Manco Cápac (original) (raw)
Ο Μάνκο Κάπακ (Κέτσουα: Manqo Qhapaq "θαυμάσιο εύρημα", Manku Qhapaq, ισπ. Manco Cápac) στη μυθολογία των Ίνκας, ήταν ο πρώτος βασιλιάς του Κούσκο. Για την προέλευσή του, υπάρχουν διάφοροι μύθοι.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Manco Capac (kečujsky Manqu Qhapaq) byl první mytický inka – vládce a zakladatel Tawantinsuyu. Podle jedné z legend, již zaznamenal Garcilaso de la Vega, vyslal bůh Slunce na zem svého syna a dceru, jimiž byli Manco Capac a . Ti se vynořili z vod jezera Titicaca a vedeni zlatou holí hledal místo, vhodné k založení města. Při putování se k němu přidávali lidé, až vznikla početná družina. Manco Capac bodal holí do země a hledal tak vyvolené místo, kde měla hůl snadno proniknout do půdy až po hlavici. To se skutečně stalo v jedné dolině s úrodnou půdou, kde založili město Cusco. Manco Capac pak (společně se svou sestrou) jako typický učil obyvatele zemí, jimiž prošli, pěstovat kukuřici a koku, tkát, zpracovávat zlato a uctívat bohy. Na vyvoleném místě postavil první chrám Slunce – ten se pak stal centrálním bodem inckého náboženství. Původní skromná svatyně byla za vlády dalších panovníků přestavěna na skvostný chrám . (cs) Manco Cápac (en quítxua: Manqu Qhapaq), també conegut com a Manco Inca o Ayar Manco, fou, segons alguns historiadors, el fundador i primer sobirà mític de l'Imperi Inca a Cusco, probablement a principis del segle xiii. Considerat com a descendent del Sol, segons la llegenda, sorgí al món del llac Titicaca, juntament amb el seus germans. Es casà amb la seva germana Mama Ocllo i foren la primera parella de pobladors sagrats de la terra Els dos germans es van unir en matrimoni: obriren d'aquesta manera el ritual dels matrimonis de l'Inca amb la seva germana; Manco Cápac es va dedicar a fecundar la terra amb un bastó d'or que el déu Tiqsi Huiracocha li havia donat, i fent créixer les noves plantes, anava creant beneficis per als mortals, per a qui també anava donant forma als rius i rierols, feia créixer arbres i pastures i construïa rics habitatges en els quals poguessin viure. Mama Ocllo es dedicava a fer la seva gran tasca ensenyant a les dones les arts i indústries que els permetessin treure tot el profit possible a les riqueses que el seu germà produïa; així, fent prodigis, la parella va arribar fins a un lloc en el qual el bastó màgic va assenyalar el centre de l'imperi, la futura ciutat del Cusco. Malgrat tot, hi ha diferents versions de l'arribada al món del primer inca: una d'elles, en la qual es barreja el relat de Manco Cápac i Mama Ocllo amb el dels germans Ayar, fa que l'inca aparegui juntament amb uns altres tres éssers ben diferents. (ca) Ο Μάνκο Κάπακ (Κέτσουα: Manqo Qhapaq "θαυμάσιο εύρημα", Manku Qhapaq, ισπ. Manco Cápac) στη μυθολογία των Ίνκας, ήταν ο πρώτος βασιλιάς του Κούσκο. Για την προέλευσή του, υπάρχουν διάφοροι μύθοι. (el) Manku Kapak (keĉue Manku Qhapaq, hispane Manco Cápac) estis laŭlegende la unua reĝo (Sinĉi) de la Inkaa imperio en Peruo, ĉirkaŭ la dekdua jarcento. Li estis filo de la sundio Inti, kiu kreis lin el ŝaŭmo de la lago Titikako. Poste Inti sendis lin kune kun lia fratino surteren por plibonigi la mondon. Inti donis al ili oran bastonon (Tupayawri), kiu devis enteriĝi je fekundeca loko kie ili fondu urbon. Ili atingis teron sur la suninsulo en lago Titikako kaj post iom da serĉado la bastono malaperis en la grundon. Tie ili fondis la urbon Qusqu (Kusko) kaj la inkaan imperion. Poste Manko Kapak instruis agrikulturon al la loĝantoj. La miton oni trovas inter aliaj en la komentoj pri la inkaa imperio de la peru-hispana kronikisto Inkao Garcilaso de la Vega (1539-1616). Tiu mito estas unu el pluraj kreadomitoj de la inkaoj kaj samtempe la plej juna, kiu gajnis