Parody mass (original) (raw)
Parodická mše (missa parodia) je kompoziční technika vícehlasé mše, při níž skladatel v nové skladbě používá citace z jiné skladby, často i jiného autora.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Parodická mše (missa parodia) je kompoziční technika vícehlasé mše, při níž skladatel v nové skladbě používá citace z jiné skladby, často i jiného autora. (cs) Die Parodiemesse ist eine Nebengattung der Messe, bei der ein mehrstimmiger Satz, wie beispielsweise eine geistliche Motette oder eine weltliche Chanson, parodiert wird. (de) Parodimeso estas flanka ĝenro de la meso, je kiu plurvoĉa komponaĵo, ekz. sankta moteto aŭ profana , estas parodiata. (eo) La misa parodia o misa de parodia o misa de imitación, es un arreglo musical de la misa típico del siglo XVI que utiliza como parte de su material melódico múltiples voces de una pieza musical preexistente, como por ejemplo un fragmento de un motete o una chanson profana. Se distingue de los otros dos tipos más relevantes de composición de misas en el Renacimiento, la y la misa paráfrasis. En este caso el término "parodia" no tiene nada que ver con el humor, como en el sentido moderno de la palabra. Si bien es cierto que en algunos casos canciones profanas subidas de tono fueron efectivamente utilizadas en la composición de misas, con la misma frecuencia música no litúrgica sacra como eran los motetes sirvieron de base para la misas parodia. En lugar de denominarlas "misa parodia", se ha sugerido el término "misa de imitación" que era a la vez más preciso y más cercano al uso original, ya que el término "parodia" se basa en una interpretación errónea de un texto de finales del siglo XVI. (es) La messe parodie, ou messe-parodie, est une forme musicale couramment utilisée à la Renaissance. Il s'agit d'une messe polyphonique, composée sur la base d'une œuvre déjà existante, sacrée ou profane (motet, chanson, etc.), d'un autre compositeur ou du compositeur de la messe. L’œuvre originale peut être réutilisée intégralement, ou par extraits. De nombreux compositeurs de l'époque ont utilisé cette forme, aussi bien en France qu'en Italie, en Espagne et en Amérique du Sud : Roland de Lassus, Nicolas Gombert, Adrien Willaert, Giovanni Pierluigi da Palestrina, Josquin des Prés, etc. Il n'y a aucune idée de caricature dans la notion de messe-parodie : il s'agit seulement d'un développement d'une œuvre polyphonique préexistante, déjà connue des fidèles. En général, on ne parle de messe-parodie que lorsqu'un fragment polyphonique est utilisé ; si seule une voix est réemployée, on parle plutôt de messe paraphrase. Les techniques de composition utilisées pour la composition de messes-parodies comprennent l'ajout ou le retrait de voix ou l'utilisation d'un fragment polyphonique au début de chaque partie de la messe. En 1613, dans son ouvrage théorique en 22 volumes El melopeo y maestro, le théoricien de la musique italien Pietro Cerone donne les recommandations suivantes pour l'écriture d'une messe-parodie : chacune des principales sections de la messe doit commencer par le début de la pièce d'origine ; la partie centrale du Kyrie (le Christe eleison) doit utiliser un motif secondaire du modèle ; d'autres parties, comme le deuxième et le troisième Agnus Dei, ne doivent pas s'en inspirer mais être composées librement. Il propose également de réemployer, autant que possible, des motifs tirés de la pièce « parodiée ». (fr) A parody mass is a musical setting of the mass, typically from the 16th century, that uses multiple voices of another pre-existing piece of music, such as a fragment of a motet or a secular chanson, as part of its melodic material. It is distinguished from the two other most prominent types of mass composition during the Renaissance, the cantus firmus and the paraphrase mass. (en) Una messa parodia è una messa, generalmente composta nel XVI secolo, che impiega voci multiple tratte da una composizione preesistente, come frammenti di mottetto o di una chanson profana, come parte di una linea melodica. Essa si distingue dagli altri due tipi di messa più importanti durante il Rinascimento, la messa ciclica e la messa parafrasi. (it) パロディ・ミサは、世俗音楽、典型的にはモテットやシャンソンの一部分を旋律として用いるミサ曲である。