Ebru Mandacı | Bitlis Eren University (original) (raw)

Papers by Ebru Mandacı

The ivory, a luxurious product, has been a sign of respectability and wealth in ancient times. In... more The ivory, a luxurious product, has been a sign of respectability and wealth in ancient times. In the second half of the second millennium B.C., the use of ivory had been spread a wide geographic areas such as Mesopotamia, Levant, Cyprus, Egypt and Aegean regions. Ivory had become an essential raw material in the international trade. In this study we tried to determine the usage areas of ivory and

Öz: İnsanoğlu ilk çağlardan itibaren doğa şartlarına karşı koymak ve ahlak kuralları gereğince ör... more Öz: İnsanoğlu ilk çağlardan itibaren doğa şartlarına karşı koymak ve ahlak kuralları gereğince örtünme ihtiyacı duymuştur. Bu ihtiyaç dokumacılık ve dericiliğin gelişmesini sağlamıştır. Elde edilen dokuma ve deri ürünlerden çeşitli giysiler üretilmiştir. İnce elbiseden mantoya, sandaletten çizmeye kadar birçok giyim ürünü elde edilmiştir. İlk başlarda gayet sade olan kıyafetler zamanla günün modasına uygun olarak şekillenmiştir. Saçak ve ponpon gibi aplike işleriyle giysiler süslenmiştir. Kemer, kuşak, başörtüsü vs. aksesuarlar da giyimi tamamlayan ürünler olarak kullanılmıştır. Ayrıca her döneme özgü üniforma tarzında tek tip askerî kıyafetler de yapılmıştır. Bu çalışmada arkeolojik bulgular ve çivi yazılı kaynakları beraber değerlendirerek Mezopotamya insanının giyim kültürünü ortaya koymaya çalıştık. Abstract: From the earliest times human beings have felt the need to resist the natural conditions and to cover them in accordance with the moral rules. This need has enabled the development of weaving and leather. Various garments were produced from the obtained woven and leather products. From fine dress to jacket, from sandals to boot, many clothing products have been obtained. In the beginning, the clothes which are very plain are shaped according to the fashion of time. Clothes are decorated with applique works such as eaves and pompon. Belt, waistband, headscarf etc. accessories were also used as complementary products. In addition, every type of uniform-style military uniforms were made. In this study, we tried to reveal the clothing culture of the people of Mesopotamia by evaluating archaeological findings and cuneiform sources together.

Öz: Bu calisma Mezopotamya, Mısır ve Anadolu medeniyetlerinde göksel güçlere ozellikle Gunes'e ve... more Öz: Bu calisma Mezopotamya, Mısır ve Anadolu medeniyetlerinde göksel güçlere ozellikle Gunes'e verilen önemin sebeplerini incelemektedir. Tanrılaştırılan gök varlıklarından Güneş, bu toplumlar tarafından büyük saygı duymuştur. Güneşe bu kadar çok önem verilmesinin sebebi ise onun yaşam verici gücü ve bereketin kaynağı olmasıdır. Nitekim tarıma elverişli ve bereketli topraklarda yasayanlar genellikle güneş tanrısı ya da tanrıçasına tapınmışlardır. Abstract: This study examines why the ancient civilizations of Mesopotamia, Egypt and Anatolia gave emphasis to celestial powers, especially the Sun. Among the divinized celestial powers, the Sun was highly respected in these civilizations. Because the sun has been regarded as the source of power to give life and as the source of fertility, its significance was elevated. Hence, the residences of arable and fertile lands often worshipped a either Sun god or a Sun goddess.

Özet Eskiçağ toplumları arasında ulaşım ve iletişimin artmasıyla birlikte kültür ve dini inanç al... more Özet Eskiçağ toplumları arasında ulaşım ve iletişimin artmasıyla birlikte kültür ve dini inanç alanlarında önemli etkileşimler olmuştur. Bu etkileşimler bazen direkt, bazen ise komşu toplumların vasıtasıyla gerçekleşmiştir. Eski Doğu ile Batı toplumları arasında meydana gelen bu türdeki etkileşimler hep aynı yolu izlemiştir. Mezopotamya inanç sistemi ve mitosları Anadolu toplumlarına, oradan da Ege Adaları ve Yunan coğrafyasına sirayet etmiştir. Eski Doğu ve Batı toplumlarının mitolojilerine bakıldığında oldukça benzer ve ortak yönlere rastlamak mümkündür. Çalışmamıza konu olan Demeter kültü de bu etkileşime örnek teşkil etmektedir ve Eski Doğu inanç sistemi ile mitolojisinin Yunan toplumuna ne derecede etki yaptığı tezini desteklemektedir. Abstract There were significant interactions between Ancient Civilizations in terms of culture and religious beliefs as a result of the development in transportation and communication. These interactions took place directly while they sometimes occurred through neighboring communities. Interactions of these kinds which took place between the Old Eastern and Western Communities also followed the same way. The belief system and myths of the Mesopotamia spread to the Anatolian societies and to the Aegean islands and the Greek geography from these societies. Having a look at the mythologies of the Old Eastern and Western Communities, it is highly possible to encounter quite similar and common qualities. The cult of Demeter which has been discussed in our study is also an example for this kind of interaction. It also supports the theory of to what extent the belief system and mythology of the Old Eastern Communities affected the Greek. Giriş Eskiçağ'da insanlar afet gibi tabiat olaylarını, tabiattan elde ettikleri ürün, doğum ve ölüm gibi durumları kendilerine izah edemediklerinde, ayrıca dileklerinin gerçekleĢmesini istedikleri durumlarda ve buna benzer hallerde çaresiz kalarak insanüstü güçlere inanmaya ihtiyaç duymuĢlardır. Böylece " politeizm " yani çok tanrıcılık ortaya çıkmıĢtır. Eskiçağ  Ankara Üniversitesi-Ankara.

