Urszula Ostrowska | Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim/Jacob of Paradyz University in Gorzow Wielkopolski (original) (raw)
Papers by Urszula Ostrowska
Język, Religia, Tożsamość, Dec 31, 2023
Summary Identity is one of the most important categories that organizes human relations with the... more Summary
Identity is one of the most important categories that organizes human relations with the world. The issue of identity is dealt with by numerous fields of science, especially the humanities and social sciences. The review of the literature shows, however, that the axiological approach to this issue is usually signaled in the background of more important issues, or - if it is present at all - it is usually placed in the background of considerations. Meanwhile, outside the sphere of values and bypassing evaluation processes, it is not fully possible to provide an exhaustive answer to key questions regarding individual/personal identity and social/group communities. The article high-lights the most important issues of the undertaken issue of identity from the axiological perspec-tive. However, there are still many important issues to consider in this field, not only in terms of axiology.
Urszula Ostrowska
Roczniki Pedagogiczne, Jul 1, 2024
Образование через всю жизнь: непрерывное образование в интересах устойчивого развития, 2013
A few preliminary observations. The idea of lifelong learning is one of the main challenges of to... more A few preliminary observations. The idea of lifelong learning is one of the main challenges of today's rapidly changing world. Fundamental social changes, especially those such as globalization, diversification of lifestyles, demographic changes, including the lengthening of life expectancy and aging of societies, have led to the emergence of the concept of a "learning society". The culture of continuous learning and development of people of all ages, at all levels and in all possible areas, is being popularized in a "learning society". Such a society is seen as capable of taking today's tasks and addressing the challenges of the future. The issues in this area are the subject of interest of representatives of various academic disciplines, especially educators, psychologists, sociologists, and others. However, due to the lengthening of human life and aging of societies, as well as due to the growth of aspirations of the elderly, there is a need to address these issues of increasing complexity over and over again, in order to, on the one hand, meet half way the expectations of the people operating in an intensively changing world and provide the sustainable development of current and future generations, on the other. The issue of supporting and motivating older people in the process of education undertaken by them in old age is of paramount importance in this problem area. It is in its essence that the process of acquiring new knowledge by older people is unique for this particular reason that in old age individual characteristics of each person involved in education play a substantial role, in particular their socio-cultural development, resources of knowledge and experience, as well as their physical and psychological condition. Constitutive dimensions of the concept of lifelong learning for sustainable development with particular emphasis on the axiological dimension. In the process of lifelong learning continuous education for sustainable development one can distinguish various constitutive dimensions, in particular such as: (a) biogeneticdiverse ontogenetic opportunities in the development of an individual-different levels of physical and mental abilities of older people, their health problems and symptoms of disability; (b) pedagogical-subjective interpersonal relationships reducing the distance between young and older people in the process of teaching/learning, careful selection of teaching content, curricula, different types and forms of organization of classes, rules, techniques, methods and customization of this process, strategies, monitoring and assessment of teaching/learning outcomes including individualized alternative methods of evaluation of learners' performance; (c) psychological-psychological constitution of learners, their interests, attitudes, level of emotional development and their intrinsic and extrinsic motivation to learn in old age; (d) axiological-experiencing values in the process of lifelong learning, including experiencing the value of
Przegląd Pedagogiczny, 2011
Dyskurs w edukacji akademickiej Kilka uwag wprowadzających Termin dyskurs od kilku dziesięcioleci... more Dyskurs w edukacji akademickiej Kilka uwag wprowadzających Termin dyskurs od kilku dziesięcioleci upowszechnił się niemal we wszystkich sferach współczesnego życia społeczno-kulturowego, pretendując do kluczowych kategorii w naukach społecznych, zwłaszcza w socjologii. Niewątpliwie zaświadcza o tym stanie rzeczy zdumiewająco wręcz narastająca popularność tego pojęcia, wpisującego się dość ekspansywnie w nurt współczesnych przemian, w takich zwłaszcza sferach, jak polityka, ekonomia, edukacja, religia i inne. Do niepokojących zjawisk zaliczyć trzeba niejednokrotne uobecnianie się tego terminu jako pełniącego bardziej dekoracyjną rolę niż będącego z różnych względów merytorycznie uzasadnioną potrzebą czy nieodzownością. Toteż nie bez racji formułowany bywa zarzut nadużywania tej kategorii, a nawet posługiwania się nią niejako "na wyrost" w nurcie modnych trendów. Niemniej jednak trzeba zauważyć, iż w niektórych kompendiach wiedzy, jakoby "przezornie", kategoria dyskursu bywa pomijana bądź też bagatelizowana, co, rzecz oczywista, nie wychodzi naprzeciw dociekaniu istoty tego terminu, jak również nie przyczynia się do określenia zasadności posługiwania się nim. Wyłaniające się w związku z tym stanem rzeczy rozmaite obiekcje oraz narastające kontrowersje bez wątpienia skłaniają do wnikliwego rozważania problematyki dyskursu na gruncie różnych dyscyplin naukowych 1. Jak dotąd bowiem, nie rozstrzygnięto w sposób satysfakcjonujący kwestii terminologicznych, dotyczących dyskursu, na co między innymi zwracałam uwagę odnosząc się do znaczenia takich pojęć, jak rozmowa, dyskusja, dialog i dyskurs. Uzasadniałam-wbrew pojawiającym się niejednokrotnie tendencjom-iż nie jakimkolwiek rozmowom, tudzież wszelkim wymianom poglądów, również nie dowolnej dyskusji, jak i nie każdemu dialogowi można tudzież należy przypisać miano dyskursu. Więcej nawet, argumentowałam, iż nie każdy tekst naukowy, jak również nie każdy wygłoszony wykład jest sam w sobie dyskursem, dopóki nie stanie się przedmiotem kompetentnej wymiany poglądów, inspirującym do prezentowania stanowisk, motywującym do kreatywnego projektowania alternatywnych twierdzeń, konstruowania teorii warunkujących rozwój nauki etc. 2 Powracam jeszcze do tych kwestii w dalszych rozważaniach.
