Biray Anil Birer | Hacettepe University (original) (raw)

Uploads

Papers by Biray Anil Birer

Research paper thumbnail of Si̇nemada Erkekli̇k Kri̇zi̇: Her Şey Çok Güzel Olacak Ve “Çocuk(Su) Erkekli̇ğe Dönüş”

Bu calisma, Temmuz 2014’te Ingiltere’nin Leeds kentinde duzenlenen “Women in PR in Europe” Erasmu... more Bu calisma, Temmuz 2014’te Ingiltere’nin Leeds kentinde duzenlenen “Women in PR in Europe” Erasmus Intensive Programme’da (Avrupa’da Halkla Ilskiler’de Kadin Erasmus Programi) sunulmustur.** Yuksek Lisans Ogrencisi, Istanbul Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitusu, Kadin Calismalari Bilim Dali, birayanl@gmail.com

Research paper thumbnail of Kadınların Modernleşme Deneyimlerinden Fragmanlar

Fe Dergi, 2023

Bu çalışmadaki amacım, 1950’li ve 1960’lı yıllarda taşrada oluşmuş bir işletme kasabasında, kadın... more Bu çalışmadaki amacım, 1950’li ve 1960’lı yıllarda taşrada oluşmuş bir işletme kasabasında, kadınların mekâna ve modernleşme sürecinin getirdiği yeniliklere dair deneyimlerini feminist duruş noktası epistemolojisinden yararlanarak ele almaktır. Kütahya il sınırlarına bağlı, 1960’ların ortasına kadar devlet tarafından işletilmiş Değirmisaz linyit ocağı çevresinde sanayileşmeye dayalı modern yerleşim yapıları gelişmiş, sinema ve lokal gibi sosyal tesisler ve artan nüfusla birlikte özel işletmeler kurulmuş; Değirmisaz kendine özgü koşullara sahip bir işletme kasabası haline gelmiştir. Türkiye’de ve dünyada tasarlanarak inşa edilmiş veya kendiliğinden oluşmuş işletme kasabalarının tarihi, aynı zamanda modernleşmenin de tarihine işaret eder. Modernleşme sürecini sıradan insanların modernitenin getirdiği yeni koşulları tecrübe etme biçimleri olarak yorumlayarak yola çıktığım bu çalışma kapsamında niteliksel bir araştırma yürüttüm ve Değirmisaz’da ilk gençliğini geçirmiş on iki kadının bu yenilikleri gündelik hayatta nasıl deneyimlediklerine odaklandım. Değirmisazlı kadınların anlatılarında, radyo, dergi ve dikiş makinesi gibi eve giren tüketim nesneleriyle yaşadıkları karşılaşmalar, ev çeperlerinde ve dikiş kurslarında oluşturdukları dayanışma ağları ve homososyal pratikler, sinemaya ve tren istasyonuna gitmek gibi kamusal mekân deneyimleri ön plana çıkmıştır. “Dış dünya” ile ilişkileri kısıtlamalarla örtülü olan kadınların modernleşme deneyimlerinde hiyerarşik toplumsal cinsiyet ilişkileri ve ataerkillik rol oynasa da, kadınların bu yenilikleri deneyimlemek, kendilerini kısıtlayan koşullara direnmek ve birbirleriyle dayanışma içinde olarak yanıt vermek konusunda son derece istekli oldukları görülmüştür.

Research paper thumbnail of Türk modernleşmesinin erken döneminde oluşturulmuş bir maden kenti: Değirmisaz

Toplum ve Bilim, 2019

Bu çalışmadaki amacım, merkez-çevre kavramsallaştırmasının çelişkilerini ve uz- laşılarını... more Bu çalışmadaki amacım, merkez-çevre kavramsallaştırmasının çelişkilerini ve uz- laşılarını, 1930’ların sonundan 1960’ların ortasına kadar devlet tarafından işletilen Değirmisaz maden ocağı çevresinde erken dönem modernleşme projesini deneyim- leyen kişilerin sözlü anlatılarına dayanarak değerlendirmektir. Çalışma kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla beraber bir “yasa koyma pratiği” olarak da ad- landırılabilecek modernleş(tir)me projesini bir devlet-toplum karşıtlığı olarak açıkla- yan kavram seti merkez ve çevre argümanlarına ve eleştirilerine bakacağım. Ardın- dan, Değirmisaz’da yaşamış kişilerin sözlü tarih anlatılarına dayanarak merkez-çevre modelinin bu ilişkileri anlamak için yeterli olup olmadığını tartışacağım.

