV Wazy z rodziną. Od tego momentu jego kariera nabrała rozpędu. 30 maja 1642 został kanonikiem gnieźnieńskim, a w 1644 kanonikiem kapituły katedralnej w Krakowie. W okresie bezkrólewia w 1648 kierował kancelarią prymasa, a od króla Jana Kazimierza w 1653 roku przyjął urząd podkanclerzego koronnego. 12 grudnia 1654 decyzją papieża Innocentego X został biskupem przemyskim. Sakrę biskupią przyjął w kościele Jezuitów w Krakowie 21 września 1655. Opóźnienie spowodowane było wojną ze Szwecją. W czasie "potopu szwedzkiego" towarzyszył królowi Janowi Kazimierzowi, również na wygnaniu na Śląsku. Był zwolennikiem wypędzenia braci polskich z Polski, do czego doprowadził na sejmie w 1658. 14 lipca 1657 umarł w Raciborzu biskup krakowski Piotr Gembicki. Król Jan Kazimierz w liście do Stolicy Apostolskiej zaproponował na stanowisko biskupa krakowskiego Andrzeja Trzebickiego. Propozycja królewska została pozytywnie rozpatrzona i 2 marca 1658 papież Aleksander VII zwolnił Trzebickiego z funkcji biskupa przemyskiego, powołując równocześnie do Krakowa. 3 listopada 1658 Andrzej Trzebicki odbył ingres do katedry wawelskiej. Na sejmie abdykacyjnym 16 września 1668 roku podpisał akt potwierdzający abdykację Jana II Kazimierza Wazy. Był członkiem zawiązanej 5 listopada 1668 roku na sejmie konwokacyjnym. Po abdykacji Jana II Kazimierza Wazy w 1668 roku, popierał do polskiej korony kandydaturę francuskiego księcia Wielkiego Kondeusza. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1669 roku z województwa krakowskiego. Jako biskup krakowski przeprowadził wielką lustrację dóbr biskupstwa krakowskiego, odbudował zniszczenia po wojnie ze Szwecją, wspierał, zwłaszcza finansowo, Arcybractwo Miłosierdzia i założył pierwszy w Polsce szpital dla obłąkanych, tzw. "Dom pod Łabędziem" (ul. Szpitalna 13). W katedrze dopilnował dokończenia budowy kaplicy Wazów, wyremontował wieżę zegarową i prezbiterium. Katedrze ofiarował bardzo cenną serię gobelinów, kielichy oraz wypełniając testament poprzednika, zamówił w Gdańsku nowy relikwiarz dla świętego Stanisława. Relikwie świętego złożono w nim w 1671 r. Biskup sprowadził i pochował w podziemiach kaplicy rodzinnej zmarłego po abdykacji we Francji Jana Kazimierza. Po śmierci króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego uczestniczył w przygotowaniach wyboru nowego króla. Z powodu obłożnej choroby interrexa, został wyznaczony do przeprowadzenia w jego zastępstwie elekcji. Był członkiem zawiązanej 15 stycznia 1674 roku na sejmie konwokacyjnym. W 1674 roku był elektorem Jana III Sobieskiego z województwa krakowskiego, podpisał jego pacta conventa. Kilka dni po śmierci prymasa Kazimierza Floriana Czartoryskiego ogłosił królem Jana III Sobieskiego, chociaż był jego przeciwnikiem. Precedens ten sprawił, że biskup Trzebicki rościł sobie pretensje do sprawowania kompetencji prymasowskich, w tym prawa do koronacji królewskiej. Gdy wybrano nowego arcybiskupa gnieźnieńskiego Andrzeja Olszowskiego, obaj duchowni weszli w ostry konflikt, który zakończyła dopiero interwencja papieska. Zaczął poważnie chorować pod koniec 1679, jeszcze w Boże Narodzenie odprawił mszę świętą. Zmarł 28 grudnia 1679 w Kielcach. Po mszy w katedrze wawelskiej został pochowany 29 stycznia 1680 w kościele św. św. Piotra i Pawła w Krakowie. Zgodnie z ostatnią wolą