Roczniki Pedagogiczne, Aug 16, 2021
Language, individual & society, 2015
Kwartalnik Pedagogiczny, 2012
Roczniki Pedagogiczne, 2017
DOAJ (DOAJ: Directory of Open Access Journals), Apr 1, 2014
Undertaking the issues addressed in this article was influenced by at least a couple of reasons, ... more Undertaking the issues addressed in this article was influenced by at least a couple of reasons, among which especially the fact of spreading the concept of discourse in various spheres of social life, despite the vague, imprecise meaning of the term, the sense of which usually emerges from the context in which it is used. Moreover, what seems interesting is the broad enough discretion in the use of the category of discourse by the authors of papers of various problem scope and level and singling out different types of discourse in the considerations undertaken (i.e., political, legal, historical, philosophical, educational, scientific, etc.) without clear criteria of this typology. What is more, the issue of qualitative research on discourse, which is still not adequately appreciated, not only in the sciences of education, also appears to be important. Forum Oświatowe 1(51) Część I. Studia i rozprawy I begin my considerations with a few introductory remarks, and then refer to the more important etymological issues, and consider the question of importance of discourse. Furthermore, I pay attention to the emerging problems with the concept of discourse and refer to some selected aspects of discourse research, including the role and position of the researcher. Finally, I attempt to summarize the discussion.
Paedagogia Christiana, Sep 28, 2021
Contemporary human sciences, practicing their subject of research and implementing the set goals ... more Contemporary human sciences, practicing their subject of research and implementing the set goals and tasks, are more and more willing to establish interdisciplinary contacts using the scientific achievements of various disciplines supporting and expanding their own achievements and development opportunities. The beginning of our century was dominated by the 'great revolution' supported by science and its achievements, confronting man with even greater tasks to be solved and dilemmas of an unprecedented scale of complexity and problematic. Meanwhile, in the face of experiencing the insufficiency of knowledge about man, transhumanism promotes more and more projects to overcome human limitations to improve the human condition. This state of affairs presents science and education with challenges that will not be easy to face in the face of emerging dilemmas, and at the same time generates numerous key problems ad deliberandum.
![Research paper thumbnail of „Teraz […] już wiem, czego należy się wystrzegać i co czynić, by osiągnąć prawdę…”. Wokół Kartezjańskiej koncepcji cogito](https://attachments.academia-assets.com/112220659/thumbnails/1.jpg)
](Język, Religia, Tożsamość, Jul 29, 2021
Paedagogia Christiana, Jul 2, 2018
Droga do wolności jako dramat. Wokół Tischnerowskiej koncepcji filozofii wolności Namysł nad inte... more Droga do wolności jako dramat. Wokół Tischnerowskiej koncepcji filozofii wolności Namysł nad intelektualnym dziedzictwem filozofa, teologa, eseisty, księdza Józefa Tischnera, zwłaszcza nad zajmującą ważne miejsce w jego refleksji koncepcją wolności z perspektywy autorskiej filozofii dramatu, fascynująco inspiruje do odczytywania płynącego z owej bogatej spuścizny przesłania. Podążanie tropem Tischnerowskiego "myślenia z wnętrza metafory" 1 umożliwia odkrywanie architektoniki kreowanej przez filozofa drogi do wolności człowieka jako istoty dramatycznej. W przekonaniu "myśliciela z wnętrza metafory" to właśnie język metaforyczny jest najwłaściwszy w dociekaniu istoty tajemnicy człowieka i jego doświadczenia. W istocie metafora jako szczególny przypadek analogii-sytuując się pomiędzy dosłownością a przenośnią-uwyraźnia niepewność i nieoczywistość losu człowieka oraz jego świata, wychodząc naprzeciw dramatycznemu wymiarowi owego uniwersum 2. Nic przeto dziwnego, że owa określająca człowieka jako istotę
Paedagogia Christiana, May 10, 2016
Bydgoszcz W labiryncie wolności i odpowiedzialności za słowo "Wolność bez odpowiedzialności prowa... more Bydgoszcz W labiryncie wolności i odpowiedzialności za słowo "Wolność bez odpowiedzialności prowadzi do destrukcji" Mihaly Csikszentmihalyi Uwagi wprowadzające Wolność i odpowiedzialność stanowią jeden z głównych problemów refleksji etycznej, dotyczących ontologicznych podstaw działalności ludzkiej, ewidentnie zaświadczających o conditio humana człowieka 2 , zwłasz
Przegląd Pedagogiczny, 2014
