Спіс рымскіх імператараў (original) (raw)

Статуя імператара Аўгуста ў Ватыканскім музеі

Першым імператарам (у сучасным сэнсе) Рыма стаў Актавіян Аўгуст: пасля перамогі над Маркам Антоніем і вяртаннем з Егіпта ён уладкаваў трыўмф і 13 студзеня 27 года да н.э. склаў з сябе надзвычайныя паўнамоцтвы перад сенатам і абвясціў пра рэстаўрацыю Рэспублікі, але пакінуў за сабой камандаванне 75 легіёнамі і тытул імператара (як сталы praenomen).

Пасля забойства імператара Комада Рымская імперыя ўступіла ў Крызіс трэцяга стагоддзя, калі пачалі з'яўляцца шматлікія ўзурпатары. У 395 годзе імперыя была канчаткова падзелена на Заходнюю Рымскую імперыю і Усходнюю Рымскую імперыю.

У 476 годзе быў зрынуты апошні Заходне-рымскі імператар Ромул Аўгуст (хоць фармальна імператарам лічыў сябе да 480 года Юлій Непат). Заходняя Рымская імперыя пала, а Усходняя Рымская імперыя, званая гісторыкамі з гэтага часу Візантыяй, працягвала існаваць яшчэ практычна тысячу гадоў, да 1453 года, калі Канстанцінопаль быў захоплены туркамі-асманамі, з перапынкам з 1204 па 1261 год, калі Канстанцінопаль быў захоплены крыжакамі.

Спіс рымскіх імператараў у храналагічным парадку, курсівам вылучаны ўзурпатары. Не пазначаны палкаводцы, якія паднялі паўстанні супраць цэнтральнай улады, але фармальна не абвешчаныя імператарамі (за выключэннем традыцыйна ўключаных, напр., Макрыян Старэйшы). У якасці суправіцеляў пазначаны спадчыннікі ўлады (пачынаючы з сярэдзіны I стагоддзя статус спадчынніка практычна заўсёды супадаў з тытулам цэзара), афіцыйныя суправіцелі, часам — рэгенты пры неактыўнасці імператара.

Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Актавіян Аўгустлац.: Gaius Octavius Thurinusлац.: Gaius Iulius Caesar Octavianus Гай Актавій Фурын_пасля ўсынаўлення (па завяшчанні) у 44 да н.э._ — Гай Юлій Цэзар Актавіян 16 студзеня 27 да н.э. — 19 жніўня 14 н.э., натуральная смерць Як прыёмны сын па завяшчанні (і траюрадны пляменнік) Юлія Цэзара, пасля ўзброенай барацьбы Спадчыннікі — Марцэл (25 — 23 да н.э.), Агрыпа (23 — 12 да н.э.), з тытулам цэзара — Гай (17 г да н.э. — 4 г. н.э.), Луцый (17 да н.э. — 2 н.э.), Агрыпа Постум (4 — 6 н.э.), Тыберый (6—14). 23 верасня 63 да н.э., Рым — 19 жніўня 14 н.э., Нола
Тыберый лац.: Tiberius Claudius Neroлац.: Tiberius Iulius Caesar Augustus Тыберый Клаўдзій Нерон_пасля ўсынаўлення ў 4 годзе_ — Тыберый Юлій Цэзар Аўгуст 19 жніўня 14 — 16 сакавіка 37, цэзар з 4 года, афіцыйны спадчыннік Аўгуста — з 6 года задушаны падушкай прэфектам прэтарыянцаў Макронам Як прыёмны сын (і пасерб) Актавіяна Аўгуста. Спадчыннікі — Германік (14—19, цэзар з 4), Друз (21—23, цэзар з 4), Нерон (23—27), Друз (23—30), Калігула (31—37); дачаснік Сеян (23—30). 16 лістапада 42 да н.э., Рым — 16 сакавіка 37, Мізенскі мыс
Клементлац.: Clemens_(поўнае імя не захавалася)_ Клемент_(поўнае імя не захавалася)_ 16,узяты ў палон і пакараны смерцю Раб Агрыпы Постума, выдаў сябе за памерлага гаспадара і паўстаў супернік — Тыберый пам. 16
Калігула лац.: Gaius Iulius Caesar Augustus Germanicus Гай Юлій Цэзар Аўгуст Германік, вядомы пад агноменам Калігула (лац.: Caligula) 18 сакавіка 37 — 24 студзеня 41, цэзар і спадчыннік Тыберыя з 31, зарэзаны змоўшчыкамі на чале з Касіем Херэяй Як прыёмны ўнук (і траюрадны пляменнік) Тыберыя (праўнук Актавіяна Аўгуста па жаночай лініі). Спадчыннікі — Тыберый (37), Лепід (37—38). 31 жніўня 12, Анцый — 24 студзеня 41, Рым
Клаўдзій лац.: Tiberius Claudius Drusus лац.: Tiberius Claudius Nero Germanicus лац.: Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus Тыберый Клаўдзій Друз з 4 па 42 гады — Тыберый Клаўдзій Нерон Германік_пазней_ — Тыберый Клаўдзій Цэзар Аўгуст Германік 24 студзеня 41 — 13 кастрычніка 54, атручаны сваёй жонкай Агрыпінай Малодшай Як пляменнік Тыберыя Спадчыннік — Брытанік (з 43), Нерон (з 50). 1 жніўня 10, Лугдун — 13 кастрычніка 54, Рым
Скрыбаніянлац.: Lucius Arruntius Camillus Scribonianus Луцый Арунтый Каміл Арунтый 41,скончыў самагубствам Абвешчаны войскамі супернік — Клаўдзій пам. 41
Нерон лац.: Lucius Domitius Ahenobarbusлац.: Nero Claudius Caesar Drusus Germanicusлац.: Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus Луцый Даміцый Агенабарб_пасля ўсынаўлення ў 50 годзе_ — Нерон Клаўдзій Цэзар Друз Германік_пасля 54 года_ — Нерон Клаўдзій Цэзар Аўгуст Германік 13 кастрычніка 54 — 9 чэрвеня 68, скончыў самагубствам пасля пераходу ўлады да Гальбе Як прыёмны сын (і пасерб) Клаўдзія 15 снежня 37, Анцый — 9 чэрвеня 68, Рым
Макрлац.: Lucius Clodius Macer Луцый Клодзій Макр вясна—восень 68,забіты Паўстаў у канцы кіравання Нерона прапрэтар правінцыі Афрыка, забіты войскамі Гальбы. супернікі — Нерон, Гальба пам. 68
Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Гальба лац.: Servius Sulpicius Galbaлац.: Servius Galba Imperator Caesar Augustus Сервій Сульпіцый Гальба_як імператар_ — Сервій Гальба Імператар Цэзар Аўгуст 6 чэрвеня 68 — 15 студзеня 69,забіты прыхільнікамі Атона Закліканы праціўнікамі Нерона, як імператар абвешчаны сенатам пасля самагубства Нерона Цэзар — Пізон. 24 снежня 3, наваколлі Тэрачыны — 15 студзеня 69, Рым
Атон лац.: Marcus Salvius Othoлац.: Marcus Otho Caesar Augustus Марк Сальвій Атон_як імператар_ — Марк Атон Цэзар Аўгуст 15 студзеня — 16 красавіка 69,скончыў самагубствам пасля паразы ад войскаў Вітэлія Абвешчаны сенатам (пасля забойства Гальбы) супернік — Вітэлій 25 красавіка 32, Вітэрба — 16 красавіка 69, Рым
Вітэлій лац.: Aulus Vitelliusлац.: Aulus Vitellius Germanicus Augustus Аўл Вітэлій_як імператар_ — Аўл Вітэлій Германік Аўгуст 17 красавіка — 20 снежня 69,забіты пасля паразы войскамі Веспасіяна Абвешчаны легіёнамі, прызнаны сенатам пасля ваеннай паразы Атона супернік — Атон 25 верасня 15 — 20 снежня 69, Рым
Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Веспасіянлац.: Titus Flavius Vespasianusлац.: Titus Flavius Caesar Vespasianus Augustus Ціт Флавій Веспасіян_як імператар_ — Ціт Флавій Цэзар Веспасіян Аўгуст 1 ліпеня 69 — 24 чэрвеня 79 Абвешчаны легіёнамі, прызнаны сенатам пасля ваеннай паразы Вітэлія Супернік — Вітэлій. Цэзары Ціт і Даміцыян (з 69). 17 лістапада 9, Вікус Фалакрына — 24 чэрвеня 79, Рым
Юлій Сабінлац.: Gaius (?) Iulius Sabinus Гай (?) Юлій Сабін 69—70,захоплены ў палон і пакараны смерцю. Лідар паўсталых гальскіх плямёнаў супернік — Веспасіян пам. 79
Цітлац.: Titus Flavius Vespasianusлац.: Titus Flavius Caesar Vespasianus Augustus Ціт Флавій Веспасіян_як імператар_ — Ціт Флавій Цэзар Веспасіян Аўгуст 24 чэрвеня 79 — 13 верасня 81, цэзар з 69 Старэйшы сын Веспасіяна Веспасіян;цэзар Даміцыян 30 снежня 39, Рым — 13 верасня 81, Рым
Цярэнцій Максімлац.: Terentius Maximus Цярэнцій Максім(Ілжэ-Нерон) 79—80 Выдаваў сябе за імператара Нерона, які выратаваўся. супернік — Ціт невядома
Даміцыянлац.: Titus Flavius Domitianusлац.: Titus Flavius Caesar Domitianus Augustus Ціт Флавій Даміцыян_як імператар_ — Ціт Флавій Цэзар Даміцыян Аўгуст 14 верасня 81 — 18 верасня 96, цэзар з 69;забіты па загаду сваёй жонкі Даміцылы Малодшы сын Веспасіяна Веспасіян;Ціт 24 кастрычніка 51, Рым — 18 верасня 96, Рым
Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Нервалац.: Marcus Cocceius Nervaлац.: Marcus Cocceius Nerva Caesar Augustus Марк Кокцэй Нерва_як імператар_ — Марк Кокцэй Нерва Цэзар Аўгуст 18 верасня 96 — 27 студзеня 98 Абвешчаны сенатам 8 лістапада 30, Нарні — 27 студзеня 98, Рым
Траянлац.: Marcus Ulpius Traianusлац.: Caesar Marcus Ulpius Nerva Traianusлац.: Caesar Nerva Traianus Augustus Марк Ульпій Траян_пасля ўсынаўлення ў 97 годзе_ — Цэзар Марк Ульпій Нерва Траян_як імператар_ — Цэзар Нерва Траян Аўгуст 28 студзеня 98 — 8/9 жніўня 117 Папулярны палкаводзец, усыноўлены бяздзетным Нервай 15 верасня 53, Бетыка — 9 жніўня 117, Селінус, Кілікія
Адрыянлац.: Publius Aelius Hadrianusлац.: Caesar Publius Aelius Traianus Hadrianus Augustus Публій Элій Адрыян_як імператар_ — Цэзар Публій Элій Траян Адрыян Аўгуст 11 жніўня 117 — 10 ліпеня 138 Прыёмны сын (і стрыечны пляменнік) Траяна, муж яго траюраднай пляменніцы. 24 студзеня 76, Рым — 10 ліпеня 138, Баі, каля Неапаля
Антанін Пійлац.: Titus Aurelius Fulvus Boionius Arrius Antoninusлац.: Titus Aelius Caesar Antoninusлац.: Caesar Titus Aelius Hadrianus Antoninus Augustus Ціт Аўрэлій Фульвій Бойній Арый Антанін_пасля ўсынаўлення 25 лютага 138_ — Ціт Элій Цэзар Антанін_як імператар_ — Цэзар Ціт Элій Адрыян Антанін Аўгуст 10 ліпеня 138 — 7 сакавіка 161 Прыёмны сын Адрыяна,жанаты на пляменніцы яго жонкі. 19 верасня 86, Ланувія, Лацыё — 7 сакавіка 161, Лорыум, Этрурыя