specifan influon dum la 15-a jarcento. Erojn de tiu mito (Fondado de la urbo Qusqu per ora bastono) oni ankoraŭ nun rakontas en suda Peruo kiel parto de la -mito. Laŭ la mito Manko Kapak estis patro de la dua inkao Sinĉi Ruka. Li regis la reĝlandon de Kusko dum kelkaj kvardek jaroj, kaj mortis ĉirkaŭ 1107. (eo) Manco Cápac, in peruanischer Quechua-Schreibung Manku Qhapaq oder Manqu Qhapaq, war der erste, mythische Herrscher (Sinchi) der Inkas. (de) Manco Capac edo —kitxuaz— Manqu Qhapaq ere deitua, lehen Sapa Inka eta Cuscoko Inka kulturaren fundatzailea izan zen. Inken mitologian, Eguzkiaren semea zen. Elezaharrak dioenez, Eguzkiak urrezko makila bat eman zion, eskualde emankorrik aurkitzen bazuen lurpean sartuko zena. Cuscoko haranean aurkitu zuen bila zebilen lurra; han bizitzen jarri eta Cusco hiria sortu zuen. Zenbait kronikatan aipatzen badute ere, egiaz existitu ote zen zalantzan dago. (eu) Manco Cápac o Ayar Manco fue, según algunos cronistas, el primer gobernador y fundador de la cultura inca en el Cuzco (inicios de siglo XIII). Es el protagonista de las dos leyendas más conocidas sobre el origen de los incas. Tuvo como esposa principal a Mama Ocllo (con quien engendró a su sucesor Sinchi Roca) y otras esposas más como Mama Huaco de quien se dice que era una mujer aguerrida. Si bien su figura es mencionada en crónicas y se tiene como base para la explicación histórica del origen de los incas, su existencia real no está del todo clara. (es) Manco Cápac (Quechua: Manqu Qhapaq, "the royal founder"), also known as Manco Inca and Ayar Manco was, according to some historians, the first governor and founder of the Inca civilization in Cusco, possibly in the early 13th century. He is also a main figure of Inca mythology, being the protagonist of the two best known legends about the origin of the Inca, both of them connecting him to the foundation of Cusco. His main wife was his older sister, Mama Uqllu, also the mother of his son and successor Sinchi Ruq'a. Even though his figure is mentioned in several chronicles, his actual existence remains uncertain. (en) Manco Cápac (en quechua Manqu Qhapaq) ou Ayar Manco fut, selon certains chroniqueurs, le premier souverain du peuple Inca à Cuzco, et l'ancêtre mythique des Incas, fondateur de leur dynastie et héros civilisateur quasi divinisé. Il est le principal protagoniste des deux légendes les plus connues sur l'origine des Incas : la Légende de Manco Cápac et Mama Ocllo et la Légende des frères Ayar. Il eut comme épouse principale sa sœur Mama Ocllo, avec laquelle il engendra son successeur Sinchi Roca, ainsi que d'autres épouses comme Mama Huaco qui passait pour être une femme expérimentée et aguerrie. S'il est mentionné dans les chroniques et est considéré comme le point de départ pour expliquer l'origine des Incas, son existence historique, entre légende, mythologie et réalité, reste un mystère non définitivement élucidé. (fr) Manco Capac (bahasa Quechua: Manqu Qhapaq, "pendiri kerajaan"), juga dikenal sebagai Manco Inca dan Ayar Manco, adalah gubernur pertama dan pendiri peradaban Inka di Cusco pada awal abad ke-13. Dia juga menjadi tokoh utama dalam mitologi Inka, serta tokoh protagonis dari dua legenda yang paling terkenal mengenai asal usul bangsa Inka, di mana kedua legenda itu menceritakan ia sebagai pendiri kota Cusco. Istri utamanya ialah kakak kandungnya sendiri, , yang melahirkan sang penerus takhta, . (in) Manco Cápac (Tamputoco, ... – Cusco, 1230) è considerato il primo imperatore inca. Di lui non si hanno molte notizie prettamente storiche, ma il suo personaggio appartiene anche alla mitologia inca in quanto fondatore e primo re di Cusco e del Tawantinsuyu (l'Impero Inca). (it) 망코 카팍(스페인어: Manco Cápac)은 잉카 문명을 세운 시조이자 건국자이다. 