Autorka podejmuje kwestię wartości ponadczasowych uniwersytetu, odwołując się do myśli polskiego ... more Autorka podejmuje kwestię wartości ponadczasowych uniwersytetu, odwołując się do myśli polskiego filozofa, psychologa i pedagoga, twórcy i organizatora Szkoły Lwowsko-Warszawskiej-Kazimierza Twardowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem urzekającego mądrością i niepowtarzalnym pięknem eseju pt. O dostojeństwie Uniwersytetu (1933). Zawarte w eseju przemyślenia Twardowskiego do dziś nie straciły swej aktualności. Wartości takie jak prawda, rzetelność, uczciwość, odpowiedzialność, tolerancja, sprawiedliwość, twórczość, godność są ponadczasowe, szczególnie cenne i niezwykle ważne w sferze naukowej oraz w życiu społecznym, niezależnie od przetaczających się przez świat trendów tudzież lansowanej mody. Zaświadcza ewidentnie aktualność myśli Twardowskiego retoryka współczesnych dokumentów dotyczących uniwersytetów, np. Magna Charta Universitatum (1988); Deklaracja Praska (2001); Deklaracja z Glasgow (2005) i innych, w których autorzy z różnej perspektywy nawiązują do przemyśleń twórcy eseju O dostojeństwie Uniwersytetu. Z perspektywy przeprowadzonych rozważań, na temat wartości ponadczasowych uniwersytetu w myśli Kazimierza Twardowskiego, wyłania się dla współczesności pytanie natury zasadniczej, a mianowicie-jakie są zadania uniwersytetu w XXi wieku. W rzeczy samej odpowiedź kieruje uwagę na takie odwieczne zadania, jakie na przestrzeni dziejów uobecniały się w uniwersytecie, tj. prowadzenie badań, nauczanie, służba społeczna, dbałość o uniwersyteckie wartości, pielęgnacja etosu i rozwój kultury akademickiej Słowa kluczowe: Kazimierz Twardowski, uniwersytet wartości ponadczasowych, prawda, rzetelność, uczciwość, odpowiedzialność, tolerancja, sprawiedliwość, twórczość, godność, etos, kultura akademicka. Kto się zaciąga pod sztandar nauki, musi się wyrzec wszystkiego, co mogłoby go zepchnąć z drogi sztandarem tym wskazywanej. Musi więc przede wszystkim usilnie pracować nad wyrzeczeniem się wszelkich uprzedzeń, które mogą mu zagrodzić drogę, wiodącą ku wiedzy obiektywnej, a które mają swe źródło w tradycjach, w zwyczajach, we wpływach otoczenia, w osobistych zamiłowaniach i wstrętach.
A few preliminary observations. The idea of lifelong learning is one of the main challenges of to... more A few preliminary observations. The idea of lifelong learning is one of the main challenges of today's rapidly changing world. Fundamental social changes, especially those such as globalization, diversification of lifestyles, demographic changes, including the lengthening of life expectancy and aging of societies, have led to the emergence of the concept of a "learning society". The culture of continuous learning and development of people of all ages, at all levels and in all possible areas, is being popularized in a "learning society". Such a society is seen as capable of taking today's tasks and addressing the challenges of the future. The issues in this area are the subject of interest of representatives of various academic disciplines, especially educators, psychologists, sociologists, and others. However, due to the lengthening of human life and aging of societies, as well as due to the growth of aspirations of the elderly, there is a need to address these issues of increasing complexity over and over again, in order to, on the one hand, meet half way the expectations of the people operating in an intensively changing world and provide the sustainable development of current and future generations, on the other. The issue of supporting and motivating older people in the process of education undertaken by them in old age is of paramount importance in this problem area. It is in its essence that the process of acquiring new knowledge by older people is unique for this particular reason that in old age individual characteristics of each person involved in education play a substantial role, in particular their socio-cultural development, resources of knowledge and experience, as well as their physical and psychological condition. Constitutive dimensions of the concept of lifelong learning for sustainable development with particular emphasis on the axiological dimension. In the process of lifelong learning continuous education for sustainable development one can distinguish various constitutive dimensions, in particular such as: (a) biogeneticdiverse ontogenetic opportunities in the development of an individual-different levels of physical and mental abilities of older people, their health problems and symptoms of disability; (b) pedagogical-subjective interpersonal relationships reducing the distance between young and older people in the process of teaching/learning, careful selection of teaching content, curricula, different types and forms of organization of classes, rules, techniques, methods and customization of this process, strategies, monitoring and assessment of teaching/learning outcomes including individualized alternative methods of evaluation of learners' performance; (c) psychological-psychological constitution of learners, their interests, attitudes, level of emotional development and their intrinsic and extrinsic motivation to learn in old age; (d) axiological-experiencing values in the process of lifelong learning, including experiencing the value of
