Krzysztof Celestyn Mrongovius (original) (raw)
Krzysztof Celestyn Mrongovius (germane Christoph Cölestin Mrongovius; pole Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, 16-a de julio 1764 – 3-a de junio 1855 estis protestanta pastoro, verkisto, filozofo, distingita lingvosciencisto kaj tradukisto. Mrongovius estis konata defendanto de la pola lingvo en Varmio kaj .
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Christoph Cölestin Mrongovius (poln. Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, * 19. Juli 1764 in Hohenstein im Königreich Preußen; † 3. Juni 1855 in Danzig) war ein evangelischer Pastor, Schriftsteller, Philosoph, Sprachwissenschaftler, Lehrer und Übersetzer. Mrongovius wurde in Hohenstein bei Osterode in Ostpreußen als Sohn eines Pastors und Schulrektors geboren und wuchs in Marwalde, wohin sein Vater zwischenzeitlich gewechselt war, auf. Er ging in Saalfeld zur Schule und begann 1782 ein Studium in Königsberg, wo er Kontakt mit dem damals dort tätigen Philosophen Immanuel Kant erhielt: Mrongovius besuchte mehrere Vorlesungen Kants, u. a. über Metaphysik, Logik und Anthropologie, und verfasste Nachschriften, die z. T. noch erhalten sind. Zwischen 1790 und 1796 war Mrongovius am Collegium Fridericianum als Lehrer für die polnische und die griechische Sprache tätig. 1796 heiratete er Wilhelmina Luise Paarmann. Er übernahm 1798 in Danzig die seit der Reformation bei der evangelischen Trinitatisgemeinde angesiedelten polnischsprachige Seelsorge in der Annenkapelle, einer Kapelle des ehemaligen Franziskanerklosters. Neben seiner Pastorentätigkeit arbeitete er von 1812 bis 1817 als Gymnasiallehrer für Polnisch und gab außerdem Unterricht in den Sprachen Griechisch, Kaschubisch, Tschechisch und Russisch. Mrongovius galt als einer der herausragenden Kenner und Verbreiter slawischer Kultur in Danzig und dem weiteren ostpreußischen Raum. Er verfasste deutsch-polnische und polnisch-deutsche Wörterbücher und schrieb 1805 eine Polnische Sprachlehre für Deutsche. Er besaß eine Sammlung von über 1000 wertvollen Büchern, darunter auch Originalmanuskripte, die heute im Besitz der Danziger Bibliothek sind. 1947 wurde die masurische Stadt Sensburg (masurisch Ządźbork) von der Volksrepublik Polen nach ihm in Mrągowo umbenannt. (de) Krzysztof Celestyn Mrongovius (germane Christoph Cölestin Mrongovius; pole Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, 16-a de julio 1764 – 3-a de junio 1855 estis protestanta pastoro, verkisto, filozofo, distingita lingvosciencisto kaj tradukisto. Mrongovius estis konata defendanto de la pola lingvo en Varmio kaj . (eo) Krzysztof Celestyn Mrongovius (German: Christoph Cölestin Mrongovius; Polish: Krzysztof Celestyn Mrongowiusz) (July 19, 1764 – June 3, 1855) was a Protestant pastor, writer, philosopher, distinguished linguist, and translator. Mrongovius was a noted defender of the Polish language in Warmia and Mazury. (en) Christoph Coelestin Mrongovius (in tedesco: Christoph Cölestin Mrongovius; in polacco: Krzysztof Celestyn Mrongowiusz; Hohenstein, 19 luglio 1764 – 3 giugno 1855) è stato uno scrittore, filosofo, linguista, traduttore e pastore protestante polacco. Kalendarz Pruski - Polski (calendario prussiano-polacco), pubblicato a Königsberg 1793.Monumento dedicato a Christoph Coelestin Mrongovius a Danzica. Autore scultore (it) Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, Mrongovius, Mrąga; inne formy nazwiska: Morengoriusz, Morengovius, Murengovius; krypt.: M.; Mr. (ur. 19 lipca 1764 w Olsztynku, zm. 3 czerwca 1855 w Gdańsku) – duchowny ewangelicki, kaznodzieja, pisarz religijny, filozof, językoznawca, tłumacz i leksykograf. Jeden z pierwszych badaczy folkloru Kaszubów. Przez dużą część swojego życia mieszkał i pracował w Gdańsku. (pl) Кши́штоф Целе́стин Мронго́виуш (польск. Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, нем. Christoph Cölestin Mrongovius; 19 июля 1764, Гогенштейн, Пруссия, — 3 июня 1855, Данциг, Пруссия) — лютеранский священнослужитель, польский философ, лингвист, переводчик, библиофил, один из первых учёных, изучавших фольклор кашубов. (ru) Christoph Mrongovius, egentligen Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, född 19 juli 1764 i i Ostpreussen, död 3 juni 1855 i Danzig, var en polsk språkforskare. Mrongovius var präst inom den preussiska evangeliska kyrkan och lärare i polska vid Danzigs gymnasium. Han utgav bland annat Ausführliche Grammatik der polnischen Sprache (1837) samt en tysk-polsk och en polsk-tysk ordbok (1835, 1853). Genom predikningar och religiösa skrifter ivrade han kraftigt för polska språkets utbredning och utverkade genom Fredrik Vilhelm IV:s välvilja (1846), att slaviska (ej tyska) antogs som kyrkospråk hos kasjuberna. (sv) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Mrongovius_portret.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://web.archive.org/web/20110929205545/http:/gnu.univ.gda.pl/~emcz/mrongovius2005.html https://web.archive.org/web/20110929205602/http:/gnu.univ.gda.pl/~emcz/kcmrongstaszic.pdf http://webcache.googleusercontent.com/search%3Fq=cache:h2E8hlHljMsJ:https:/library.ohio-state.edu:444/search/tDocument%2Bdesign%2Bcompanion%2Bseries,%2Bv.%2B4/tdocument%2Bdesign%2Bcompanion%2Bseries%2Bv%2B%2B%2B%2B4/10,-1,0,B/frameset%26FF%3Dtdokl%2Bphys%2Bchem%261,1,+Christoph+C%C3%B6lestin+Mrongovius&hl=en&gl=us&ct=clnk&cd=8 http://www.familysearch.org/Eng/Library/fhlcatalog/supermainframeset.asp%3Fdisplay=titledetails&titleno=103952&disp=Kirchenbuch%20%20&columns=*,0,0 |
| dbo:wikiPageID | 8803471 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 6784 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1110472438 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Protestantism dbr:Alojzy_Feliński dbr:Collegium_Fridericianum dbr:Copyeditor dbr:Anabasis_(Xenophon) dbr:Russian_language dbr:Gdańsk dbr:Greek_language dbr:Mrągowo dbr:Stanisław_Kostka_Potocki dbr:Stanisław_Staszic dbr:Zalewo dbr:Pastor dbr:Masuria dbc:Linguists_from_Poland dbc:Polish_Lutheran_clergy dbc:Polish_translators dbr:Warmia dbr:Warsaw dbr:Linguistics dbr:Adam_Kazimierz_Czartoryski dbr:Czech_language dbr:East_Prussia dbr:Paris dbr:Partitions_of_Poland dbr:Tadeusz_Czacki dbr:Order_of_the_Red_Eagle dbc:1855_deaths dbc:German_male_writers dbc:People_from_East_Prussia dbc:1764_births dbc:Polish_male_writers dbc:People_from_Olsztynek dbr:Kashubian_language dbr:Kashubians dbr:Szczecin dbr:Translation dbr:Writer dbr:Dictionary dbr:Poland dbr:Polish_language dbr:Polish–Lithuanian_Commonwealth dbr:Polski_Słownik_Biograficzny dbr:Immanuel_Kant dbr:Kingdom_of_Prussia dbr:Königsberg dbr:Königsberg_Cathedral dbr:Metaphysics dbr:Olsztynek dbr:Mazury dbr:Slavic_peoples dbr:Society_of_Friends_of_Science_in_Warsaw dbr:Publishing_house dbr:Philosopher dbr:Polish_Academy_of_Science