Луцый Верлац.: Lucius Ceionius Commodusлац.: Lucius Aelius Aurelius Commodusлац.: Caesar Lucius Aurelius Verus Augustus Луцый Цэёній Комад_пасля ўсынаўлення ў 138 годзе_ — Луцый Элій Аўрэлій Комад_як імператар_ — Цэзар Луцый Аўрэлій Вер Аўгуст 7 сакавіка 161 — сакавік 169, у сукіраванні з Маркам Аўрэліем Сын Луцыя Элія, прыёмнага сына Адрыяна;усыноўлены Антанінам Піем;муж дачкі Марка Аўрэлія. Марк Аўрэлій 15 снежня 130, Рым — студзень 169, Алтыум, каля сучаснай Венецыі
Марк Аўрэлійлац.: Marcus Annius Catilius Severusлац.: Marcus Aelius Aurelius Verusлац.: Caesar Marcus Aurelius Antoninus Augustus Марк Аній Катылій Север_пасля ўсынаўлення ў 136 годзе_ — Марк Элій Аўрэлій Вер_як імператар_ — Цэзар Марк Аўрэлій Антанін Аўгуст 7 сакавіка 161 — сакавік 169, _у сукіраванні з Луцыем Верам,_сакавік 169 — 17 сакавіка 180,аднаасобна,з 177 зрабіў суправіцелем сына Комада Прыёмны сын Антаніна Пія,жанаты на яго дочкі, сваёй кузіне Луцый Вер;Комад 26 красавіка 121, Рым — 17 сакавіка 180, Віндабона
Авідзій Касійлац.: Gaius Avidius Cassius Гай Авідзій Касій 175(у Сірыі і Егіпце), забіты сваімі салдатамі Палкаводзец, які падняў паўстанне і абвясціў сябе імператарам Паўстаў у кіраванне Марка Аўрэлія 130, Кірус, Сірыя — ліпень 175, Сірыя
Комадлац.: Marcus Aurelius Commodus Antoninus Augustusлац.: Caesar Lucius Aurelius Commodusлац.: Caesar Lucius Aurelius Commodus Augustusлац.: Caesar Lucius Aurelius Commodus Antoninus Augustusлац.: Caesar Marcus Aurelius Commodus Antoninus Augustusлац.: Caesar Lucius Aelius Aurelius Commodus Augustus Марк Аўрэлій Комад Антанін Аўгуст_з 166 года_ — Цэзар Луцый Аўрэлій Комад_з 177 года як суправіцель свайго бацькі Марка Аўрэлія_ — Цэзар Луцый Аўрэлій Комад Аўгуст_пасля смерці Марка Аўрэлія_ — Цэзар Луцый Аўрэлій Комад Антанін Аўгуст_з восені 180 года_ — Цэзар Марк Аўрэлій Комад Антанін Аўгуст_пасля 191 года_ — Цэзар Луцый Элій Аўрэлій Комад Аўгуст 17 сакавіка 180 — 31 снежня 192,да гэтага з 177 года суправіцель Марка Аўрэлія;задушаны ў выніку змовы рабом Нарцысам Як сын Марка Аўрэлія Марк Аўрэлій 31 жніўня 161, Ланувій — 31 снежня 192, Рым
Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Пертынакслац.: Publius Helvius Pertinaxлац.: Caesar Publius Helvius Pertinax Augustus Публій Гельвій Пертынакс_як імператар_ — Цэзар Публій Гельвій Пертынакс Аўгуст 1 студзеня — 28 сакавіка 193забіты прэтарыянцамі Удзельнік змовы супраць Комада, абвешчаны імператарам пасля яго смерці 1 жніўня 126, Альба Пампея — 28 сакавіка 193, Рым
Дзідзій Юліянлац.: Marcus Didius Severus Iulianusлац.: Caesar Marcus Didius Severus Iulianus Augustus Марк Дзідзій Север Юліян_як імператар_ — Цэзар Марк Дзідзій Север Юліян Аўгуст 28 сакавіка — 1 чэрвеня 193,пасля таго, як войскі Септымія Севера падышлі да Рыма, быў зрынуты сенатам і прысуджаны да смерці Абвешчаны прэтарыянцамі пасля забойства Пертынакса за хабар праціўнік — Септымій Север 30 студзеня 133, Медыялан — 1 чэрвеня 193, Рым
Песцэній Нігерлац.: Gaius Pescennius Niger Гай Песцэній Нігер 193—194(у Сірыі і Егіпце), забіты Палкаводзец, абвешчаны войскамі Аналагічна 140—194, Сірыя
Клодзій Альбінлац.: Decimus Clodius Septimius Albinus Дэцым Клодзій Септымій Альбін 196 — 19 лютага 197(у Брытаніі і Іспаніі),пасля паразы ў бітве з Септыміем Северам скончыў самагубствам Палкаводзец, які абвясціў сябе імператарам Аналагічна 150 — 19 лютага 197, Лугдунум
Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Септымій Северлац.: Lucius Septimius Severusлац.: Caesar Lucius Septimius Severus Pertinax Augustus Луцый Септымій Север_як імператар_ — Цэзар Луцый Септымій Север Пертынакс Аўгуст 9 красавіка 193 — 4 лютага 211з 198 зрабіў суправіцелем сына Каракала,з 209 — і сына Гету Абвешчаны войскамі Напачатку змагаўся з трыма папярэднімі;Каракал 11 красавіка 146, Лептыс-Магна — 4 лютага 211, Эбаракум
Каракаллац.: Lucius Septimius Bassianusлац.: Marcus Aurelius Antoninus Caesarлац.: Caesar Marcus Aurelius Antoninus Augustusлац.: Caesar Marcus Aurelius Severus Antoninus Pius Augustus Луцый Септымій Басіян_з 195 г._ — Марк Аўрэлій Антанін Цэзар_з 198 г. як суправіцель Септымія Севера_ — Цэзар Марк Аўрэлій Антанін Аўгуст_з 211 г. пасля смерці Септымія Севера_ — Цэзар Марк Аўрэлій Север Антанін Пій Аўгуст з 198 суправіцель бацькі Септымія Севера; з 209 суправіцель бацькі Септымія Севераі брата Геты;4 лютага — 26 снежня 211 суправіцель брата Геты;26 снежня 211 — 8 красавіка 217 аднаасобна;забіты ў выніку змовы Макрынаўа Старэйшы сын Септымія Севера Септымій Север;Гета 4 красавіка 188, Лугдунум — 8 красавіка 217, Харана
Геталац.: Publius Septimius Getaлац.: Caesar Publius Septimius Geta Augustus Публій Септымій Гета_з 209 г. як суправіцель Септымія Севера і Каракалы_ — Цэзар Публій Септымій Гета Аўгуст з 209 суправіцель бацькі Септымія Севера і брата Каракалы;4 лютага 211 — 26 снежня 211суправіцель брата Каракалы,які яго і забіў Малодшы сын Септымія Севера Септымій Север;Каракал 28 мая 189, Рым — 26 снежня 211, Рым
Макрынлац.: Marcus Opellius Macrinusлац.: Caesar Marcus Opellius Severus Macrinus Augustus Марк Апелій Макрынаў_як імператар_ — Цэзар Марк Апелій Север Макрын Аўгуст 11 красавіка 217 — 8 чэрвеня 218у сукіраванні з сынам Дыядуменам, быў забіты пасля паразы ад войскаў Элагабала Прыйшоў да ўлады, забіўшы Каракала Дыядумен 11 красавіка 217, Шаршал — 8 чэрвеня 218, Антыёхія
Дыядуменлац.: Marcus Opellius Diadumenianusлац.: Marcus Opellius Antoninus Diadumenianus Марк Апелій Дыядуменіян_як імператар_ — Марк Апелій Антанін Дыядуменіян 11 красавіка 217 — 8 чэрвеня 218_у сукіраванні з бацькам Макрынам,_пасля паразы ад войскаў Элагабала бег, пазней быў забіты Як сын і суправіцель Макрына, у 9 гадоў Макрын 14 верасня 208 — 8 чэрвеня 218, Антыёхія
Элагабаллац.: Varius Avitus Bassianusлац.: Caesar Marcus Aurelius Antoninus Augustus Варый Авіт Басіян;як імператар — Цэзар Марк Аўрэлій Антанін Аўгуст 8 чэрвеня 218 — 11 сакавіка 222забіты прэтарыянцамі пасля сваёй няўдалай спробы забіць Аляксандра Севера Першы ўнук Юліі Мезы, сёстры Юліі Домны (жонкі Септымія Севера), быў абвешчаны пабочным сынам Каракалы 204, Рым — 11 сакавіка 222, Рым
Гелій Максімлац.: Gellius Maximus_(поўнае імя не захавалася)_ Гелій Максім_(поўнае імя не захавалася)_ 219(у Сірыі) пакараны смерцю па загаду Элагабла Абвешчаны войскамі супернік — Элагабал пам. 219
Верлац.: Verus_(поўнае імя не захавалася)_ Вер_(поўнае імя не захавалася)_ 219(у Сірыі) пакараны смерцю па загаду Элагабла Абвешчаны войскамі супернік — Элагабал пам. 219
Селеўклац.: Sеleucus_(поўнае імя не захавалася)_ Селеўк_(поўнае імя не захавалася)_ паміж 218 і 222 (месца ўзурпацыі не высветлена) Абвешчаны войскамі супернік — Элагабал пам. паміж 218 і 222
Аляксандр Северлац.: Marcus Iulius Gessius Bassianus Alexianus;лац.: Caesar Marcus Aurelius Alexanderлац.: Caesar Marcus Aurelius Severus Alexander Augustus Марк Юлій Гесій Басіян Алексіян_пасля ўсынаўлення ў 221 г._ — Цэзар Марк Аўрэлій Аляксандр_як імператар_ — Цэзар Марк Аўрэлій Север Аляксандр Аўгуст 13 сакавіка 222 — 19 сакавіка 235забіты з маці Юліяй Мамеяй салдатамі пасля абвяшчэння Максіміна імператарам Стрыечны брат Элагабала, другі ўнук Юліі Мезы, сёстры Юліі Домны (жонкі Септымія Севера), быў абвешчаны пабочным сынам Каракалы;усыноўлены Элагабалам Юлія Мамея (224—235), з тытулам consors imperii. 1 кастрычніка 208, Аркіт, Ліван — 19 сакавіка 235, Магантыяцум

