Scrupulum (original) (raw)
Le scrupule (en latin : scrupulum, diminutif du latin scupus, pierre pointue) est une unité de mesure de poids dans la république romaine. Il correspond à un poids de 1/24 d'once et par extension le 1/24 d'autres mesures : * Comme unité de poids, le scrupulum équivaut à 1/24 d'once (env. 1,296 g). * Une mesure de terrain équivalent à 1/288 iugerum (env. 8,7 m2). * Une mesure de temps équivalent à 1/24 d'heure.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Skrupl je stará měrná jednotka pro hmotnost a jiné veličiny. Má 1,2 až 1,3 gramu nebo 0,18 až 0,19 milimetru. Není jednotkou soustavy SI. Termín pochází z latinského slova scrūpulus, které znamenalo „starost, úzkost nebo obava“, ale také „ostrý kamínek“, zdrobnělina od scrūpus „ostrý kámen“, nebo i „nejmenší část závaží nebo hmoty“ Byla to jedna z nejmenších běžných jednotek hmotnosti ve starověkém Římě, ale užívala se také přeneseně jako jednotka měření jiných veličin. Později byla používána jako lékárenská jednotka hmotnosti označovaná symbolem ℈ nebo s.ap. („scrupulus apothecarius"). Starořecké slovo γράμμα bylo ztotožňováno s římským „skrupul". Kód této měrné jednotky ve Sbírce zákonů č.135/1998Sb.je SCR. (Skrupul - Scruple GB, US má 1,295982 gramů). (cs) Der Skrupel (von lateinisch scrupulus) oder das Scrupel (von lateinisch scrupulum) ist eine nicht SI-konforme Maßeinheit von unter anderem 1,2 bis 1,3 Gramm bzw. 0,18 bis 0,19 Millimetern. Abgeleitet ist das lateinische Wort in der Bedeutung „(spitzes) Steinchen“ (auch „kleiner Kieselstein“ und „kleinster Teil eines Gewichtes oder einer Masse“) eine Verkleinerungsform von lateinisch scrūpus („rauer Fels“; „scharfer spitzer Stein“), woraus auch die Bedeutung „Gewissensbedenken“ im Sinne von „Genauigkeit, die so ängstlich ist wie der Gang über spitze Steine“ herrührt. Der Skrupel (lateinisch Scrupulus) war im antiken Rom eine der kleinsten gebräuchlichen Maßeinheiten für die Masse, ist aber auch als Maßeinheit auf andere Größen übertragen worden. Später wurde die Einheit als Apothekergewicht gebraucht und mit dem Einheitenzeichen ℈ oder s.ap. (für scrupulus apothecarius) abgekürzt. Das altgriechisch γράμμα wurde dem römischen Skrupel gleichgesetzt. (de) Le scrupule (en latin : scrupulum, diminutif du latin scupus, pierre pointue) est une unité de mesure de poids dans la république romaine. Il correspond à un poids de 1/24 d'once et par extension le 1/24 d'autres mesures : * Comme unité de poids, le scrupulum équivaut à 1/24 d'once (env. 1,296 g). * Une mesure de terrain équivalent à 1/288 iugerum (env. 8,7 m2). * Une mesure de temps équivalent à 1/24 d'heure. (fr) Scrupulum, meaning a tiny stone (from scrupus sharp stone), indicates a weight of 1⁄24 of a Roman ounce (i.e.) or, by extension, of other measures. Metaphorically, the stone is thought to be sharp and pricking, like a thorn. * As a weight or a coin, 1⁄24 of an uncia, or 1⁄288 of an as; i.e. 1.14 grams * As a measure of land, 1⁄288 of a jugerum; i.e. about 9 m2 (97 sq ft) * As a measure of time, 1⁄24 part of an hour, or 2+1⁄2 minutes. The forms scripulum, scriptulum, scriplus and scriptulus can be found, scriptulum being also associated with the lines on a draughtboard. (en) Lo scrupolo (latino: scrupulum, diminutivo di scrupus: roccia aspra, aguzza) era un piccolo sasso e indicava un peso di 1/24 di oncia, e per estensione, 1/24 di altre misure. Metaforicamente la scrupolo era qualcosa di simile a un sassolino pungente. * come unità di peso e come moneta era 1/24 di uncia, o 1/288 di asse (circa 1,296 g). * una misura del terreno pari 1/288 di iugerum (circa 8,70 m²). * una misura del tempo pari a 1/24 di ora. Si possono anche trovare le forme scripulum, scriptulum, scriplus e scriptulus; scriptulum era anche associato alle linee della scacchiera della dama. (it) Een scrupel is een gewichtseenheid die gebruikt werd voor de invoering van het decimale stelsel. Een scrupel is 1/288 deel van een medicinaal pond en komt bij benadering overeen met 1,3 gram. Het medicinale pond was onderverdeeld in twaalf oude ons, die elk weer onderverdeeld waren in acht drachma's. Een drachma was onderverdeeld in drie scrupel en een scrupel was verdeeld in twintig grein. (nl) Scripulum albo