ömer B . albayrak | Istanbul 29 Mayis University (original) (raw)

Uploads

Papers by ömer B . albayrak

Alacakaranlıkta Hegel'i Düşünmek, 2021

Istanbul Bilgi University, Jan 31, 2022

Bu makale Kant'ın ödev ahlakı fikrinin üzerinden akıl ile duygular arasındaki bağlantıyı tartışma... more Bu makale Kant'ın ödev ahlakı fikrinin üzerinden akıl ile duygular arasındaki bağlantıyı tartışmaktadır. Kant'ın ahlak yasasını ortaya koyarken duyguları dışarıda bırakması Kant ahlakının duygulara hiç yer vermediği, hatta ahlaki failin büsbütün duygusuz olması gerektiği fikrine yol açmıştır. Bu fikri paylaşanlardan biri olan ünlü Alman şairi ve düşünürü Friedrich Schiller'in bu doğrultudaki eleştirileri ve görüşleri ışığında Kant'ta ahlak alanında duygulara yer olup olmadığı sorusuna yanıt aranacaktır.

Hegel-Jahrbuch, May 24, 2017

Although one can find many passages in Hegel's system where he severely criticizes Kant, there ar... more Although one can find many passages in Hegel's system where he severely criticizes Kant, there are many elements in Hegel's thought that share Kant's same conception and can be considered to represent a development of it, rather than opposition to it. Among them is the concept of time. In our paper, we will argue that Hegel's conception of time is more Kantian than may seem at first glance, but because his understanding of subjectivity differs fundamentally from Kant's, this enables him to think the subject in historical terms. As Heidegger points out in Being and Time, Kant was the first philosopher who "has gone any stretch of the way towards investigating the dimension of temporality"1 in thinking Being. The transcendental philosophy's Copernican revolution, i. e. the assertion that space and time are mere forms of subjective intuition, proves only to be the beginning of a new way of thinking in modern philosophy, viz. thinking Being in terms of temporality. One might indeed say that the entire first Critique is marked by human finitude, and its first part paves the way for a new account of temporality. While the Transcendental Aesthetic defines space and time as forms of intuition, it becomes clear that time plays a more fundamental role than space. Space is the form of outer sense, but time is the form of both outer and inner sense, and Kant's general remark on A 99 clearly shows the fundamental function that time will have for the rest of the book: Wherever our representations may arise, whether through the influence of external things or as the effect of inner causes, whether they have originated a priori or empirically as appearances-as modifications of the mind they nevertheless belong to inner sense, and as such all of our cognitions are in the end subjected to the formal condition of inner sense, namely time, as that in which they must all be ordered, connected, and brought into relations.

Felsefi Düşün, 2022

İnsanın toplumsallığını anlamak ve gerektiğinde değiştirmek için tarih boyunca çeşitli açıklamala... more İnsanın toplumsallığını anlamak ve gerektiğinde değiştirmek için tarih boyunca çeşitli açıklamalar üretilmiştir. İçinde yaşadığımız modern-kapitalist dünyanın gelişme sürecine paralel biçimde ilerleyen modern egemen devlet kavramı da kendisini meşrulaştıracak olan toplum sözleşmesi teorileriyle birlikte biçimlenmiştir. Her ne kadar bu konu altında genel olarak anılan filozoflar Jean-Jacques Rousseau, John Locke ve Thomas Hobbes olsa da konuyla ilgilenen filozofların sayısı oldukça fazladır. Önemli bir başka nokta da bu teorilere temel teşkil eden doğal hak düşüncesinin söz konusu filozofların çağlarından çok daha geriye giden bir geçmişe sahip olduklarıdır. Modern dönem sözleşme teorilerinin doğal hak varsayımlarından en önemli farkı, yeni biçimlenen devletin meşruiyet kaynağını kutsal metinlere ve Kilise’ye değil, varsayımsal bir doğa durumuna ya da kendi eylemlerinin belirleyicisi olan bir özgür özne kavramına dayandırmalarıdır. Kendi siyasi birliğini kurmaya çalışan 18. ve 19. Yüzyıl Almanya’sının filozoflarına baktığımızda onların en başta bu teorilerin varsayımlarını sergilemeye ve eleştirmeye çalıştıklarını görürüz. Bu çerçevede Hegel’in eleştirisi bu teorilerin ilk bütünsel ve felsefi eleştirisini oluşturur. Bu metinde Hegel’in toplum sözleşmelerinin varsayımlarına yönelttikleri eleştiriler, onun öncülleri olan Kant ve Fichte’nin düşünceleriyle birlikte tartışılacaktır.

