Caput mortuum (original) (raw)
Caput mortuum (lateinisch für „Totenkopf“), auch Colcothar bzw. Kolkothar oder Morellensalz, ist ein aus Pyrit durch Abrösten des Schwefels gewonnenes mineralisches Pigment aus Eisen(III)-oxid. Seine Farbe ist ein violettstichiges Rot.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Caput mortuum (lateinisch für „Totenkopf“), auch Colcothar bzw. Kolkothar oder Morellensalz, ist ein aus Pyrit durch Abrösten des Schwefels gewonnenes mineralisches Pigment aus Eisen(III)-oxid. Seine Farbe ist ein violettstichiges Rot. (de) Caput mortuum (plural capita mortua) is a Latin term whose literal meaning is "dead head" or "worthless remains", used in alchemy. Caput mortuum (alternately called nigredo) signified a useless substance left over from a chemical operation such as sublimation and the epitome of decline and decay; alchemists represented this residue with a stylized human skull, a literal death's head. The symbol shown on this page was also used in 18th-century chemistry to mean residue, remainder or residuum. Caput mortuum was also sometimes used to mean crocus metallorum, i.e. brownish-red metallic compounds such as crocus martis (ferrous sulfate), and crocus veneris. (en) Caput mortuum (plural: Capita mortua) es una expresión latina cuyo significado literal es "cabeza muerta" o "restos ", usada en alquimia. También da nombre a un tipo de pigmento, conocido popularmente como púrpura cardenal. (es) Caput mortuum (plurala capita mortua) Latinezko termino bat da, literalki "hildako burua" edo "baliorik gabeko soberakin" esan nahi duena. Alkimian erabiltzen zen terminoa da. Caput mortuumek (batzuetan ere izenez ezaguna) sublimazioa bezalako prozesu kimikoen ondoren geratzen zen soberakinari erreferentzia egiten zion. Sustantzia baten balioaren galera adierazten duen. Alkimistek soberakin hori estilizatutako hildako burezur batekin irudikatzen zuten, literalki hildako baten burua. Ikurra, XVIII. mendean kimikan ere erabili zen soberakin bat zegoela adierazteko. Caput mortuum ere erabili ohi zen crocus metallorum adierazteko, sulfato ferrosoak (crocus martis) zein (crocus veneris) uzten zuten konposatu metaliko arre-gorria. Hematitearen egiten zen pigmentuak ere izena hartzen zuen. (eu) Le caput mortuum est un pigment ocre artificiel de couleur brun violacé obtenu par calcination du sulfate de fer. Le caput mortuum ou « tête morte » tire son étymologie latine de l'ancienne chimie, dont la signification veut dire « résidu dont on ne peut rien extraire ». Il est issu des dernières opérations faites avec de l'oxyde de fer.C'est également le terme utilisé par les alchimistes, pour désigner les résidus après distillation sèche, qui restaient dans les cornues. On parlait aussi de chaux, chaux renvoyait alors à la nature pulvérulente et terreuse du résidu. Le terme vient de la manière qu'avaient les alchimistes de nommer les produits quelconques de leurs opérations à l'aune des parties du corps humain: tout ce qui se volatilisait dans les distillations était un esprit en général et lorsque la matière mise en distillation avait perdu toute sa partie volatile elle était comme un corps sans âme. C’était pour ainsi dire une tête humaine d'où les esprits s'étaient envolés à l'instant de la mort. De là l'expression de « caput mortuum ». Le caput mortuum était un des principes des anciens chimistes ou plutôt un des cinq produits des anciennes analyses chimiques. Ces cinq produits étaient l'esprit ou mercure, le phlegme, l'huile ou soufre, le sel et la terre damnée, caput mortuum. Chez les romains le caput mortuum est le résidu de la calcination du sulfate de fer, technique que l'on retrouve décrite plus tard dans le traité de Lomazzo (1584). Au Moyen Âge, il désigne l'oxyde de fer calciné par la couperose ou vitriol vert. Dans le traité de Turquet de Mayernne (1628) il est décrit comme « le résidu de l'eau forte ou "caput mortuum", le terme est utilisé pour décrire l'oxyde de fer résiduel, sous-produit de l'acide sulfurique. » On trouve cette couleur sous le nom de colcotar, ou colcothar (de vitriol), rouge d'Angleterre, rouge indien artificiel, rouge de Venise, rouge de Mars. Un temps disparu, le nom de caput mortuum semble revenir en usage sur les nuanciers des fabricants : Winsor et Newton (aquarelle, pastel), Schmincke (huile, pastel), Sennelier (huile, aquarelle) et Talens (huile, pastel) proposent un Violet Caput Mortuum, à base d'oxyde de fer synthétique (PR101), variante plus brune du violet de Mars. Il est obtenu généralement à partir du PR 101 ou oxyde de fer rouge de synthèse. Le caput mortuum a été utilisé pour le polissage des lentilles et des miroirs. (fr) La locuzione latina caput mortuum, tradotta letteralmente, significa "testa morta". Il simbolo del caput mortuum (it) Caput mortuum (łac. martwa głowa) – czerwony pigment mineralny, tlenek żelaza(III) Fe2O3, otrzymywany przez prażenie siarczanu żelaza(III), używany jako barwnik w malarstwie. W alchemii termin ten oznaczał pozostałość po procesie destylacji albo sublimacji jakiejś substancji, resztki, rzecz bez wartości. (pl) Caput mortuum (av latin caput ’huvud’ och mortuus ’död’) är ett brunlila färgpigment vars huvudsakliga färgande beståndsdel utgörs av järnoxid. Namnet har ofta använts synonymt med engelskt rött och betecknat en rad likartade pigment som framställts på olika sätt, exempelvis som restprodukter från tillverkning av alun, järnvitriol eller svavelsyra. Kvaliteten och kulören hos syntetisk järnoxid beror på bränningstemperaturen, och 1900-talets normalfärgserie för konstnärsfärger har befäst ett språkbruk som tydligt skiljer mellan caput mortuum (brunt eller brunlila, bränt vid 900-1000 grader) och engelskt rött (rött eller rödbrunt, bränt vid 700-800 grader). De konstnärsfärger som idag säljs under namnet caput mortuum kan bestå av en blandning av röd och svart järnoxid. Inom alkemin innebar beteckningen caput mortuum (omväxlande kallat för nigredo) ett värdelöst ämne som blivit över från en kemisk operation såsom sublimering och står för nedgång och förfall. Alkemisterna symboliserade denna rest med en stiliserad mänsklig skalle, ett i bokstavlig mening dött huvud. Möjligen kan pigmentets märkliga namn ha uppstått med hänvisning till att järnoxid i form av rost är en sådan till synes värdelös restprodukt. Beteckningen caput mortuum har också använts på pigment tillverkade av mald mumie, organiska ämnen som kemiskt var något helt annat än järnoxid men som hade en likartad kulör och där det redan etablerade namnet passade väl i marknadsföringen. Sådant pigment, kallat mumiebrunt, mumia eller egyptiskt brunt, användes i konstmåleriet från 1600-talet och fanns att köpa ända in på 1920-talet. I ett riktigt framställt mumiebrunt skulle det ingå bitumen (även kallat asfalt), vilket i vissa fall användes vid balsameringen av mumier i det forntida Egypten, men det bruket varierade. (sv) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Caput_mortuum.svg?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 1705129 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 1984 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1119638769 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbc:Alchemical_substances dbr:Sublimation_(chemistry) dbr:Alchemy dbc:Latin_words_and_phrases dbr:Nigredo dbr:Ferrous_sulfate dbr:Latin_term dbr:Copper_oxidule dbr:File:Caput_mortuum.svg |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:For dbt:Reflist dbt:Short_description |
| dct:subject | dbc:Alchemical_substances dbc:Latin_words_and_phrases |
| gold:hypernym | dbr:Term |
| rdf:type | yago:WikicatOrganicPigments yago:WikicatShadesOfBrown yago:Abstraction100002137 yago:Attribute100024264 yago:Cognition100023271 yago:ColoringMaterial114984973 yago:Compound105870180 yago:Concept105835747 yago:Content105809192 yago:Dark113983515 yago:Idea105833840 yago:Illumination113983147 yago:Material114580897 yago:Matter100020827 yago:Part113809207 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Pigment114989820 yago:PsychologicalFeature100023100 yago:Relation100031921 yago:WikicatInorganicPigments yago:WikicatIronCompounds yago:WikicatIronOxidePigments yago:Semidarkness113984285 yago:Shade113984613 yago:State100024720 yago:Substance100019613 yago:Whole105869584 yago:WikicatAlchemicalSubstances yago:WikicatPigments |
