Ali Gündeşli | Ankara Hacı Bayram Veli University (original) (raw)
Uploads
Papers by Ali Gündeşli
In order to fully understand the theories, concepts and principles regarding the description and ... more In order to fully understand the theories, concepts and principles regarding the description and classification of Turkish Music Usûls, it is essential to master the difference between ancient and modern as much as possible. This is because the theory of usûl was also affected by the changes/transformations experienced by every theoretical aspect of Turkish Music. The pioneering studies that emerged within this influence are the studies of Rauf Yekta Bey in the late Ottoman period and Dr Suphi Ezgi and Hüseyin Sadeddin Arel in the early Republican period. The common points of these studies and even the theoreticians are the usûl-measuremeasure-usûl approaches that they try to create by being influenced and inspired by the Western Music measure structures and the classification of usûl within the Modern Turkish Music Theory formed within these approaches. For these reasons, this article focuses on the Turkish Music Usûl classifications, which were inspired by the Western Music measure classifications and which became a norm in the Republican period. In the study, firstly, the structures-simple and compound measures-in Western Music theory were expressed. Subsequently, how these-simple and compound measures-structures were adapted to the classification of Turkish Music Usûls was explained through Turkish Music sources and theoreticians, which constitute the basis of the theory. The concepts of-simplicity, unity, smallness, magnitudewhich are the bases of the aforementioned classification, were also compared in terms of Western Music measure structures, which also constitute the basis of the theory, and it was tried to be examined and explained in terms of its necessity in terms of the theory and its adequacy in terms of expressing the theory. In this context, qualitative research method and survey model were used in the study, and data were obtained through literature review and document analysis data collection techniques. It is clearly understood that the Turkish Music Usûl Classifications, which were created as a manifestation of the general approaches of Modern Turkish Music Theory, are insufficient in terms of explaining, expressing, describing and classifying the usûls in terms of theory and performance dynamics.
Inonu University Journal of Art and Design, 2016
Özet Silifke yöresi türküleri kendilerine has dokuları ve birçok açıdan çeşitlilik gösteren icra... more Özet
Silifke yöresi türküleri kendilerine has dokuları ve birçok açıdan çeşitlilik gösteren icra karakteristiklerini bünyesinde barındıran yapıları ile öne çıkmaktadırlar. Yöre türkülerinin büyük bir çoğunluğunda söz bölümleri özel bir hançere ile seslendirilmekte ve aynı paralelde türkülerdeki saz bölümlerinin icrası da ustalık gerektiren karmaşık müzikal yapıları bünyelerinde barındırmaları hasebiyle Türk halk müziği (THM) için ayrı bir değer taşımaktadırlar. Bu araştırma; Silifke yöresine ait olan THM eserlerindeki mevcut notaların usul özellikleri –notaya aktarım ve icra farklılıkları- açısından değerlendirilmesini konu almaktadır. Araştırma sürecinde TRT-THM arşivinde kayıt altına alınmış olan –ulaşılabilen- 29 adet türkü usul özellikleri açısından tasnif edilmiş ve çeşitli açılardan yorumlanmıştır. Araştırma doğrultusunda, yöre türkülerinde 11 adet ana-temel usul, 17 adet birleşik usul ve 1 adet değişken/geçkili usul şeklinde notaya aktarılmış türkü saptanmıştır. Sonuç olarak, yöre türkülerinin mevcut notaları/icraları arasında –özellikle usul yazımları açısından- çeşitli problemlerin var olduğu tespit edilmiş ve bu problemlerin çözümüne yönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Türk Halk Müziği, Türkü, Usul, İcra
Abstract
The folk songs of Silifke region are prominent with their unique texture and their structures embodying performance characteristics which vary in many aspects. As the lyrics in majority of the region’s folk songs, are performed with a special larynx and in parallel the performance of the stringed instruments in the folk songs embody complex musical structures which require expertise, they have a special value for Turkish folk music (TFM). This research aims to evaluate the Silifke region’s folk songs in terms of the tempo characteristics of the existing notes, transferring to note and performance differences. In the course of the research, 29 – accessible - folk songs which were recorded in TRT-TFM archive were classified in terms of tempo characteristics and were interpreted from different point of view. In line with the research, folk songs transferred to note with 11 main basic tempos, 17 combined tempos and 1 variable tempo were determined. As a result, various problems between existing notes/performances of region’s folk songs – especially in terms of tempo notation – were detected and suggestions aiming at solving these problems were submitted.
