Prof. Dr. Mehmet Tıraşcı | Ankara Yildirim Beyazit University (original) (raw)

Papers by Prof. Dr. Mehmet Tıraşcı

Journal of the Human and Social Science Researches, Dec 29, 2018

Bu makale, en az iki hakem tarafından incelenmiş ve intihal içermediği teyit edilmiştir. / This a... more Bu makale, en az iki hakem tarafından incelenmiş ve intihal içermediği teyit edilmiştir. / This article has been reviewed by at least two referees and scanned via a plagiarism software.

Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Dec 1, 2011

Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi, Jun 15, 2014

İbn Haldun'un Mukaddime adlı eserinde mûsikî ile alakalı bazı tarihî ve teknik bilgiler bulunmakt... more İbn Haldun'un Mukaddime adlı eserinde mûsikî ile alakalı bazı tarihî ve teknik bilgiler bulunmaktadır. Ayrıca o, eserinde mûsikîye dair müstakil bir başlık da ayırmıştır. Burada mûsikî sanatı ve tarihi hakkında bilgi vermiş, ayrıca o döneme ait bazı çalgıları da incelemiştir. Eserin mahiyeti gereği İbn Haldun, mûsikînin topluma olan yansıması ve toplumdaki mûsikîden yansıyanları konu edinmiştir. XIV. yüzyılda te'lif edilmiş bu eser birçok konuda önemli tarihî bilgiler içermektedir. Bu makale ile Mukaddime taranarak mûsikî ile alakalı bilgiler incelenmiş ve İbn Haldun'un mûsikî düşüncesi ortaya konmuştur.

Route education and social science journal, 2015

Kitâbü Keşfü'l-Hümûm ve'l-Kürab fî Şerhi Âleti't-Tarab XIV. yüzyılda Mısır Türk Sulta... more Kitâbü Keşfü'l-Hümûm ve'l-Kürab fî Şerhi Âleti't-Tarab XIV. yüzyılda Mısır Türk Sultanlığında te'lif edilmiş anonim bir mûsikî eseridir. El yazması olan bu eserin temel konusu çalgılardır. Bu çalışma ile eserin incelemesi beş bölüm halinde yapılmıştır. Birinci bölümde eser hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde eserdeki görüşler incelenmiştir. Üçüncü bölümde eserin temel konusu olan çalgılar verilmiştir. Dördüncü bölümde eserin Türkçe tercümesi verilmiştir. Beşinci bölümde ise eserin edisyon kritik edilmiş hali bulunmaktadır. Son olarak ek bölümde eserden orijinal örnekler verilmiştir. Eser hakkında daha önce bir çalışma yapılmamıştır. Bu sebeple birçok yanlış bilgi düzeltilmiştir. ABSTRACT "An Anonymous Musical Work: Kitâbü Keşfü'l-Hümûm ve'l-Kürab fî Şerhi Âleti't-Tarab (Critical Edition and Analysis)" Kitâbü Keşfü'l-Hümûm ve'l-Kürab fî Şerhi Âleti't-Tarab is an anonymous work that was written in the fourteenth century in Tu...

Musiki tarihimizde, ebced ve hamparsum gibi nota yazim teknikleri kullanilsa da kapsamli bir nota... more Musiki tarihimizde, ebced ve hamparsum gibi nota yazim teknikleri kullanilsa da kapsamli bir notaya alma daha gec baslayabilmistir. Buna ragmen notaya alinan eserlerle bircok beste unutulmaktan ve tahrif olmaktan korunmustur. Notanin yayginlasmasi ile birlikte bazi kisiler de nota koleksiyonu olusturmaya baslamistir. Bu koleksiyonlarin onemli olanlarindan ikisi; Ali Rizâ Şengel ve Abdulkadir Tore’ye aittir. Tekke ve zâviyelerin kapatilmasinin ardindan bircok eserin korunmasina vesile olan koleksiyonlardan bu ikisi, Kubbealti tarafindan nesredilerek daha cok insanin erismesine olanak saglanmistir. Bununla birlikte nesredilen Şengel ve Tore Koleksiyonu (Kubbealti) Ilahileri’nde bir esere ulasmak icin dokuz cildin hepsini taramak gerekiyordu. Bu muhim calismanin icerigini tarayarak, onlari harf sirasiyla guftelerine gore siraladik ve eser hakkinda bilgi vererek, notalarin bulunmasini daha kolay hale getirdik. Ayrica koleksiyon sahipleri, eserin icerigi, olusum sureci ve buna katkida bu...

Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2013

Günümüz İslam dünyasında icrâ edilen en önemli dinî ritüellerden biri mevlidlerdir. Hemen her İsl... more Günümüz İslam dünyasında icrâ edilen en önemli dinî ritüellerden biri mevlidlerdir. Hemen her İslam toplumunda bir gerçeklik olarak varlığını sürdüren bu mevlidler üzerinde birçok araştırma yapılmasına rağmen, ülkemizin doğusunda bulunan mevlidler ciddi bir bilinmezlik içerisindedir. Son iki yıldır Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgesinde yaptığımız araştırmalar neticesinde, özellikle son yıllarda çok sayıda mevlid yazıldığını ve icra edildiğini öğrendik. Bunlardan tespit ettiğimiz kadarıyla Türkçe'den başka dillerde icra edilmekte olan mevlidler, yirmisi Kürtçe, altısı Zazaca ve biri Arapça olmak üzere toplamda yirmi yedi kadardır. Bu makalemizde, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgesinde icra edilen veya burada yazılan mevlidler, bunların merasimleri ve müzikal icrâsı üzerinde duracağız.

Ilk ornekleri onuncu yuzyilda ortaya cikan mevlidler, birkac asir icinde resmi bir merasim haline... more Ilk ornekleri onuncu yuzyilda ortaya cikan mevlidler, birkac asir icinde resmi bir merasim haline gelmistir. Hz. Peygamberin dogum gunune has olan bu edebi orneklerden en meshuru ise Suleyman Celebi’nin (o. 1422) Vesiletu’n-Necât isimli eseri olmustur. Bu mevlid Osmanli topraklarinda nagmeli olarak icra edilmistir. Irticali (serbest) bir sekilde yapilan bu icralara zamanla besteli olanlar da eklenmistir. Irticali okuyusun yayginlasmasi ile farkli kisilerce bestelenen bu mevlitlerden cogu zamanla unutulmustur. Ustelik gunumuzde bunlarin icra edeni de kalmadigindan eldeki besteli mevlid ornekleri unutulmaya yuz tutmustur. Bu makalede, Osmanli doneminden kalan bir besteli mevlid ele alinacaktir. Ahmet Hatipoglu tarafindan 2000’li yillarin basinda notaya alinan ve Burdur yoresine ait olan bu mevlidin besteli olan yalnizca iki bahri bulunmaktadir. Ayrica sabâ makamindaki Tevhid Bahri ve evc makamindaki Merhaba Bahrine ek olarak sabâ, ussâk ve muhayyer makamlarinda birer ilâhi ve salâvât ...

Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 2018

Ṣāliḥ Nābī (d. 1914) is a person who lived in the last periods of the Ottomans and is a medical g... more Ṣāliḥ Nābī (d. 1914) is a person who lived in the last periods of the Ottomans and is a medical graduate and interested in Turkish music. In 1910, he received a work called al-Falsafa al-Mūsīqī (Philosophy of Musica). In this study, the effects of music on the human soul, music history, and musical understanding in the Ottoman period were found. Throughout history, many musical compositions have been received and reflected some philosophical thoughts. But an independent study of philosophy and music is not found before the 20th century. For this reason, Ṣāliḥ Nābī's al-Falsafa al-Mūsīqī work is remarkable in terms of its title. There are brief explanations about various issues in the work but the most important issue that attracts our opinion is the musical perception of the period. Because Ṣāliḥ Nābī, as a witness at that time, thinks that music has been neglected for a long time in the Ottoman Empire. This is the reason why he has already taken him to a work. In this article, it has been tried to be given to today's musical literalism.

Rast müzikoloji Dergisi, 2015

acikarsiv.ankara.edu.tr

... Bu konuda araştırma yapmak isteyenler de tarihle aralarındaki kopukluklar yüzünden ağır bir y... more ... Bu konuda araştırma yapmak isteyenler de tarihle aralarındaki kopukluklar yüzünden ağır bir yük altına girmektedirler. Kulaktan kalan icraların yanında, Dr. Suphi Ezgi'nin Türk Mûsikîsi Klasiklerinden Temcit Nâ't Salât Durak, gibi sayıları pek az olan eserler de ...

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2018

Ruhi Kalender, Türk Din Mûsikîsi alanında önemli hizmetler vermiş, birçok talebe yetiştirmiş, bu ... more Ruhi Kalender, Türk Din Mûsikîsi alanında önemli hizmetler vermiş, birçok talebe yetiştirmiş, bu alanda çalışmalar yapmış önemli dinî mûsikî hocalarından biridir. 78 yaşında olan Ruhi Kalender bu yaşına rağmen bir köşeye çekilmeyip, emekliliğini müteakiben Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde doktora ve yüksek lisans dersleri vermeye devam etmektedir. Uzun yıllar dinî mûsikî ile iştigal etmiş bir kişinin elbette bu alanda önemli düşünceleri ve tespitleri olacaktır. Bu tespitler ise araştırmacılar ve alanla ilgilenenler için bir kaynak niteliği taşımaktadır. Bu makalede, Ruhi Kalender’in mûsikî hakkındaki görüşleri, eserlerinden ve kendisi ile yapılan röportajlardan yararlanmak sureti ile bir araya getirilmiştir.