Усе імператары (і ўзурпатары) гэтага перыяду памерлі гвалтоўнай смерцю, акрамя Гасціліяна

Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Максімін Фракіецлац.: Gaius Iulius Verus Maximinus Гай Юлій Вер Максімін 20 сакавіка 235 — 10 мая 238 адхілены сенатам22 сакавіка 238 забіты паўсталымі салдатамі Абвешчаны войскамі 173, Фракія — 10 мая 238, Аквілея
Гардыян I (Афрыканскі)лац.: Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanusлац.: Caesar Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanus Augustus Марк Антоній Гардыян Семпраніян Раман Афрыкан_як імператар_ — Цэзар Марк Антоній Гардыян Семпраніян Раман Афрыкан Аўгуст 22 сакавіка — 12 красавіка 238скончыў самагубствам пасля весткі пра паразу Гардыяна II Абвешчаны сенатам Гардыян II каля 164, Фрыгія — 12 красавіка 238, Карфаген
Гардыян IIлац.: Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanusлац.: Caesar Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanus Augustus Марк Антоній Гардыян Семпраніян Раман Афрыкан_як імператар_ — Цэзар Марк Антоній Гардыян Семпраніян Раман Афрыкан Аўгуст 22 сакавіка — 12 красавіка 238загінуў у бітве з прыхільнікам Максіміна Фракійца — Капеліянам Сын і суправіцель Гардыяна I Гардыян I 192, Фрыгія — 12 красавіка 238, Карфаген
Пупіенлац.: Marcus Clodius Pupienus Maximusлац.: Caesar Marcus Clodius Pupienus Maximus Augustus Марк Клодзій Пупіен Максім_як імператар_ — Цэзар Марк Клодзій Пупіен Максім Аўгуст 22 красавіка — 29 ліпеня 238забіты прэтарыянцамі Абвешчаны сенатам у сукіраванні з Бальбіном Бальбін, Гордзіян III 164 — 29 ліпеня 238, Рым
Бальбінлац.: Decimus Caelius Calvinus Balbinus Piusлац.: Caesar Decimus Caelius Calvinus Balbinus Pius Augustus Дэцым Цэлій Кальвін Бальбін Пій_як імператар_ — Цэзар Дэцым Цэлій Кальвін Бальбін Пій Аўгуст 22 красавіка — 29 ліпеня 238забіты прэтарыянцамі Абвешчаны сенатам у сукіраванні з Пупіеном Пупіен, Гордзіян III 178 — 29 ліпеня 238, Рым
Гардыян IIIлац.: Marcus Antonius Gordianus Pius Марк Антоній Гардыян Пій 29 ліпеня 238 — 11 лютага 244да 29 ліпеня 238 суправіцель Пупіена і Бальбіна,забіты салдатамі Сын Гардыяна II ці яго сёстры; абвешчаны сенатам як суправіцель Пупіена і Бальбіна Пупіен, Бальбін 20 студзеня 225 — 11 лютага 244, Фалуджа
Сабініянлац.: Sabinianus_(поўнае імя не захавалася)_ Сабініян_(поўнае імя не захавалася)_ 240(у Афрыцы) пакараны смерцю ў Карфагене Абвешчаны войскамі супернік — Гордзіян III пам. 240
Філіп Араблац.: Marcus Iulius Philippusлац.: Caesar Marcus Iulius Philippus Augustus Марк Юлій Філіп_як імператар_ — Цэзар Марк Юлій Філіп Аўгуст 2 лютага 244 — верасень/кастрычнік 249загінуў у бітве Абвешчаны войскамі Філіп Малодшы каля 204 — верасень/кастрычнік 249, Верона
Філіп Малодшылац.: Marcus Iulius Severus Philippus Марк Юлій Север Філіп 247 — верасень/кастрычнік 249забіты прэтарыянцамі Сын і суправіцель Філіпа Араба Філіп Араб 237 — верасень/кастрычнік 249, Верона
Пакацыянлац.: Tiberius Claudius Marinus Pacatianus Тыберый Клаўдзій Марын Пакацыян 248(у Мезіі) забіты салдатамі Абвешчаны войскамі супернік — Філіп Араб пам. 248
Іатапіянлац.: Marcus Fulvius Ru(fus?) Iotapianus Марк Фульвій Ру(ф?) Іатапіян 249(у Сірыі) забіты салдатамі Абвешчаны войскамі супернік — Філіп Араб пам. 249
Сілбанаклац.: Mar. Silbannacus Мар. (-ін? -ій? -цый?) Сілбанак_(поўнае імя не захавалася)_ у прамежку паміж 243 і 253(верагодна, у Галіі),верагодна забіты Абвешчаны войскамі супернік — не высветлены у прамежку паміж 243 і 253
Дэцый Траянлац.: Gaius Messius Quintus Deciusлац.: Caesar Gaius Messius Quintus Traianus Decius Augustus Гай Месій Квінт Дэцый_як імператар_ — Цэзар Гай Месій Квінт Траян Дэцый Аўгуст восень 249 — 1 ліпеня 251у 251 абвясціў суправіцелем сына — Герэнія Этруска;загінуў у бітве Абвешчаны войскамі Герэній Этруск 201, Будалія — 1 ліпеня 251, каля Абрытуса
Герэній Этрусклац.: Quintus Herennius Etruscus Messius Decius Квінт Герэній Этруск Месій Дэцый 251абвешчаны Дэцыем Траянам суправіцелем;загінуў у бітве Старэйшы сын Дэцыя Траяна Дэцый Траян паміж 220 і 230, Сірмій — 1 ліпеня 251, каля Абрытуса
Гасціліянлац.: Gaius Valens Hostilianus Messius Quintus Гай Валент Гасціліян Месій Квінт чэрвень — лістапад 251памёр у эпідэмію чумы Малодшы сын Дэцыя Траяна і брат Герэнія Этруска;усыноўлены Трэбаніянам Галам пасля гібелі бацькі Трэбаніян Гал пасля 230, Сірмій — лістапад 251, Рым
Трэбаніян Галлац.: Gaius Vibius Trebonianus Gallusлац.: Caesar Gaius Vibius Trebonianus Gallus Augustus Гай Вібій Трэбаніян Гал_як імператар_ — Цэзар Гай Вібій Трэбаніян Гал Аўгуст чэрвень 251 — жнівень 253да лістапада 251 г. як суправіцель усыноўленага ім Гасціліяна;затым суправіцелем стаў яго сын Валузіян;забіты сваімі салдатамі пасля паразы ад Эміліяна Абвешчаны войскамі Гасціліян,Валузіян 206, Перузія — жнівень 253, Інтэрамна
Валузіянлац.: Caius Vibius Afinius Gallus Veldumnianus Volusianus Гай Вібій Афіній Гал Вендуміян Валюсіян лістапад 251 — жнівень 253забіты сваімі салдатамі пасля паразы ад Эміліяна Сын і суправіцель Трэбаніяна Гала Трэбаніян Гал пам. у жніўні 253, Інтэрамна
Эміліянлац.: Marcus Aemilius Aemilianusлац.: Caesar Marcus Aemilius Aemilianus Augustus Марк Эмілій Эміліян_як імператар_ — Цэзар Марк Эмілій Эміліян Аўгуст жнівень — кастрычнік 253забіты сваімі легіянерамі пасля абвяшчэння на Рэйне імператарам Валяр'яна I Абвешчаны войскамі каля 207, Джэрба — кастрычнік 253, каля Спалетыума
Валерыян Iлац.: Publius Licinius Valerianusлац.: Caesar Publius Licinius Valerianus Augustus Публій Ліцыній Валерыян_як імператар_ — Цэзар Публій Ліцыній Валерыян Аўгуст кастрычнік 253 — чэрвень 260адразу абвясціў суправіцелем сына — Галіена забіты ў персідскім палоне Абвешчаны войскамі Галіен каля 193 — чэрвень 260, каля Сузы
Галіенлац.: Publius Licinius Egnatius Gallienusлац.: Caesar Publius Licinius Egnatius Gallienus Augustus Публій Ліцыній Эгнацый Галіен_як імператар_ — Цэзар Публій Ліцыній Эгнацый Галіен Аўгуст кастрычнік 253 — верасень 268аднаасобна — пасля гібелі Валерыяна I;у ліпені 260 у сукіраванні з сынам — Салонінам;памёр ад раны Сын і суправіцель Валерыяна I Валерыян I;Галіен;«Трыццаць тыранаў» 218 — верасень 268, Медыяланум
Салонінлац.: Publius Licinius Cornelius Saloninus Valerianusлац.: Caesar Publius Licinius Cornelius Saloninus Valerianus Augustus Публій Ліцыній Карнелій Салонін Валерыян_як імператар_ — Цэзар Публій Ліцыній Карнелій Салонін Валерыян Аўгуст ліпень 260забіты Малодшы сын і суправіцель Галіена Галіен 242 — ліпень 260, Калонія Агрыпіна
Інгенуйлац.: Ingenuus_(поўнае імя не захавалася)_ Інгенуй_(поўнае імя не захавалася)_ 260(у Паноніі) забіты салдатамі Абвешчаны войскамі супернік — Галіен пам. 260, Мурса
Рэгаліянлац.: P(ublius?) C(assius?) Regalianus П(ублій?) Да(асій?) Рэгаліян 260(у Паноніі і Мезіі) забіты Абвешчаны войскамі супернік — Галіен пам. 260, Карнунт
Валентлац.: Valens_(поўнае імя не захавалася)_ Валент_(поўнае імя не захавалася)_ 261(у Ахеі) забіты салдатамі Абвешчаны войскамі супернік — Галіен пам. 261, Ахея
Макрыян Старэйшылац.: T(itus?) Fulvius Macrianus Ц(іт?) Фульвій Макрыян 260—261(у Сірыі) забіты, Макрыян Старэйшы і Макрыян Малодшы — у паходзе на Рым, Квіет — кіраўніком Пальміры Па ініцыятыве Макрыяна Старэйшага яго сыны Макрыян Малодшы і Квіет войскамі абвешчаны суправіцелямі супернік — Галіен пам. 261
Макрыян Малодшылац.: Titus Fulvius Iunius Macrianus Ціт Фульвій Юній Макрыян пам. 261
Квіетлац.: Titus Fulvius Iunius Quietus Ціт Фульвій Юній Квіет пам. 261, Пальміра
Мусій Эміліянлац.: Lucius Mussius Aemilianus Луцый Мусій Эміліян 261—261/262(у Егіпце) задушаны ў турме Абвешчаны войскамі супернік — Галіен пам. 262
Аўрэоллац.: Manius Acilius Aureolus Маній Ацылій Аўрэол 268(у Медыялане),пакараны смерцю Абвешчаны войскамі супернік — Галіен паміж 220 і 230, Дакія — 268, Медыялане

Гальская імперыя (лац.: Imperium Galliarum) — сепаратысцкае ўтварэнне, якое ўзнікла на тэрыторыі рымскай Галіі падчас крызісу III стагоддзя. Імперыя праіснавала з 260-га па 274 гг. і складалася з тэрыторый правінцый Галіі, Іберыі, Брытаніі і Германіі (пасля гібелі Постума Іберыя ўз'ядналася з Рымскай імперыяй). Сталіцай імперыі стаў горад Калонія Агрыпіна (лац.: Colonia Claudia Ara Agrippinensium) — сучасны Кёльн. Пры імператарах Тэтрыку I і Тэтрыку II сталіца была перанесена ў горад Аўгуста Тверэрарум (лац.: Augusta Treverorum) — сучасны — Трыр. У 274 г. Тэтрык I здаўся імператару Аўрэліяну, і заходнія правінцыі зноў увайшлі ў склад Рымскай імперыі

Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Постумлац.: Marcus Cassianius Latinius Postumusлац.: Caesar Marcus Cassianus Latinius Postumus Augustus Germanicus Maximus Марк Касіяній Лаціній Постум_як імператар_ — Цэзар Марк Касіяній Лаціній Постум Аўгуст Германік Максім 260—269забіты ўласным войскам Абвясціў імператарам сам сябе супернік — Леліян Галія — пам. 269
Леліянлац.: Ulpius Cornelius Laelianus Ульпій Карнелій Леліян люты — красавік 269(у горадзе Магантыяцыуме);забіты пры аблозе горада Постумам Абвясціў імператарам сам сябе супернік — Постум Галія — пам. красавік 269
Марыйлац.: Marcus Aurelius Marius Марк Аўрэлій Марый 269(ад 3 дзён да 3 месяцаў), забіты Абвешчаны войскамі пасля забойства імі Постума пам. 269
Віктарынлац.: Marcus Piavonius Victorinus Марк Піявоній Віктарын жнівень 269—270/271забіты Абвешчаны войскамі пам. 271, Калонія Агрыпіна
Даміцыян IIлац.: Domitianus_(поўнае імя не захавалася)_ Даміцыян_(поўнае імя не захавалася)_ 270 ці 271лёс невядомая Невядома пам. 271
Тэтрык Iлац.: Gaius Pius Esuvius Tetricus Гай Пій Эзувій Тэтрык 270—274,з 273 прызначыў суправіцелем сына Тэтрыка II Абвешчаны салдатамі Тэтрык II
Тэтрык IIлац.: Gaius Pius Esuvius Tetricus Гай Пій Эзувій Тэтрык 273—274,суправіцелем бацькі Тэтрыка I Сын і суправіцель Тэтрыка I Тэтрык I

Пальмірскае царства (260—273) — сепаратысцкая дзяржава з цэнтрам у Пальміры, утвораная на тэрыторыі Рымскай імперыі падчас яе распаду ў III стагоддзі. У яго ўваходзілі правінцыі Сірыя, Палесціна, Егіпет і большая частка Малой Азіі. Кіраўнікамі быў прыняты персідскі тытул цара. Было разгромлена імператарам Аўрэліянам, якія стварылі на вернутай тэрыторыі Restitutor Orientis.

Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Адэнатлац.: Lucius Septimius Odaenathus Луцый Септымій Адэнат 260—267з 264 прызначыў суправіцелем сына Герада;забіты стрыечным братам Меоніем Абвясціў царом сам сябе Герад
Герадлац.: Herodes Septimius Герад Септымій 264—267,у сукіраванні з бацькам Адэнатам,забіты стрыечным дзядзькам Меоніем Старэйшы сын і суправіцель Адэната Адэнат
Вабалатлац.: Lucius Iulius Aurelius Septimius Vaballathus Athenodorus Луцый Юлій Аўрэлій Септымій Вабалат Афінадор 267—273,у сукіраванні з маці Зенобіяй,захоплены імператарам Аўрэліянам Малодшы сын Адэната Зенобія пам. у 273 па дарозе ў Рым
Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Клаўдзій IIлац.: Marcus Aurelius Valerius Claudiusлац.: Caesar Marcus Aurelius Claudius Pius Felix Invictus Augustus Марк Аўрэлій Валерый Клаўдзій_як імператар_ — Цэзар Марк Аўрэлій Валерый Клаўдзій Пій Фелікс Інвікт Аўгуст верасень 268 — студзень 270 Абвешчаны войскамі пасля смерці Галіена 10 мая 213 — студзень 270, Сірмій
Квінціллац.: Marcus Aurelius Claudius Quintillusлац.: Caesar Marcus Aurelius Claudius Quintillus Марк Аўрэлій Клаўдзій Квінціл_як імператар_ — Цэзар Марк Аўрэлій Клаўдзій Квінціл жнівень — верасень 270;скончыў самагубствам пасля пераходу войскаў да Аўрэліяну Брат Клаўдзія II, абвешчаны сенатам 220, Дарданія, Верхняя Мезія — 270, Аквілея
Аўрэліянлац.: Lucius Domitius Aurelianusлац.: Caesar Lucius Domitius Aurelianus Augustus Луцый Даміцый Аўрэліян_як імператар_ — Цэзар Луцый Даміцый Аўрэліян Аўгуст 9 верасня 270 — верасень 275забіты змоўшчыкамі Абвешчаны войскамі Узурпатары Феліцысім, Урбан, Фірмаў, Септымій, Фаўсцін 214, Сірмій — 15 верасня 275 , Візантый
Тацытлац.: Marcus Claudius Tacitusлац.: Caesar Marcus Claudius Tacitus Augustus Марк Клаўдзій Тацыт_як імператар_ — Цэзар Марк Клаўдзій Тацыт Аўгуст 25 верасня 275 — чэрвень 276памёр, ці забіты салдатамі Абвешчаны сенатам 200, Тэрні — чэрвень 276, Тыяна, Кападокія
Фларыянлац.: Marcus Annius Florianusлац.: Caesar Marcus Annius Florianus Augustus Марк Аній Фларыян_як імператар_ — Цэзар Марк Аній Фларыян Аўгуст ліпень — верасень 276скончыў самагубствам, даведаўшыся пра абвяшчэнне Проба Захапіў уладу самавольна, брат Тацыта пам. 9 верасня 276, Тарсус
Проблац.: Marcus Aurelius Probusлац.: Caesar Marcus Aurelius Probus Augustus Марк Аўрэлій Проб_як імператар_ — Цэзар Марк Аўрэлій Проб Аўгуст верасень 276 — верасень 282забіты салдатамі Абвешчаны войскамі Узурпатары Сатурнін, Прокул і Баноз 19 жніўня 232, Сірмій — верасень 282 , Сірмій
Сатурнінлац.: Sextus (Gaius?) Iulius Saturninus Секст (Гай?) Юлій Сатурнін 280 (у Егіпце) забіты салдатамі Абвешчаны войскамі праціўнік — Ппроб пам. 280, Іўдзея
Прокуллац.: Proculus_(поўнае імя не захавалася)_ Ц(іт)? Э(лій)? Прокул_(поўнае імя не захавалася)_ 280(у Галіі) пакараны смерцю Абвешчаны войскамі праціўнік — Спроб Альбенга — 281
Банозлац.: Bonosus_(поўнае імя не захавалася)_ Баноз_(поўнае імя не захавалася)_ 281(у Германіі) скончыў самагубствам Абвешчаны войскамі праціўнік — Спроб
Карлац.: Marcus Aurelius Carusлац.: Caesar Marcus Aurelius Carus Augustus Марк Аўрэлій Кар_як імператар_ — Цэзар Марк Аўрэлій Кар Аўгуст верасень 282 — жнівень 283;забіты маланкай Абвешчаны войскамі 224, Нарбо — жнівень 283, на рацэ Тыгр
Карынлац.: Marcus Aurelius Carinusлац.: Caesar Marcus Aurelius Carinus Augustus Марк Аўрэлій Карын_як імператар_ — Цэзар Марк Аўрэлій Карын Аўгуст жнівень 283 — ліпень 285,да лістапада 284 у сукіраванні з братам Нумерыянам,забіты войскамі Дыяклетыяна Сын Кара Нумерыян,праціўнікі — Юліян I,Дыяклетыян пам. ліпень 285, на рацэ Мараве
Нумерыянлац.: Marcus Aurelius Numerius Numerianusлац.: Caesar Marcus Aurelius Numerius Numerianus Augustus Марк Аўрэлій Нумерый Нумерыян_як імператар_ — Цэзар Марк Аўрэлій Нумерый Нумерыян Аўгуст жнівень 283— лістапад 284,у сукіраванні з братам Карынам,забіты прыхільнікамі свайго цесця Арыя Апта Сын Кара Карын пам. лістапад 284, Эмеза
Юліян Iлац.: Marcus Aurelius Sabinus Iulianus Марк Аўрэлій Сабінаў Юльянаў лістапад 284—285загінуў у бітве з Карынам Абвешчаны войскамі пасля паведамлення пра забойства Нумерыяна праціўнік — Карын

