Ömer Karataş | Bandirma Onyedi Eylul University (original) (raw)

Papers by Ömer Karataş

Research paper thumbnail of 19. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı Devleti'ne İskan Olunan Çerkes Toplumunda Sosyal Sınıflaşma ve Kölelik

Russia completed the occupation of the Caucasus with the end of the last of Circassian resistance... more Russia completed the occupation of the Caucasus with the end of the last of Circassian resistance in Kbaa region, on May 21, 1864 and Sheikh Shamil’s delivery to Russia in 1859. Russia compelled the people of the Caucaus to mandotary and mass migration because of the applied Russian politics. Circassian communities who left their homeland as a result of the Russian invasion, used to live in “fedual” layout system in pre-invasion period. In feudal system which administrated Circassian communities, there was a social stratification. The Kitty, Vork, Lekoltas, Thollkotl, Pisill, Vineut were included in this social class. Circassian immigrants who had to migrate in a mandatory way from the Caucasus to Ottoman Empire continued their social classes in their inhabited places in the Ottoman territory. After the migration, as Circassian tribes continued their social classes in the Ottoman territories, this caused some disorder/unrest. It was also effective in immigrants’ settlements. Therefore, in our study, we will deal with “slavery” in the Circassian social classes settled in the Ottoman Empire.

Research paper thumbnail of The Role of Camels and Camel Transport in the Russian Occupation of Turkestan

Genel Türk Tarihi Araştırmaları dergisi, Jan 20, 2023

Russia had trade relations with the Turkestan geography for a long time. However, until the 18th ... more Russia had trade relations with the Turkestan geography for a long time. However, until the 18th century, these relations had not turned into an armed struggle. The first attempt to transform this relationship into an armed struggle was the activities of the reconnaissance unit sent by Tsar Peter I (1682-1725) to recognize the region. Although these reconnaissance movements did not yield the expected results by the Tsarist administration, the acquisition of new information about the region and the establishment of garrisons in the region were the gains of the Russians. With the increasing interest of the Russians in the region, new and detailed information began to be obtained. Travel notes of Russian merchants, travelers and Russian agents who came to Turkestan were the most common method of obtaining this information. In the light of all this information gathered in the center, the tsarist administration decided to occupy the region by putting forward various excuses. In line with this decision, the Russians began to add new lands to their borders in the region. Tsarism established the Bozkır and Turkestan General Governorships in order to integrate the occupied areas in Turkestan into Russia. However, there were some places in the geography of Turkestan, where the Russian armies attempted to invade several times, but could not yet invade. One of these places was the lands inhabited by the Turkmen tribes, which are located within the borders of the Republic of Turkmenistan today. These lands, also known as the "Turkmen Oasis", had not yet been captured by the Russians due to the harsh natural conditions, as well as the shrewd defense of the Turkmens of their homeland. The Tsarist administration used horses and camels for transportation in all military campaigns against the invasion of Turkestan. These animals contributed to the occupation activities of the Russians. However, the experience and practice of the Russians was not enough to invade the Turkmen region. As a matter of fact, the Russians suffered some defeats here and Russia's authority in Turkestan was shaken. The Tsarist administration made some decisions after the studies and evaluation meetings to compensate for this situation and to own the aforementioned lands. One of them was the study of the military logistics method of France, which occupied Algeria. In line with this decision, the Russian General Staff sent Colonel A. N. Kuropatkin to France to examine the occupation methods of the French army. Kuropatkin's special task was to learn how and how the French occupied Algeria, which has the same geographical character as the geography of Turkestan. With the help of Russian agents and diplomats, the colonel learned that the French had invaded Algeria by making use of the camel power at the highest level. Kuropatkin presented the data he obtained to the Russian General Staff in a report. The Colonel's report and the previous experiences of the Russians were combined in the center and a new and detailed military expedition was prepared for the occupation of the Turkmen Oasis. After that, the occupation activities were in favor of the Russians and the vast lands of the Turkestan geography passed into the hands of the Russians. Although there are many factors that facilitate the Russian occupation of the region, only the role of camels in providing military logistics will be discussed in this study. The subject of this study, in a way, aims to reveal the invisible aspects of the occupation. In the literature, the events were evaluated by always putting the tsars, generals, commanders and armies in the occupations of the Russians. Therefore, the use of camels in military transportation, a factor that remains silent and overshadowed by all developments, is discussed in the study.

Research paper thumbnail of 1864 Kafkas tehciri: Kafkaslarda Rus kolonizasyonu, savaş ve sürgün

Research paper thumbnail of 19. Yüzyılda Anadolu’da Çerkes Göçmenlerinin İskânları Sonrasında Karşılaştıkları Sorunlar Uzunyayla Örneği

Karadeniz Araştırmaları, 2013

The peoples of the Caucasus against Russian occupation of nearly a century of struggle for the fr... more The peoples of the Caucasus against Russian occupation of nearly a century of struggle for the freedom of the homeland continued harsh Shamil in 1859 to delivery in Russia of the last. Sheikh Shamil's being delivered to Russia, had dealt with by occupying the Eastern and western Caucasus. After Russia occupied the territory and peoples of the Caucasian war spoils and prisoners is that the peoples of the Caucasus have seen this as the geography has sought. So we Russia all the cruel, harsh in the Caucasus, the exterminator, uncompromising, derogatory and a compelling policy. As a result of this policy, the Russian Empire's Caucasian peoples that had to leave country. Thus, Circassians 19. At the end of the 19th century the Ottoman Empire was forced to emigrate. Take refuge in the Ottoman Empire itself, Circassians and other various parts of Anatolia, the Caucasus has settled on migrants. One of these places in the Sivas-Uzunyayla. This study Circassians of Sivas-Uzunyayla the Settlement will try to assess the problems they encounter in the wake.

