Galeb (original) (raw)

Ramb III je jedan od ukupno 4 broda istog tipa izgradjenih u Djenovi i Monfalkoneu 1938. godine a za potrebe kompanije „Regia Azienda Monopolio Banane“. Namenjeni su bili za prevoz banana iz Somalije i Eritreje za italijansku istočnu Afriku.

Sa izbijanjem rata, brodovi su promenili namenu… postali su pomoćne krstarice italijanske mornarice. Imale su deplasman od 3 667 tona, pogonjeni dizel motorima i mogli da plove brzinom od 18.5 čvorova. Postojala je mogućnost da se brodovi naoružaju sa 2 topa kalibra 120 mm i 8 protivavionskih topova kalibra 13.2 mm. Dok su Ramb I, Ramb II i Ramb III dobili naoružanje i uvršteni u flotu kao pomoćne krstarice, Ramb IV je postao brod bolnica.

12. novembra 1940. godine, tokom napada na italijansku luku Taranto, britanska kraljevska mornaica detašuje jedan divizion krstarica sa eskortnim razaračima da prodje kroz južni Jadran. Na toj plovidbi nailazi na plovni sastav od 4 teretna broda i dva eskortna broda, pod italijanskom zastavom. U pratnji su se nalazili „Ramb III“ i „Fabrizi“. Ramb III je ispalio 19 salvi u svojoj samoodbrani i uspeo da se provuče neoštećen. Fabrizi je ostao uz teretne brodove i otvorio vatru na britanske brodove. Kao rezultat, u startu je dobio nekoliko pogodaka, ali se i dalje branio… dokle god je mogao. Kada su ga onesposobili, Britanci su podelili mete medju sobom i potopili sva četiri teretna broda.

Ramb III je 10. maj 1941. godine dočekao u luci u Bengaziju gde ga torpeduje HMS Triumph. Italijani ga vade iz vode i šalju za Trst.

9. septembra 1943. godine nemačke snage zaposedaju Ramb III koji se još uvek nalazio u tršćanskoj luci. Opremljen kao minopolagač, uvršten je u sastav nemačke mornarice pod imenom Kiebitz. Kako nije imala potrebnu navigacijsku opremu za precizno postavljanje mina u minskim preprekama, uz Kiebitz je uvek plovio još jedan brod radi tačne navigacije. Kiebitz je položio ukupno oko 5000 mina u Jadransko more. Jednom prilikom Kiebitz naleće, da li na sopstvenu ili na italijansku minu još uvek nije jasno, i u vožnji krmom dolazi do Pule. Popravka u Puli omogućila je i modernizaciju broda u smislu ugradnje žiroskopa i uređaja za detekciju radarskog zračenja.

Na Kiebitz, vezan u akvatoriji Riječke luke, britanski avioni su napadali u više navrata. Konačno ga potapaju 5. novembra 1944. godine, posle neupešnog gašenja požara izazvanog avionskom bombom.

Rijeka je oslobodjena 1945. godine. Nakon završetka rata, otpočela je obnova zemlje, uključujući i čišćenje lučkih akvatorija od olupina. Firma Brodospas iz Splita 1947. godine počinje vadjenje Kiebitza sa dubine od 22 m. Prvi put je primenjeno vadjenje broda pomoću cilindara i komprimovanog vazduha.

Nakon dve godine, 1949. godine brod je temeljno remontovan i predat na upotrebu JRM kao školski brod i brod rezidencija tadašnjeg predsednika SFRJ J.B. Tita.

Sa početkom raspada SFRJ, Galeb je prebaziran u luku Tivat, odakle odlazi u Bijelu, nakon trgovine izmedju tadašnje VJ i Vlade Crne Gore (Galeb i dva vodonosca su dati za naaselje Pinješ kod Ulcinja). Iz Bijele odlazi za brodogradilište „Viktor Lenac“ u Rijeci gde se i danas nalazi, čekajući rasplet na sudu.

Galeb na "putu mira"
Galeb u riječkoj luci
Odlazak iz tivatske luke
š/b "Galeb" danas