Voedselconsumptie te Brugge in de Middeleeuwen (1280-1470): casestudy van het Sint-Janshospitaal en het hospitaal van de Potterie. (Sigrid Dehaeck). (original) (raw)

Voedselconsumptie te Brugge in de Middeleeuwen

(1280-1470)

casestudy van het

Sint-Janshospitaal en het hospitaal van de Potterie.

Sigrid Dehaeck

Verhandeling voorgelegd tot het behalen van de graad van licentiaat in de geschiedenis

Universiteit Gent

Academiejaar 1998-1999

Promotor: Prof. Dr. E. Thoen

| home | lijst scripties | inhoud | volgende | | | --------------------------------------------------------------------- | ------------------------------------------------------------------------------- | ------------------------- | -------------------------------- | |

Bronnen en bibliografie

[A. Onuitgegeven bronnen](bronnen%5F2.htm#A. Onuitgegeven bronnen)

[A.1. De rekeningen van het Sint-Janshospitaal ](bronnen%5F2.htm#A.1. De rekeningen van het Sint-Janshospitaal)

[A.2. De rekeningen van het Potteriehospitaal ](bronnen%5F2.htm#A.2. De rekeningen van het Potteriehospitaal)

[A.3. De krijgstocht van 1316-1317 ](bronnen%5F2.htm#A.3. De krijgstocht van 1316-1317)

[B. Uitgegeven bronnen](bronnen%5F2.htm#B. Uitgegeven Bronnen)

[C. Werkinstrumenten en repertoria ](bronnen%5F2.htm#C. Werkinstrumenten en Inventarissen)

[D. Literatuur ](bronnen%5F2.htm#D. Literatuur)

[D.1. Algemeen ](bronnen%5F2.htm#D.1. ALGEMEEN)

[D.2. Hospitaalgeschiedenis ](bronnen%5F2.htm#D.2. HOSPITAALGESCHIEDENIS)

[D.3. Voeding ](bronnen%5F2.htm#D.3. VOEDING)

[D.4. Voedingsleer ](bronnen%5F2.htm#D.4. VOEDINGSLEER)

[D.5. Archeologie ](bronnen%5F2.htm#D.5. ARCHEOLOGIE)

Inhoudsmaten en muntstelsels

Inleiding

[A Doelstelling ](inleiding%5F3.htm#A. DOELSTELLING)

[B Afbakening in tijd en ruimte ](inleiding%5F3.htm#B. Afbakening in tijd en ruimte)

[C Bronnen en methode ](inleiding%5F3.htm#C. Bronnen en Methode)

[DEEL I : Algemeen overzicht van voedingsmiddelen in het Sint-Janshospitaal en het hospitaal van de Potterie](algm%5Foverzicht%5F4.htm#DEEL I : Algemeen overzicht van voedingsmiddelen in het Sint-Janshospitaal en het hospitaal van de Potterie.)[ ](algm%5Foverzicht%5F4.htm#DEEL I : Algemeen overzicht van voedingsmiddelen in het Sint-Janshospitaal en het hospitaal van de Potterie.)

[I.1. Sint-Jan ](algm%5Foverzicht%5F4.htm#I.1. Sint-Jan)

[I.2. Potterie](algm%5Foverzicht%5F4.htm#I.2. Potterie)

[Deel II: Detailstudie van voedingsmiddelen ](granen5.htm#DEEL II: DETAILSTUDIE VAN VOEDINGS �MIDDELEN)

[� I GRANEN: ROGGE EN TARWE ](granen5.htm#� I. GRANEN: ROGGE EN TARWE)

[I.1. Herkomst van rogge en tarwe ](granen5.htm#I.1. HERKOMST VAN ROGGE EN TARWE)

[I.1.1. Graan afkomstig van de hofsteden ](granen5.htm#I.1.1. Graan afkomstig van de hofsteden)

[I.1.2 Aangekocht graan ](granen5.htm#I.1.2 Aangekocht graan)

[I.2. Jaarlijkse totale hoeveelheid rogge en tarwe geleverd in Sint-Jan ](granen5.htm#I.2. JAARLIJKSE TOTALE HOEVEELHEID ROGGE EN TARWE GELEVERD IN SINT-JAN.)

