�������� �����. ����. (original) (raw)

����. ������ / � ������

[����� �������] [�������] [������] [���������] [�����������] [���������] [��������] [����������]

����� �����
����

�������� � ����� : ����������� �������� XIII-XV ����� / �. �. ����

�������� �����

�������� �����

�������� ������������ ���������� ��� ����������� ������ � ������ �������� ����� �������� �� �������� � �������� ������ XVII �., ���������� �.����� (���.)1. � ����� ������� ���������� ��������� ����� ��������� ����������� �� ���� ��������� � ��� ��������� ���������� ���������� ���������, �����������, ������������� � ������������� ������, ������ ����� ��������� ���������� � �������� ���������� ��� "�������", ��� ���� ����������� ��������� �������������.

������� ������-�������� �������� ����� ���� ��������� � ���������, ����������� ������� ������ � ����� �� ��� �������� — �������� � ���������. � ������� �� ��� ������������� ������� ������, ���������� ������� �������� �������� ����� ��.������� ����� ������������ �����, � �� ��� ������ ������ ������������ �� ��. ���. � ������ �� ������������ � � ����� �� ������������ ������ ��.������� ���������� ������� ����������� ������, ���������� �� ������������ �����. �� ��������� ������ ������������� ����� ��. ������� ������������ ������� �����, ��� ����� ���������� ��.������ � ������. � ������� �� ��� — ������� �������, ���������� �� ��.������, �� �������� �������� ���� �� ������� �.��� (���). ����� ������� ������� �������� �������� ������� ������ ��� � �������� �.������. � ���� ������� ���� ��������� ����� ������������� ������������� �������. � ��� � ������� ������� ��������� ����� ����������� � ����������� ��������, ����������� �� ������������� �����. ������ ������� ��������� � ��������� ������������ �.�����, � �.�������� — � ������ �� �������� �������.

����� ��������� � ���������� �������� ������ ����� ��������� �������, ���������� ������������ ����� ������� ����, ��� � �����, � ����� ������ ����� ����� �� ������� �� �� ������ �� ��.���� �� ��.�����. ����� ������� — �.�������� �� �����. � ������ � ��� ���� ��������� ����� ���������� ����������� ����� � ��.�����. ����� ��������� ������������� ����� ���������� �������, ���������� ���� ������� �.������, ������� ������� � ����� � ��. ����. � ���������� ������� �� ��� ��������� ��������� ����� �� ��������� �����. � ��� �� ��������� ������� ���������� �������� ������� �� �.�����������. ������ ������ ����� ���������� � ����� ����������� �������������� ����� ��.�������, ���� ������ �� ���� �����������. � ��� � ��� ��������� ������������ �������, ����� ������� ������ ������� ��������� �� ����� � 17 �� ���� �������� � ��� �����������.

��� �������� ����������� ������ ���������� ������� �������, ����������� � �������� ����� �������� �����, ����������� ������ �� �������� � ��������� ��������. �������� ��������� ����� �������� ������� ������, ������������ ������� �.�.����� �������, ��� �� "��������� ������", ���� �� ����� �������� �� � ������� ������ �����, �������� �������. � ���������������� �.������ ��������� �� ����� ������ � �� �������� � ������ � ������ � ������������ ������ � �������� ��������� ���������� ������, � ��������, � ���������, ��������� �.��������. ����� ���� � ������������ ��������� ����� ����� ��������� ������� � ������� � ������� ������, ����������� � 16 �� ���-�������� ��������. ����� ��������� ����� �������� ����� ������� �.������� ���, ������� � ����� ����������� � ������ �� ������ � ��������� � �����. � ��������� ���� ���������� ������������� �������, ������� ��������� � �������� ������. ����� �� ��� ������� ��������� ������� ������ (�� �������� ���� �� ��������� �������������� ������������ �� ������), ������ � ������� ��� �, �������, ���������-����������; ��������� — �� ������ ������ ����� ���� �������� �.����.

