Aslı Aytaç | Baskent University (original) (raw)
Papers by Aslı Aytaç
Folklor/edebiyat, Dec 31, 2023
Şehrengizler, bir muhitin çeşitli sanat ve meslek dallarında ün yapmış güzellerini, o muhitin top... more Şehrengizler, bir muhitin çeşitli sanat ve meslek dallarında ün yapmış güzellerini, o muhitin toplumsal hayata dair unsurları ve yerel güzellikleriyle harmanlayarak canlı tasvir ve renkli övgülerle ortaya koyan manzum tür olarak tanımlanabilir. Şehrengiz metinleri; meşhur esnafı kayıt altına almasının yanı sıra ait olduğu dönemin sosyo-kültürel yapısına ışık tutması, toplumsal ve iktisadî hayata dair bilgiler barındırması ve günlük konuşma diline ait özellikleri ihtiva etmesi bakımından önemli bir yere sahiptir. Şairin üslubuyla birlikte değerlendirildiğinde şehrengizler, toplumun yapısı ve söz konusu yer ya da yerlerin tarihî dokusu bağlamında birçok ipucunu bünyesinde barındıran sosyo-kültürel anahtarlar olarak değerlendirilmelidir. Türk edebiyatında, daha çok mesnevi nazım şekliyle kaleme alınan şehrengiz türü, XVI. yüzyılın başında örnekler vermeye başlamış ve XVIII. yüzyılın sonuna Geliş tarihi (
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, Oct 20, 2023
Folklor/Edebiyat, 2024
Şehrengizler, bir muhitin çeşitli sanat ve meslek dallarında ün yapmış güzellerini, o muhitin top... more Şehrengizler, bir muhitin çeşitli sanat ve meslek dallarında ün yapmış güzellerini, o muhitin toplumsal hayata dair unsurları ve yerel güzellikleriyle harmanlayarak canlı tasvir ve renkli övgülerle ortaya koyan manzum tür olarak tanımlanabilir. Şehrengiz metinleri; meşhur esnafı kayıt altına almasının yanı sıra ait olduğu dönemin sosyo-kültürel yapısına ışık tutması, toplumsal ve iktisadî hayata dair bilgiler barındırması ve günlük konuşma diline ait özellikleri ihtiva etmesi bakımından önemli bir yere sahiptir. Şairin üslubuyla birlikte değerlendirildiğinde şehrengizler, toplumun yapısı ve söz konusu yer ya da yerlerin tarihî dokusu bağlamında birçok ipucunu bünyesinde barındıran sosyo-kültürel anahtarlar olarak değerlendirilmelidir. Türk edebiyatında, daha çok mesnevi nazım şekliyle kaleme alınan şehrengiz türü, XVI. yüzyılın başında örnekler vermeye başlamış ve XVIII. yüzyılın sonuna Geliş tarihi (
Yenişehir Kentinin sosyal hayat ve eğlence kültürünü bir şehrengiz metni üzerinden okumak / Aytaç... more Yenişehir Kentinin sosyal hayat ve eğlence kültürünü bir şehrengiz metni üzerinden okumak / Aytaç, A.
Akademik dil ve edebiyat dergisi, Dec 30, 2022
Felek Tasavvuru Etrafında Necâtî Bey'in Gazellerinde "Güneş" "The sun" In the Ghazals of Necâtî B... more Felek Tasavvuru Etrafında Necâtî Bey'in Gazellerinde "Güneş" "The sun" In the Ghazals of Necâtî Bey Around the Imagination of Universe Araştırma Makalesi/Research Article Geliş Tarihi/
Turkish Studies (Elektronik), 2011
Myths as a product of common culture are the stories that each culture takes and kneads within it... more Myths as a product of common culture are the stories that each culture takes and kneads within itself and conveyed for generations. The source for them is human. Myths are shaped by the culture, lifestyle and beliefs of communities. Mythology has a great place in making sense of literary texts as it is in human history. Mythological narratives and items, which have changed as a result of the interaction of different cultures with each other, are cultural accumulations whose origins cannot be determined exactly, but which are believed to be true by the society. One of the fields that divan poetry, which continues as a literary tradition, makes use of while maintaining its existence is mythology. Various mythological elements in literary works play an important role in understanding the meaning of the work. Divan poetry, mostly fed by the source of Persian mythology, also benefited from the mythological animals belonging to this culture. Among mythological animals, birds are considere...
Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 2018
Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 2019
Calismamizda XV. yuzyil sairlerinden Aski’nin Heft Peyker mesnevisinin yazi cevrimi ve incelemesi... more Calismamizda XV. yuzyil sairlerinden Aski’nin Heft Peyker mesnevisinin yazi cevrimi ve incelemesi yapilmistir. Bu sayede, Nizâmi’nin Heft Peyker mesnevisinin, Turk edebiyatinda gunumuzde elde olan ilk tercumesi ilim dunyasina kazandirilmistir. Calismamiz giris ve uc ana bolumden olusmaktadir: “Aski’nin Hayati ve Eserleri”, “Inceleme” ve “Metin”. Giris kismi; Heft Peyker mesnevisinin kaynagi, anlatim teknigi, Fars ve Turk edebiyatlarinda Heft Peyker konusunda eser meydana getirmis sairler ve eserleri hakkindadir. Birinci bolum; Aski’nin hayati ve eserleri ile ilgili bilgileri icermektedir. Ikinci bolumde; Aski’nin Heft Peyker mesnevisi dis yapi ve ic yapi acisindan degerlendirilmistir. Sonrasinda ise orijinali Nizâmi’ye ait olan eserle Aski’nin eseri arasinda bir karsilastirma yapilmis, iki eser arasindaki benzerlik ve farkliliklara isaret edilmeye calisilmistir. Calismamizin ucuncu ve son bolumunde ise metnin yazi cevrimine yer verilmis, metin hazirlanirken izlenen yol ve kullanilan...
Kervan, 2021
Myths as a product of common culture are the stories that each culture takes and kneads within it... more Myths as a product of common culture are the stories that each culture takes and kneads within itself and conveyed for generations. The source for them is human. Myths are shaped by the culture, lifestyle and beliefs of communities. Mythology has a great place in making sense of literary texts as it is in human history. Mythological narratives and items, which have changed as a result of the interaction of different cultures with each other, are cultural accumulations whose origins cannot be determined exactly, but which are believed to be true by the society. One of the fields that divan poetry, which continues as a literary tradition, makes use of while maintaining its existence is mythology. Various mythological elements in literary works play an important role in understanding the meaning of the work. Divan poetry, mostly fed by the source of Persian mythology, also benefited from the mythological animals belonging to this culture. Among mythological animals, birds are considered as mythological elements that occupy much of divan poetry. Kaknus, the subject of our study, is a mythological bird with a story in both western and eastern mythology. In Greek mythology, the mythological person Kyknos is a bird named Kaknus in Persian mythology. In this study, the mythological history of Kaknus will be discussed and the characteristics of its use in Divan poetry will be detailed.
XV. yuzyil sairlerinden Aski’nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmi-i Gencevi’nin ayni adli eserinin uf... more XV. yuzyil sairlerinden Aski’nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmi-i Gencevi’nin ayni adli eserinin ufak farklarla bir tercumesidir. Yazim yili 861/1456-57’dir. Eser, Anadolu sahasinda Nizâmi’nin eserinden yapilan bugun eldeki ilk tercume olmasi bakimindan ayri bir oneme sahiptir. Bu calismada, Aski’nin Heft Peyker mesnevisi tanitilarak eserde yer alan ikilemeler tespit edilmis ve Nizâmi’nin eserindeki ikilemelerle bir karsilastirma yapilmistir. Buna gore, Aski’nin eserine kendi ekledigi ikilemeler ve Nizâmi’den tercume edilenlerin ne sekilde cevrildigine iki metinden orneklerle isaret edilmistir.