Тэтрархія (грэч. τετραρχία — «кіраванне чатырох») — назва ўрада, у якім улада падзелена паміж чатырма людзьмі (тэтрархамі). Як правіла, тэтрархіяй завецца сістэма кіравання Рымскай імперыяй, уведзеная імператарам Дыяклетыянам у 293 г. і якая доўжылася да 313 г. У 285 г. Дыяклетыян прызначыў военачальніка Максіміяна малодшым суправіцелем («цэзарам»), а ў 286 годзе — «аўгуст». Дыяклетыян кіраваў усходняй паловай імперыі, а Максіміян — заходняй. У 293 годзе, палічыўшы, што ваенныя і грамадзянскія праблемы патрабуюць спецыялізацыі, дадаткова былі прызначаны двое цэзараў у памочнікі аўгустам: Галерый і Канстанцый Хлор. Меркавалася, што аўгусты будуць адракацца пасля 20-летняга кіравання, а ўлада будзе пераходзіць да цэзараў. Чатырма сталіцамі тэтрархаў былі:

Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Дыяклетыянлац.: Dioclesлац.: Caesar Gaius Aurelius Valerius Diocletianus Augustus Дыёкл_як імператар_ — Цэзар Гай Аўрэлій Валерый Дыяклетыян Аўгуст 20 лістапада 284 — 1 мая 305 Абвешчаны войскамі пасля смерці Кара і забойствы Нумерыяна падчас персідскай вайны Максіміян (WA),Канстанцый I Хлор (WC),Галерый (EC),праціўнік — Карын 22 снежня 244, Дыяклетыя — 3 снежня 311, Салона
Максіміянлац.: Marcus Aurelius Valerius Maximianus Herculius Марк Аўрэлій Валерый Максіміян Геркулій 21 ліпеня 285 — 1 красавіка 286(цэзар)1 красавіка 286 — 1 мая 305(WA)паўторна 306 — 11 лістапада 308,скончыў самагубствам Прыцягнуты Дыяклетыянам Дыяклетыян (EA),Канстанцый I Хлор (WC),Галерый (EC),Ліцыній (WA),Канстанцін I Вялікі (WC) 250, Сірмій — ліпень 310, Масалія
Канстанцый I Хлорлац.: Marcus Flavius Valerius Constantiusлац.: Caesar Marcus Flavius Valerius Constantius Augustus Марк Флавій Юлій Канстанцый_як імператар_ — Цэзар Марк Флавій Валерый Канстанцый Аўгуст 293 — 1 мая 305(WC)1 мая 305 — 25 ліпеня 306(WA) Прыцягнуты Дыяклетыяном у 293 г.(WC) Дыяклетыян (EA),Максіміян (WA),Галерый (EC) і (EA),Флавій Север (WC) 31 сакавіка 250, Дарданія — 25 ліпеня 306, Эбаракум, Брытанія
Галерыйлац.: Gaius Galerius Valerius Maximianusлац.: Gaius Caesar Galerius Valerius Maximianus Augustus Гай Галерый Валерый Максіміян_як імператар_ — Гай Цэзар Галерый Валерый Максіміян Аўгуст 1 сакавіка ці 21 мая 293 — 1 мая 305(EC)1 мая 305 — 5 мая 311(EA) Прыцягнуты Дыяклетыяном у 293 г.(EC) Дыяклетыян (EA),Максіміян (WA),Канстанцый I Хлор (WC) і (WA),Флавій Север (WC) і (WA),Максімін II Дая (EC) і (EA),Ліцыній (WC) і (WA),Канстанцін I Вялікі (WC) каля 250, каля Сердзікі — 5 мая 311, Сердзіка
Караузійлац.: Marcus Aurelius Mausaeus Valerius Carausius Марк Аўрэлій Маўзей Валерый Караузій 286 — 293(у Брытаніі) забіты сваім скарбнікам Алектам Абвясціў сябе сам праціўнікі — тэтрархі Белгіка — 293, Брытанія
Аллктлац.: Allectus_(поўнае імя не захавалася)_ Алект_(поўнае імя не захавалася)_ 293 — 296(у Брытаніі) забіты ў бітве з Канстанцыем I Хлорам пасля забойства Караузія праціўнікі — тэтрархі 296, Брытанія
Флавій Северлац.: Severusлац.: Caesar Flavius Valerius Severus Augustus Север_як імператар_ — Цэзар Флавій Валерый Север Аўгуст 1 мая 305 — 25 ліпеня 306(WC)25 ліпеня 306 — 16 лютага 307(WA)скончыў самагубствам па загаду Максенцыя Прызначаны Галерыем і Канстанцыем I Хлорам Галерый (EA),Канстанцый I Хлор (WA),Максімін II Дая (WC),Канстанцін I Вялікі (WC) Ілірык — 16 лютага 307, Рым
Максімін II Даялац.: Maximinusлац.: Caesar Gaius Valerius Galerius Maximinus Augustus Максімін_як імператар_ — Цэзар Гай Валерый Галерый Максімін Аўгуст 1 мая 305—310(EC)310 — май 312(EA) Прызначаны Галерыем і Канстанцыем I Хлорам Галерый (EA),Канстанцый I Хлор (WA),Флавій Север (WC) і (WA),Ліцыній (WA),Канстанцін I Вялікі (WC) 20 лістапада 270, Фелікс Рамуліяна — жнівень 313, Тарс
Максенцыйлац.: Marcus Aurelius Valerius Maxentiusлац.: Caesar Marcus Aurelius Valerius Maxentius Augustus Марк Аўрэлій Валерый Максенцый_як імператар_ — Цэзар Марк Аўрэлій Валерый Максенцый Аўгуст 28 кастрычніка 306 — 28 кастрычніка 312(у Рыме) Сын Максіміянаабвясціў сябе сам праціўнікі — тэтрархі 278 — 28 кастрычніка 312, патануў у Тыбры
Ліцынійлац.: Flavius Galerius Valerius Licinian Licinius Флавій Галерый Валерый Ліцыніян Ліцыній 307 — 11 лістапада 308(WC)11 лістапада 308—312(WA)312 — 18 верасня 324(EA) Прызначаны Галерыемзадушаны па загаду Канстанціна I Вялікага Галерый (EA),Канстанцый I Хлор (WA),Максімін II Дая (EC) і (EA), Валент I (WA),Марцініян (WA),Канстанцін I Вялікі (WC) і (WA),Крысп (WC),Канстанцін II (WC), 263 ці 265, Дакія — вясна 325, Фесалонікі
Даміцый Аляксандрлац.: Lucius Domitius Alexander Луцый Даміцый Аляксандр 308 — 311(у Афрыцы) Абвешчаны войскам Фрыгія — пам. 311, Афрыка
Валент Iлац.: Gaius Aurelius Valerius Valens Гай Аўрэлій Валерый Валент снежань 316 — 1 сакавіка 317(WA)пакараны смерцю Ліцыніем Прызначаны Ліцыніем, ім жа зрушаны Ліцыній (EA),Канстанцін I Вялікі (WA) пам. 317
Марцініянлац.: Sextus Marcius Martinianus Секст Марцый Марцініян ліпень — 18 верасня 324(WA)пакараны смерцю Канстанцінам I Вялікім Прызначаны Ліцыніем Ліцыній (EA),Канстанцін I Вялікі (WA) пам. 324, Фесалонікі
Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Канстанцін I Вялікілац.: Flavius Valerius Aurelius Constantinus Флавій Валерый Аўрэлій Канстанцін 25 ліпеня 306 — 29 кастрычніка 312(WC)29 кастрычніка 312 — 19 верасня 324(WA)19 верасня 324 — 22 мая 337(аднаасобны імператар) сын Канстанцыя I Хлора, абвешчаны па яго патрабаванні Максіміян (WA),Галерый (EA),Флавій Север (WA),Максімін II Дая (EC) і (EA),Ліцыній (WC), (WA) і (EA),Валент I (WA),Марцініян (WA),Крысп,Канстанцін II,Канстанцый II,Канстант,Далмацый Малодшы,Ганмбаліян Малодшы 27 лютага 272, Наіс — 22 мая 337, Нікамедыя
Крысплац.: Flavius Iulius Crispus Флавій Юлій Крысп 1 сакавіка 317—326(WC),забіты па загаду бацькі старэйшы сын Канстанціна Вялікага ад першага шлюбу з Мінервінай;прызначаны Канстанцінам Вялікім Канстанцін I Вялікі (WA),Ліцыній (EA),Канстанцін IIКанстанцый II каля 305, Нікамедыя — 326
Канстанцін IIлац.: Flavius Claudius Constantinus Флавій Клаўдзій Канстанцін 1 сакавіка 317 — 22 мая 337(WC)22 мая 337—340(Галія, Іспанія і Брытанія)у сукіраванні з братамі Канстанцыем II і Канстантам,загінуў у бітве з Канстантам старэйшы сын Канстанціна Вялікага ад другога шлюбу з Фаўстай;прызначаны Канстанцінам Вялікім Канстанцін I Вялікі (WA),Ліцыній (EA),Крысп,Канстанцый II,Канстант,Далмацый Малодшы,Ганібаліян Малодшы люты 317, Арэлат — 340, Аквілея