13세기 초에 쿠스코 지방에 잉카 제국의 기반을 놓았으며, 잉카 신화에도 등장한다. 마마 우쿨루와 결혼하여 자식을 낳았으며, 그 중 한 명이었던 신치 로카가 왕위를 이어받았다. 그가 수많은 전통 구전 설화와 각종 신화에 등장하기는 하지만, 그의 실존 여부는 아직까지도 베일에 싸여있다. (ko) マンコ・カパックまたはアヤ・マンコ（ケチュア Manqu Qhapaq・ Ayar Manqu) 、西: Manco Cápac・Ayar Manco 、1200年前後）は、インカ神話によるクスコ王国の初代国王である。マンコ・カパックの出自については複数の伝承が伝えられている。Manqu Qhapaq とは、「素晴らしき礎」の意である。 また、ペルーにある国際空港の「インカ・マンコ・カパック国際空港」の名前の元となった人物でもある。 (ja) Manco Cápac (Manqo Qhapaq in Quechua, 'de koninklijke stichter') was de eerste koning van het -koninkrijk, het latere Incarijk. Er zijn verschillende verhalen over de herkomst van Manco Cápac. (nl) Manco Capac (Quíchua: Manqu Qhapaq, O fundador real, também conhecido como Manco Inca e Ayar Manco) segundo vários cronistas foi o primeiro governante de Cusco e fundador do Império Inca, nasceu no século XIII, havendo várias lendas que recontam sua história: (pt) Manco Capac (zw. Ayar Manco) – według mitologii inkaskiej legendarny założyciel królewskiej dynastii Inków i pierwszy Sapa Inca. Manco Capac jest bohaterem wielu legend. Ponieważ Inkowie nie znali pisma, mity i historia na jego temat, ta być może prawdziwa i ta zmyślona, nie zostały spisane. W związku z tym różnic w przekazach o legendarnym założycielu królewskiej dynastii jest tak dużo, jak i samych później spisanych wersji tego mitu. Niezmienne jednak w nich jest to, że Manco Capac był pierwszym Inką, założycielem Cuzco, a jego żoną była Mama Ocllo. Najbardziej znane są dwie wersje mitu o pierwszym Ince: Peruwiański historyk i kronikarz Inków Garcilaso de la Vega opisuje legendę traktującą o tym, że to sam bóg słońca Inti wysłał swoje dzieci na ziemię. Z jeziora Titicaca Manco Capac i Mama Ocllo wyruszyli w drogę i założyli miasto Cuzco. Miejscowa ludność otaczała ich wielką czcią, a Manco Capaca obwołała księciem i pierwszym Inką. Sam Garcilaso de la Vega uważa, że Manco Capac był po prostu bardzo bystrym i roztropnym Indianinem, który właściwie wykorzystał wielką prostotę narodów indiańskich. Według innej wersji Manco wyszedł ze środkowej spośród trzech jaskiń znajdujących się w jednym ze wzgórz w pobliżu późniejszego miasta Cuzco. Razem z nim wynurzyli się też jego trzej bracia i cztery siostry. Czwórka braci nosiła oprócz własnych imion imię Ayar, siostry z kolei miały imię zbiorowe Mama (Matka). Poszczególne imiona braci brzmiały: Ayar Manco (Manco Dzikiej Quinoi), Ajar Awqa (Wojownik Dzikiej Quinoi), Ayar Kaci (Sól Dzikiej Quinoi) i Ayar Oco (Pieprz Dzikiej Quinoi). Siostry nazywały się Mama Ocllo (Czysta Matka), Mama Huaco (Święta Matka), Mama Ipa Quora (Matka i Ciotka Ziół), Mama Rawa (Matka Rawa). Ośmioro rodzeństwa opuściło grotę, udając się w świat ze złotą laską służącą do wypróbowywania właściwości ziemi (z czasem taka złota pałeczka, o długości około 60 cm, zakończona gwiazdą, stała się oznaką godności królewskiej). Bóg "Słońce" dał swoim dzieciom złoty pręt (Tupayawri), aby spadł na żyzne miejsce w ziemi, takie, na którym można wznieść miasto. W drodze liczba braci zaczęła się przerzedzać. Sól Dzikiej Quinoi okazał się bardzo silny i nieposłuszny: strzelał kamieniami ze swej procy do gór i raził je tak mocno, że tworzyły się w nich głębokie przepaście i urwiska. Rodzeństwo przestraszyło się jego mocy i postanowiło nakłonić go do powrotu do rodzinnej groty. Pomysł zrealizowali i krnąbrny brat zamknięty został w górze, gdzie, jak głosi legenda, siedzi po dziś dzień. Ayar Oco pokazał bratu Manco, jak powinna się odbywać ceremonia wtajemniczenia młodzieńców i przemienił się w kamień na górze Huanacauri. Tam lud wzniósł mu później świątynię i modlił się do niego. Trzeci brat Wojownik Dzikiej Quinoi udał się na miejsce, które przy pomocy złotej pałeczki wybrano jako odpowiednie miejsce na założenie miasta Cuzco i przemienił się tam w inny