Kwartalnik Pedagogiczny, 2012
Dyskurs w edukacji akademickiej Kilka uwag wprowadzających Termin dyskurs od kilku dziesięcioleci... more Dyskurs w edukacji akademickiej Kilka uwag wprowadzających Termin dyskurs od kilku dziesięcioleci upowszechnił się niemal we wszystkich sferach współczesnego życia społeczno-kulturowego, pretendując do kluczowych kategorii w naukach społecznych, zwłaszcza w socjologii. Niewątpliwie zaświadcza o tym stanie rzeczy zdumiewająco wręcz narastająca popularność tego pojęcia, wpisującego się dość ekspansywnie w nurt współczesnych przemian, w takich zwłaszcza sferach, jak polityka, ekonomia, edukacja, religia i inne. Do niepokojących zjawisk zaliczyć trzeba niejednokrotne uobecnianie się tego terminu jako pełniącego bardziej dekoracyjną rolę niż będącego z różnych względów merytorycznie uzasadnioną potrzebą czy nieodzownością. Toteż nie bez racji formułowany bywa zarzut nadużywania tej kategorii, a nawet posługiwania się nią niejako "na wyrost" w nurcie modnych trendów. Niemniej jednak trzeba zauważyć, iż w niektórych kompendiach wiedzy, jakoby "przezornie", kategoria dyskursu bywa pomijana bądź też bagatelizowana, co, rzecz oczywista, nie wychodzi naprzeciw dociekaniu istoty tego terminu, jak również nie przyczynia się do określenia zasadności posługiwania się nim. Wyłaniające się w związku z tym stanem rzeczy rozmaite obiekcje oraz narastające kontrowersje bez wątpienia skłaniają do wnikliwego rozważania problematyki dyskursu na gruncie różnych dyscyplin naukowych 1. Jak dotąd bowiem, nie rozstrzygnięto w sposób satysfakcjonujący kwestii terminologicznych, dotyczących dyskursu, na co między innymi zwracałam uwagę odnosząc się do znaczenia takich pojęć, jak rozmowa, dyskusja, dialog i dyskurs. Uzasadniałam-wbrew pojawiającym się niejednokrotnie tendencjom-iż nie jakimkolwiek rozmowom, tudzież wszelkim wymianom poglądów, również nie dowolnej dyskusji, jak i nie każdemu dialogowi można tudzież należy przypisać miano dyskursu. Więcej nawet, argumentowałam, iż nie każdy tekst naukowy, jak również nie każdy wygłoszony wykład jest sam w sobie dyskursem, dopóki nie stanie się przedmiotem kompetentnej wymiany poglądów, inspirującym do prezentowania stanowisk, motywującym do kreatywnego projektowania alternatywnych twierdzeń, konstruowania teorii warunkujących rozwój nauki etc. 2 Powracam jeszcze do tych kwestii w dalszych rozważaniach.
Autorka podejmuje kwestię wartości ponadczasowych uniwersytetu, odwołując się do myśli polskiego ... more Autorka podejmuje kwestię wartości ponadczasowych uniwersytetu, odwołując się do myśli polskiego filozofa, psychologa i pedagoga, twórcy i organizatora Szkoły Lwowsko-Warszawskiej-Kazimierza Twardowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem urzekającego mądrością i niepowtarzalnym pięknem eseju pt. O dostojeństwie Uniwersytetu (1933). Zawarte w eseju przemyślenia Twardowskiego do dziś nie straciły swej aktualności. Wartości takie jak prawda, rzetelność, uczciwość, odpowiedzialność, tolerancja, sprawiedliwość, twórczość, godność są ponadczasowe, szczególnie cenne i niezwykle ważne w sferze naukowej oraz w życiu społecznym, niezależnie od przetaczających się przez świat trendów tudzież lansowanej mody. Zaświadcza ewidentnie aktualność myśli Twardowskiego retoryka współczesnych dokumentów dotyczących uniwersytetów, np. Magna Charta Universitatum (1988); Deklaracja Praska (2001); Deklaracja z Glasgow (2005) i innych, w których autorzy z różnej perspektywy nawiązują do przemyśleń twórcy eseju O dostojeństwie Uniwersytetu. Z perspektywy przeprowadzonych rozważań, na temat wartości ponadczasowych uniwersytetu w myśli Kazimierza Twardowskiego, wyłania się dla współczesności pytanie natury zasadniczej, a mianowicie-jakie są zadania uniwersytetu w XXi wieku. W rzeczy samej odpowiedź kieruje uwagę na takie odwieczne zadania, jakie na przestrzeni dziejów uobecniały się w uniwersytecie, tj. prowadzenie badań, nauczanie, służba społeczna, dbałość o uniwersyteckie wartości, pielęgnacja etosu i rozwój kultury akademickiej Słowa kluczowe: Kazimierz Twardowski, uniwersytet wartości ponadczasowych, prawda, rzetelność, uczciwość, odpowiedzialność, tolerancja, sprawiedliwość, twórczość, godność, etos, kultura akademicka. Kto się zaciąga pod sztandar nauki, musi się wyrzec wszystkiego, co mogłoby go zepchnąć z drogi sztandarem tym wskazywanej. Musi więc przede wszystkim usilnie pracować nad wyrzeczeniem się wszelkich uprzedzeń, które mogą mu zagrodzić drogę, wiodącą ku wiedzy obiektywnej, a które mają swe źródło w tradycjach, w zwyczajach, we wpływach otoczenia, w osobistych zamiłowaniach i wstrętach.