Канстанцый IIлац.: Flavius Iulius Constantius Флавій Юлій Канстанцый 23 лістапада 324 — 22 мая 337(цэзар)22 мая 337—340(азіяцкія правінцыі)у сукіраванні з братамі Канстанцінам II і Канстантам340 — 350(усходняя частка)у сукіраванні з Канстантам350 — 3 лістапада 361аднаасобна другі сын Канстанціна Вялікага ад другога шлюбу з Фаўстай;прызначаны Канстанцінам Вялікім Канстанцін I Вялікі (WA),Крысп,Канстанцін II,Канстант,Далмацый Малодшы,Ганібаліян Малодшы,Канстанцый Гал,Ветраніён,Юліян II Адрачэнец 7 жніўня 317, Сірмій — 3 лістапада 361, Мапсустыя, Кілікія
Канстантлац.: Flavius Iulius Constans Флавій Юлій Канстант 333 — 22 мая 337(цэзар)22 мая 337—340(балканскія правінцыі)у сукіраванні з братамі Канстанцінам II і Канстанцыем II 340 — 350(заходняя частка)у сукіраванні з братам Канстанцыем II,зрынуць арміяй і забіты па загаду Магненцыя трэці сын Канстанціна Вялікага ад другога шлюбу з Фаўстай;прызначаны Канстанцінам Вялікім Канстанцін I Вялікі (WA),Канстанцін II,Канстанцый II,Далмацый Малодшы,Ганібаліян Малодшы 323 — 350, каля Эльна, Галія
Далмацый Малодшылац.: Flavius Dalmatius Флавій Далмацый 19 верасня 335—337(цэзар) забіты Канстанцінам II старэйшы сын Далмацыя Старэйшага, зводнага брата Канстанціна Вялікага;прызначаны Канстанцінам Вялікім Канстанцін I Вялікі (WA),Канстанцін II,Канстанцый II,Канстант,Ганібаліян Малодшы пам. 337
Ганібаліян Малодшылац.: Flavius Hannibalianus Флавій Ганібаліян 335 — верасень 337(цэзар)забіты Канстанцінам II малодшы сын Далмацыя Старэйшага, зводнага брата Канстанціна Вялікага;прызначаны Канстанцінам Вялікім Канстанцін I Вялікі (WA),Канстанцін II,Канстанцый II,Канстант,Далмацый Малодшы пам. у верасні 337
Магненцыйлац.: Flavius Magnus Magnentius Флавій Магн Магненцый 18 студзеня 350 — 11 жніўня 353(Галія і Італія) кінуўся на меч Абвешчаны войскамі Магн Дэцэнцый 303, Самарабрыва — 11 жніўня 353, Лугдунум
Магн Дэцэнцыйлац.: Magnus Decentius Магн Дэцэнцый 350 ці 351 — 18 жніўня 353(цэзар)павесіўся на тальмахі Брат Магненцыя,абвешчаны Магненцыем Магненцый пам. 18 жніўня 353, Сеноны
Ветраніёнлац.: Vetranio_(поўнае імя не захавалася)_ Ветраніён_(поўнае імя не захавалася)_ 1 сакавіка — 25 снежня 350(у Сірміі), пазбаўлены ўлады Канстанцыем II Абвешчаны войскамі і прызнаны Канстанцыем II Канстанцый II Мезія — 356, Сірміі
Непацыянлац.: Flavius Iulius Popilius Nepotianus Constantinus Флавій Юлій Папілій Непацыян Канстанцін 3 чэрвеня — 30 чэрвеня 350(у Рыме) забіты па загаду Магненцыя Унук Канстанцый I Хлора,абвешчаны войскамі пам. 30 чэрвеня 350, Рым
Канстанцый Галлац.: Flavius Claudius Constantius Gallus Флавій Клаўдзій Канстанцый Гал 15 сакавіка 351—354(цэзар) пакараны смерцю Канстанцыем II старэйшы сын Юлія Канстанцый, брата Канстанціна Вялікага;прызначаны Канстанцыем II Канстанцый II каля 335, Маса — 354, Пола
Сільванлац.: Claudius Silvanus Клаўдзій Сільван 11 жніўня — 7 верасня 355(у Калоніі Агрыпіне) забіты салдатамі Абвясціў сябе сам пам. 7 верасня 355, Калонія Агрыпіна
Юліян II Адрачэнецлац.: Flavius Claudius Iulianusлац.: Flavius Claudius Iulianus Augustus Флавій Клаўдзій Юліян,як імператар — Флавій Клаўдзій Юліян Аўгуст 6 лістапада 355 — люты 360(цэзар)люты 360 — 3 лістапада 361(жнівень)3 лістапада 361 — 26 чэрвеня 363(аднаасобна) малодшы сын Юлія Канстанцый, брата Канстанціна Вялікага;прызначаны Канстанцыем II Канстанцый II 331 ці 332, Канстанцінопаль — 26 чэрвеня 363, у бітве пры Маранзе, Месапатамія
Іавіянлац.: Flavius Claudius Iovianus Флавій Клаўдзій Іавіян 27 чэрвеня 363 — 17 лютага 364 Абвешчаны войскам пасля гібелі Юліяна II Адрачэнца 330 ці 331, Сінгідунум — 17 лютага 364, Дадастана, Віфінія
Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Валентыніян Iлац.: Flavius Valentinianusлац.: Flavius Valentinianus Augustus Флавій Валентыніян_як імператар_ — Флавій Валентыніян Аўгуст 26 лютага — 28 сакавіка 364(аднаасобна),28 сакавіка 364 — 17 лістапада 375(на Захадзе),суправіцель Валента II Абвешчаны войскамі,але прыняў кіраванне толькі заходняй часткай імперыі Валент II,Грацыян 321, Кібала — 17 лістапада 375, Брэгецыён, на Дунаі
Валент IIлац.: Flavius Iulius Valensлац.: Flavius Iulius Valens Augustus Флавій Юлій Валент_як імператар_ — Флавій Юлій Валент Аўгуст 28 сакавіка 364 — 17 лістапада 375,(на Усходзе),суправіцель Валентыніяна I,17 лістапада 375 — 9 жніўня 378 (на Усходзе),суправіцель Грацыяна і Валентыніяна II,загінуў у бітве з готамі Брат Валентыніяна I, прызначаны ім Валентыніян I,Грацыян,Валентыніян II 328, Кібала — 9 жніўня 378, Адрыянапальская бітва
Пракопійлац.: Procopius_(поўнае імя не захавалася)_ Пракопій_(поўнае імя не захавалася)_ 26 верасня 365 — 27 мая 366(у Малой Азіі),пакараны смерцю Валентам II Абвешчаны войскамі 325, Кілікія — 27 мая 366, Фракія
Грацыянлац.: Flavius Gratianusлац.: Flavius Gratianus Augustus Флавій Грацыян_як імператар_ — Флавій Грацыян Аўгуст 4 жніўня 367 — 17 лістапада 375,суправіцель бацькі на Захадзе,17 лістапада 375 — 25 жніўня 383 (на Захадзе),суправіцель Валентыніяна II,забіты Магнам Максімам Сын Валентыніяна I, прызначаны ім Валентыніян I,Валент II,Валентыніян II,Феадосій I Вялікі,праціўнік — Магн Максім 18 красавіка 359 год, Сірмій — 25 жніўня 383, Лугдунум
Валентыніян IIлац.: Flavius Valentinianusлац.: Flavius Valentinianus Augustus Флавій Валентыніян_як імператар_ — Флавій Валентыніян Аўгуст 375 — 25 жніўня 383,суправіцель брата на Захадзе,25 жніўня 383 — 15 мая 392,суправіцель на Захадзе ўзурпатара Магна Максіма,верагодна, забіты па загаду Арбагаста Брат Грацыяна, прызначаны ім Валент II,Грацыян,Феадосій I Вялікі,,Магн Максім 371 — 15 мая 392 год, В’ен
Магн Максімлац.: Magnus Clemens Maximus Магн Клемент Максім 383 — 25 жніўня 383,праціўнік Грацыяна,25 жніўня 383—387,суправіцель на Захадзе Валентыніяна II,387 — 28 жніўня 388,праціўнік Валентыніяна II і Феадосія I Вялікага,пакараны смерцю Феадосіем I Вялікім Абвешчаны войскамі ў Брытаніі праціўнік — Грацыян,Валентыніян II,праціўнік — Феадосій I Вялікі каля 335, Іспанія — 28 жніўня 388, Аквілея
Флавій Віктарлац.: Flavius Victor Флавій Віктар 384 — жнівень 388,суправіцель бацькі — Магна Максіма,пакараны смерцю па загаду Феадосія I Вялікага Сын Магна Максіма, прызначаны ім Магн Максім,Валентыніян II,праціўнік — Феадосій I Вялікі пам. у жніўні 388, Аўгуста Трэвераў
Яўгенійлац.: Flavius Eugenius Флавій Яўгеній 22 жніўня 392 — 6 верасня 394,пакараны смерцю Феадосіем I Вялікім Абвешчаны з дапамогай Арбагаста праціўнік — Феадосій I Вялікі пам. 6 верасня 394, на р. Фрыгід (суч. Славенія)
Феадосій I Вялікілац.: Flavius Theodosiusлац.: Flavius Theodosius Augustus Флавій Феадосій_як імператар_ — Флавій Феадосій Аўгуст 19 студзеня 379 — 15 мая 392(на Усходзе),15 мая 392 — 17 студзеня 395(аднаасобна) прызначаны Грацыяном Грацыян,Валентыніян II,Ганорый,Аркадзь,праціўнікі — Магн Максім,Флавій Віктар,Яўгеній 11 студзеня 347, Каўка, Іспанія — 17 студзеня 395, Медыялан