Research paper thumbnail of Kimlik-Mücadele İlişkisi: Feminist Kadınların Anlatılarında Ev İçi Emeğin Bölüşümü

Kültür ve İletişim, 2019

Bu çalışmada, evli ve feminist kadınların ev içi emeğin paylaşılmasına dair anlatılarına odaklanı... more Bu çalışmada, evli ve feminist kadınların ev içi emeğin paylaşılmasına dair anlatılarına odaklanılarak, feminist kimliğin müzakeresi ele alınmıştır. Kadın anlatıları aracılığıyla bireysel olanla toplumsal olanın bağına yakından bakılmıştır. Sesi duyulmayan “ötekilerin” sesine kulak verdiği için son yıllarda yükselişte olan anlatı çalışmaları, kişilerin bireysel veya kolektif olarak tecrübelerini anlamlandırma örüntülerini ele aldığı için toplum çalışmalarında önem kazanmıştır. Anlatıda feminist kimliğin kurulumuna yakından bakan bu çalışmada, kimliğin sabit kurulmadığı ve değişken olduğu bir kez daha anlaşılmıştır. Çalışmada, eşleriyle ev ve bakım işlerinin paylaşımını bir mücadele alanı olarak tecrübe eden kadınların, feminist kimliklerini hem bu alanda inşa etmekte hem de feminist kimliklerini inşa ettikçe mücadeleyi devam ettirmekte oldukları fark edilmiştir. Öte yandan, çalışmaya katılan feminist kadınların eşleriyle olan ev içi emek mücadelesine dair ortak bir zamansal anlatısının olduğu (“daha çatışmalı bir geçmiş” ile “daha tatmin edici bir şimdi”), kadınların kendilerini “dış dünyaya” nazaran daha “şanslı” ve “istisna” gördüğü gözlemlenmiştir. Ayrıca, çalışmaya katılan kadınlar, ev ve bakım işlerini içeren gündelik hayat mücadelelerinde çoğunlukla Sara Ahmed’in kavramsallaştırdığı üzere “oyunbozan feminist” olarak algılandıkları için bazen feminist kimliklerini ön plana çıkarmamayı tercih etseler de çeşitli taktiklerle müzakereyi bırakmadıkları anlaşılmıştır. Çalışmaya katılan kadınların anlatılarında, gündelik hayatta yürüttükleri taktiklerden dolayı yeterince iyi feminist olmadıklarına dair suçluluk ve eşlerine yönelik öfke tonları hâkim olmuştur.
Anahtar Sözcükler: Ev içi emek, görünmez emek, anlatı analizi, feminist kimliklenme, oyunbozan feminist.

Thesis by Biray Anil Birer

Research paper thumbnail of BİR FEMİNİST MİZAH İNCELEMESİ: 5HARFLİLER.COM

Mizahın feminizmin direniş potansiyelini artırma kapasitesi nedir? Dahası, mizah bir direniş biçi... more Mizahın feminizmin direniş potansiyelini artırma kapasitesi nedir? Dahası, mizah bir direniş biçimi olarak nasıl harekete geçer? Bu iki yönlü soru, söz konusu feminist söylem olduğunda hem kuram hem pratik içerir: Bu çalışmanın amacı, mizahın yerleşik kuramları ve onların kavramsal sınırlarını keşfetmek, söz konusu sınırların madun mizahı hicvindeki başlangıç ve bitiş noktalarını ölçmektir. “Kadın mizahı” ve “feminist mizah” terimlerinin yeni toplumsal hareketler ve alternatif yeni medyayla bağlamı Feminist bir perspektiften sorgulanacak; ardından çevrimiçi feminist dergi 5harfliler’de yayınlanmış metinlerin feminist mizah bağlamında tematik incelemesi yapılacaktır. Bu çalışma, okuyucusunu ciddi bir direnişin kendini her zaman asık bir suratla göstermeyeceğine dair ironik bir gerçekle yüzleştirecek ve şu soruyu soracaktır: en derin ıstıraplar mizah yoluyla nasıl dindiriliyor veya dindiriliyor mu?

