Semra MERCAN | Dumlupınar Üniversitesi (original) (raw)

Book Reviews by Semra MERCAN

Research paper thumbnail of Kütahya Ulu Cami'nin Hüsn-i Hat Yazıları

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2021

The Grand Mosque, the most significant temple of Kütahya, was one of the Anatolian mosques with w... more The Grand Mosque, the most significant temple of Kütahya, was one of the Anatolian mosques with wooden posts
when it was first built. However, due to the repairs it has undergone later, today it became a two-domed and
longitudinally organized plan structure. The inscriptions and calligraphy inside the mosque form the topic of this
article. The Arabic spellings and Turkish pronunciations of the inscriptions have been reconsidered because of the
incomplete and incorrect data in earlier studies. Moreover, the meanings, locations, styles and calligraphers of the
writings inside the mosque have been specified. Although most resources include one calligrapher’s name regarding
the inscriptions, four calligrapher signatures have been detected in them. Based on all this information, this study has
evaluated to what extent the hand-drawn calligraphy inscribed with paint on the plaster or wood in the Grand Mosque
of Kütahya reflect the calligraphy tradition in the Ottoman mosques, the place of these inscriptions in the calligraphy
art history and the calligraphers’ skills in writing and design. Furthermore, it has been realized that some inscriptions
in the mosque were deleted and replaced by others. It is estimated that this situation occured following the last
restoration of the mosque.

Research paper thumbnail of CUMHURİYET İDEOLOJİSİNİN ERKEN DÖNEM TÜRK SANAT TARİHİ ÇALIŞMALARINA ETKİLERİ --- The Effects of Republican Ideology on Studies About Early Period of Turkish Art of History

“Türk Sanatında Asya-Sanat Tarihi Araştırmalarında İslam Öncesi”, Elif Kök, Kitabevi, Birinci Bas... more “Türk Sanatında Asya-Sanat Tarihi Araştırmalarında İslam Öncesi”, Elif Kök, Kitabevi, Birinci Baskı, İstanbul 2014, 325 sayfa.

Talks by Semra MERCAN

Research paper thumbnail of Kütahya Erguniye Mevlevihanesi'nde Bulunan Hatlar

Papers by Semra MERCAN

Research paper thumbnail of Bursa Hanlarında Mescidler

İSTEM

Osmanlı Devleti’nin ilk başkenti ve bir ticaret merkezi olarak Bursa’nın en dikkat çekici mimari ... more Osmanlı Devleti’nin ilk başkenti ve bir ticaret merkezi olarak Bursa’nın en dikkat çekici mimari eserlerinden biri de hanlarıdır. Anadolu Türk mimarisindeki ilk şehir hanı olarak kabul edilen Emir Han’la başlayan imar faaliyetleri, zaman içinde Bursa’nın ticaret hayatının ihtiyaçlarına binaen daha da artmıştır. “Bursa Hanlar Bölgesi” olarak anılan bu bölgedeki hanlar, akademik olarak daha çok ticarî ve mimari yönleriyle bütünsel olarak ele alınmış, hanlardaki mescidler hakkında yeterli değerlendirme yapılmadığı tespit edilmiştir. Günümüzde hala mevcud olan Koza Han, Fidan Han ve Geyve Han’daki mescidlerden Koza Han ile Fidan Han’dakiler köşk mescid olarak tasarlanmışken, Geyve Han’daki ise hanın zemin katında bir oda biçimindedir. Ayrıca kaynaklarda Kapan Han, İpek Han, Pirinç Han ve Eski Yeni Han’ın da mescidleri olduğu bilgisi mevcuttur. Bursa Hanlarındaki mescidlerin, Selçuklu kervansaraylarında başlayan köşk mescid geleneğinin bir devamı olduğu söylenebilir ancak plan bakımından...

Research paper thumbnail of Kütahya'daki Anadolu Selçuklu Dönemi'ne Ait Yapı Kitâbelerinin Hat Sanatı Bakımından Değerlendirilmesi

Diyanet İlmi Dergi, 2023

While it is widely acknowledged that the art of Islamic calligraphy in Anatolia flourished during... more While it is widely acknowledged that the art of Islamic calligraphy in Anatolia flourished during the Ottoman era, the aesthetic of Seljuk thuluth writing is undeniably compelling. The calligraphies that belong to the Anatolian Seljuk period were mostly preferred for the decoration of the architectural works. One of the most frequently utilized locations for these writings is in the inscriptions found on the crown door, altar, and pulpit. Inscriptions, which act as identifiers for the building, are crucial for the information they convey, alongside their aesthetic value in the art of writing. In this article, the inscriptions found in the buildings of the Kutahya period of the Anatolian Seljuk Empire have been studied. Inscriptions can be found on different types of buildings, including mosques, bridges, and baths, in the centre of Kutahya and its surrounding districts. In the first place, the inscriptions have been transcribed. The inscriptions' characters have undergone analysis based on letter anatomy and stacking style, and their position in the history of the art of writing has been explored.

Research paper thumbnail of Cumhuri̇yet İdeoloji̇si̇ni̇n Erken Dönem Türk Sanat Tari̇hi̇ Çalişmalarina Etki̇leri̇

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 2015

Sanat tarihi çalışmaları Batı'da Rönesans ile birlikte başlamıştır. Osmanlı Devleti'nde ise bu ça... more Sanat tarihi çalışmaları Batı'da Rönesans ile birlikte başlamıştır. Osmanlı Devleti'nde ise bu çalışmalara ilgi 20. yüzyıl başlarında görülürken, sanat tarihinin bir disiplin olarak ele alınması çok daha geç dönemlerde olmuştur. Sanat tarihi yazımı Türkiye'de Batı'ya nispetle hem geç başlamış hem de cumhuriyet ideolojisinin etkisi altında şekillenmiştir. Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ideolojik temellerine bakıldığında, dünyayı etkisi altına alan milliyetçilik düşüncesinin, bu temellerin ana ögesi olduğu görülür. Dolayısıyla milliyetçilik akımı ilmi çalışmalara da etki etmiştir. Zamanın 'Türk Tarih Tezi' ve 'Güneş Dil Teorisi'nin ümmet inancından milliyetçilik düşüncesine geçişin ürünleri olduğu dikkati çeker. Diğer taraftan dönemin ideolojisi kaçınılmaz olarak sanat tarihi araştırmalarına da doğrudan yansımış ve bunun neticesi olarak dikkatler Türklerin anayurdu kabul edilen Orta Asya'ya çevrilmiştir. Çalışmalarda Türklük vurgusu ön plana çıkarken, Müslüman kimlik arka plana itilmiştir. Mimar