Пасля 395 года агульнага кіраўніка ў абедзвюх частак дзяржавы ўжо не было, хоць імперыя па-ранейшаму лічылася адзінай, толькі кіруемай двума імператарамі і двума дварамі. Феадосій I Вялікі быў апошнім імператарам, які кіраваў аб'яднанай Рымскай імперыяй.

Імя Імя на беларускай мове Партрэт Гады кіравання Прыход да ўлады Суправіцелі Гады жыцця
Ганорыйлац.: Flavius Honoriusлац.: Flavius Honorius Augustus Флавій Ганорый_як імператар_ — Флавій Ганорый Аўгуст 23 студзеня 393 — 17 студзеня 395суправіцель з бацькам Феадосіем I Вялікім17 студзеня 395 — 15 жніўня 423(на Захадзе) Сын і суправіцель Феадосія I Вялікага Феадосій I Вялікі, Канстанцый III,праціўнікі — Канстанцін III, Канстант II, Прыск Атал, Іавін, Севасціян 9 верасня 384, Канстанцінопаль — 15 жніўня 423, Равена
Марклац.: Marcus_(поўнае імя не захавалася)_ Марк_(поўнае імя не захавалася)_ 406 — 407(у Брытаніі) забіты салдатамі Абвешчаны войскамі пам. 407, Брытанія
Грацыянлац.: Gratianus_(поўнае імя не захавалася)_ Грацыян_(поўнае імя не захавалася)_ 407(у Брытаніі) забіты салдатамі Абвешчаны войскамі пам. 407, Брытанія
Канстанцін IIIлац.: Flavius Claudius Constantinus Флавій Клаўдзій Канстанцін 407 — 409(у Брытаніі і Галіі)409 — 411сумесна з Ганорыем і Канстантам II,пакараны смерцю Ганорыем Абвешчаны войскамі Ганорый,Канстант II пам. 18 верасня 411, каля Равены
Канстант IIлац.: Constans_(поўнае імя не захавалася)_ Канстант_(поўнае імя не захавалася)_ 408 — 409(цэзар)409 — 411сумесна з Ганорыем і Канстанцінам III,забіты палкаводцам Геронціем Сын і суправіцель Канстанціна III Ганорый,Канстанцін III пам. да 18 верасня 411, Віена
Прыск Аталлац.: Priscus Attalus Прыск Атал 409зрушаны каралём вестготаў Аларыхам I,414 — 415схоплены будучым імператарам Канстанцыем III Абвешчаны сенатам па патрабаванні караля вестготаў Аларыха I, — ізноў вестготамі пам. пасля 416, Ліпарскія астравы
Іавінлац.: Jovinus_(поўнае імя не захавалася)_ Іавін_(поўнае імя не захавалася)_ 411 — 413(Галія)пакараны смерцю Абвешчаны войскамі Севасціян пам. 413, Нарбо
Севасціянлац.: Sebastianus_(поўнае імя не захавалася)_ Севасціян_(поўнае імя не захавалася)_ 412 — 413(Галія)пакараны смерцю Брат і суправіцель Іавіна Іавін пам. 413, Нарбо
Канстанцый IIIлац.: Flavius Constantius Флавій Канстанцый 8 лютага — 2 верасня 421суправіцель Ганорыя Прызначаны Ганорыем яго суправіцелем Ганорый Наіса — 2 верасня 421
Іаанлац.: Flavius Johannes Флавій Іаан 27 жніўня 423 — май 425захоплены і забіты Сакратар Ганорыя, пасля яго смерці абвясціў сам сябе пам. у маі 425, Аквілея
Валентыніян IIIлац.: Flavius Placidus Valentinianus Флавій Плацыд Валентыніян 23 кастрычніка 423 — 23 кастрычніка 425(цэзар)23 кастрычніка 425 — 16 сакавіка 455аднаасобна,заколаты на Марсавым полі па загаду Петронія Максіма Сын Канстанцый III, пасля смерці якога абвешчаны Феадосіем II (дзядзькай) 2 ліпеня 419, Равена — 16 сакавіка 455, Рым
Петроній Максімлац.: Flavius Petronius Maximus Флавій Петроній Максім 17 сакавіка — 22 красавіка 455забіты камянямі чэрню Пасля забойства Валентыніяна III прымусіў выйсці замуж за сябе яго ўдаву і захапіў уладу пам. 22 красавіка 455, Рым
Авітлац.: Marcus Maecilius Flavius Eparchius Avitus Марк Мецылій Флавій Епархій Авіт 10 ліпеня 455 — 6 кастрычніка 456адрокся пад ціскам Рыцымера Выбраны на сходзе прадстаўнікоў сямі гальскіх правінцый 385, Немес — пачатак 457, па дарозе ў Галію
Маярыянлац.: Flavius Iulius Valerius Maiorianus Флавій Юлій Валерый Маярыян 1 красавіка 457 — 2 жніўня 461адрокся пад ціскам Рыцымера Абвешчаны ў ваенным лагеры ў Равене пад ціскам Рыцымера лістапад 420 — 7 жніўня 461, Тартона (ад дызентэрыі)
Лібій Северлац.: Flavius Libius Severus Serpentius Флавій Лібій Север Серпентый 19 лістапада 461 — 15 жніўня 465верагодна, атручаны па загаду Рыцымера Прызначаны Рыцымерам Луканія — 15 жніўня 465
Пракопій Антэмійлац.: Flavius Procopius Anthemius Флавій Пракопій Антэмій 12 красавіка 467 — 11 ліпеня 472пакараны смерцю Рыцымерам Дасланы візантыйскім дваром і прызначаны Рыцымерам 12 красавіка 467, Канстанцінопаль — 11 ліпеня 472, Рым
Алібрыйлац.: Flavius Anicius Olybrius Флавій Аніцый Алібрый 11 ліпеня — 22 кастрычніка 472памёр ад чумы Абвешчаны ў лагеры Рыцымера пам. 22 кастрычніка 472
Гліцэрыйлац.: Flavius Glycerius Флавій Гліцэрый 3 сакавіка 473 — чэрвень 474зрынуты Юліем Непатам Абвешчаны палкаводцам Гундабадам пам. пасля] 480
Юлій Непатлац.: Iulius Nepos Юлій Непат чэрвень 474 — 28 жніўня 475(у Італіі)475 — 480(атуліўся ў Далмацыю),забіты ў асабістых пакоях,пасля весткі пра яго смерць рымскі сенат выслаў знакі імператарскай улады ў Канстанцінопаль Прызначаны візантыйскім імператарам Львом I Макелай, зрынуў Гліцэрыя Ромул Аўгустул 430 — 480, Салона
Ромул Аўгустуллац.: Flavius Romulus Augustus Флавій Ромул Аўгуст 31 кастрычніка 475 — 4 верасня 476зрынуты Адаакрам Абвешчаны сваім бацькам — магістрам арміі Арэстам Юлій Непат 461 ці 463 — пасля 511