Umuna a Panid (original) (raw)
Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Napili nga artikulo
Ti Karayan Amasona iti Abagatan nga Amerika ket isu ti maikadua a kaatiddogan a karayan iti lubong ken ti kadakkelan babaen ti panagayus ti danum iti natimbeng a panagayus a dakdakel urayno itipon dagiti pito a sumaruno a kadakkelan a karayan iti lubong. Ti Amasona ket addaan iti kadakkelan a pagayusan a labneng iti lubong, ti agarup a 7,050,000 kuadrado kilometro (2,720,000 kuadrado milia), a daytoy ket mangidagup para iti agarup a maysa a panglima ti dagup a panagayus ti karayan iti lubong.
Kadagiti kangatuan a pakagay-atanna, ti ngato ti nagsasabtan ti Karayan Negro, ti Amasona ket tinawtawagan a Solimões idiay Brasil; nupay kasta, idiay Peru, Colombia ken Ecuador, ken dagiti pay dadduma a paset ti lubong nga agsasao iti Espaniol, daytoy a karayan ket sapasap a tinawtawagan iti Amasona kadagiti agpababa a pagayusanna manipud ti nagsasabtan ti karayan Marañón ken Ucayali idiay Peru. Ti sistema ti karayan Ucayali-Apurímac ket naipanpanunotan a kas ti kangrunaan a taudan ti Amasona.
Ti kalawa ti Amasona ket naindumadumaan iti nagbaetan ti 1.6 ken 10 kilometro (1.0 ken 6.2 mi) iti ababaw nga agpang, ngem daytoy ket dumakdakkel iti las-ud ti nabasa a tiempo iti 48 kilometro (30 mi) wenno ad-adu pay. Ti karayan ket sumrek iti Taaw Atlantiko iti nalawa nga estuario iti agarup a 240 kilometro (150 mi) iti kalawa. Ti sabangan ti kangrunaan a sanga ket 80 kilometro (50 mi). Gapu kadagiti nawatiwat a rukrukodna, daytoy ket sagpaminsan a makunkuna a kas Ti Karayan Baybay.
Ammom kadi...
Manipud kadagiti artikulo ditoy Ilokano Wikipedia:
- ... a ni William R. King (nailadawan) ket pimmusay iti daig kalpasan dagiti 45 nga aldaw iti panagtakemna ken isu ti kabiitan a nagtakem a kas Bise Presidente iti Estados Unidos?
- ... a ti kuton ket addaan kadagiti agarup a 22,000 a sebbanganna?
- ... a ti Bangkok ket ammo pay iti pagsasao a Tailandes iti "Krung Thep Maha Nakhon" wenno "Krung Thep" a ti kaibuksilanna ket "siudad dagiti anghel"?
- ... a ni Papa Gregorio X ket nairugi ti pannakabutosna a kas papa idi 1268 ken nagpatingga idi 1271 ken isu ti kapautan ti pannakabutosna a kas papa ti pakasaritaan iti Romano Katoliko a Simbaan?
- ... a ti Danaw Baikal iti kaadalem a 1,642 m (5,390 kadapan) ken edad a 25 a riwriw a tawtawen ket isu ti kaadaleman ken kaduogan a danaw iti lubong?
Dagiti kategoria
Napili a ladawan
Kakabsat a proyekto
Ibalbalayan ti Pundasion ti Wikimedia ti Wikipedia, ti maysa a di aggangganansia a gunglo a mangibalbalay pay kadagiti nadumaduma a proyekto:
Commons
Nawaya a pagidulinan ti midia
Wikidata
Nawaya a batayan ti pannakaammo
Dadduma a pagsasao ti Wikipedia
Naisurat daytoy a Wikipedia iti Ilokano, ken napartuat idi Oktubre 7, 2005. Adu pay dagiti sabali a magun-od a Wikipedia, makita dita baba dagiti Wikipedia ti Filipinas ken dagiti sumagmamano a kadakkelan.
- Dagiti Wikipedia ti Filipinas