Sprang (original) (raw)
Sprang ist eine textile Handarbeitstechnik zur Herstellung netzartig gewirkter Geflechte aus parallel gespannten Fäden. Diese Geflechte sind dehnbar und können z. B. als Haarnetz, Beutel oder Gürtel verwendet werden.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Sprang ist eine textile Handarbeitstechnik zur Herstellung netzartig gewirkter Geflechte aus parallel gespannten Fäden. Diese Geflechte sind dehnbar und können z. B. als Haarnetz, Beutel oder Gürtel verwendet werden. (de) Sprango estas manlabora tekniko por krei flekseblan el paralele streĉitaj fadenoj. La retsimila plektaĵo estas streĉebla kaj povas utili kiel harreto, sako aŭ zono. (eo) Le sprang est une très ancienne méthode de construction de tissu dont le résultat final ressemble à certains ouvrages en tricot ou au crochet. La technique utilisée est cependant totalement différente. Des artefacts datant de l'âge du bronze ont été découverts lors de fouilles archéologiques. Historiquement, certains objets ont été identifiés à tort comme étant des objets tricotés ou en dentelle. La technique du sprang a été utilisée par une variété de cultures et de traditions sur plusieurs continents. Sa pratique a diminué au cours du XXe siècle. (fr) Sprang is an ancient method of constructing fabric that has a natural elasticity. Its appearance is similar to netting, but unlike netting sprang is constructed entirely from warp threads. Archaeological evidence indicates that sprang predates knitting; the two needlework forms bear a visible resemblance and serve similar functions but require different production techniques. Although examples of sprang have been unearthed from as early as the Bronze Age, sprang was almost entirely undocumented in written records until the late nineteenth century when archaeological finds generated interest in Europe. Museum examples of sprang had been misidentified as knitting or lace until discoveries of ancient examples prompted reexamination of newer pieces. Subsequently, sprang has been identified in a variety of cultures and traditions across several continents. Its practice as a folk art waned during the twentieth century and sprang traditions have disappeared in most locales. Knitting has largely supplanted sprang. (en) Sprang is een vlechtvorm, de oudste manier van vlechten die men kent. In Europa zijn de oudste vondsten afkomstig van Deense veenlijken uit de bronstijd (1400 v.Chr.). Dit zijn ook de oudste textielvondsten uit Europa. Deze techniek is ouder dan de oudste weefsels. Op meerdere plekken op de wereld is deze techniek gebruikt, onder andere in Peru, Moldavië, Scandinavië en de Baltische staten. Eind 19e eeuw werden er in Egypte een aantal mutsen gevonden die in deze techniek waren gemaakt waardoor deze techniek ook wel bekendstaat als "Egyptisch vlechtwerk". In Europa spreekt men liever over sprang, een naam die in meerdere talen (Noors, Deens, Duits, Nederlands en Engels) gebruikt wordt en vrij vertaald "verspringen" betekent. Karakteristiek aan deze techniek is dat de draden aan twee punten vastzitten en in twee lagen zijn opgezet. Door de draden uit de verschillende lagen om elkaar heen te draaien ontstaat er een gevlochten textiel. In het midden van het werk wordt het afgehecht en uiteindelijk is de bovenkant altijd spiegelbeeldig aan de onderkant. Werkstukken in deze techniek zijn makkelijk te herkennen aan deze afhechtingslijn.De techniek werd (en in sommige gevallen: wordt) gebruikt om de militaire- en gildesjerpen te maken maar ook mutsen, tassen, kousen en zelfs mantels en hangmatten. In Nederland is deze techniek zo goed als uitgestorven. Slechts een klein aantal kunstenaars die werken met textiele werkvormen kennen de techniek, maar vooral leeft de techniek nog binnen het wereldje van de levende geschiedenis. In het Archeon in Alphen aan den Rijn en het Historisch Openlucht Museum Eindhoven wordt bijvoorbeeld sprang voor het publiek gedemonstreerd. Een zeldzaam voorbeeld van prehistorisch sprang is de band waarmee het veenlijkje dat bekendstaat als het Meisje van Yde is gewurgd. Een door mevrouw C. Reijnders-Baas gemaakte replica