Daan van Leeuwen - Academia.edu (original) (raw)
Uploads
Papers by Daan van Leeuwen
Kleio 2 , 2024
Na de Februarirevolutie van 1848 gaf Napoleon III de opdracht om Parijs op grote schaal te renove... more Na de Februarirevolutie van 1848 gaf Napoleon III de opdracht om Parijs op grote schaal te renoveren en er een moderne wereldstad van te maken. Baron Georges-Eugène Haussmann ging in opdracht van de keizer in de jaren vijftig aan de slag met dit ambitieuze bouwkundige project. In zeventien jaar veranderde de façade van de lichtstad compleet. Ging het Napoleon hierbij alleen om het moderniseren van Parijs of had hij nog een ander motief voor de verbouwing?
Kleio | 7, 2022
Geschiedenisdocenten en historici lezen over het algemeen graag. Een deel van onze leerlingen hee... more Geschiedenisdocenten en historici lezen over het algemeen graag. Een deel van onze leerlingen heeft echter steeds minder interesse in lezen. Hoe krijgen we leerlingen weer aan de (historische) jeugdliteratuur? We vroegen een aantal experts hoe lezen in en om de les bevorderd kan worden. Leest u mee?
Tijdschrift voor Historische Geografie
Kleio: the magazine for history teachers, 2020
Games zijn ontwikkeld voor de vrije tijd, maar kennen steeds vaker een meerwaarde voor in de gesc... more Games zijn ontwikkeld voor de vrije tijd, maar kennen steeds vaker een meerwaarde voor in de geschiedenisles. In hoeverre kun je games op een zinvolle manier inzetten in je geschiedenisles? Wat is vandaag de dag de status van het onderzoek naar de didactische waarde van gamen in de klas?
Madoc : Tijdschrift over de Middeleeuwen, 2020
In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers... more In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers in de Lage Landen 1050-1700’ geëxamineerd worden. Dit is een thema waarin bij uitstek de Middeleeuwen aan bod komen. Twee van de drie aan dit onderwerp gekoppelde examenkaders hebben immers betrekking op de hoog- en laatmiddeleeuwse ontwikkeling van stedelijke gemeenschappen. In samenwerking met Kleio, het vaktijdschrift voor Nederlandse geschiedenisdocenten, presenteren we daarom een tweedelig commentaar met betrekking tot de Middeleeuwen in het Nederlandse geschiedenisonderwijs. [...]
Madoc : Tijdschrift over de Middeleeuwen, 2020
In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers... more In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers in de Lage Landen 1050-1700’ geëxamineerd worden. Dit is een thema waarin bij uitstek de Middeleeuwen aan bod komen. Twee van de drie aan dit onderwerp gekoppelde examenkaders hebben immers betrekking op de hoog- en laatmiddeleeuwse ontwikkeling van stedelijke gemeenschappen. In samenwerking met Kleio, het vaktijdschrift voor Nederlandse geschiedenisdocenten, presenteren we daarom een tweedelig commentaar met betrekking tot de Middeleeuwen in het Nederlandse geschiedenisonderwijs. [...]
Kleio 4, 2021
In het kleurrijke leven van schilder Jacques-Louis David lopen politiek en kunst door elkaar. Hij... more In het kleurrijke leven van schilder Jacques-Louis David lopen politiek en kunst door elkaar. Hij woont en werkt in Parijs op het moment dat radicale ideeën van de verlichting rondgaan aan de vooravond van de Franse Revolutie, is ooggetuige van de Terreur en wordt na de eeuwwisseling de persoonlijke schilder van Napoleon.
Madoc, 2020
Een artikel in Madoc - tijdschrift voor de middeleeuwen - over hoe de middeleeuwen op het middelb... more Een artikel in Madoc - tijdschrift voor de middeleeuwen - over hoe de middeleeuwen op het middelbare (en primair) onderwijs wordt gegeven. Er wordt ingegaan op de landelijke kaders, de plek van de canon en de historische contexten, waar komende jaren ook (eindelijk) wat middeleeuwen in zit.