Research paper thumbnail of Xix. Yüzyilin İkinci Yarisinda Osmanl Devleti’Ne İskân Olunan Çerkes Toplumunda Sosyal Siniflaşma Ve Kölelik (Social Stratification and Slavery in Circassian Community Inhabited in Ottoman Empire in the Second Half of XIXth Century)

Social Science Research Network, 2012

Turkish Abstract: 1859’da Şeyh Şamil’in Rusya’ya teslimi, 21 Mayis 1864’te son Cerkes direnisinin... more Turkish Abstract: 1859’da Şeyh Şamil’in Rusya’ya teslimi, 21 Mayis 1864’te son Cerkes direnisinin, Kbaade mevkisinde, son bulmasiyla Rusya Kafkasya’nin isgalini tamamlamistir. Rusya Kafkasya’daki halklari uyguladigi siyasetten dolayi zorunlu ve kitlesel goce mecbur etmistir. Rus isgali sonucunda vatanlarini zorunlu olarak terk eden Cerkes topluluklari isgal oncesi “feodal” bir duzen icinde yasamlarini idame etmekteydi. Cerkes topluluklarinin idare olundugu feodal sistem icerisinde sosyal bir siniflasma bulunmaktadir. Bu sosyal sinif icerisinde Pisi, Vork, Lekoltas, Thollkotl, Pisill, Vineut yer almaktadir. Kafkasya’dan Osmanli Devleti topraklarina zorunlu bir sekilde gelen Cerkes gocmenleri iskân yerlerinde Osmanli topraklarinda sosyal siniflarini devam ettirmislerdir. Goc sonrasinda Cerkes kabilelerinin Osmanli topraklarinda sosyal siniflarina devam etmesi hem bazi asayissizlik olaylarina sebep olmus hem gocmenlerin yerlesimlerinde etkili olmus hem de Osmanli makamlarini mesgul etmistir. Bu yuzden calismamizda, Osmanli Devleti’ne iskân olunan Cerkes sosyal sinifi icinden koleligi ele alacagiz.English Abstract: Russia completed the occupation of the Caucasus with the end of the last of Circassian resistance in Kbaa region, on May 21, 1864 and Sheikh Shamil’s delivery to Russia in 1859. Russia compelled the people of the Caucaus to mandotary and mass migration because of the applied Russian politics. Circassian communities who left their homeland as a result of the Russian invasion, used to live in “fedual” layout system in pre-invasion period. In feudal system which administrated Circassian communities had a social stratification. The Kitty, Vork, Lekoltas, Thollkotl, Pisill, Vineut are included in this social class. Circassian immigrants who had to migrate in a mandatory way from the Caucasus to Ottoman Empire continued their social classes in their inhabited places in the Ottoman territory. After the migration, as Circassian tribes continued their social classes in the Ottoman territories, this caused some disorder/unrest. It was also effective in immigrants’ settlements. Therefore, in our study, we will deal with “slavery” in the Circassian social classes settled in the Ottoman Empire.

Research paper thumbnail of 19. Yüzyılda Balkanlarda Kafkas Muhacirlerin İskânı

Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 2012

Research paper thumbnail of 19. Yüzyilda Balkanlarda Alkanlarda Kafkas Muhâcîrleri̇ni̇n İskâni

Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, Oct 1, 2012

The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during The Settlement of the Caucasian E... more The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during t t t the he he he 19 19 19 19 th th th

Research paper thumbnail of Seyahatnamelerde Kuzey Kafkasya Türkleri̇

Manisa Celal bayar üniversitesi sosyal bilmler dergisi, Mar 31, 2015

We understand that travellers were intensely interested in the Caucasus in the 19th century. Ther... more We understand that travellers were intensely interested in the Caucasus in the 19th century. There are many reasons of this interest. Espionage, military mission, scientific research, mountain sports are just some of these reasons. Travellers who came to the Caucasus region paid attention to the ethnic diversity which existed there. In accordance with this diversity, they frequently mentioned the social structure, customs and other information which they saw among the folks there. Northern Caucasus is generally defined as a geography where Circassians lived. But we know that not only the Circassians but also the Turks lived there. In this context, travellers

Research paper thumbnail of Rus Sömürüsüne Karşı Türkistan'da İsyan (1916): Sır Derya Örneği

Akademik tarih ve düşünce dergisi, 2021

Ruslar Türkistan'ı 19. Yüzyılın ikinci yarsından sonra ilhak ve işgal etti. Ardından bölgeyi kend... more Ruslar Türkistan'ı 19. Yüzyılın ikinci yarsından sonra ilhak ve işgal etti. Ardından bölgeyi kendi menfaatleri doğrultusunda sömürmek için idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yapmıştır. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürülmüştür. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle Rus Çarlığı I. Dünya Savaşı, sırasında ihtiyaç duyduğu insan gücünü karşılamak için 25 Haziran 1916'da bu tarihten önce askerlikten muaf olanları orduya almak amacıyla bir ferman çıkarmıştı. Söz konusu fermanla Türkistan'ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda çalıştırmak isteyen Rus Çarlığı, sömürünün insan kaynağına yönelmesine olanak tanımıştı. Bu son gelişme önce Semerkant'ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep olmuştu. Çalışmamızda 1916 Türkistan isyanında Sır Derya vilayetinde isyan sırasında meydana gelen gelişmeleri Rus arşiv belgeleri ve ilgili literatüre dayalı olarak ele alacağız.

Research paper thumbnail of Rus Raporlarında Türkistan İsyanı (1916-1917)

Avrasya incelemeleri dergisi, Mar 31, 2021

Çarlık Rusya'sı, Batı Türkistan'ı 19. asrın sonlarına doğru işgal etti. Ardından bölgeyi menfaatl... more Çarlık Rusya'sı, Batı Türkistan'ı 19. asrın sonlarına doğru işgal etti. Ardından bölgeyi menfaatleri doğrultusunda sömürmek için idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yaptı. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürüldü. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle I. Dünya Savaşı, sırasında çarlık yeni insan kaynağına ihtiyaç duydu. Çarlık, bu ihtiyacı karşılamak için daha önce askerlikten muaf olan gayr-ı Rusları orduya almak amacıyla 25 Haziran 1916'da bu tarihten önce bir ferman çıkardı. Söz konusu fermanla Türkistan'ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda istihkâm işlerinde çalıştırmak isteyen Çarlık Rusya'sı, sömürünün insan kaynağına yönelmesine olanak tanıdı. Bu son gelişme önce Semerkant'ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep oldu. Türkistan'da çarlık rejimine karşı başlayan isyan ateşi Çar II. Nikolay tarafından 25 Haziran 1916'da çıkarılan ferman (yabancıların askeri arka işlere alımı) dışında çeşitli nedenleri de vardı. Bunlar Rus arşiv belgelerinde; siyasi, ekonomik, dini, sosyal yaşama müdahale, askerlik, vergi, yönetim, eğitim, adalet düzeni, Rus ve gayr-ı Ruslar arasındaki arazi çatışması, bölgedeki Rus ahalinin silahlandırılması; bunların kendilerini üstün görmesi gibi nedenler olarak sıralanabilir. Çalışmamızda Türkistan Millî Ayaklanmasını Rus raporlarına dayalı olarak ele alınacaktır. Böylece Rusların isyanı nasıl algıladıkları ve değerlendirdiklerini onların yazdıklarından ortaya konacaktır.