święty kamień. Ostatecznie trzech braci zostało zamienionych w kamienie. Pozostał tylko Manco Capac, który spłodził dziecko. Urodziła mu je jego siostra Czysta Matka. Był to Sinchi Roca, który po Manco jako drugi Inka zasiadał na tronie. Z żoną, dzieckiem i trzema pozostałymi siostrami przybył Manco w obrane miejsce. Jedna z sióstr, Święta Matka, przepędziła kamieniami z miejsca, do którego dotarli miejscowe legendarne szczepy Hualla i Alcahuiza. Z czasem zbudowano tam miasto Cuzco i świątynię słońca. Wiele wątpliwości budzą wśród historyków i kronikarzy lata, w których żył i panował Manco Capac, podobnie jak to, czy jest to historyczna postać, czy legendarna. Daty podane przez różnych historyków różnią się nawet o kilka stuleci. Niektórzy przyjmują, że legendarny Manco Capac, według mitologii syn Słońca i Księżyca, żył w XII lub XIII wieku. (pl) Ма́нко Ка́пак (кечуа Manqu Qhapaq или Manku Qhapaq, исп. Manco Cápac) — первый Инка, основатель государства инков — Тауантинсуйу. Согласно некоторым инкским легендам, был сыном бога Солнца Инти и богини Луны Килья и был послан своим отцом на Землю, чтобы спасти людей от дикости и варварства, научить земледелию и ремёслам и утвердить культ «подлинных» богов: Солнца, Луны и Пачакамака — «создателя мира». Согласно испанскому хронисту Педро Сармьенто де Гамбоа (это лишь одна из многих версий), Манко Капак, сын Тикси Виракоча Пачаячачик (отец, создатель), вышел из горы -токко (дом окон, пещер; крепость) в селении (дом изготовления, творения — в 6 лигах от Куско) вместе с братьями и сестрами. Всего с восемью инками пошло 10 родов — «Айлью»: Марас, Сутик-токко, Куйкуса, Маска, Оро, Тарпунтай, Саньок, Чавин Куско, Аярака, Вакантаки (пять последних принадлежали к Верхнему Куско после реформы Пачакутека). Одним из братьев был , превращенный в камень в районе будущего Куско. Имя этого города переводилось как «Межевой камень», поскольку существовала пословица «Аяр Аука куско ванка» — то есть мраморный межевой камень. На месте будущей столицы Инков уже существовало поселение (или племя) Савасера Панака. Селение было уничтожено. Сам город был разделен на роды/окрестности: Ярампуй Канча, Кинти-канча, Чумпи-канча, Сайри-канча. В центре находилось — (дом Солнца — «храм, гарнизон»), внутри которого размещался дом Манко Капака. По легендам, Манко Капак управлял государством около сорока лет, ввел свод законов, и как считается, отменил человеческие жертвоприношения. Был женат на своей сестре Оклло и имел от неё сына Синчи Рока, который стал следующим Инкой. Полагают, что Манко Капак правил примерно до 1230 года, хотя некоторые историки относят его смерть к 1107 году. В честь сестры и жены Манко Капака Оклло был назван астероид (475) Оклло, открытый в 1901 году. (ru) Manco Capac eller Ayar Manco var hos inkafolket i Peru rikets grundare och den förste av Inkarikets härskare. Enligt legenden blev Manco Capac och hans maka Mama Ocllo nedsända från himlen på en solstråle på en ö i Titicacasjön. De fick en guldstav som de skulle sätta ned i marken var de än gick och där staven sjönk ned i marken och försvann skulle de bygga sin stad. Där så skedde införde de soldyrkan och grundade staden Cuzco, dvs inkariket och den kontakt med solguden som förklarade inkafolkets herravälde på den sydamerikanska kontinenten. (sv) 曼科·卡帕克（克丘亞語：Manqu Qhapaq，西班牙語：Manco Cápac），古代南美洲印加傳說中的開國君主。在傳說中，曼科·卡帕克以「太陽神之子」的身份，大約在1200年 率領最早期的印加部族，在秘魯的庫斯科建立王國，擴張領土，並為其統治下的印地安人創造了文明的生活。 (zh) Ма́нко Ка́пак (кеч. Manqu Qhapaq або Manku Qhapaq — «Божествений Манко», ісп. Manco Cápac) — перший Капак Інка, засновник держави інків Тауантінсую з центром у Куско. (uk) |
| dbo:activeYearsEndYear | 1230-01-01 (xsd:gYear) |
| dbo:activeYearsStartYear | 1200-01-01 (xsd:gYear) |
| dbo:child | dbr:Sinchi_Roca |