Research paper thumbnail of Bursa Yeşil Cami İmamı Hattat İbrâhim Efendi

Bursa Yesil Cami imamligi ve Haci Şevki Efendi Dergâhi seyhligi gorevlerini ifa etmis, ayni zaman... more Bursa Yesil Cami imamligi ve Haci Şevki Efendi Dergâhi seyhligi gorevlerini ifa etmis, ayni zamanda hattat olan Ibrâhim Efendi’nin Kutahyali oldugu bilinir. Ibrâhim Efendi’nin husn-i hat sanatinda hangi silsileden geldigi ve hocasinin kim olduguna dair malumat bulunmaz. Fakat kendisi tarafindan yazilmis yazilar, Bursa’nin en onemli camileri olan Ulu Cami, Yesil Cami ve Yildirim Cami duvarlarini suslemektedir. Bursa icin boylesine onemli mabedlerde yazilari bulunan Ibrâhim Efendi’ye kaynaklarda hakkiyla yer verilmemis olmasi, bu arastirmayi onemli kilmaktadir. Cunku bu makale; Ibrâhim Efendi’nin hayati ve eserleri hakkindaki bilgiler icermesinden baska, Ibrâhim Efendi’ye ait olabilecegi dusunulen eserleri de ihtiva etmektedir. Ibrâhim Efendi’ye ait yazi kaliplariyla desteklenen bu dusunceler neticesinde, Ibrâhim Efendi’nin Bursa’ya hizmet etmis ve eserleri vesilesiyle imzasini birakmis onemli bir hattat oldugu anlasilmaktadir.

Research paper thumbnail of Gable-walled mosques in Bursa and front facade arragements of this mosques

Osmanlı mimarisinde Bursa’ya özgü olarak bilinen kalkan duvarlı camiler; plan, malzeme, işçilik v... more Osmanlı mimarisinde Bursa’ya özgü olarak bilinen kalkan duvarlı camiler; plan, malzeme, işçilik ve cephe düzenlemesi bakımından birbirine çok benzer. Ancak şüphesiz bu camilerin en dikkat çekici tarafı giriş cepheleridir. Üç kemer açıklıklı bu camilerin ön cephe duvarı, beden duvarlarını aşacak yükseklikte inşa edilmiş ve böylelikle Selçuklu mimarisindeki taç kapı görüntüsü verilmeye çalışılmıştır. Bursa’da tespit edilen 36 kalkan duvarlı caminin büyük çoğunluğu 15. yüzyılda mahalle mescidi olarak inşa edilmiştir. Daha sonradan camiye çevrilen bu eserlerin hepsi almaşık duvarlıdır. Ön cephelerindeki tuğla süslemeleriyle de fark yaratan bu camiler; Orta Asya, Selçuklu ve Osmanlı etkileriyle şekillenmiş, 15. yüzyıl Bursa’sında oldukça tutulmuş hattâ başka mimarî eserlere de örnek teşkil etmiştir. Ancak bu camiler 16. yüzyılda Bursa’da etkisini kaybederek bir daha tercih edilmemiştir.The gable-walled mosques known as peculiar to Bursa in the Ottoman architecture look quite similar in t...

Research paper thumbnail of Bursa Hanlarında Mescidler

Osmanli Devleti’nin ilk baskenti ve bir ticaret merkezi olarak Bursa’nin en dikkat cekici mimari ... more Osmanli Devleti’nin ilk baskenti ve bir ticaret merkezi olarak Bursa’nin en dikkat cekici mimari eserlerinden biri de hanlaridir. Anadolu Turk mimarisindeki ilk sehir hani olarak kabul edilen Emir Han’la baslayan imar faaliyetleri, zaman icinde Bursa’nin ticaret hayatinin ihtiyaclarina binaen daha da artmistir. “Bursa Hanlar Bolgesi” olarak anilan bu bolgedeki hanlar, akademik olarak daha cok ticari ve mimari yonleriyle butunsel olarak ele alinmis, hanlardaki mescidler hakkinda yeterli degerlendirme yapilmadigi tespit edilmistir. Gunumuzde hala mevcud olan Koza Han, Fidan Han ve Geyve Han’daki mescidlerden Koza Han ile Fidan Han’dakiler kosk mescid olarak tasarlanmisken, Geyve Han’daki ise hanin zemin katinda bir oda bicimindedir. Ayrica kaynaklarda Kapan Han, Ipek Han, Pirinc Han ve Eski Yeni Han’in da mescidleri oldugu bilgisi mevcuttur. Bursa Hanlarindaki mescidlerin, Selcuklu kervansaraylarinda baslayan kosk mescid geleneginin bir devami oldugu soylenebilir ancak plan bakimindan...

Research paper thumbnail of Kütahya Ulu Cami’nin Hüsn-i Hat Yazıları

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2021

Öz Kütahya'nın en önemli mabedi olan Ulu Cami; ilk yapıldığı dönem itibariyle Anadolu'nun ahşap d... more Öz Kütahya'nın en önemli mabedi olan Ulu Cami; ilk yapıldığı dönem itibariyle Anadolu'nun ahşap direkli camilerinden biridir. Fakat daha sonradan geçirdiği pek çok onarım sonucunda caminin bu hali değişmiş ve şehirdeki en önemli Osmanlı eseri olan cami, günümüzde iki kubbeli ve boylamasına plana sahip bir yapı haline gelmiştir. Bu cami içerisinde yer alan kitâbeler ile hüsn-i hat yazıları; bu makalenin esas konusudur. Kitâbelerin Arapça harflerle yazılışları ile Türkçe okunuşları, daha evvelki çalışmalarda fark edilen eksik ve yanlışlardan dolayı tekrar ele alınmıştır. Ayrıca cami içindeki yazıların; ne manaya geldiği, caminin neresinde, hangi tarzda, hangi hattat tarafından yazıldığı tek tek belirtilmiştir. Zira kaynakların çoğunda camideki yazılarla alakalı sadece tek bir hattat ismi geçmektedir. Hâlbuki yazılarda ketebesi bulunan dört hattat ismi tespit edilmiştir. Tüm bu bilgiler neticesinde, Kütahya Ulu Cami'ndeki sıva veya ahşap üzerine boya ile kalem işi olarak yapılmış hüsn-i hat yazılarının Osmanlı camilerindeki hat geleneğini ne kadar yansıttığı, yazıların hüsn-i hat sanat tarihindeki yeri ile hattatların yazı ve istif hususundaki başarıları değerlendirilmiştir. Ayrıca cami içindeki bazı yazıların silinip, başka yazılar yazıldığı fark edilmiş ve bu durumun caminin son restorasyon çalışmalarından sonra yapıldığı tahmin edilmektedir.

