Bolesław III Krzywousty - POCZET.COM (original) (raw)

Bolesław III Krzywousty

Miał on w kąciku ust pewne skrzywienie, które dodawało mu raczej wdzięku, niż go szpeciło, od którego otrzymał przydomek Bolesław Krzywousty, to znaczy o krzywych ustach.
Kronika Jana Długosza

1093

-Książę czeski Brzetysław II wyprawia się (kilkakrotnie) na Śląsk.

• Utrata ziemi kłodzkiej.
• Odwetowy najazd polski na Morawy.
• Władysław wypłaca Czechom zaległy trybut ze Śląska.
  • Brzetysław II przekazuje Kłodzko w lenno Bolesławowi (za pośrednictwem Władysława Hermana).

-Król węgierski Władysław usiłuje (bezskutecznie) uprowadzić na Węgry palatyna Sieciecha i małoletniego Bolesława (być może w ramach odwetu za śmierć Mieszka?).

1094

-Bolesław zdobywa Międzyrzecz.

1097

-(1 V?) Wiec w Gnieźnie, połączony z konsekracją katedry.

-Wyprawa na Pomorze.

• Bolesław i Zbigniew zawracają z drogi i wymuszają na ojcu podział państwa.
  • Bolesław otrzymuje Śląsk (bez Wrocławia).

1097/1101

-Władysław wysyła Bolesława na pogranicze śląsko-czeskie, w celu odparcia spodziewanego (?) najazdu Czechów.

• Bolesław w obawie o swoje życie (zamach ze strony Sieciecha) zawraca do Wrocławia i wzywa na pomoc Zbigniewa.
• Bracia przy wsparciu możnych wrocławskich wyruszają zbrojnie przeciwko Władysławowi.

-Negocjacje pokojowe Bolesława i Zbigniewa z ojcem w Żarnowcu.

• Władysław Herman zostaje zmuszony do oddalenia Sieciecha.

-Wyprawa (wraz z Władysławem i Zbigniewem) przeciwko Sieciechowi.

• Władysław potajemnie opuszcza obóz i udaje się do Sieciecha.
  • Zajęcie Krakowa i Sandomierza przez Bolesława.
  • Nieudana próba zdobycia Płocka przez Zbigniewa.

-Bolesław i Zbigniew przybywają z wojskami pod Płock.

• Zawarcie układu pokojowego z ojcem (dzięki mediacji arcybiskupa gnieźnieńskiego Marcina).
  • Bolesław zwraca Władysławowi Kraków i Sandomierz, w zamian za obietnicę wygnania Sieciecha z Polski.

1099

-(XII) Spotkanie z księciem czeskim Brzetysławem II w grodzie Żatec.

• (25 XII) Bolesław zostaje mianowany miecznikiem Brzetysława II i otrzymuje roczne zaopatrzenie w wysokości 100 grzywien srebra i 10 talentów złota (z trybutu uiszczanego ze Śląska przez Władysława).

ok. 1100/1101

-Władysław zostaje zmuszony przez synów do zdjęcia z urzędu palatyna Sieciecha i wygnania go (oraz prawdopodobnie konfiskaty jego dóbr).

-Powrót Sieciecha z wygnania (jednak nie na urząd palatyna).

1100/1101

-Pomorzanie wznoszą gród naprzeciw warowni w Santoku.

• Nieudana próba wyparcia Pomorzan spod Santoka przez Zbigniewa (dowodzącego również wojskami Władysława Hermana).
• Bolesław zwycięża Pomorzan zmuszając ich do porzucenia grodu.

-Ponowne zwycięstwo Bolesława nad siłami pomorskimi atakującymi Santok.

-(15 VIII) Bolesław zostaje pasowany (w Płocku) na rycerza przez ojca.

1101

-(lato) Najazd Połowców.

1102

-(4 VI) Śmierć Władysława Hermana.

• Przejęcie Krakowa i Sandomierza.

-Wyprawa przeciw Pomorzanom.

• Zdobycie i splądrowanie Białogardu nad Parsętą.

-Bolesław zaprzestaje płacenia trybutu ze Śląska Czechom.

ok. 1103

-Synod kościoła polskiego pod przewodnictwem legata papieskiego, Gwalona (biskupa Beauvais), w sprawie wprowadzenia reform gregoriańskich.

1103

-(I/III) Małżeństwo ze Zbysławą, córką Świętopełka II Izasławowicza, wielkiego księcia kijowskiego.

-Najazd czesko-morawski na okolice Wrocławia, sprowokowany przez Zbigniewa.

