Franko Luin (original) (raw)
Franko Luin (auch: Franco Luin, * 6. April 1941 in Triest, Italien; † 15. September 2005 in Tyresö, Schweden) war ein Mediendesigner und Schriftenentwerfer in Schweden. Viele seiner Schriften sind moderne Klassiker geworden.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Franko LUIN (6-a de aprilo 1941 – 15-a de septembro 2005) estis grafikisto kaj pioniro de la Esperanto-movado en interreta medio. Li estis konata desegnisto de tiparoj. Li ankaŭ starigis multajn Esperantajn retejojn de la frua Interreto, kiel kaj la afiŝejon NUN. Li ankaŭ verkis la poemon "Spuroj de miaj paŝoj". Li prizorgis ankaŭ retan bibliotekon eLibrejo. Li estis sloveno, kiu naskiĝis en Triesto (Italio), kie li apartenis al la slovenlingva malplimulto. Laŭ propra diro li naskiĝis je oliva dimanĉo (palma dimanĉo), do lia naskiĝdato devus esti la 6-a de aprilo. Estis milito en Eŭropo kaj Triesto estis en unu el lokoj kiuj suferis pro la milito. Kiel infano li spertis ke oni forkondukis lian patron al koncentrejo kaj ke tiu revenis post la militofino. La gefratoj de la patro helpis al la familio donante manĝaĵojn dum tiu periodo. En la 1950-aj jaroj la familio loĝis en la slovena vilaĝo Repnic sur la alta montplataĵo ekster Triesto. La limoj ŝanĝiĝis post la milito, tiel ke la vilaĝo estis en Italio, je kelkaj kilometroj de la limo al Jugoslavio. La parencaro de Franko loĝis ambaŭflanke de la limo. La malakordo inter la itala plimulto kaj la slovena malplimulto en Triesto ankoraŭ estis akra. Li esperantiĝis 15-jaraĝe, kaj partoprenis esperantajn junularajn aranĝojn en Jugoslavio. Li interesiĝis pri Esperanto kaj pro vera intereso pri lingvoj kaj pro la interna ideo de Esperanto. Per Esperanto li konatiĝis kun sia estonta edzino Ulla, kaj kun aliaj estontaj amikoj. Li komencis studi interpretadon en la Triesta universitato, sed decidis forlasi Italion kaj translokiĝis al Svedio en 1961, kiam svedaj kompanioj serĉis laboristojn en suda Eŭropo. Laborinte en Lund kaj Malmö li ekstudis en la Grafika Instituto en Stokholmo. Studinte li eklaboris ĉe Ericsson, kiu tiam havis oficejon en Tyresö, kaj restis tie ĝis 1989. Ekde 1989 li gvidis la entreprenon Omnibus Typografi kun grafikaj produktoj: presaĵoj kaj poste ankaŭ retpaĝoj. Li komencis desegni komputilajn literojn, kaj fariĝis konata pro siaj tiparoj inter grafikistoj en la tuta mondo. Kiel evoluo de la tiparoj li ankaŭ komencis publikigi librojn elektronike. Li aparte interesiĝis pri malnovaj libroj ne plu haveblaj, ekz. pri svedaj aŭtoroj el la 19a jarcento, sed ankaŭ pri libroj en Esperanto kaj en la slovena, interalie pri nova literaturo kaj pri kelkaj libroj kiuj ne publikiĝis papere, kaj li havis kontakton kun pluraj nuntempaj slovenaj aŭtoroj. Franko interesiĝis pri revuoj. Jam en la juneco tiu intereso montriĝis tiel ke li uzis parton de la pormanĝa kaj poraŭtobusa mono por aĉeti revuojn, kiam li iris al la lernejo. En la 1990-aj jaroj, kiam interreto ekuziĝis, li aranĝis kolekton da 15000 ligoj al revuoj en la tuta mondo, nomitan ”Kiosko”, kio fariĝis fundamento de biblioteka sistemo. La intereso pri Esperanto de Franko estis fadeno tra la vivo. 1969 li kune kun la edzino Ulla organizis IJK en Tyresö. Li tradukis kantotekstojn en Esperanton, kaj mem verkis poezion en la lingvo. Li estis estrarano de Sveda Esperanto-Federacio, i.a. kiel prezidanto kaj redaktoro de La Espero. Kiam li ne redaktis La Esperon li helpis pri la grafika aspekto de la revuo. Dum periodo li estis komitatano de UEA. Lia grafika kaj komputila scioj faris lin antaŭulo de interretaj aferoj en Esperantio. Franko provizis esperantistajn uzantojn de Makintoŝo per taŭgaj tiparoj kaj klavaroj, ebligante al ili