Eridanos (geology) (original) (raw)
Der Eridanos (Baltischer Hauptstrom) ist ein Fluss, der im Eozän das heutige Ostseegebiet durchströmte. Die pleistozänen Vereisungen formten die Region später um, das Ostseebecken wurde ausgeschürft und die den Fluss ursprünglich speisenden Gewässer münden heute in die Ostsee.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Der Eridanos (Baltischer Hauptstrom) ist ein Fluss, der im Eozän das heutige Ostseegebiet durchströmte. Die pleistozänen Vereisungen formten die Region später um, das Ostseebecken wurde ausgeschürft und die den Fluss ursprünglich speisenden Gewässer münden heute in die Ostsee. (de) The name Eridanos, derived from the ancient Greek Eridanos, was given by geologists to a river that flowed where the Baltic Sea is now. Its river system was better known as the "Baltic River System". The Eridanos began about 40 million years ago in the Eocene. By about 12 million years ago in the Miocene, the Eridanos had reached the North Sea area, where sediments carried by the river built an immense delta. The Eridanos disappeared in the early Middle Pleistocene, about 1 million years ago, when the Ice Age glaciers excavated the Baltic Sea bed. The Neogene uplift of the South Swedish Dome deflected Eridanos river from its original path across south-central Sweden into a course south of Sweden in the Pliocene. (en) Erídanos (Ἠριδανός / Ēridanós) es el nombre que dan los geólogos al río que fluía donde se encuentra ahora el mar Báltico. El conjunto de ríos anteriormente era más conocido como 'Sistema de Ríos del Báltico'. Nacía en la actual región de Laponia y hace dos millones de años tenía casi 2.700 kilómetros de largo, longitud comparable a la del actual río Danubio. El río Eridanos empezó a fluir hace alrededor de 40 millones de años durante el Eoceno. Hace 12 millones de años, durante el Mioceno, alcanzó el área del Mar del Norte, donde empezó a formarse un inmenso delta con sus sedimentos. El río desapareció a comienzos del Pleistoceno medio, cuando el lecho del Mar Báltico se cubrió de hielo. (es) De Eridanos of Baltische Rivier is een voormalige rivier die voornamelijk moet hebben gestroomd door wat nu de Oostzee is. Deze rivier had tijdens het Bavel Interglaciaal (ongeveer 1 miljoen jaar geleden) haar grootste lengte. Zij was toen 2700 kilometer lang. Ze ontsprong in Lapland en haar delta werd gevormd door bijna de hele Noordwest Europese laagvlakte tot aan de huidige Noordzee. Het stroomgebied tijdens haar grootste uitbreiding wordt geschat op ongeveer 1 miljoen km². Qua omvang moet zij toen half zo groot zijn geweest als de Amazone nu. De Eridanos ontstond 40 miljoen jaar geleden. Twaalf miljoen jaar geleden bereikte de rivier het Noordzeebekken en bouwde daar met haar sedimenten een reusachtige delta. De sedimenten van dit riviersysteem in de Nederlandse ondergrond zijn ondergebracht in de lithostratigrafische formaties van Peize en Appelscha. Deze eenheden hebben een ouderdom van Reuverien tot en met het Vroeg Cromerien. De vergletsjeringen van Scandinavië tijdens de verschillende glacialen hebben de gebieden waar het stroomgebied van de rivier lag zodanig gewijzigd dat de rivier ophield te bestaan. De eerste grote glaciatie die in dit verband belangrijk is, was het Menapien. De Hattem Lagen zijn tijdens deze periode afgezet. Deze lagen komen voor in de top van de Formatie van Peize en bevatten voor het eerst Scandinavische zwerfstenen. Deze zijn waarschijnlijk met de rivier op ijsschotsen naar de Lage Landen meegevoerd. Na de Hattemlagen neemt de sedimentatie geleidelijk af. Ongeveer 700 ka geleden, tijdens het eerste glaciaal in het Cromerien stopt de sedimentatie van Oostelijke zanden in Nederland. De rivier heeft dan opgehouden te bestaan. De naam "Eridanos" is afkomstig van de Oude Grieken, die de naam gebruikten voor een Noord-Europese barnsteenrijke rivier, de