Ελληνικός κώδικας Μπράιγ (original) (raw)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ελληνικό αλφάβητο
Αα	Άλφα	Νν	Νι
Ββ	Βήτα	Ξξ	Ξι
Γγ	Γάμμα	Οο	Όμικρον
Δδ	Δέλτα	Ππ	Πι
Εε	Έψιλον	Ρρ	Ρω
Ζζ	Ζήτα	Σσς	Σίγμα
Ηη	Ήτα	Ττ	Ταυ
Θθ	Θήτα	Υυ	Ύψιλον
Ιι	Ιώτα	Φφ	Φι
Κκ	Κάππα	Χχ	Χι
Λλ	Λάμδα	Ψψ	Ψι
Μμ	Μι	Ωω	Ωμέγα
Ιστορία
Αρχαϊκές τοπικές παραλλαγές
Σημεία στίξης Συμπλέγματα
Αριθμοί ϛ (6) ϟ (90) ϡ (900)
Σε άλλες γλώσσες
Βακτριανά Μυσικά Λυκιακά Καρικά Γοτθικά Ελληνοϊβηρικά Κοπτικά Παλαιονουβικά Καραμανλήδικα
Σχετικά λήμματα
Πολυτονική γραφή Μικρογράμματη γραφή Ελληνικός κώδικας Μπράιγ Κώδικας Μορς Επιστημονικά σύμβολα
Κατηγορία Κοινά π • σ • ε

Ο ελληνικός κώδικας Μπράιγ (γαλλικά: Braille, ελληνικό Μπράιγ: ⠑ ⠸ ⠸ ⠜ ⠝ ⠊ ⠅⠐ ⠕ ⠎ ⠅ ⠐ ⠚ ⠙ ⠊ ⠅ ⠁ ⠎ ⠨ ⠏ ⠗ ⠐ ⠁ ⠊ ⠛) ή, η ελληνική γραφή Μπράιγ ή το ελληνικό σύστημα Μπράιγ ή απλώς ελληνικό Μπράιγ, είναι η έκδοση του κώδικα Μπράιγ για την γραφή της ελληνικής γλώσσας. Υπάρχουν 2 εκδοχές του ελληνικού κώδικα οι οποίες διαφέρουν ως προς λίγα γράμματα, ο κώδικας Μπράιγ της ελληνικής γλώσσας ο οποίος χρησιμοποιείται στο πλαίσιο της κανονικής επικοινωνίας και ο διεθνής κώδικας Μπράιγ της ελληνικής γλώσσας ο οποίος χρησιμοποιείται στα Αγγλικά και άλλες γλώσσες διεθνώς για την αναπαράσταση των ελληνικών γραμμάτων στα μαθηματικά ή και για την πολυτονική γραφή της ελληνικής γλώσσας σε Μπράιγ και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις.[1][2]

Ο πρώτος κώδικας Μπράιγ αναπτύχθηκε για την γαλλική γλώσσα από τον Λουί Μπράιγ το 1824. Οι πρώτες προσπάθειες για μια ελληνική έκδοση του κώδικα Μπράιγ έγιναν το 1882 στην Κέρκυρα από τον ιατρό Αντώνιο Παλατιανό,[2][3][4] ωστόσο, δεν στάθηκε δυνατό να καθιερωθεί κατά την εποχή του.

Η επίσημη καθιέρωση ενός ελληνικού κώδικα Μπράιγ για την εκπαίδευση των Ελλήνων τυφλών ήρθε το 1948, όπου και ο ελληνικός κώδικας προσαρμόστηκε από τον αντίστοιχο γαλλικό από μια επιτροπή Ελλήνων και ξένων επιστημόνων στην Λειψία και κατόπιν εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στη Σχολή Τυφλών Καλλιθέας στην Αθήνα.[5]

Τα άτομα με μειωμένη ή καθόλου όραση διαβάζουν τα γράμματα του κώδικα μέσω της αφής, όπου οι κουκκίδες είναι εκτυπωμένες ανάγλυφα πάνω σε ειδικό χαρτί

Τα γράμματα είναι όπως παρακάτω, με τα αριθμητικά ψηφία κάτω από κάθε γράμμα να συμβολίζουν την αντίστοιχη τοποθεσία της κάθε κουκκίδας και κάτω από τους αριθμούς οι κουκκίδες ως χαρακτήρες κειμένου. Οι κουκκίδες απαριθμούνται από την αριστερή στήλη προς τα κάτω και κατόπιν από τη δεξιά προς τα κάτω:[6]

Αλφάβητο Άλφα Βήτα Γάμμα Δέλτα Έψιλον Ζήτα Ήτα Θήτα α1 ⠁ β12 ⠃ γ 1245 ⠛ δ 145 ⠙ ε 15 ⠑ ζ 1356 ⠵ η345⠜ θ1456⠹ Ιώτα Κάπα Λάμδα Μι Νι Ξι Όμικρον Πι ι24⠊ κ13⠅ λ123⠸ μ134⠍ ν1345⠝ ξ1346⠭ ο135⠕ π1234⠏ Ρο Σίγμα Ταυ Ύψιλον Φι Χι Ψι Ωμέγα ρ 1235 ⠗ σ/ς 234 ⠎ τ 2345 ⠞ υ 13456 ⠽ φ 124 ⠋ χ 125 ⠓ ψ12346⠯ ω245⠚	Δίψηφα Φωνήεντα (αι, ει, οι, ου, υι) και οι συνδυασμοί (αυ, ευ, ηυ) αι ει οι ου υι αυ ευ ηυ 126 ⠣ 146 ⠩ 246 ⠪ 136⠥ 12456 ⠻ 16 ⠡ 156 ⠱ 1256 ⠳ Σημεία στίξης Τελεία Κόμμα Απόστροφος Ερωτηματικό Άνω κάτω τελεία Ενωτικό .256 ⠲ , 2 ⠂ ' 3 ⠄ ;26⠢ : 23⠆ - 36 ⠤ Παρένθεση Εισαγωγικά άνοιγμα Εισαγωγικά κλείσιμο Κεφαλαίο γράμμα Τόνος ( ) 2356 ⠶ « 236 ⠦ » 356 ⠴ 46 ⠨ ´ 5 ⠐