| dbo:spouse | dbr:Mama_Uqllu |
| dbo:successor | dbr:Sinchi_Roca |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Manco_Cápac_18th_century_Cusco_School.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 90843 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 9172 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1101565241 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Puno dbr:Bolivia dbc:Inca_gods dbr:Peru dbr:PeruRail dbr:Cusco_School dbr:Viracocha dbr:Inca_mythology dbr:Inti dbr:Mummy dbc:Year_of_birth_unknown dbr:God dbr:The_Power_of_Five dbr:The_Son_of_the_Sun dbr:Anthony_Horowitz dbr:Mama_Ocllo dbr:Sinchi_Roca dbr:Comentarios_Reales_de_los_Incas dbr:Comic_book dbr:Garcilaso_de_la_Vega_(chronicler) dbr:Pacha_Kamaq dbr:Aymara_people dbc:13th-century_monarchs_in_South_America dbr:League_(unit) dbr:Cusco dbr:Earth dbr:Altiplano dbr:Pachacuti dbr:Car_float dbr:Cave dbr:The_Confidence-Man dbr:Herman_Melville dbc:Inca_emperors dbr:Isla_del_Sol dbr:Temple dbc:Solar_gods dbc:Mythological_kings dbc:Fire_gods dbr:Children_of_the_Lamp dbr:Lake_Titicaca dbr:Treasure dbr:Djinn dbr:Don_Rosa dbr:Ayar_Cachi dbr:Ayarmaca dbr:Ayllu dbr:Plaza_de_Armas_(Cusco) dbr:Guaqui dbr:Emperor's_New_Groove dbr:Inca dbr:Inca_Empire dbr:Kingdom_of_Cusco dbr:Sapa_Inca dbr:Scrooge_McDuck dbr:Mama_Killa dbr:Fire dbr:Paqariq_Tampu dbr:Quechua_language dbr:P.B._Kerr dbr:Pacaritambo dbr:Mama_Uqllu dbr:Sinchi_Ruq'a dbr:File:Templo_del_Sol_Titicaca.jpg dbr:File:Colcapata.jpg |
| dbp:after | dbr:Sinchi_Roca |
| dbp:alt | Manco Cápac (en) |
| dbp:before | New title (en) (Kingdom established) (en) |
| dbp:birthPlace | Tamputoco, Cusco, Peru (en) |
| dbp:caption | 18 (xsd:integer) |
| dbp:deathPlace | Cusco, Peru (en) |
| dbp:father | Apu Tambo (en) |
| dbp:imageSize | 200 (xsd:integer) |
| dbp:issue | dbr:Sinchi_Roca |
| dbp:name | Manqu Qhapaq (en) |
| dbp:reign | - (en) |
| dbp:spouse | dbr:Mama_Uqllu |
| dbp:succession | Sapa Inca of the Kingdom of Cusco (en) |
| dbp:successor | dbr:Sinchi_Roca |
| dbp:title | dbr:Sapa_Inca |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:About dbt:Circa dbt:Cite_book dbt:Commons_category dbt:ISBN dbt:Infobox_royalty dbt:Reflist dbt:S-end dbt:S-reg dbt:S-start dbt:Short_description dbt:Succession_box dbt:Sapa_Incas |
| dbp:years | – (en) |
| dct:subject | dbc:Inca_gods dbc:Year_of_birth_unknown dbc:13th-century_monarchs_in_South_America dbc:Inca_emperors dbc:Solar_gods dbc:Mythological_kings dbc:Fire_gods |
| rdf:type | owl:Thing foaf:Person dbo:Person dul:NaturalPerson wikidata:Q19088 wikidata:Q215627 wikidata:Q5 wikidata:Q729 dbo:Animal dbo:Eukaryote dbo:Species schema:Person yago:WikicatMythologicalKings yago:CausalAgent100007347 yago:Communicator109610660 yago:Emperor110053004 yago:HeadOfState110164747 yago:King110231515 yago:LivingThing100004258 yago:Negotiator110351874 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:Person100007846 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Representative110522035 yago:WikicatIncaEmperors yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo dbo:Royalty yago:Ruler110541229 yago:Sovereign110628644 yago:Whole100003553 yago:Wikicat13th-centuryMonarchsInSouthAmerica |
