Wayampi (original) (raw)
Els Wayãmpi (també Barnaré, Guaiapi, Oyampi, Oyampik, Waiapi, Walãpi, Wayapi) són una de les sis ètnies autòctones ameríndies de la Guaiana Francesa. El seu nombre és difícil de determinar, però són entre 400 i 600 tant a Guaiana com al Brasil (al voltant de 1.200 persones en total el 2001). Parlen una llengua del grup tupí-guaraní, com els seus veïns teko (antigament anomenats emerillon). Uns 650 viuen a tres viles als voltants de Camopi sobre l'Oyapock mitjà i a Trois-Sauts sobre l'alt Oyapock. A Brasil uns 530 viuen en 8 llogarets entre els rius Amapari i Carapanatuba, a l'estat d'Amapá.
Property | Value |
---|---|
dbo:abstract | Els Wayãmpi (també Barnaré, Guaiapi, Oyampi, Oyampik, Waiapi, Walãpi, Wayapi) són una de les sis ètnies autòctones ameríndies de la Guaiana Francesa. El seu nombre és difícil de determinar, però són entre 400 i 600 tant a Guaiana com al Brasil (al voltant de 1.200 persones en total el 2001). Parlen una llengua del grup tupí-guaraní, com els seus veïns teko (antigament anomenats emerillon). Uns 650 viuen a tres viles als voltants de Camopi sobre l'Oyapock mitjà i a Trois-Sauts sobre l'alt Oyapock. A Brasil uns 530 viuen en 8 llogarets entre els rius Amapari i Carapanatuba, a l'estat d'Amapá. (ca) Die Wayapi, auch Oyampi oder Wajãpi, sind ein Volk südamerikanischer Tieflandindianer der Sprachgruppe Tupí-Guaraní. Erstkontakte entstanden vermutlich vor rund 250 Jahren. Mit ca. 10.000 Personen stellten die Wayapi im 18. und 19. Jahrhundert eine der wichtigsten indigenen Bevölkerungsgruppen im Nordosten Brasiliens dar. Andere indigene Völker fürchteten die Wayapi, die als militant organisierte, grausame Krieger und Kannibalen galten. (de) Les Wayãpi, Wajãpi ou Wayampi (anciennement appelés Oyampi) sont l'un des six peuples autochtones amérindiens de Guyane française. (fr) I Wajãpi sono un gruppo etnico del Brasile e della Guyana francese con una popolazione totale superiore ai mille individui. (it) The Wayampi or Wayãpi are an indigenous people located in the south-eastern border area of French Guiana at the confluence of the rivers Camopi and Oyapock, and the basins of the Amapari and Carapanatuba Rivers in the central part of the states of Amapá and Pará in Brazil. The number of Wayampi is approximately 2,171 individuals. Approximately 950 live in French Guiana in two main settlements surrounded by little hamlets, and 1,221 live in Brazil in 49 villages. (en) De Wayampi (ook: Wajãpi, Waiãpi en Oiampis) is een inheems volk, dat woonachtig is in de gemeente Camopi, Frans-Guyana, Frankrijk en het in de staten Amapá en Pará in Brazilië. Ze behoren tot de Tupi volken en bevinden zich langs de rivieren Oiapoque, Jari en Araguari. De behoort tot de Tupi familie. Er zijn ongeveer 1.221 Wayampi in Brazilië (2014) en 1.204 Wayampi in Frans-Guyana (2010). (nl) Os oiampis, também chamados de guarampis, Wajãpi, Wayãpi ou Waiãpi, são um povo indígena do norte da América do Sul cuja língua pertence à família linguística tupi-guarani. No Brasil, estão distribuídos em mais de 90 pequenas aldeias situadas na Terra Indígena Waiãpi,, no centro-oeste do estado do Amapá, na região delimitada pelos rios Oiapoque, Jari e Araguari junto aos limites do Pará com o Suriname e a Guiana Francesa, entre os municípios de Pedra Branca do Amapari, Laranjal do Jari e Mazagão. Uma outra família habita o Parque Indígena do Tumucumaque, no estado do Pará. Outros oiampis vivem na Guiana Francesa, onde a inexistência de políticas publicas que busquem resguardar os direitos dos indígenas têm causado sérios problemas aos índios. Há, ainda, relatos da existência de um outro grupo, isolado, vivendo nas regiões montanhosas do alto Jari. Os oiampis são os mesmos guaiapis, mencionados na região do baixo rio Xingu - sua área de origem desde o século XVII. Mantêm contato com não-índios desde meados do século XVIII. Os Oiampis residentes no estado brasileiro do Amapá possuem a arte kusiwa, registrada como forma de expressão e patrimônio Cultural do Brasil - aprovado pelo Instituto do Patrimônio Histórico e Artístico Nacional (IPHAN) - ao lado de manifestações como o marabaixo (Amapá), o carimbó (Pará), maracatu (Pernanbuco), o tambor de crioula (Maranhão). (pt) |