Research paper thumbnail of XX. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Türkistan'da Çarlık Rusyası'na Karşı Meydana Gelen Başkaldırı Hareketi Üzerine Bir Değerlendirme

Vakanüvis uluslararası tarih araştırmaları dergisi, Mar 28, 2022

Ömer Karataş 186 araştırmalarda 1916 Türkistan ayaklanması, genellikle sebep-sonuç ilişkisi ve bö... more Ömer Karataş 186 araştırmalarda 1916 Türkistan ayaklanması, genellikle sebep-sonuç ilişkisi ve bölgede neden olduğu etkiler üzerinden değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu minvalde makalemizde; bu zamana kadar bilhassa Rus ve Türkistan Türk devletleri tarih literatüründe konu edinilen 1916 senesi Türkistan ayaklanmasının değinilmeyen ya da eksik olarak gördüğümüz yönlerine temas etmeye çalışacağız.

Research paper thumbnail of Kafkas Göçünün Mağdurları

Karadeniz Arastirmalari Merkezi, 2014

Rusya’nin Kafkasya’yi isgal etmesi sonrasinda, buradaki halklar uzerinde yuruttugu siyasete bagli... more Rusya’nin Kafkasya’yi isgal etmesi sonrasinda, buradaki halklar uzerinde yuruttugu siyasete bagli olarak zorunlu gocler meydana gelmistir. Biz bu calismamizda Kafkas gocu, Rus siyaseti ya da gocun olus bicimi uzerinde uzun uzadiya durmayacagiz. Cunku calismamiz gocun arka plani icerisinde yer almaktadir. Bu baglamda Kafkasya’dan Anadolu’ya zorunlu olarak goc edenlerden eslerini kayip etmis dul kadinlarla yasli ve is gormez olanlar yer almaktaydi. Bunlarin yaninda ailesini kayip eden kimsesiz, oksuz, yetim cocuklar da bulunmaktaydi. Osmanli Hukumeti’nin korunmaya muhtaclara yonelik faaliyetleri calismamizin konusunu teskil etmektedir.

Research paper thumbnail of Rus Sömürüsüne Karşı 1916 Türkistan’da İsyan: Semerkant Örneği

Osmanlı medeniyeti araştırmaları dergisi, Apr 15, 2021

Rusya Türkistan'ı 19. asrın ikinci yarısından sonra işgal ve ilhak etti. Ardından bölgeyi kendi e... more Rusya Türkistan'ı 19. asrın ikinci yarısından sonra işgal ve ilhak etti. Ardından bölgeyi kendi emperyal menfaatleri doğrultusunda sömürmek için bölgede idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yaptı. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürüldü. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle I. Dünya Savaşı sırasında çarlık yeni insan kaynağına ihtiyaç duydu. Bu ihtiyacı karşılamak için 5 Haziran 1916'da bu tarihten önce askerlikten muaf olan yerli halkı orduya almak amacıyla bir ferman yayınlandı. Söz konusu fermanla Türkistan'ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda istihkâm işlerinde çalıştırmak isteyen Çarlık Rusya'sı ekonomik sömürüsüne insan kaynağını da ilave etti. Bu son gelişme önce Semerkant'ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep oldu. Çalışmamızda 1916 Türkistan isyanında ilk kan döküldüğü yer olan Semerkant vilayetindeki isyan sırasında meydana gelen gelişmeleri Rus arşiv belgeleri ve ilgili literatüre dayalı olarak ele alacağız.

Research paper thumbnail of Kumuk Türklerinin Kafkasya’dan Anadolu’ya Göçü

Tarih incelemeleri dergisi, Jan 21, 2016

Özet 19. yüzyılın ikinci yarısıyla 20. yüzyılın ilk çeyreği arasında Kafkasya'dan Anadolu'ya zoru... more Özet 19. yüzyılın ikinci yarısıyla 20. yüzyılın ilk çeyreği arasında Kafkasya'dan Anadolu'ya zorunlu göçler olmuştur. Zorunlu göçün baş aktörü Kafkas halklarının vatanlarını işgal eden Rus devletidir. Vatanları işgale uğrayan Çerkesler, Dağıstanlılar, Çeçenler, Karaçaylılar, Kumuklar gibi Kafkas halkları Osmanlı Devleti'ne sığınmışlardır. Bu çalışmamızda Kumukların Osmanlı Devleti'ne göçünü ve Osmanlı coğrafyasındaki yerleşimini ele alacağız.

Research paper thumbnail of Karaçay Türklerinin Kafkasya’dan Anadolu’ya Göçleri

Tarih incelemeleri dergisi, Aug 8, 2015

Kafkas halklarının Rus işgaline karşı yaklaşık bir asır devam eden yıpratıcı vatan savunması ve ö... more Kafkas halklarının Rus işgaline karşı yaklaşık bir asır devam eden yıpratıcı vatan savunması ve özgürlük mücadelesi 1859'da Şeyh Şamil'in Rusya'ya teslimiyle son bulmuştu. 1859'da Şeyh Şamil'in Rusya'ya teslimi, 21 Mayıs 1864'te son Çerkes direnişinin, Kbaade mevkisinde, son bulmasıyla Rusya Kafkasya'nın işgalini tamamlamıştır. Rusya Kafkasya'daki halkları uyguladığı siyasetten dolayı zorunlu ve kitlesel göçe mecbur etmiştir. 19. yüzyılın ikinci yarısıyla 20. yüzyılın ilk çeyreği arasında Kafkasya'dan Anadolu'ya zorunlu göçler olmuştur. Zorunlu göçün baş aktörü Kafkas halklarının vatanlarını işgal eden Rus Devletidir. Rus işgali sonucunda vatanlarını zorunlu olarak terk eden Kafkas toplulukları işgal öncesi "feodal" bir düzen içinde yaşamlarını idame etmekteydi. Vatanları işgale uğrayan Çerkesler, Dağıstanlılar, Çeçenler, Kumuklar, Karaçaylılar gibi Kafkas halkları Osmanlı Devletine sığınmışlardır. Bu çalışmamızda Karaçaylıların Osmanlı Devleti'ne göçünü ve Osman coğrafyasındaki yerleşimini ele alacağız.

