Small Constitution of 1992 (original) (raw)
La Piccola Costituzione del 1992 in Polonia fu una costituzione che regolò le relazioni tra i poteri legislativo ed esecutivo in Polonia, e i governi locali. Fu votata dal primo Sejm (Parlamento) eletto con libere elezioni (dal 1928). La costituzione annullò alcune delle parti più datate della Costituzione della Repubblica Popolare Polacca di impronta stalinista (1952), sostituendo particolarmente le frasi che definivano la Polonia come stato comunista e socialista con le definizioni di democrazia liberale ed economia di mercato. Quella del 1992 fu la seconda grande modifica della costituzione del 1952, dopo il Rinnovamento di Aprile del 1989. La costituzione riformata del 1952 fu infine sostituita nel 1997 dall'attuale Costituzione della Polonia.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | The Small Constitution of 1992 (Polish: Mała Konstytucja z 1992) was a constitution regulating relations between the legislative and executive branches of the government of Poland, and local self-government. It was voted after the fall of communism, by Poland's first freely-elected Sejm (parliament). It annulled some of the most outdated parts of the communist 1952 Constitution of the Polish People's Republic, in particular replacing statements about Poland being a socialist state with those appropriate for a liberal democracy and market economy. The previous adjustment of the 1952 constitution was the April Novelization of 1989. The reformed 1952 constitution was completely replaced in 1997 by the current Constitution of Poland. Polish Wikisource has original text related to this article:Mała Konstytucja z 1992 (Polish) * v * t * e * v * t * e (en) La Piccola Costituzione del 1992 in Polonia fu una costituzione che regolò le relazioni tra i poteri legislativo ed esecutivo in Polonia, e i governi locali. Fu votata dal primo Sejm (Parlamento) eletto con libere elezioni (dal 1928). La costituzione annullò alcune delle parti più datate della Costituzione della Repubblica Popolare Polacca di impronta stalinista (1952), sostituendo particolarmente le frasi che definivano la Polonia come stato comunista e socialista con le definizioni di democrazia liberale ed economia di mercato. Quella del 1992 fu la seconda grande modifica della costituzione del 1952, dopo il Rinnovamento di Aprile del 1989. La costituzione riformata del 1952 fu infine sostituita nel 1997 dall'attuale Costituzione della Polonia. (it) Mała Konstytucja z 1992 r. – Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym. Uchwalona przez Sejm I kadencji (1991–1993). Obowiązywała od 8 grudnia 1992 do 16 października 1997. Treść Małej Konstytucji, uchwalonej w 1992 r., w sposób syntetyczny określona została w tytule tego aktu. Regulowała ona organizację oraz funkcjonowanie organów państwa w zakresie władzy ustawodawczej (Sejm i Senat) oraz wykonawczej (Prezydent i rząd). Zawierała także podstawowe ustalenia dotyczące samorządu terytorialnego. Ideą, jaka przyświecała jej twórcom, była chęć prawnego zamanifestowania ostatecznego odejścia od modelu ustrojowego okresu tzw. konstytucjonalizmu socjalistycznego, a także, jak głosi wstęp „usprawnienie działalności naczelnych władz państwa”. Ponieważ Mała Konstytucja regulowała jedynie część spraw stanowiących tradycyjnie przedmiot konstytucji, utrzymała ona w mocy niektóre przepisy Konstytucji lipcowej z 1952. Mimo z góry zamierzonego krótkiego okresu jej obowiązywania, była ona trzykrotnie nowelizowana, przy czym niektóre z tych nowelizacji (np. ograniczenie prawa prezydenta do rozwiązania Sejmu i Senatu) były wyrazem ówczesnych konfliktów politycznych. Na jej mocy zostały uchylone przepisy Konstytucji PRL z 1952 roku dotyczące ustroju socjalistycznego i wprowadzone nowe, stanowiące podstawę ustroju politycznego i gospodarki rynkowej. Stanowiła ona, że organami Państwa w zakresie władzy ustawodawczej są Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie władzy wykonawczej – Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, w zakresie władzy sądowniczej – niezawisłe sądy. Sprecyzowała prerogatywy prezydenta i wprowadziła