Język, Religia, Tożsamość, Dec 31, 2023
Summary Identity is one of the most important categories that organizes human relations with the... more Summary
Identity is one of the most important categories that organizes human relations with the world. The issue of identity is dealt with by numerous fields of science, especially the humanities and social sciences. The review of the literature shows, however, that the axiological approach to this issue is usually signaled in the background of more important issues, or - if it is present at all - it is usually placed in the background of considerations. Meanwhile, outside the sphere of values and bypassing evaluation processes, it is not fully possible to provide an exhaustive answer to key questions regarding individual/personal identity and social/group communities. The article high-lights the most important issues of the undertaken issue of identity from the axiological perspec-tive. However, there are still many important issues to consider in this field, not only in terms of axiology.
Urszula Ostrowska
Roczniki Pedagogiczne, Jul 1, 2024
Образование через всю жизнь: непрерывное образование в интересах устойчивого развития, 2013
A few preliminary observations. The idea of lifelong learning is one of the main challenges of to... more A few preliminary observations. The idea of lifelong learning is one of the main challenges of today's rapidly changing world. Fundamental social changes, especially those such as globalization, diversification of lifestyles, demographic changes, including the lengthening of life expectancy and aging of societies, have led to the emergence of the concept of a "learning society". The culture of continuous learning and development of people of all ages, at all levels and in all possible areas, is being popularized in a "learning society". Such a society is seen as capable of taking today's tasks and addressing the challenges of the future. The issues in this area are the subject of interest of representatives of various academic disciplines, especially educators, psychologists, sociologists, and others. However, due to the lengthening of human life and aging of societies, as well as due to the growth of aspirations of the elderly, there is a need to address these issues of increasing complexity over and over again, in order to, on the one hand, meet half way the expectations of the people operating in an intensively changing world and provide the sustainable development of current and future generations, on the other. The issue of supporting and motivating older people in the process of education undertaken by them in old age is of paramount importance in this problem area. It is in its essence that the process of acquiring new knowledge by older people is unique for this particular reason that in old age individual characteristics of each person involved in education play a substantial role, in particular their socio-cultural development, resources of knowledge and experience, as well as their physical and psychological condition. Constitutive dimensions of the concept of lifelong learning for sustainable development with particular emphasis on the axiological dimension. In the process of lifelong learning continuous education for sustainable development one can distinguish various constitutive dimensions, in particular such as: (a) biogeneticdiverse ontogenetic opportunities in the development of an individual-different levels of physical and mental abilities of older people, their health problems and symptoms of disability; (b) pedagogical-subjective interpersonal relationships reducing the distance between young and older people in the process of teaching/learning, careful selection of teaching content, curricula, different types and forms of organization of classes, rules, techniques, methods and customization of this process, strategies, monitoring and assessment of teaching/learning outcomes including individualized alternative methods of evaluation of learners' performance; (c) psychological-psychological constitution of learners, their interests, attitudes, level of emotional development and their intrinsic and extrinsic motivation to learn in old age; (d) axiological-experiencing values in the process of lifelong learning, including experiencing the value of
Przegląd Pedagogiczny, 2011
Dyskurs w edukacji akademickiej Kilka uwag wprowadzających Termin dyskurs od kilku dziesięcioleci... more Dyskurs w edukacji akademickiej Kilka uwag wprowadzających Termin dyskurs od kilku dziesięcioleci upowszechnił się niemal we wszystkich sferach współczesnego życia społeczno-kulturowego, pretendując do kluczowych kategorii w naukach społecznych, zwłaszcza w socjologii. Niewątpliwie zaświadcza o tym stanie rzeczy zdumiewająco wręcz narastająca popularność tego pojęcia, wpisującego się dość ekspansywnie w nurt współczesnych przemian, w takich zwłaszcza sferach, jak polityka, ekonomia, edukacja, religia i inne. Do niepokojących zjawisk zaliczyć trzeba niejednokrotne uobecnianie się tego terminu jako pełniącego bardziej dekoracyjną rolę niż będącego z różnych względów merytorycznie uzasadnioną potrzebą czy nieodzownością. Toteż nie bez racji formułowany bywa zarzut nadużywania tej kategorii, a nawet posługiwania się nią niejako "na wyrost" w nurcie modnych trendów. Niemniej jednak trzeba zauważyć, iż w niektórych kompendiach wiedzy, jakoby "przezornie", kategoria dyskursu bywa pomijana bądź też bagatelizowana, co, rzecz oczywista, nie wychodzi naprzeciw dociekaniu istoty tego terminu, jak również nie przyczynia się do określenia zasadności posługiwania się nim. Wyłaniające się w związku z tym stanem rzeczy rozmaite obiekcje oraz narastające kontrowersje bez wątpienia skłaniają do wnikliwego rozważania problematyki dyskursu na gruncie różnych dyscyplin naukowych 1. Jak dotąd bowiem, nie rozstrzygnięto w sposób satysfakcjonujący kwestii terminologicznych, dotyczących dyskursu, na co między innymi zwracałam uwagę odnosząc się do znaczenia takich pojęć, jak rozmowa, dyskusja, dialog i dyskurs. Uzasadniałam-wbrew pojawiającym się niejednokrotnie tendencjom-iż nie jakimkolwiek rozmowom, tudzież wszelkim wymianom poglądów, również nie dowolnej dyskusji, jak i nie każdemu dialogowi można tudzież należy przypisać miano dyskursu. Więcej nawet, argumentowałam, iż nie każdy tekst naukowy, jak również nie każdy wygłoszony wykład jest sam w sobie dyskursem, dopóki nie stanie się przedmiotem kompetentnej wymiany poglądów, inspirującym do prezentowania stanowisk, motywującym do kreatywnego projektowania alternatywnych twierdzeń, konstruowania teorii warunkujących rozwój nauki etc. 2 Powracam jeszcze do tych kwestii w dalszych rozważaniach.