Eridanos. (nl) Eridan (też Eridanos) – rzeka płynąca w eocenie z północy na południe na obszarze dzisiejszego Bałtyku ok. 40 mln lat temu i później. Podczas miocenu, 12 milionów lat temu rzeka sięgała terenu obecnego Morza Północnego. System rzeczny zniszczony został podczas zlodowaceń plejstoceńskich, a w jego miejscu powstał basen współczesnego Morza Bałtyckiego. Źródła rzeki lokuje się w północnej części Zatoki Botnickiej i Laponii. Rzeka tworzyła szeroką deltę na obszarze obecnej Zatoki Gdańskiej deponując, prócz materiału terygenicznego, materię organiczną wraz z żywicą drzew iglastych (Pinus succinifera). Usypane w delcie pokłady piasków z glaukonitem tworzą tzw. zawierającą duże ilości bursztynu. Dlatego też bywa nazywana "rzeką bursztynową". W miocenie sięgając dalej na zachód tworzyła rozległą deltę w rejonie dzisiejszej Holandii i na północ od niej. Materiał złożony przez rzekę w tym obszarze osiąga 1,5 km grubości i zajmuje obszar o powierzchni 100 tys. km². (pl) Назва Ерідан, що походить від давньогрецького Ерідан, була дана геологами річці, яка текла суходолом, на місці сьогоденної акваторії Балтійського моря.Її річкова мережа також відома як «Балтійська річкова мережа».Найдовше річище Ерідан мав під час близько 2 млн років тому наприкінці раннього плейстоцену — 2 700 км завдовжки, трохи коротше за сучасний Дунай. Історія Ерідана простежується до еоцену (40 млн років тому).Близько 12 млн років тому в міоцені, Ерідан в акваторії Північного моря створив величезну дельту.Ерідан зник на початку середнього плейстоцену, приблизно 1 мільйон років тому, коли льодовики зайняли річище Ерідана.Неогенове підняття відхилило річище Ерідану від її первісного шляху через південно-центральну Швецію на південь від Швеції у пліоцені. (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Eridanos_-_former_fluvial_system.svg?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 2605246 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 5289 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1110905112 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Beestonian_stage dbr:Quartz dbr:Scandinavia dbr:Rhine dbc:Former_rivers dbr:Geologist dbr:Eocene dbr:Miocene dbr:Cromerian_Stage dbc:Neogene_paleogeography dbr:Sápmi_(area) dbr:Baltic_Sea dbr:Glacial_erratic dbr:Glacier dbr:Eridanos_(mythology) dbr:Amazon_River dbr:Danube dbc:Pleistocene dbc:Geology_of_the_North_Sea dbr:North_Sea dbr:River_delta dbr:Lapland_(Finland) dbc:Eocene_paleogeography dbr:Pleistocene dbr:Pliocene dbr:Neogene dbr:Netherlands dbr:Pre-Pastonian_Stage dbr:Gulf_of_Bothnia dbr:South_Swedish_highlands dbr:File:Eridanos_-_former_fluvial_system.svg |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Convert dbt:More_citations_needed dbt:Reflist dbt:Short_description |
| dcterms:subject | dbc:Former_rivers dbc:Neogene_paleogeography dbc:Pleistocene dbc:Geology_of_the_North_Sea dbc:Eocene_paleogeography |
| rdf:type | yago:BodyOfWater109225146 yago:PhysicalEntity100001930 yago:YagoGeoEntity yago:YagoPermanentlyLocatedEntity yago:River109411430 yago:Stream109448361 yago:Thing100002452 yago:WikicatFormerRivers yago:WikicatRivers |
| rdfs:comment | Der Eridanos (Baltischer Hauptstrom) ist ein Fluss, der im Eozän das heutige Ostseegebiet durchströmte. Die pleistozänen Vereisungen formten die Region später um, das Ostseebecken wurde ausgeschürft und die den Fluss ursprünglich speisenden Gewässer münden heute in die Ostsee. (de) The name Eridanos, derived from the ancient Greek Eridanos, was given by geologists to a river that flowed where the Baltic Sea is now. Its river system was better known as the "Baltic River System". The Eridanos began about 40 million years ago in the Eocene. By about 12 million years ago in the Miocene, the Eridanos had reached the North Sea area, where sediments carried by the river built an immense delta. The Eridanos disappeared in the early Middle