Presentations by Biray Anil Birer

Research paper thumbnail of SİNEMADA ERKEKLİK KRİZİ: HER ŞEY ÇOK GÜZEL OLACAK VE "ÇOCUK(SU) ERKEKLİĞE DÖNÜŞ"

Research paper thumbnail of Si̇nemada Erkekli̇k Kri̇zi̇: Her Şey Çok Güzel Olacak Ve “Çocuk(Su) Erkekli̇ğe Dönüş”

Bu calisma, Temmuz 2014’te Ingiltere’nin Leeds kentinde duzenlenen “Women in PR in Europe” Erasmu... more Bu calisma, Temmuz 2014’te Ingiltere’nin Leeds kentinde duzenlenen “Women in PR in Europe” Erasmus Intensive Programme’da (Avrupa’da Halkla Ilskiler’de Kadin Erasmus Programi) sunulmustur.** Yuksek Lisans Ogrencisi, Istanbul Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitusu, Kadin Calismalari Bilim Dali, birayanl@gmail.com

Research paper thumbnail of Kadınların Modernleşme Deneyimlerinden Fragmanlar

Fe Dergi, 2023

Bu çalışmadaki amacım, 1950’li ve 1960’lı yıllarda taşrada oluşmuş bir işletme kasabasında, kadın... more Bu çalışmadaki amacım, 1950’li ve 1960’lı yıllarda taşrada oluşmuş bir işletme kasabasında, kadınların mekâna ve modernleşme sürecinin getirdiği yeniliklere dair deneyimlerini feminist duruş noktası epistemolojisinden yararlanarak ele almaktır. Kütahya il sınırlarına bağlı, 1960’ların ortasına kadar devlet tarafından işletilmiş Değirmisaz linyit ocağı çevresinde sanayileşmeye dayalı modern yerleşim yapıları gelişmiş, sinema ve lokal gibi sosyal tesisler ve artan nüfusla birlikte özel işletmeler kurulmuş; Değirmisaz kendine özgü koşullara sahip bir işletme kasabası haline gelmiştir. Türkiye’de ve dünyada tasarlanarak inşa edilmiş veya kendiliğinden oluşmuş işletme kasabalarının tarihi, aynı zamanda modernleşmenin de tarihine işaret eder. Modernleşme sürecini sıradan insanların modernitenin getirdiği yeni koşulları tecrübe etme biçimleri olarak yorumlayarak yola çıktığım bu çalışma kapsamında niteliksel bir araştırma yürüttüm ve Değirmisaz’da ilk gençliğini geçirmiş on iki kadının bu yenilikleri gündelik hayatta nasıl deneyimlediklerine odaklandım. Değirmisazlı kadınların anlatılarında, radyo, dergi ve dikiş makinesi gibi eve giren tüketim nesneleriyle yaşadıkları karşılaşmalar, ev çeperlerinde ve dikiş kurslarında oluşturdukları dayanışma ağları ve homososyal pratikler, sinemaya ve tren istasyonuna gitmek gibi kamusal mekân deneyimleri ön plana çıkmıştır. “Dış dünya” ile ilişkileri kısıtlamalarla örtülü olan kadınların modernleşme deneyimlerinde hiyerarşik toplumsal cinsiyet ilişkileri ve ataerkillik rol oynasa da, kadınların bu yenilikleri deneyimlemek, kendilerini kısıtlayan koşullara direnmek ve birbirleriyle dayanışma içinde olarak yanıt vermek konusunda son derece istekli oldukları görülmüştür.

Research paper thumbnail of Türk modernleşmesinin erken döneminde oluşturulmuş bir maden kenti: Değirmisaz

Toplum ve Bilim, 2019

Bu çalışmadaki amacım, merkez-çevre kavramsallaştırmasının çelişkilerini ve uz- laşılarını... more Bu çalışmadaki amacım, merkez-çevre kavramsallaştırmasının çelişkilerini ve uz- laşılarını, 1930’ların sonundan 1960’ların ortasına kadar devlet tarafından işletilen Değirmisaz maden ocağı çevresinde erken dönem modernleşme projesini deneyim- leyen kişilerin sözlü anlatılarına dayanarak değerlendirmektir. Çalışma kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla beraber bir “yasa koyma pratiği” olarak da ad- landırılabilecek modernleş(tir)me projesini bir devlet-toplum karşıtlığı olarak açıkla- yan kavram seti merkez ve çevre argümanlarına ve eleştirilerine bakacağım. Ardın- dan, Değirmisaz’da yaşamış kişilerin sözlü tarih anlatılarına dayanarak merkez-çevre modelinin bu ilişkileri anlamak için yeterli olup olmadığını tartışacağım.