Research paper thumbnail of Osmanlı Basınında İsmail Gaspıralı’nın Vefatı

DergiPark (Istanbul University), Dec 1, 2016

İsmail Bey Gaspıralı'nın yaptığı hizmetlerin günümüzde daha iyi anlaşılması için çeşitli çalışmal... more İsmail Bey Gaspıralı'nın yaptığı hizmetlerin günümüzde daha iyi anlaşılması için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. İsmail Bey'in Kırım'da yaktığı ateşin, hala güçlü bir şekilde yanmaya devam ettiğinin göstergelerinden biri yüzyılı aşkın süredir vefat etmesine rağmen, onunla ilgili çalışmaların devam etmesidir. Ahmet Ağaoğlu'nun da ifadesiyle "…Dünyada Türk ve Türkçülük kaldıkça, İsmail Bey de ber-hayattır. Yani İsmail Bey ebedidir". Biz de bu çalışmalara bir nebzede olsa küçük bir katkıda bulunmak gayesiyle, böyle bir tebliğ çalışması içerisine girdik. Bu bağlamda Osmanlı basınından taramalar yaptık. Taramalarımızın amacı "Türk Dünyası" için çok önemli bir şahsiyet olan İsmail Bey Gaspıralı'nın vefat etmesinin, Osmanlı basınında nasıl yer aldığını tespit etmekti. Bu noktadan hareketle, İsmail Bey Gaspıralı'nın vefat ettiği 1914 Eylül'ünde Osmanlı Devleti'nde çıkan gazeteler çalışmamızın temel kaynaklarını oluşturmuştur.

Research paper thumbnail of Rus Sömürüsüne Karşı Türkistan'da İsyan (1916): Sır Derya Örneği

Akademik Tarih ve Dusunce Dergisi

Ruslar Türkistan'ı 19. Yüzyılın ikinci yarsından sonra ilhak ve işgal etti. Ardından bölgeyi kend... more Ruslar Türkistan'ı 19. Yüzyılın ikinci yarsından sonra ilhak ve işgal etti. Ardından bölgeyi kendi menfaatleri doğrultusunda sömürmek için idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yapmıştır. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürülmüştür. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle Rus Çarlığı I. Dünya Savaşı, sırasında ihtiyaç duyduğu insan gücünü karşılamak için 25 Haziran 1916'da bu tarihten önce askerlikten muaf olanları orduya almak amacıyla bir ferman çıkarmıştı. Söz konusu fermanla Türkistan'ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda çalıştırmak isteyen Rus Çarlığı, sömürünün insan kaynağına yönelmesine olanak tanımıştı. Bu son gelişme önce Semerkant'ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep olmuştu. Çalışmamızda 1916 Türkistan isyanında Sır Derya vilayetinde isyan sırasında meydana gelen gelişmeleri Rus arşiv belgeleri ve ilgili literatüre dayalı olarak ele alacağız.

Research paper thumbnail of Türkistan Milli Ayaklanması (1916-1917): Mali Bilanço

Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi

Rus çarlığı, Türkistan bölgesini işgal ettikten sonra bölgenin tüm yer altı ve yer üstü kaynaklar... more Rus çarlığı, Türkistan bölgesini işgal ettikten sonra bölgenin tüm yer altı ve yer üstü kaynaklarını sömürmekteydi. Çarlık, kendi lehine bölgeden sömürü yoluyla aldığı maddi kaynakların yanına insan kaynağını da ilave etmek isteyince Türkistanlılar kendine geldi. Kendine gelen Türkistanlılar bu sömürüye son vermek ve özgürlükleri için isyan başlattı. Türkistan’da çarlık rejimine karşı başlayan isyan ateşi Çar II. Nikolay’ın 25 Haziran 1916’daki fermanıyla (yabancıların askeri arka işlere alımı) başladı. 1916 Temmuzunda başlayan Türkistan Milli ayaklanması yaklaşık bir yıl sürdü. Ama isyanın bıraktığı hasar yüzlerce yıl unutulmayacaktır. Bu yıl Türkistan tarihinin en trajik ve en kanlı yılı oldu. Çünkü çarlık bölgede yüzbinlerce insanın canlarına ve mallarına kast etti. Çarlık bölgede isyana kalkışanları yaralama, idam, öldürme, hapis yoluyla canlarına, yağma, yakma, el koyma, gasp, yurtlarından çıkarma yoluyla da mallarına el koydu. İsyan sırasında Türkistanlıların bölgedeki Rus aha...

Research paper thumbnail of Rus Sömürüsüne Karşı 1916 Türkistan’da İsyan: Semerkant Örneği

Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi

Rusya Türkistan’ı 19. asrın ikinci yarısından sonra işgal ve ilhak etti. Ardından bölgeyi kendi e... more Rusya Türkistan’ı 19. asrın ikinci yarısından sonra işgal ve ilhak etti. Ardından bölgeyi kendi emperyal menfaatleri doğrultusunda sömürmek için bölgede idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yaptı. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürüldü. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle I. Dünya Savaşı sırasında çarlık yeni insan kaynağına ihtiyaç duydu. Bu ihtiyacı karşılamak için 5 Haziran 1916’da bu tarihten önce askerlikten muaf olan yerli halkı orduya almak amacıyla bir ferman yayınlandı. Söz konusu fermanla Türkistan’ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda istihkâm işlerinde çalıştırmak isteyen Çarlık Rusya’sı ekonomik sömürüsüne insan kaynağını da ilave etti. Bu son gelişme önce Semerkant’ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep oldu. Çalışmamızda 1916 Türkistan isyanında ilk kan döküldüğü yer olan Semerkant vilayetindeki isyan sırasında meydana gelen gelişmeleri Rus arşiv belgel...

Research paper thumbnail of The Role of Camels and Camel Transport in the Russian Occupation of Turkestan

Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi

Rusya’nın Türkistan coğrafyası ile öteden beri ticarî ilişkileri vardı. Ancak XVIII. yüzyıla kada... more Rusya’nın Türkistan coğrafyası ile öteden beri ticarî ilişkileri vardı. Ancak XVIII. yüzyıla kadar bu ilişkiler bir silahlı mücadeleye dönüşmemişti. Bu ilişkinin silahlı mücadeleye dönüşmesinde ilk girişim Çar I. Petro (1682-1725) tarafından bölgeyi tanıma amaçlı gönderilen keşif birliğinin faaliyetleri oldu. Söz konusu keşif hareketleri Çarlık idaresi tarafından beklenen neticeleri vermese de bölge hakkında yeni bilgiler elde edilmesi ve bölgede garnizonlar kurulması Rusların kazanımları olmuştu. Rusların bölgeye ilgisinin artmasıyla beraber yeni ve ayrıntılı bilgiler elde edilmeye başlandı. Türkistan’a gelen Rus tüccarların, seyyahların ve Rus ajanlarının gezi notları bu bilgilerin en çok elde edildiği yöntemdi. Çarlık yönetimi, merkezde toplanan tüm bu bilgiler ışığında bölgeyi çeşitli bahaneler öne sürerek işgal etmeye karar verdi. Bu karar doğrultusunda Ruslar bölgede sınırlarına yeni topraklar katmaya başladılar. Çarlık, Türkistan’da işgal ettiği yerleri Rusya’ya entegre etmek...