dbo:language | dbr:Wayampi_language dbr:Portuguese_language dbr:French_Guiana_Creole |
dbo:populationPlace | dbr:Brazil dbr:French_Guiana |
dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Wajãpi.jpg?width=300 |
dbo:totalPopulation | 2171 (xsd:nonNegativeInteger) |
dbo:wikiPageExternalLink | https://journals.openedition.org/ethnoecologie/3007%7Cseries=Revue https://www.researchgate.net/publication/260676397%7C http://www.apina.org.br/index.html https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-01058307 |
dbo:wikiPageID | 14922287 (xsd:integer) |
dbo:wikiPageLength | 13933 (xsd:nonNegativeInteger) |
dbo:wikiPageRevisionID | 1123822089 (xsd:integer) |
dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Camopi dbr:Camopi_(river) dbr:FUNAI dbr:Missionary dbr:Brazil dbc:Indigenous_peoples_in_French_Guiana dbr:French_Guiana dbr:French_language dbr:Arapari_River_(Amapá) dbr:Suisuimënë dbr:Banana dbc:Indigenous_peoples_in_Brazil dbr:Trois_Sauts dbr:Tumucumaque_Mountains_National_Park dbr:Wayampi_language dbr:Wayana dbr:Acculturated dbr:Amapá dbr:Oyapock dbr:Pará dbr:Gold_prospecting dbr:Granman dbr:International_Phonetic_Alphabet dbr:Jari_River dbr:BR-210 dbr:Teko,_tribe dbr:Teko_people dbr:Hunting dbc:Indigenous_peoples_of_the_Amazon dbc:Ethnic_groups_divided_by_international_borders dbr:Suriname dbr:Sweet_potato dbc:Uncontacted_peoples dbr:Portuguese_language dbr:French_nationality_law dbr:Indigenous_peoples_of_the_Americas dbr:Cassava dbr:Xingu_River dbr:Yam_(vegetable) dbr:Fishing dbr:Maroon_(people) dbr:Uncontacted_peoples dbr:Maroon_people dbr:Tribal_people dbr:Jesuit dbr:French_Guiana_Creole dbr:Tupi-Guarani_languages dbr:Tapanahoni dbr:Slash-and-burn_agriculture dbr:Oyapok_River |
dbp:caption | Delivery of the UNESCO Certificate of Protection to the Wayampi (en) |
dbp:group | Wajãpi (en) |
dbp:languages | dbr:Wayampi_language dbr:Portuguese_language dbr:French_Guiana_Creole |
dbp:pop | 950 (xsd:integer) 1221 (xsd:integer) |
dbp:population | 2171 (xsd:integer) |
dbp:religions | traditional tribal religion (en) |
dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Cite_journal dbt:Cite_web dbt:Efn dbt:Flag dbt:For dbt:ISBN dbt:Infobox_ethnic_group dbt:Main dbt:Notelist dbt:Reflist dbt:Sfn dbt:Short_description dbt:Ethnic_groups_in_French_Guiana dbt:Indigenous_peoples_of_Brazil |
dcterms:subject | dbc:Indigenous_peoples_in_French_Guiana dbc:Indigenous_peoples_in_Brazil dbc:Indigenous_peoples_of_the_Amazon dbc:Ethnic_groups_divided_by_international_borders dbc:Uncontacted_peoples |
rdf:type | owl:Thing wikidata:Q41710 dbo:EthnicGroup |
rdfs:comment | Els Wayãmpi (també Barnaré, Guaiapi, Oyampi, Oyampik, Waiapi, Walãpi, Wayapi) són una de les sis ètnies autòctones ameríndies de la Guaiana Francesa. El seu nombre és difícil de determinar, però són entre 400 i 600 tant a Guaiana com al Brasil (al voltant de 1.200 persones en total el 2001). Parlen una llengua del grup tupí-guaraní, com els seus veïns teko (antigament anomenats emerillon). Uns 650 viuen a tres viles als voltants de Camopi sobre l'Oyapock mitjà i a Trois-Sauts sobre l'alt Oyapock. A Brasil uns 530 viuen en 8 llogarets entre els rius Amapari i Carapanatuba, a l'estat d'Amapá. (ca) Die Wayapi, auch Oyampi oder Wajãpi, sind ein Volk südamerikanischer Tieflandindianer der Sprachgruppe Tupí-Guaraní. Erstkontakte entstanden vermutlich vor rund 250 Jahren. Mit ca. 10.000 