Roczniki Pedagogiczne, Aug 16, 2021
Language, individual & society, 2015
Kwartalnik Pedagogiczny, 2012
Roczniki Pedagogiczne, 2017
DOAJ (DOAJ: Directory of Open Access Journals), Apr 1, 2014
Undertaking the issues addressed in this article was influenced by at least a couple of reasons, ... more Undertaking the issues addressed in this article was influenced by at least a couple of reasons, among which especially the fact of spreading the concept of discourse in various spheres of social life, despite the vague, imprecise meaning of the term, the sense of which usually emerges from the context in which it is used. Moreover, what seems interesting is the broad enough discretion in the use of the category of discourse by the authors of papers of various problem scope and level and singling out different types of discourse in the considerations undertaken (i.e., political, legal, historical, philosophical, educational, scientific, etc.) without clear criteria of this typology. What is more, the issue of qualitative research on discourse, which is still not adequately appreciated, not only in the sciences of education, also appears to be important. Forum Oświatowe 1(51) Część I. Studia i rozprawy I begin my considerations with a few introductory remarks, and then refer to the more important etymological issues, and consider the question of importance of discourse. Furthermore, I pay attention to the emerging problems with the concept of discourse and refer to some selected aspects of discourse research, including the role and position of the researcher. Finally, I attempt to summarize the discussion.
Paedagogia Christiana, Sep 28, 2021
Contemporary human sciences, practicing their subject of research and implementing the set goals ... more Contemporary human sciences, practicing their subject of research and implementing the set goals and tasks, are more and more willing to establish interdisciplinary contacts using the scientific achievements of various disciplines supporting and expanding their own achievements and development opportunities. The beginning of our century was dominated by the 'great revolution' supported by science and its achievements, confronting man with even greater tasks to be solved and dilemmas of an unprecedented scale of complexity and problematic. Meanwhile, in the face of experiencing the insufficiency of knowledge about man, transhumanism promotes more and more projects to overcome human limitations to improve the human condition. This state of affairs presents science and education with challenges that will not be easy to face in the face of emerging dilemmas, and at the same time generates numerous key problems ad deliberandum.
Język, Religia, Tożsamość, Jul 29, 2021
Paedagogia Christiana, Jul 2, 2018
Droga do wolności jako dramat. Wokół Tischnerowskiej koncepcji filozofii wolności Namysł nad inte... more Droga do wolności jako dramat. Wokół Tischnerowskiej koncepcji filozofii wolności Namysł nad intelektualnym dziedzictwem filozofa, teologa, eseisty, księdza Józefa Tischnera, zwłaszcza nad zajmującą ważne miejsce w jego refleksji koncepcją wolności z perspektywy autorskiej filozofii dramatu, fascynująco inspiruje do odczytywania płynącego z owej bogatej spuścizny przesłania. Podążanie tropem Tischnerowskiego "myślenia z wnętrza metafory" 1 umożliwia odkrywanie architektoniki kreowanej przez filozofa drogi do wolności człowieka jako istoty dramatycznej. W przekonaniu "myśliciela z wnętrza metafory" to właśnie język metaforyczny jest najwłaściwszy w dociekaniu istoty tajemnicy człowieka i jego doświadczenia. W istocie metafora jako szczególny przypadek analogii-sytuując się pomiędzy dosłownością a przenośnią-uwyraźnia niepewność i nieoczywistość losu człowieka oraz jego świata, wychodząc naprzeciw dramatycznemu wymiarowi owego uniwersum 2. Nic przeto dziwnego, że owa określająca człowieka jako istotę
Paedagogia Christiana, May 10, 2016
Bydgoszcz W labiryncie wolności i odpowiedzialności za słowo "Wolność bez odpowiedzialności prowa... more Bydgoszcz W labiryncie wolności i odpowiedzialności za słowo "Wolność bez odpowiedzialności prowadzi do destrukcji" Mihaly Csikszentmihalyi Uwagi wprowadzające Wolność i odpowiedzialność stanowią jeden z głównych problemów refleksji etycznej, dotyczących ontologicznych podstaw działalności ludzkiej, ewidentnie zaświadczających o conditio humana człowieka 2 , zwłasz
Przegląd Pedagogiczny, 2014