dbr:Königsberg_University dbr:Samuel_Bogumił_Linde dbr:Polish_culture dbr:Andrzej_Horodyski dbr:File:Krzysztof_Celestyn_Mrongowiusz.JPG dbr:File:Krzysztof_Celestyn_Mrongowiusz_Kalendarz_pruski_polski_Królewiec_1793.jpg dbr:File:Mrongovius_dictionary.jpg dbr:File:Mrongovius_portret.jpg dbr:Gesellschaft_für_Pommersche_Geschichte_und_Altertumskunde dbr:Historical-Literary_Society dbr:Kraków_Scientific_Society dbr:St._Anne's_Church,_Gdańsk |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Cite_book dbt:In_lang |
| dcterms:subject | dbc:Linguists_from_Poland dbc:Polish_Lutheran_clergy dbc:Polish_translators dbc:1855_deaths dbc:German_male_writers dbc:People_from_East_Prussia dbc:1764_births dbc:Polish_male_writers dbc:People_from_Olsztynek |
| gold:hypernym | dbr:Pastor |
| schema:sameAs | http://viaf.org/viaf/25770345 |
| rdf:type | owl:Thing dbo:Person yago:WikicatLexicographers yago:WikicatLinguistsFromPoland yago:WikicatWriters yago:WikicatPeopleFromEastPrussia yago:WikicatPeopleFromGdańsk yago:WikicatPeopleFromKönigsberg yago:WikicatPeopleFromOlsztynek yago:CausalAgent100007347 yago:Communicator109610660 yago:Compiler109946957 yago:Lexicographer110256080 yago:Linguist110264219 yago:Linguist110264437 yago:LivingThing100004258 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:Person100007846 yago:PhysicalEntity100001930 yago:WikicatGermanWriters yago:Writer110794014 yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo yago:Scientist110560637 yago:Translator110725280 yago:Whole100003553 yago:WikicatPolishTranslators yago:WikicatPolishWriters |
| rdfs:comment | Krzysztof Celestyn Mrongovius (germane Christoph Cölestin Mrongovius; pole Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, 16-a de julio 1764 – 3-a de junio 1855 estis protestanta pastoro, verkisto, filozofo, distingita lingvosciencisto kaj tradukisto. Mrongovius estis konata defendanto de la pola lingvo en Varmio kaj . (eo) Krzysztof Celestyn Mrongovius (German: Christoph Cölestin Mrongovius; Polish: Krzysztof Celestyn Mrongowiusz) (July 19, 1764 – June 3, 1855) was a Protestant pastor, writer, philosopher, distinguished linguist, and translator. Mrongovius was a noted defender of the Polish language in Warmia and Mazury. (en) Christoph Coelestin Mrongovius (in tedesco: Christoph Cölestin Mrongovius; in polacco: Krzysztof Celestyn Mrongowiusz; Hohenstein, 19 luglio 1764 – 3 giugno 1855) è stato uno scrittore, filosofo, linguista, traduttore e pastore protestante polacco. Kalendarz Pruski - Polski (calendario prussiano-polacco), pubblicato a Königsberg 1793.Monumento dedicato a Christoph Coelestin Mrongovius a Danzica. Autore scultore (it) Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, Mrongovius, Mrąga; inne formy nazwiska: Morengoriusz, Morengovius, Murengovius; krypt.: M.; Mr. (ur. 19 lipca 1764 w Olsztynku, zm. 3 czerwca 1855 w Gdańsku) – duchowny ewangelicki, kaznodzieja, pisarz religijny, filozof, językoznawca, tłumacz i leksykograf. Jeden z pierwszych badaczy folkloru Kaszubów. Przez dużą część swojego życia mieszkał i pracował w Gdańsku. (pl) Кши́штоф Целе́стин Мронго́виуш (польск. Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, нем. Christoph Cölestin Mrongovius; 19 июля 1764, Гогенштейн, Пруссия, — 3 июня 1855, Данциг, Пруссия) — лютеранский священнослужитель, польский философ, лингвист, переводчик, библиофил, один из первых учёных, изучавших фольклор кашубов. (ru) Christoph Mrongovius, egentligen Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, född 19 juli 1764 i i Ostpreussen, död 3 juni 1855 i Danzig, var en polsk språkforskare. Mrongovius var präst inom den preussiska evangeliska kyrkan och lärare i polska vid Danzigs gymnasium. Han utgav bland annat Ausführliche Grammatik der polnischen Sprache (1837) samt en tysk-polsk och en polsk-tysk ordbok (1835, 1853). Genom predikningar och religiösa skrifter ivrade han kraftigt för polska språkets utbredning och utverkade genom Fredrik Vilhelm IV:s välvilja (1846), att slaviska (ej tyska) antogs som kyrkospråk hos kasjuberna. (sv) Christoph Cölestin Mrongovius (poln. Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, * 19. Juli 1764 in Hohenstein im Königreich Preußen; † 3. Juni 1855 in Danzig) war ein evangelischer Pastor, Schriftsteller, Philosoph, Sprachwissenschaftler, Lehrer und Übersetzer. 1947 wurde die masurische Stadt Sensburg (masurisch Ządźbork) von der Volksrepublik Polen nach ihm in Mrągowo umbenannt. (de) |
| rdfs:label | Christoph Cölestin Mrongovius (de) Krzysztof Celestyn Mrongovius (eo) Christoph Mrongovius (it) Krzysztof Celestyn Mrongovius (en) Krzysztof Celestyn Mrongowiusz (pl) Christoph Mrongovius (sv) Мронговиуш, Кшиштоф Целестин (ru) |
| owl:sameAs | freebase:Krzysztof Celestyn Mrongovius yago-res:Krzysztof Celestyn Mrongovius http://d-nb.info/gnd/13265606X http://viaf.org/viaf/25770345 wikidata:Krzysztof Celestyn Mrongovius http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p128519002 http://arz.dbpedia.org/resource/كرزيسزتوف_سيليستين_مرونجوڤيوس dbpedia-de:Krzysztof Celestyn Mrongovius dbpedia-eo:Krzysztof Celestyn Mrongovius dbpedia-it:Krzysztof Celestyn Mrongovius dbpedia-pl:Krzysztof Celestyn Mrongovius dbpedia-ro:Krzysztof Celestyn Mrongovius dbpedia-ru:Krzysztof Celestyn Mrongovius dbpedia-sv:Krzysztof Celestyn Mrongovius https://global.dbpedia.org/id/536SY |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Krzysztof_Celestyn_Mrongovius?oldid=1110472438&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Krzysztof_Celestyn_Mrongowiusz.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Krzysztof_Celestyn_Mr...darz_pruski_polski_Królewiec_1793.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Mrongovius_dictionary.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Mrongovius_portret.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Krzysztof_Celestyn_Mrongovius |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Celestyn |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Christoph_Coelestin_Mrongovius dbr:Christoph_Colestin_Mrongovius dbr:Krzysztof_Celestyn_Mrongoviusz dbr:Krzysztof_Celestyn_Mrongowius dbr:Krzysztof_Celestyn_Mrongowiusz dbr:Christoph_Cölestin_Mrongovius dbr:Christoph_Mrongovius |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Collegium_Fridericianum dbr:Mrągowo dbr:Masuria dbr:Academic_Gymnasium_Danzig dbr:Order_of_the_Red_Eagle dbr:Tessy_Antony_de_Nassau dbr:Königsberg dbr:Olsztynek dbr:Christoph_Coelestin_Mrongovius dbr:Christoph_Colestin_Mrongovius dbr:Masurians dbr:Celestyn dbr:Warsaw_Society_of_Friends_of_Learning dbr:Krzysztof_Celestyn_Mrongoviusz dbr:Krzysztof_Celestyn_Mrongowius dbr:Krzysztof_Celestyn_Mrongowiusz dbr:Christoph_Cölestin_Mrongovius dbr:Christoph_Mrongovius |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Krzysztof_Celestyn_Mrongovius |
