Hetman's sign (original) (raw)
The hetman's sign (Polish: znak hetmański) was the only native military symbol of the Polish–Lithuanian Commonwealth. It was invented by hetman Jan Tarnowski, who also popularized it on the territory of Poland in the second half of the sixteenth century. In Lithuania the hetman's sign was accepted in the following century. It became the most popular under reign of king Jan III Sobieski. Although he received the crown, he didn't reject his former attribute of authority. However, from the mid of the eighteenth century hetman's sign was replaced by .
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | The hetman's sign (Polish: znak hetmański) was the only native military symbol of the Polish–Lithuanian Commonwealth. It was invented by hetman Jan Tarnowski, who also popularized it on the territory of Poland in the second half of the sixteenth century. In Lithuania the hetman's sign was accepted in the following century. It became the most popular under reign of king Jan III Sobieski. Although he received the crown, he didn't reject his former attribute of authority. However, from the mid of the eighteenth century hetman's sign was replaced by . The hetman's sign was a composition of various objects. These compositions underwent various changes. However, there was always a spear with a ball or a spear-head on its end. Sometimes there were feathers attached to the spear. If there were, they usually were fastened together in a shape of a wing with a buckle. Sometimes there were also colourful ribbons or a attached to the top of the spearshaft and during the battle so called "hetman's cap" was joined to it. This symbol was attributed only to a hetman. When a hetman was riding a horse, the hetman's sign was carried by a horseman behind him. This sign was to emphasize the dominating role of hetman as a commander-in-chief of an army and to manifest the features of an ideal hetman. It fulfilled the important utilitarian role at a battlefield. It informed the soldiers where the hetman was and assured them of his constant presence at the battlefield. (en) Znak hetmański − znak noszony za podróżującym konno hetmanem (rzadko regimentarzem bądź królem) przez giermka od połowy XVI do początków XVIII stulecia. Składał się z kopii ze „skrzydłem”, czyli metalowej klamry spinającej pióra żurawie, strusie bądź orle. Znak wieńczyła mosiężna kula lub grot. W zależności od zakończenia nakładano lub nakłuwano tzw. „czapkę hetmańską” jako znak obecności wodza w wojskach. Znak hetmański jest jedynym oryginalnym symbolem władzy wojskowej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Nie przeniesiono go na grunt polski jak buławy, buńczuki, sajdaki z Turcji, czy jak regimentu z Europy Zachodniej. Elementy składowe mają swoją genezę w innych kulturach. Kopie husarskie wywodzą się z Turcji i Węgier, symbolikę i upodobanie wojskowych do piór zaczerpnięto ze Wschodu, a czapka hetmańska wskazuje na wpływy węgierskie. Kompozycja jest niepowtarzalna i wyjątkowa dla Korony, a od XVII w. również Litwy. Podkreślić należy stopniową orientalizację znaku hetmańskiego. Od okresu panowania Jana III Sobieskiego pojawiają się zastępujące czapkę hetmańską poduszeczki imitujące turban, oraz podwieszany w miejsce wstążek buńczuk. Znak służył najwyższym urzędnikom wojskowym od chwili przejęcia buławy do pogrzebu, gdzie oznaka ta była rytualnie łamana. Symbol ten miał doniosłe znaczenie użytkowe na polach bitew, gdzie wskazywał osobę dowódcy. Jednocześnie górująca nad polem walki czapka hetmańska symbolizowała obecność hetmana z walczącymi żołnierzami. Elementy składowe prezentowały głęboką symbolikę, które podkreślają zalety urzędu hetmana i cechy charakteru osoby sprawującej ten urząd. (pl) Гетьманський знак або Знак гетьмана (пол. Znak hetmański) один з клейнодів гетьманської влади. Використовувався як державний символ в Речі Посполитій, Великому князівстві Литовському, Руському і Жемантійському та в Українській козацькій державі. Знак гетьмана піднімали коли гетьман вирушав в похід або під час урочистих церемоній, коли гетьман пересувався верхи на коні. Інколи знак гетьмана використовували регіментар або наказний гетьман. Зазвичай гетьманський знак віз, одразу після гетьмана, зброєносець або джура. Вперше його почав використовувати гетьман Ян Тарновський. З другої половини ХVI століття до початку XVIII ст. гетьманський знак поширився на території Великого князівства Литовського і Руського та в Козацькій державі. (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Jan_Matejko-Batory_pod_Pskowem.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 7379826 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 2171 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1078223109 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Buława dbr:Lithuania dbc:Hetmans dbc:Ceremonial_weapons dbc:Military_history_of_the_Polish–Lithuanian_Commonwealth dbr:Jan_Tarnowski dbr:File:Jan_Matejko-Batory_pod_Pskowem.jpg dbr:Hetman dbr:Poland dbr:Polish–Lithuanian_Commonwealth dbc:Lithuanian_titles dbr:Jan_III_Sobieski dbr:Offices_in_Polish–Lithuanian_Commonwealth dbr:File:Juliusz_Kossak_Sobieski_pod_Wiedniem.jpeg dbr:Horse-tail_ensign |
| dcterms:subject | dbc:Hetmans dbc:Ceremonial_weapons dbc:Military_history_of_the_Polish–Lithuanian_Commonwealth dbc:Lithuanian_titles |
| rdf:type | yago:WikicatCeremonialWeapons yago:Artifact100021939 yago:Device103183080 yago:Instrument103574816 yago:Instrumentality103575240 yago:Object100002684 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Weapon104565375 yago:Whole100003553 |
| rdfs:comment | The hetman's sign (Polish: znak hetmański) was the only native military symbol of the Polish–Lithuanian Commonwealth. It was invented by hetman Jan Tarnowski, who also popularized it on the territory of Poland in the second half of the sixteenth century. In Lithuania the hetman's sign was accepted in the following century. It became the most popular under reign of king Jan III Sobieski. Although he received the crown, he didn't reject his former attribute of authority. However, from the mid of the eighteenth century hetman's sign was replaced by . (en) Znak hetmański − znak noszony za podróżującym konno hetmanem (rzadko regimentarzem bądź królem) przez giermka od połowy XVI do początków XVIII stulecia. Składał się z kopii ze „skrzydłem”, czyli metalowej klamry spinającej pióra żurawie, strusie bądź orle. Znak wieńczyła mosiężna kula lub grot. W zależności od zakończenia nakładano lub nakłuwano tzw. „czapkę hetmańską” jako znak obecności wodza w wojskach. (pl) Гетьманський знак або Знак гетьмана (пол. Znak hetmański) один з клейнодів гетьманської влади. Використовувався як державний символ в Речі Посполитій, Великому князівстві Литовському, Руському і Жемантійському та в Українській козацькій державі. Знак гетьмана піднімали коли гетьман вирушав в похід або під час урочистих церемоній, коли гетьман пересувався верхи на коні. Інколи знак гетьмана використовували регіментар або наказний гетьман. Зазвичай гетьманський знак віз, одразу після гетьмана, зброєносець або джура. (uk) |
| rdfs:label | Hetman's sign (en) Znak hetmański (pl) Гетьманський знак (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Hetman's sign wikidata:Hetman's sign dbpedia-pl:Hetman's sign dbpedia-uk:Hetman's sign https://global.dbpedia.org/id/4mS39 yago-res:Hetman's sign |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Hetman's_sign?oldid=1078223109&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Jan_Matejko-Batory_pod_Pskowem.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Juliusz_Kossak_Sobieski_pod_Wiedniem.jpeg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Hetman's_sign |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Hetman dbr:Hetmans_of_the_Polish–Lithuanian_Commonwealth |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Hetman's_sign |
