Ayşe Yiğit Şakar | Istanbul Arel University (original) (raw)

Papers by Ayşe Yiğit Şakar

In the face of increased energy demand in recent years, many countries have been paying attention... more In the face of increased energy demand in recent years, many countries have been paying attention to searching for renewable energy sources and studies for providing energy productivity in order to decrease the external dependence in energy supply. One of the three most significant goals of European Union's energy policy, foreseen to be generated till 2020 and called as 20-20-20, is to increase energy productivity and provide %20 decrease in primary energy consumption according to the foreseen values. With energy productivity policies, it is possible to reduce energy demand at macro and micro level. Within this context, in Turkey especially in energy intensive industry sector, there is a high capasity of energy productivity which cannot be underestimated. In this study, tax incentives provided for investments to be made in Turkey within the field of energy productivity will be analyzed and recommendations will be presented. ENERJİ VERİMLİLİĞİ ALANINDA YAPILACAK YATIRIMLARA SAĞLANAN VERGİSEL TEŞVİKLER: TÜRKİYE UYGULAMASI ÖZET Pek çok ülke, son yıllarda artan enerji talebi karşısında enerji arzında yaşadığı dışa bağımlılığı azaltmak için yenilenebilir enerji kaynakları arayışına ve enerji verimliliğini sağlamaya yönelik çalışmalara önem vermektedir. Avrupa Birliği'nin enerji politikasının 2020'ye kadar gerçekleştirilmesi öngörülen, 20-20-20 olarak adlandırılan en önemli üç hedefinden biri de enerji verimliliğini arttırmak ve birincil enerji tüketiminde, öngörülen değerlere göre %20 azalma sağlamaktır. Enerji verimliliği politikaları ile makro ve mikro düzeyde enerji talebini azaltmak mümkündür. Bu kapsamda Türkiye'de özellikle enerji yoğun sanayi sektöründe hiç de küçümsenmeyecek enerji verimliliği kapasitesi mevcuttur. Bu çalışmada Türkiye'de enerji

Countries make reductions in direct tax rates to attract foreign investments. In order to avoid t... more Countries make reductions in direct tax rates to attract foreign investments. In order to avoid this situation leading to an unfair tax competition, instead of decreasing the corporation tax wholly, tax incentives for industrial property rights which contribute innovation are prefered. The dynamism of industrial property rights is higher compared to the other production factors and it is more susceptible to tax incentives. Lately, countries have begun tax incentive applications called either "patent box regime" or "innovation box regime" in order to attract innovative international companies to themselves.

Accounting profession has evolved and with the use of computer technology, many concepts related ... more Accounting profession has evolved and with the use of computer technology, many concepts related to accounting have emerged. This study considers one of such, e-bookkeeping, and uncovers the attitudes of accounting professionals towards e-bookkeeping practice in Turkey. An important point is that this practice has not gone into effect at the time this study is prepared, thus these attitudes are preliminary. The results yield that accounting professionals' attitudes depend on five factors and these attitudes change solely according to the size of business.

