Recep KAYA | Erciyes University (original) (raw)

Papers by Recep KAYA

Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering

Öz: Üretim atıksuyu, petrol ve doğalgaz eldesi sırasında oluşarak petrol ve doğalgazın yeraltında... more Öz: Üretim atıksuyu, petrol ve doğalgaz eldesi sırasında oluşarak petrol ve doğalgazın yeraltından pompalanması ile birlikte yüzeye çıkmaktadır. Üretim atıksuyu, içerisinde birçok organik ve inorganik bileşik içeren ve bu nedenle deşarjı öncesinde uygun şekilde arıtılması gereken bir atıksu türüdür. Bu atıksularının arıtılmasında fiziksel, kimyasal ve/veya biyolojik yöntemler kullanılmaktadır. Bu çalışmada, petrol ve doğalgaz üretim atıksularının biyolojik olarak arıtılabilirliğinin ortaya konması amaçlanmıştır. Bu kapsamda; petrol ve doğalgaz üretimi ve sadece doğalgaz üretimi yapan sahalardan elde edilen üretim atıksuyu ardışık kesikli reaktör (AKR) sisteminde arıtılmıştır. Doğalgaz üretim sahasından alınan atıksuyun yüksek tuzluluk içeriğinden dolayı, biyolojik arıtılabilirliğinin düşük seviyede olduğu görülmüştür. Petrol ve doğalgaz çıkarımının gerçekleştiği sahadan alınan üretim atıksuyunda ise ortalama KOİ giderim verimi %68 seviyesine ulaşmıştır. Petrol ve doğalgaz üretim atıksuyunun biyolojik olarak arıtılamayacak (inert) fraksiyonları da çalışma kapsamında belirlenmiş 2 tir. Üretim atıksuyunda %86 oranında biyolojik olarak giderilebilen KOİ içeriği olduğu saptanmış ve geri kalan kısmın inert partiküler ve inert çözünmüş KOİ olduğu tespit edilmiştir. Üretim atıksuyunda inert karakterizayonun ve biyolojik arıtılabilirliğinin belirlenmesi, en uygun arıtma prosesi seçiminde yol gösterici olması bakımından oldukça önemlidir.