Key Words: Turkish Folk Music, Folk Song, Tempo, Performance
Thesis Chapters by Ali Gündeşli
Usûl, Türk müziğinde sadece zamansal organizasyonu idare eden bir unsur olmakla kalmamış, sesleri... more Usûl, Türk müziğinde sadece zamansal organizasyonu idare eden bir unsur olmakla
kalmamış, seslerin yazıya dökülemediği dönemlerde meşk sisteminde öğreticilik
konusunda önemli bir araç olarak görev almıştır. Cumhuriyetin hemen ardından Türk
müziğinin ana kollarından biri olan Türk Halk Müziğine yönelik çalışmalarda derleme
süreciyle birlikte başlamıştır. Bu durum neticesinde notaya alınan eserlerin usûl
açısından da bir tasnife ihtiyaç duyması ve bu bağlamda da THM için de bir usûl
nazariyatı oluşturulması zaruri bir hal almaya başlamıştır. Bu araştırmada THM
usûllerine yönelik yapılmış/ulaşılabilen çalışmalarda, araştırmacıların yaklaşımları
tespit edilerek bu yaklaşımlardaki ortak ve farklı noktaların ortaya konulması
amaçlanmıştır. Bu doğrultuda araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma
sürecinde ilk olarak Türk müziğindeki usûl geleneğini idrak etmek için Edvarlardaki
usûl tanımlamalarından günümüz yaklaşımlarına kadar dönemsel olarak yer verilmiş ve
buradan bağlantılı olarak THM usûllerine yönelik yapılmış/ulaşılabilen makale, bildiri,
kitap, tez vb. 27 bilimsel çalışma incelenmiştir. Bu 27 adet çalışma araştırmanın
evrenini oluşturmaktadır. Bu çalışmalarda araştırmacıların THM usûllerine yönelik
vermiş oldukları kuramsal ve kavramsal çerçeveler ve usûl tasnifleri birebir verilmiştir.
Daha sonra araştırmacıların yapmış oldukları çalışmalarda gerek usûl tasnifleri
açısından gerekse izledikleri ve kullandıkları kuramsal ve kavramsal çerçeveler
bakımından ortak bir görüşe sahip olamadıkları ve bugün dahi THM usûllerine yönelik
ortak bir nazariyatın olmadığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda THM usûllerine yönelik,
bilhassa konuda uzman akademisyenler tarafından, nazarî olarak ve buna bağlı bir
biçimde icrasal anlamda bir ortak lisanın oluşturulması ve bu kanının kimi kaygılardan
uzak bir biçimde, ulusal ölçekte kabul görerek sonraki kuşaklara sağlam temeller
üzerinde THM usûl nazariyatının aktarılması önerilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Usûl, Edvar, Türk müziği, Türk halk müziği, Meşk sistemi
In order to fully understand the theories, concepts and principles regarding the description and ... more In order to fully understand the theories, concepts and principles regarding the description and classification of Turkish Music Usûls, it is essential to master the difference between ancient and modern as much as possible. This is because the theory of usûl was also affected by the changes/transformations experienced by every theoretical aspect of Turkish Music. The pioneering studies that emerged within this influence are the studies of Rauf Yekta Bey in the late Ottoman period and Dr Suphi Ezgi and Hüseyin Sadeddin Arel in the early Republican period. The common points of these studies and even the theoreticians are the usûl-measuremeasure-usûl approaches that they try to create by being influenced and inspired by the Western Music measure structures and the classification of usûl within the Modern Turkish Music Theory formed within these approaches. For these reasons, this article focuses on the Turkish Music Usûl classifications, which were inspired by the Western Music measure classifications and which became a norm in the Republican period. In the study, firstly, the structures-simple and compound measures-in Western Music theory were expressed. Subsequently, how these-simple and compound measures-structures were adapted to the classification of Turkish Music Usûls was explained through Turkish Music sources and theoreticians, which constitute the basis of the theory. The concepts of-simplicity, unity, smallness, magnitudewhich are the bases of the aforementioned classification, were also compared in terms of Western Music measure structures, which also constitute the basis of the theory, and it was tried to be examined and explained in terms of its necessity in terms of the theory and its adequacy in terms of expressing the theory. In this context, qualitative research method and survey model were used in the study, and data were obtained through literature review and document analysis data collection techniques. It is clearly understood that the Turkish Music Usûl Classifications, which were created as a manifestation of the general approaches of Modern Turkish Music Theory, are insufficient in terms of explaining, expressing, describing and classifying the usûls in terms of theory and performance dynamics.