Research paper thumbnail of 19. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı Devleti'ne İskan Olunan Çerkes Toplumunda Sosyal Sınıflaşma ve Kölelik

Russia completed the occupation of the Caucasus with the end of the last of Circassian resistance... more Russia completed the occupation of the Caucasus with the end of the last of Circassian resistance in Kbaa region, on May 21, 1864 and Sheikh Shamil’s delivery to Russia in 1859. Russia compelled the people of the Caucaus to mandotary and mass migration because of the applied Russian politics. Circassian communities who left their homeland as a result of the Russian invasion, used to live in “fedual” layout system in pre-invasion period. In feudal system which administrated Circassian communities, there was a social stratification. The Kitty, Vork, Lekoltas, Thollkotl, Pisill, Vineut were included in this social class. Circassian immigrants who had to migrate in a mandatory way from the Caucasus to Ottoman Empire continued their social classes in their inhabited places in the Ottoman territory. After the migration, as Circassian tribes continued their social classes in the Ottoman territories, this caused some disorder/unrest. It was also effective in immigrants’ settlements. Therefore, in our study, we will deal with “slavery” in the Circassian social classes settled in the Ottoman Empire.

Research paper thumbnail of The Role of Camels and Camel Transport in the Russian Occupation of Turkestan

Genel Türk Tarihi Araştırmaları dergisi, Jan 20, 2023

Russia had trade relations with the Turkestan geography for a long time. However, until the 18th ... more Russia had trade relations with the Turkestan geography for a long time. However, until the 18th century, these relations had not turned into an armed struggle. The first attempt to transform this relationship into an armed struggle was the activities of the reconnaissance unit sent by Tsar Peter I (1682-1725) to recognize the region. Although these reconnaissance movements did not yield the expected results by the Tsarist administration, the acquisition of new information about the region and the establishment of garrisons in the region were the gains of the Russians. With the increasing interest of the Russians in the region, new and detailed information began to be obtained. Travel notes of Russian merchants, travelers and Russian agents who came to Turkestan were the most common method of obtaining this information. In the light of all this information gathered in the center, the tsarist administration decided to occupy the region by putting forward various excuses. In line with this decision, the Russians began to add new lands to their borders in the region. Tsarism established the Bozkır and Turkestan General Governorships in order to integrate the occupied areas in Turkestan into Russia. However, there were some places in the geography of Turkestan, where the Russian armies attempted to invade several times, but could not yet invade. One of these places was the lands inhabited by the Turkmen tribes, which are located within the borders of the Republic of Turkmenistan today. These lands, also known as the "Turkmen Oasis", had not yet been captured by the Russians due to the harsh natural conditions, as well as the shrewd defense of the Turkmens of their homeland. The Tsarist administration used horses and camels for transportation in all military campaigns against the invasion of Turkestan. These animals contributed to the occupation activities of the Russians. However, the experience and practice of the Russians was not enough to invade the Turkmen region. As a matter of fact, the Russians suffered some defeats here and Russia's authority in Turkestan was shaken. The Tsarist administration made some decisions after the studies and evaluation meetings to compensate for this situation and to own the aforementioned lands. One of them was the study of the military logistics method of France, which occupied Algeria. In line with this decision, the Russian General Staff sent Colonel A. N. Kuropatkin to France to examine the occupation methods of the French army. Kuropatkin's special task was to learn how and how the French occupied Algeria, which has the same geographical character as the geography of Turkestan. With the help of Russian agents and diplomats, the colonel learned that the French had invaded Algeria by making use of the camel power at the highest level. Kuropatkin presented the data he obtained to the Russian General Staff in a report. The Colonel's report and the previous experiences of the Russians were combined in the center and a new and detailed military expedition was prepared for the occupation of the Turkmen Oasis. After that, the occupation activities were in favor of the Russians and the vast lands of the Turkestan geography passed into the hands of the Russians. Although there are many factors that facilitate the Russian occupation of the region, only the role of camels in providing military logistics will be discussed in this study. The subject of this study, in a way, aims to reveal the invisible aspects of the occupation. In the literature, the events were evaluated by always putting the tsars, generals, commanders and armies in the occupations of the Russians. Therefore, the use of camels in military transportation, a factor that remains silent and overshadowed by all developments, is discussed in the study.

Research paper thumbnail of 1864 Kafkas tehciri: Kafkaslarda Rus kolonizasyonu, savaş ve sürgün

Research paper thumbnail of 19. Yüzyılda Anadolu’da Çerkes Göçmenlerinin İskânları Sonrasında Karşılaştıkları Sorunlar Uzunyayla Örneği

Karadeniz Araştırmaları, 2013

The peoples of the Caucasus against Russian occupation of nearly a century of struggle for the fr... more The peoples of the Caucasus against Russian occupation of nearly a century of struggle for the freedom of the homeland continued harsh Shamil in 1859 to delivery in Russia of the last. Sheikh Shamil's being delivered to Russia, had dealt with by occupying the Eastern and western Caucasus. After Russia occupied the territory and peoples of the Caucasian war spoils and prisoners is that the peoples of the Caucasus have seen this as the geography has sought. So we Russia all the cruel, harsh in the Caucasus, the exterminator, uncompromising, derogatory and a compelling policy. As a result of this policy, the Russian Empire's Caucasian peoples that had to leave country. Thus, Circassians 19. At the end of the 19th century the Ottoman Empire was forced to emigrate. Take refuge in the Ottoman Empire itself, Circassians and other various parts of Anatolia, the Caucasus has settled on migrants. One of these places in the Sivas-Uzunyayla. This study Circassians of Sivas-Uzunyayla the Settlement will try to assess the problems they encounter in the wake.