İSTEM

Ibn Bâcce, Bati Islam dunyasinda yetismis ilk Musluman filozoftur. Yirmiden fazla eseri gunumuze ... more Ibn Bâcce, Bati Islam dunyasinda yetismis ilk Musluman filozoftur. Yirmiden fazla eseri gunumuze ulasmistir ve bunlarin cogunlugu felsefe ile ilgilidir. Endulus musiki tarihi ile ilgili incelemelerimizde ismini sikca duydugumuz Ibn Bâcce’nin, kaynaklarda ozellikle musiki konusunda doneminin onemli bir simasi olduguna dair bilgilerden hareketle eserlerini incelemeye karar verdik. Elimize ulasan eserlerinin sadece ikisinde musikiye dair bilgilere rastladik. Bunlardan biri Kitâbu’n-Nefs isimli eseridir. Bu eserde bulunan “Ses (Isitme, Akustik) Hakkinda” baslikli bolumde ses fizigi ve udun akordu gibi konular islenir. Bir diger eseri ise musiki hakkinda kaleme alinmis Fi’l-Elhân isimli calismasidir. Bahsettigimiz iki eseri birkac sayfadan mutesekkildir ve tarih arastirmalarinda iddia edildigi gibi Ibn Bâcce’nin musiki anlayisinin derinligini gosterecek nitelikte de degildir. Tabii buradan yola cikarak Ibn Bâcce’nin musiki bilgisini olcmek mumkun degilse de en azindan eserlerinden yola cikarak boyle bir iddiada bulunamayacagimiz da ortadadir. Ayrica Ibn Bâcce’nin eserlerinde yer alan konularin bir kismini donemindeki diger eserlerle karsilastirildiginda bazi konularda eksik oldugu gorulur. Tum bu bilgiler isiginda Ibn Bâcce’nin musiki anlayisini ele almak icin bahsettigimiz eserlerini inceleyerek makale icerisinde verdik ve bunlari tahlil ederek kendisinden onceki musiki nazariyatcilari ile kiyasladik.

Cumhuriyet İlahiyat Dergisi

Çalışmaya konu olan eser, 28. Alay Bandosu Mûsikî Serçavuşu Ahmed Salih’in, 1910’dan 1934’e kadar... more Çalışmaya konu olan eser, 28. Alay Bandosu Mûsikî Serçavuşu Ahmed Salih’in, 1910’dan 1934’e kadar yaklaşık 25 yıllık bir sürede notaya aldığı eserlerden oluşan bir repertuar defteridir.
Toplamda 149 eserin bulunduğu defterde, günümüzde unutulmuş birçok eserin notası mevcuttur. Yapılan çalışmanın amacı, bu eserlerin günümüze ulaşması ve tekrardan Türk Mûsikîsi repertuarına kazandırılmasıdır.

Bu minvalde Ahmed Salih’in Bando Defteri’ni, aslını bozmadan günümüz mûsikî anlayışı ile tekrardan notaya aldık. Ayrıca defter vesilesi ile dönemin askerî bando mûsikîsini inceleme fırsatı bulduk ve bazı tespitlerde bulunduk. Defterin dikkat çeken özelliklerinden bazılarını şöyle sıralayabiliriz: Günümüzde kayıp eserleri içermesi, gelenekte pek görülmeyen notaya alınmış üç taksim örneği, üstelik bu taksimlerin usûl ile ölçülendirilmesi, Türk mûsikîsinin armonize edilme çabalarına dair ipuçları, dönemin nota anlayışı, alay bandolarının repertuarı…

İsminden de anlaşılacağı gibi Kitâbü Keşfü'l-Hümûm ve'l-Kürab fî Şerhi Âleti't-Tarab (Musikî Yolu... more İsminden de anlaşılacağı gibi Kitâbü Keşfü'l-Hümûm ve'l-Kürab fî Şerhi Âleti't-Tarab (Musikî Yoluyla Dert ve Tasanin İzâlesi - Mûsikî Âletlerinin Şerhi) mûsikî âletleri üzerine te’lif edilmiş bir eserdir. Ana başlıklar halinde yedi çalgıya yer verilir. Fakat bunların haricinde on çalgı hakkında daha bilgi bulunmaktadır. Ayrıca eserde bu çalgıları icat edenler, etimolojik bilgileri, fiziksel yapıları, meşhur icracıları, icra ediliş şekilleri, fıkhî hükümleri ve icra edildiği mekânlar hakkında bilgilere yer verilir. (As the name suggests, Kashf al-Humûm is written about musical instruments. There ise seven instruments in the book’s main title. But it has information about from another ten instruments. Besides it has explanation about people who invented the instrument, etymological information, physical structure, famous performers, how it is performed, religious provisions and where it is performed. )

