Overoraptor (original) (raw)
Overoraptor („strakatý lupič“) byl rod maniraptorního teropodního dinosaura z kladu Paraves, žijícího v období rané svrchní křídy (geologický věk cenoman až turon) před asi 97 až 93 miliony let.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Overoraptor („strakatý lupič“) byl rod maniraptorního teropodního dinosaura z kladu Paraves, žijícího v období rané svrchní křídy (geologický věk cenoman až turon) před asi 97 až 93 miliony let. (cs) Overoraptor chimentoi es la única especie conocida del género extinto Overoraptor ("raptor overo"), dinosaurio terópodo paraviano que vivió a mediados del período Cretácico hace aproximadamente entre 97 a 93 millones de años durante el Cenomaniense al Turoniense, en lo que es hoy Sudamérica. Estaba estrechamente relacionado con el Rahonavis de Madagascar. Fue hallado en depósitos de la Formación Huincul, y vivió durante el Cretácico superior en el bloque continental Gondwana, actual provincia de Río Negro, Argentina. El nombre genérico Overoraptor deriva de overo, por las características de sus huesos, conservados en un patrón de color blanco y negro. El nombre específico, chimentoi, es en honor al Dr. Roberto Nicolás Chimento, quien descubrió los restos. A pesar de que el holotipo es muy fragmentario, exhibe una combinación inusual de características que revela una novedosa posición filogenética. La extremidad anterior muestra una morfología similar a la de las aves, que incluye, entre otros, un cúbito fuerte; mientras que el miembro posterior estaría adaptado para correr. Se observa además una uña falciforme o "en forma de hoz", semejante a la del dromeosaurio. Estas características que presentan sus miembros son compartidas con el Rahonavis, también de Gondwana, por lo cual se considera que ambos son taxones estrechamente relacionados. Los restos de Overoraptor fueron hallados en la Formación Huincul, una unidad geológica estudiada en profundidad recientemente. Overoraptor convivió con terópodos, como el noasaurus Huinculsaurus, con abelisáuridos, como Skorpiovenator, Ilokelesia y Tralkasaurus, con carcarodontosáuridos, como Mapusaurus y con terópodos indeterminados, como Gualicho y Aoniraptor. Los saurópodos estuvieron representados por los rebaquisáuridos Cathartesaura y Limaysaurus, los titanosaurios Argentinosaurus y Choconsaurus y algunas especies aún no determinadas. Entre los ornitisquios se hallaron iguanodontes no identificados. El análisis filogenético situó en una posición novedosa al Overoraptor y al Rahonavis, excluyéndolos de los clados Unenlagiidae y Avialae, dentro de los cuales se solía clasificar al Rahonavis. Sus cladogramas se detallan a continuación, y se incluyen los nombres de los clados por definición: Los especímenes del holotipo MPCA-Pv 805 y del paratipo MPCA-Pv 818 de Overoraptor chimentoi fueron hallados en una cantera con un diámetro de 1,5 m y una profundidad de 0,30 m, al sur del embalse Ezequiel Ramos Mexía, en la provincia de Río Negro. En el lugar también se encontraron huesos desarticulados de cocodrilos y tortugas. Algunos de estos materiales habían sido asignados a Unenlagiinae (Motta et al. 2016). Sin embargo, cuando se analizó esta nueva especie, se llegó a la conclusión de que tiene parentesco cercano con la especie Rahonavis proveniente de Madagascar. Estas dos especies tenían el pie de tipo raptor y brazos similares a las alas de las aves cuyas características estaban ausentes en los unenlágidos y velocirraptores del hemisferio norte. Dichas