Özet Eskiçağ toplumları arasında ulaşım ve iletişimin artmasıyla birlikte kültür ve dini inanç al... more Özet Eskiçağ toplumları arasında ulaşım ve iletişimin artmasıyla birlikte kültür ve dini inanç alanında önemli etkileşmelerin olduğu bilinmektedir. Bu tür etkileşmeler bazen direkt, bazen ise komşu toplumların vasıtasıyla olmuştur. Gerçekten Eski Doğu ve Eski Batı toplumları arasında meydana gelen her türlü etkileşme de aynı yolu izlemiştir. Çalışmamıza konu olan Tanrıça İštar-Aphrodite arasındaki benzerlik de bu hususu örnek teşkil etmekte ve Eski Mezopotamya inanç sisteminin Yunan'a ne derecede etki yaptığı tezini desteklemektedir. Esas sorun çağın şartları dâhilinde birbirine bir hayli uzak mesafede olan bu toplumlar arasındaki kültürel etkileşim ağının yol güzergâhını sağlıklı bir şekilde ortaya koymaktır. Bu noktada Hurriler ve Fenikeliler devreye girmektedir. Abstract Important interactions in the area of culture and religion among ancient societies are known to have existed with the increase of transportation and communication. Such interactions sometimes took place directly and sometimes by means of neighbor communities. In fact, every kind of interaction that took place among the societies of Ancient East and Ancient West had followed the same path. The similarity between goddesses İštar-Aphrodite as the subject of our study reveals itself as an example to this issue and it also supports the view how much the Ancient Mesopotamian religious system had affected the Greek system. The main point here, within the current conditions of the age, is to reveal the cultural interaction network clearly between these quiet distant societies. At that point, the Hurrians and Phoenicians come to scene.

Öz: Bu makalede Eski Mezopotamya'da tıp konusu incelenerek Mezopotamya tıbbının bilim, din ve büy... more Öz: Bu makalede Eski Mezopotamya'da tıp konusu incelenerek Mezopotamya tıbbının bilim, din ve büyücülüğü birarada değerlendirdiği tespit edilmiştir. Mezopotamyalı hekimler hastalıkları kendi hazırladıkları bitkisel ilaçlar ile tedavi edip farklı cerrahi yöntemler uygulamalarına rağmen hastalıkların nedenlerini dini sebeplere bağlamışlardır. Abstract: This article examines the medicine in ancient Mesopotamia and illustrates that science, religion and witchcraft were intertwined in the ancient Mesopotamia. Although Mesopotamian physicians cured diseases with drugs they had prepared and employed various surgical methods, they considered religious reasons as core causes of diseases. Giriş Her dönemde insanoğlunun en büyük arzularından birisi, ölümsüzlük ve uzun yaĢama olmuĢtur. Ġnsan bu arzusundan dolayı önce mitlerde ölümsüzlüğü aramıĢ, çeĢitli denemelerden sonra bunu baĢaramayınca ölüme boyun eğmek zorunda kalmıĢtır. Ölümsüzlüğün mümkün olmadığını gören insan bu sefer de en azından ayakta kalmanın, uzun yaĢamanın sırlarını aramaya baĢlamıĢtır. 1 Her uygarlığın, her dönemin toplumlarında uzun yaĢama arayıĢlarında akla yatkın olan ya da olmayan davranıĢlar olmuĢtur. Bu durumun en belirgin olduğu alan, hastalıklarla mücadele etmektir. Eski toplumlarda hastalıklar hem can sıkıcı hem de akıl almaz durum olarak görülmüĢtür ve mantık bunlardan kurtulmayı baĢaramamıĢtır. Eski Mezopotamya toplumları da bu akıl almaz durumla, yani hastalıklarla mücadele vermiĢler ve Mezopotamya tıbbını ortaya koymuĢlardır. 2 Mezopotamya denilince kuĢkusuz akla Sümer, Babil ve Asur gelmektedir. Bu bölge kültürü, tarihi ve arkeolojisi üzerine birçok bilgiye sahibiz. Ancak tıp alanında aynı kaynak zenginliğine sahip olduğumuzu söyleyemeyiz. 3 Mezopotamya tıbbı ile ilgili bilgilerimiz