İbn Haldun'nun Mukaddime adlı eserinde mûsikî ile alakalı bazı tarihî ve teknik bilgiler bulunmak... more İbn Haldun'nun Mukaddime adlı eserinde mûsikî ile alakalı bazı tarihî ve teknik bilgiler bulunmaktadır. Ayrıca o, eserinde mûsikîye dair müstakil bir başlık da ayırmıştır. Burada mûsikî sanatı ve tarihi hakkında bilgi vermiş, ayrıca o döneme ait bazı çalgıları da incelemiştir. Eserin mahiyeti gereği İbn Haldun, mûsikînin topluma olan yansıması ve toplumdaki mûsikîden yansıyanları konu edinmiştir. XIV. yüzyılda te'lif edilmiş bu eser birçok konuda önemli tarihî bilgiler içermektedir. Bu makale ile Mukaddime taranarak mûsikî ile alakalı bilgiler incelenmiş ve İbn Haldun'un mûsikî düşüncesi ortaya konmuştur.
Mukaddime, written by İbn Haldun, includes some historical and technical information about music. In this study, he also separated a private part about music. In this part, he gives information about art and history of music, additionally studied on some instruments belonging to his time. He studied effects of community and music in community as the content of the work requires this. The study that was written in fourteenth-century includes some important historical knowledge. In this article, some information on music is analyzed by reviewing Mukaddime and İbn Haldun's views on music are presented.

Günümüz İslam dünyasında icrâ edilen en önemli dinî ritüellerden biri de mevlidlerdir. Hemen he... more Günümüz İslam dünyasında icrâ edilen en önemli dinî ritüellerden biri de mevlidlerdir. Hemen her İslam toplumunda bir gerçeklik olarak varlığını sürdüren bu mevlidler üzerinde birçok araştırma yapılmasına ramen, ülkemizin doğusunda bulunan mevlidler ciddi bir bilinmezlik içerisindedir. Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgesinde yaptığımız araştırmalar neticesinde, özellikle son yıllarda çok sayda mevlid yazıldığını ve icra edildiğini öğrendik. Bunlardan tespit ettiimiz kadarıyla Türkçeden başka dillerde icra edilmekte olan mevlidler, yirmisi Kürtçe, altısı Zazaca ve biri Arapça olmak üzere toplamda yirmi yedi kadardır. Bu makalemizde, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgesinde icra edilen veya burada yazılan mevlidler, bunların merasimleri ve müzikal icrâsı üzerinde duracağız.
In Islamic world of today, Mevlids are one of the most religious
rituals. Although a lot of research on these as a reality that has
existed in almost every Islamic society, mevlids to the east of the country is in a serious uncertainty. Southeastern and Eastern Anatolia region of the last two years as a result of our research, especially in recent years, we have learned mevlid written and is being executed. Which is being conducted as far as we found them mevlid languages other than Turkish, twenty-seven with a total of twenty Kurdish, six of the Zaza language, and Arabic is one. In my article, I will focus on the execution of their ceremonies and musical in mevlids of Southeastern and Eastern Anatolia region performed.

Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011

Mûsikî tarihimizde, ebced ve hamparsum gibi nota yazım teknikleri kullanılsa da kapsamlı bir nota... more Mûsikî tarihimizde, ebced ve hamparsum gibi nota yazım teknikleri kullanılsa da kapsamlı bir notaya alma daha geç başlayabilmiştir. Buna rağmen notaya alınan eserlerle birçok beste unutulmaktan ve tahrif olmaktan korunmuştur. Notanın yaygınlaşması ile birlikte bazı kişiler de nota koleksiyonu oluşturmaya başlamıştır. Bu koleksiyonların önemli olanlarından ikisi; Ali Rızâ Şengel ve Abdülkadir Töre’ye aittir. Tekke ve zâviyelerin kapatılmasının ardından birçok eserin korunmasına vesile olan koleksiyonlardan bu ikisi, Kubbealtı tarafından neşredilerek daha çok insanın erişmesine olanak sağlanmıştır. Bununla birlikte neşredilen Şengel ve Töre Koleksiyonu (Kubbealtı) İlahileri’nde bir esere ulaşmak için dokuz cildin hepsini taramak gerekiyordu. Bu mühim çalışmanın içeriğini tarayarak, onları harf sırasıyla güftelerine göre sıraladık ve eser hakkında bilgi vererek, notaların bulunmasını daha kolay hale getirdik. Ayrıca koleksiyon sahipleri, eserin içeriği, oluşum süreci ve buna katkıda bulunanlar hakkında da bilgiler verdik.
Although some notation techniques like abjad and hampartsoum notation system are used in our musical history, extensive notation begins late. Nevertheless, many compositions are protected from being forgotten and distorted thanks to compositions that are notated. Some people begin to collect musical notes when musical notes has become widespread. Two of these collections belong to Ali Rıza Şengel and Abdülkadir Töre. These two collections that help to save many compositions after lodges and islamic monasteries were closed were published by Kubbealtı. However, it is necessary to search all of the nine volumes to find in one of the compositions in Sengel and Töre Colllections(kubbealtı) chants. We sort by lyrics by searching the content of this important study, and we make finding musical notes easier by informing about it. Besides, we give information about the owners of collections the content of study, the process of creation and the people who contribute to this.