Research paper thumbnail of Bursa'da Kalkan Duvarlı Camiler ve Ön Cephe Düzenlemeleri

Osmanli Mimarisi’nde Bursa’ya ozgu olarak bilinen kalkan duvarli camiler; plan, malzeme, iscilik ... more Osmanli Mimarisi’nde Bursa’ya ozgu olarak bilinen kalkan duvarli camiler; plan, malzeme, iscilik ve cephe duzenlemesi bakimindan birbirine cok benzer. Ancak suphesiz bu camilerin en dikkat cekici tarafi giris cepheleridir. Uc kemer aciklikli bu camilerin on cephe duvari, beden duvarlarini asacak yukseklikte insa edilmis ve boylelikle Selcuklu mimarisindeki tac kapi goruntusu verilmeye calisilmistir. Bursa’da tespit edilen 36 kalkan duvarli caminin buyuk cogunlugu 15. yuzyilda mahalle mescidi olarak insa edilmistir. Daha sonradan camiye cevrilen bu eserlerin hepsi almasik duvarlidir. On cephelerindeki tugla suslemeleriyle de fark yaratan bu camiler; Orta Asya, Selcuklu ve Osmanli etkileriyle sekillenmis, 15. yuzyil Bursa’sinda oldukca tutulmus hatta baska mimari eserlere de ornek teskil etmistir. Ancak bu camiler 16. yuzyilda Bursa’da etkisini kaybederek bir daha tercih edilmemistir.

Research paper thumbnail of Kütahya Sakahânesi'ndeki Meyve Tasvirleri

Uluslararası Sanat ve Estetik Dergisi

Research paper thumbnail of Osmanli Devleti̇’Nde Klasi̇k Dönem Ve Sonrasina Ai̇t Delâi̇lü’L-Hayrât Mi̇nyatürleri̇ndeki̇ Deği̇şi̇m

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi

Research paper thumbnail of Osmanli Devleti̇’Nde Klasi̇k Dönem Ve Sonrasina Ai̇t Delâi̇lü’L-Hayrât Mi̇nyatürleri̇ndeki̇ Deği̇şi̇m

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi

Research paper thumbnail of Bursa Hanlarında Mescidler

İSTEM, 2020

One of the most striking architectural works of art in Bursa, the first capital city as well as a... more One of the most striking architectural works of art in Bursa, the first capital city as well as a
commercial centre of the Ottoman Empire, are the inns. The public works that started with Emir
Han who is regarded as the first city khan (ruler) in Anatolian Turkish architecture increased even
more within the course of time based on the commercial needs of Bursa. The inns in this region
named as “Bursa Inns Region” have mostly been examined wholistically with regard to its commercial
and architectural aspects in academic sense, and it has been detected that the evaluation
carried out on behalf of the masjids available in the inns has not been satisfactory enough.
While those built in Koza and Fidan Inns were designed as pavilion masjids, the one constructed
in Geyve Inn is in the shape of a room located on the basement floor of the inn, and all of these
masjids are still present in our time. Besides, resources include the information that relates to
the presence of masjids available also in Kapan Inn, İpek Inn, Pirinç Inn and Eski Yeni Inn.
It can be stated that the masjids of Bursa inns are an extension of the pavilion masjid tradition
that began in the Seljuks caravansaries; however, it is clearly understood that they are much more
different in terms of planning. Within this context, this article aims at highlighting the place and
importance of the Bursa inns’ masjids in the Ottoman Architecture.

Research paper thumbnail of OSMANLI KLASİK DÖNEM VE SONRASINA AİT DELÂİLÜ’L-HAYRÂT MİNYATÜRLERİNDEKİ DEĞİŞİM

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 2018

The book named Dala’il al-Khayrat was written by Muhammed b. Suleyman al-Jazuli (d. 1465) in Nort... more The book named Dala’il al-Khayrat was written by Muhammed b. Suleyman al-Jazuli (d. 1465) in North
Africa and it has become one of the mostly-read prayer books in the community and has been approved by all of the
Islamic Countries since the day it was first published. It is still one of the mostly-read prayer books in the community.
The reason why this book, which gathers the salât ü selâm prayers, is still so popular is undoubtedly the deep
attachment of all the Muslims towards Prophet Muhammed (s.a.v.) Graced with the miniatures of the Islamic Art
Culture, the work was reproduced many times and hence these miniatures are known to vary depending on the
geographies and the centuries. Despite the fact that the miniatures inside the manuscripts of Dala’il al-Khayrat in
Turkish libraries are similar to the ones in other Islamic Countries in terms of subject, they still bear special
properties in themselves. However, these miniatures located in Ottoman were exposed to modification and they
were especially influenced by the Western Culture. Therefore, studying how these miniatures changed in
time also means being able to discover the backdrop of a civilization. The city images of Mecca and Medina that
appeared in Dala’il al-Khayrat manuscripts which was only reproduced at the Ottoman period have also importance
in point of being historical documents.

Research paper thumbnail of Bursa Yesil Cami Imami Hattat Ibrahim Efendi

Artuklu Akademi, 2020

: It is known that Ibrahim Efendi-the imam of Bursa Green Mosque and also a calligrapher was from... more : It is known that Ibrahim Efendi-the imam of Bursa Green Mosque and
also a calligrapher was from Kütahya. There is no information about which art
tradition Ibrahim Efendi followed in his calligraphies and who his master was.
However, his works of art decorate the walls of the most outstanding mosques
of Bursa; the Grand Mosque, Green Mosque and Yildirim Mosque. In comparison
to his art-works located in the well-known shrines in Bursa, there is very limited
information given in the sources about Ibrahim Efendi. In addition to the data
about Ibrahim Efendi’s life and works, this study also includes works that are
thought to belong to Ibrahim Efendi. The calligraphy patterns of Ibrahim Efendi support this claim; as a result, it can be argued that Ibrahim Efendi was an
influential calligrapher who contributed to art tradition in Bursa and left his mark
by his works.

