Joanna Sikorska | National Museum in Warsaw (original) (raw)

Uploads

Papers by Joanna Sikorska

Hans Memling i sztuka dewocji osobistej w Niderlandach XV i początku XVI w., 2019

Rocznik MNW NS / Journal of NMW NS, 2020

Ikonotheka, 2018

Renaissance publishers very often directly addressed the readers of the books that were published... more Renaissance publishers very often directly addressed the readers of the books that were published in their printing houses. In various dedications, prefaces, afterwords, etc., they presented the broad behind-the-scenes view of their editorial efforts, thus in this suggestive way attempting to shape universal views on the status and significance of ars artium. These authorial texts are an important source of information regarding the editors’ scholarly, social and professional contacts, as well as of the circumstances in which the various texts were created and all kinds of issues the editors encountered in their endeavours to publish them. Together with the development of the art of printing, an increasing amount of attention was given to the illustrations that were to accompany the texts. A critical analysis of these allegedly autobiographical texts must, of course, take under consideration their extreme subjectivism and reputation-building rhetorical strategies, which at times wer...

Acta Academiae Artium Vilnensis, 2021

The purpose of this article is to demonstrate the aesthetic attitudes of two major publishers act... more The purpose of this article is to demonstrate the aesthetic attitudes of two major publishers active in Cracow in the second half of the 16th century: Mikołaj Szarfenberger (1519–1606) and Jan Januszowski (1550–1613). In the dedications and prefaces, they presented a broad view of their editorial efforts and the circumstances in which their publications were created. A critical analysis of these texts indicates editors’ growing awareness of how complex the matter of the “art of the book” truly was.

This book examines the early development of the graphic arts from the perspectives of material th... more This book examines the early development of the graphic arts from the perspectives of material things, human actors and immaterial representations while broadening the geographic field of inquiry to Central Europe and the British Isles and considering the reception of the prints on other continents. The role of human actors proves particularly prominent, i.e. the circumstances that informed creators’, producers’, owners’ and beholders’ motivations and responses. Certainly, such a complex relationship between things, people and images is not an exclusive feature of the pre-modern period’s print cultures. However, the rise of printmaking challenged some established rules in the arts and visual realms and thus provides a fruitful point of departure for further study of the development of the various functions and responses to printed images in the sixteenth century.

Biuletyn Historii Sztuki

Badanie recepcji sztuki Albrechta Dürera jest kolejnym sposobem zgłębiania fenomenu twórczości ar... more Badanie recepcji sztuki Albrechta Dürera jest kolejnym sposobem zgłębiania fenomenu twórczości artysty, który już za życia osiągnął wyjątkowy status. Co istotne, analiza artystycznych refleksów jego dzieł ujawnia niekiedy nowe aspekty ich samych. Do takich wniosków można dojść badając XVI-wieczne echa miedziorytu Albrechta Dürera przedstawiającego św. Jerzego (B.53). Campbell Dodgson rozpoznając w znaku umieszczonym na chorągwi tego świętego insygnium Zakonu Rycerzy św. Jerzego ujawnił szczególny kontekst historyczno-polityczny tej ryciny. W świetle jego spostrzeżenia praca ta okazała się nie ahistorycznym przedstawieniem legendarnego pogromcy smoka, ale odwołaniem do ówczesnego, specjalnego wymiaru kultu patrona chrześcijańskiego rycerstwa. Historyczna ranga św. Jerzego jako patrona krzyżowców i obrońców wiary sprawiła, że w XV wieku do jego osoby nawiązywano wobec narastającego konfliktu z imperium otomańskim. Tak uczynił cesarz Fryderyk III Habsburg zakładając w 1467 roku Zakon R...