Madoc , 2020
In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers... more In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers in de Lage Landen 1050-1700’ geëxamineerd worden. Dit is een thema waarin bij uitstek de Middeleeuwen aan bod komen. Twee van de drie aan dit onderwerp gekoppelde examenkaders hebben immers betrekking op de hoog- en laatmiddeleeuwse ontwikkeling van stedelijke gemeenschappen. In samenwerking met Kleio, het vaktijdschrift voor Nederlandse geschiedenisdocenten, presenteren we daarom een tweedelig commentaar met betrekking tot de Middeleeuwen in het Nederlandse geschiedenisonderwijs. [...]
Historisch tijdschrift Holland - 04, 2019
De middeleeuwse leproos had een marginale positie binnen de stedelijke samenleving. Uitgesloten e... more De middeleeuwse leproos had een marginale positie binnen de stedelijke samenleving. Uitgesloten en verstoten leefde hij buiten de stadsmuren in een houten hutje bij een kapel of langs een van de toegangswegen, zonder zorg of hulp. Vanaf de 14de eeuw gingen echter steeds meer stadsbesturen een leprozerie bouwen om de zorg te reguleren. Zij deden dat niet zozeer vanuit de wens om de leprozen een beter leven te geven, maar om andere redenen. In dit artikel doet de auteur een historische verkenning naar de motieven voor de bouw van leprosaria nabij Hollandse steden.
Kleio 5, 2020
Tussen 30 september en 11 oktober 2020 is het Kinderboekenweek. Met een toepasselijk thema dit ja... more Tussen 30 september en 11 oktober 2020 is het Kinderboekenweek. Met een toepasselijk thema dit jaar: En toen? Een van de kerntitels is Brons. Aan de hand van een prehistorische geschiedenis en verschillende spannende verhalen neemt de auteur je mee in de wereld van het eerste gebruiksmetaal.
Kleio - 3, 2020
Games zijn ontwikkeld voor de vrije tijd, maar kennen steeds vaker een meerwaarde voor in de gesc... more Games zijn ontwikkeld voor de vrije tijd, maar kennen steeds vaker een meerwaarde voor in de geschiedenisles. In hoeverre kun je games op een zinvolle manier inzetten in je geschiedenisles? Wat is vandaag de dag de status van het onderzoek naar de didactische waarde van gamen in de klas?
Kleio 1 - 2020, 2020
De okerkleurige veelhoekige stenen van de lange steunmuur in Delphi zijn de dragende schouders va... more De okerkleurige veelhoekige stenen van de lange steunmuur in Delphi zijn de dragende schouders van het terras waarop de immense tempel van Apollo is gebouwd. Terwijl de meeste bezoekers voor het bekende orakel komen, speelt de steunmuur een belangrijke rol voor de Delphische slaven. In de meer dan tachtig meter lange steunmuur zijn ruim achthonderd inscripties gebeiteld die de sacrale manumissies van slaven regelden.
Het wordt gezien als een van de grootste humanitaire rampen uit de geschiedenis van Europa: de Zw... more Het wordt gezien als een van de grootste humanitaire rampen uit de geschiedenis van Europa: de Zwarte Dood. De pest werd in 1347 door slechts één schip aan land gebracht, met dodelijke gevolgen. De pandemie kreeg heel Europa in zijn greep. De makers van de game A plague tale gebruikte dit door de pest geteisterde landschap als het grimmige decor voor een donker verhaal. Hoofdrolspelers Amicia en Hugo proberen de dood te ontlopen.
‘Maar nu roepen mij de vruchtbare bossen en de exotische, beboste bergen van een andere wereld; v... more ‘Maar nu roepen mij de vruchtbare bossen en de exotische, beboste bergen van een andere wereld; van verre weerklinkt voorbij de zuilen van Hercules de zee, en de verre kusten weerkaatsten het geruis.’ Het zijn de openingswoorden van het derde boek van de Italiaan Girolamo Fracastoro. Een man van zijn tijd; een poëet, een medicus, een astronoom, een humanist, een renaissancemens. Een biografische verkenning van een uomo universale.
Op een steenworp afstand van de stadsmuren van het middeleeuwse Haarlem lag een klein ziekenhuisj... more Op een steenworp afstand van de stadsmuren van het middeleeuwse Haarlem lag een klein ziekenhuisje voor de leprozen van de stad. Deze leprozerie ontstond in de late middeleeuwen, tijdens de periode van ur- banisatie en voorspoed in het graafschap Holland. Waarom werd dit le- prooshuis toen gebouwd en waarom buiten de stad? Een historische ver- kenning van dit laatmiddeleeuwse instituut, haar zieke inwoners en de bijzondere positie die het had in de samenleving van Haarlem.