plene partopreni interretajn rondojn. Li fondis rondon, kiu estis la ĉefa fonto de informo kaj klerigo de esperantistaj makintoŝuzantoj. Rilate al Vindozo estas menciinde, ke Franko provizis senkoste tiparon por la por-Vindoza Esperanta tekstoprilaborilo Ĉapelilo. Post la translokiĝo al Svedio en la 1960-aj jaroj Franko ekkomprenis ke li devis ekzerci sian slovenan gepatran lingvon por ne perdi la kontakton kun sia deveno. Li eklegadis slovenan gazeton, unue abonante, poste interrete, kaj li partoprenis someran kurson por elmigrintaj slovenoj. La parenca tradicio en lia hejmregiono estas forta, kaj la parencoj daŭre havis kontakton kun li. En Svedio Franko havis kontakton kun slovenoj estante estrarano de Sved-slovena amikeca asocio. La belajn slovenajn kantojn, kiujn li lernis en sia juneco, li kantis partoprenante en la slovena kantogrupo. La filo kiu naskiĝis en 1979 ricevis slovenan nomon sed lernis Esperanton kaj la svedan. Por Franko estis grava afero esti bona patro, kaj tial multaj interesoj devis resti kiam la filo estis malgranda. Ankaŭ Franko mem estis dekomence dulingva kun slovena gepatra lingvo kaj itala, kiel la lingvo de la ĉirkaŭaĵo kaj de la aŭtoritatoj. Li lernis la svedan ĝisperfekte. Emocie li ĉiam estis sloveno, kvankam li neniam estis slovena civitano. (eo) Franko Luin (auch: Franco Luin, * 6. April 1941 in Triest, Italien; † 15. September 2005 in Tyresö, Schweden) war ein Mediendesigner und Schriftenentwerfer in Schweden. Viele seiner Schriften sind moderne Klassiker geworden. (de) Franko Luin (6 April 1941 in Trieste, Italy – 15 September 2005 in Tyresö, Sweden) was a Swedish type designer of Slovene origin. He studied graphic arts at in Stockholm, where he graduated in 1967. A graphic designer at the telecom company Ericsson (1967–1989), He started his own design shop in 1989. Franko Luin had a keen interest in languages, particularly the international auxiliary language Esperanto, and was for many years president of the Swedish Esperanto association . He wrote poems, translated songs into Esperanto and organized a well renowned homepage, the Kiosk, which had an enormous link list of online newspapers. In his later years, he collected and digitized many 19th and 20th century works by Slovene classical authors and distributed them on his homepage Beseda ("Word"). (en) Franko Luin, född 6 april 1941 i Trieste, Italien, död 15 september 2005, var en svensk typsnittstecknare. Luin var av slovenskt ursprung. Som barn fick han uppleva att hans far fördes bort till koncentrationsläger och tog sig hem igen efter krigsslutet. Faderns syskon hjälpte familjen med livsmedel under den perioden. På 1950-talet bodde familjen i den slovenska byn Repnic på högplatån utanför Trieste. Gränserna förändrades efter kriget, så att byn låg i Italien, några kilometer från gränsen till Jugoslavien. Franko Luins släkt bodde på båda sidor om gränsen. Motsättningarna mellan den italienska majoriteten och den slovenska minoriteten i Trieste var hårda. Franko lärde sig esperanto som 15-åring, och var med vid ungdomsarrangemang på esperanto i Jugoslavien. Han var intresserad av esperanto på grund av ett genuint språkintresse och för att esperanto är tänkt att fungera som en brygga mellan olika folk och nationer. Genom esperantointresset träffade han också hustrun Ulla och många andra som skulle bli hans vänner.Han påbörjade tolkstudier vid universitetet i Trieste, men beslöt sig för att lämna Italien och flyttade till Sverige 1961, när svenska företag sökte efter arbetskraft i södra Europa. Han arbetade en tid i Lund och Malmö, kom in vid Grafiska Institutet i Stockholm 1967, där han diplomerades. Efter studierna fick han anställning