Ingenium et labor. Studia ofiarowane Profesorowi Antoniemu Ziembie z okazji 60. urodzin, 2020

Curiosita - zjawiska osobliwe w sztuce, literaturze i obyczaju, 2013

Koniec XV i początek XVI wieku to okres dynamicznego rozwoju grafiki. W krótkim czasie nie tylko ... more Koniec XV i początek XVI wieku to okres dynamicznego rozwoju grafiki. W krótkim czasie nie tylko skokowo wzrosła produkcja rycin, ale także zmieniły się ich forma i funkcje. Przyczyniło się do tego poszerzenie iko-nografii ulotnych odbitek i ilustracji książkowych, a także pojawienie się nowych technik graficznych czy wreszcie zainteresowanie się grafiką przez najwybitniejszych twórców epoki, którzy albo sami wykonywali ryciny, albo podejmowali ścisłą współpracę z profesjonalnymi rytownikami. Oczywiste jest to, że wraz z takimi metamorfozami zmienili się również zleceniodawcy i odbiorcy tego medium. Na pytania o odbiorców grafiki w Królestwie Polskim w XV stuleciu i w sa-mych początkach XVI wieku można odpowiadać głównie na podstawie analizy artystycznej recepcji rycin, a rozważania koncentrują się na recepcji grafiki ulotnej, gdyż wolno zakładać, że w tym wypadku o wyborze decydowały kwe-stie artystyczne lub quasi-artystyczne, podczas gdy w wypadku ilustrowanych druków w grę wchodziły także inne kryteria wyboru, a ostatecznych roz-strzygnięć w tej kwestii często nie można dokonać. Oczywiście podział taki jest sztuczny – obecna wiedza o formach książki na przełomie XV i XVI wieku oraz o kolekcjonowaniu rycin w tym czasie pokazuje, że ówcześni bibliofile interesowali się rycinami 1. Wśród nich byli również polscy amatorzy książek – czego materialne dowody szczęśliwie zachowały się do naszych czasów 2. Nie można wreszcie wykluczyć, że także w ilustrowanych księgach pociągała niekiedy głównie ich wizualna atrakcyjność. Dowodzi tego sprawa snycerza Jana przed sądem biskupim w Krakowie w roku 1544 – wobec zarzutów posiadania ksiąg protestanckich bronił się on deklarując, że kodeksy te trzy-mał: " non propter lecturam, sed propter imagines in eis pictas per quendam Olbricht Direr, quae artificio suo, quod exercet, sunt multum commodae " 3 .

Hans Memling i sztuka dewocji osobistej w Niderlandach XV i początku XVI w., 2019

Rocznik MNW NS / Journal of NMW NS, 2020

Ikonotheka, 2018

Renaissance publishers very often directly addressed the readers of the books that were published... more Renaissance publishers very often directly addressed the readers of the books that were published in their printing houses. In various dedications, prefaces, afterwords, etc., they presented the broad behind-the-scenes view of their editorial efforts, thus in this suggestive way attempting to shape universal views on the status and significance of ars artium. These authorial texts are an important source of information regarding the editors’ scholarly, social and professional contacts, as well as of the circumstances in which the various texts were created and all kinds of issues the editors encountered in their endeavours to publish them. Together with the development of the art of printing, an increasing amount of attention was given to the illustrations that were to accompany the texts. A critical analysis of these allegedly autobiographical texts must, of course, take under consideration their extreme subjectivism and reputation-building rhetorical strategies, which at times wer...

Acta Academiae Artium Vilnensis, 2021

The purpose of this article is to demonstrate the aesthetic attitudes of two major publishers act... more The purpose of this article is to demonstrate the aesthetic attitudes of two major publishers active in Cracow in the second half of the 16th century: Mikołaj Szarfenberger (1519–1606) and Jan Januszowski (1550–1613). In the dedications and prefaces, they presented a broad view of their editorial efforts and the circumstances in which their publications were created. A critical analysis of these texts indicates editors’ growing awareness of how complex the matter of the “art of the book” truly was.

This book examines the early development of the graphic arts from the perspectives of material th... more This book examines the early development of the graphic arts from the perspectives of material things, human actors and immaterial representations while broadening the geographic field of inquiry to Central Europe and the British Isles and considering the reception of the prints on other continents. The role of human actors proves particularly prominent, i.e. the circumstances that informed creators’, producers’, owners’ and beholders’ motivations and responses. Certainly, such a complex relationship between things, people and images is not an exclusive feature of the pre-modern period’s print cultures. However, the rise of printmaking challenged some established rules in the arts and visual realms and thus provides a fruitful point of departure for further study of the development of the various functions and responses to printed images in the sixteenth century.