De ontwikkelingen rondom de atoombom gingen snel. Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog wer... more De ontwikkelingen rondom de atoombom gingen snel. Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog werd ontdekt hoe atoomkernen gespleten kunnen worden, zeven jaar later werd het toegepast in een atoombom. Het werd de grootste ontploffing uit de internationale krijgsgeschiedenis. Tienduizenden Japanse burgers verloren op 6 augustus het leven toen Little Boy 580 meter boven Hiroshima uit elkaar spatte en een litteken achterliet in het collectieve geheugen van de twintigste eeuw. Zeven dagen uit zeven jaar Little Boy.
Ieder jaar klinkt in de weken voor Pasen overal de Matthäus-Passion van de Duitse componist Johan... more Ieder jaar klinkt in de weken voor Pasen overal de Matthäus-Passion van de Duitse componist Johann Sebastian Bach. In honderden kerken en concertzalen in Nederland wordt de passie uitgevoerd door professionele en amateurmusici, een traditie die terug lijkt te gaan tot het moment dat Bach deze voor het eerst uitvoerde op een Goede Vrijdag in Leipzig. Toch werd Bachs passie bijna een eeuw niet uitgevoerd, totdat Felix Mendelssohn de partituur herontdekte en het werk nieuw leven inblies. Een historische verkenning van een wederopstanding.
Het Heilige Roomse Rijk werd in de zestiende eeuw geplaagd door maatschappelijke en politieke ins... more Het Heilige Roomse Rijk werd in de zestiende eeuw geplaagd door maatschappelijke en politieke instabiliteit. Toen individuele denkers als
Luther en Zwingli kritiek uitten op de katholieke kerk bleken dit dé ingrediënten voor religieus gemotiveerde opstanden en oorlogen. Hierin nam een protestantse minderheid het op tegen het autoritaire gezag van de katholieke keizer.
Hoe raakten burggraven, burgers en boeren in oorlog met kerk en keizer?
Kleio 2 , 2024
Na de Februarirevolutie van 1848 gaf Napoleon III de opdracht om Parijs op grote schaal te renove... more Na de Februarirevolutie van 1848 gaf Napoleon III de opdracht om Parijs op grote schaal te renoveren en er een moderne wereldstad van te maken. Baron Georges-Eugène Haussmann ging in opdracht van de keizer in de jaren vijftig aan de slag met dit ambitieuze bouwkundige project. In zeventien jaar veranderde de façade van de lichtstad compleet. Ging het Napoleon hierbij alleen om het moderniseren van Parijs of had hij nog een ander motief voor de verbouwing?
Kleio | 7, 2022
Geschiedenisdocenten en historici lezen over het algemeen graag. Een deel van onze leerlingen hee... more Geschiedenisdocenten en historici lezen over het algemeen graag. Een deel van onze leerlingen heeft echter steeds minder interesse in lezen. Hoe krijgen we leerlingen weer aan de (historische) jeugdliteratuur? We vroegen een aantal experts hoe lezen in en om de les bevorderd kan worden. Leest u mee?
Tijdschrift voor Historische Geografie
Kleio: the magazine for history teachers, 2020
Games zijn ontwikkeld voor de vrije tijd, maar kennen steeds vaker een meerwaarde voor in de gesc... more Games zijn ontwikkeld voor de vrije tijd, maar kennen steeds vaker een meerwaarde voor in de geschiedenisles. In hoeverre kun je games op een zinvolle manier inzetten in je geschiedenisles? Wat is vandaag de dag de status van het onderzoek naar de didactische waarde van gamen in de klas?
Madoc : Tijdschrift over de Middeleeuwen, 2020
In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers... more In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers in de Lage Landen 1050-1700’ geëxamineerd worden. Dit is een thema waarin bij uitstek de Middeleeuwen aan bod komen. Twee van de drie aan dit onderwerp gekoppelde examenkaders hebben immers betrekking op de hoog- en laatmiddeleeuwse ontwikkeling van stedelijke gemeenschappen. In samenwerking met Kleio, het vaktijdschrift voor Nederlandse geschiedenisdocenten, presenteren we daarom een tweedelig commentaar met betrekking tot de Middeleeuwen in het Nederlandse geschiedenisonderwijs. [...]