ルネサンス音楽の他の主要なミサ曲形式である定旋律ミサとから区別してこのように呼ぶ。 パロディ・ミサはルネッサンス時代にはとても人気のある様式であった。ジョヴァンニ・ダ・パレストリーナ一人だけでも50以上の曲を作曲しており、16世紀前半にはパロディ・ミサが主流のスタイルとなった。トリエント公会議でパロディ・ミサ、ならびに世俗の素材をミサに転用することが禁じられたが、実際にはあまり効果を発揮しなかった。作曲家たちは、単にミサの題名に世俗の歌の名前を入れることをやめただけで、モテットやシャンソンからの借用を続けたからである。そして彼らは代りにしばしばミサを「名前のないミサ」（Missa sine nomine）と名付け、聴衆になんの歌が使われているかを当てる楽しみを与えたと言うわけである。 定義を厳密にすれば、パロディ・ミサとはポリフォニックな素材が用いられているミサのみを指す。しかし、初期のパロディ・ミサの幾つかはポリフォニー曲の一声部のみを借用しており、このタイプは定旋律ミサと区別するのが難しい。またパロディ・ミサには、声部を削ったり付け加えたりする場合もあるし、他の歌からの借用を加えたり、ミサの各部の冒頭にのみ世俗曲を借用したりするものもある。 パロディ・ミサの代表的作例としては、ジョスカン・デ・プレの2曲の「武装した人」（少なくとも30曲のミサがこの歌に基づいて作曲されている）、またジョン・タヴァーナー、クリストファー・タイやジョン・シェパードによる（The western wynde）ミサがあげられる。 (ja) Een parodiemis is een muzikale zetting van een mis, kenmerkend voor de 16e eeuw, die gebruikmaakt van verschillende stemmen van een bestaand muziekstuk, zoals een fragment van een motet of wereldlijk chanson, als deel van haar melodisch materiaal. Het begrip wordt gebruikt ter onderscheid van de twee andere voornaamste soorten miscomposities van de Renaissance, met name het soort dat gebruikmaakt van een cantus firmus en dat welk gebruikmaakt van parafrase. "Parodie" slaat niet op humor in de moderne zin van het woord. Hoewel in sommige gevallen ondeugende wereldlijke liederen inderdaad in missen zijn gebruikt, stonden ook niet-liturgische vormen van geestelijke muziek, zoals het motet, model voor de parodiemis. Naast "parodiemis" wordt soms het begrip "imitatiemis" gebruikt, omdat dat beter zou aangeven waar het om gaat en dichter bij het oorspronkelijke gebruik zou staan, aangezien het begrip "parodie" pas is ontstaan na een verkeerde lezing van een tekst uit de late 16e eeuw. De parodiemis was buitengewoon populair als compositiegenre in de Renaissance: Palestrina alleen al schreef ongeveer 50 overgeleverde exemplaren en tegen de eerste helft van de 16e eeuw was die muzikale vorm dominant bij het componeren van missen. Het Concilie van Trente verbande in een document van 10 september 1562 echter het gebruik van wereldlijk materiaal: "...dat niets profaans vermengd gerake ... ban van de kerk alle muziek die bevat: hetzij in het zang-, hetzij in het orgelspel, dat wat wellustig of onzuiver is". De hervorming werd in Italië streng nageleefd. In Frankrijk was de smaak eerder al een stuk in de richting van de verzuchtingen van de leden van het Concilie opgeschoven, maar in het Heilige Roomse Rijk werden de nieuwe richtlijnen veelal met voeten getreden. Vele componisten van buiten Italië bleven wereldlijke chansons als bronmateriaal gebruiken, maar ze vermeden de wereldlijke liederen die model stonden in de titel van hun missen te vermelden zoals dat voorheen gebruikelijk was (bijvoorbeeld de Missa 'In myne zin' van Agricola). In enkele gevallen kregen hun missen namen als Missa sine nomine (mis zonder naam); aan de luisteraar werd overgelaten te ontdekken welk lied voor de compositie model had gestaan. In zijn gebruikelijke definitie slaat parodiemis alleen op die mis waarin een polyfoon fragment is gebruikt. Parafrasemis is elke mis waarin maar één stem van het polyfone model is verwerkt, waarbij dit materiaal bovendien niet als cantus firmus is aangewend maar op een meer doorwrochte manier waarbij het ontleende materiaal van de ene naar de andere stem kan verschuiven. Parodietechnieken kunnen erin bestaan dat stemmen van het geparodieerde model worden toegevoegd of weggelaten, dat fragmenten van nieuw materiaal worden toegevoegd of dat aan het model alleen een fragment is ontleend bij de aanvang van elk misdeel. In zijn omvangrijke 22-delige El melopeo y maestro (1613) geeft