• Bolesław przekupuje księcia czeskiego Borzywoja II kwotą 1000 grzywien i przekonuje go do wycofania się ze Śląska.

-(III-IV) Odwetowa wyprawa polska na Morawy.

• Bitwa z wojskami Świętopełka, księcia morawskiego.

-Kolejny najazd wojsk polskich na Morawy.
-Zawarcie porozumienia pokojowego z Czechami.

-Wyprawa na Pomorze.

• Wojska Bolesława dokonują nieudanej próby zdobycia Kołobrzegu.

1105/1106

-Niezrealizowany projekt wyprawy na Pomorze w celu uwolnienia księcia Świętobora.

-Zawarcie sojuszu z królem węgierskim, Kolomanem.

-Porozumienie pokojowe ze Zbigniewem.

1106

-Wybuch konfliktu zbrojnego pomiędzy braćmi.

• Bolesław zawiera układ pokojowy z Borzywojem II.
• (XII 1106/II 1107) Ucieczka Zbigniewa na Ruś, w związku z utratą wsparcia czeskiego.
  • Zbigniew podejmuje (nieudaną) próbę namówienia Świętopełka II Izasławowicza do nieudzielania pomocy Bolesławowi (?).
• Zdobycie Kalisza, Gniezna oraz ziemi łęczyckiej.

1107

-Bolesław (przy wsparciu ruskim i węgierskim) wkracza na Mazowsze.

• Pojednanie ze Zbigniewem.
  • Bolesław obejmuje zwierzchnictwo nad całym krajem.
  • Zbigniew otrzymuje Mazowsze jako lenno i zobowiązuje się do zburzenia grodu Galla (niezidentyfikowany).

-Zawarcie antycesarskiego i antyczeskiego sojuszu z Węgrami.

1107-1108

-(zima 1107) Wyprawa polska na Pomorze.

• Zbigniew nie wywiązuje się z obowiązku pomocy zbrojnej na rzecz brata i nie burzy grodu Galla.
• Wojska Bolesława zdobywają i plądrują Białogard.
• Książę pomorski poddaje Kołobrzeg i uznaje zwierzchnictwo Bolesława.

-(I/II 1108) Zbigniew zostaje wygnany z Polski.

1108

-Bolesław organizuje łupieżczą wyprawę do Prus.
-Powstanie we Wrocławiu pierwszego na ziemiach polskich szpitala.

-Wyprawa na Pomorze.

• Zdobycie Czarnkowa.

-Najazd Morawian na Śląsk.

• Udana obrona Koźla.
• Rozbicie wojsk morawskich w bitwie pod Raciborzem.
• Zdobycie Raciborza przez wojska polskie.

-(IX) Dywersyjny atak na Czechy (w interesie Węgier zaatakowanych przez króla niemieckiego Henryka V).

-Zajęcie Ujścia przez Pomorzan.

1108-1109

-(zima) Wyprawa na Pomorze.

• Zdobycie Wielenia nad Notecią.

1109

-Najazd pomorski na Mazowsze.

• Mazowszanie, dowodzeni przez komesa Magnusa, rozbijają wojska pomorskie.

-(10 VIII) Bolesław zwycięża Pomorzan pod Nakłem.

• Zawarcie porozumienia pokojowego ze Świętopełkiem pomorskim.
  • Świętopełk pomorski składa hołd lenny Bolesławowi.

-(lato) Najazd Henryka V (posiłkowanego przez wojska czeskie księcia Świętopełka) na Polskę w celu m.in. poparcia wygnanego Zbigniewa.

• Udana obrona Bytomia, Głogowa (24 VIII-IX) i Wrocławia.
• Dywersyjny atak węgierski na Czechy.
• Wycofanie się wojsk czesko-niemieckich z Polski.

-(21 IX) Śmierć księcia czeskiego Świętopełka.

• Bolesław wyprawia się (bezskutecznie) do Czech, w celu intronizacji Borzywoja.

-Wyprawa na Pomorze.

1110

-(jesień) Interwencja Bolesława Krzywoustego w Czechach w interesie księcia Sobiesława, stanowiąca zarazem odwet za udział Czechów w wyprawie niemieckiej.

• (8 X) Zwycięstwo nad Trutiną.
• Wycofanie się wojsk polskich z Czech.

-Czeski najazd na Śląsk sprowokowany przez Zbigniewa.

1110-1111

-(zima) Łupieżcza wyprawa do Prus.