zasadę kontrasygnaty premiera lub właściwego ministra dla aktów prezydenta. Rząd powoływany był przez prezydenta, ale wymagane było uzyskanie wotum zaufania w Sejmie. Rada Ministrów zyskała możliwość wydawania rozporządzeń z mocą ustawy. Prezydent miał możliwość skrócenia kadencji parlamentu, gdy ten uchwali wotum nieufności dla premiera i nie powoła nowego. Znosiła również prawo prezydenta do rozwiązania parlamentu, gdy ten przyjmie ustawę uniemożliwiającą prezydentowi wykonywanie obowiązków. Mała Konstytucja z 1992 r. przestała obowiązywać z dniem wejścia w życie Konstytucji z 2 kwietnia 1997, czyli 17 października 1997. (pl) Конституционный закон о взаимных отношениях между законодательной и исполнительной властью Польской Республики, а также территориальном самоуправлении (польск. Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym) или Малая конституция — основной закон Польской республики в 1992—1997 годах. Документ имел важное значение для развития польского конституционализма. 1989 год показал необходимость дальнейших изменений существующей конституции, а также принятие новой. 23 апреля 1992 года был принят «Конституционный закон о порядке подготовки и принятия Конституции Республики Польша», 17 октября — «Конституционный закон о взаимных отношениях между законодательной и исполнительной властью, а также территориальном самоуправлении», получивший название Малой конституции. Документ объявлял о прекращении (за некоторым исключением) действия Конституции 1952 года. Сохраняли действие старые положения об основах политического и экономического строя, о правах и свободах граждан, об устройстве судебной власти, о порядке внесения в конституцию изменений и некоторые другие. Закон также предусматривал принятие новой конституции Сеймом и Сенатом. (ru) Мала конституція Польщі 1992 р. (пол. Mała Konstytucja z 1992) — конституційний закон «Про взаємні відносини між законодавчою і виконавчою владою Польської Республіки та засади територіального самоврядування», схвалений 17 жовтня 1992 р. Набув чинності 8 грудня 1992 р. Найближчим для оцінки форми правління, яку утверджувала «мала конституція», виходячи з її основних характеристик, є поняття «змішаної республіки». З іншого боку, «мала конституція» своїм змістом виправдовувала тільки частковий характер регулювання конституційно-правових відносин. Схвалення цього документа не призвело до цілковитого скасування Конституції 1952 р, яка не втратила чинність у таких положеннях: про основи політичного і економічного ладу, про Конституційний трибунал, про Державний трибунал, про Верховну палату контролю, про Уповноваженого з громадянських прав, про Всепольську раду з радіомовлення і телебачення, про суд і прокуратуру, про основні права і обов'язки громадян, про засади виборів до Сейму, Сенату і вибори Президента, про державні символи і столицю та про порядок зміни Конституції. Після ухвалення «малої конституції» було визнано за доцільне впорядкувати на законодавчому рівні процес підготовки і схвалення нової Конституції. (uk) |
| dbo:wikiPageID | 10739132 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 1319 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1107763763 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbc:Legal_history_of_Poland dbr:April_Novelization dbc:Constitutions_of_Poland dbr:Communism dbr:Constitution dbc:1992_documents dbc:1992_in_Poland dbc:1992_in_law dbc:History_of_Poland_(1989–present) dbr:Constitution_of_Poland dbr:Constitution_of_the_Polish_People's_Republic dbc:Defunct_constitutions dbr:Executive_(government) dbr:Legislature dbr:Self-governance dbr:Poland dbr:Sejm dbr:State_socialism dbr:Fall_of_communism_in_Poland |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Wikisourcelang dbt:Europe-law-stub dbt:Poland-hist-stub dbt:Constitutions_of_Poland |
| dct:subject | dbc:Legal_history_of_Poland dbc:Constitutions_of_Poland dbc:1992_documents dbc:1992_in_Poland dbc:1992_in_law dbc:History_of_Poland_(1989–present) dbc:Defunct_constitutions |
| gold:hypernym | dbr:Constitution |