Madoc : Tijdschrift over de Middeleeuwen, 2020
In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers... more In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers in de Lage Landen 1050-1700’ geëxamineerd worden. Dit is een thema waarin bij uitstek de Middeleeuwen aan bod komen. Twee van de drie aan dit onderwerp gekoppelde examenkaders hebben immers betrekking op de hoog- en laatmiddeleeuwse ontwikkeling van stedelijke gemeenschappen. In samenwerking met Kleio, het vaktijdschrift voor Nederlandse geschiedenisdocenten, presenteren we daarom een tweedelig commentaar met betrekking tot de Middeleeuwen in het Nederlandse geschiedenisonderwijs. [...]
Kleio 4, 2021
In het kleurrijke leven van schilder Jacques-Louis David lopen politiek en kunst door elkaar. Hij... more In het kleurrijke leven van schilder Jacques-Louis David lopen politiek en kunst door elkaar. Hij woont en werkt in Parijs op het moment dat radicale ideeën van de verlichting rondgaan aan de vooravond van de Franse Revolutie, is ooggetuige van de Terreur en wordt na de eeuwwisseling de persoonlijke schilder van Napoleon.
Madoc, 2020
Een artikel in Madoc - tijdschrift voor de middeleeuwen - over hoe de middeleeuwen op het middelb... more Een artikel in Madoc - tijdschrift voor de middeleeuwen - over hoe de middeleeuwen op het middelbare (en primair) onderwijs wordt gegeven. Er wordt ingegaan op de landelijke kaders, de plek van de canon en de historische contexten, waar komende jaren ook (eindelijk) wat middeleeuwen in zit.
Madoc , 2020
In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers... more In 2022 zal binnen het centraal examen geschiedenis voor het vwo het onderwerp ‘Steden en burgers in de Lage Landen 1050-1700’ geëxamineerd worden. Dit is een thema waarin bij uitstek de Middeleeuwen aan bod komen. Twee van de drie aan dit onderwerp gekoppelde examenkaders hebben immers betrekking op de hoog- en laatmiddeleeuwse ontwikkeling van stedelijke gemeenschappen. In samenwerking met Kleio, het vaktijdschrift voor Nederlandse geschiedenisdocenten, presenteren we daarom een tweedelig commentaar met betrekking tot de Middeleeuwen in het Nederlandse geschiedenisonderwijs. [...]
Historisch tijdschrift Holland - 04, 2019
De middeleeuwse leproos had een marginale positie binnen de stedelijke samenleving. Uitgesloten e... more De middeleeuwse leproos had een marginale positie binnen de stedelijke samenleving. Uitgesloten en verstoten leefde hij buiten de stadsmuren in een houten hutje bij een kapel of langs een van de toegangswegen, zonder zorg of hulp. Vanaf de 14de eeuw gingen echter steeds meer stadsbesturen een leprozerie bouwen om de zorg te reguleren. Zij deden dat niet zozeer vanuit de wens om de leprozen een beter leven te geven, maar om andere redenen. In dit artikel doet de auteur een historische verkenning naar de motieven voor de bouw van leprosaria nabij Hollandse steden.
Kleio 5, 2020
Tussen 30 september en 11 oktober 2020 is het Kinderboekenweek. Met een toepasselijk thema dit ja... more Tussen 30 september en 11 oktober 2020 is het Kinderboekenweek. Met een toepasselijk thema dit jaar: En toen? Een van de kerntitels is Brons. Aan de hand van een prehistorische geschiedenis en verschillende spannende verhalen neemt de auteur je mee in de wereld van het eerste gebruiksmetaal.
Kleio - 3, 2020
Games zijn ontwikkeld voor de vrije tijd, maar kennen steeds vaker een meerwaarde voor in de gesc... more Games zijn ontwikkeld voor de vrije tijd, maar kennen steeds vaker een meerwaarde voor in de geschiedenisles. In hoeverre kun je games op een zinvolle manier inzetten in je geschiedenisles? Wat is vandaag de dag de status van het onderzoek naar de didactische waarde van gamen in de klas?