som grafisk formgivare på Ericsson 1967–1989. Efter 1989 drev han företaget Omnibus Typografi med grafiska produkter: trycksaker och senare även webbplatser. Han började teckna bokstäver för datorbruk, och blev känd för sina typsnitt bland grafiker världen över. Som en utveckling av typsnitten lade han upp hela böcker i elektronisk miljö. Han intresserade sig särskilt för äldre böcker som inte längre finns att få tag i, till exempel svenska författare från 1800-talet, men också böcker på esperanto och slovenska, däribland även nyare litteratur och i något fall böcker som inte alls getts ut i pappersform, och hade kontakt med flera nutida slovenska författare. Luin hade redan som ung ett intresse för tidskrifter. På 1990-talet, när Internet började användas, lade han upp en samling på 15 000 länkar till tidskrifter världen över, som han kallade ”Kiosken”, som blev grunden till ett bibliotekssystem.Frankos intresse för esperanto gick som en röd tråd genom livet. 1969 var han med och organiserade en internationell ungdomskongress i Tyresö. Han översatte sångtexter till esperanto och skrev poesi på språket. Han var med i Svenska Esperantoförbundets styrelse, bland annat som ordförande och som redaktör för medlemstidningen. Han var med i det internationella esperantoförbundets representantskap under en period. Hans grafiska kunskaper och hans kunskaper i data gjorde honom till en föregångare i internetfrågor på esperanto. Efter flytten till Sverige på 1960-talet blev det tydligt för Luin, att han måste underhålla sitt slovenska modersmål för att inte förlora kontakten med sitt ursprung. Han skaffade sig en vana att läsa en slovensk dagstidning, först i form av prenumeration, senare via internet, och han deltog i en sommarkurs för utvandrade slovener. Släkten såg till att hålla kontakten med honom och i Sverige var han med i Svensk-slovenska vänskapsföreningens styrelse. De slovenska sångerna, som han lärt sig i ungdomen, sjöng han när han deltog i den slovenska sånggruppen. (sv) |
| dbo:birthDate | 1941-04-06 (xsd:date) |
| dbo:birthPlace | dbr:Trieste dbr:Italy |
| dbo:birthYear | 1941-01-01 (xsd:gYear) |
| dbo:deathPlace | dbr:Sweden dbr:Tyresö |
| dbo:deathYear | 2005-01-01 (xsd:gYear) |
| dbo:occupation | dbr:Franko_Luin__PersonFunction__1 |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Franko_Luin_2003.png?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 45636260 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 3055 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1027731562 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbc:Artists_from_Trieste dbc:1941_births dbc:2005_deaths dbc:Slovenian_designers dbc:Slovenian_graphic_designers dbc:Slovenian_typographers_and_type_designers dbc:20th-century_translators dbr:Trieste dbc:Swedish_typographers_and_type_designers dbc:Swedish_Esperantists dbr:Ericsson dbr:Esperanto dbr:Graphic_design dbr:Italy dbc:Swedish_graphic_designers dbc:Translators_to_Esperanto dbc:Italian_Slovenes dbr:Sweden dbr:Tyresö dbr:Slovenians dbr:Grafiska_Institutet dbr:Omnibus_Typografi dbr:Swedish_Esperanto_Federation |
| dbp:alt | Franko Luin (en) |
| dbp:birthDate | 1941-04-06 (xsd:date) |
| dbp:birthPlace | dbr:Trieste dbr:Italy |
| dbp:caption | Franko Luin (en) |
| dbp:deathDate | 0001-09-15 (xsd:gMonthDay) |
| dbp:deathPlace | dbr:Sweden dbr:Tyresö |
| dbp:name | Franko Luin (en) |
| dbp:occupation | Swedish type designer (en) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control_(arts) dbt:Commons_category-inline dbt:Div_col dbt:Div_col_end dbt:Infobox_person dbt:Multiple_issues dbt:Notability dbt:Refimprove dbt:Reflist dbt:Start-date dbt:Death-date_and_age dbt:Esperanto-stub dbt:Graphic-designer-stub |