Istanbul Bilgi University, 2022

Reflektif, 2022

Felsefi Düşün, 2018

Kant'ın ortaya koyduğu transandantal idealizm, eski sorunlara getirdiği pek çok çözüm önerisinin ... more Kant'ın ortaya koyduğu transandantal idealizm, eski sorunlara getirdiği pek çok çözüm önerisinin yanı sıra yeni sorunlar da gündeme getirmiştir. Kant felsefesini onun attığı temel üzerinde bir sistem haline getirmeye çalışan filozoflardan en önemli ikisi, Fichte ve erken döneminde onu izleyen Schelling, Kant'ın ayrımlarını mutlak ben üzerine inşa etmeye çalıştıkları sistemlerle birliğe getirmeye çalışmışlardır. Ürettikleri sistemler aynı zamanda Leibniz ile Spinoza'nın sistemlerinin karşılaşması olarak okunabilir. Bir yanda sonsuz sayıda bireysel tözleri savunan Leibniz, karşısındaysa tek bir töz olduğunu, ona da Tanrı ya da Doğa denmesi gerektiğini söyleyen Spinoza'nın farklı sistemlerinin arkasındaki temel fikir, Fichte ve Schelling'in düşüncelerinin hareketi incelendiğinde ilk bakışta olduğu kadar birbirlerine uzak görünmemektedirler. İçerik açısından bakacak olursak, öznenin dışına çıkmaya çalışan, özne-nesne birliğini ve ayrılığını mutlak kavramında temellendirmeye çalışan Schelling bunun için Spinoza'nın düşüncesine başvurur. Ancak Kant sonrası düşüncenin Spinoza'ya bakışı, onun da yüz yıl öncesinden farklı yorumlanmasına yol açacak ve insanın tarihselliği fikrine giden yolu açacaktır.

Felsefi Düşün, 2016

Hegel'in dünya tarihine kavramsal bakış olarak tanımlanabilecek olan tarih felsefesinin yanı sıra... more Hegel'in dünya tarihine kavramsal bakış olarak tanımlanabilecek olan tarih felsefesinin yanı sıra, Hegel'in düşüncesinde 'ontolojik tarihselcilik' adını verebileceğimiz başka bir tarihselcilik de bulunmaktadır. Bu tarihselcilik, Hegel'in erken dönem metinlerinden biri olan "Hıristiyan Dininin Pozitifliği" başlıklı metnin ikinci versiyonunda ilk kez kendini gösterir. Daha sonra Hegel'in sistem metinlerinde de izini sürebileceğimiz bu tarihselcilik, toplumsal bir varlık olarak insanın tarih-dışı bir özünün olmadığını, onun özünün tarihsel olarak belirlendiğini iddia etmektedir. Bu bağlamda, akıl dahil insanın tüm yetileri ve varlığı, tarih içinde bir oluş içinde varolurlar ve Hegel'in tin kavramı da bu tarihsel oluşu açıklayan başlıca kavramdır. Tin Hegel'e göre kendi kendisini kendi hareketiyle var eden, içsellik-dışsallık, özne-nesne, içkinlik-aşkınlık gibi karşıtlıkların birliğe vardıkları ve karşıtlıklarının 'kaldırıldığı' mutlak anlamda insanın dünyasıdır. Toplumdaki ve tarihteki tüm karşıtlıklar ve çatışmalar tinin mutlak zemini içinde gerçekleşir ve bu anlamda tinin dışarısı yoktur. Biz bu metnimizde bu tarihselciliği, Hegel'in "Hıristiyan Dininin Pozitifliği" metninde doğduğu haliyle tespit ederek onun Hegel sistemindeki varlığını göstermeye çalışacağız.

Hegel-Jahrbuch, 2017

Although one can find many passages in Hegel’s system where he severely criticizes Kant, there ar... more Although one can find many passages in Hegel’s system where he severely criticizes Kant, there are many elements in Hegel’s thought that share Kant’s same conception and can be considered to represent a development of it, rather than opposition to it. Among them is the concept of time. In our paper, we will argue that Hegel’s conception of time is more Kantian than may seem at first glance, but because his understanding of subjectivity differs fundamentally from Kant’s, this enables him to think the subject in historical terms. As Heidegger points out in Being and Time, Kant was the first philosopher who „has gone any stretch of the way towards investigating the dimension of temporality“1 in thinking Being. The transcendental philosophy’s Copernican revolution, i. e. the assertion that space and time are mere forms of subjective intuition, proves only to be the beginning of a new way of thinking in modern philosophy, viz. thinking Being in terms of temporality. One might indeed say ...

Drafts by ömer B . albayrak

Avusturyalı yazar Arthur Schnitzler'in kısa bir öyküsü.

Talks by ömer B . albayrak

Filozofların ya da daha genel olarak sistematik düşünürlerin müzik üstüne yazdıkları, başka alanl... more Filozofların ya da daha genel olarak sistematik düşünürlerin müzik üstüne yazdıkları, başka alanlarla ilgili yazdıklarıyla karşılaştırıldıklarında çoğunlukla insanı hayal kırıklığına uğratacak kadar zayıf, hatta kimi zaman düpedüz yanlışlarla dolu olabiliyor. Birkaç örnek vermek gerekirse, sanatçıları, özel olarak da şairleri ideal kentte barındırmak istemeyen