�.�.����� ������, ��������� ��������� ������� �������-����������� — "�� ������ ������ ����� ������ ����� �����������. �� ���-����� ��������, ��-��������, �� ��������� ������ (���������� ������� �������� � ���������� ��������)". �� ����� ����������� �� ���������� ������ ������ 50 ��, �� ������������ ������� ����������� ��� ���������� ���� �������� (� ���������, ��������� � ������). � ���������������� �������-����������� ������ ���������� � ��� �� �.�.��� � ������������ �� �.�������� � ������� ������ �.���� ���� ��� �������� � ����� � �� ������� ������� � 13 �� ���-������� �.�.���. ����� ���� �������� � �.������, ������ �������� �����, ����� ������� � ������ �� ������, ���������� ������������ � ���������� �������; ������ ���������� ���������� � 10 �� � ���-������ �� ����� �.����.

� ��������� ����� �������� ��������� ��������� ���������� �������, � ��������� ��, �� ������� �����, — ���������� � �������-����������� �������. � ������� �� ����� �������� � 4 �� ����� �.����� � �� ������� �������. �������, ��������� �������-����������� ������� � ����� �.����� ������ ����� ������������ �����, ��������, ������������ �� ����������� �����, �������, � ������� �� ���������, ������� �� �� �������, � �� �����.

�������� � ��������� �������� ��������� �����, � ������� �� ������������ ������������ ������� ��������� �� ����� �. � �.����. ������ �������� ���������� �� �. ���� � �� ������� �������. � ���-������� �� ����, � ��������� ��� �. � �.����, ���� � ������ ���������� ����� ��������� ������� � ������� � �.�����, � ��������� ��, � ��������� ����, — ���������� ������� � ������� � �.�������. �������� ��������� � ���������� �������� ������ ����� ����������� ����, ����������� � ��������� ����� �� �������������.

� 12 �� ���� �������� �� ����� ������ ����� ��������� ������� �.����� — ����� ������� �����, � ���� ��, ��� �������� � ����� �.������, — ������� ������ ������� �� ����� ������ ����� � ������ ������ �� �� ������ ������. ��������� ������ �������� ������� ������������� ����� ������� �� ������ ������ �����. ������������� ��������� � �������. ���� �� ���������� ����� ������������ ������� � ������� � �.����������, � 25 �� ���� �����. �����, — �� �.������ ��������� ����, � �� �.������ ������������� ����. �� ���� �����������, ��� ��������� �������, ��������� �������, ��������� �� ����������� �����, � ������� ������� ����� ��������� � ��������� ������� ���� ����� ��� �� ����� �� ������ ������������ �������.

����������� ������ �������� ��������, ��������� �� ��������� � ��������� ����� ������, ���� ��������, �������� ������������, ������� ������ ��������� ���������. ��� �����, �����������, ��������� � �������� ����� ������� �����������. ����������, ������ �����, �������� ����� XV — ������ XVI ��.

���� ��� ������� �������� ������ �� �������� 1461-1462 ��. �������� ���� ������: "�� ��� ��� ����� � ��������, � � �����, � � ����, � � ������, � �� ����� ���������"2. �� �������� ����� ������ �����������, ������������ � 1477 �., �������� ������� �������� ��� ���� ������, �� ����� ������ �� �� ������� ��������� ���� ������: "� ������� ����� ��� �� ����� ������, �� �����, � � ��������, � � ����������, � � ����� ��������, ��� ���� ����� � ����� � ��������� � ������ � � ����������, ������� �� ���������� ����� ����, �� ������� ���� � ���������, �� ������� � ���������, �� ��������� � ���������". � ��� �� �������� ������� ��� ���� �����, ������� ��������� � �����: "� ��� ���� ���� � ���� � ������������ ���� ������� ��� ������ �������, � �� ��� ��� � �� ����� �� ����� ���� ������� ������ �� ����, ��� � ��� ������� ���������, ��� ���� �� ��� ��, ��� � ������, � ��� ������ �����"3. ��������� ����� ������, �����, ������, ������� ���� (�����) ��� �������� �� �������� ����. ������� ���������������� � �.�������� �� �.������, ��� ���������� ����; ������ — � �.������ � ������ ������ ����� ������� ���� ����� �����������. ��������� ���������������� � �.��������� �� �.�����, � 25 �� � ���-������ �� �����, � �.������� ��������� �� �.�����, � 20 �� ����� ���������.