Öz: Bu çalışmada, Kültepe tabletleri arasındaki evlilik sözleşmesi, boşanma vesikası ve miras pay... more Öz: Bu çalışmada, Kültepe tabletleri arasındaki evlilik sözleşmesi, boşanma vesikası ve miras paylaşımıyla ilgili belgeler incelenerek, kadınların aile hukukundaki hakları ortaya konulmaktadır. Bu vesikalarda saptanan husus, evlilik müessesesinde eşlerin tamamıyla eşit haklara sahip oldukları, ayrılma halinde mallarının eşit olarak paylaşılacağıdır. Boşanma hakkı erkeğe olduğu gibi kadına da verilmiştir. Ayrıca anne çocukların vesayetini alabilmiş ve bu çocukların bakımı için bir miktar gümüş erkek tarafından kadına nafaka olarak ödenmesi şartı koşulmuştur. Asurlu tüccarların düzenlemiş olduğu vasiyetnamelerde en dikkat çekici nokta, mirasçılardan hanımına ve rahibe (gubabtum) kızlarına daha fazla pay bırakmalarıdır.

Bu çalışmada arkeolojik ve yazılı kaynakları inceleyerek, Eski Mezopotamya toplumlarında büyünün ... more Bu çalışmada arkeolojik ve yazılı kaynakları inceleyerek, Eski Mezopotamya toplumlarında büyünün yerini ortaya koymaktadır. Her zaman ve her yerde olduğu gibi Mezopotamya'da da sık sık insanların üzerine çöken çeşitli felaketler yaşamı zorlaştırmıştır. Diğer taraftan insanoğlu her dönemde maddi dünyayı etkileyip, yönlendirmek arzusunda olmuştur. Büyü, Mezopotamya toplumlarının günlük hayatlarının her alanında uygulanmıştır. Mezopotamya'da başlıca "kara büyü-kötüleştirici" ve "ak büyü-iyileştirici" olmak üzere iki çeşit büyü mevcuttur. Bugün elimizde bulunan büyü metinlerinin büyük çoğunluğu ak büyü grubuna dâhildir. Mezopotamyalılar toplum içinde bazı kimselerin ilişki kurdukları doğaüstü güçler sayesinde insanlara kara büyü yaptıklarına inanmışlardır. Mezopotamyalılar hastalıkların, habis ruhların insana sahip olmasından ve kötü cinlerin insan vücudunu zapt etmesinden kaynaklandığını düşünmüşlerdir. Ayrıca uğursuzlukların sebebinin de söz konusu kötü ruhlar olduğuna inanılmıştır. Kara büyünün etkisini ortadan kaldırarak, kötü ruhların insan vücudundan kovulmasını sağlayacak olanın ise ak büyü olduğunu kabul etmişlerdir. Bu doğrultuda birçok korunma yöntemi ve ritüel gerçekleştirmişlerdir.

Özet Eskiçağ toplumları arasında ulaşım ve iletişimin artmasıyla birlikte kültür ve dini inanç al... more Özet Eskiçağ toplumları arasında ulaşım ve iletişimin artmasıyla birlikte kültür ve dini inanç alanında önemli etkileşmelerin olduğu bilinmektedir. Bu tür etkileşmeler bazen direkt, bazen ise komşu toplumların vasıtasıyla olmuştur. Gerçekten Eski Doğu ve Eski Batı toplumları arasında meydana gelen her türlü etkileşme de aynı yolu izlemiştir. Çalışmamıza konu olan Tanrıça İštar-Aphrodite arasındaki benzerlik de bu hususu örnek teşkil etmekte ve Eski Mezopotamya inanç sisteminin Yunan'a ne derecede etki yaptığı tezini desteklemektedir. Esas sorun çağın şartları dâhilinde birbirine bir hayli uzak mesafede olan bu toplumlar arasındaki kültürel etkileşim ağının yol güzergâhını sağlıklı bir şekilde ortaya koymaktır. Bu noktada Hurriler ve Fenikeliler devreye girmektedir. Abstract Important interactions in the area of culture and religion among ancient societies are known to have existed with the increase of transportation and communication. Such interactions sometimes took place directly and sometimes by means of neighbor communities. In fact, every kind of interaction that took place among the societies of Ancient East and Ancient West had followed the same path. The similarity between goddesses İštar-Aphrodite as the subject of our study reveals itself as an example to this issue and it also supports the view how much the Ancient Mesopotamian religious system had affected the Greek system. The main point here, within the current conditions of the age, is to reveal the cultural interaction network clearly between these quiet distant societies. At that point, the Hurrians and Phoenicians come to scene.