van deze band is samen met het origineel te zien in het Drents Museum. Er is een beperkt aantal boeken over deze zo goed als uitgestorven techniek: * Fenny Nijman - Sprang Egyptisch vlechten * Tine Abrahamsson - Sprang, een oude vlechttechniek * E. Siewertsz van Reezema - Egyptisch vlechtwerk * Peter Collingwood - The techniques of sprang (Engels) Ook zijn er door de jaren heen meerdere artikelen verschenen over deze techniek in het tijdschrift 'handwerken zonder grenzen'. (nl) Sprang – antyczna technika tkacka wywodząca się prawdopodobnie ze starożytnego Egiptu. Jest starsza od technik dziewiarskich. Polega ona na formowaniu z jednej nici rozciągliwych oczek. W niektórych krajach europejskich przetrwała do czasów współczesnych w , np. w Czechach i na Słowacji. Typowe wyroby wykonywane tą techniką * czapki * * szaliki i drobne dodatki do odzieży. * Wykorzystanie krosna w technice sprangu. * Odtworzona dawna Anglosaska siatka na włosy. (pl) Språngning eller pinnbandsspets är en mycket gammal flätteknik. Tekniken finns dokumenterad i Norden under bronsåldern i ett fynd av ett av tagel och en huva. Huvan är så tätt språngad att den saknar nätstruktur. Den är även känd i Egypten genom fynd redan 2.000 f. Kr. och finns enare dokumenterad i Medelhavsområdet och Västeuropa. Namnet Språning i sydsvenskt, i Jämtland kallas tekniken pinnbandsflätning. I Norge kallas det sprang, ett namn som förekommer i medeltida källor och visar att tekniken varit känd i Norden då. Den har dock varit ganska sällsynt, det ända äldre kända högreståndsexemplet är ett stycke från Svalsö kyrka i Danmark, daterat 1707. I Svensk allmogemiljö finns exempel på tekniken i Skåne, Småland, Halland, Östergötland och Jämtland. I början av 1800-talet inkom tillsamman med andra tekniker från Medelhavsområdet en ny variant av språngning, lanserad som handarbete på modet för vantar, väskor och börsar. Till vissa uniformer användes språngade skärp. Tekniken föll dock snart ur modet. Resultatet är en elastisk textil som ofta misstas för att vara stickad. (sv) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Haarnetz.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://www.denblauwenswaen.nl/ http://www.cs.vassar.edu/~capriest/sprangbib.html http://www.digitalegypt.ucl.ac.uk/textil/hairnets.html http://www.regia.org/sprang.htm |
| dbo:wikiPageID | 5618844 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 11478 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1059881304 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Mesoamerica dbr:Denmark dbr:Hopi dbr:Peru dbr:Ukraine dbr:Vienna dbr:Colombia dbr:Copt dbr:Nazca_culture dbr:Net_(textile) dbr:Egypt dbr:English_language dbr:George_Washington dbr:Greece dbr:Braid dbr:Corinthia dbr:Lace dbr:Archaeology dbr:Bog dbr:Silk dbr:Hammock dbr:Spindle_(textiles) dbr:Austria dbr:Bronze_Age dbr:Central_Asia dbc:Braids dbr:Dark_Ages_(historiography) dbr:Wisconsin dbr:Dowry dbr:Classical_era dbr:Iron_Age dbr:Anatolia dbr:Ancient_Rome dbr:Europe dbr:Exposition_Universelle_(1889) dbc:Lace dbr:North_America dbr:Norway dbr:Paracas_culture dbr:Paris dbr:Ho-Chunk dbr:Knitting dbr:Guatemala dbr:Swedish_language dbr:Switzerland dbr:South_America dbr:Spain dbr:Indian_Subcontinent dbr:Mexico dbr:Middle_East dbr:Needlework dbr:Cat's_cradle dbr:Loom dbr:Warp_(weaving) dbr:Mediterranean dbr:Hair_net dbr:Twenty-second_dynasty_of_Egypt dbr:Argolida dbr:Fabric dbr:File:Ardenhaarnetz.jpg dbr:File:Haarnetz.jpg dbr:File:Sprang_001.JPG |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Lace_types dbt:Commons_category dbt:For dbt:Good_article dbt:Reflist dbt:Short_description |
| dct:subject | dbc:Braids dbc:Lace |
| gold:hypernym | dbr:Method |
| rdf:type | dbo:Software yago:WikicatTextileArts yago:WikicatTextiles yago:Art102743547 yago:Artifact100021939 yago:Creation103129123 yago:Fabric103309808 yago:Object100002684 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Whole100003553 |