przekazano również klasztorowi OO Jezuitów ogromną bibliotekę biskupa (Spłonęła w ogromnym pożarze, jaki wybuchł w klasztorze 26 lipca 1719). Siostrzeniec biskupa – dziekan krakowski Kasper Cieński ufundował wujowi barokowy pomnik z czarnego marmuru dębnickiego, uzupełnionego białym w kościele św. św. Piotra i Pawła w Krakowie i nieco skromniejszy, również marmurowy, w katedrze wawelskiej. (pl) Анджей Тшебицкий (23 ноября 1607 года, Тшебична под Серадзем — 28 декабря 1679 года, Кельце) — римско-католический и государственный деятель Речи Посполитой, епископ пшемысльский (1654—1658) и краковский (1658—1679), подканцлер коронный (1652—1658), интеррекс Речи Посполитой в 1674 году. (ru) Анджей Завіша Тшебіцький гербу Лебідь (нар. 23 листопада 1607, Тшебічна — пом. 28 грудня 1679, Кельці) — римсько-католицький і державний діяч Речі Посполитої; Перемишльський (1654–1658) і Краківський єпископ (1658–1679); підканцлер коронний (1653–1658). (uk) |
dbo:birthDate | 1607-11-23 (xsd:date) |
dbo:deathDate | 1679-12-28 (xsd:date) |
dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Andrzej_Trzebicki.jpg?width=300 |
dbo:wikiPageID | 4136019 (xsd:integer) |
dbo:wikiPageLength | 2567 (xsd:nonNegativeInteger) |
dbo:wikiPageRevisionID | 1122298213 (xsd:integer) |
dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Bishop_of_Kraków dbr:Bogusław_Leszczyński dbr:Kanclerz dbc:Canons_of_Gniezno dbc:Ecclesiastical_senators_of_the_Polish–Lithuanian_Commonwealth dbr:Priest dbc:1607_births dbc:1679_deaths dbc:17th-century_Polish_nobility dbc:17th-century_Roman_Catholic_bishops_in_the_Polish–Lithuanian_Commonwealth dbc:Bishops_of_Przemyśl dbc:Bishops_of_Kraków dbr:Bishop_of_Przemyśl dbr:Polish–Lithuanian_Commonwealth dbr:Piotr_Gembicki dbr:The_Deluge_(Polish_history) dbr:Polish_brethren dbr:Jan_Kazimierz_Vasa dbr:Jan_Małachowski dbr:Protestants dbr:Stanisław_Sarnowski dbr:Jan_Zamoyski_(Bishop_of_Łuck) dbr:Stefan_Koryciński |
dbp:birthDate | 1607-11-23 (xsd:date) |
dbp:deathDate | 1679-12-28 (xsd:date) |
dbp:more | no (en) |
dbp:name | Andrzej Trzebicki (en) |
dbp:title | dbr:Bishop_of_Kraków dbr:Kanclerz dbr:Bishop_of_Przemyśl |
dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Birth_date dbt:S-aft dbt:S-bef dbt:S-end dbt:S-rel dbt:S-start dbt:S-ttl dbt:Unsourced dbt:Death_date_and_age dbt:Infobox_noble dbt:Poland-RC-bishop-stub dbt:Poland-noble-stub dbt:Deputy_Chancellors_of_the_Crown |
dbp:years | 1652 (xsd:integer) 1655 (xsd:integer) 1658 (xsd:integer) |
dct:subject | dbc:Canons_of_Gniezno dbc:Ecclesiastical_senators_of_the_Polish–Lithuanian_Commonwealth dbc:1607_births dbc:1679_deaths dbc:17th-century_Polish_nobility dbc:17th-century_Roman_Catholic_bishops_in_the_Polish–Lithuanian_Commonwealth dbc:Bishops_of_Przemyśl dbc:Bishops_of_Kraków |
gold:hypernym | dbr:Nobleman |
schema:sameAs | http://viaf.org/viaf/45102935 |
rdf:type | owl:Thing foaf:Person dbo:Person dul:NaturalPerson wikidata:Q19088 wikidata:Q215627 wikidata:Q5 wikidata:Q729 yago:WikicatBishopsOfKraków dbo:Animal dbo:Eukaryote dbo:Noble dbo:Species schema:Person yago:Bishop109857200 yago:CausalAgent100007347 yago:Clergyman109927451 yago:Lawgiver110249270 yago:Leader109623038 yago:Legislator110253995 yago:LivingThing100004258 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:Person100007846 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Politician110451263 yago:Priest110470779 yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo yago:Senator110578471 yago:SpiritualLeader109505153 yago:Whole100003553 yago:Wikicat17th-centuryRomanCatholicBishops yago:WikicatEcclesiasticalSenatorsOfThePolish–LithuanianCommonwealth yago:WikicatPolishBishops |