Research paper thumbnail of KÜTAHYA SAKAHÂNESİ’NDEKİ MEYVE TASVİRLERİ

Uluslararası Sanat ve Estetik Dergisi, 2019

The water of this construction which was, at one time, built to meet the water demand of people b... more The water of this construction which was, at one time, built to meet the water demand of
people but is presently used as a water-tank with a fountain within the yard of Kütahya Grand
Mosque was brought here by the Seljuk commander Hezar Dinârî (13th century). As can also be
understood from the year 1765 available on the restoration inscription, two fronts of the
structure were embellished in accordance with the related period’s sense of art. While the
portrayals of fruit in a bowl (pears, apples, figs and pomegranates) on the south front of the
water facility are placed between the water taps, the date tree branches extending out of a vase
depicted on the west front are located in rectangular panels above the taps.
The fruit respresentations frequently appear in architecture, miniature, calligraphy,
handicraft labour and on tomb stones. The use of fruit representations in a bowl as a decorative
element on fountains, on the other hand, began with İstanbul fountains by means of the Tulip
Period style that became widespread as of 1730s. It is noteworthy that this style soon became
effective in Kütahya, too. This article aims to express the origin of the fruit imagery adorned in
the water facility of Kütahya Grand Mosque, the symbolical meanings of the fruit used, the
knowledge of where and since when similar practices had been performed as well as the place
and importance of the depictions in the Turkish-Islamic art in this context.

Research paper thumbnail of Bursa'da Kalkan Duvarlı Camiler ve Ön Cephe Düzenlemeleri

Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 28 / 1, 2019

The gable-walled mosques known as peculiar to Bursa in the Ottoman architecture look quite simila... more The gable-walled mosques known as peculiar to Bursa in the Ottoman architecture look quite similar in terms of planning, the materials used, craftsmanship and front arrangement. However, the most striking aspect of these mosques is undoubtedly their entrance frontage. The front walls of these three-arch span mosques were built in a way to exceed the height of their main walls and in this respect, they were meant to appear like crown gates available in the Seljuk architecture.

The majority of the 36 gable-walled mosques detected in Bursa were built as neighbourhood masjid during the 15th century. All these constructions that were later turned into mosques have alternating walls. The related mosques which also make a difference with their front-side brick decorations were shaped under the influence of the Middle Asian, Seljuk and Ottoman states, became popular in Bursa in the 15th century and even served as a model for other architectural structures. Yet, these mosques lost their effect in Bursa during the 16th century and were not preferred again.

Research paper thumbnail of Hattat Mustafa Kütâhî ve Sanatı

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 2016

Mustafa Kutahi is not a well-known calligrapher about whom there is not much information, though ... more Mustafa Kutahi is not a well-known calligrapher about whom there is not much information, though he has
vital role in Ottoman calligraphy in terms of both numerosity of his artworks and his students being productive
calligraphers. He signed his artworks as Kutahi because of being from Kutahya, but he lived in Istanbul, took lessons,
trained students and passed away in this city. The date of his death is not clear, so there is not a consensus about this.
Ottoman calligraphy school, began with Sheikh Hamdullah born in Amasia who was the well-known
calligrapher during the reign of Bayezid II. The school that current calligraphers keep on track is the school of
Mehmed Sevki Efendi who was the student of Mehmed Hulûsi Efendi known as an unqualified calligrapher in his
time. Mustafa Kutahi has a special place in Ottoman calligraphy, because the chain that he belong to went back to
Sheikh Hamdullah and reached up to Mehmed Sevki Efendi via students that he trained. The calligrapher, Kutahi,
who wrote the thuluth-naskh scripts with the style of Hâfız Othman and produced his artworks in this way, had many
hilye-i serif, Qur'ān, Delâil-ul-khayrât and verses. His and his students’ artworks were mostly seen in private
collections or auctions.

Research paper thumbnail of Kütahya Ulu Cami'nin Hüsn-i Hat Yazıları

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2021

The Grand Mosque, the most significant temple of Kütahya, was one of the Anatolian mosques with w... more The Grand Mosque, the most significant temple of Kütahya, was one of the Anatolian mosques with wooden posts
when it was first built. However, due to the repairs it has undergone later, today it became a two-domed and
longitudinally organized plan structure. The inscriptions and calligraphy inside the mosque form the topic of this
article. The Arabic spellings and Turkish pronunciations of the inscriptions have been reconsidered because of the
incomplete and incorrect data in earlier studies. Moreover, the meanings, locations, styles and calligraphers of the
writings inside the mosque have been specified. Although most resources include one calligrapher’s name regarding
the inscriptions, four calligrapher signatures have been detected in them. Based on all this information, this study has
evaluated to what extent the hand-drawn calligraphy inscribed with paint on the plaster or wood in the Grand Mosque
of Kütahya reflect the calligraphy tradition in the Ottoman mosques, the place of these inscriptions in the calligraphy
art history and the calligraphers’ skills in writing and design. Furthermore, it has been realized that some inscriptions
in the mosque were deleted and replaced by others. It is estimated that this situation occured following the last
restoration of the mosque.

Research paper thumbnail of CUMHURİYET İDEOLOJİSİNİN ERKEN DÖNEM TÜRK SANAT TARİHİ ÇALIŞMALARINA ETKİLERİ --- The Effects of Republican Ideology on Studies About Early Period of Turkish Art of History

“Türk Sanatında Asya-Sanat Tarihi Araştırmalarında İslam Öncesi”, Elif Kök, Kitabevi, Birinci Bas... more “Türk Sanatında Asya-Sanat Tarihi Araştırmalarında İslam Öncesi”, Elif Kök, Kitabevi, Birinci Baskı, İstanbul 2014, 325 sayfa.