ÖZ 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun geçici 3 üncü maddesi gereğince, Serbest Bölgelerde ür... more ÖZ
3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun geçici 3 üncü maddesi gereğince,
Serbest Bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az % 85’ini yurtdışına
ihraç eden mükelleflerin istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler
gelir vergisinden müstesnadır.
İşveren personel ücretlerinden gelir vergisi kesecek, yıl sonuna kadar tecil
edilen bu vergi, ihracat şartının gerçekleştiği Yeminli Mali Müşavir Raporu ile
ispatlandığında, işveren lehine terkin edilecektir. Yani Devlet tahakkuk etmiş bu
vergiyi, ihracatı ödüllendirme amacıyla işverene bırakmaktadır. % 85 ihracat şartını
yerine getiremeyen mükelleflerden ise vergiler cezasız olarak, fakat gecikme
zammıyla birlikte tahsil edilecektir. Düzenleme ihracatı teşvik amaçlı ve işveren
lehine bir düzenlemedir. Personelin net ücretlerini arttırmak gibi bir amacı yoktur.
Hukuki durum bu olmakla birlikte, konu işçi sendikaları ve iş müfettişleri
tarafından yanlış yorumlanmakta ve ücretlerin gelir vergisinden istisna edildiği
gerekçesiyle gelir vergisi kesilmemesi, kesilenlerin de personele iade edilmesi
gerektiği iddiasıyla dava açılmaktadır. Bu makalede uyuşmazlığa sebep
olan durum açıklığa kavuşturulmakta ve çözüm önerilmektedir.
Anahtar Sözcükler: Serbest bölge, gelir vergisi, serbest bölgelerde gelir
vergisi istisnası, ücret, ücretlere tanınan istisna.
ABSTRACT
According to the temporary third Article of Free Zones Act no:3218; the
wages paid to the personnel, who are employed by the taxpayers that export
at least 85% of the FOB value of the products produced in the free zones, areThe employer will take income tax from the personnel wages, and this tax
that is deferred until end of the year will be erased in favor of the employer
when the condition of the export is verified by the Sworn- in Certified Public
Accountant report.
In other words, the government leaves this accrued tax to the employer
with the aim of rewarding exports. The taxes will be punishment free but will
be collected with late payment penaltie from the tax payers who cannot fulfill
the 85% export condition.
The set up aims to encourage exporting and is in favor of the employer. It
doesn’t have an aim to increase the net wages of the personnel.
While this is the official situation, the subject is wrongly interpreted by the
worker unions and labor inspectors and lawsuits are opened with the claims
that the income wages aren’t collected because of the wages’ exclusion from
income tax and the claim that the collected are return to the personnel.
In this article, the situation that causes inconsistency is cleared and a solution
is proposed.
Keywords: Free zone, income tax, income tax exclusion in free zones,
wages, exclusion on wages.

Öz Türk Gelir İdaresi Başkanlığı e- devlet uygulamaları kapsamında 1998 yılında Vergi Dairesi Tam... more Öz
Türk Gelir İdaresi Başkanlığı e- devlet uygulamaları kapsamında 1998
yılında Vergi Dairesi Tam Otomasyon Projesi’ni (VEDOP) başlatmıştır.
Bu proje, VEDOP1, VEDOP2, VEDOP 3 aşamalarından oluşmaktadır.
VEDOP–3 doğrultusunda kamu alacaklarının süratle tahsili, takip masraflarının
ve idarenin iş yükünün azaltılması, zaman tasarrufu sağlanması
amacıyla elektronik haciz (e-haciz) projesi geliştirilmiştir. E- haciz uygulamasının
temeli 2006 yılında 6183 sayılı Kanun’un 79. maddesinde yapılan
düzenlemeye dayanmaktadır. Bu düzenleme ile üçüncü kişiler nezdindeki
varlıkların elektronik ortamda haczi mümkün hale gelmiştir. E- haciz
projesinin üç tarafı vardır: Vergi dairesi, Merkezi Kayıt Kuruluşu ve banka.
Bu bildirinin konusu, Türkiye’deki vergi mükellefleri için oldukça yeni
bir uygulama olan elektronik hacizi tanıtmak ve aksayan yönlerini tespit
etmektir.
Anahtar Sözcükler: e-devlet, e-haciz, e-ihtiyati haciz, Vergi Dairesi
Tam Otomasyon Projesi (VEDOP)
Abstract
Turkish Revenue Administration launched the Project of Overall Automation
of Tax Office (VEDOP) within e-goverment applications in 1998.
This project consists of the phases of VEDOP 1, VEDOP 2, VEDOP-3.
Electronic Lien (e-lien) project has been developed in order to collect
the debt receivables, to decrease the pursuit expenditure and workload ofadministration in line with VEDOP 3. The application of e-lien is based
on the arrangement of the article 79 in the Public Receivables Collection
Procedure Law, actualized in 2006. This arrangement enabled lien of the
properties in care of third parties in the electronic environment. There are
three parties in the project of e-lien: Tax office, Central Registry Organization
and the bank. The topic of this essay is to introduce the electronic
lien and to define the shortcomings of it, being a new application in Turkey
for taxpayers.
Key Words: e- government, e-lien, e- precautionary lien, Project of Overall Automation of Tax Office (VEDOP).