����� ������ � 1494 �. ����� ������ �����������4�������� ��������� ���� �����-�� �������� ��������� ����� ��� ������ ������� � ������, ��� ��������� �� ����� ������ XV � XVI ��. �� ������ ������, ������������� ��������� ������ ������ ����� XV �. �������� ������� ������������ ������� ������ � �������� �������� ������ ������� "����� ��������� ����� �����������"5, � � �������� ����� ���������� 1503 �. ���������: "� ��� ��� �������, ���� � �������� �����..."6. � �������� �������� ����� ����� ����������� ���������� ���������� ������ ���� ��������: "� ��� �� ��� �������� ���, ����� ���� ���������, ���� ������, �������� ����� � ���������, � � �����, � � ����, � �� ����� ���������, �� ����, ��� �� ����� � ����� ������ � ��������, � �� �������� ����� � ���������, � � �����, � � ����, � �� ����� ��������� ��� ���� �� ������ ������� �� ���� �� ����, ��� ���� �� ���� ���������� �� ������"7.

�� �������� ����� ����� ����������, ������������ � 1506 �. (�� ���� � 1514 �.)8. �������� ����� (�.�. ������������� ��� ��������) �������� ����, �� ��������� ������� ��������� ����: "� �� ����� ��� ����� ������� ������� ������, �� ������, �� ������, �� ������, �� ������,�� �������, ������ �������� �� ���������, �� ���������, �� ������, �� �������, � ���������, ��� � ��� ��������, � �� ���� � ���, ��� �� ������� � ����, � ������� ���� �� ����"9. ������� ���������� �� ����� ������ ������� � ��������� ���������: "� � ������ � ������������� � ��������� ��� ���� ������� � ������������ �������, ������� �� ���������, � �� ���� � ���, ��� � ��� �������� �������, � � �����, � � ������"10. ������� ��������� � �.��������� ��������� �� ����� ������� ����������� — �.�������; ������� ������� — � 6 �� ����� ���� ������� � � 19 �� �������� ��������. �������������� ���� ����������� ���� ������ ���������� �������� ���� ����������. ��� ���������� ���������� ������ �� ������ �������� �����, ������������� �� ����� ������� �����, �� �� ����� �������; ���������� � �������� ������� ��������� �� ������ ������ ����� ������ ����� ������. ������� �� ����� �������������� �����������, ��� ������� ������� ����� ����� ������ ������ ����������� ���� �����". ��� ���� — ��������� � ������� — ����� ��������� ������� ������; �� � ����������� ������������ �� ����� �������� �� �������. ����� ����, �������� ������ � ����� ��������� ��� ��������, ��������� ���� ������� �� ����������: "� � ��������� � ��������� ������ � ������ �� ����� ��� ��������� �������� ��������� �� ������� �������� ����������, � �� ���� � ���, ��� � ��� �������� ������� ���������"12. �������, ��� ��������� ������ ���� �������� ��������, ��������� � ��������� ��������: "� ����� ���, ������� � ���� ������� ���..."

� 1572 �., ����� ������������ �������� ����� IV, ��� �������� ����� ���������� � ����� ������: ����� ��������� ��� ����� ������ �������� ����� ����� ������������ — "��� ��������, � ���������, � � �����, � � ����, � �� ����� ���������"13.