| rdf:type | owl:Thing yago:WikicatConstitutionsOfPoland yago:Abstraction100002137 yago:Communication100033020 yago:Document106470073 yago:FundamentalLaw106533648 yago:Law106532330 yago:LegalDocument106479665 yago:Writing106362953 yago:WrittenCommunication106349220 dbo:Country yago:WikicatDefunctConstitutions |
| rdfs:comment | La Piccola Costituzione del 1992 in Polonia fu una costituzione che regolò le relazioni tra i poteri legislativo ed esecutivo in Polonia, e i governi locali. Fu votata dal primo Sejm (Parlamento) eletto con libere elezioni (dal 1928). La costituzione annullò alcune delle parti più datate della Costituzione della Repubblica Popolare Polacca di impronta stalinista (1952), sostituendo particolarmente le frasi che definivano la Polonia come stato comunista e socialista con le definizioni di democrazia liberale ed economia di mercato. Quella del 1992 fu la seconda grande modifica della costituzione del 1952, dopo il Rinnovamento di Aprile del 1989. La costituzione riformata del 1952 fu infine sostituita nel 1997 dall'attuale Costituzione della Polonia. (it) The Small Constitution of 1992 (Polish: Mała Konstytucja z 1992) was a constitution regulating relations between the legislative and executive branches of the government of Poland, and local self-government. It was voted after the fall of communism, by Poland's first freely-elected Sejm (parliament). It annulled some of the most outdated parts of the communist 1952 Constitution of the Polish People's Republic, in particular replacing statements about Poland being a socialist state with those appropriate for a liberal democracy and market economy. * v * t * e * v * t * e (en) Mała Konstytucja z 1992 r. – Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym. Uchwalona przez Sejm I kadencji (1991–1993). Obowiązywała od 8 grudnia 1992 do 16 października 1997. Mała Konstytucja z 1992 r. przestała obowiązywać z dniem wejścia w życie Konstytucji z 2 kwietnia 1997, czyli 17 października 1997. (pl) Мала конституція Польщі 1992 р. (пол. Mała Konstytucja z 1992) — конституційний закон «Про взаємні відносини між законодавчою і виконавчою владою Польської Республіки та засади територіального самоврядування», схвалений 17 жовтня 1992 р. Набув чинності 8 грудня 1992 р. Найближчим для оцінки форми правління, яку утверджувала «мала конституція», виходячи з її основних характеристик, є поняття «змішаної республіки». З іншого боку, «мала конституція» своїм змістом виправдовувала тільки частковий характер регулювання конституційно-правових відносин. (uk) Конституционный закон о взаимных отношениях между законодательной и исполнительной властью Польской Республики, а также территориальном самоуправлении (польск. Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym) или Малая конституция — основной закон Польской республики в 1992—1997 годах. Документ имел важное значение для развития польского конституционализма. (ru) |
| rdfs:label | Piccola Costituzione del 1992 (it) Mała Konstytucja z 1992 (pl) Small Constitution of 1992 (en) Малая конституция 1992 года (ru) Мала конституція 1992 року (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Small Constitution of 1992 yago-res:Small Constitution of 1992 http://viaf.org/viaf/174381049 wikidata:Small Constitution of 1992 dbpedia-it:Small Constitution of 1992 dbpedia-pl:Small Constitution of 1992 dbpedia-ru:Small Constitution of 1992 dbpedia-uk:Small Constitution of 1992 https://global.dbpedia.org/id/CroA |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Small_Constitution_of_1992?oldid=1107763763&ns=0 |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Small_Constitution_of_1992 |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Small_Constitution |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Little_Constitution_of_1992 |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Prime_Minister_of_Poland dbr:April_Novelization dbr:Timeline_of_Polish_history dbr:Constitution_of_Poland dbr:Constitution_of_the_Polish_People's_Republic dbr:History_of_Poland dbr:Jan_Olszewski dbr:Small_Constitution dbr:Little_Constitution_of_1992 |
| is dbp:supersedes of | dbr:Constitution_of_Poland |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Small_Constitution_of_1992 |