Kleio 1 - 2020, 2020
De okerkleurige veelhoekige stenen van de lange steunmuur in Delphi zijn de dragende schouders va... more De okerkleurige veelhoekige stenen van de lange steunmuur in Delphi zijn de dragende schouders van het terras waarop de immense tempel van Apollo is gebouwd. Terwijl de meeste bezoekers voor het bekende orakel komen, speelt de steunmuur een belangrijke rol voor de Delphische slaven. In de meer dan tachtig meter lange steunmuur zijn ruim achthonderd inscripties gebeiteld die de sacrale manumissies van slaven regelden.
Het wordt gezien als een van de grootste humanitaire rampen uit de geschiedenis van Europa: de Zw... more Het wordt gezien als een van de grootste humanitaire rampen uit de geschiedenis van Europa: de Zwarte Dood. De pest werd in 1347 door slechts één schip aan land gebracht, met dodelijke gevolgen. De pandemie kreeg heel Europa in zijn greep. De makers van de game A plague tale gebruikte dit door de pest geteisterde landschap als het grimmige decor voor een donker verhaal. Hoofdrolspelers Amicia en Hugo proberen de dood te ontlopen.
‘Maar nu roepen mij de vruchtbare bossen en de exotische, beboste bergen van een andere wereld; v... more ‘Maar nu roepen mij de vruchtbare bossen en de exotische, beboste bergen van een andere wereld; van verre weerklinkt voorbij de zuilen van Hercules de zee, en de verre kusten weerkaatsten het geruis.’ Het zijn de openingswoorden van het derde boek van de Italiaan Girolamo Fracastoro. Een man van zijn tijd; een poëet, een medicus, een astronoom, een humanist, een renaissancemens. Een biografische verkenning van een uomo universale.
Op een steenworp afstand van de stadsmuren van het middeleeuwse Haarlem lag een klein ziekenhuisj... more Op een steenworp afstand van de stadsmuren van het middeleeuwse Haarlem lag een klein ziekenhuisje voor de leprozen van de stad. Deze leprozerie ontstond in de late middeleeuwen, tijdens de periode van ur- banisatie en voorspoed in het graafschap Holland. Waarom werd dit le- prooshuis toen gebouwd en waarom buiten de stad? Een historische ver- kenning van dit laatmiddeleeuwse instituut, haar zieke inwoners en de bijzondere positie die het had in de samenleving van Haarlem.
De ontwikkelingen rondom de atoombom gingen snel. Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog wer... more De ontwikkelingen rondom de atoombom gingen snel. Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog werd ontdekt hoe atoomkernen gespleten kunnen worden, zeven jaar later werd het toegepast in een atoombom. Het werd de grootste ontploffing uit de internationale krijgsgeschiedenis. Tienduizenden Japanse burgers verloren op 6 augustus het leven toen Little Boy 580 meter boven Hiroshima uit elkaar spatte en een litteken achterliet in het collectieve geheugen van de twintigste eeuw. Zeven dagen uit zeven jaar Little Boy.
Ieder jaar klinkt in de weken voor Pasen overal de Matthäus-Passion van de Duitse componist Johan... more Ieder jaar klinkt in de weken voor Pasen overal de Matthäus-Passion van de Duitse componist Johann Sebastian Bach. In honderden kerken en concertzalen in Nederland wordt de passie uitgevoerd door professionele en amateurmusici, een traditie die terug lijkt te gaan tot het moment dat Bach deze voor het eerst uitvoerde op een Goede Vrijdag in Leipzig. Toch werd Bachs passie bijna een eeuw niet uitgevoerd, totdat Felix Mendelssohn de partituur herontdekte en het werk nieuw leven inblies. Een historische verkenning van een wederopstanding.
Het Heilige Roomse Rijk werd in de zestiende eeuw geplaagd door maatschappelijke en politieke ins... more Het Heilige Roomse Rijk werd in de zestiende eeuw geplaagd door maatschappelijke en politieke instabiliteit. Toen individuele denkers als
Luther en Zwingli kritiek uitten op de katholieke kerk bleken dit dé ingrediënten voor religieus gemotiveerde opstanden en oorlogen. Hierin nam een protestantse minderheid het op tegen het autoritaire gezag van de katholieke keizer.
Hoe raakten burggraven, burgers en boeren in oorlog met kerk en keizer?