Journal of Turkish Studies, 2017
Journal of Turkish Studies
DOAJ Directory of Open Access Journals, SPARC Europe Award 2009 English. Free, full text, quality... more DOAJ Directory of Open Access Journals, SPARC Europe Award 2009 English. Free, full text, quality controlled scientific and scholarly journals, covering all subjects and many languages. ...
Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 2019
As in other societies, the history of the medical sciences is quite old in Turkish society. It is... more As in other societies, the history of the medical sciences is quite old in Turkish society. It is known that Central Asian Turks are trying to treat diseases with various drugs and preparations. We can see pre-Islamic medicine in Uygur texts. After the acceptance of Islam, the Turks came to Anatolia and settled the works of Old Anatolian Turkish. An important part of the texts on various subjects, which are copyrighted and translated in Old Anatolian Turkish, are works created in the field of medicine. With the help of these works, the public has medical knowledge that can be used in daily life. After Islam, Turkish copyrighted and translated medical texts, which began to be created from the 13th and 15th centuries, are important in terms of pointing to the language of their time and revealing their characteristics. These works, also known as ilâc-nâme and cerrâh-nâme, contain both the folk medicine knowledge necessary for the people to cope with the diseases, and guide the determination of the language features and vocabulary of the period with the medical terminology used.
XV. yüzyıl şairlerinden Aşkî’nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmî-i Gen-cevî’nin aynı adlı eserinin u... more XV. yüzyıl şairlerinden Aşkî’nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmî-i Gen-cevî’nin aynı adlı eserinin ufak farklarla bir tercümesidir. Yazım yılı 861/1456-57’dir. Eser, Anadolu sahasında Nizâmî’nin eserinden yapılan bugün eldeki ilk tercüme olması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Bu çalışmada, Aşkî’nin Heft Peyker mesnevisi tanıtılarak eserde yer alan iki-lemeler tespit edilmiş ve Nizâmî’nin eserindeki ikilemelerle bir karşılaş-tırma yapılmıştır. Buna göre, Aşkî’nin eserine kendi eklediği ikilemeler ve Nizâmî’den tercüme edilenlerin ne şekilde çevrildiğine iki metinden örneklerle işaret edilmiştir.
XV. yüzyıl şairlerinden Aşkî'nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmî-i Gencevî'nin aynı adlı eserinin uf... more XV. yüzyıl şairlerinden Aşkî'nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmî-i Gencevî'nin aynı adlı eserinin ufak farklarla bir tercümesidir. Yazım yılı 861/1456-57'dir. Tek yazma nüs-hası İngiltere British Library'de bulunmaktadır. Eser, Anadolu sahasında Nizâmî'nin Heft Peyker'inden yapılan bugün eldeki ilk tercüme olması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Bu yönüyle Aşkî'den sonra meydana getirilen Heft Peyker mesnevilerine örnek teşkil etmektedir. 5043 beyit ih-tiva eden metin aruzun " fâ˘ilâtün fâ˘ilâtün fâ˘ilün " kalı-bıyla yazılmıştır. Deyimler, günlük konuşma dilinin imkân-larıyla, kelimelerin gerçek anlamlarından az çok sıyrılarak meydana getirdiği kalıplaşmış ifadeler olarak tanımlanabil-mektedir. Bu çalışmada, Aşkî'nin eserinde yer alan deyimler tespit edilerek Nizâmî'nin Heft Peyker'indeki deyimlerle bir karşılaştırma yapılmıştır. Buna göre, deyimlerin orijinal metinde bulunup bulunmadığı ve çeviri olanların da tercü-mesinin ne şekilde yapıldığına iki metinden örneklerle işaret edilmiştir. Ek olarak, Aşkî'nin tamamen Türkçe kelimeler-den oluşan deyimleri sıralanmış ve Aşkî'nin eserinde bulu-nup Nizâmî'nin bulunmayan deyimlere de işaret edilmiştir. Bu çalışmayla, şairin tercüme yaparken orijinal metne ne kadar sadık kaldığı, nerelerde değişikliğe ve eklemelere git-tiği ortaya konulmuştur.