Devletin önemli görevlerinden biri de fırsat eĢitliği çerçevesinde eğitim hizmetini sunmaktadır. ... more Devletin önemli görevlerinden biri de fırsat eĢitliği çerçevesinde eğitim hizmetini sunmaktadır. Çünkü eğitim hizmeti yarı kamusal bir hizmettir. Devletin, özellikle yüksek öğretim alanında, hizmetlerinin yetersiz kalması vakıf üniversitelerinin oluĢmasının yolunu açmıĢtır. Bu hizmetin kamu ile birlikte kamunun yetersiz kaldığı yerde vakıfların kurmuĢ olduğu üniversiteler tarafından sunulmuĢ olması, hizmetin kamusal niteliğini ortadan kaldırmamaktadır.

Yaklaşım / Mayıs 2010 / Sayı: 209

Haksız vergi rekabeti, sermaye dolaĢım serbestisi ve kolaylığı nedeniyle bir küreselleĢme sorunu ... more Haksız vergi rekabeti, sermaye dolaĢım serbestisi ve kolaylığı nedeniyle bir küreselleĢme sorunu olarak karĢımıza çıkmaktadır ve bugün çok sayıda devletin vergi hukuku alanındaki önemli sorunlarından birini oluĢturmaktadır. Vergi rekabeti, vergi yükümlüsüne, mukimi olduğu ülkede kamu hizmetlerinden yararlanmaya devam etmekle birlikte, vergi yükünü önemli ölçüde azaltma ve hatta hiç vergi ödememe olanağı veren yöntemler sağlandığında "haksız vergi rekabeti"ne dönüĢür(1).

Dünyada ve Ülkemizde, ihracat için yatırım ve üretimi artırmak, yabancı sermaye ve teknoloji giri... more Dünyada ve Ülkemizde, ihracat için yatırım ve üretimi artırmak, yabancı sermaye ve teknoloji giriĢini hızlandırmak, ekonominin girdi ihtiyacını ucuz ve düzenli Ģekilde temin etmek, dıĢ finansman ve ticaret imkânlarından daha fazla yararlanmak amacıyla serbest bölgeler kurulmaktadır. Serbest bölgeler ait oldukları ülkenin yetki alanı içinde olmakla birlikte hiçbir zaman siyasal yönden bağımsız bölgeler değildir(1). Bir ülkenin siyasi sınırları aynı zamanda da gümrük sınırları olarak kabul edilmektedir. Gümrük yükümlülüğü, genel olarak gümrük sınırından geçmekle baĢlamaktadır ve bu sınırdan geçen eĢya veya Ģahıs o ülkenin mevzuatına uymakla yükümlüdür. Bu kuralın bir istisnası olarak serbest bölgeler kuruldukları ülkenin gümrük mevzuatının uygulanmadığı yerlerdir. ÇeĢitli ara malları ve nihai mallar, sonradan ev sahibi ülkeyle veya diğer ülkelerle ticareti yapılmak üzere bu bölgelere gümrüksüz olarak ithal edilmektedir. Serbest bölgeler, bazı ülkelerde bir gümrük rejimi(2), bazı ülkelerde ise bir ekonomi ve dıĢ ticaret politikası(3) uygulamasıdır(4).