Inonu University Journal of Art and Design, 2016
Özet Silifke yöresi türküleri kendilerine has dokuları ve birçok açıdan çeşitlilik gösteren icra... more Özet
Silifke yöresi türküleri kendilerine has dokuları ve birçok açıdan çeşitlilik gösteren icra karakteristiklerini bünyesinde barındıran yapıları ile öne çıkmaktadırlar. Yöre türkülerinin büyük bir çoğunluğunda söz bölümleri özel bir hançere ile seslendirilmekte ve aynı paralelde türkülerdeki saz bölümlerinin icrası da ustalık gerektiren karmaşık müzikal yapıları bünyelerinde barındırmaları hasebiyle Türk halk müziği (THM) için ayrı bir değer taşımaktadırlar. Bu araştırma; Silifke yöresine ait olan THM eserlerindeki mevcut notaların usul özellikleri –notaya aktarım ve icra farklılıkları- açısından değerlendirilmesini konu almaktadır. Araştırma sürecinde TRT-THM arşivinde kayıt altına alınmış olan –ulaşılabilen- 29 adet türkü usul özellikleri açısından tasnif edilmiş ve çeşitli açılardan yorumlanmıştır. Araştırma doğrultusunda, yöre türkülerinde 11 adet ana-temel usul, 17 adet birleşik usul ve 1 adet değişken/geçkili usul şeklinde notaya aktarılmış türkü saptanmıştır. Sonuç olarak, yöre türkülerinin mevcut notaları/icraları arasında –özellikle usul yazımları açısından- çeşitli problemlerin var olduğu tespit edilmiş ve bu problemlerin çözümüne yönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Türk Halk Müziği, Türkü, Usul, İcra
Abstract
The folk songs of Silifke region are prominent with their unique texture and their structures embodying performance characteristics which vary in many aspects. As the lyrics in majority of the region’s folk songs, are performed with a special larynx and in parallel the performance of the stringed instruments in the folk songs embody complex musical structures which require expertise, they have a special value for Turkish folk music (TFM). This research aims to evaluate the Silifke region’s folk songs in terms of the tempo characteristics of the existing notes, transferring to note and performance differences. In the course of the research, 29 – accessible - folk songs which were recorded in TRT-TFM archive were classified in terms of tempo characteristics and were interpreted from different point of view. In line with the research, folk songs transferred to note with 11 main basic tempos, 17 combined tempos and 1 variable tempo were determined. As a result, various problems between existing notes/performances of region’s folk songs – especially in terms of tempo notation – were detected and suggestions aiming at solving these problems were submitted.
Key Words: Turkish Folk Music, Folk Song, Tempo, Performance
Usûl, Türk müziğinde sadece zamansal organizasyonu idare eden bir unsur olmakla kalmamış, sesleri... more Usûl, Türk müziğinde sadece zamansal organizasyonu idare eden bir unsur olmakla
kalmamış, seslerin yazıya dökülemediği dönemlerde meşk sisteminde öğreticilik
konusunda önemli bir araç olarak görev almıştır. Cumhuriyetin hemen ardından Türk
müziğinin ana kollarından biri olan Türk Halk Müziğine yönelik çalışmalarda derleme
süreciyle birlikte başlamıştır. Bu durum neticesinde notaya alınan eserlerin usûl
açısından da bir tasnife ihtiyaç duyması ve bu bağlamda da THM için de bir usûl
nazariyatı oluşturulması zaruri bir hal almaya başlamıştır. Bu araştırmada THM
usûllerine yönelik yapılmış/ulaşılabilen çalışmalarda, araştırmacıların yaklaşımları
tespit edilerek bu yaklaşımlardaki ortak ve farklı noktaların ortaya konulması
amaçlanmıştır. Bu doğrultuda araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma
sürecinde ilk olarak Türk müziğindeki usûl geleneğini idrak etmek için Edvarlardaki
usûl tanımlamalarından günümüz yaklaşımlarına kadar dönemsel olarak yer verilmiş ve
buradan bağlantılı olarak THM usûllerine yönelik yapılmış/ulaşılabilen makale, bildiri,
kitap, tez vb. 27 bilimsel çalışma incelenmiştir. Bu 27 adet çalışma araştırmanın
evrenini oluşturmaktadır. Bu çalışmalarda araştırmacıların THM usûllerine yönelik
vermiş oldukları kuramsal ve kavramsal çerçeveler ve usûl tasnifleri birebir verilmiştir.
Daha sonra araştırmacıların yapmış oldukları çalışmalarda gerek usûl tasnifleri
açısından gerekse izledikleri ve kullandıkları kuramsal ve kavramsal çerçeveler
bakımından ortak bir görüşe sahip olamadıkları ve bugün dahi THM usûllerine yönelik
ortak bir nazariyatın olmadığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda THM usûllerine yönelik,
bilhassa konuda uzman akademisyenler tarafından, nazarî olarak ve buna bağlı bir
biçimde icrasal anlamda bir ortak lisanın oluşturulması ve bu kanının kimi kaygılardan
uzak bir biçimde, ulusal ölçekte kabul görerek sonraki kuşaklara sağlam temeller
üzerinde THM usûl nazariyatının aktarılması önerilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Usûl, Edvar, Türk müziği, Türk halk müziği, Meşk sistemi