Journal of the Human and Social Science Researches, Dec 29, 2018

Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Dec 1, 2011

Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi, Jun 15, 2014

Route education and social science journal, 2015

Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2013

Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 2018

Rast müzikoloji Dergisi, 2015

acikarsiv.ankara.edu.tr

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2018

İSTEM

Cumhuriyet İlahiyat Dergisi

Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011

Dinî mûsikîmizin tekke mûsikî formlarından biri olan nefesler, yüzyıllardır Alevî-Bektâşî tekkele... more Dinî mûsikîmizin tekke mûsikî formlarından biri olan nefesler, yüzyıllardır Alevî-Bektâşî tekkelerinde icra edilmektedir. Sade ve içten yapıları ile bu eserler farklı yörelerde bazı farklılarla icra edilmektedir. Bu tebliğimizde esasen çok geniş bir konu olan Alevî-Bektâşî mûsikîsi hakkında kısaca bilgi vermeye çalışacağız. Melodi yapısı, güfte özellikleri, icra şekilleri ve diğer mûsikî formları ile karşılaştırılmaları temel konumuz olacaktır. / One of the musical forms of tekke music of our religious music is nefeses. They is performed for centuries in Alevi-Bektasi tekkes. They composed simple and sincere and these performed some different in different areas. Music of Alevî-Bektâşî actually is very wide topic. In this notification, we shortly inform about these. Our main topic is melody, features lyrics, forms of performed and comparisons with other musical forms.

In İslamic world of today, Mevlids are one of the most religious rituals. Although a lot of resea... more In İslamic world of today, Mevlids are one of the most religious rituals. Although a lot of research on these as a reality that has existed in almost every İslamic society, mevlids to the east of the country is in a serious uncertainty. Southeastern and Eastern Anatolia region of the last two years as a result of our research, especially in recent years, we have learned mevlid written and is being executed. Which is being conducted as far as we found them mevlid languages other than Turkish, twenty-seven with a total of twenty Kurdish, six of the Zaza language, and Arabic is one. In my notification, I will focus on the execution of their ceremonies and musical in Zaza language mevlids of Southeastern and Eastern Anatolia region performed.

Kitâbü Keşfü'l-Hümûm ve'l-Kürab fî Şerhi Âleti't-Tarab XIV. yüzyılda Mısır Türk Sultanlığında te'... more Kitâbü Keşfü'l-Hümûm ve'l-Kürab fî Şerhi Âleti't-Tarab XIV. yüzyılda Mısır Türk Sultanlığında te'lif edilmiş anonim bir mûsikî eseridir. El yazması olan bu eserin temel konusu çalgılardır. Bu çalışma ile eserin incelemesi beş bölüm halinde yapılmıştır. Birinci bölümde eser hakkında bilgiler verilmiş, ikinci bölümde eserdeki görüşler incelenmiştir. Üçüncü bölümde eserin temel konusu olan çalgılar, dördüncü bölümde ise eserin Türkçe tercümesi verilmiştir. Beşinci bölümde eserin edisyon kritik edilmiş hali bulunmaktadır. Son olarak ek bölümde eserden orijinal örnekler verilmiştir. Eser hakkında daha önce bir çalışma yapılmamıştır. Bu sebeple birçok yanlış bilgi düzeltilmiştir. /
Kitâbü Keşfü'l-Hümûm ve'l-Kürab fî Şerhi Âleti't-Tarab is an anonymous work that was written in the fourteenth century in Turkish Sultanate of Egypt. Instruments are the main subjects of this manuscript work. In this study, the review of the work was divided into five chapters. The first section includes information about the study. The opinions in the study are analyzed in the second chapter. Third chapter includes instruments being the main subject of this study. Turkish translation of the work is given in the fourth section. In the fifth chapter, there has been a critical edition of the work. Finally some examples of original works are presented in appendix. There has been no study about this manuscript. For this reason, we correct many misinformation in this study.