[I.3. Gemiddeld jaarlijks hoofdelijk verbruik van graan ](granen5.htm#I.3. GEMIDDELD JAARLIJKS HOOFDELIJK VERBRUIK VAN GRAAN)

[I.4. Gemiddeld aantal personen in Sint-Jan ](granen5.htm#I.4. GEMIDDELD AANTAL PERSONEN IN SINT-JAN)

[I.5. Gemiddeld aantal personen in de Potterie ](granen5.htm#I.5. GEMIDDELD AANTAL PERSONEN IN DE POTTERIE)

[I.6. Kritische confrontatie: aantal personen en crisisperiodes ](granen5.htm#I.6. KRITISCHE CONFRONTATIE: AANTAL PERSONEN EN CRISISPERIODES)

[I.7. Rogge versus tarwe ](granen5.htm#I.7. ROGGE VERSUS TARWE)

[I.8. Verwerking van graan ](granen5.htm#I.8. VERWERKING VAN GRAAN)

[I.8.1. Brood of gekookte granen ](granen5.htm#I.8. VERWERKING VAN GRAAN)

[I.8.2. Zuurdesem of gist ](granen5.htm#I.8.2. Zuurdesem of gist)

[I.8.3. Gebak ](granen5.htm#I.8.3. Gebak)

[� II DIERLIJKE PRODUCTEN ](vlees%5F6.htm#� II. DIERLIJKE PRODUCTEN)

[A Vlees ](vlees%5F6.htm#A. Vlees)

[A.1. Herkomst van het vlees ](vlees%5F6.htm#A.1. HERKOMST VAN HET VLEES)

[A.2. Vlees in Sint-Jan ](vlees%5F6.htm#A.2. VLEES IN SINT-JAN)

[ ](vlees%5F6.htm#A.2.1. Kwalitatief onderzoek) [A.2.1. Kwalitatief onderzoek ](vlees%5F6.htm#A.2.1. Kwalitatief onderzoek)

[A.2.2. Kwantitatief onderzoek ](vlees%5F6.htm#A.2.2. Kwantitatief onderzoek)

[A.3. Vlees in het hospitaal van de Potterie ](vlees%5F6.htm#A.3. VLEES IN HET HOSPITAAL VAN DE POTTERIE)

[A.4. Gemiddelde hoofdelijke consumptie van vlees ](vlees%5F6.htm#A.4. GEMIDDELDE HOOFDELIJKE CONSUMPTIE VAN VLEES IN SINT-JAN)

[A.5. Bewerking van vlees ](vlees%5F6.htm#A.5. BEWERKING VAN VLEES)

[B Eieren ](vlees%5F6.htm#B. EIEREN)

[B.1. Herkomst van eieren ](vlees%5F6.htm#B.1. HERKOMST VAN EIEREN)

[B.2. Kwantitatief onderzoek ](vlees%5F6.htm#B.2. KWALITATIEF ONDERZOEK)

[C Vis ](Vis%5F7.htm#C. VIS)

[C.1. ](Vis%5F7.htm#C.1. HERKOMST VAN VIS)[Herkomst](Vis%5F7.htm#C.1. HERKOMST VAN VIS)

[C.2. Visconsumptie in Sint-Jan: een kwalitatief onderzoek ](Vis%5F7.htm#C.2. VISCONSUMPTIE IN SINT-JAN: EEN KWALITATIEF ONDERZOEK)

[C.3. Kwantitatief onderzoek en gemiddelde hoofdelijke consumptie in Sint-Jan ](Vis%5F7.htm#C.3. KWANTITATIEF ONDERZOEK EN GEMIDDELDE HOOFDELIJKE CONSUMPTIE VAN VIS IN SINT-JAN)

[C.4. Visconsumptie in de Potterie ](Vis%5F7.htm#C.4. VISCONSUMPTIE IN DE POTTERIE)

[D Zuivel ](zuivel%5F8.htm#D. ZUIVEL)

[D.1. Herkomst van zuivel ](zuivel%5F8.htm#D.1. HERKOMST VAN ZUIVEL)

[D.2. Productie van zuivel ](zuivel%5F8.htm#D.2. HET PRODUCTIEPROCES VAN ZUIVEL)

[D.3. zuivel in Sint-Jan ](zuivel%5F8.htm#D.3. CONSUMPTIE VAN ZUIVEL IN SINT-JAN)

[D.3.1. melk ](zuivel%5F8.htm#D.3.2. MELK)

[ ](zuivel%5F8.htm#D.3.3. ROOM) [D.3.2. room ](zuivel%5F8.htm#D.3.3. ROOM)

[ ](zuivel%5F8.htm#D.3.4. BOTER) [D.3.3. boter ](zuivel%5F8.htm#D.3.4. BOTER)

[D.3.4 kaas ](zuivel%5F8.htm#D.3.5. KAAS)

[D.3.5. vergelijkend onderzoek en gemiddeld hoofdelijk verbruik van boter en kaas ](zuivel%5F8.htm#D.3.6. VERGELIJKEND ONDERZOEK EN HET GEMIDDELD HOOFDELIJK VERBRUIK VAN BOTER EN KAAS)

[D.4. zuivel in de Potterie ](zuivel%5F8.htm#D.4. CONSUMPTIE VAN ZUIVEL IN DE POTTERIE)

�[ III PLANTAARDIGE PRODUCTEN ](plant%5F9.htm#� III PLANTAARDIGE PRODUCTEN)

[III.1. Groenten in Sint-Jan ](plant%5F9.htm#III.1. Groenten in Sint-Jan)

[III.2. Peulvruchten in Sint-Jan ](plant%5F9.htm#III.2. Peulvruchten in Sint-Jan)