��������� �������� ��� �������� ������ �������� ����� � ��������� ����� �� ������ ����� ���������� ������� ������� � ��������� ������� ������ ��������� 1449 �., ���������� � ������������ ��� ����� �� ���� �� ��������� ������� ����� III � ��������� ������� ������ ����������� 1494 �. � ��������� ������� ����� III � �������� ������ ������� ������������ � �������� ������������ � �������� ������, ������������ � 1483 �. ���� ��������� ��������14 ��� �������� ������������ �.�.��������15. � ��� ������ ��������� �������� ������ ����� ��������� ���������� � ��������� ���������, � ����� �������, � ������������� �����������, ���������, ���������� � ����������� ��������� — � ������. �������� ������� ��������� � ������� �� �����, ������ ���������� �� �� ����� ������������, ������������ � �������� ������, ��� ���� �� �������, � �� ����� �������, ���������� � �������� �������. ������������ ������� ������� ��������� ����� ������ �� ������, ���� ������, ������, ��� �� ���������� �� ������� ������ ������������ ������ ����� ���������� � ������� �������� �.���; � ���� ������� ��������� �������� ������� �������. ������� ������ �� ����� ������ ������������ � ��������� ������� ��� ������� ����� ������������ ����������� � �������� ���������� ���������, ���� � �������� ������� ����� ���������� ������� �����, � � ������������ — ��������� �������� ���������. ���� ��������, ���, ������ ��� �������� ���������, ������ ��������� ����� � ���� �� �� ����������������, � ������������� ���������. ����� ������� �������� �� ��.�������, ������� � ���������� ������������ ����������� ������� � ����� ��������� ������������ �����. ����� ��� ��������� �� ��.�����, ������ �� �.���� � ����� �������� � ������, ����� ������������ �� �� � ����� ��.������������, ��������� �� �.���� � ������������� � ������ ���� �� ��.������ (�� ����������� ������ — ��.�������), ���, �� ������ �����, ������ ���������� ���� ������������, �������� � ���������� ������.

���� ����� �� 1500 �. ������� ��������� ��������� ���������, ������ � ������� ����� ��������� � ���������� (� ��� ����� �����������) ������������ ����������� � ���������-��������� ����������� 1449 �.16� 1494 �.17�������, ���������� �������-���������� ������, � ����� ���������� ���������. ��������������� ����� ���������� �� ����� ������� ���������: "� ����, ��������, ������ �������� � �������� ����� ����������, �� ���������� � ��� ������, �� �� ��� ��� ������� ��������, �� � ��� ������ �������� ������, � �� ����� � ���������, �� ����� �� ������� ������, �� ����� �� ��������, �� ������� �����, �� ������� �����, �� ���� �������, �� ������� �� �������, � ������� �� ���� �����, � ������ �� ���, �� ��� �� ���� �����, — ��� ��, �����, ���� ���� ���� ���� ������, � �� �������, � �� ����������� � ��� �����. � ������� ����� ��������� ����[��] ����� ��� ������� ����� ��������, � ���� ���������� �� ���� � ������, � ���, �������� ����� �������. �� �����������"18.

�������, ������ �����, �������� ������������ �������, ������������� ��� ��������, ��������� �������� ���� ��������: � 1377 �. ���� �������, � � 1382 �. ���� � �������, ������� �� ��� ���������������� ���������� ��������, � ����� ������ � ������ ��������� �� �������� ��� ����� �������19. ������������ �������, ����� �������, ����������� � ������ 80-� ��. XIV �. �� 1500 �., ����� ���������� ��������� ����� ���� ��������� �������. �������� ����� �� ���������� ����� ������� ���������� �� ��� � ����, �������� ������� ����������. � 1390 �. ���� ��������� �� �������� ����� ��������� ���������� �������������,�������� ��� ��� � ���� ������� ������ �������� ������������20. ����� 1401-1402 ��. ���� ��� ������� �������� ������������ � ��������� ���������� �� ����� � ���� �������������21. � 1408 �. ��� ������� � ��������� ��������� ����� ����������� ����������22, ���������� ���, ��-��������, � 1410 �.23 � ���������� ���� ��� ����� � ���� ����� ����������� �����������, ����� ���� ���� �����������, � ��� ����������� ������� ������� ������ � ������� �������24. � 1447 �. ���� �������� � ������� �������25 �, �������, ������� ��������� ������ ����������� ���������.