1111

-Sobiesław uzyskuje od brata Władysława gród Żatec i opuszcza dwór Bolesława.

ok. 1112

-Pojednanie ze Zbigniewem.

• Powrót Zbigniewa do kraju.
• Zbigniew zostaje oślepiony z rozkazu Bolesława.
• Arcybiskup Marcin nakłada interdykt na Bolesława.

-Pojednanie ze Zbigniewem.

1112

-Bunt Świętopełka pomorskiego.

• (29 IX-25 XII) Nieudane oblężenie Nakła przez wojska Bolesława.
  • Bolesław zostaje raniony strzałą podczas oblężenia grodu.
  • Świętopełk oddaje swojego syna jako zakładnika, w zamian za odstąpienie Bolesława z Pomorza.

1112-1113

-Bolesław odbywa pokutę.

ok. 1112/1113

-(ok. 1112 albo 8 VII 1113) Śmierć Zbigniewa (?).

1113

-Wiec w Gnieźnie.

• Zdjęcie interdyktu z Bolesława Krzywoustego.

-(lato) Walki o przyłączenie Pomorza.

• Zdobycie Nakła nad Notecią oraz Wyszogrodu.

-(lato) Sobiesław zostaje ponownie wygnany z Czech i przybywa na dwór Bolesława (po krótkim pobycie w więzieniu cesarskim w grodzie Donin).

1114

-Wyprawa do Czech.

• Bolesław i Sobiesław zdobywają i niszczą Kłodzko.

-Śmierć Zbysławy.

1115

-(I/III) Małżeństwo z Salomeą, córką Henryka Młodszego, hrabiego Bergu.

-(III) Sobiesław uzyskuje od brata Władysława gród Hradec (dzięki zabiegom Bolesława) i opuszcza Polskę.

1116

-Zdobycie Pomorza Gdańskiego.

1117

-Bunt możnowładztwa pod wodzą palatyna Skarbimira Awdańca.

• Oślepienie Skarbimira.

1118

-Wyprawa Piotra Włostowica do Przemyśla.

• Piotr Włostowic porywa księcia Wołodara przemyskiego i przyprowadza przed oblicze Bolesława.
• Wołodar przemyski zostaje zmuszony do zerwania sojuszu z Pomorzem i zawarcia wieczystego pokoju z Polską.
• Bolesław mianuje Piotra Włostowica palatynem.

1119

-Wyprawa na Pomorze.

• Zwycięstwo nad wojskami Świętopełka pomorskiego w bitwie pod Niekładzem.
• Podbicie Pomorza Zachodniego.

-Zawarcie układu z księciem saskim Lotarem z Suplinburga.

• Uznanie praw Polski do prawobrzeżnego Pomorza za cenę corocznego trybutu na rzecz Saksonii (w wysokości 500 grzywien srebra).

1120

-Łupieżczy najazd Połowców i Rusinów na Polskę.

1121

-Bolesław udziela wsparcia militarnego swemu szwagrowi, Jarosławowi Światopełkowiczowi, w wyprawie na Włodzimierza Monomacha.
-Zawarcie układu z księciem pomorskim Warcisławem określającego zasady zwierzchności Polski nad Pomorzem Zachodnim.

1123

-Wyprawa polska na północne Zaodrze.

• Bolesław zdobywa Wolin, Uznam i Rugię (?).

-Nieudana misja chrystianizacyjna Bernarda Hiszpana na Pomorzu.

-Polsko-czesko-węgierska wyprawa na Ruś w celu intronizacji Jarosława.

• Oblężenie Włodzimierza Wołyńskiego.
• Śmierć Jarosława z rąk zamachowców (Polaków).
• Wycofanie się wojsk sojuszniczych z Rusi.

1123-1124

-Lubińskie jednanie.

• Przywrócenie do łask, urzędów i dóbr Skarbimira i członków jego rodu.

1124

-Śmierć Wołodara przemyskiego.

• Władzę w księstwie przemyskim obejmuje Władymirka.

-Najazd Władymirki na Biecz.

• (lato) Odwetowa wyprawa Bolesława Krzywoustego na Przemyśl.
  • Rozbicie wojsk Władymirki pod Wilichowem.

-Odnowienie układu z Warcisławem pomorskim.

• Pomorze Zachodnie - lennem Polski.

-Rozbudowa polskiej organizacji kościelnej (w związku z przybyciem do Polski legata papieskiej Idziego).

• Utworzenie nowych biskupstw: kruszwickiego ze stolicą we Włocławku, pomorskiego i lubuskiego.
• Podział ziem nadnoteckich między archidiecezję gnieźnieńską i biskupstwo poznańskie.