| rdfs:comment | Sprang ist eine textile Handarbeitstechnik zur Herstellung netzartig gewirkter Geflechte aus parallel gespannten Fäden. Diese Geflechte sind dehnbar und können z. B. als Haarnetz, Beutel oder Gürtel verwendet werden. (de) Sprango estas manlabora tekniko por krei flekseblan el paralele streĉitaj fadenoj. La retsimila plektaĵo estas streĉebla kaj povas utili kiel harreto, sako aŭ zono. (eo) Le sprang est une très ancienne méthode de construction de tissu dont le résultat final ressemble à certains ouvrages en tricot ou au crochet. La technique utilisée est cependant totalement différente. Des artefacts datant de l'âge du bronze ont été découverts lors de fouilles archéologiques. Historiquement, certains objets ont été identifiés à tort comme étant des objets tricotés ou en dentelle. La technique du sprang a été utilisée par une variété de cultures et de traditions sur plusieurs continents. Sa pratique a diminué au cours du XXe siècle. (fr) Sprang – antyczna technika tkacka wywodząca się prawdopodobnie ze starożytnego Egiptu. Jest starsza od technik dziewiarskich. Polega ona na formowaniu z jednej nici rozciągliwych oczek. W niektórych krajach europejskich przetrwała do czasów współczesnych w , np. w Czechach i na Słowacji. Typowe wyroby wykonywane tą techniką * czapki * * szaliki i drobne dodatki do odzieży. * Wykorzystanie krosna w technice sprangu. * Odtworzona dawna Anglosaska siatka na włosy. (pl) Sprang is an ancient method of constructing fabric that has a natural elasticity. Its appearance is similar to netting, but unlike netting sprang is constructed entirely from warp threads. Archaeological evidence indicates that sprang predates knitting; the two needlework forms bear a visible resemblance and serve similar functions but require different production techniques. (en) Sprang is een vlechtvorm, de oudste manier van vlechten die men kent. In Europa zijn de oudste vondsten afkomstig van Deense veenlijken uit de bronstijd (1400 v.Chr.). Dit zijn ook de oudste textielvondsten uit Europa. Deze techniek is ouder dan de oudste weefsels. Op meerdere plekken op de wereld is deze techniek gebruikt, onder andere in Peru, Moldavië, Scandinavië en de Baltische staten. Eind 19e eeuw werden er in Egypte een aantal mutsen gevonden die in deze techniek waren gemaakt waardoor deze techniek ook wel bekendstaat als "Egyptisch vlechtwerk". In Europa spreekt men liever over sprang, een naam die in meerdere talen (Noors, Deens, Duits, Nederlands en Engels) gebruikt wordt en vrij vertaald "verspringen" betekent. Karakteristiek aan deze techniek is dat de draden aan twee punten (nl) Språngning eller pinnbandsspets är en mycket gammal flätteknik. Tekniken finns dokumenterad i Norden under bronsåldern i ett fynd av ett av tagel och en huva. Huvan är så tätt språngad att den saknar nätstruktur. Den är även känd i Egypten genom fynd redan 2.000 f. Kr. och finns enare dokumenterad i Medelhavsområdet och Västeuropa. Namnet Språning i sydsvenskt, i Jämtland kallas tekniken pinnbandsflätning. I Norge kallas det sprang, ett namn som förekommer i medeltida källor och visar att tekniken varit känd i Norden då. Den har dock varit ganska sällsynt, det ända äldre kända högreståndsexemplet är ett stycke från Svalsö kyrka i Danmark, daterat 1707. (sv) |
| rdfs:label | Sprang (de) Sprango (eo) Sprang (fr) Sprang (vlechttechniek) (nl) Sprang (pl) Sprang (en) Språngning (sv) |
| owl:sameAs | freebase:Sprang yago-res:Sprang wikidata:Sprang dbpedia-de:Sprang dbpedia-eo:Sprang dbpedia-fr:Sprang dbpedia-is:Sprang dbpedia-nl:Sprang dbpedia-no:Sprang dbpedia-pl:Sprang dbpedia-sv:Sprang https://global.dbpedia.org/id/irWM |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Sprang?oldid=1059881304&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Haarnetz.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Sprang_001.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Ardenhaarnetz.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Sprang |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:List_of_bog_bodies dbr:Index_of_fashion_articles dbr:Mummy dbr:Society_for_Creative_Anachronism_activities dbr:Iron_Age_Scandinavia dbr:Audrey_Henshall dbr:Windeby_I dbr:Yde_Girl dbr:Tyra_Shackleford dbr:Operation_Pheasant |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Sprang |