Personen stellten die Wayapi im 18. und 19. Jahrhundert eine der wichtigsten indigenen Bevölkerungsgruppen im Nordosten Brasiliens dar. Andere indigene Völker fürchteten die Wayapi, die als militant organisierte, grausame Krieger und Kannibalen galten. (de) Les Wayãpi, Wajãpi ou Wayampi (anciennement appelés Oyampi) sont l'un des six peuples autochtones amérindiens de Guyane française. (fr) I Wajãpi sono un gruppo etnico del Brasile e della Guyana francese con una popolazione totale superiore ai mille individui. (it) The Wayampi or Wayãpi are an indigenous people located in the south-eastern border area of French Guiana at the confluence of the rivers Camopi and Oyapock, and the basins of the Amapari and Carapanatuba Rivers in the central part of the states of Amapá and Pará in Brazil. The number of Wayampi is approximately 2,171 individuals. Approximately 950 live in French Guiana in two main settlements surrounded by little hamlets, and 1,221 live in Brazil in 49 villages. (en) De Wayampi (ook: Wajãpi, Waiãpi en Oiampis) is een inheems volk, dat woonachtig is in de gemeente Camopi, Frans-Guyana, Frankrijk en het in de staten Amapá en Pará in Brazilië. Ze behoren tot de Tupi volken en bevinden zich langs de rivieren Oiapoque, Jari en Araguari. De behoort tot de Tupi familie. Er zijn ongeveer 1.221 Wayampi in Brazilië (2014) en 1.204 Wayampi in Frans-Guyana (2010). (nl) Os oiampis, também chamados de guarampis, Wajãpi, Wayãpi ou Waiãpi, são um povo indígena do norte da América do Sul cuja língua pertence à família linguística tupi-guarani. No Brasil, estão distribuídos em mais de 90 pequenas aldeias situadas na Terra Indígena Waiãpi,, no centro-oeste do estado do Amapá, na região delimitada pelos rios Oiapoque, Jari e Araguari junto aos limites do Pará com o Suriname e a Guiana Francesa, entre os municípios de Pedra Branca do Amapari, Laranjal do Jari e Mazagão. Uma outra família habita o Parque Indígena do Tumucumaque, no estado do Pará. Outros oiampis vivem na Guiana Francesa, onde a inexistência de políticas publicas que busquem resguardar os direitos dos indígenas têm causado sérios problemas aos índios. Há, ainda, relatos da existência de um outro gr (pt) |
rdfs:label | Wayãmpis (ca) Wayapi (de) Wayãpi (fr) Wajãpi (it) Wayampi (nl) Oiampis (pt) Wayampi (en) |
owl:sameAs | http://d-nb.info/gnd/4064870-9 wikidata:Wayampi dbpedia-be:Wayampi dbpedia-ca:Wayampi dbpedia-de:Wayampi dbpedia-fr:Wayampi dbpedia-gl:Wayampi dbpedia-hr:Wayampi dbpedia-it:Wayampi dbpedia-mk:Wayampi dbpedia-nl:Wayampi dbpedia-pt:Wayampi dbpedia-sh:Wayampi https://global.dbpedia.org/id/SLiA |
prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Wayampi?oldid=1123822089&ns=0 |
foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Wajãpi.jpg |
foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Wayampi |
foaf:name | Wajãpi (en) |
is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Wayampi_people dbr:Oiampi dbr:Waiapi dbr:Waiãpi dbr:Wajapi dbr:Wajãpi dbr:Wajãpi_culture dbr:Oyampi dbr:Wayampí dbr:Wayapi dbr:Wayãpi |
is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Camopi dbr:Bienvenue,_French_Guiana dbr:Index_of_French_Guiana–related_articles dbr:List_of_indigenous_peoples_of_South_America dbr:Wayampi_people dbr:French_Guiana dbr:Suisuimënë dbr:Demographics_of_French_Guiana dbr:Emerillon_language dbr:Tiriyó_language dbr:Tiriyó_people dbr:Wayampi_language dbr:Wayana dbr:Akouménaye dbr:Alikoto_Tapele dbr:Amapá dbr:History_of_French_Guiana dbr:Guiana_Amazonian_Park dbr:Teko_people dbr:Hypostomus_waiampi dbr:Eglė_the_Queen_of_Serpents dbr:Classification_of_Indigenous_peoples_of_the_Americas dbr:Oiampi dbr:Waiapi dbr:Waiãpi dbr:Wajapi dbr:Wajãpi dbr:Wajãpi_culture dbr:Oyampi dbr:Wayampí dbr:Wayapi dbr:Wayãpi |
is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Wayampi |