características indicarían que estas dos especies podrían pertenecer a un nuevo grupo de paravianos corredores, que sería más cercano filogenéticamente a las aves que a los raptores. Overoraptor chimentoi era un terópodo grácil que medía aproximadamente 1,3 m de largo, con brazos y patas largas. El miembro posterior presentaba rasgos muy similares a los de los animales corredores, lo que indica que era muy veloz. Además, las patas tenían una gran garra curvada y filosa en el segundo dedo al igual que los unenlágidos. Sin embargo, en el estudio anatómico de los huesos de los brazos, los investigadores observaron que compartía características con las aves que no tienen otros dinosaurios raptores. Este hallazgo arroja luz sobre la transición evolutiva entre los raptores (bípedos y carnívoros) y las aves y abre la posibilidad de un nuevo grupo de paravianos que habitaban en África y América del Sur. Como es patrimonio de Río Negro, los restos de este dinosaurio serán enviados al Museo Provincial Carlos Ameghino de Cipolletti una vez concluido el estudio. (es) Overoraptor chimentoi Overoraptor Genre † Overoraptor (d) et al., 2020 Espèce † Overoraptor chimentoi (d) et al., 2020 Overoraptor (qui signifie « voleur tacheté ») est un genre de dinosaure théropode paravien, qui était étroitement apparenté à Rahonavis, de la formation Huincul du Crétacé supérieur (Cénomanien) du Gondwana, aujourd'hui l'Argentine. Il comprend une espèce, Overoraptor chimentoi. (fr) Overoraptor (meaning "piebald thief") is a genus of paravian theropod dinosaurs, which was closely related to Rahonavis, from the Late Cretaceous (Cenomanian) Huincul Formation of Gondwana, present-day Argentina. It includes one species, Overoraptor chimentoi. (en) Overoraptor (nazwa rodzajowa powstała z połączenia hiszpańskiego słowa overo, "srokaty", w nawiązaniu do koloru znanych kości tego dinozaura, oraz łacińskiego raptor – "złodziej") – rodzaj teropoda z grupy maniraptorów żyjącego w późnej kredzie (środkowy cenoman-wczesny turon) na terenach dzisiejszej Ameryki Południowej. Gatunkiem typowym jest opisany w 2020 roku przez Matíasa Mottę i współpracowników O. chimentoi, którego holotypem jest niekompletny szkielet oznaczony -Pv 805 z zachowanymi czterema kręgami ogonowymi, prawą łopatką i częścią kości miednicy, kończyn tylnych i prawej kończyny przedniej. Paratypem jest okaz MPCA-Pv 818 z zachowanymi paliczkami prawej dłoni i częścią kości miednicy i kończyn tylnych. Oba okazy odkryto w osadach formacji Huincul na północnym zachodzie argentyńskiej prowincji Río Negro. Epitet gatunkowy honoruje odkrywcę skamieniałości tego teropoda, paleontologa Roberto Nicolása Chimento. O. chimentoi był niewielkim teropodem, o całkowitej długości ciała około 1,3 metra. Znany materiał kopalny dowodzi występowania u tego maniraptora cech budowy szkieletu kończyn tylnych występujących też u bazalnych przedstawicieli Paraves, takich jak uniesiony do góry drugi palec stopy z zakrzywionym pazurem, niewielkie zakrzywienie kości pazurowej pierwszego palca stopy oraz niezrośnięte kości śródstopia. Jednocześnie budową łopatki i kończyn przednich Overoraptor bardziej przypominał przedstawicieli grupy Avialae. Łopatka O. chimentoi zwężała się ku końcowi dalszemu jak u Anchiornis i Jeholornis, a panewka stawu ramiennego na łopatce przypominała kształtem odpowiadające jej panewki u Archaeopteryx i Jeholornis. Koniec bliższy kości łokciowej u Overoraptor był zbliżony kształtem do asymetrycznego trójkąta, z dużym i skierowanym