| dcterms:subject | dbc:Artists_from_Trieste dbc:1941_births dbc:2005_deaths dbc:Slovenian_designers dbc:Slovenian_graphic_designers dbc:Slovenian_typographers_and_type_designers dbc:20th-century_translators dbc:Swedish_typographers_and_type_designers dbc:Swedish_Esperantists dbc:Swedish_graphic_designers dbc:Translators_to_Esperanto dbc:Italian_Slovenes |
| gold:hypernym | dbr:Designer |
| schema:sameAs | http://viaf.org/viaf/102750023 |
| rdf:type | owl:Thing foaf:Person dbo:Person dul:NaturalPerson wikidata:Q19088 wikidata:Q215627 wikidata:Q5 wikidata:Q729 dbo:Animal dbo:Eukaryote dbo:Species schema:Person yago:WikicatTranslatorsToEsperanto yago:WikicatTypographers yago:WikicatSlovenianPeople yago:CausalAgent100007347 yago:Compositor109949946 yago:Expert109617867 yago:GraphicDesigner110144055 yago:Linguist110264219 yago:LivingThing100004258 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:Person100007846 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Printer110475297 yago:WikicatGraphicDesigners yago:Worker109632518 yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo yago:SkilledWorker110605985 yago:Specialist110631941 yago:Translator110725280 yago:Whole100003553 yago:WikicatPeopleFromTrieste yago:WikicatSwedishPeople yago:WikicatSwedishTypographers |
| rdfs:comment | Franko Luin (auch: Franco Luin, * 6. April 1941 in Triest, Italien; † 15. September 2005 in Tyresö, Schweden) war ein Mediendesigner und Schriftenentwerfer in Schweden. Viele seiner Schriften sind moderne Klassiker geworden. (de) Franko LUIN (6-a de aprilo 1941 – 15-a de septembro 2005) estis grafikisto kaj pioniro de la Esperanto-movado en interreta medio. Li estis konata desegnisto de tiparoj. Li ankaŭ starigis multajn Esperantajn retejojn de la frua Interreto, kiel kaj la afiŝejon NUN. Li ankaŭ verkis la poemon "Spuroj de miaj paŝoj". Li prizorgis ankaŭ retan bibliotekon eLibrejo. Rilate al Vindozo estas menciinde, ke Franko provizis senkoste tiparon por la por-Vindoza Esperanta tekstoprilaborilo Ĉapelilo. (eo) Franko Luin (6 April 1941 in Trieste, Italy – 15 September 2005 in Tyresö, Sweden) was a Swedish type designer of Slovene origin. He studied graphic arts at in Stockholm, where he graduated in 1967. A graphic designer at the telecom company Ericsson (1967–1989), He started his own design shop in 1989. (en) Franko Luin, född 6 april 1941 i Trieste, Italien, död 15 september 2005, var en svensk typsnittstecknare. Luin var av slovenskt ursprung. Som barn fick han uppleva att hans far fördes bort till koncentrationsläger och tog sig hem igen efter krigsslutet. Faderns syskon hjälpte familjen med livsmedel under den perioden. (sv) |
| rdfs:label | Franko Luin (de) Franko Luin (en) Franko Luin (eo) Franko Luin (sv) |
| owl:sameAs | freebase:Franko Luin yago-res:Franko Luin http://viaf.org/viaf/102750023 wikidata:Franko Luin http://arz.dbpedia.org/resource/فرانكو_لوين dbpedia-de:Franko Luin dbpedia-eo:Franko Luin dbpedia-sl:Franko Luin dbpedia-sv:Franko Luin https://global.dbpedia.org/id/KYjr http://d-nb.info/gnd/139918949 |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Franko_Luin?oldid=1027731562&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Franko_Luin_2003.png |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Franko_Luin |
| foaf:name | Franko Luin (en) |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:List_of_people_from_Trieste dbr:Francesco_Griffo dbr:Franko_(name) dbr:Birka_(disambiguation) dbr:List_of_Esperanto_speakers dbr:List_of_Slovenes dbr:List_of_Slovenian_architects dbr:List_of_type_designers dbr:Slovene_minority_in_Italy |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Franko_Luin |