Ruhi Kalender Cumhuriyet döneminde Türk Din Musikisi alanında hizmetleriyle tanınmış önemli şahs... more Ruhi Kalender Cumhuriyet döneminde Türk Din Musikisi alanında hizmetleriyle tanınmış önemli şahsiyetlerden biridir. Bu alanda bir çok kitap yazmış ve öğrenci yetiştirmiştir. Tezde Kalender'in hayat hikayesi kendi ifadelerinden yola çıkılarak aktarılmaya gayret edilmiş, kendisi ile ilgili basında çıkan yazı ve haberler teze aktarılmıştır. Eserleri okuyucuya aktarılmıştır. / Ruhi Kalender is one of the most prominent persons who has known with his attempts in the field of Turkish Religious Music of the republican era. In this field he wrote some boks and tought many students. In the thesis the biograpy of Kalender has been narrated mainly through his own explanations and the news and articles about him issued in the pres have been directly used during the thesis.

İdeal Kültür Yayıncılık, 2021

Editör: Ersin Kabakçı İlahiyat alanlarına ait 14 sahada hazırlanmış çok dilli terminoloji çalışma... more Editör: Ersin Kabakçı
İlahiyat alanlarına ait 14 sahada hazırlanmış çok dilli terminoloji çalışmasıdır. Mehmet Tıraşcı tarafından hazırlanan Türk Din Musikisi bölümüne buradan ulaşabilirsiniz.

İslam'dan önce tek tanrı inancı ve şaman kültürü etrafında şekillenen dînî mûsikî anlayışının, İs... more İslam'dan önce tek tanrı inancı ve şaman kültürü etrafında şekillenen dînî mûsikî anlayışının, İslamlaşma ile birlikte mahiyetinin değiştiğini ve yüzyıllar içinde gelişerek kendine has bir yapıya büründüğünü ifade edebiliriz. Türk mûsikîsi makam ve üslûbunu yansıtması itibarıyla dikkat çeken Kur'ân-ı Kerîm tilâveti, ezan, salâ, kasîde, mevlid ve münâcât gibi irticâlî türlere ilâveten, salâvât, regâibiyye, durak, mi'râciyye gibi usûle bağlı olmayan türler ve sayıları on binlerle ifade edilecek ilâhiler, bu geleneğin zenginliğini gösteren önemli örneklerdendir. Hazırlanan bu çalışma ile Türk din mûsikîsi eğitimine dair daha önce hazırlanan kaynak eserlerden farklı bir metodoloji geliştirilmiş, sahasında uzman kişilerin araştırma ve incelemeleri ile ilgili sahada eksik görülen hususlar tespit edilerek, uygulamaya yönelik bir eser ortaya çıkarılmıştır. Dört bölüme ayrılan bu kitabın birinci bölümünde, Türk din mûsikîsi tarihi ana hatları ile ele alınmış; ikinci bölümde, İslam'da mûsikî konusu âyet, hadis, fıkıh ulemasının görüşleri ve güncel meselelerle tahkik edilmiş; üçüncü bölümde, Türk din mûsikîsi türleri hakkında bilgi verilmiş ve bunların eğitimine dair öneriler sunulmuş; dördüncü bölümde ise Anadolu tasavvuf hayatının ayrılmaz bir parçası olan tekke mûsikîsi, bazı tarikatların zikir örnekleri ile işlenmiştir.

Sipariş için:
https://www.nobelyayin.com/turk-din-m-sik-si-19510.html

Dört Mevsim Kitap, 2015

Atatürk Kültür Merkezi, 2018

Tarih boyunca Türkler kendilerine has bir musiki evreni ve birikimi oluşturmuş, yetiştirdiği musi... more Tarih boyunca Türkler kendilerine has bir musiki evreni ve birikimi oluşturmuş, yetiştirdiği musikişinaslarla medeniyet tarihine mührünü vurmuştur. Bu minvalde Türkler tarafından kaleme alınan eserlerden biri de Mısır Türk Sultanlığı’nda Arapça olarak yazılmış “Kitâbü Keşfi'l-Hümûm ve'l-Kürab fî Şerhi Âleti't-Tarab” isimli kitaptır. Günümüze ulaşan tek nüshası Topkapı Sarayı Müzesi III. Ahmed Yazma Eserler Kütüphanesinde bulunan bu eserde, telif edildiği XIV. yüzyıl ve öncesine ait pek çok çalgıya dair bilgiler bulunmaktadır. Doç. Dr. Mehmet TIRAŞCI tarafından kaleme alınan ve beş bölümden oluşan eserde, “Kitabü Keşfi’l– Hümûm”un orijinal Arapça metni, edisyon kritik yapılmış metni ve Türkçe tercümesi de bulunmaktadır. Müstakil olarak çalgıbilim konusu ile ilgilenen tarihî eserlere sıkça rastlanılmaması, bu çalışmayı daha da önemli kılmaktadır. İçerisinde yer alan kimi bilgi ve isimler, Türk musikisi çalışmaları açısından bir kaynak eser özelliğine sahiptir.
Sipariş için: https://emagaza-akm.ayk.gov.tr/detay/646/yayin