Folklor/edebiyat, Dec 31, 2023
Şehrengizler, bir muhitin çeşitli sanat ve meslek dallarında ün yapmış güzellerini, o muhitin top... more Şehrengizler, bir muhitin çeşitli sanat ve meslek dallarında ün yapmış güzellerini, o muhitin toplumsal hayata dair unsurları ve yerel güzellikleriyle harmanlayarak canlı tasvir ve renkli övgülerle ortaya koyan manzum tür olarak tanımlanabilir. Şehrengiz metinleri; meşhur esnafı kayıt altına almasının yanı sıra ait olduğu dönemin sosyo-kültürel yapısına ışık tutması, toplumsal ve iktisadî hayata dair bilgiler barındırması ve günlük konuşma diline ait özellikleri ihtiva etmesi bakımından önemli bir yere sahiptir. Şairin üslubuyla birlikte değerlendirildiğinde şehrengizler, toplumun yapısı ve söz konusu yer ya da yerlerin tarihî dokusu bağlamında birçok ipucunu bünyesinde barındıran sosyo-kültürel anahtarlar olarak değerlendirilmelidir. Türk edebiyatında, daha çok mesnevi nazım şekliyle kaleme alınan şehrengiz türü, XVI. yüzyılın başında örnekler vermeye başlamış ve XVIII. yüzyılın sonuna Geliş tarihi (
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, Oct 20, 2023
Folklor/Edebiyat, 2024
Şehrengizler, bir muhitin çeşitli sanat ve meslek dallarında ün yapmış güzellerini, o muhitin top... more Şehrengizler, bir muhitin çeşitli sanat ve meslek dallarında ün yapmış güzellerini, o muhitin toplumsal hayata dair unsurları ve yerel güzellikleriyle harmanlayarak canlı tasvir ve renkli övgülerle ortaya koyan manzum tür olarak tanımlanabilir. Şehrengiz metinleri; meşhur esnafı kayıt altına almasının yanı sıra ait olduğu dönemin sosyo-kültürel yapısına ışık tutması, toplumsal ve iktisadî hayata dair bilgiler barındırması ve günlük konuşma diline ait özellikleri ihtiva etmesi bakımından önemli bir yere sahiptir. Şairin üslubuyla birlikte değerlendirildiğinde şehrengizler, toplumun yapısı ve söz konusu yer ya da yerlerin tarihî dokusu bağlamında birçok ipucunu bünyesinde barındıran sosyo-kültürel anahtarlar olarak değerlendirilmelidir. Türk edebiyatında, daha çok mesnevi nazım şekliyle kaleme alınan şehrengiz türü, XVI. yüzyılın başında örnekler vermeye başlamış ve XVIII. yüzyılın sonuna Geliş tarihi (
Yenişehir Kentinin sosyal hayat ve eğlence kültürünü bir şehrengiz metni üzerinden okumak / Aytaç... more Yenişehir Kentinin sosyal hayat ve eğlence kültürünü bir şehrengiz metni üzerinden okumak / Aytaç, A.
Akademik dil ve edebiyat dergisi, Dec 30, 2022
Felek Tasavvuru Etrafında Necâtî Bey'in Gazellerinde "Güneş" "The sun" In the Ghazals of Necâtî B... more Felek Tasavvuru Etrafında Necâtî Bey'in Gazellerinde "Güneş" "The sun" In the Ghazals of Necâtî Bey Around the Imagination of Universe Araştırma Makalesi/Research Article Geliş Tarihi/
Turkish Studies (Elektronik), 2011
Myths as a product of common culture are the stories that each culture takes and kneads within it... more Myths as a product of common culture are the stories that each culture takes and kneads within itself and conveyed for generations. The source for them is human. Myths are shaped by the culture, lifestyle and beliefs of communities. Mythology has a great place in making sense of literary texts as it is in human history. Mythological narratives and items, which have changed as a result of the interaction of different cultures with each other, are cultural accumulations whose origins cannot be determined exactly, but which are believed to be true by the society. One of the fields that divan poetry, which continues as a literary tradition, makes use of while maintaining its existence is mythology. Various mythological elements in literary works play an important role in understanding the meaning of the work. Divan poetry, mostly fed by the source of Persian mythology, also benefited from the mythological animals belonging to this culture. Among mythological animals, birds are considere...
Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 2018
Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 2019
Calismamizda XV. yuzyil sairlerinden Aski’nin Heft Peyker mesnevisinin yazi cevrimi ve incelemesi... more Calismamizda XV. yuzyil sairlerinden Aski’nin Heft Peyker mesnevisinin yazi cevrimi ve incelemesi yapilmistir. Bu sayede, Nizâmi’nin Heft Peyker mesnevisinin, Turk edebiyatinda gunumuzde elde olan ilk tercumesi ilim dunyasina kazandirilmistir. Calismamiz giris ve uc ana bolumden olusmaktadir: “Aski’nin Hayati ve Eserleri”, “Inceleme” ve “Metin”. Giris kismi; Heft Peyker mesnevisinin kaynagi, anlatim teknigi, Fars ve Turk edebiyatlarinda Heft Peyker konusunda eser meydana getirmis sairler ve eserleri hakkindadir. Birinci bolum; Aski’nin hayati ve eserleri ile ilgili bilgileri icermektedir. Ikinci bolumde; Aski’nin Heft Peyker mesnevisi dis yapi ve ic yapi acisindan degerlendirilmistir. Sonrasinda ise orijinali Nizâmi’ye ait olan eserle Aski’nin eseri arasinda bir karsilastirma yapilmis, iki eser arasindaki benzerlik ve farkliliklara isaret edilmeye calisilmistir. Calismamizin ucuncu ve son bolumunde ise metnin yazi cevrimine yer verilmis, metin hazirlanirken izlenen yol ve kullanilan...
Kervan, 2021
Myths as a product of common culture are the stories that each culture takes and kneads within it... more Myths as a product of common culture are the stories that each culture takes and kneads within itself and conveyed for generations. The source for them is human. Myths are shaped by the culture, lifestyle and beliefs of communities. Mythology has a great place in making sense of literary texts as it is in human history. Mythological narratives and items, which have changed as a result of the interaction of different cultures with each other, are cultural accumulations whose origins cannot be determined exactly, but which are believed to be true by the society. One of the fields that divan poetry, which continues as a literary tradition, makes use of while maintaining its existence is mythology. Various mythological elements in literary works play an important role in understanding the meaning of the work. Divan poetry, mostly fed by the source of Persian mythology, also benefited from the mythological animals belonging to this culture. Among mythological animals, birds are considered as mythological elements that occupy much of divan poetry. Kaknus, the subject of our study, is a mythological bird with a story in both western and eastern mythology. In Greek mythology, the mythological person Kyknos is a bird named Kaknus in Persian mythology. In this study, the mythological history of Kaknus will be discussed and the characteristics of its use in Divan poetry will be detailed.
XV. yuzyil sairlerinden Aski’nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmi-i Gencevi’nin ayni adli eserinin uf... more XV. yuzyil sairlerinden Aski’nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmi-i Gencevi’nin ayni adli eserinin ufak farklarla bir tercumesidir. Yazim yili 861/1456-57’dir. Eser, Anadolu sahasinda Nizâmi’nin eserinden yapilan bugun eldeki ilk tercume olmasi bakimindan ayri bir oneme sahiptir. Bu calismada, Aski’nin Heft Peyker mesnevisi tanitilarak eserde yer alan ikilemeler tespit edilmis ve Nizâmi’nin eserindeki ikilemelerle bir karsilastirma yapilmistir. Buna gore, Aski’nin eserine kendi ekledigi ikilemeler ve Nizâmi’den tercume edilenlerin ne sekilde cevrildigine iki metinden orneklerle isaret edilmistir.