| rdfs:comment | Ο Μάνκο Κάπακ (Κέτσουα: Manqo Qhapaq "θαυμάσιο εύρημα", Manku Qhapaq, ισπ. Manco Cápac) στη μυθολογία των Ίνκας, ήταν ο πρώτος βασιλιάς του Κούσκο. Για την προέλευσή του, υπάρχουν διάφοροι μύθοι. (el) Manco Cápac, in peruanischer Quechua-Schreibung Manku Qhapaq oder Manqu Qhapaq, war der erste, mythische Herrscher (Sinchi) der Inkas. (de) Manco Capac edo —kitxuaz— Manqu Qhapaq ere deitua, lehen Sapa Inka eta Cuscoko Inka kulturaren fundatzailea izan zen. Inken mitologian, Eguzkiaren semea zen. Elezaharrak dioenez, Eguzkiak urrezko makila bat eman zion, eskualde emankorrik aurkitzen bazuen lurpean sartuko zena. Cuscoko haranean aurkitu zuen bila zebilen lurra; han bizitzen jarri eta Cusco hiria sortu zuen. Zenbait kronikatan aipatzen badute ere, egiaz existitu ote zen zalantzan dago. (eu) Manco Cápac o Ayar Manco fue, según algunos cronistas, el primer gobernador y fundador de la cultura inca en el Cuzco (inicios de siglo XIII). Es el protagonista de las dos leyendas más conocidas sobre el origen de los incas. Tuvo como esposa principal a Mama Ocllo (con quien engendró a su sucesor Sinchi Roca) y otras esposas más como Mama Huaco de quien se dice que era una mujer aguerrida. Si bien su figura es mencionada en crónicas y se tiene como base para la explicación histórica del origen de los incas, su existencia real no está del todo clara. (es) Manco Cápac (Quechua: Manqu Qhapaq, "the royal founder"), also known as Manco Inca and Ayar Manco was, according to some historians, the first governor and founder of the Inca civilization in Cusco, possibly in the early 13th century. He is also a main figure of Inca mythology, being the protagonist of the two best known legends about the origin of the Inca, both of them connecting him to the foundation of Cusco. His main wife was his older sister, Mama Uqllu, also the mother of his son and successor Sinchi Ruq'a. Even though his figure is mentioned in several chronicles, his actual existence remains uncertain. (en) Manco Capac (bahasa Quechua: Manqu Qhapaq, "pendiri kerajaan"), juga dikenal sebagai Manco Inca dan Ayar Manco, adalah gubernur pertama dan pendiri peradaban Inka di Cusco pada awal abad ke-13. Dia juga menjadi tokoh utama dalam mitologi Inka, serta tokoh protagonis dari dua legenda yang paling terkenal mengenai asal usul bangsa Inka, di mana kedua legenda itu menceritakan ia sebagai pendiri kota Cusco. Istri utamanya ialah kakak kandungnya sendiri, , yang melahirkan sang penerus takhta, . (in) Manco Cápac (Tamputoco, ... – Cusco, 1230) è considerato il primo imperatore inca. Di lui non si hanno molte notizie prettamente storiche, ma il suo personaggio appartiene anche alla mitologia inca in quanto fondatore e primo re di Cusco e del Tawantinsuyu (l'Impero Inca). (it) 망코 카팍(스페인어: Manco Cápac)은 잉카 문명을 세운 시조이자 건국자이다. 13세기 초에 쿠스코 지방에 잉카 제국의 기반을 놓았으며, 잉카 신화에도 등장한다. 마마 우쿨루와 결혼하여 자식을 낳았으며, 그 중 한 명이었던 신치 로카가 왕위를 이어받았다. 그가 수많은 전통 구전 설화와 각종 신화에 등장하기는 하지만, 그의 실존 여부는 아직까지도 베일에 싸여있다. (ko) マンコ・カパックまたはアヤ・マンコ（ケチュア Manqu Qhapaq・ Ayar Manqu) 、西: Manco Cápac・Ayar Manco 、1200年前後）は、インカ神話によるクスコ王国の初代国王である。マンコ・カパックの出自については複数の伝承が伝えられている。Manqu Qhapaq とは、「素晴らしき礎」の意である。 また、ペルーにある国際空港の「インカ・マンコ・カパック国際空港」の名前の元となった人物でもある。 (ja) Manco Cápac (Manqo Qhapaq in Quechua, 'de koninklijke stichter') was de eerste koning van het -koninkrijk, het latere Incarijk. Er zijn verschillende verhalen over de herkomst van Manco Cápac. (nl) Manco Capac (Quíchua: Manqu Qhapaq, O fundador real, também conhecido como Manco Inca e Ayar Manco) segundo vários cronistas foi o primeiro governante de Cusco e fundador do Império Inca, nasceu no século XIII, havendo várias lendas que recontam sua história: (pt) Manco Capac eller Ayar Manco var hos inkafolket i Peru rikets grundare och den förste av Inkarikets härskare. Enligt legenden blev Manco Capac och hans maka Mama Ocllo nedsända från himlen på en solstråle på en ö i Titicacasjön. De fick en guldstav som de skulle sätta ned i marken var de än gick och där staven sjönk ned i marken och försvann skulle de bygga sin stad. Där så skedde införde de soldyrkan och grundade staden Cuzco, dvs inkariket och den kontakt med solguden som förklarade inkafolkets herravälde på den sydamerikanska kontinenten. (sv) 曼科·卡帕克（克丘亞語：Manqu Qhapaq，西班牙語：Manco Cápac），古代南美洲印加傳說中的開國君主。