1124-1125

Misja chrystianizacyjna Ottona z Bambergu na Pomorzu.

1126

-Najazd węgierski na ziemię krakowską.

1126/1127

-Najazd Pomorzan na północne dzielnice księstwa (Mazowsze, część Wielkopolski).

• Pomorzanie bezczeszczą szczątki rodziców/przodków (parentes) Bolesława.

1127

-Odwetowa wyprawa polska przeciwko Węgrom.

1128

-Załagodzenie konfliktu polsko-pomorskiego.

• Przywrócenie zależności państwa pomorskiego od Polski.
• Kolejna misja chrystianizacyjna Ottona z Bambergu na Pomorzu.

-Zjazd w Gnieźnie.

• Pomorze poddaje się pod władzę arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
• Unieważnienie postanowień zjazdu w Gnieźnie przez Lotara, króla niemieckiego.

1129

-Sojusz Bolesława Krzywoustego z Danią (umocniony małżeństwem jego córki Ryksy z Magnusem Silnym, królem zachodnich Gotów, synem króla duńskiego Nielsa Starego).

• Polsko-duńska wyprawa na Pomorze.
  • Zdobycie Uznoima przez siły polsko-duńskie.
  • Porozumienie pokojowe z Warcisławem pomorskim.
    * Warcisław uznaje zwierzchność Polski nad Pomorzem.

1131

-Zerwanie sojuszu z Węgrami.
-Spustoszenie Śląska przez Czechów.
-Działania arcybiskupa magdeburskiego, Norbetra z Xanten, w sprawie likwidacji arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.

1132

-Bolesław interweniuje na Węgrzech w celu intronizacji Borysa, syna Kolomana.

• (22 VII) Porażka wojsk polskich w bitwie z siłami węgiersko-austriacko-przemyskimi nad rzeką Sajó.
• (18 X) Dywersyjny najazd księcia czeskiego Sobiesława na Śląsk.

1133

-(16 I) Sobiesław czeski wyprawia się na ziemie śląskie.
-(6 VI) Likwidacja metropolii gnieźnieńskiej przez papieża Innocentego II (nieuznawanego przez polski episkopat) na mocy bulli Sacrosancta Romana.

• Biskupstwa polskie zostają formalnie podporządkowane metropolii magdeburskiej.

-(25 XII/) Ponowny najazd czeski (głównie na kasztelanię otmuchowską).

1133/1138

-Powstaje ustawa sukcesyjna (tzw. Statut Krzywoustego).

• Bolesław wyznacza poszczególne ziemie swoim synom (z wyłączeniem nieletnich Henryka i Kazimierza) oraz ustanawia zasady pryncypatu i senioratu.

1134

-(26 II) Oddziały Sobiesława czeskiego podejmują niszczycielski najazd na lewobrzeże Odry.

-(lato) Najazd wojsk czeskich na Śląsk.

1135

-Konflikt zbrojny z Władymirką przemyskim.

• (8/9 II) Splądrowanie Wiślicy przez Władymirkę (wskutek zdrady węgierskiego grododzierżcy).
• Odwetowa niszczycielska wyprawa polska na Ruś.

-(VIII) Zjazd z cesarzem Lotarem III w Merseburgu.

• (15 VIII) Bolesław składa hołd lenny Lotarowi III (z Pomorza Zachodniego ?).
• Bolesław zostaje zmuszony do zawarcia pokoju z Węgrami i odstąpienia od popierania Borysa.
• Cesarz przyznaje zwierzchnictwo nad Rugią Bolesławowi.
• Poparcie przez Lotara III polskich zabiegów u papieża Innocentego II o reaktywowanie metropolii gnieźnieńskiej.
• Układ rozejmowy z Sobiesławem czeskim.

1136

-(7 VII) Papież Innocenty II wystawia wielką bullę protekcyjną (tzw. Złotą Bullę) na rzecz arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.

• Restytucja metropolii gnieźnieńskiej.

-(9-10 VIII) Książę zachodniopomorski, Racibor I organizuje (prawdopodobnie za namową Bolesława) niszczycielski najazd na duńskie miasto Konungahela.

1137

-(30 V) Zjazd pokojowy z Sobiesławem czeskim w Kłodzku.

• (VI/VII) Władysław zostaje ojcem chrzestnym Wacława, syna Sobiesława.

1138

-(28 X) Śmierć Bolesława III Krzywoustego w Sochaczewie (?).

• Wejście w życie tzw. Statutu Krzywoustego.