Biuletyn Historii Sztuki

Badanie recepcji sztuki Albrechta Dürera jest kolejnym sposobem zgłębiania fenomenu twórczości ar... more Badanie recepcji sztuki Albrechta Dürera jest kolejnym sposobem zgłębiania fenomenu twórczości artysty, który już za życia osiągnął wyjątkowy status. Co istotne, analiza artystycznych refleksów jego dzieł ujawnia niekiedy nowe aspekty ich samych. Do takich wniosków można dojść badając XVI-wieczne echa miedziorytu Albrechta Dürera przedstawiającego św. Jerzego (B.53). Campbell Dodgson rozpoznając w znaku umieszczonym na chorągwi tego świętego insygnium Zakonu Rycerzy św. Jerzego ujawnił szczególny kontekst historyczno-polityczny tej ryciny. W świetle jego spostrzeżenia praca ta okazała się nie ahistorycznym przedstawieniem legendarnego pogromcy smoka, ale odwołaniem do ówczesnego, specjalnego wymiaru kultu patrona chrześcijańskiego rycerstwa. Historyczna ranga św. Jerzego jako patrona krzyżowców i obrońców wiary sprawiła, że w XV wieku do jego osoby nawiązywano wobec narastającego konfliktu z imperium otomańskim. Tak uczynił cesarz Fryderyk III Habsburg zakładając w 1467 roku Zakon R...

Ingenium et labor. Studia ofiarowane Profesorowi Antoniemu Ziembie z okazji 60. urodzin, 2020

Curiosita - zjawiska osobliwe w sztuce, literaturze i obyczaju, 2013

Koniec XV i początek XVI wieku to okres dynamicznego rozwoju grafiki. W krótkim czasie nie tylko ... more Koniec XV i początek XVI wieku to okres dynamicznego rozwoju grafiki. W krótkim czasie nie tylko skokowo wzrosła produkcja rycin, ale także zmieniły się ich forma i funkcje. Przyczyniło się do tego poszerzenie iko-nografii ulotnych odbitek i ilustracji książkowych, a także pojawienie się nowych technik graficznych czy wreszcie zainteresowanie się grafiką przez najwybitniejszych twórców epoki, którzy albo sami wykonywali ryciny, albo podejmowali ścisłą współpracę z profesjonalnymi rytownikami. Oczywiste jest to, że wraz z takimi metamorfozami zmienili się również zleceniodawcy i odbiorcy tego medium. Na pytania o odbiorców grafiki w Królestwie Polskim w XV stuleciu i w sa-mych początkach XVI wieku można odpowiadać głównie na podstawie analizy artystycznej recepcji rycin, a rozważania koncentrują się na recepcji grafiki ulotnej, gdyż wolno zakładać, że w tym wypadku o wyborze decydowały kwe-stie artystyczne lub quasi-artystyczne, podczas gdy w wypadku ilustrowanych druków w grę wchodziły także inne kryteria wyboru, a ostatecznych roz-strzygnięć w tej kwestii często nie można dokonać. Oczywiście podział taki jest sztuczny – obecna wiedza o formach książki na przełomie XV i XVI wieku oraz o kolekcjonowaniu rycin w tym czasie pokazuje, że ówcześni bibliofile interesowali się rycinami 1. Wśród nich byli również polscy amatorzy książek – czego materialne dowody szczęśliwie zachowały się do naszych czasów 2. Nie można wreszcie wykluczyć, że także w ilustrowanych księgach pociągała niekiedy głównie ich wizualna atrakcyjność. Dowodzi tego sprawa snycerza Jana przed sądem biskupim w Krakowie w roku 1544 – wobec zarzutów posiadania ksiąg protestanckich bronił się on deklarując, że kodeksy te trzy-mał: " non propter lecturam, sed propter imagines in eis pictas per quendam Olbricht Direr, quae artificio suo, quod exercet, sunt multum commodae " 3 .