Journal of Turkish Studies, 2017
Journal of Turkish Studies
DOAJ Directory of Open Access Journals, SPARC Europe Award 2009 English. Free, full text, quality... more DOAJ Directory of Open Access Journals, SPARC Europe Award 2009 English. Free, full text, quality controlled scientific and scholarly journals, covering all subjects and many languages. ...
Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 2019
As in other societies, the history of the medical sciences is quite old in Turkish society. It is... more As in other societies, the history of the medical sciences is quite old in Turkish society. It is known that Central Asian Turks are trying to treat diseases with various drugs and preparations. We can see pre-Islamic medicine in Uygur texts. After the acceptance of Islam, the Turks came to Anatolia and settled the works of Old Anatolian Turkish. An important part of the texts on various subjects, which are copyrighted and translated in Old Anatolian Turkish, are works created in the field of medicine. With the help of these works, the public has medical knowledge that can be used in daily life. After Islam, Turkish copyrighted and translated medical texts, which began to be created from the 13th and 15th centuries, are important in terms of pointing to the language of their time and revealing their characteristics. These works, also known as ilâc-nâme and cerrâh-nâme, contain both the folk medicine knowledge necessary for the people to cope with the diseases, and guide the determination of the language features and vocabulary of the period with the medical terminology used.
XV. yüzyıl şairlerinden Aşkî’nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmî-i Gen-cevî’nin aynı adlı eserinin u... more XV. yüzyıl şairlerinden Aşkî’nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmî-i Gen-cevî’nin aynı adlı eserinin ufak farklarla bir tercümesidir. Yazım yılı 861/1456-57’dir. Eser, Anadolu sahasında Nizâmî’nin eserinden yapılan bugün eldeki ilk tercüme olması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Bu çalışmada, Aşkî’nin Heft Peyker mesnevisi tanıtılarak eserde yer alan iki-lemeler tespit edilmiş ve Nizâmî’nin eserindeki ikilemelerle bir karşılaş-tırma yapılmıştır. Buna göre, Aşkî’nin eserine kendi eklediği ikilemeler ve Nizâmî’den tercüme edilenlerin ne şekilde çevrildiğine iki metinden örneklerle işaret edilmiştir.
XV. yüzyıl şairlerinden Aşkî'nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmî-i Gencevî'nin aynı adlı eserinin uf... more XV. yüzyıl şairlerinden Aşkî'nin Heft Peyker mesnevisi Nizâmî-i Gencevî'nin aynı adlı eserinin ufak farklarla bir tercümesidir. Yazım yılı 861/1456-57'dir. Tek yazma nüs-hası İngiltere British Library'de bulunmaktadır. Eser, Anadolu sahasında Nizâmî'nin Heft Peyker'inden yapılan bugün eldeki ilk tercüme olması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Bu yönüyle Aşkî'den sonra meydana getirilen Heft Peyker mesnevilerine örnek teşkil etmektedir. 5043 beyit ih-tiva eden metin aruzun " fâ˘ilâtün fâ˘ilâtün fâ˘ilün " kalı-bıyla yazılmıştır. Deyimler, günlük konuşma dilinin imkân-larıyla, kelimelerin gerçek anlamlarından az çok sıyrılarak meydana getirdiği kalıplaşmış ifadeler olarak tanımlanabil-mektedir. Bu çalışmada, Aşkî'nin eserinde yer alan deyimler tespit edilerek Nizâmî'nin Heft Peyker'indeki deyimlerle bir karşılaştırma yapılmıştır. Buna göre, deyimlerin orijinal metinde bulunup bulunmadığı ve çeviri olanların da tercü-mesinin ne şekilde yapıldığına iki metinden örneklerle işaret edilmiştir. Ek olarak, Aşkî'nin tamamen Türkçe kelimeler-den oluşan deyimleri sıralanmış ve Aşkî'nin eserinde bulu-nup Nizâmî'nin bulunmayan deyimlere de işaret edilmiştir. Bu çalışmayla, şairin tercüme yaparken orijinal metne ne kadar sadık kaldığı, nerelerde değişikliğe ve eklemelere git-tiği ortaya konulmuştur.