Research paper thumbnail of Bursa Hanlarında Mescidler

İSTEM

Osmanlı Devleti’nin ilk başkenti ve bir ticaret merkezi olarak Bursa’nın en dikkat çekici mimari ... more Osmanlı Devleti’nin ilk başkenti ve bir ticaret merkezi olarak Bursa’nın en dikkat çekici mimari eserlerinden biri de hanlarıdır. Anadolu Türk mimarisindeki ilk şehir hanı olarak kabul edilen Emir Han’la başlayan imar faaliyetleri, zaman içinde Bursa’nın ticaret hayatının ihtiyaçlarına binaen daha da artmıştır. “Bursa Hanlar Bölgesi” olarak anılan bu bölgedeki hanlar, akademik olarak daha çok ticarî ve mimari yönleriyle bütünsel olarak ele alınmış, hanlardaki mescidler hakkında yeterli değerlendirme yapılmadığı tespit edilmiştir. Günümüzde hala mevcud olan Koza Han, Fidan Han ve Geyve Han’daki mescidlerden Koza Han ile Fidan Han’dakiler köşk mescid olarak tasarlanmışken, Geyve Han’daki ise hanın zemin katında bir oda biçimindedir. Ayrıca kaynaklarda Kapan Han, İpek Han, Pirinç Han ve Eski Yeni Han’ın da mescidleri olduğu bilgisi mevcuttur. Bursa Hanlarındaki mescidlerin, Selçuklu kervansaraylarında başlayan köşk mescid geleneğinin bir devamı olduğu söylenebilir ancak plan bakımından...

Research paper thumbnail of Kütahya'daki Anadolu Selçuklu Dönemi'ne Ait Yapı Kitâbelerinin Hat Sanatı Bakımından Değerlendirilmesi

Diyanet İlmi Dergi, 2023

While it is widely acknowledged that the art of Islamic calligraphy in Anatolia flourished during... more While it is widely acknowledged that the art of Islamic calligraphy in Anatolia flourished during the Ottoman era, the aesthetic of Seljuk thuluth writing is undeniably compelling. The calligraphies that belong to the Anatolian Seljuk period were mostly preferred for the decoration of the architectural works. One of the most frequently utilized locations for these writings is in the inscriptions found on the crown door, altar, and pulpit. Inscriptions, which act as identifiers for the building, are crucial for the information they convey, alongside their aesthetic value in the art of writing. In this article, the inscriptions found in the buildings of the Kutahya period of the Anatolian Seljuk Empire have been studied. Inscriptions can be found on different types of buildings, including mosques, bridges, and baths, in the centre of Kutahya and its surrounding districts. In the first place, the inscriptions have been transcribed. The inscriptions' characters have undergone analysis based on letter anatomy and stacking style, and their position in the history of the art of writing has been explored.

Research paper thumbnail of Cumhuri̇yet İdeoloji̇si̇ni̇n Erken Dönem Türk Sanat Tari̇hi̇ Çalişmalarina Etki̇leri̇

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 2015

Sanat tarihi çalışmaları Batı'da Rönesans ile birlikte başlamıştır. Osmanlı Devleti'nde ise bu ça... more Sanat tarihi çalışmaları Batı'da Rönesans ile birlikte başlamıştır. Osmanlı Devleti'nde ise bu çalışmalara ilgi 20. yüzyıl başlarında görülürken, sanat tarihinin bir disiplin olarak ele alınması çok daha geç dönemlerde olmuştur. Sanat tarihi yazımı Türkiye'de Batı'ya nispetle hem geç başlamış hem de cumhuriyet ideolojisinin etkisi altında şekillenmiştir. Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ideolojik temellerine bakıldığında, dünyayı etkisi altına alan milliyetçilik düşüncesinin, bu temellerin ana ögesi olduğu görülür. Dolayısıyla milliyetçilik akımı ilmi çalışmalara da etki etmiştir. Zamanın 'Türk Tarih Tezi' ve 'Güneş Dil Teorisi'nin ümmet inancından milliyetçilik düşüncesine geçişin ürünleri olduğu dikkati çeker. Diğer taraftan dönemin ideolojisi kaçınılmaz olarak sanat tarihi araştırmalarına da doğrudan yansımış ve bunun neticesi olarak dikkatler Türklerin anayurdu kabul edilen Orta Asya'ya çevrilmiştir. Çalışmalarda Türklük vurgusu ön plana çıkarken, Müslüman kimlik arka plana itilmiştir. Mimar

Research paper thumbnail of Bursa Yeşil Cami İmamı Hattat İbrâhim Efendi

Bursa Yesil Cami imamligi ve Haci Şevki Efendi Dergâhi seyhligi gorevlerini ifa etmis, ayni zaman... more Bursa Yesil Cami imamligi ve Haci Şevki Efendi Dergâhi seyhligi gorevlerini ifa etmis, ayni zamanda hattat olan Ibrâhim Efendi’nin Kutahyali oldugu bilinir. Ibrâhim Efendi’nin husn-i hat sanatinda hangi silsileden geldigi ve hocasinin kim olduguna dair malumat bulunmaz. Fakat kendisi tarafindan yazilmis yazilar, Bursa’nin en onemli camileri olan Ulu Cami, Yesil Cami ve Yildirim Cami duvarlarini suslemektedir. Bursa icin boylesine onemli mabedlerde yazilari bulunan Ibrâhim Efendi’ye kaynaklarda hakkiyla yer verilmemis olmasi, bu arastirmayi onemli kilmaktadir. Cunku bu makale; Ibrâhim Efendi’nin hayati ve eserleri hakkindaki bilgiler icermesinden baska, Ibrâhim Efendi’ye ait olabilecegi dusunulen eserleri de ihtiva etmektedir. Ibrâhim Efendi’ye ait yazi kaliplariyla desteklenen bu dusunceler neticesinde, Ibrâhim Efendi’nin Bursa’ya hizmet etmis ve eserleri vesilesiyle imzasini birakmis onemli bir hattat oldugu anlasilmaktadir.