rdfs:comment | Andrzej Trzebicki (23 November 1607 – 28 December 1679) was a nobleman and priest in the Polish–Lithuanian Commonwealth. Deputy Chancellor of the Crown from 1652, bishop of Przemyśl since 1655, bishop of Kraków since 1658. Loyal to king Jan Kazimierz Vasa, accompanied him during his exile and eventual return in The Deluge. Enemy of Protestants, his influence contributed to the exile of Polish brethren in 1658. * v * t * e * v * t * e (en) Andrzej Zawisz Trzebicki (Trzebica, 23 november 1607 - Kielce, 28 december 1679), was de vice-kanselier en Secretaris van de Kroon, senator, 57e bisschop van Krakau en bisschop van Przemyśl. (nl) Анджей Тшебицкий (23 ноября 1607 года, Тшебична под Серадзем — 28 декабря 1679 года, Кельце) — римско-католический и государственный деятель Речи Посполитой, епископ пшемысльский (1654—1658) и краковский (1658—1679), подканцлер коронный (1652—1658), интеррекс Речи Посполитой в 1674 году. (ru) Анджей Завіша Тшебіцький гербу Лебідь (нар. 23 листопада 1607, Тшебічна — пом. 28 грудня 1679, Кельці) — римсько-католицький і державний діяч Речі Посполитої; Перемишльський (1654–1658) і Краківський єпископ (1658–1679); підканцлер коронний (1653–1658). (uk) Andrzej Zawisz Trzebicki herbu Łabędź (ur. 23 listopada 1607 we wsi koło Sieradza, zm. 28 grudnia 1679 w Kielcach) – mianowany biskupem krakowskim w 1657 roku, biskup przemyski w 1654 roku, podkanclerzy koronny, prepozyt płockiej kapituły katedralnej w latach 1653-1659, kanonik krakowski, opat czerwiński w latach 1653-1657, w 1674 pełnił funkcję interreksa w zastępstwie prymasa. (pl) |
rdfs:label | Andrzej Trzebicki (en) Andrzej Trzebicki (nl) Andrzej Trzebicki (pl) Тшебицкий, Анджей (ru) Анджей Тшебіцький (uk) |
owl:sameAs | freebase:Andrzej Trzebicki yago-res:Andrzej Trzebicki http://viaf.org/viaf/45102935 http://d-nb.info/gnd/11903316X http://d-nb.info/gnd/1243943572 wikidata:Andrzej Trzebicki http://arz.dbpedia.org/resource/اندريه_ترزيبيكى dbpedia-nl:Andrzej Trzebicki dbpedia-pl:Andrzej Trzebicki dbpedia-ru:Andrzej Trzebicki dbpedia-uk:Andrzej Trzebicki https://global.dbpedia.org/id/3pU3H |
prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Andrzej_Trzebicki?oldid=1122298213&ns=0 |
foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Andrzej_Trzebicki.jpg |
foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Andrzej_Trzebicki |
foaf:name | Andrzej Trzebicki (en) |
is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Andrzej_Trebicki |
is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Przemyśl dbr:Andrzej_Trebicki dbr:Bodzentyn dbr:Archbishop_of_Kraków dbr:Dzików,_Tarnobrzeg dbr:Interrex_(Poland) dbr:1674_Polish–Lithuanian_royal_election dbr:1607 dbr:1679 dbr:Bodzentyn_Castle dbr:John_II_Casimir_Vasa dbr:Bishop_of_Przemyśl dbr:Saints_Peter_and_Paul_Church,_Kraków dbr:Michał_Korybut_Wiśniowiecki dbr:Lwów_Oath dbr:Palace_of_Bishops_of_Kraków |
is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Andrzej_Trzebicki |