Cansu Öz | Ege University (original) (raw)

Papers by Cansu Öz

Ortaçağdan Rönesans'a geçildiğinde bütün konularda, günlük yaşantılar, sanat dahil her şeyin için... more Ortaçağdan Rönesans'a geçildiğinde bütün konularda, günlük yaşantılar, sanat dahil her şeyin içine siyaset girmişti. Düşünme biçimindeki farklılıkları siyasal yaşam sağlıyordu. Hümanizm, Yeni-Kantçılık, Yeni-Hegelcilik, Neokantçılık, Atomizm, Yeni-Platoncu, Aristocu, şüphecilik gibi bütün akımlar birbiri peşine çıkıyordu Bazı akımlar bir önceki akıma çok az şey katarak ve söylem biçimini kendince yorumlayarak yeni bir akım oluşturabiliyordu. Ama on dördüncü yüzyıldan itibaren skolastik felsefe gibi bir bütünü temsil etmiyorlardı. Kilise ve imparatorluk kendi içinde savaş halindeydi. Bu entelektüel yaşama da bir hayli yansımış durumdaydı. Modern dünyanın tohumlarının içinde barındığı bu dönem, papalığın, mezhep çatışması sonucunda Paris'ten Avignon'a taşınmasıyla açılmaktadır (Jeauneau, 2003, s.113) Bireyin özgür olma inancı gelişmektedir. Dönemin felsefesi bu konunun çok uzağında olup, Scotus, ''bu olma'' kuramını ortaya atarak, bireyin mutlak olarak benzersiz oluşunu, biricikliğini ortaya koymuştur (Eco, 1999: 142-143) Ortaçağda hümanizm kavramı, insanlığın, hayvanlık ya da barbarlık karşısındaki durumunu, belirtmekten çok, tanrısallıkla olan durumunu tanımlayacak şekilde kullanılırdı. ( Panofsky, 1968, s.8) Rönesans'ta ise bu durum insanı temel alıp onun varlığını sorgulamak, -insana verilen değeri sorgulamak değil, onun insanla insandan yukarıda ya da aşağıda olduğunu çözmektir.-modern insanın yeni dünya görüşü, gerçek insanı arayışı aynı zamanda bireyselcilik demektir. Panofksy, Kant, Aristotoles, Cassirer, hümanizmi savunurlar. Sanat Tarihinin kurucu öncülüleri Vasari ve Wickelmann'dır. Bilimsel yöntemi kuran kişiler ise Wöllflin ve Riegl'dir. Kültür teorisini kuranlar Warburg ve Gombrich'tir. Yorum boyutunda geliştiren ise Panosfky ve Damisch'tir. Giorgio Vasari (1511-1574) Sanat tarihi, sanat felsefesiyle iç içedir ve ilgilidir. Vasariyi kurucu öncü olarak almamıza sebep olan aslında 1550 yılında yazdığı sanatçıların yaşam öykülerini anlattığı Vite de'pui Eccellenti Architetti, Acultori, Pittori'yi (En Büyük Mimar, Heykelci ve Ressamların Yaşamı) kitabı ilk sanat tarihi kitabıdır. Bu kitap bize aynı zamanda o dönemin kültürünü ve sanatın nasıl geliştiğini anlamamızda önemli bir rol oynar. Johann J.Wickelmann (1717-1768)

Ortaçağdan Rönesans'a geçildiğinde bütün konularda, günlük yaşantılar, sanat dahil her şeyin için... more Ortaçağdan Rönesans'a geçildiğinde bütün konularda, günlük yaşantılar, sanat dahil her şeyin içine siyaset girmişti. Düşünme biçimindeki farklılıkları siyasal yaşam sağlıyordu. Hümanizm, Yeni-Kantçılık, Yeni-Hegelcilik, Neokantçılık, Atomizm, Yeni-Platoncu, Aristocu, şüphecilik gibi bütün akımlar birbiri peşine çıkıyordu Bazı akımlar bir önceki akıma çok az şey katarak ve söylem biçimini kendince yorumlayarak yeni bir akım oluşturabiliyordu. Ama on dördüncü yüzyıldan itibaren skolastik felsefe gibi bir bütünü temsil etmiyorlardı. Kilise ve imparatorluk kendi içinde savaş halindeydi. Bu entelektüel yaşama da bir hayli yansımış durumdaydı. Modern dünyanın tohumlarının içinde barındığı bu dönem, papalığın, mezhep çatışması sonucunda Paris'ten Avignon'a taşınmasıyla açılmaktadır (Jeauneau, 2003, s.113) Bireyin özgür olma inancı gelişmektedir. Dönemin felsefesi bu konunun çok uzağında olup, Scotus, ''bu olma'' kuramını ortaya atarak, bireyin mutlak olarak benzersiz oluşunu, biricikliğini ortaya koymuştur (Eco, 1999: 142-143) Ortaçağda hümanizm kavramı, insanlığın, hayvanlık ya da barbarlık karşısındaki durumunu, belirtmekten çok, tanrısallıkla olan durumunu tanımlayacak şekilde kullanılırdı. ( Panofsky, 1968, s.8) Rönesans'ta ise bu durum insanı temel alıp onun varlığını sorgulamak, -insana verilen değeri sorgulamak değil, onun insanla insandan yukarıda ya da aşağıda olduğunu çözmektir.-modern insanın yeni dünya görüşü, gerçek insanı arayışı aynı zamanda bireyselcilik demektir. Panofksy, Kant, Aristotoles, Cassirer, hümanizmi savunurlar. Sanat Tarihinin kurucu öncülüleri Vasari ve Wickelmann'dır. Bilimsel yöntemi kuran kişiler ise Wöllflin ve Riegl'dir. Kültür teorisini kuranlar Warburg ve Gombrich'tir. Yorum boyutunda geliştiren ise Panosfky ve Damisch'tir. Giorgio Vasari (1511-1574) Sanat tarihi, sanat felsefesiyle iç içedir ve ilgilidir. Vasariyi kurucu öncü olarak almamıza sebep olan aslında 1550 yılında yazdığı sanatçıların yaşam öykülerini anlattığı Vite de'pui Eccellenti Architetti, Acultori, Pittori'yi (En Büyük Mimar, Heykelci ve Ressamların Yaşamı) kitabı ilk sanat tarihi kitabıdır. Bu kitap bize aynı zamanda o dönemin kültürünü ve sanatın nasıl geliştiğini anlamamızda önemli bir rol oynar. Johann J.Wickelmann (1717-1768)