Κάθε γράμμα γίνεται κεφαλαίο όταν προηγείται ο συνδυασμός της 4ης και 6ης κουκκίδας ,[6] έτσι ως παράδειγμα το πεζό α γίνεται κεφαλαίο Α

ακολούθως προ ενός τονισμένου γράμματος προηγείται ο συνδυασμός της 5ης κουκκίδας , έτσι ώστε το άτονο α γράφεται πλέον ως τονισμένο ά

ενώ για ένα τονισμένο κεφαλαίο γράμμα όπως Α´ ο συνδυασμός θα είναι , όπου το κεφαλαίο σημείο παίρνει προτεραιότητα και κατόπιν ακολουθεί το σημείο του τόνου

Στη διεθνή ελληνική γραφή Μπράιγ ισχύουν τα περισσότερα γράμματα του ελληνικού κώδικα και επιπλέον αναπαριστώνται και τα πολυτονικά σημεία.

Η κωδικοποίηση των γραμμάτων η, υ, χ, ψ και ω διαφέρει σε σχέση με τον κανονικό ελληνικό κώδικα, όπου στον διεθνή είναι όπως παρακάτω:

| | η | υ | χ | ψ | ω | | | ------------------------ | ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ | ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- | ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- | ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- | ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- | | διεθνήςελληνικός κώδικας | 156 | 136 | 12346 | 13456 | 12346 | | ελληνικόςκώδικας | 345 | 13456 | 125 | 2456 | 245 |

Τα κελιά με κόκκινη ένδειξη υποδηλώνουν πως η χρήση του τονισμού έχει εκλείψει για το γράμμα αυτό

Πολυτονικά γράμματα[7]

Τόνος	α	ε	η	ι	ο	υ	ω
Οξεία ´	4	345	1246	123456	12456	246	1246	245
Περισπωμένη ῀	5	16	-	126	146	-	1236	3456
Βαρεία `	6	12356	14	2346	34	346	23456	12345

Οι σύγχρονοι ελληνικοί δίφθογγοι δεν χρησιμοποιούνται, ενώ υπάρχουν και συνδυασμοί οι οποίοι αναπαριστούν γράμματα τα οποία έχουν εκλείψει από το ελληνικό αλφάβητο, όπως το κόππα ή το δίγαμμα:[7]

ϛ (Στίγμα)	ϡ (Σαμπί)	ϝ (Δίγαμμα)	ϙ/ϟ (Κόππα)
14	2346	1236	12345

Τα σημεία τα οποία αναπαριστούν τα ψηφία και τους τελεστές είναι τα ίδια με τα άλλα διεθνή αλφάβητα Μπράιγ.

Πριν την εμφάνιση κάθε αριθμού προηγείται το πρόθεμα με των συνδυασμό κουκκίδων 3456, έτσι ως παράδειγμα ο αριθμός 1 γράφεται ως .

Το πρόθεμα τοποθετείται πριν την εμφάνιση κάθε αριθμού και όχι κάθε ψηφίου του αριθμού, έτσι π.χ. για τον αριθμό 159 θα τοποθετηθεί μόνο μια φορά και όχι από μια φορά για κάθε ψηφίο του αριθμού αυτού.

1	2	3	4	5	6	7	8	9	0
3456,1	3456,12	3456,14	3456,145	3456,15	3456,124	3456,1245	3456,125	3456,24	3456,245

+	−	*	/	=
2346	36	16	34	1346

1. ↑ «Εισαγωγή στην εκπαίδευση των μαθητών με μερική ή ολική απώλεια όρασης, Η ελληνική γραφή Braille, ΕΠΕΑΕΚ, Αθήνα, 2007, σελ. 37» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Μαΐου 2015.
2. ↑ 2,0 2,1 «Ο ελληνικός κώδικας Braille, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο - ΥΠΠΟ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2018.
3. ↑ «Αντώνιος Παλατιανός». openarchives.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016.
4. ↑ «Παλατιανός, Αντώνιος». ygeiaonline.gr.
5. ↑ Στυλιανόπουλος Π. Κ. (1963). Μέθοδος Τυφλικής Γραφής, Β΄ Έκδοση, Αθήνα
6. ↑ 6,0 6,1 Κουρουπέτρογλου & Φλώριας, "Ελληνικό σύστημα Braille", Επιστημονικά σύμβολα κατά Braille στον Ελληνικό χώρο
7. ↑ 7,0 7,1 UNESCO (2013) World Braille Usage Αρχειοθετήθηκε 2014-09-08 στο Wayback Machine., 3rd edition, σελ. 183

• Ελληνική νοηματική γλώσσα
• Bουγιούκας. (1987). Το γλωσσικό μάθημα. Αθήνα: Νικόδημος
• Χιουρέα, Ρ. (1998). Εισαγωγή στην εκπαίδευση των τυφλών στην Ελλάδα. Αθήνα: Λύχνos.