Research paper thumbnail of Xix. Yüzyilin İkinci Yarisinda Osmanl Devleti’Ne İskân Olunan Çerkes Toplumunda Sosyal Siniflaşma Ve Kölelik (Social Stratification and Slavery in Circassian Community Inhabited in Ottoman Empire in the Second Half of XIXth Century)

Social Science Research Network, 2012

Turkish Abstract: 1859’da Şeyh Şamil’in Rusya’ya teslimi, 21 Mayis 1864’te son Cerkes direnisinin... more Turkish Abstract: 1859’da Şeyh Şamil’in Rusya’ya teslimi, 21 Mayis 1864’te son Cerkes direnisinin, Kbaade mevkisinde, son bulmasiyla Rusya Kafkasya’nin isgalini tamamlamistir. Rusya Kafkasya’daki halklari uyguladigi siyasetten dolayi zorunlu ve kitlesel goce mecbur etmistir. Rus isgali sonucunda vatanlarini zorunlu olarak terk eden Cerkes topluluklari isgal oncesi “feodal” bir duzen icinde yasamlarini idame etmekteydi. Cerkes topluluklarinin idare olundugu feodal sistem icerisinde sosyal bir siniflasma bulunmaktadir. Bu sosyal sinif icerisinde Pisi, Vork, Lekoltas, Thollkotl, Pisill, Vineut yer almaktadir. Kafkasya’dan Osmanli Devleti topraklarina zorunlu bir sekilde gelen Cerkes gocmenleri iskân yerlerinde Osmanli topraklarinda sosyal siniflarini devam ettirmislerdir. Goc sonrasinda Cerkes kabilelerinin Osmanli topraklarinda sosyal siniflarina devam etmesi hem bazi asayissizlik olaylarina sebep olmus hem gocmenlerin yerlesimlerinde etkili olmus hem de Osmanli makamlarini mesgul etmistir. Bu yuzden calismamizda, Osmanli Devleti’ne iskân olunan Cerkes sosyal sinifi icinden koleligi ele alacagiz.English Abstract: Russia completed the occupation of the Caucasus with the end of the last of Circassian resistance in Kbaa region, on May 21, 1864 and Sheikh Shamil’s delivery to Russia in 1859. Russia compelled the people of the Caucaus to mandotary and mass migration because of the applied Russian politics. Circassian communities who left their homeland as a result of the Russian invasion, used to live in “fedual” layout system in pre-invasion period. In feudal system which administrated Circassian communities had a social stratification. The Kitty, Vork, Lekoltas, Thollkotl, Pisill, Vineut are included in this social class. Circassian immigrants who had to migrate in a mandatory way from the Caucasus to Ottoman Empire continued their social classes in their inhabited places in the Ottoman territory. After the migration, as Circassian tribes continued their social classes in the Ottoman territories, this caused some disorder/unrest. It was also effective in immigrants’ settlements. Therefore, in our study, we will deal with “slavery” in the Circassian social classes settled in the Ottoman Empire.

Research paper thumbnail of 19. Yüzyılda Balkanlarda Kafkas Muhacirlerin İskânı

Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 2012

Research paper thumbnail of 19. Yüzyilda Balkanlarda Alkanlarda Kafkas Muhâcîrleri̇ni̇n İskâni

Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, Oct 1, 2012

The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during The Settlement of the Caucasian E... more The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during t t t the he he he 19 19 19 19 th th th

Research paper thumbnail of Seyahatnamelerde Kuzey Kafkasya Türkleri̇

Manisa Celal bayar üniversitesi sosyal bilmler dergisi, Mar 31, 2015

We understand that travellers were intensely interested in the Caucasus in the 19th century. Ther... more We understand that travellers were intensely interested in the Caucasus in the 19th century. There are many reasons of this interest. Espionage, military mission, scientific research, mountain sports are just some of these reasons. Travellers who came to the Caucasus region paid attention to the ethnic diversity which existed there. In accordance with this diversity, they frequently mentioned the social structure, customs and other information which they saw among the folks there. Northern Caucasus is generally defined as a geography where Circassians lived. But we know that not only the Circassians but also the Turks lived there. In this context, travellers

Research paper thumbnail of Rus Sömürüsüne Karşı Türkistan'da İsyan (1916): Sır Derya Örneği

Akademik tarih ve düşünce dergisi, 2021

Ruslar Türkistan'ı 19. Yüzyılın ikinci yarsından sonra ilhak ve işgal etti. Ardından bölgeyi kend... more Ruslar Türkistan'ı 19. Yüzyılın ikinci yarsından sonra ilhak ve işgal etti. Ardından bölgeyi kendi menfaatleri doğrultusunda sömürmek için idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yapmıştır. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürülmüştür. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle Rus Çarlığı I. Dünya Savaşı, sırasında ihtiyaç duyduğu insan gücünü karşılamak için 25 Haziran 1916'da bu tarihten önce askerlikten muaf olanları orduya almak amacıyla bir ferman çıkarmıştı. Söz konusu fermanla Türkistan'ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda çalıştırmak isteyen Rus Çarlığı, sömürünün insan kaynağına yönelmesine olanak tanımıştı. Bu son gelişme önce Semerkant'ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep olmuştu. Çalışmamızda 1916 Türkistan isyanında Sır Derya vilayetinde isyan sırasında meydana gelen gelişmeleri Rus arşiv belgeleri ve ilgili literatüre dayalı olarak ele alacağız.

Research paper thumbnail of Rus Raporlarında Türkistan İsyanı (1916-1917)

Avrasya incelemeleri dergisi, Mar 31, 2021

Çarlık Rusya'sı, Batı Türkistan'ı 19. asrın sonlarına doğru işgal etti. Ardından bölgeyi menfaatl... more Çarlık Rusya'sı, Batı Türkistan'ı 19. asrın sonlarına doğru işgal etti. Ardından bölgeyi menfaatleri doğrultusunda sömürmek için idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yaptı. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürüldü. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle I. Dünya Savaşı, sırasında çarlık yeni insan kaynağına ihtiyaç duydu. Çarlık, bu ihtiyacı karşılamak için daha önce askerlikten muaf olan gayr-ı Rusları orduya almak amacıyla 25 Haziran 1916'da bu tarihten önce bir ferman çıkardı. Söz konusu fermanla Türkistan'ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda istihkâm işlerinde çalıştırmak isteyen Çarlık Rusya'sı, sömürünün insan kaynağına yönelmesine olanak tanıdı. Bu son gelişme önce Semerkant'ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep oldu. Türkistan'da çarlık rejimine karşı başlayan isyan ateşi Çar II. Nikolay tarafından 25 Haziran 1916'da çıkarılan ferman (yabancıların askeri arka işlere alımı) dışında çeşitli nedenleri de vardı. Bunlar Rus arşiv belgelerinde; siyasi, ekonomik, dini, sosyal yaşama müdahale, askerlik, vergi, yönetim, eğitim, adalet düzeni, Rus ve gayr-ı Ruslar arasındaki arazi çatışması, bölgedeki Rus ahalinin silahlandırılması; bunların kendilerini üstün görmesi gibi nedenler olarak sıralanabilir. Çalışmamızda Türkistan Millî Ayaklanmasını Rus raporlarına dayalı olarak ele alınacaktır. Böylece Rusların isyanı nasıl algıladıkları ve değerlendirdiklerini onların yazdıklarından ortaya konacaktır.