| rdfs:comment | Caput mortuum (lateinisch für „Totenkopf“), auch Colcothar bzw. Kolkothar oder Morellensalz, ist ein aus Pyrit durch Abrösten des Schwefels gewonnenes mineralisches Pigment aus Eisen(III)-oxid. Seine Farbe ist ein violettstichiges Rot. (de) Caput mortuum (plural: Capita mortua) es una expresión latina cuyo significado literal es "cabeza muerta" o "restos ", usada en alquimia. También da nombre a un tipo de pigmento, conocido popularmente como púrpura cardenal. (es) La locuzione latina caput mortuum, tradotta letteralmente, significa "testa morta". Il simbolo del caput mortuum (it) Caput mortuum (łac. martwa głowa) – czerwony pigment mineralny, tlenek żelaza(III) Fe2O3, otrzymywany przez prażenie siarczanu żelaza(III), używany jako barwnik w malarstwie. W alchemii termin ten oznaczał pozostałość po procesie destylacji albo sublimacji jakiejś substancji, resztki, rzecz bez wartości. (pl) Caput mortuum (plural capita mortua) is a Latin term whose literal meaning is "dead head" or "worthless remains", used in alchemy. Caput mortuum (alternately called nigredo) signified a useless substance left over from a chemical operation such as sublimation and the epitome of decline and decay; alchemists represented this residue with a stylized human skull, a literal death's head. (en) Caput mortuum (plurala capita mortua) Latinezko termino bat da, literalki "hildako burua" edo "baliorik gabeko soberakin" esan nahi duena. Alkimian erabiltzen zen terminoa da. Caput mortuumek (batzuetan ere izenez ezaguna) sublimazioa bezalako prozesu kimikoen ondoren geratzen zen soberakinari erreferentzia egiten zion. Sustantzia baten balioaren galera adierazten duen. Alkimistek soberakin hori estilizatutako hildako burezur batekin irudikatzen zuten, literalki hildako baten burua. (eu) Le caput mortuum est un pigment ocre artificiel de couleur brun violacé obtenu par calcination du sulfate de fer. Le caput mortuum ou « tête morte » tire son étymologie latine de l'ancienne chimie, dont la signification veut dire « résidu dont on ne peut rien extraire ». Il est issu des dernières opérations faites avec de l'oxyde de fer.C'est également le terme utilisé par les alchimistes, pour désigner les résidus après distillation sèche, qui restaient dans les cornues. On parlait aussi de chaux, chaux renvoyait alors à la nature pulvérulente et terreuse du résidu. Le terme vient de la manière qu'avaient les alchimistes de nommer les produits quelconques de leurs opérations à l'aune des parties du corps humain: tout ce qui se volatilisait dans les distillations était un esprit en général (fr) Caput mortuum (av latin caput ’huvud’ och mortuus ’död’) är ett brunlila färgpigment vars huvudsakliga färgande beståndsdel utgörs av järnoxid. Namnet har ofta använts synonymt med engelskt rött och betecknat en rad likartade pigment som framställts på olika sätt, exempelvis som restprodukter från tillverkning av alun, järnvitriol eller svavelsyra. Kvaliteten och kulören hos syntetisk järnoxid beror på bränningstemperaturen, och 1900-talets normalfärgserie för konstnärsfärger har befäst ett språkbruk som tydligt skiljer mellan caput mortuum (brunt eller brunlila, bränt vid 900-1000 grader) och engelskt rött (rött eller rödbrunt, bränt vid 700-800 grader). De konstnärsfärger som idag säljs under namnet caput mortuum kan bestå av en blandning av röd och svart järnoxid. (sv) |
| rdfs:label | Caput mortuum (de) Caput Mortuum (es) Caput mortuum (en) Caput mortuum (eu) Caput Mortuum (fr) Caput mortuum (it) Caput mortuum (pl) Caput mortuum (sv) |
| owl:sameAs | freebase:Caput mortuum yago-res:Caput mortuum wikidata:Caput mortuum dbpedia-de:Caput mortuum dbpedia-es:Caput mortuum dbpedia-et:Caput mortuum dbpedia-eu:Caput mortuum dbpedia-fr:Caput mortuum dbpedia-it:Caput mortuum dbpedia-nn:Caput mortuum dbpedia-pl:Caput mortuum dbpedia-sv:Caput mortuum https://global.dbpedia.org/id/3u6qc |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Caput_mortuum?oldid=1119638769&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Caput_mortuum.svg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Caput_mortuum |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Caput_Mortuum dbr:Caput_mortem dbr:🝎 |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Potassium_sulfate dbr:Caput_Mortuum dbr:Caput_mortem dbr:🝎 dbr:Caput_mortuum_(pigment) dbr:List_of_Latin_phrases_(C) |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Caput_mortuum |