在傳說中，曼科·卡帕克以「太陽神之子」的身份，大約在1200年 率領最早期的印加部族，在秘魯的庫斯科建立王國，擴張領土，並為其統治下的印地安人創造了文明的生活。 (zh) Ма́нко Ка́пак (кеч. Manqu Qhapaq або Manku Qhapaq — «Божествений Манко», ісп. Manco Cápac) — перший Капак Інка, засновник держави інків Тауантінсую з центром у Куско. (uk) Manco Cápac (en quítxua: Manqu Qhapaq), també conegut com a Manco Inca o Ayar Manco, fou, segons alguns historiadors, el fundador i primer sobirà mític de l'Imperi Inca a Cusco, probablement a principis del segle xiii. Considerat com a descendent del Sol, segons la llegenda, sorgí al món del llac Titicaca, juntament amb el seus germans. Es casà amb la seva germana Mama Ocllo i foren la primera parella de pobladors sagrats de la terra (ca) Manco Capac (kečujsky Manqu Qhapaq) byl první mytický inka – vládce a zakladatel Tawantinsuyu. Podle jedné z legend, již zaznamenal Garcilaso de la Vega, vyslal bůh Slunce na zem svého syna a dceru, jimiž byli Manco Capac a . Ti se vynořili z vod jezera Titicaca a vedeni zlatou holí hledal místo, vhodné k založení města. Při putování se k němu přidávali lidé, až vznikla početná družina. Manco Capac bodal holí do země a hledal tak vyvolené místo, kde měla hůl snadno proniknout do půdy až po hlavici. To se skutečně stalo v jedné dolině s úrodnou půdou, kde založili město Cusco. Manco Capac pak (společně se svou sestrou) jako typický učil obyvatele zemí, jimiž prošli, pěstovat kukuřici a koku, tkát, zpracovávat zlato a uctívat bohy. Na vyvoleném místě postavil první chrám Slunce – ten se pak (cs) Manku Kapak (keĉue Manku Qhapaq, hispane Manco Cápac) estis laŭlegende la unua reĝo (Sinĉi) de la Inkaa imperio en Peruo, ĉirkaŭ la dekdua jarcento. Li estis filo de la sundio Inti, kiu kreis lin el ŝaŭmo de la lago Titikako. Poste Inti sendis lin kune kun lia fratino surteren por plibonigi la mondon. Inti donis al ili oran bastonon (Tupayawri), kiu devis enteriĝi je fekundeca loko kie ili fondu urbon. Ili atingis teron sur la suninsulo en lago Titikako kaj post iom da serĉado la bastono malaperis en la grundon. Tie ili fondis la urbon Qusqu (Kusko) kaj la inkaan imperion. Poste Manko Kapak instruis agrikulturon al la loĝantoj. (eo) Manco Cápac (en quechua Manqu Qhapaq) ou Ayar Manco fut, selon certains chroniqueurs, le premier souverain du peuple Inca à Cuzco, et l'ancêtre mythique des Incas, fondateur de leur dynastie et héros civilisateur quasi divinisé. Il est le principal protagoniste des deux légendes les plus connues sur l'origine des Incas : la Légende de Manco Cápac et Mama Ocllo et la Légende des frères Ayar. (fr) Manco Capac (zw. Ayar Manco) – według mitologii inkaskiej legendarny założyciel królewskiej dynastii Inków i pierwszy Sapa Inca. Manco Capac jest bohaterem wielu legend. Ponieważ Inkowie nie znali pisma, mity i historia na jego temat, ta być może prawdziwa i ta zmyślona, nie zostały spisane. W związku z tym różnic w przekazach o legendarnym założycielu królewskiej dynastii jest tak dużo, jak i samych później spisanych wersji tego mitu. Niezmienne jednak w nich jest to, że Manco Capac był pierwszym Inką, założycielem Cuzco, a jego żoną była Mama Ocllo. (pl) Ма́нко Ка́пак (кечуа Manqu Qhapaq или Manku Qhapaq, исп. Manco Cápac) — первый Инка, основатель государства инков — Тауантинсуйу. Согласно некоторым инкским легендам, был сыном бога Солнца Инти и богини Луны Килья и был послан своим отцом на Землю, чтобы спасти людей от дикости и варварства, научить земледелию и ремёслам и утвердить культ «подлинных» богов: Солнца, Луны и Пачакамака — «создателя мира». В честь сестры и жены Манко Капака Оклло был назван астероид (475) Оклло, открытый в 1901 году. (ru) |