scrupulum (od łac. scrūpŭlŭs – ostry kamyk) – skrupuł, najmniejsza rzymska jednostka miary masy, odpowiadająca 1,137 grama, równa 1/24 uncji, czyli 1/288 funta rzymskiego (libra); ogólnie odpowiednik grama. Przypuszczalnie jednostka wagi używana początkowo dla emisji złotych i srebrnych monet etruskich i środkowoitalskich w IV-III wieku p.n.e. Wspomniana przez Cycerona w listach do Attyka (4, 17,6). Także wagę późniejszych rzymskich monet republikańskich określano w skrupułach: srebrny sesterc = 1 skrupuł, kwinar = 2, = 3 i denar = 4 skrupuły (4,55 g). W XIX-wiecznej Polsce skrupuł znany był jako wprowadzona ustawowo od 1818 r., handlowa jednostka wagi równa 1,056 grama i odpowiadająca 24 granom (po 44 mg). Współcześnie zachował się w angloamerykańskich jednostkach handlowych (tzw. avoirdupois) i aptekarskich jako scruple równy odpowiednio 0,59 grama i 20 granom. W starożytnym Rzymie nazwą tą poza tym określano najmniejszą jednostkę powierzchni, czasu, a także podziałkę stopnia geograficznego. Scripulum jako miara powierzchni odpowiadało 1/288 rzymskiego morga (iugerum) i zwane też decempeda quadrata, liczyło 100 stóp (pes) kwadratowych (w swym traktacie o rolnictwie wymienia je np. Warron). Z kolei jako jednostka czasu stanowiło 1/24 godziny, a jako część stopnia odpowiadało minucie. (pl) Скрупул (лат. scrupulum, від лат. scrupulus — маленький гострий камінчик) — антична міра. 1. * Одиниця площі — скрупул рівний 1/288 югера (бл. 8.7 м²). 2. * Одиниця часу — еквівалентний 1/24 години. 3. * Одиниця ваги — у Стародавньому Римі скрупул дорівнював 1/24 частини унції або 1/288 частини лібри (що відповідає 1,137 г). У скрупулах зазвичай вимірювалась вага римських срібних монет (вага сестерцій — 1 скрупул, вага денарія — 4 скрупули і т. д.) Скрупулом також називалася аптечна одиниця вимірювання маси та об'єму, яка однак вийшла вже з ужитку, що дорівнювала 20 гран або 1/3 драхми . У англійській системі мір 1 скрупул = 1,295 978 196 048 120 г. У українській мові збереглося утворене від скрупула слово скрупульозність, що означає точність і акуратність. (uk) Скрупул (лат. scrupulum от scrupulus — маленький острый камешек) — античная весовая единица. (ru) |
| dbo:wikiPageID | 11202415 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 1270 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1097640262 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Roman_currency dbr:As_(coin) dbc:Ancient_Roman_units_of_measurement dbc:Units_of_mass dbc:Coins_of_ancient_Rome dbr:Roman_ounce |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:AncientRome-stub dbt:Coin-stub dbt:Cvt dbt:Frac dbt:Reflist dbt:Short_description |
| dct:subject | dbc:Ancient_Roman_units_of_measurement dbc:Units_of_mass dbc:Coins_of_ancient_Rome |
| rdf:type | yago:WikicatAncientRomanUnitsOfMeasurement yago:WikicatCoinsOfAncientRome yago:WikicatUnitsOfMass yago:WikicatObsoleteUnitsOfMeasurement yago:Abstraction100002137 yago:Coin113388245 yago:Coinage113387877 yago:Currency113385913 yago:DefiniteQuantity113576101 yago:Measure100033615 yago:MediumOfExchange113372961 yago:WikicatImperialUnits yago:Standard107260623 yago:SystemOfMeasurement113577171 yago:UnitOfMeasurement113583724 |
| rdfs:comment | Le scrupule (en latin : scrupulum, diminutif du latin scupus, pierre pointue) est une unité de mesure de poids dans la république romaine. Il correspond à un poids de 1/24 d'once et par extension le 1/24 d'autres mesures : * Comme unité de poids, le scrupulum équivaut à 1/24 d'once (env. 1,296 g). * Une mesure de terrain équivalent à 1/288 iugerum (env. 8,7 m2). * Une mesure de temps équivalent à 1/24 d'heure. (fr) Scrupulum, meaning a tiny stone (from scrupus sharp stone), indicates a weight of 1⁄24 of a Roman ounce (i.e.) or, by extension, of other measures. Metaphorically, the stone is thought to be sharp and pricking, like a thorn. * As a weight or a coin, 1⁄24 of an uncia, or 1⁄288 of an as; i.e. 1.14 grams * As a measure of land, 1⁄288 of a jugerum; i.e. about 9 m2 (97 sq ft) * As a measure of time, 1⁄24 part of an hour, or 2+1⁄2 minutes. The forms scripulum, scriptulum, scriplus and scriptulus can be found, scriptulum being also associated with the lines on a draughtboard. (en) Lo scrupolo (latino: scrupulum, diminutivo di scrupus: roccia aspra, aguzza) era un piccolo sasso e indicava un peso di 1/24 di oncia, e per estensione, 1/24 di altre misure. Metaforicamente la scrupolo era qualcosa di simile a un sassolino pungente. * come unità di peso e come moneta era 1/24 di uncia, o 1/288 di asse (circa 1,296 g). * una misura del terreno pari 1/288 di iugerum (circa 8,70 m²). * una misura del tempo pari a 1/24 di ora. Si possono anche trovare le forme scripulum, scriptulum, scriplus e scriptulus; scriptulum era anche associato alle linee della scacchiera della dama. (it) Een scrupel is een gewichtseenheid die gebruikt werd voor de invoering van het decimale stelsel. Een scrupel is 1/288 deel van een medicinaal pond en komt bij benadering overeen met 1,3 gram. Het medicinale pond was onderverdeeld in twaalf oude ons, die elk weer onderverdeeld waren in acht drachma's. Een drachma was onderverdeeld in drie scrupel en een scrupel was verdeeld in twintig grein. (nl) Скрупул (лат. scrupulum от scrupulus — маленький острый камешек) — античная весовая единица. (ru) Skrupl je stará měrná jednotka pro hmotnost a jiné veličiny. Má 1,2 až 1,3 gramu nebo 0,18 až 0,19 milimetru. Není jednotkou soustavy SI. Termín pochází z latinského slova scrūpulus, které znamenalo „starost, úzkost nebo obava“, ale také „ostrý kamínek“, zdrobnělina od scrūpus „ostrý kámen“, nebo i „nejmenší část závaží nebo hmoty“ Kód této měrné jednotky ve Sbírce zákonů č.135/1998Sb.je SCR. (Skrupul - Scruple GB, US má 1,295982 gramů). (cs) Der Skrupel (von lateinisch scrupulus) oder das Scrupel (von lateinisch scrupulum) ist eine nicht SI-konforme Maßeinheit von unter anderem 1,2 bis 1,3 Gramm bzw. 0,18 bis 0,19 Millimetern. Abgeleitet ist das lateinische Wort in der Bedeutung „(spitzes) Steinchen“ (auch „kleiner Kieselstein“ und „kleinster Teil eines Gewichtes oder einer Masse“) eine Verkleinerungsform von lateinisch scrūpus („rauer Fels“; „scharfer spitzer Stein“), woraus auch die Bedeutung „Gewissensbedenken“ im Sinne von „Genauigkeit, die so ängstlich ist wie der Gang über spitze Steine“ herrührt. (de) Scripulum albo scrupulum (od łac. scrūpŭlŭs – ostry kamyk) – skrupuł, najmniejsza rzymska jednostka miary masy, odpowiadająca 1,137 grama, równa 1/24 uncji, czyli 1/288 funta rzymskiego (libra); ogólnie odpowiednik grama. Przypuszczalnie jednostka wagi używana początkowo dla emisji złotych i srebrnych monet etruskich i środkowoitalskich w IV-III wieku p.n.e. Wspomniana przez Cycerona w listach do Attyka (4, 17,6). Także wagę późniejszych rzymskich monet republikańskich określano w skrupułach: srebrny sesterc = 1 skrupuł, kwinar = 2, = 3 i denar = 4 skrupuły (4,55 g). (pl) Скрупул (лат. scrupulum, від лат. scrupulus — маленький гострий камінчик) — антична міра. 1. * Одиниця площі — скрупул рівний 1/288 югера (бл. 8.7 м²). 2. * Одиниця часу — еквівалентний 1/24 години. 3. * Одиниця ваги — у Стародавньому Римі скрупул дорівнював 1/24 частини унції або 1/288 частини лібри (що відповідає 1,137 г). У скрупулах зазвичай вимірювалась вага римських срібних монет (вага сестерцій — 1 скрупул, вага денарія — 4 скрупули і т. д.) У українській мові збереглося утворене від скрупула слово скрупульозність, що означає точність і акуратність. (uk) |
| rdfs:label | Skrupl (jednotka hmotnosti) (cs) Skrupel (Maßeinheit) (de) Scrupulum (fr) Scrupolo (it) Scrupel (nl) Scripulum (pl) Scrupulum (en) Скрупул (ru) Скрупул (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Scrupulum yago-res:Scrupulum wikidata:Scrupulum dbpedia-be:Scrupulum dbpedia-bg:Scrupulum dbpedia-cs:Scrupulum dbpedia-de:Scrupulum dbpedia-et:Scrupulum dbpedia-fr:Scrupulum dbpedia-gl:Scrupulum dbpedia-it:Scrupulum dbpedia-la:Scrupulum http://lt.dbpedia.org/resource/Skrupulas dbpedia-nl:Scrupulum dbpedia-no:Scrupulum dbpedia-pl:Scrupulum dbpedia-ru:Scrupulum dbpedia-uk:Scrupulum https://global.dbpedia.org/id/YkLr |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Scrupulum?oldid=1097640262&ns=0 |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Scrupulum |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:List_of_obsolete_units_of_measurement dbr:Ancient_Roman_units_of_measurement dbr:Duodecimal |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Scrupulum |