Pleistocene, about 1 million years ago, when the Ice Age glaciers excavated the Baltic Sea bed. (en) Erídanos (Ἠριδανός / Ēridanós) es el nombre que dan los geólogos al río que fluía donde se encuentra ahora el mar Báltico. El conjunto de ríos anteriormente era más conocido como 'Sistema de Ríos del Báltico'. Nacía en la actual región de Laponia y hace dos millones de años tenía casi 2.700 kilómetros de largo, longitud comparable a la del actual río Danubio. El río Eridanos empezó a fluir hace alrededor de 40 millones de años durante el Eoceno. Hace 12 millones de años, durante el Mioceno, alcanzó el área del Mar del Norte, donde empezó a formarse un inmenso delta con sus sedimentos. (es) Eridan (też Eridanos) – rzeka płynąca w eocenie z północy na południe na obszarze dzisiejszego Bałtyku ok. 40 mln lat temu i później. Podczas miocenu, 12 milionów lat temu rzeka sięgała terenu obecnego Morza Północnego. System rzeczny zniszczony został podczas zlodowaceń plejstoceńskich, a w jego miejscu powstał basen współczesnego Morza Bałtyckiego. Źródła rzeki lokuje się w północnej części Zatoki Botnickiej i Laponii. Rzeka tworzyła szeroką deltę na obszarze obecnej Zatoki Gdańskiej deponując, prócz materiału terygenicznego, materię organiczną wraz z żywicą drzew iglastych (Pinus succinifera). Usypane w delcie pokłady piasków z glaukonitem tworzą tzw. zawierającą duże ilości bursztynu. Dlatego też bywa nazywana "rzeką bursztynową". W miocenie sięgając dalej na zachód tworzyła rozległą (pl) De Eridanos of Baltische Rivier is een voormalige rivier die voornamelijk moet hebben gestroomd door wat nu de Oostzee is. Deze rivier had tijdens het Bavel Interglaciaal (ongeveer 1 miljoen jaar geleden) haar grootste lengte. Zij was toen 2700 kilometer lang. Ze ontsprong in Lapland en haar delta werd gevormd door bijna de hele Noordwest Europese laagvlakte tot aan de huidige Noordzee. Het stroomgebied tijdens haar grootste uitbreiding wordt geschat op ongeveer 1 miljoen km². Qua omvang moet zij toen half zo groot zijn geweest als de Amazone nu. (nl) Назва Ерідан, що походить від давньогрецького Ерідан, була дана геологами річці, яка текла суходолом, на місці сьогоденної акваторії Балтійського моря.Її річкова мережа також відома як «Балтійська річкова мережа».Найдовше річище Ерідан мав під час близько 2 млн років тому наприкінці раннього плейстоцену — 2 700 км завдовжки, трохи коротше за сучасний Дунай. (uk) |
| rdfs:label | Eridanus (Geologie) (de) Eridanos (es) Eridanos (geology) (en) Eridanos (geologie) (nl) Eridan (geologia) (pl) Ерідан (геологія) (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Eridanos (geology) yago-res:Eridanos (geology) wikidata:Eridanos (geology) dbpedia-de:Eridanos (geology) dbpedia-es:Eridanos (geology) dbpedia-la:Eridanos (geology) http://lt.dbpedia.org/resource/Eridanas_(geologija) http://lv.dbpedia.org/resource/Eridana_(ģeoloģija) dbpedia-nl:Eridanos (geology) dbpedia-pl:Eridanos (geology) dbpedia-sl:Eridanos (geology) dbpedia-tr:Eridanos (geology) dbpedia-uk:Eridanos (geology) https://global.dbpedia.org/id/BEJN |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Eridanos_(geology)?oldid=1110905112&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Eridanos_-_former_fluvial_system.svg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Eridanos_(geology) |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Eridanos_river dbr:Eridanus_(geology) dbr:Baltic_River dbr:Baltic_river_system |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Epeirogenic_movement dbr:Geology_of_the_Baltic_Sea dbr:Great_Belt dbr:Brackish_water dbr:Ice_age dbr:Baltic_Sea dbr:Eridanus dbr:Baltic_Shield dbr:Pliocene dbr:Outline_of_oceanography dbr:Eridanos_river dbr:Eridanus_(geology) dbr:Baltic_River dbr:Baltic_river_system |
| is rdfs:seeAlso of | dbr:Gulf_of_Finland |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Eridanos_(geology) |