Eğitim Yayınevi, 2020

Bir bilim, sanat veya meslek dalı ile ilgili özel ve belirli kavramları karşılayan sözcüklere ter... more Bir bilim, sanat veya meslek dalı ile ilgili özel ve belirli kavramları karşılayan sözcüklere terim denir. Terimler, içinde bulunduğu disipline ait genel ve özel kaidelerle belirlenen bir takım hususları ortaya koyarak, onları oluşturulan metodoloji çerçevesinde bilginin aktarımına olanak sağlar. Her ilmî sahada olduğu gibi Türk mûsikîsi metodolojisinde de geçmişten günümüze değin bir terminoloji oluşturulmuş, makam, perde, dizi, usûl ve çalgı bilim gibi pek çok konuda binlerce terim kullanılmıştır. “Türk Mûsikîsi Tarihî Terimleri Sözlüğü” ismi verilen bu eserde, işaret edilen terimlere ait kelime kökenleri, tarih içindeki değişimine dair izler ve kaynaklardaki kullanımlarına örnek teşkil edecek şekilde bilgiler verilmiştir. Çalışmanın birincil kaynağı mûsikî hakkında yazılan ve genel olarak edvâr ismi verilen eserlerdir.
Bu eserde 850 kadar makam, 170’ten fazla usûl ve 350’ye yakın çalgı bilim terimini de içine alan toplamda 2135 terime yer verilmiştir. Çalışma prensibi olarak bir başucu eseri mahiyetinde olması planlanan bu kitabın, Türk mûsikîsi meraklıları ve araştırmacıları için bilgiye ulaşma adına kolaylık sağlanması temel hedefimiz olmuştur.
Sipariş için: https://www.kitapmatik.com.tr/kitap/turk-musikisi-tarihi-terimleri-sozlugu-p1017541.html

Kayıhan Yayınları, 2017

İslam dünyasında Kindî ile birlikte mûsikî, bir ilmi disiplin haline gelmiş, bu konuda pek çok Mü... more İslam dünyasında Kindî ile birlikte mûsikî, bir ilmi disiplin haline gelmiş, bu konuda pek çok Müslüman düşünür eserler kaleme almıştır. İşte bu çalışmada Türk mûsikî nazariyatı tarihi ele alınarak müziğin yolculuğu ve mahiyeti aktarılmaya çalışılmıştır. Çalışmada öncelikle mûsikî nazariyatı hakkında inceleme yapan müelliflerin eserlerini bir araya getirip, mûsikî anlayışları, ses sistemleri, makam ve ezgi organizasyonları gibi konularda düşüncelerini ele aldık. Daha sonra ortaya çıkan fikirler doğrultusunda dönemsel olarak bunları tasnif ettik. Son olarak ise bu kişilerin anlayışlarını birbiri ile karşılaştırdık. Böylece çalışması ile kendisinden sonra kimin nasıl bir etkide bulunduğunu ortaya koymaya çalıştık. Beş bölümden oluşan eserde konu başlıkları şu şekilde seçilmiştir: Kindi öncesinde ilmî oluşum öncesi dönem, Kindî ile başlayan ilmî oluşum dönemi, Safiyyüddin Urmevî ile başlayan Sistemci Okul dönemi, XV. yüzyılda başlayan Anadolu Okulu dönemi, XX. yüzyılda ortaya çıkan nazarî yenilenme dönemi.
Sipariş için: https://www.kitapyurdu.com/kitap/turk-musikisi-nazariyati-tarihi/435294.html&filter_name=mehmet+t%C4%B1ra%C5%9Fc%C4%B1