1.ÖZET Bu makale havadan görüntüleri kullanarak boş park yeri tespiti için drone bazlı bir yöntem... more 1.ÖZET Bu makale havadan görüntüleri kullanarak boş park yeri tespiti için drone bazlı bir yöntem sunar. Karayolunda oluşan trafik yoğunluğu, kullanıcıların zaman kaybetmesine, bu sırada artan CO2 salımı da çevre ve ekonomi üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadır. Büyük şehirler için akıllı park çözümleri, büyük şehirlerde trafik sıkışıklığını ve araç enerji tüketimini azaltmak için kritik öneme sahiptir. Park yeri arayıp bulamayan taşıtların caddelerde gereksiz yere dolaşması trafik yoğunluğunu daha da artırmıştır. Bu durumun İHA (İnsansız Hava Aracı) ile nasıl çözüleceği; drone'nun saatteki hızı, havada kalma süresi kısıtları ile tespit etmek hedeflenmiştir. Yapılan bu tez çalışmasıyla amaçlanan şeylerden biri ise; İHA'lar sayesinde kampüse giren araçların gidecekleri en yakın yere ait olan otoparklardaki doluluk/boşluk durumundan haberdar olarak rotalarını belirlemeleri hem zaman kaybını hem benzin maliyetini hem de trafikte yarattığı karmaşayı azaltması olacaktır. Çalışmada, araç rotalama problemleri (ARP) ve çözüm yöntemlerinin sınıflandırılması ele alınmıştır ve bu amaçla, Erciyes Üniversitesi kampüsü içinde yer alan otoparklar pilot bölge olarak seçilmiştir. Önerilen iki aşamalı yöntemin ilk aşamasındaki matematiksel model, kümeleme analizi yapmaktadır. Bölgedeki otoparkların aralarında ki mesafeler kuş uçuşu uzaklık olarak modele girdi halinde verilmiş ve otopark kümeleri oluşturulmuştur. Bahsedilen bu problem literatürde çoklu gezgin satıcı problemi (mTSP) olarak bilinen probleme benzemektedir. Amaç fonksiyonu olarak iş yükünü dengesini sağlamak için sistemdeki en uzun rota süresinin en küçüklenmesi hedeflenmiştir. Problem büyük olduğu için optimum çözmek mümkün değildir. Bundan kaynaklı da problem literatürde mevcut olan ARP modeli LINDO programı kullanılarak çözülmüştür. Mevcut ve önerilen durum; araç sayısı, araç doluluk oranları, gidilen rota uzunlukları açısından karşılaştırılmıştır. Sonuçlar ve iyileşmeler tartışılmıştır. Anahtar kelimeler: Çoklu Gezgin Satıcı Problemi, Otoparklarda Park Sistemi Rota Planlaması, İş Yükü Dengeleme 2.GİRİŞ Bir park yeri bulmak, sürüş deneyiminin hoş olmayan bir parçasıdır. Bugün yollarda bulunan motorlu taşıtların sayısının 1,5 milyar'ın üzerinde olduğu tahmin edilmektedir, bazı gözlemciler 2035 yılına kadar 2 milyara kadar ulaşacağını tahmin etmektedir. Araç sayısındaki bir artış kaçınılmaz olarak otopark taleplerinde bir artışa yol açacaktır. Araçlar ve otoparklar doluluk, güvenlik ve uygunluk açısından izlenmelidir. Teknolojinin ilerlemesiyle, drone'lardan yakalanan görüntüler, gözetleme, havadan fotoğraf çekimi, güvenlik, çevre araştırması, trafik parametresi tahmini ve eğlence gibi çeşitli uygulamalarda çok kullanışlı ve güçlü hale gelmiştir. Akıllı Ulaşım Sistemleri trafik parametrelerini, yani akışları, araç ortalama hızını, trafik kazasını vb. Tahmin etmek için büyük ölçekli havadan görüntüler çekebilir. Ayrıca, kendi kendine sürüş teknolojisinin ortaya çıkmasıyla birlikte, otomobillerin kendilerini park etmeleri gerekecektir; bu da otomatik olarak boş bir park yeri bulmaya dayanır.

Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering

Öz: Üretim atıksuyu, petrol ve doğalgaz eldesi sırasında oluşarak petrol ve doğalgazın yeraltında... more Öz: Üretim atıksuyu, petrol ve doğalgaz eldesi sırasında oluşarak petrol ve doğalgazın yeraltından pompalanması ile birlikte yüzeye çıkmaktadır. Üretim atıksuyu, içerisinde birçok organik ve inorganik bileşik içeren ve bu nedenle deşarjı öncesinde uygun şekilde arıtılması gereken bir atıksu türüdür. Bu atıksularının arıtılmasında fiziksel, kimyasal ve/veya biyolojik yöntemler kullanılmaktadır. Bu çalışmada, petrol ve doğalgaz üretim atıksularının biyolojik olarak arıtılabilirliğinin ortaya konması amaçlanmıştır. Bu kapsamda; petrol ve doğalgaz üretimi ve sadece doğalgaz üretimi yapan sahalardan elde edilen üretim atıksuyu ardışık kesikli reaktör (AKR) sisteminde arıtılmıştır. Doğalgaz üretim sahasından alınan atıksuyun yüksek tuzluluk içeriğinden dolayı, biyolojik arıtılabilirliğinin düşük seviyede olduğu görülmüştür. Petrol ve doğalgaz çıkarımının gerçekleştiği sahadan alınan üretim atıksuyunda ise ortalama KOİ giderim verimi %68 seviyesine ulaşmıştır. Petrol ve doğalgaz üretim atıksuyunun biyolojik olarak arıtılamayacak (inert) fraksiyonları da çalışma kapsamında belirlenmiş 2 tir. Üretim atıksuyunda %86 oranında biyolojik olarak giderilebilen KOİ içeriği olduğu saptanmış ve geri kalan kısmın inert partiküler ve inert çözünmüş KOİ olduğu tespit edilmiştir. Üretim atıksuyunda inert karakterizayonun ve biyolojik arıtılabilirliğinin belirlenmesi, en uygun arıtma prosesi seçiminde yol gösterici olması bakımından oldukça önemlidir.