Autorka podejmuje kwestię wartości ponadczasowych uniwersytetu, odwołując się do myśli polskiego ... more Autorka podejmuje kwestię wartości ponadczasowych uniwersytetu, odwołując się do myśli polskiego filozofa, psychologa i pedagoga, twórcy i organizatora Szkoły Lwowsko-Warszawskiej-Kazimierza Twardowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem urzekającego mądrością i niepowtarzalnym pięknem eseju pt. O dostojeństwie Uniwersytetu (1933). Zawarte w eseju przemyślenia Twardowskiego do dziś nie straciły swej aktualności. Wartości takie jak prawda, rzetelność, uczciwość, odpowiedzialność, tolerancja, sprawiedliwość, twórczość, godność są ponadczasowe, szczególnie cenne i niezwykle ważne w sferze naukowej oraz w życiu społecznym, niezależnie od przetaczających się przez świat trendów tudzież lansowanej mody. Zaświadcza ewidentnie aktualność myśli Twardowskiego retoryka współczesnych dokumentów dotyczących uniwersytetów, np. Magna Charta Universitatum (1988); Deklaracja Praska (2001); Deklaracja z Glasgow (2005) i innych, w których autorzy z różnej perspektywy nawiązują do przemyśleń twórcy eseju O dostojeństwie Uniwersytetu. Z perspektywy przeprowadzonych rozważań, na temat wartości ponadczasowych uniwersytetu w myśli Kazimierza Twardowskiego, wyłania się dla współczesności pytanie natury zasadniczej, a mianowicie-jakie są zadania uniwersytetu w XXi wieku. W rzeczy samej odpowiedź kieruje uwagę na takie odwieczne zadania, jakie na przestrzeni dziejów uobecniały się w uniwersytecie, tj. prowadzenie badań, nauczanie, służba społeczna, dbałość o uniwersyteckie wartości, pielęgnacja etosu i rozwój kultury akademickiej Słowa kluczowe: Kazimierz Twardowski, uniwersytet wartości ponadczasowych, prawda, rzetelność, uczciwość, odpowiedzialność, tolerancja, sprawiedliwość, twórczość, godność, etos, kultura akademicka. Kto się zaciąga pod sztandar nauki, musi się wyrzec wszystkiego, co mogłoby go zepchnąć z drogi sztandarem tym wskazywanej. Musi więc przede wszystkim usilnie pracować nad wyrzeczeniem się wszelkich uprzedzeń, które mogą mu zagrodzić drogę, wiodącą ku wiedzy obiektywnej, a które mają swe źródło w tradycjach, w zwyczajach, we wpływach otoczenia, w osobistych zamiłowaniach i wstrętach.
A few preliminary observations. The idea of lifelong learning is one of the main challenges of to... more A few preliminary observations. The idea of lifelong learning is one of the main challenges of today's rapidly changing world. Fundamental social changes, especially those such as globalization, diversification of lifestyles, demographic changes, including the lengthening of life expectancy and aging of societies, have led to the emergence of the concept of a "learning society". The culture of continuous learning and development of people of all ages, at all levels and in all possible areas, is being popularized in a "learning society". Such a society is seen as capable of taking today's tasks and addressing the challenges of the future. The issues in this area are the subject of interest of representatives of various academic disciplines, especially educators, psychologists, sociologists, and others. However, due to the lengthening of human life and aging of societies, as well as due to the growth of aspirations of the elderly, there is a need to address these issues of increasing complexity over and over again, in order to, on the one hand, meet half way the expectations of the people operating in an intensively changing world and provide the sustainable development of current and future generations, on the other. The issue of supporting and motivating older people in the process of education undertaken by them in old age is of paramount importance in this problem area. It is in its essence that the process of acquiring new knowledge by older people is unique for this particular reason that in old age individual characteristics of each person involved in education play a substantial role, in particular their socio-cultural development, resources of knowledge and experience, as well as their physical and psychological condition. Constitutive dimensions of the concept of lifelong learning for sustainable development with particular emphasis on the axiological dimension. In the process of lifelong learning continuous education for sustainable development one can distinguish various constitutive dimensions, in particular such as: (a) biogeneticdiverse ontogenetic opportunities in the development of an individual-different levels of physical and mental abilities of older people, their health problems and symptoms of disability; (b) pedagogical-subjective interpersonal relationships reducing the distance between young and older people in the process of teaching/learning, careful selection of teaching content, curricula, different types and forms of organization of classes, rules, techniques, methods and customization of this process, strategies, monitoring and assessment of teaching/learning outcomes including individualized alternative methods of evaluation of learners' performance; (c) psychological-psychological constitution of learners, their interests, attitudes, level of emotional development and their intrinsic and extrinsic motivation to learn in old age; (d) axiological-experiencing values in the process of lifelong learning, including experiencing the value of