de Italiaanse muziektheoreticus een aantal algemene richtlijnen bij het componeren van parodiemissen: elk van de misdelen moet bij de aanvang aan de bron ontlenen; de middelste sectie van het Kyrie moet van een bijkomend motief gebruikmaken; en sommige delen (bijvoorbeeld het tweede en derde deel van het Agnus Dei) hoorden helemaal los te staan van het model en vrij te worden gecomponeerd. Hij beval ook aan dat gebruik zou worden gemaakt van zoveel bijkomstige muzikale ideeën van het model als denkbaar is. Enkele vroege voorbeelden van parodiemissen zijn de Missa 'Malheur me bat', de Missa 'Mater Patris', en de Missa 'Fortuna desperata', van Josquin Desprez en het door Christóbal de Morales geschreven Missa 'Mille Regretz', naar het motet eveneens van Desprez. Tegen het midden van de 16e eeuw was het aandeel van missen die in de parodietechniek waren gecomponeerd al zeer hoog. (nl) Месса-пародия, или пародийная месса в западноевропейской музыке второй половины XV — начала XVII веков — тип многоголосной мессы, для которой характерна техника пародии. (ru) |
| dbo:wikiPageID | 273529 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 5841 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1094306010 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Canon_(music) dbr:Antoine_Brumel dbr:Josquin_des_Prez dbr:Renaissance dbr:Renaissance_music dbr:Cyclic_mass dbr:Mass_(music) dbr:Council_of_Trent dbr:Ode dbr:Giovanni_Pierluigi_da_Palestrina dbr:Motet dbr:Paraphrase_mass dbr:Polyphony dbr:Soggetto_cavato dbc:Masses_(music) dbc:Renaissance_music dbr:Chanson dbr:Greek_chorus dbr:Cantus_firmus dbr:Pietro_Cerone dbr:Missa_Fortuna_desperata dbr:Missa_Mater_Patris dbr:Missa_Malheur_me_bat |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Cite_book dbt:Cite_encyclopedia dbt:Cite_thesis dbt:Lang-grc dbt:More_footnotes dbt:Refbegin dbt:Refend dbt:Reflist dbt:Sfn dbt:Short_description dbt:Lang-lat |
| dcterms:subject | dbc:Masses_(music) dbc:Renaissance_music |
| gold:hypernym | dbr:Setting |
| rdf:type | owl:Thing dbo:ClassicalMusicComposition |
| rdfs:comment | Parodická mše (missa parodia) je kompoziční technika vícehlasé mše, při níž skladatel v nové skladbě používá citace z jiné skladby, často i jiného autora. (cs) Die Parodiemesse ist eine Nebengattung der Messe, bei der ein mehrstimmiger Satz, wie beispielsweise eine geistliche Motette oder eine weltliche Chanson, parodiert wird. (de) Parodimeso estas flanka ĝenro de la meso, je kiu plurvoĉa komponaĵo, ekz. sankta moteto aŭ profana , estas parodiata. (eo) A parody mass is a musical setting of the mass, typically from the 16th century, that uses multiple voices of another pre-existing piece of music, such as a fragment of a motet or a secular chanson, as part of its melodic material. It is distinguished from the two other most prominent types of mass composition during the Renaissance, the cantus firmus and the paraphrase mass. (en) Una messa parodia è una messa, generalmente composta nel XVI secolo, che impiega voci multiple tratte da una composizione preesistente, come frammenti di mottetto o di una chanson profana, come parte di una linea melodica. Essa si distingue dagli altri due tipi di messa più importanti durante il Rinascimento, la messa ciclica e la messa parafrasi. (it) Месса-пародия, или пародийная месса в западноевропейской музыке второй половины XV — начала XVII веков — тип многоголосной мессы, для которой характерна техника пародии. (ru) La misa parodia o misa de parodia o misa de imitación, es un arreglo musical de la misa típico del siglo XVI que utiliza como parte de su material melódico múltiples voces de una pieza musical preexistente, como por ejemplo un fragmento de un motete o una chanson profana. Se distingue de los otros dos tipos más relevantes de composición de misas en el Renacimiento, la y la misa paráfrasis. (es) La messe parodie, ou messe-parodie, est une forme