Eğitim Yayınevi, 2022

Mustafa Kılıç, Ülkemizin kıymetli fikir insanlarından ve eğitmenlerinden biridir. Bu çalışmada, h... more Mustafa Kılıç, Ülkemizin kıymetli fikir insanlarından ve eğitmenlerinden biridir. Bu çalışmada, her ne kadar onun mûsikî düşünceleri ve eserleri üzerinde durulmuş olsa da İslâmî ilimler sahasındaki çalışmaları ve fikirlerinin ayrı bir çalışmaya konu olabileceği âşikârdır.
Mustafa Kılıç, yukarıda da ele alındığı gibi 79 adet mûsikî eseri bestelemiştir. Kendine ait güfteler olmakla birlikte, hem kadîm kültürümüzün edebî eserlerini hem de güncel şiirleri farklı makam ve usûllerde bestelemiştir. Kılıç’ın makam tercihinde daha çok basit makamlar öne çıkmış olup bunlardan da yoğun olarak hicaz, rast ve uşşak kullanılmıştır. Besteleri makamsal açıdan şu kemiyeti ifade eder: 22 uşşak, 16 rast, 16 hicaz, 8 hüseynî, 5 segâh, 3 sabâ, 3 hüzzâm, 2 gülizâr, 1 karcığar, 1 mâhûr, 1 nihâvend, 1 uzzâl.
Kılıç’ın eserlerinde kullandığı ritmik kalıplar incelendiğinde, hepsinde küçük usullerin tercih edildiği ve bazı istisnaları olmakla birlikte genellikle prozodi konusuna dikkat edildiği görülür. Kullanılan usuller nicelik açısından şöyle sıralanabilir: 52 sofyan, 14 düyek, 5 devr-i Hindî, 4 yürük semâî, 3 nîm sofyan, 1 semâî.

Besteleri tür açısından incelendiğinde büyük çoğunluğun dînî mûsikî formlarında olduğu görülür. Bunların sayıları ise şöyledir: 63 ilâhi, 11 şarkı, 3 şuğul, 2 marş.
Sipariş için: https://www.kitapmatik.com.tr/kitap/mustafa-kilic-hayati-eserleri-ve-turk-din-musikisi-alanindaki-hizmetleri-p1018362.html

Nobel Yayıncılık, 2021

Günümüzde Türk mûsikîsi hem akademik olarak hem de icra açısından genellikle Türk sanat mûsikîsi,... more Günümüzde Türk mûsikîsi hem akademik olarak hem de icra açısından genellikle Türk sanat mûsikîsi, Türk halk mûsikîsi ve Türk din mûsikîsi şeklinde üç ana çerçevede ele alınmaktadır. Esasen bir karşılığı olmayan ve bir yönüyle Türk mûsikîsini bir bütün olmaktan uzaklaştıran bu tasnifin oldukça önem arz eden bir de eksiği vardır ki o da Türk tarihinden ayrı düşünülemeyecek olan Türk askerî mûsikîsidir.
Türk tarihinde kimi zaman oldukça keskin askerî reformlar yapılmış, bu değişimden de kültürel açıdan en fazla etkilenen unsurların başında askerî mûsikî gelmiştir. Bunun son örneğini, Cumhuriyetin kabulü ile değişen askerî mûsikî geleneği oluşturmaktadır. Yeni bir devlet kurulmuş, bu devlet baştan sona Osmanlı geleneğinden farklı ve anlayışa talip olmuştur. Dolayısıyla Osmanlı döneminden kalan askerî mûsikî geleneği, eski devletin ordusuna ve padişahlara methiyeler içermesi sebebiyle tamamen rafa kalkmıştır. Çok sonralardan mehter mûsikîsi adı altında ortaya konulacak gösteri faaliyetlerinde ise elde kalan ve tarihi bir yüzyıl öncesine ancak gidebilen örnekler seslendirilmiştir.
Hazırladığımız çalışmada Osmanlının son dönemlerinde bir bando defterinde kaleme alınmış nota repertuvar defterinde bulunan ve ancak birkaçı özel arşivlerde yer alan eserler tekrardan Türk mûsikîsi repertuvarına kazandırılmak istenmiştir. Bahsedilen nota mecmuası 28. Mûsikî Alayı Mûsikî Serçavuşu Ahmed Sâlih’in Bando Defteri’dir. 2015 yılında tıpkıbasımını yaptığımız bu mecmuanın içerisindeki eserler çoğunlukla çok sesli olarak ve bugün yaygın olarak kullanılan Arel nazariyat sisteminden farklı şekilde notaya alınmıştı. Orijinal yapısına dokunmamak için bir düzenleme yapılmadan yayınlanan bu çalışmada eksik kalan en mühim husus; günümüze taşınan eserlerin, sanatkârların icrası açısından bir takım zorlukları beraberinde getirmesiydi.
Defter içerisindeki eserler incelendiğinde 86’sının günümüz repertuvarında bulunmadığı tespit edilmiştir. Bu çerçevede, yukarıda bahsedilen aksaklıkların giderilmiş ve eserler bu çalışmada günümüz mûsikî icracılarına sunulmuştur.
Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, notaların bulunduğu eserin bir askerî bando defteri olması sebebiyle Türk askerî mûsikîsi hakkında kısa bilgiler verilmiş ve Ahmed Sâlih’in Bando Defteri tanıtılmıştır. İkinci bölümde ise 86 eserin tekrardan notaya alınmış halleri sunulmuştur. Ayrıca çalışmanın sonunda verilen Ek Bölüm ile eserler güfte ve makam sıralamasına göre listelenmiştir.