1.ÖZET Bu makale havadan görüntüleri kullanarak boş park yeri tespiti için drone bazlı bir yöntem... more 1.ÖZET Bu makale havadan görüntüleri kullanarak boş park yeri tespiti için drone bazlı bir yöntem sunar. Karayolunda oluşan trafik yoğunluğu, kullanıcıların zaman kaybetmesine, bu sırada artan CO2 salımı da çevre ve ekonomi üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadır. Büyük şehirler için akıllı park çözümleri, büyük şehirlerde trafik sıkışıklığını ve araç enerji tüketimini azaltmak için kritik öneme sahiptir. Park yeri arayıp bulamayan taşıtların caddelerde gereksiz yere dolaşması trafik yoğunluğunu daha da artırmıştır. Bu durumun İHA (İnsansız Hava Aracı) ile nasıl çözüleceği; drone'nun saatteki hızı, havada kalma süresi kısıtları ile tespit etmek hedeflenmiştir. Yapılan bu tez çalışmasıyla amaçlanan şeylerden biri ise; İHA'lar sayesinde kampüse giren araçların gidecekleri en yakın yere ait olan otoparklardaki doluluk/boşluk durumundan haberdar olarak rotalarını belirlemeleri hem zaman kaybını hem benzin maliyetini hem de trafikte yarattığı karmaşayı azaltması olacaktır. Çalışmada, araç rotalama problemleri (ARP) ve çözüm yöntemlerinin sınıflandırılması ele alınmıştır ve bu amaçla, Erciyes Üniversitesi kampüsü içinde yer alan otoparklar pilot bölge olarak seçilmiştir. Önerilen iki aşamalı yöntemin ilk aşamasındaki matematiksel model, kümeleme analizi yapmaktadır. Bölgedeki otoparkların aralarında ki mesafeler kuş uçuşu uzaklık olarak modele girdi halinde verilmiş ve otopark kümeleri oluşturulmuştur. Bahsedilen bu problem literatürde çoklu gezgin satıcı problemi (mTSP) olarak bilinen probleme benzemektedir. Amaç fonksiyonu olarak iş yükünü dengesini sağlamak için sistemdeki en uzun rota süresinin en küçüklenmesi hedeflenmiştir. Problem büyük olduğu için optimum çözmek mümkün değildir. Bundan kaynaklı da problem literatürde mevcut olan ARP modeli LINDO programı kullanılarak çözülmüştür. Mevcut ve önerilen durum; araç sayısı, araç doluluk oranları, gidilen rota uzunlukları açısından karşılaştırılmıştır. Sonuçlar ve iyileşmeler tartışılmıştır. Anahtar kelimeler: Çoklu Gezgin Satıcı Problemi, Otoparklarda Park Sistemi Rota Planlaması, İş Yükü Dengeleme 2.GİRİŞ Bir park yeri bulmak, sürüş deneyiminin hoş olmayan bir parçasıdır. Bugün yollarda bulunan motorlu taşıtların sayısının 1,5 milyar'ın üzerinde olduğu tahmin edilmektedir, bazı gözlemciler 2035 yılına kadar 2 milyara kadar ulaşacağını tahmin etmektedir. Araç sayısındaki bir artış kaçınılmaz olarak otopark taleplerinde bir artışa yol açacaktır. Araçlar ve otoparklar doluluk, güvenlik ve uygunluk açısından izlenmelidir. Teknolojinin ilerlemesiyle, drone'lardan yakalanan görüntüler, gözetleme, havadan fotoğraf çekimi, güvenlik, çevre araştırması, trafik parametresi tahmini ve eğlence gibi çeşitli uygulamalarda çok kullanışlı ve güçlü hale gelmiştir. Akıllı Ulaşım Sistemleri trafik parametrelerini, yani akışları, araç ortalama hızını, trafik kazasını vb. Tahmin etmek için büyük ölçekli havadan görüntüler çekebilir. Ayrıca, kendi kendine sürüş teknolojisinin ortaya çıkmasıyla birlikte, otomobillerin kendilerini park etmeleri gerekecektir; bu da otomatik olarak boş bir park yeri bulmaya dayanır.