Research paper thumbnail of XX. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Türkistan'da Çarlık Rusyası'na Karşı Meydana Gelen Başkaldırı Hareketi Üzerine Bir Değerlendirme

Vakanüvis uluslararası tarih araştırmaları dergisi, Mar 28, 2022

Ömer Karataş 186 araştırmalarda 1916 Türkistan ayaklanması, genellikle sebep-sonuç ilişkisi ve bö... more Ömer Karataş 186 araştırmalarda 1916 Türkistan ayaklanması, genellikle sebep-sonuç ilişkisi ve bölgede neden olduğu etkiler üzerinden değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu minvalde makalemizde; bu zamana kadar bilhassa Rus ve Türkistan Türk devletleri tarih literatüründe konu edinilen 1916 senesi Türkistan ayaklanmasının değinilmeyen ya da eksik olarak gördüğümüz yönlerine temas etmeye çalışacağız.

Research paper thumbnail of Kafkas Göçünün Mağdurları

Karadeniz Arastirmalari Merkezi, 2014

Rusya’nin Kafkasya’yi isgal etmesi sonrasinda, buradaki halklar uzerinde yuruttugu siyasete bagli... more Rusya’nin Kafkasya’yi isgal etmesi sonrasinda, buradaki halklar uzerinde yuruttugu siyasete bagli olarak zorunlu gocler meydana gelmistir. Biz bu calismamizda Kafkas gocu, Rus siyaseti ya da gocun olus bicimi uzerinde uzun uzadiya durmayacagiz. Cunku calismamiz gocun arka plani icerisinde yer almaktadir. Bu baglamda Kafkasya’dan Anadolu’ya zorunlu olarak goc edenlerden eslerini kayip etmis dul kadinlarla yasli ve is gormez olanlar yer almaktaydi. Bunlarin yaninda ailesini kayip eden kimsesiz, oksuz, yetim cocuklar da bulunmaktaydi. Osmanli Hukumeti’nin korunmaya muhtaclara yonelik faaliyetleri calismamizin konusunu teskil etmektedir.

Research paper thumbnail of Rus Sömürüsüne Karşı 1916 Türkistan’da İsyan: Semerkant Örneği

Osmanlı medeniyeti araştırmaları dergisi, Apr 15, 2021

Rusya Türkistan'ı 19. asrın ikinci yarısından sonra işgal ve ilhak etti. Ardından bölgeyi kendi e... more Rusya Türkistan'ı 19. asrın ikinci yarısından sonra işgal ve ilhak etti. Ardından bölgeyi kendi emperyal menfaatleri doğrultusunda sömürmek için bölgede idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yaptı. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürüldü. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle I. Dünya Savaşı sırasında çarlık yeni insan kaynağına ihtiyaç duydu. Bu ihtiyacı karşılamak için 5 Haziran 1916'da bu tarihten önce askerlikten muaf olan yerli halkı orduya almak amacıyla bir ferman yayınlandı. Söz konusu fermanla Türkistan'ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda istihkâm işlerinde çalıştırmak isteyen Çarlık Rusya'sı ekonomik sömürüsüne insan kaynağını da ilave etti. Bu son gelişme önce Semerkant'ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep oldu. Çalışmamızda 1916 Türkistan isyanında ilk kan döküldüğü yer olan Semerkant vilayetindeki isyan sırasında meydana gelen gelişmeleri Rus arşiv belgeleri ve ilgili literatüre dayalı olarak ele alacağız.

Research paper thumbnail of Kumuk Türklerinin Kafkasya’dan Anadolu’ya Göçü

Tarih incelemeleri dergisi, Jan 21, 2016

Özet 19. yüzyılın ikinci yarısıyla 20. yüzyılın ilk çeyreği arasında Kafkasya'dan Anadolu'ya zoru... more Özet 19. yüzyılın ikinci yarısıyla 20. yüzyılın ilk çeyreği arasında Kafkasya'dan Anadolu'ya zorunlu göçler olmuştur. Zorunlu göçün baş aktörü Kafkas halklarının vatanlarını işgal eden Rus devletidir. Vatanları işgale uğrayan Çerkesler, Dağıstanlılar, Çeçenler, Karaçaylılar, Kumuklar gibi Kafkas halkları Osmanlı Devleti'ne sığınmışlardır. Bu çalışmamızda Kumukların Osmanlı Devleti'ne göçünü ve Osmanlı coğrafyasındaki yerleşimini ele alacağız.

Research paper thumbnail of Karaçay Türklerinin Kafkasya’dan Anadolu’ya Göçleri

Tarih incelemeleri dergisi, Aug 8, 2015

Kafkas halklarının Rus işgaline karşı yaklaşık bir asır devam eden yıpratıcı vatan savunması ve ö... more Kafkas halklarının Rus işgaline karşı yaklaşık bir asır devam eden yıpratıcı vatan savunması ve özgürlük mücadelesi 1859'da Şeyh Şamil'in Rusya'ya teslimiyle son bulmuştu. 1859'da Şeyh Şamil'in Rusya'ya teslimi, 21 Mayıs 1864'te son Çerkes direnişinin, Kbaade mevkisinde, son bulmasıyla Rusya Kafkasya'nın işgalini tamamlamıştır. Rusya Kafkasya'daki halkları uyguladığı siyasetten dolayı zorunlu ve kitlesel göçe mecbur etmiştir. 19. yüzyılın ikinci yarısıyla 20. yüzyılın ilk çeyreği arasında Kafkasya'dan Anadolu'ya zorunlu göçler olmuştur. Zorunlu göçün baş aktörü Kafkas halklarının vatanlarını işgal eden Rus Devletidir. Rus işgali sonucunda vatanlarını zorunlu olarak terk eden Kafkas toplulukları işgal öncesi "feodal" bir düzen içinde yaşamlarını idame etmekteydi. Vatanları işgale uğrayan Çerkesler, Dağıstanlılar, Çeçenler, Kumuklar, Karaçaylılar gibi Kafkas halkları Osmanlı Devletine sığınmışlardır. Bu çalışmamızda Karaçaylıların Osmanlı Devleti'ne göçünü ve Osman coğrafyasındaki yerleşimini ele alacağız.

