Pipiolos (original) (raw)
Pipiolo (idioma español: joven, ingenuo, sin experiencia) es una denominación coloquial, habitualmente despectiva, con que se conocía en Chile durante la primera mitad del siglo XIX a los miembros del bando político liberal. Sus rivales conservadores, en tanto, eran llamados pelucones por los pipiolos. También se usa «pipiolo» para denostar a los partidarios del PIP puertorriqueño.
Property | Value |
---|---|
dbo:abstract | Pipiolo (idioma español: joven, ingenuo, sin experiencia) es una denominación coloquial, habitualmente despectiva, con que se conocía en Chile durante la primera mitad del siglo XIX a los miembros del bando político liberal. Sus rivales conservadores, en tanto, eran llamados pelucones por los pipiolos. También se usa «pipiolo» para denostar a los partidarios del PIP puertorriqueño. (es) Pipiolos (gaztelaniaz; gaztea, inozoa, esperientziarik gabekoa); XIX. mendearen lehen erdian Txilen alderdi politiko liberaleko kideak ezagutzen ziren hizkera arrunta, normalean gutxiesgarria. Bere arerio kontserbadoreei, aldiz, pelucones deitzen zieten pipiolosek . Pipiolo Puerto Ricoko PIParen aldekoak iraintzeko ere erabiltzen da. (eu) Pipiolos (Spanish for a young or naive person) was a name used to refer to Chilean upper class liberals in the early 19th century. The name "pipiolo" was originally used by the conservative Pelucones in a derogatory manner by associating the liberals to inexperience. In the Chilean Civil War of 1829 the Pipiolos, led by Ramón Freire, were defeated and the Pelucones could triumphantly enforce the Chilean Constitution of 1833, which led to creation of a strong unitarian and authoritarian presidentialist system held up by upper-class democracy. During the Revolution of 1851, the Pipiolos made a failed attempt to seize power from conservatives. With the Liberal–Conservative Fusion in 1858, the term "Pipiolo" fell into disuse. (en) De Pipiolos (Nederlands: naïevelingen, jonge mensen zonder ervaring; e.v. Pipiolo) is de verzamelnaam voor de liberale groeperingen in het Chili van het begin van de negentiende eeuw. Het was oorspronkelijk een spotnaam die hen werd gegeven door hun conservatieve tegenstanders (Pelucones) die in de hervormingsgezinde plannen van de stedelijke midden- en hogere klassen niets zagen, ze vonden ze maar "naïevelingen" ("pipiolos"). De pipiolos vormden geen homogeen geheel. Ze varieerden van gematigde liberaal tot progressief liberaal. De eerste groep, de gematigde liberalen waren afkomstig uit de hogere klassen en de aristocratie en waren vooral voorstander van economisch liberalisme, democratie en federalisme. Zij streefden vooral naar de inperking van de macht van de president. De radicale, progressieve liberalen waren afkomstig uit de stedelijke middenklasse en streefden een uitgebreide hervormingsagenda na. Zij waren voorstanders van het afschaffen van de privileges van de aristocratie en de inperking van de macht van de Rooms-Katholieke Kerk. Tijdens de Burgeroorlog van 1829/1830 moesten de pipiolos het onderspit delven. Deze radicale groep werd ook wel gekscherend aangeduid met de naam pelejeanos, "mensen zonder bezit of aanzien". De pelucones, de grote tegenstanders van de pipiolos, behaalden een grote overwinning en drukten in 1833 een nieuwe grondwet door die de macht van de president verstevigde en de invloed van de regio's inperkte. In 1849 sloten de meeste pipiolos zich aan bij de Partido Liberal (Liberale Partij). De radicale groep bleef echter buiten de liberale partij en richtte onder leiding van de Sociedad de la Igualdad (Genootschap van de Gelijkheid) op. Bekende pipiolos waren generaal Ramón Freire (1787-1851) die van 1823 tot 1827 aan de macht was als staatshoofd en president Francisco Antonio Pinto (1785-1858) die van 1827 tot 1829 aan de macht was. (nl) Pipiolos (do castelhano: jovem, ingênuo, inexperiente) é uma denominação coloquial e depreciativa utilizada no Chile durante a primeira metade do século XIX para se referir ao segmento político de orientação liberal. Seus rivais conservadores eram chamados de pelucones. (pt) |
dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/RamonFreire.jpg?width=300 |
dbo:wikiPageID | 31058505 (xsd:integer) |
dbo:wikiPageLength | 1497 (xsd:nonNegativeInteger) |
dbo:wikiPageRevisionID | 1115021917 (xsd:integer) |
dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Jorge_Beauchef dbr:Liberalism dbr:Liberal–Conservative_Fusion dbr:Pelucones dbr:Chilean_Constitution_of_1833 dbr:Aristocracy dbr:Authoritarian dbr:Francisco_Antonio_Pinto dbr:Francisco_Ramón_Vicuña dbr:Francisco_de_la_Lastra dbc:Liberalism_in_Chile dbr:Spanish_language dbr:Enrique_Castro dbr:Ramón_Freire dbr:José_Manuel_Borgoño dbr:Revolution_of_1851 dbr:Chilean_Civil_War_of_1829 dbr:José_Rondizzoni dbr:Unitarian_state dbr:Presidentialist dbr:File:RamonFreire.jpg dbr:Guillermo_Tupper |
dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Italic_title dbt:Short_description dbt:No_sources dbt:Chile-hist-stub |
dct:subject | dbc:Liberalism_in_Chile |
gold:hypernym | dbr:Name |
rdf:type | yago:Abstraction100002137 yago:Group100031264 yago:Organization108008335 yago:Party108256968 yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo yago:YagoPermanentlyLocatedEntity dbo:PoliticalParty yago:SocialGroup107950920 yago:WikicatDefunctPoliticalPartiesInChile |
rdfs:comment | Pipiolo (idioma español: joven, ingenuo, sin experiencia) es una denominación coloquial, habitualmente despectiva, con que se conocía en Chile durante la primera mitad del siglo XIX a los miembros del bando político liberal. Sus rivales conservadores, en tanto, eran llamados pelucones por los pipiolos. También se usa «pipiolo» para denostar a los partidarios del PIP puertorriqueño. (es) Pipiolos (gaztelaniaz; gaztea, inozoa, esperientziarik gabekoa); XIX. mendearen lehen erdian Txilen alderdi politiko liberaleko kideak ezagutzen ziren hizkera arrunta, normalean gutxiesgarria. Bere arerio kontserbadoreei, aldiz, pelucones deitzen zieten pipiolosek . Pipiolo Puerto Ricoko PIParen aldekoak iraintzeko ere erabiltzen da. (eu) Pipiolos (do castelhano: jovem, ingênuo, inexperiente) é uma denominação coloquial e depreciativa utilizada no Chile durante a primeira metade do século XIX para se referir ao segmento político de orientação liberal. Seus rivais conservadores eram chamados de pelucones. (pt) Pipiolos (Spanish for a young or naive person) was a name used to refer to Chilean upper class liberals in the early 19th century. The name "pipiolo" was originally used by the conservative Pelucones in a derogatory manner by associating the liberals to inexperience. In the Chilean Civil War of 1829 the Pipiolos, led by Ramón Freire, were defeated and the Pelucones could triumphantly enforce the Chilean Constitution of 1833, which led to creation of a strong unitarian and authoritarian presidentialist system held up by upper-class democracy. (en) De Pipiolos (Nederlands: naïevelingen, jonge mensen zonder ervaring; e.v. Pipiolo) is de verzamelnaam voor de liberale groeperingen in het Chili van het begin van de negentiende eeuw. Het was oorspronkelijk een spotnaam die hen werd gegeven door hun conservatieve tegenstanders (Pelucones) die in de hervormingsgezinde plannen van de stedelijke midden- en hogere klassen niets zagen, ze vonden ze maar "naïevelingen" ("pipiolos"). (nl) |
rdfs:label | Pipiolos (en) Pipiolos (es) Pipiolos (eu) Pipiolos (nl) Pipiolos (pt) |
owl:sameAs | freebase:Pipiolos wikidata:Pipiolos dbpedia-es:Pipiolos dbpedia-eu:Pipiolos dbpedia-nl:Pipiolos dbpedia-pt:Pipiolos https://global.dbpedia.org/id/545sZ yago-res:Pipiolos |
prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Pipiolos?oldid=1115021917&ns=0 |
foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/RamonFreire.jpg |
foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Pipiolos |
is dbo:party of | dbr:Emilio_Sotomayor_Baeza dbr:Francisco_Antonio_Pinto dbr:Ramón_Freire |
is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Pipiolo |
is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Battle_of_Lircay dbr:Battle_of_Loncomilla dbr:José_Victorino_Lastarria dbr:List_of_political_parties_in_Chile dbr:List_of_presidents_of_Chile dbr:Pedro_Nolasco_Vergara_Albano dbr:Liberal_Republic dbr:Liberal–Conservative_Fusion dbr:Pelucones dbr:Constitutional_history_of_Chile dbr:Chilean_Constitution_of_1833 dbr:1841_Chilean_presidential_election dbr:Emilio_Sotomayor_Baeza dbr:Conservative_Party_(Chile) dbr:Conservative_Republic dbr:Liberal_Party_(Chile,_1849) dbr:Pipiolo dbr:Two-party_system dbr:Francisco_Antonio_Pinto dbr:Francisco_Freire dbr:History_of_Chile dbr:Chilean_Civil_War_of_1829–1830 dbr:Supreme_Director_of_Chile dbr:Ramón_Freire dbr:List_of_wars:_1800–1899 dbr:List_of_wars_involving_Chile |
is dbp:combatant of | dbr:Battle_of_Lircay |
is dbp:party of | dbr:Emilio_Sotomayor_Baeza dbr:Francisco_Antonio_Pinto |
is rdfs:seeAlso of | dbr:Chilean_Civil_War_of_1829–1830 |
is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Pipiolos |