Research paper thumbnail of Gable-walled mosques in Bursa and front facade arragements of this mosques

Osmanlı mimarisinde Bursa’ya özgü olarak bilinen kalkan duvarlı camiler; plan, malzeme, işçilik v... more Osmanlı mimarisinde Bursa’ya özgü olarak bilinen kalkan duvarlı camiler; plan, malzeme, işçilik ve cephe düzenlemesi bakımından birbirine çok benzer. Ancak şüphesiz bu camilerin en dikkat çekici tarafı giriş cepheleridir. Üç kemer açıklıklı bu camilerin ön cephe duvarı, beden duvarlarını aşacak yükseklikte inşa edilmiş ve böylelikle Selçuklu mimarisindeki taç kapı görüntüsü verilmeye çalışılmıştır. Bursa’da tespit edilen 36 kalkan duvarlı caminin büyük çoğunluğu 15. yüzyılda mahalle mescidi olarak inşa edilmiştir. Daha sonradan camiye çevrilen bu eserlerin hepsi almaşık duvarlıdır. Ön cephelerindeki tuğla süslemeleriyle de fark yaratan bu camiler; Orta Asya, Selçuklu ve Osmanlı etkileriyle şekillenmiş, 15. yüzyıl Bursa’sında oldukça tutulmuş hattâ başka mimarî eserlere de örnek teşkil etmiştir. Ancak bu camiler 16. yüzyılda Bursa’da etkisini kaybederek bir daha tercih edilmemiştir.The gable-walled mosques known as peculiar to Bursa in the Ottoman architecture look quite similar in t...

Research paper thumbnail of Bursa Hanlarında Mescidler

Osmanli Devleti’nin ilk baskenti ve bir ticaret merkezi olarak Bursa’nin en dikkat cekici mimari ... more Osmanli Devleti’nin ilk baskenti ve bir ticaret merkezi olarak Bursa’nin en dikkat cekici mimari eserlerinden biri de hanlaridir. Anadolu Turk mimarisindeki ilk sehir hani olarak kabul edilen Emir Han’la baslayan imar faaliyetleri, zaman icinde Bursa’nin ticaret hayatinin ihtiyaclarina binaen daha da artmistir. “Bursa Hanlar Bolgesi” olarak anilan bu bolgedeki hanlar, akademik olarak daha cok ticari ve mimari yonleriyle butunsel olarak ele alinmis, hanlardaki mescidler hakkinda yeterli degerlendirme yapilmadigi tespit edilmistir. Gunumuzde hala mevcud olan Koza Han, Fidan Han ve Geyve Han’daki mescidlerden Koza Han ile Fidan Han’dakiler kosk mescid olarak tasarlanmisken, Geyve Han’daki ise hanin zemin katinda bir oda bicimindedir. Ayrica kaynaklarda Kapan Han, Ipek Han, Pirinc Han ve Eski Yeni Han’in da mescidleri oldugu bilgisi mevcuttur. Bursa Hanlarindaki mescidlerin, Selcuklu kervansaraylarinda baslayan kosk mescid geleneginin bir devami oldugu soylenebilir ancak plan bakimindan...

Research paper thumbnail of Kütahya Ulu Cami’nin Hüsn-i Hat Yazıları

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2021

Öz Kütahya'nın en önemli mabedi olan Ulu Cami; ilk yapıldığı dönem itibariyle Anadolu'nun ahşap d... more Öz Kütahya'nın en önemli mabedi olan Ulu Cami; ilk yapıldığı dönem itibariyle Anadolu'nun ahşap direkli camilerinden biridir. Fakat daha sonradan geçirdiği pek çok onarım sonucunda caminin bu hali değişmiş ve şehirdeki en önemli Osmanlı eseri olan cami, günümüzde iki kubbeli ve boylamasına plana sahip bir yapı haline gelmiştir. Bu cami içerisinde yer alan kitâbeler ile hüsn-i hat yazıları; bu makalenin esas konusudur. Kitâbelerin Arapça harflerle yazılışları ile Türkçe okunuşları, daha evvelki çalışmalarda fark edilen eksik ve yanlışlardan dolayı tekrar ele alınmıştır. Ayrıca cami içindeki yazıların; ne manaya geldiği, caminin neresinde, hangi tarzda, hangi hattat tarafından yazıldığı tek tek belirtilmiştir. Zira kaynakların çoğunda camideki yazılarla alakalı sadece tek bir hattat ismi geçmektedir. Hâlbuki yazılarda ketebesi bulunan dört hattat ismi tespit edilmiştir. Tüm bu bilgiler neticesinde, Kütahya Ulu Cami'ndeki sıva veya ahşap üzerine boya ile kalem işi olarak yapılmış hüsn-i hat yazılarının Osmanlı camilerindeki hat geleneğini ne kadar yansıttığı, yazıların hüsn-i hat sanat tarihindeki yeri ile hattatların yazı ve istif hususundaki başarıları değerlendirilmiştir. Ayrıca cami içindeki bazı yazıların silinip, başka yazılar yazıldığı fark edilmiş ve bu durumun caminin son restorasyon çalışmalarından sonra yapıldığı tahmin edilmektedir.

Research paper thumbnail of Bursa'da Kalkan Duvarlı Camiler ve Ön Cephe Düzenlemeleri

Osmanli Mimarisi’nde Bursa’ya ozgu olarak bilinen kalkan duvarli camiler; plan, malzeme, iscilik ... more Osmanli Mimarisi’nde Bursa’ya ozgu olarak bilinen kalkan duvarli camiler; plan, malzeme, iscilik ve cephe duzenlemesi bakimindan birbirine cok benzer. Ancak suphesiz bu camilerin en dikkat cekici tarafi giris cepheleridir. Uc kemer aciklikli bu camilerin on cephe duvari, beden duvarlarini asacak yukseklikte insa edilmis ve boylelikle Selcuklu mimarisindeki tac kapi goruntusu verilmeye calisilmistir. Bursa’da tespit edilen 36 kalkan duvarli caminin buyuk cogunlugu 15. yuzyilda mahalle mescidi olarak insa edilmistir. Daha sonradan camiye cevrilen bu eserlerin hepsi almasik duvarlidir. On cephelerindeki tugla suslemeleriyle de fark yaratan bu camiler; Orta Asya, Selcuklu ve Osmanli etkileriyle sekillenmis, 15. yuzyil Bursa’sinda oldukca tutulmus hatta baska mimari eserlere de ornek teskil etmistir. Ancak bu camiler 16. yuzyilda Bursa’da etkisini kaybederek bir daha tercih edilmemistir.