Research paper thumbnail of Osmanlı Basınında İsmail Gaspıralı’nın Vefatı

DergiPark (Istanbul University), Dec 1, 2016

İsmail Bey Gaspıralı'nın yaptığı hizmetlerin günümüzde daha iyi anlaşılması için çeşitli çalışmal... more İsmail Bey Gaspıralı'nın yaptığı hizmetlerin günümüzde daha iyi anlaşılması için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. İsmail Bey'in Kırım'da yaktığı ateşin, hala güçlü bir şekilde yanmaya devam ettiğinin göstergelerinden biri yüzyılı aşkın süredir vefat etmesine rağmen, onunla ilgili çalışmaların devam etmesidir. Ahmet Ağaoğlu'nun da ifadesiyle "…Dünyada Türk ve Türkçülük kaldıkça, İsmail Bey de ber-hayattır. Yani İsmail Bey ebedidir". Biz de bu çalışmalara bir nebzede olsa küçük bir katkıda bulunmak gayesiyle, böyle bir tebliğ çalışması içerisine girdik. Bu bağlamda Osmanlı basınından taramalar yaptık. Taramalarımızın amacı "Türk Dünyası" için çok önemli bir şahsiyet olan İsmail Bey Gaspıralı'nın vefat etmesinin, Osmanlı basınında nasıl yer aldığını tespit etmekti. Bu noktadan hareketle, İsmail Bey Gaspıralı'nın vefat ettiği 1914 Eylül'ünde Osmanlı Devleti'nde çıkan gazeteler çalışmamızın temel kaynaklarını oluşturmuştur.

Research paper thumbnail of Rus Sömürüsüne Karşı Türkistan'da İsyan (1916): Sır Derya Örneği

Akademik Tarih ve Dusunce Dergisi

Ruslar Türkistan'ı 19. Yüzyılın ikinci yarsından sonra ilhak ve işgal etti. Ardından bölgeyi kend... more Ruslar Türkistan'ı 19. Yüzyılın ikinci yarsından sonra ilhak ve işgal etti. Ardından bölgeyi kendi menfaatleri doğrultusunda sömürmek için idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yapmıştır. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürülmüştür. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle Rus Çarlığı I. Dünya Savaşı, sırasında ihtiyaç duyduğu insan gücünü karşılamak için 25 Haziran 1916'da bu tarihten önce askerlikten muaf olanları orduya almak amacıyla bir ferman çıkarmıştı. Söz konusu fermanla Türkistan'ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda çalıştırmak isteyen Rus Çarlığı, sömürünün insan kaynağına yönelmesine olanak tanımıştı. Bu son gelişme önce Semerkant'ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep olmuştu. Çalışmamızda 1916 Türkistan isyanında Sır Derya vilayetinde isyan sırasında meydana gelen gelişmeleri Rus arşiv belgeleri ve ilgili literatüre dayalı olarak ele alacağız.

Research paper thumbnail of Türkistan Milli Ayaklanması (1916-1917): Mali Bilanço

Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi

Rus çarlığı, Türkistan bölgesini işgal ettikten sonra bölgenin tüm yer altı ve yer üstü kaynaklar... more Rus çarlığı, Türkistan bölgesini işgal ettikten sonra bölgenin tüm yer altı ve yer üstü kaynaklarını sömürmekteydi. Çarlık, kendi lehine bölgeden sömürü yoluyla aldığı maddi kaynakların yanına insan kaynağını da ilave etmek isteyince Türkistanlılar kendine geldi. Kendine gelen Türkistanlılar bu sömürüye son vermek ve özgürlükleri için isyan başlattı. Türkistan’da çarlık rejimine karşı başlayan isyan ateşi Çar II. Nikolay’ın 25 Haziran 1916’daki fermanıyla (yabancıların askeri arka işlere alımı) başladı. 1916 Temmuzunda başlayan Türkistan Milli ayaklanması yaklaşık bir yıl sürdü. Ama isyanın bıraktığı hasar yüzlerce yıl unutulmayacaktır. Bu yıl Türkistan tarihinin en trajik ve en kanlı yılı oldu. Çünkü çarlık bölgede yüzbinlerce insanın canlarına ve mallarına kast etti. Çarlık bölgede isyana kalkışanları yaralama, idam, öldürme, hapis yoluyla canlarına, yağma, yakma, el koyma, gasp, yurtlarından çıkarma yoluyla da mallarına el koydu. İsyan sırasında Türkistanlıların bölgedeki Rus aha...

Research paper thumbnail of Rus Sömürüsüne Karşı 1916 Türkistan’da İsyan: Semerkant Örneği

Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi

Rusya Türkistan’ı 19. asrın ikinci yarısından sonra işgal ve ilhak etti. Ardından bölgeyi kendi e... more Rusya Türkistan’ı 19. asrın ikinci yarısından sonra işgal ve ilhak etti. Ardından bölgeyi kendi emperyal menfaatleri doğrultusunda sömürmek için bölgede idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yaptı. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürüldü. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle I. Dünya Savaşı sırasında çarlık yeni insan kaynağına ihtiyaç duydu. Bu ihtiyacı karşılamak için 5 Haziran 1916’da bu tarihten önce askerlikten muaf olan yerli halkı orduya almak amacıyla bir ferman yayınlandı. Söz konusu fermanla Türkistan’ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda istihkâm işlerinde çalıştırmak isteyen Çarlık Rusya’sı ekonomik sömürüsüne insan kaynağını da ilave etti. Bu son gelişme önce Semerkant’ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep oldu. Çalışmamızda 1916 Türkistan isyanında ilk kan döküldüğü yer olan Semerkant vilayetindeki isyan sırasında meydana gelen gelişmeleri Rus arşiv belgel...

Research paper thumbnail of The Role of Camels and Camel Transport in the Russian Occupation of Turkestan

Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi

Rusya’nın Türkistan coğrafyası ile öteden beri ticarî ilişkileri vardı. Ancak XVIII. yüzyıla kada... more Rusya’nın Türkistan coğrafyası ile öteden beri ticarî ilişkileri vardı. Ancak XVIII. yüzyıla kadar bu ilişkiler bir silahlı mücadeleye dönüşmemişti. Bu ilişkinin silahlı mücadeleye dönüşmesinde ilk girişim Çar I. Petro (1682-1725) tarafından bölgeyi tanıma amaçlı gönderilen keşif birliğinin faaliyetleri oldu. Söz konusu keşif hareketleri Çarlık idaresi tarafından beklenen neticeleri vermese de bölge hakkında yeni bilgiler elde edilmesi ve bölgede garnizonlar kurulması Rusların kazanımları olmuştu. Rusların bölgeye ilgisinin artmasıyla beraber yeni ve ayrıntılı bilgiler elde edilmeye başlandı. Türkistan’a gelen Rus tüccarların, seyyahların ve Rus ajanlarının gezi notları bu bilgilerin en çok elde edildiği yöntemdi. Çarlık yönetimi, merkezde toplanan tüm bu bilgiler ışığında bölgeyi çeşitli bahaneler öne sürerek işgal etmeye karar verdi. Bu karar doğrultusunda Ruslar bölgede sınırlarına yeni topraklar katmaya başladılar. Çarlık, Türkistan’da işgal ettiği yerleri Rusya’ya entegre etmek...