������� ����� �������� ������ � ���������� ���������� ��������� � ���������� 1449 �. � ����� ����������� � ������ �� ��. ��� �������������� ������� �����������, ����� �������� �������������� �������������, ������������� �.�.�����������, �������, ������� ������������ ��������� ����� � ��������������� ���������, ����������� ��� � ��.���, �.�. � �������� ����� �������� �����26, ����� ��� ���� ��� ���� � �.�����, ��������� � ����� ������ � 16 �� ���� �����, �.�. � ����� ����� �������� �����. ����� ������� � �������� ��������� � ������ �������, � 8 �� ����� ��.�������, �.�. ���� ������, �� �������� �������� �������-������������ ������� � ��������� ������� 1483 �. ������� � ������� ��������� �������� ����������, � ������� ����� �� ���������� �� ����� �������. ������� ����� �� ����� �� ���������, ����� ��� � ������� �����, ������ � 35 �� ����� ������� ���������� �.��������� � ����� ���������� �����, ��������� ����� � �.������. �� ���� �� ��� ����� ��������? ��������� ����� ��������� �� �������� ������ �������� ������� ������. � 18 �� ����� �.���������� ��������� �.������� � ��������� ����������� �����, ��������� ������ � �.����. � 15 �� � ���-������� �� �.������� ����� ��������� �.������� �� ����� �������, ����� ������� ����. �������� ����� (����� �/� ��.�������) ������� �� ������� �� 30 �� � ���-�������. ������ �� ��������� �������� �.����� ����� 20 �� �� ���-������. ��� ����� �� ������ ���������� 1449 �., �� ����� ������ ��������� ���������.

������������� ������� �������� �������� ����� �������� ����� � ������ ������������ � ���� ������������ � �� ������ � ���� �� �����, ������� �������� �� ���������� ���������� �������� ����. ������� �������� ������, ��� �� �� ���� ���������� ��� ������� ���� �������-���������� �������. ���� ����� �������� ������� � ��������� ��� ����� ����� ������������� �� � ����������, � � �������� ������, ���� ��������, ��� �������-���������� ����� ����������� ������ �� ���� ������, ��� ������� ������ ������� �� ���-������, �.�. ����� �������� � ��������, � ����� ���������� �������-�������� �����.

�������-��������� ����� ���������� 1449 �. ������� �� ��������� �����, ��� ����� ��������� ���������. ������ � ������ �������� ������� ���� ����, ��������� � �.������ ���������� �� �.�������, �������� ������� �������� ����� ����� ��� �� �������� ��������. �� ����� ������� �����, ����� ������� �������� ������ � ������� ������ ����� ����� ������ � �������� ������������� ���������� ����� ��������������, ������, �����������, ����������, ���������, �����������, ������������, �����������, ����������27. ������������� ������� ���� ���������� �����������. � �������� ����� III ��������� ����� �������� ���� �������� ����� �������, ������ � ���������� ��������: "�� ��� � ��� ����� ������, � � ���������, � � ���������, � ���������, � � �����, �� ����, � �� ����� ���������. �� � �������� ����� ��� ��� ����� ������ � ���������, � � �����, � � ����, � �� ����� ���������, �� ����, �� ��� ����� ����� � ������� � � ������ ����� ��� ������� ������"28.

��������� �������, �������� � ��������, �������������� �� ������ ���������������� ��������� ���� �������, �������� � ����� ������� �������, ������ ������ XVI �. � ���������� ������� ������� � ��������� 1449 �. ������� ������ �����: "� ������ �������, � ������������� �������� ���� ������������, � ����� �������� ����������, � �� ������, � ���������� ������, ����� � ����, ��� ���, �������� ����� ���������... � ����, �����, ���� ��� ���� ������, �� �������, �� ����������"29. �� �� ������� ������� � � ���������� ����� � ����������� ������������� 1494 �.30