musicale couramment utilisée à la Renaissance. Il s'agit d'une messe polyphonique, composée sur la base d'une œuvre déjà existante, sacrée ou profane (motet, chanson, etc.), d'un autre compositeur ou du compositeur de la messe. L’œuvre originale peut être réutilisée intégralement, ou par extraits. De nombreux compositeurs de l'époque ont utilisé cette forme, aussi bien en France qu'en Italie, en Espagne et en Amérique du Sud : Roland de Lassus, Nicolas Gombert, Adrien Willaert, Giovanni Pierluigi da Palestrina, Josquin des Prés, etc. Il n'y a aucune idée de caricature dans la notion de messe-parodie : il s'agit seulement d'un développement d'une œuvre polyphonique préexistante, déjà connue des fidèles. (fr) パロディ・ミサは、世俗音楽、典型的にはモテットやシャンソンの一部分を旋律として用いるミサ曲である。ルネサンス音楽の他の主要なミサ曲形式である定旋律ミサとから区別してこのように呼ぶ。 パロディ・ミサはルネッサンス時代にはとても人気のある様式であった。ジョヴァンニ・ダ・パレストリーナ一人だけでも50以上の曲を作曲しており、16世紀前半にはパロディ・ミサが主流のスタイルとなった。トリエント公会議でパロディ・ミサ、ならびに世俗の素材をミサに転用することが禁じられたが、実際にはあまり効果を発揮しなかった。作曲家たちは、単にミサの題名に世俗の歌の名前を入れることをやめただけで、モテットやシャンソンからの借用を続けたからである。そして彼らは代りにしばしばミサを「名前のないミサ」（Missa sine nomine）と名付け、聴衆になんの歌が使われているかを当てる楽しみを与えたと言うわけである。 定義を厳密にすれば、パロディ・ミサとはポリフォニックな素材が用いられているミサのみを指す。しかし、初期のパロディ・ミサの幾つかはポリフォニー曲の一声部のみを借用しており、このタイプは定旋律ミサと区別するのが難しい。またパロディ・ミサには、声部を削ったり付け加えたりする場合もあるし、他の歌からの借用を加えたり、ミサの各部の冒頭にのみ世俗曲を借用したりするものもある。 (ja) Een parodiemis is een muzikale zetting van een mis, kenmerkend voor de 16e eeuw, die gebruikmaakt van verschillende stemmen van een bestaand muziekstuk, zoals een fragment van een motet of wereldlijk chanson, als deel van haar melodisch materiaal. Het begrip wordt gebruikt ter onderscheid van de twee andere voornaamste soorten miscomposities van de Renaissance, met name het soort dat gebruikmaakt van een cantus firmus en dat welk gebruikmaakt van parafrase. (nl) |
| rdfs:label | Parodická mše (cs) Parodiemesse (de) Parodimeso (eo) Misa parodia (es) Messe parodie (fr) Messa parodia (it) パロディ・ミサ (ja) Parody mass (en) Parodiemis (nl) Месса-пародия (ru) |
| owl:sameAs | freebase:Parody mass http://d-nb.info/gnd/4173388-5 wikidata:Parody mass dbpedia-cs:Parody mass dbpedia-de:Parody mass dbpedia-eo:Parody mass dbpedia-es:Parody mass dbpedia-fr:Parody mass dbpedia-he:Parody mass dbpedia-it:Parody mass dbpedia-ja:Parody mass dbpedia-nl:Parody mass dbpedia-nn:Parody mass dbpedia-no:Parody mass dbpedia-ru:Parody mass dbpedia-simple:Parody mass https://global.dbpedia.org/id/U8pa |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Parody_mass?oldid=1094306010&ns=0 |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Parody_mass |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Parody_Mass dbr:Parody_masses dbr:Missa_Parodia dbr:Imitation_mass |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Benedetto_Pallavicino dbr:Ensemble_Gombert dbr:List_of_classical_music_genres dbr:Parody dbr:Antonius_Divitis dbr:Josquin_des_Prez dbr:Renaissance_music dbr:Cyclic_mass dbr:Index_of_Renaissance_articles dbr:Index_of_music_articles dbr:Mass_(music) dbr:Lewis_Lockwood dbr:Robert_Fayrfax dbr:Così_fan_tutte_pasticcio_Coronation_Mass dbr:Tomasz_Szadek dbr:Pierre_de_la_Rue dbr:Missa_Papae_Marcelli dbr:Musical_historicism dbr:Contrafact dbr:Cristóbal_de_Morales dbr:Paraphrase_mass dbr:Adieu_mes_amours dbr:Giovan_Leonardo_Primavera dbr:Giovanni_Croce dbr:Jheronimus_Vinders dbr:Barbingant dbr:Bartolomeo_da_Bologna dbr:Parody_music dbr:Juan_Esquivel_Barahona dbr:Sebastiano_Festa dbr:Guillaume_Faugues dbr:Guillaume_de_Machaut dbr:Jacob_Clemens_non_Papa dbr:Counter-Reformation dbr:Pedro_Ruimonte dbr:Alessandro_Striggio dbr:Johannes_Ockeghem dbr:Black_Mass dbr:George_de_La_Hèle dbr:Jean_Maillard dbr:Missa_Tu_es_Petrus dbr:Missa_brevis_(Palestrina) dbr:Missa_sopra_Ecco_sì_beato_giorno dbr:Lupus_Hellinck dbr:Tournai_Mass dbr:Pierre_Cadéac dbr:Pierre_Clereau dbr:Parody_Mass dbr:Parody_masses dbr:Missa_Parodia dbr:Imitation_mass |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Parody_mass |