ku przodowi wyrostkiem współtworzącym powierzchnię stawu łączącego kość łokciową i promieniową (inaczej niż u bazalnych Paraves takich Deinonychus, Buitreraptor i Bambiraptor, u których ten wyrostek był skierowany w bok, ale podobnie jak u Rahonavis i współczesnych ptaków), na którego powierzchni występowała wklęsłość, prawdopodobnie zwiększająca ruchomość stawu łączącego kość łokciową i promieniową (inaczej niż u większości bazalnych Paraves, u których powierzchnia tego wyrostka jest płaska, ale podobnie jak u Bambiraptor, i współczesnych ptaków, u których podobna budowa końca bliższego kości łokciowej jest jednym z anatomicznych przystosowań umożliwiających składanie skrzydeł). Na środkowej części powierzchni pierwszej kości śródręcza występował szeroki kostny grzebień będący miejscem przyczepu głównych mięśni prostowników dłoni (inaczej niż u bazalnych Paraves, ale podobnie jak u Confuciusornis i późniejszych ptaków). Motta i współpracownicy (2020) stwierdzili też występowanie u Overoraptor plezjomorficznych cech budowy kończyn przednich, w tym proporcjonalnie krótszej niż u Rahonavis i późniejszych przedstawicieli Avialae kości łokciowej, która pod tym względem bardziej przypominała kości łokciowe bazalnych Paraves. Ponadto Motta i współpracownicy stwierdzili występowanie u Overoraptor wspólnych cech budowy paliczków i kości śródstopia z Rahonavis, Sinornithosaurus i unenlagiami. Jednocześnie jednak powołani autorzy nie stwierdzili występowania u O. chimentoi większości tych synapomorfii unenlagii, których obecność mogła być zweryfikowana w zachowanym materiale kopalnym tego teropoda. Overoraptor dodatkowo różnił się od zbliżonego rozmiarami Buitreraptor kształtem panewki stawu ramiennego na łopatce, a także kształtem pierwszej kości śródręcza. Natomiast Overoraptor i Rahonavis dodatkowo łączy obecność u obu taksonów skomplikowanego systemu kostnych grzebieni i wklęsłości na bocznych powierzchniach środkowych i tylnych kręgów ogonowych i podobnego kształtu końca dalszego łopatki. Przeprowadzone przez Mottę i współpracowników (2020) analizy filogenetyczne nie dają pewności co do pozycji filogenetycznej O. chimentoi w obrębie Maniraptora. Z większości przeprowadzonych przez powołanych autorów analiz filogenetycznych wynika, że Overoraptor był w nierozwikłanej politomii u podstawy Maniraptora lub Pennaraptora albo w obrębie Paraves. Dokładniejszy wynik dała jedynie analiza przeprowadzona w oparciu o zmodyfikowaną macierz danych z analizy Agnolína i Novasa (2013); według tej analizy Overoraptor był taksonem siostrzanym do rodzaju Rahonavis, razem z którym tworzył klad siostrzany do grupy Avialae. Zdaniem Motty i współpracowników Overoraptor należał do nieznanego dotąd gradu ewolucyjnego maniraptorów, u których mogło dojść do wykształcenia niektórych cech budowy szkieletu uznawanych za przystosowania do lotu, w tym przystosowań do składania kończyn przednich w sposób, w jaki ptaki składają skrzydła. Motta i współpracownicy uznali za możliwe (choć niepewne z uwagi na niekompletność znanego materiału kopalnego O. chimentoi), że te cechy budowy szkieletu pomagały Overoraptor zachowywać równowagę w trakcie biegu. Odkrycie Overoraptor dowodzi też występowania w późnej kredzie na obszarze dzisiejszej Ameryki Południowej bazalnych przedstawicieli Paraves nienależących do unenlagii. (pl) Overoraptor chimentoi is theropode dinosauriër, behorende tot de Maniraptora, die tijdens het late Krijt leefde in het gebied van het huidige Argentinië. (nl) Оверораптор (Overoraptor) — викопний рід птахоподібних тероподів з клади Paraves, що існував у пізньому крейдовому періоді. Близько 1,3 м завдовжки. Рештки неповного скелета знайдені на території Аргентини. Описано один вид — Overoraptor chimentoi (назва від ісп. overo, «рябий, строкатий» + лат. raptor, «злодій» та ім’я відкривача — Roberto Nicolás Chimento). Передні кінцівки вже мали прогресивні риси, характерні для активного польоту, які були відсутні в непташиних Paraves , водночас задні кінцівки примітивні, пристосовані до бігу. Ймовірно, передні кінцівки помагали втримувати рівновагу під час бігу, як у сучасних бігучих птахів, наприклад, нанду. Кладограма згідно з авторами першоопису роду: (uk) 斑盗龙属（属名：Overoraptor，意为“斑纹盗贼”）是一属近鸟类兽脚亚目恐龙，演化关系接近胁空鸟龙，生存于晚白垩世（森诺曼阶）的冈瓦纳古陆上，化石发现于今天的阿根廷。该属仅含一个物种：奇氏斑盗龙（Overoraptor chimentoi）。 (zh) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Overoraptor_chimentoi.png?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 64102988 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 6485 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1099408671 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbc:Prehistoric_paravians dbr:Pygostylia dbr:Pyroraptor dbr:Eumaniraptora dbr:2020_in_paleontology dbc:Huincul_Formation dbr:Archaeopteryx_lithographica dbr:Huincul_Formation dbr:Huinculsaurus dbr:Ulna dbr:Unenlagia dbr:Unenlagiidae dbr:Unenlagiinae dbr:Fukuivenator dbr:Gondwana dbr:Aoniraptor dbr:Limaysaurus dbr:Skorpiovenator dbr:Zhenyuanlong dbr:Piebald dbr:Austroraptor dbr:Avialae dbr:Balaur_bondoc dbr:Bambiraptor dbr:Buitreraptor dbr:Cathartesaura dbr:Cenomanian dbr:Tianyuraptor dbr:Tralkasaurus dbr:Troodontidae dbr:Wellnhoferia dbr:Alcmonavis dbr:Anchiornis dbr:Anchiornithidae dbr:Dromaeosauridae dbr:Eudromaeosauria dbr:Paraves dbr:Gualicho dbr:Halszkaraptorinae dbr:Jeholornis dbr:Archaeopterygidae dbr:Archaeopteryx dbr:Argentina dbr:Argentinosaurus dbc:Cretaceous_Argentina dbc:Fossil_taxa_described_in_2020 dbc:Late_Cretaceous_dinosaurs_of_South_America dbr:Choconsaurus dbr:Late_Cretaceous dbr:Holotype dbr:Dinosaur dbr:Mapusaurus dbr:Cladogram dbr:Ilokelesia dbr:Meraxes dbr:Microraptoria dbr:Rahonavis dbr:Xiaotingia dbr:Averaptora dbr:Jeholornithiformes dbr:Anchiornithinae dbr:Theropod |
| dbp:authority | Motta et al., 2020 (en) |
| dbp:fossilRange | Late Cretaceous, (en) |
| dbp:imageCaption | Life reconstruction of Overoraptor chimentoi (en) |
| dbp:taxon | Overoraptor (en) |
| dbp:typeSpecies | Overoraptor chimentoi (en) |
| dbp:typeSpeciesAuthority | Motta et al., 2020 (en) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Automatic_taxobox dbt:Clade dbt:Distinguish dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Taxonbar dbt:Extinct dbt:Fossilrange dbt:Maniraptora dbt:Theropod-stub |
| dcterms:subject | dbc:Prehistoric_paravians dbc:Huincul_Formation dbc:Cretaceous_Argentina dbc:Fossil_taxa_described_in_2020 dbc:Late_Cretaceous_dinosaurs_of_South_America |
| rdf:type | owl:Thing |
| rdfs:comment | Overoraptor („strakatý lupič“) byl rod maniraptorního teropodního dinosaura z kladu Paraves, žijícího v období rané svrchní křídy (geologický věk cenoman až turon) před asi 97 až 93 miliony let. (cs) Overoraptor chimentoi Overoraptor Genre † Overoraptor (d) et al., 2020 Espèce † Overoraptor chimentoi (d) et al., 2020 Overoraptor (qui signifie « voleur tacheté ») est un genre de dinosaure théropode paravien, qui était étroitement apparenté à Rahonavis, de la formation Huincul du Crétacé supérieur (Cénomanien) du