Ferdi bir iĢletme, sahibinin ölümü halinde, mirası reddetmemiĢ mirasçılara intikal eder. ĠĢletme ... more Ferdi bir iĢletme, sahibinin ölümü halinde, mirası reddetmemiĢ mirasçılara intikal eder. ĠĢletme sahibinin ölümünden sonra mirasçıların iĢletmeyi devam ettirmesi Gelir Vergisi Kanunu'nda (GVK) teĢvik edilmiĢ ve bu durum vergilendirilmeyecek değer artıĢ kazancı olarak kabul edilmiĢtir. Mirasçılar tarafından iĢletmenin faaliyetine devam edilmez ise mirasçıların ortaklık hisselerini elden çıkarmalarından doğan kazancı ise, vergi idaresince değer artıĢ kazancı olarak vergilendirmektedir. Yargı ile idare arasında görüĢ ayrılığına yol açan bu durum ve devir iĢleminin vergilendirilmesine iliĢkin diğer meseleler yazımızın konusunu oluĢturmaktadır.

SÜRDÜRÜLMELİDİR Yazar: AyşeYiğitŞAKAR(*) Yaklaşım Dergisi / Kasım 2007 / Sayı: 179

Dünyada bir milyardan fazla, yani dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 15'i kadar engelli insan bulunma... more Dünyada bir milyardan fazla, yani dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 15'i kadar engelli insan bulunmaktadır(1). Engelli insanların da yüzde 80'i yoksul ülkelerde yaşamaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde çalışma çağındaki engellilerin yüzde 80-90'ı işsizdir ve sanayileşmiş ülkelerde bu oranın yüzde 50-70 arasında olduğu tahmin edilmektedir(2).

Geçerli bir sebep olmadan işçinin sözleşmesine son verilememesine “iş güvencesi” denilmektedir. ... more Geçerli bir sebep olmadan işçinin sözleşmesine son verilememesine “iş
güvencesi” denilmektedir. 03/07/2009 tarihinden itibaren işe başlatmama (iş
güvencesi) tazminatları gelir vergisinden istisna edilmiştir. Bu makalenin konusu
03/07/2009'dan önceki dönemlere ait olan iş güvencesi tazminatından yapılan gelir
vergisi kesintisinin ret ve iade işlemlerinde işverenin düzeltme talep etme hakkının
var olup olmadığıdır. Makalede öncelikle vergi mükellefi ve vergi sorumlusu
arasındaki hukuki ilişki tespit edilmiştir. İkinci olarak vergi sorumlusunun
sorumlulukları ve hakları incelenmiştir. Sonuç olarak vergi kesen durumundaki
işverenin düzeltme hakkının olup olmadığı araştırılmıştır.
Anahtar Kelimeler: İş Güvencesi Tazminatı, İşe Başlatmama Tazminatı, Gelir
Vergisi Kesintisi, Vergi Mükellefi, Vergi Sorumlusu, Düzeltme Hakkı
A Right Correction of the Employer in Case of the Income Tax Stoppage From
Job Security (Not to Re-Engagement) Compensatıion
Abstract
The “job security" meants without a valid reason the employer can not terminate
the employee’s contract . From the date of 03/07/2009 job security compensation
(not to re-engagement compensation) is excluded from personal income tax. The
subject of this artical is to analyze whether the employer has a right correction in
case of the personal income tax stoppage from job security compensation before
03/07/2009. Initially in the artical, the legal relation between the taxpayer and the
person responsible for tax has been determined. Secondly, the responsibilities andrights of the person responsible for tax. In conclusion, the employers who are
obligated to deduct the tax whether right to correction have been examined.
Key Words: Job Security Compensation, Not to Re-Engagement Compensation,
Personal Income Tax Stoppage, Taxpayer, The Person Responsible for Tax,
Correction Right
JEL Classification Codes: K31, K34

Yaklaşım / Mayıs 2010 / Sayı: 209

SÜRDÜRÜLMELİDİR Yazar: AyşeYiğitŞAKAR(*) Yaklaşım Dergisi / Kasım 2007 / Sayı: 179