| rdfs:label | Manco Cápac (ca) Manco Capac (cs) Manco Cápac (de) Μάνκο Κάπακ (el) Manku Kapak (eo) Manco Cápac (es) Manco Capac (eu) Manco Cápac (fr) Manco Capac (in) Manco Cápac (it) Manco Cápac (en) 망코 카팍 (ko) マンコ・カパック (ja) Manco Cápac (nl) Manco Capac (pl) Manco Capac (pt) Manco Capac (sv) Манко Капак (ru) 曼科·卡帕克 (zh) Манко Капак (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Manco Cápac wikidata:Manco Cápac http://arz.dbpedia.org/resource/مانكو_كاباك dbpedia-ca:Manco Cápac dbpedia-cs:Manco Cápac dbpedia-da:Manco Cápac dbpedia-de:Manco Cápac dbpedia-el:Manco Cápac dbpedia-eo:Manco Cápac dbpedia-es:Manco Cápac dbpedia-eu:Manco Cápac dbpedia-fi:Manco Cápac dbpedia-fr:Manco Cápac dbpedia-he:Manco Cápac dbpedia-hr:Manco Cápac dbpedia-hu:Manco Cápac dbpedia-id:Manco Cápac dbpedia-it:Manco Cápac dbpedia-ja:Manco Cápac dbpedia-ka:Manco Cápac dbpedia-ko:Manco Cápac dbpedia-la:Manco Cápac http://lt.dbpedia.org/resource/Manko_Kapakas dbpedia-mk:Manco Cápac dbpedia-nl:Manco Cápac dbpedia-no:Manco Cápac dbpedia-pl:Manco Cápac dbpedia-pt:Manco Cápac http://qu.dbpedia.org/resource/Manqu_Qhapaq dbpedia-ru:Manco Cápac dbpedia-simple:Manco Cápac dbpedia-sv:Manco Cápac dbpedia-tr:Manco Cápac dbpedia-uk:Manco Cápac dbpedia-vi:Manco Cápac dbpedia-zh:Manco Cápac https://global.dbpedia.org/id/dhH1 |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Manco_Cápac?oldid=1101565241&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Colcapata.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Manco_Cápac_18th_century_Cusco_School.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Templo_del_Sol_Titicaca.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Manco_Cápac |
| foaf:name | Manqu Qhapaq (en) |
| is dbo:parent of | dbr:Sinchi_Roca |
| is dbo:predecessor of | dbr:Sinchi_Roca |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Manco_Capac dbr:Manko_Capac dbr:Manko_Capak dbr:Ayar_Manco dbr:Maco_Capac_I dbr:Manco-Capac dbr:Manco-capac dbr:Manco_Capac_I dbr:Manqu_Qhapaq |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Quechua_people dbr:Rodrigo_Callapina dbr:List_of_coupled_siblings dbr:List_of_fire_gods dbr:Battle_of_Chillopampa dbr:Department_of_Puno dbr:List_of_The_Power_of_Five_characters dbr:List_of_culture_heroes dbr:List_of_places_in_the_United_States_named_after_people dbr:Revolutionary_Left_Movement_(Peru) dbr:USS_Oneota_(1864) dbr:Viracocha dbr:Inca_(video_game) dbr:Inca_mythology dbr:Inti dbr:List_of_indigenous_people_of_the_Americas dbr:List_of_mountain_warfare_forces dbr:List_of_organisms_named_after_famous_people_(born_before_1800) dbr:White_gods dbr:Timeline_of_Peruvian_history dbr:1220s dbr:Coricancha dbr:The_Pertwillaby_Papers dbr:The_Power_of_Five dbr:The_Son_of_the_Sun dbr:Mama_Ocllo dbr:Sinchi_Roca dbr:The_Hasty-Pudding dbr:Túpac_Amaru dbr:Flintheart_Glomgold dbr:Pachacamac dbr:Government_of_the_Inca_Empire dbr:History_of_the_Incas dbr:List_of_Native_American_deities dbr:History_of_Cusco dbr:Astroblepus_mancoi dbr:Isla_del_Sol dbr:Cour_Carrée dbr:The_Eye_of_the_Forest dbr:Jean_Guillaume_Moitte dbr:William_Jones_(Welsh_radical) dbr:Ayar_Cachi dbr:Ayarmaca dbr:Plaza_de_Armas_(Cusco) dbr:Spanish_conquest_of_the_Inca_Empire dbr:Inca_Empire dbr:Inca_Manco_Cápac_International_Airport dbr:Kingdom_of_Cusco dbr:Sapa_Inca dbr:Manco_Capac dbr:List_of_state_leaders_in_the_13th_century dbr:List_of_stock_used_by_PeruRail dbr:Mama_Killa dbr:Manko_Capac dbr:Manko_Capak dbr:Tourism_in_Bolivia dbr:Themes_in_Avatar dbr:Ayar_Manco dbr:Maco_Capac_I dbr:Manco-Capac dbr:Manco-capac dbr:Manco_Capac_I dbr:Manqu_Qhapaq |
| is dbp:before of | dbr:Sinchi_Roca |
| is dbp:consort of | dbr:Mama_Ocllo |
| is dbp:father of | dbr:Sinchi_Roca |
| is dbp:leader of | dbr:Kingdom_of_Cusco |
| is dbp:predecessor of | dbr:Sinchi_Roca |
| is dbp:shipNamesake of | dbr:USS_Oneota_(1864) |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Manco_Cápac |