Research paper thumbnail of Kütahya Sakahânesi'ndeki Meyve Tasvirleri

Uluslararası Sanat ve Estetik Dergisi

Research paper thumbnail of Osmanli Devleti̇’Nde Klasi̇k Dönem Ve Sonrasina Ai̇t Delâi̇lü’L-Hayrât Mi̇nyatürleri̇ndeki̇ Deği̇şi̇m

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi

Research paper thumbnail of Osmanli Devleti̇’Nde Klasi̇k Dönem Ve Sonrasina Ai̇t Delâi̇lü’L-Hayrât Mi̇nyatürleri̇ndeki̇ Deği̇şi̇m

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi

Research paper thumbnail of Bursa Hanlarında Mescidler

İSTEM, 2020

One of the most striking architectural works of art in Bursa, the first capital city as well as a... more One of the most striking architectural works of art in Bursa, the first capital city as well as a
commercial centre of the Ottoman Empire, are the inns. The public works that started with Emir
Han who is regarded as the first city khan (ruler) in Anatolian Turkish architecture increased even
more within the course of time based on the commercial needs of Bursa. The inns in this region
named as “Bursa Inns Region” have mostly been examined wholistically with regard to its commercial
and architectural aspects in academic sense, and it has been detected that the evaluation
carried out on behalf of the masjids available in the inns has not been satisfactory enough.
While those built in Koza and Fidan Inns were designed as pavilion masjids, the one constructed
in Geyve Inn is in the shape of a room located on the basement floor of the inn, and all of these
masjids are still present in our time. Besides, resources include the information that relates to
the presence of masjids available also in Kapan Inn, İpek Inn, Pirinç Inn and Eski Yeni Inn.
It can be stated that the masjids of Bursa inns are an extension of the pavilion masjid tradition
that began in the Seljuks caravansaries; however, it is clearly understood that they are much more
different in terms of planning. Within this context, this article aims at highlighting the place and
importance of the Bursa inns’ masjids in the Ottoman Architecture.

Research paper thumbnail of OSMANLI KLASİK DÖNEM VE SONRASINA AİT DELÂİLÜ’L-HAYRÂT MİNYATÜRLERİNDEKİ DEĞİŞİM

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 2018

The book named Dala’il al-Khayrat was written by Muhammed b. Suleyman al-Jazuli (d. 1465) in Nort... more The book named Dala’il al-Khayrat was written by Muhammed b. Suleyman al-Jazuli (d. 1465) in North
Africa and it has become one of the mostly-read prayer books in the community and has been approved by all of the
Islamic Countries since the day it was first published. It is still one of the mostly-read prayer books in the community.
The reason why this book, which gathers the salât ü selâm prayers, is still so popular is undoubtedly the deep
attachment of all the Muslims towards Prophet Muhammed (s.a.v.) Graced with the miniatures of the Islamic Art
Culture, the work was reproduced many times and hence these miniatures are known to vary depending on the
geographies and the centuries. Despite the fact that the miniatures inside the manuscripts of Dala’il al-Khayrat in
Turkish libraries are similar to the ones in other Islamic Countries in terms of subject, they still bear special
properties in themselves. However, these miniatures located in Ottoman were exposed to modification and they
were especially influenced by the Western Culture. Therefore, studying how these miniatures changed in
time also means being able to discover the backdrop of a civilization. The city images of Mecca and Medina that
appeared in Dala’il al-Khayrat manuscripts which was only reproduced at the Ottoman period have also importance
in point of being historical documents.

Research paper thumbnail of Bursa Yesil Cami Imami Hattat Ibrahim Efendi

Artuklu Akademi, 2020

: It is known that Ibrahim Efendi-the imam of Bursa Green Mosque and also a calligrapher was from... more : It is known that Ibrahim Efendi-the imam of Bursa Green Mosque and
also a calligrapher was from Kütahya. There is no information about which art
tradition Ibrahim Efendi followed in his calligraphies and who his master was.
However, his works of art decorate the walls of the most outstanding mosques
of Bursa; the Grand Mosque, Green Mosque and Yildirim Mosque. In comparison
to his art-works located in the well-known shrines in Bursa, there is very limited
information given in the sources about Ibrahim Efendi. In addition to the data
about Ibrahim Efendi’s life and works, this study also includes works that are
thought to belong to Ibrahim Efendi. The calligraphy patterns of Ibrahim Efendi support this claim; as a result, it can be argued that Ibrahim Efendi was an
influential calligrapher who contributed to art tradition in Bursa and left his mark
by his works.

Research paper thumbnail of KÜTAHYA SAKAHÂNESİ’NDEKİ MEYVE TASVİRLERİ

Uluslararası Sanat ve Estetik Dergisi, 2019

The water of this construction which was, at one time, built to meet the water demand of people b... more The water of this construction which was, at one time, built to meet the water demand of
people but is presently used as a water-tank with a fountain within the yard of Kütahya Grand
Mosque was brought here by the Seljuk commander Hezar Dinârî (13th century). As can also be
understood from the year 1765 available on the restoration inscription, two fronts of the
structure were embellished in accordance with the related period’s sense of art. While the
portrayals of fruit in a bowl (pears, apples, figs and pomegranates) on the south front of the
water facility are placed between the water taps, the date tree branches extending out of a vase
depicted on the west front are located in rectangular panels above the taps.
The fruit respresentations frequently appear in architecture, miniature, calligraphy,
handicraft labour and on tomb stones. The use of fruit representations in a bowl as a decorative
element on fountains, on the other hand, began with İstanbul fountains by means of the Tulip
Period style that became widespread as of 1730s. It is noteworthy that this style soon became
effective in Kütahya, too. This article aims to express the origin of the fruit imagery adorned in
the water facility of Kütahya Grand Mosque, the symbolical meanings of the fruit used, the
knowledge of where and since when similar practices had been performed as well as the place
and importance of the depictions in the Turkish-Islamic art in this context.

Research paper thumbnail of Bursa'da Kalkan Duvarlı Camiler ve Ön Cephe Düzenlemeleri

Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 28 / 1, 2019

The gable-walled mosques known as peculiar to Bursa in the Ottoman architecture look quite simila... more The gable-walled mosques known as peculiar to Bursa in the Ottoman architecture look quite similar in terms of planning, the materials used, craftsmanship and front arrangement. However, the most striking aspect of these mosques is undoubtedly their entrance frontage. The front walls of these three-arch span mosques were built in a way to exceed the height of their main walls and in this respect, they were meant to appear like crown gates available in the Seljuk architecture.

The majority of the 36 gable-walled mosques detected in Bursa were built as neighbourhood masjid during the 15th century. All these constructions that were later turned into mosques have alternating walls. The related mosques which also make a difference with their front-side brick decorations were shaped under the influence of the Middle Asian, Seljuk and Ottoman states, became popular in Bursa in the 15th century and even served as a model for other architectural structures. Yet, these mosques lost their effect in Bursa during the 16th century and were not preferred again.