Gondwana, aujourd'hui l'Argentine. Il comprend une espèce, Overoraptor chimentoi. (fr) Overoraptor (meaning "piebald thief") is a genus of paravian theropod dinosaurs, which was closely related to Rahonavis, from the Late Cretaceous (Cenomanian) Huincul Formation of Gondwana, present-day Argentina. It includes one species, Overoraptor chimentoi. (en) Overoraptor chimentoi is theropode dinosauriër, behorende tot de Maniraptora, die tijdens het late Krijt leefde in het gebied van het huidige Argentinië. (nl) 斑盗龙属（属名：Overoraptor，意为“斑纹盗贼”）是一属近鸟类兽脚亚目恐龙，演化关系接近胁空鸟龙，生存于晚白垩世（森诺曼阶）的冈瓦纳古陆上，化石发现于今天的阿根廷。该属仅含一个物种：奇氏斑盗龙（Overoraptor chimentoi）。 (zh) Overoraptor chimentoi es la única especie conocida del género extinto Overoraptor ("raptor overo"), dinosaurio terópodo paraviano que vivió a mediados del período Cretácico hace aproximadamente entre 97 a 93 millones de años durante el Cenomaniense al Turoniense, en lo que es hoy Sudamérica. Estaba estrechamente relacionado con el Rahonavis de Madagascar. Fue hallado en depósitos de la Formación Huincul, y vivió durante el Cretácico superior en el bloque continental Gondwana, actual provincia de Río Negro, Argentina. (es) Overoraptor (nazwa rodzajowa powstała z połączenia hiszpańskiego słowa overo, "srokaty", w nawiązaniu do koloru znanych kości tego dinozaura, oraz łacińskiego raptor – "złodziej") – rodzaj teropoda z grupy maniraptorów żyjącego w późnej kredzie (środkowy cenoman-wczesny turon) na terenach dzisiejszej Ameryki Południowej. Gatunkiem typowym jest opisany w 2020 roku przez Matíasa Mottę i współpracowników O. chimentoi, którego holotypem jest niekompletny szkielet oznaczony -Pv 805 z zachowanymi czterema kręgami ogonowymi, prawą łopatką i częścią kości miednicy, kończyn tylnych i prawej kończyny przedniej. Paratypem jest okaz MPCA-Pv 818 z zachowanymi paliczkami prawej dłoni i częścią kości miednicy i kończyn tylnych. Oba okazy odkryto w osadach formacji Huincul na północnym zachodzie argentyńs (pl) Оверораптор (Overoraptor) — викопний рід птахоподібних тероподів з клади Paraves, що існував у пізньому крейдовому періоді. Близько 1,3 м завдовжки. Рештки неповного скелета знайдені на території Аргентини. Описано один вид — Overoraptor chimentoi (назва від ісп. overo, «рябий, строкатий» + лат. raptor, «злодій» та ім’я відкривача — Roberto Nicolás Chimento). Кладограма згідно з авторами першоопису роду: (uk) |
| rdfs:label | Overoraptor (cs) Overoraptor chimentoi (es) Overoraptor (fr) Overoraptor (nl) Overoraptor (en) Overoraptor (pl) Overoraptor (uk) 斑盜龍屬 (zh) |
| owl:differentFrom | dbr:Oviraptor |
| owl:sameAs | wikidata:Overoraptor dbpedia-cs:Overoraptor dbpedia-es:Overoraptor dbpedia-fr:Overoraptor dbpedia-nl:Overoraptor dbpedia-pl:Overoraptor dbpedia-uk:Overoraptor dbpedia-zh:Overoraptor https://global.dbpedia.org/id/BuHAB |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Overoraptor?oldid=1099408671&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Overoraptor_chimentoi.png |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Overoraptor |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Overoraptor_chimentoi |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:List_of_dinosaur_genera dbr:2020_in_archosaur_paleontology dbr:Huincul_Formation dbr:Unenlagia dbr:Unenlagiidae dbr:Paraves dbr:List_of_South_American_dinosaurs dbr:Argentinosaurus dbr:Meraxes dbr:Rahonavis dbr:Overoraptor_chimentoi |
| is owl:differentFrom of | dbr:Oviraptor |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Overoraptor |