[III.3. Fruit in Sint-Jan ](plant%5F9.htm#III.3. Fruit in Sint-Jan)

[III.4. Kruiden in Sint-Jan ](plant%5F9.htm#III.4. Kruiden in Sint-Jan)

[III.5. Mosterd, verjus en azijn in Sint-Jan ](plant%5F9.htm#III.5. Mosterd, verjus en azijn in Sint-Jan)

[III.6. Plantaardige producten in de Potterie ](plant%5F9.htm#III.6. Plantaardige producten in de Potterie)

[� IV ZOUT ](zout%5F9.htm#� IV. Zout)

[IV.1. ](zout%5F9.htm#IV.1. HERKOMST VAN ZOUT)[Herkomst van zout ](zout%5F9.htm#IV.1. HERKOMST VAN ZOUT)

[IV.2. Kwantitatief onderzoek van zout in Sint-Jan en de Potterie ](zout%5F9.htm#IV.2. KWANTITATIEF ONDERZOEK)

[IV.3. Gemiddelde hoofdelijke consumptie van zout ](zout%5F9.htm#IV. 3. GEMIDDELDE HOOFDELIJKE CONSUMPTIE)

[IV.4. Gebruik van zout ](zout%5F9.htm#IV. 4. GEBRUIK VAN ZOUT)

[� V DRANK ](drank%5F11.htm#� V. DRANK)

[V.1. Drank in Sint-Jan: Algemeen ](drank%5F11.htm#V.1. Drank in Sint-Jan: algemeen)

[V.2. Wijn ](drank%5F11.htm#V.2. Wijn)

[V.2.1. Herkomst van wijn: algemeen overzicht ](drank%5F11.htm#V.2.1. HERKOMST VAN WIJN: ALGEMEEN OVERZICHT)

[V.2.2. Gemiddelde hoofdelijke consumptie van wijn: algemeen ](drank%5F11.htm#V.2.2. GEMIDDELDE HOOFDELIJKE CONSUMPTIE: ALGEMEEN)

[V.3. Bier ](drank%5F11.htm#V.3. Bier)

[V.3.1. herkomst ](drank%5F11.htm#V.3.1. HERKOMST VAN BIER)

[V.3.1.1. aangekocht bier ](drank%5F11.htm#V.3.1.1. Aankoop van bier in Sint-Jan en in de Potterie)

[V.3.1.2 Eigen productie ](drank%5F11.htm#V.3.1.2. Eigen bierproductie in Sint-Jan)

[V.3.2. gemiddelde hoofdelijke consumptie van bier ](drank%5F11.htm#V.3.2. GEMIDDELDE HOOFDELIJKE CONSUMPTIE VAN BIER)

[V.4. Mede ](drank%5F11.htm#V.4. Mede)

[DEEL III: Evenwichtige voeding in de Middeleeuwen? ](evenwichteige%5Fvoed%5F12.htm#DEEL III: Evenwichtige voeding in de Middeleeuwen?)

[I. Gemiddelde hoofdelijke consumptie in de Middeleeuwen: besluit ](evenwichteige%5Fvoed%5F12.htm#I. GEMIDDELDE HOOFDELIJKE CONSUMPTIE IN DE MIDDELEEUWEN: BESLUIT)

[II. Interpretatie van de middeleeuwse voeding aan de hand van de traditionele westerse voedingsleer](evenwichteige%5Fvoed%5F12.htm#II. INTERPRETATIE VAN DE MIDDELEEUWSE VOEDING AAN DE HAND VAN DE TRADITIONELE WESTERSE VOEDINGSLEER)

[ ](evenwichteige%5Fvoed%5F12.htm#II.1 TRADITIONELE BEREKENING VAN CALORIE�N) [II.1. Traditionele berekening van calorie�n ](evenwichteige%5Fvoed%5F12.htm#II.1 TRADITIONELE BEREKENING VAN CALORIE�N)

[ ](evenwichteige%5Fvoed%5F12.htm#II.2. MINDER CIJFERS, MEER CONCREET: DE VOEDSELPIRAMIDE) [II.2. Minder cijfers, meer concreet: de voedselpiramide ](evenwichteige%5Fvoed%5F12.htm#II.2. MINDER CIJFERS, MEER CONCREET: DE VOEDSELPIRAMIDE)

DEEL IV: KWALITATIEVE VERGELIJKING VAN VOEDSELCONSUMPTIE IN HOSPITAALINSTELLINGEN EN KRIJGSTOCHTEN

I. Kregen zieken en personeel van hospitaalinstellingen dezelfde voedingsmiddelen?

[II Onderzoek naar voeding in krijgstochten : soldaten en schepenen](deel%5FIV.htm#II Onderzoek naar voeding in krijgstochten : soldaten en schepenen)

ALGEMEEN BESLUIT:

De voeding der Brugse hospitalen . Een poging tot inkadering in de laatmiddeleeuwse conjunctuur