Research paper thumbnail of Hattat Mustafa Kütâhî ve Sanatı

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 2016

Mustafa Kutahi is not a well-known calligrapher about whom there is not much information, though ... more Mustafa Kutahi is not a well-known calligrapher about whom there is not much information, though he has
vital role in Ottoman calligraphy in terms of both numerosity of his artworks and his students being productive
calligraphers. He signed his artworks as Kutahi because of being from Kutahya, but he lived in Istanbul, took lessons,
trained students and passed away in this city. The date of his death is not clear, so there is not a consensus about this.
Ottoman calligraphy school, began with Sheikh Hamdullah born in Amasia who was the well-known
calligrapher during the reign of Bayezid II. The school that current calligraphers keep on track is the school of
Mehmed Sevki Efendi who was the student of Mehmed Hulûsi Efendi known as an unqualified calligrapher in his
time. Mustafa Kutahi has a special place in Ottoman calligraphy, because the chain that he belong to went back to
Sheikh Hamdullah and reached up to Mehmed Sevki Efendi via students that he trained. The calligrapher, Kutahi,
who wrote the thuluth-naskh scripts with the style of Hâfız Othman and produced his artworks in this way, had many
hilye-i serif, Qur'ān, Delâil-ul-khayrât and verses. His and his students’ artworks were mostly seen in private
collections or auctions.

Research paper thumbnail of Kanuni Sultan Süleyman'ın Büyük Evladı Şehzade Mustafa'nın Hayatı (1515-1553) ve Bursa'daki Türbesi

İlim bir bütündür ve sanat da bütünün parçasıdır. Bu yüzden tarihi ve toplumsal olayları kavrama... more İlim bir bütündür ve sanat da bütünün parçasıdır. Bu yüzden tarihi ve toplumsal olayları kavramadan sanatı anlayamayız. Şehzâde Mustafa'nın hayatını ve türbesini anlamaya çalışmak; Osmanlı Tarihi, Klasik Osmanlı Mimarisi, minyatürler, şiirler ve mersiyeler gibi pek çok alanla bizi buluşturmaktadır.

Research paper thumbnail of Kanuni Sultan Süleyman'ın Büyük Evladı Şehzade Mustafa'nın Hayatı (1515-1553) ve Bursa'daki Türbesi

İlim bir bütündür ve sanat da bütünün parçasıdır. Bu yüzden tarihi ve toplumsal olayları kavrama... more İlim bir bütündür ve sanat da bütünün parçasıdır. Bu yüzden tarihi ve toplumsal olayları kavramadan sanatı anlayamayız. Şehzâde Mustafa'nın hayatını ve türbesini anlamaya çalışmak; Osmanlı Tarihi, Klasik Osmanlı Mimarisi, minyatürler, şiirler ve mersiyeler gibi pek çok alanla bizi buluşturmaktadır. Bu çalışmanın gayesi de bu bütünlük içinde hakikati ortaya koyma gayretinden başka bir şey değildir. Şehzâde Mustafa, Kanunî Sultan Süleyman'ın en büyük evladı olarak tahta geçmeyi bekliyordu fakat yaşanan hadiseler neticesinde 6 Ekim 1553'te Konya'da babasının emriyle öldürülmüştür. Benzer akıbete uğrayan diğer şehzadeler gibi Bursa Muradiye'ye defnedilmiş, türbesi vefatından ancak 20 sene sonra kardeşi II. Selim tarafından yaptırılmıştır. Bu türbe, tezyinât özellikleri bakımından bütünüyle 16. yüzyıl yani Klasik Dönem Osmanlı Sanatı etkisini taşısa da türbenin genel görüntüsü Muradiye Türbeleriyle bütünlük içindedir.
Şehzâde Mustafa'nın öldürülmesinin 470. sene-i devriyesine tevafuk eden bu kitabın, Şehzâde Mustafa Vakası'nı aydınlatmada bir nebze de olsa katkı sunacağını umut ve temenni ediyorum.

Research paper thumbnail of Bursa'da Medfûn Bir Hattat: Şeyh Süleyman Vehbî Efendi

Osmanlı Dönemi Bursa ve Sanat Tarihi Yazıları, 2019

Aslen Ahıskalı olan Süleyman Vehbî Efendi, İstanbul’a ilim tahsil etmek için gittiği dönemde, Osm... more Aslen Ahıskalı olan Süleyman Vehbî Efendi, İstanbul’a ilim tahsil etmek için gittiği dönemde, Osmanlı hat sanat tarihinin önemli hattatlarından İsmail Zühdî Efendi’nin talebesi olan Hattat Hâfız İbrahim Şevkî Efendi’den sülüs-nesih hatlarını meşk ederek, icâzet almıştır. Akabinde Süleyman Vehbî Efendi, Bursa’daki Karabaş-ı Velî Dergâhı’nın meşîhatına tayin edilmesiyle Bursa’ya gelmiştir. Bursa’da hem şeyhlik görevini ifa etmiş hem de hüsn-i hat sanatındaki hizmetlerini sürdürmüştür. 1843 yılında vefat edince, Karabaş-ı Velî Dergâhı’nın haziresine defnedilmiştir. Yetiştirdiği talebeler arasında Halil Şükrî, Mustafa Şerîf, Sadeddîn ve Seyyid Ahmed Necîp Efendi gibi hattatlar bulunur. Hattat Süleyman Vehbî Efendi’nin Bursa’da cami ve tekkelerde yazıları olduğu bilgisi kaynaklarda geçer. Yazmış olduğu Kur’an-ı Kerîm, Delâilü’l-Hayrât, hilye-i şerîf ve levhaların ise farklı kütüphane ile özel koleksiyonların bünyesinde bulunduğunu biliyoruz. Ayrıca bu araştırmayla, Süleyman Vehbî Efendi’nin yazdığı ta‘lik levhalar da ortaya çıkmıştır. Ta‘lik hocası Bursalı Mehmed Avnî’dir. Netice itibariyle Süleyman Vehbî Efendi yaşadığı dönemde yazılarıyla Bursa eserlerine imzasını bırakmış, kendisinin vefatından sonra yetiştirdiği talebeler de Bursa’ya hizmet etmeye devam etmişlerdir.