���� ������ ��������� �� ����� ������ ������ � 22 �� ���� �� ����� � ���� ����������� � ���������� ���������� �������. � 1487 �. ����� �������� ��������� ����� �� ��� ����� ������, ���� �������� �������� ������ ����� ������� ���������� — ������� ����������31. ���� �������, �� ������ ������ ������, �������������� � 14 � � 10 �� �� �� �����, ��������� ���� ������� ������� � ������ �������; ��������� ��� ������� ������� ������������ ���������. ��� ����, �� ����� ������ ������, � 6 �� ���� �� ����� ����������� �.���������, ������� ����� ���� ������� ������� ���������� ���������. ���������� �������� ����� �� ��� � ������ �������, ����� �������, ���� ���������� ����� � ����� ���������� � ������������ ��������, ������ � 1449 �. ��� � ����� ���������� ������� ������. ��� ��� ��������, ������� � �������� ��������� � ������ �������. ������� ��������� �� ����� � 11 (?) �� � ������-������ �� �������.

����� ����� ������ � ����������� ������� �� ������ ������� ����� �������� �������� � ������ �.�����, ������������ ��� �� ����� ������������, ��� �� ������� ���� �� ��������� ������ �����: � �����, ������������ ���� �� ����� �������� ������, ���������� ������ ������� �����. �����, ��� ��� �������� ����, ������� �������� � �������� ������ ��� ����������� �����, �������� �� ������ ����� ������ ����������� ��������. �������, ��� �������� ������ �������� ����� �� ������������: ������������ ��� �XVII �. ��������� ����������� ������� ��������� �� �������� ��������� ������32. ������ �������� � ������-��������� �������� � ��������� �.���� ������������ �������� ��������� � ���������� �������, ��� ��������������� � �������� ����� �������-�������� ������� �� ������. ��������� ������� � �� �� ����� ���� ������������ � � ������� ������ �����. ��� ��� ��������, ��� �� ������ ��������� � ������������ ����������� �����.

1. ����� �.�. ����������� ���� � XVII �. ���.2-�. �„ 1937, �.396-397.

2. �������� � ���������� ������� ������� � �������� ������ XIV — XVI ��. �.; �., 1950. (��� ���������� ������� — ���), �.195, � 61.

3. ��� ��, �.250-251, � 71.

4. ����, �.12. ���., 1901, �.238.

5. ������������ �������� �����, �.2. ���., 1862, ���.784.

6. ���, �.352, � 88.

7. ��� ��. �.360, � 89.

8. ����, �. 13, ������ ��������. ���., 1904, �. 16.

9. ���, �.407, � 98.

10. ��� ��, �.408.

11. ������ �. �. ������������ ��������������� ���������� ������-��������� ���� �
X — XIV ��. �., 1984, �.147.

12. ���, �.408, � 98.

13. ��� ��, �.438, � 104.

14. ��� ��, �.290-292, � 77.

15. ��������� 1483 �. � ������ � ������� �����������-���������� ������� //
������������ ������������ �������, ���.2(12). �., 1984, �. 165-176.

16. ���, �.160-163, � 53.

17. ��� ��, �.329-332, � 83.

18. ��� ��, �.160-161, � 53.

19. ����, �.11. ���., 1897, �.25, 26, 70.

20. ���, �.37-38, � 13; ����, �.11, �.121.

21. ���, �.43-44, � 16.

22. ����, �.11, �.204.

23. ��� ��, �.211.

24. ���, �.87, 90, 95, 98, � 34 - 1434 �.; �.108, ��, 113, 115, � 38 - 1441/42 �.

25. ��� ��, �.141, � 46.

26. ��������� �.�. "������ ������� ������� ������� � �������" // ������������ �������,
�.40. �, 1952; ������������ � ��.: ��������� �.�. ������� �����������. �. 1979,
�.116-117.

27. ����� �.�. ����. ���., �.380-381.

28. ���, �.360, � 89.

29. ��� ��, �.161-162, � 53.

30. ��� ��, �.���, � 83.

31. ��������� �.�. ��������� ������� � ������� ���������� ��������-�������� �����������
�� ������� ������� ������� ���������� �������. �., 1892, �.283.

32. ����� �.�. ����. ���., �.401.

Rambler's Top100