Research paper thumbnail of Kimlik-Mücadele İlişkisi: Feminist Kadınların Anlatılarında Ev İçi Emeğin Bölüşümü

Kültür ve İletişim, 2019

Bu çalışmada, evli ve feminist kadınların ev içi emeğin paylaşılmasına dair anlatılarına odaklanı... more Bu çalışmada, evli ve feminist kadınların ev içi emeğin paylaşılmasına dair anlatılarına odaklanılarak, feminist kimliğin müzakeresi ele alınmıştır. Kadın anlatıları aracılığıyla bireysel olanla toplumsal olanın bağına yakından bakılmıştır. Sesi duyulmayan “ötekilerin” sesine kulak verdiği için son yıllarda yükselişte olan anlatı çalışmaları, kişilerin bireysel veya kolektif olarak tecrübelerini anlamlandırma örüntülerini ele aldığı için toplum çalışmalarında önem kazanmıştır. Anlatıda feminist kimliğin kurulumuna yakından bakan bu çalışmada, kimliğin sabit kurulmadığı ve değişken olduğu bir kez daha anlaşılmıştır. Çalışmada, eşleriyle ev ve bakım işlerinin paylaşımını bir mücadele alanı olarak tecrübe eden kadınların, feminist kimliklerini hem bu alanda inşa etmekte hem de feminist kimliklerini inşa ettikçe mücadeleyi devam ettirmekte oldukları fark edilmiştir. Öte yandan, çalışmaya katılan feminist kadınların eşleriyle olan ev içi emek mücadelesine dair ortak bir zamansal anlatısının olduğu (“daha çatışmalı bir geçmiş” ile “daha tatmin edici bir şimdi”), kadınların kendilerini “dış dünyaya” nazaran daha “şanslı” ve “istisna” gördüğü gözlemlenmiştir. Ayrıca, çalışmaya katılan kadınlar, ev ve bakım işlerini içeren gündelik hayat mücadelelerinde çoğunlukla Sara Ahmed’in kavramsallaştırdığı üzere “oyunbozan feminist” olarak algılandıkları için bazen feminist kimliklerini ön plana çıkarmamayı tercih etseler de çeşitli taktiklerle müzakereyi bırakmadıkları anlaşılmıştır. Çalışmaya katılan kadınların anlatılarında, gündelik hayatta yürüttükleri taktiklerden dolayı yeterince iyi feminist olmadıklarına dair suçluluk ve eşlerine yönelik öfke tonları hâkim olmuştur.
Anahtar Sözcükler: Ev içi emek, görünmez emek, anlatı analizi, feminist kimliklenme, oyunbozan feminist.

Research paper thumbnail of BİR FEMİNİST MİZAH İNCELEMESİ: 5HARFLİLER.COM

Mizahın feminizmin direniş potansiyelini artırma kapasitesi nedir? Dahası, mizah bir direniş biçi... more Mizahın feminizmin direniş potansiyelini artırma kapasitesi nedir? Dahası, mizah bir direniş biçimi olarak nasıl harekete geçer? Bu iki yönlü soru, söz konusu feminist söylem olduğunda hem kuram hem pratik içerir: Bu çalışmanın amacı, mizahın yerleşik kuramları ve onların kavramsal sınırlarını keşfetmek, söz konusu sınırların madun mizahı hicvindeki başlangıç ve bitiş noktalarını ölçmektir. “Kadın mizahı” ve “feminist mizah” terimlerinin yeni toplumsal hareketler ve alternatif yeni medyayla bağlamı Feminist bir perspektiften sorgulanacak; ardından çevrimiçi feminist dergi 5harfliler’de yayınlanmış metinlerin feminist mizah bağlamında tematik incelemesi yapılacaktır. Bu çalışma, okuyucusunu ciddi bir direnişin kendini her zaman asık bir suratla göstermeyeceğine dair ironik bir gerçekle yüzleştirecek ve şu soruyu soracaktır: en derin ıstıraplar mizah yoluyla nasıl dindiriliyor veya dindiriliyor mu?

Research paper thumbnail of SİNEMADA ERKEKLİK KRİZİ: HER ŞEY ÇOK GÜZEL OLACAK VE "ÇOCUK(SU) ERKEKLİĞE DÖNÜŞ"