Kwartalnik Pedagogiczny, 2012
Dyskurs w edukacji akademickiej Kilka uwag wprowadzających Termin dyskurs od kilku dziesięcioleci... more Dyskurs w edukacji akademickiej Kilka uwag wprowadzających Termin dyskurs od kilku dziesięcioleci upowszechnił się niemal we wszystkich sferach współczesnego życia społeczno-kulturowego, pretendując do kluczowych kategorii w naukach społecznych, zwłaszcza w socjologii. Niewątpliwie zaświadcza o tym stanie rzeczy zdumiewająco wręcz narastająca popularność tego pojęcia, wpisującego się dość ekspansywnie w nurt współczesnych przemian, w takich zwłaszcza sferach, jak polityka, ekonomia, edukacja, religia i inne. Do niepokojących zjawisk zaliczyć trzeba niejednokrotne uobecnianie się tego terminu jako pełniącego bardziej dekoracyjną rolę niż będącego z różnych względów merytorycznie uzasadnioną potrzebą czy nieodzownością. Toteż nie bez racji formułowany bywa zarzut nadużywania tej kategorii, a nawet posługiwania się nią niejako "na wyrost" w nurcie modnych trendów. Niemniej jednak trzeba zauważyć, iż w niektórych kompendiach wiedzy, jakoby "przezornie", kategoria dyskursu bywa pomijana bądź też bagatelizowana, co, rzecz oczywista, nie wychodzi naprzeciw dociekaniu istoty tego terminu, jak również nie przyczynia się do określenia zasadności posługiwania się nim. Wyłaniające się w związku z tym stanem rzeczy rozmaite obiekcje oraz narastające kontrowersje bez wątpienia skłaniają do wnikliwego rozważania problematyki dyskursu na gruncie różnych dyscyplin naukowych 1. Jak dotąd bowiem, nie rozstrzygnięto w sposób satysfakcjonujący kwestii terminologicznych, dotyczących dyskursu, na co między innymi zwracałam uwagę odnosząc się do znaczenia takich pojęć, jak rozmowa, dyskusja, dialog i dyskurs. Uzasadniałam-wbrew pojawiającym się niejednokrotnie tendencjom-iż nie jakimkolwiek rozmowom, tudzież wszelkim wymianom poglądów, również nie dowolnej dyskusji, jak i nie każdemu dialogowi można tudzież należy przypisać miano dyskursu. Więcej nawet, argumentowałam, iż nie każdy tekst naukowy, jak również nie każdy wygłoszony wykład jest sam w sobie dyskursem, dopóki nie stanie się przedmiotem kompetentnej wymiany poglądów, inspirującym do prezentowania stanowisk, motywującym do kreatywnego projektowania alternatywnych twierdzeń, konstruowania teorii warunkujących rozwój nauki etc. 2 Powracam jeszcze do tych kwestii w dalszych rozważaniach.
Autorka podejmuje kwestię wartości ponadczasowych uniwersytetu, odwołując się do myśli polskiego ... more Autorka podejmuje kwestię wartości ponadczasowych uniwersytetu, odwołując się do myśli polskiego filozofa, psychologa i pedagoga, twórcy i organizatora Szkoły Lwowsko-Warszawskiej-Kazimierza Twardowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem urzekającego mądrością i niepowtarzalnym pięknem eseju pt. O dostojeństwie Uniwersytetu (1933). Zawarte w eseju przemyślenia Twardowskiego do dziś nie straciły swej aktualności. Wartości takie jak prawda, rzetelność, uczciwość, odpowiedzialność, tolerancja, sprawiedliwość, twórczość, godność są ponadczasowe, szczególnie cenne i niezwykle ważne w sferze naukowej oraz w życiu społecznym, niezależnie od przetaczających się przez świat trendów tudzież lansowanej mody. Zaświadcza ewidentnie aktualność myśli Twardowskiego retoryka współczesnych dokumentów dotyczących uniwersytetów, np. Magna Charta Universitatum (1988); Deklaracja Praska (2001); Deklaracja z Glasgow (2005) i innych, w których autorzy z różnej perspektywy nawiązują do przemyśleń twórcy eseju O dostojeństwie Uniwersytetu. Z perspektywy przeprowadzonych rozważań, na temat wartości ponadczasowych uniwersytetu w myśli Kazimierza Twardowskiego, wyłania się dla współczesności pytanie natury zasadniczej, a mianowicie-jakie są zadania uniwersytetu w XXi wieku. W rzeczy samej odpowiedź kieruje uwagę na takie odwieczne zadania, jakie na przestrzeni dziejów uobecniały się w uniwersytecie, tj. prowadzenie badań, nauczanie, służba społeczna, dbałość o uniwersyteckie wartości, pielęgnacja etosu i rozwój kultury akademickiej Słowa kluczowe: Kazimierz Twardowski, uniwersytet wartości ponadczasowych, prawda, rzetelność, uczciwość, odpowiedzialność, tolerancja, sprawiedliwość, twórczość, godność, etos, kultura akademicka. Kto się zaciąga pod sztandar nauki, musi się wyrzec wszystkiego, co mogłoby go zepchnąć z drogi sztandarem tym wskazywanej. Musi więc przede wszystkim usilnie pracować nad wyrzeczeniem się wszelkich uprzedzeń, które mogą mu zagrodzić drogę, wiodącą ku wiedzy obiektywnej, a które mają swe źródło w tradycjach, w zwyczajach, we wpływach otoczenia, w osobistych zamiłowaniach i wstrętach.