Muhammed Emir Tulum - Academia.edu (original) (raw)

Uploads

Papers by Muhammed Emir Tulum

Bu makalede fetihname şairlerinin propaganda üslubunun tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla... more Bu makalede fetihname şairlerinin propaganda üslubunun tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla, bilinen örnekleri 16. yüzyıl kapsamında kalan manzum fetihnameler hakkında ön bilgi verildikten sonra fetihname şairlerinin eserlerinde uyguladıkları propagandalar incelenecektir. İncelemede, fetihname şairlerinin sıklıkla başvurduğu ve bazılarının kendine has olarak yer verdiği propagandalar maddeler hâlinde gruplandırılıp açıklanacaktır. Açıklamalar yapılırken bazı propagandaların tespiti için konuyla ilgili bilgi veren tarih araştırmaları veya aynı konuyu işleyen başka bir manzum fetihnameyle mukayeseler de yapılacaktır. Yapılan inceleme ve açıklamaların ardından fetihname şairlerinden uyguladığı propaganda çeşitliliğiyle ya da kendine has propaganda uygulamalarıyla öne çıkanlar belirtilecektir. Fetihnamelerde bahsi geçen yerlerde yaşayan toplumların inanç değerleri bölgelere göre çeşitlilik arz ettiğinden, şairlerin uyguladıkları propagandalar da çeşitlilik göstermiştir. Ayrıca, Yemen seferi örneğinde, aynı seferi konu alan iki fetihname şairinin fetihlerdeki başarılar hakkında hamilerine göre değişen bakış açıları sundukları görülmüştür. Bu imkânlar, varılan tespitlerin ilgili çalışmalar için kapsayıcı bir örnek oluşturması açısından önem arz edecektir.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun... more 06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır.Yenişehr-i Fener Müftüsü İzzet Dîvânı'nın bilinen tek nüshası Süleymaniye Kütüphanesi, Galata Mevlevîhanesi Kataloğu'nda T811/00152 katalog numarasıyla kayıtlı olup, 86 varaktır. Bu çalışmada, Dîvân Edebiyatı'nın hayatta kalma mücadelesi verdiği XIX. yüzyıl şairlerinden biri olan Yenişehr-i Fener Müftüsü İzzet'in hayatı, edebî kişiliği ve Dîvânı ele alınmıştır. İzzet henüz kırk yaşına ulaşmadan H. 1237 ( M. 1821/1822 ) tarihinde Yenişehr-i Fener'de vefat etmiştir. İzzet, Mevlevî'dir ve eğitimli bir şairdir. Bilinen tek eseri Dîvânı'dır. İzzet, Osmanlı Devletinin çalkantılı olduğu yıllarda yaşadı. Tepedelenli Ali Paşa isyanına t...

Fâtih’in ön plana çıkan önemli vasıflarından biri de liderlik vasfıdır. Sultanın bu vasfının tezah... more Fâtih’in ön plana çıkan önemli vasıflarından biri de liderlik vasfıdır. Sultanın bu vasfının tezahür ettiği birçok hadise tarih kayıtlarında yerini almıştır. Onun liderlik vasfını belirleyen bilgi, ileri görüşlülük, azim ve kararlılık gibi birçok özelliğinin yanı sıra bir özelliği daha vardır ki tarihte çok az lidere nasip olmuştur. Bu özellik, beklenmedik anda ortaya çıkan bir tehlike karşısında soğukkanlı ve cesur davranarak çevresindeki insanları kontrol edip yönlendirebilmesidir. Kıvâmî’nin Fetihnâme adlı eserinde sultanın bu özelliğini yansıtan mısralar mevcuttur. Şâirin aktardıklarına göre Fatih, Kazıklı Voyvoda olarak nam salan III. Vlad’ı yakalamak için Eflak’e sefer düzenler. Vlad, bir süre kendisini gizler ve ortaya çıkmaz. Bir gece yanındaki birkaç bin askerle ansızın Fatih’in ordugâhına baskın yapar. Tarihe Targovişte gece baskını olarak geçen baskın, Osmanlı askeri içerisinde kargaşaya sebep olsa da sultanın müdahalesiyle askerler hızlıca toparlanır. Böylece hem kargaşa sebebiyle askerlerin birbirlerini kırmaları engellenir, hem de hızlıca toparlanılarak baskın püskürtülür. Kıvâmî, Osmanlı askerlerinin bu âni baskın karşısındaki durumunu ve Fatih’in askerlerini kontrol altına alarak bu tehlikeyi nasıl püskürttüğünü kaleme almış, diğer tarafan manzum metin içerisinde hadisenin Osmanlı askeri açısından fizîkî ve psikolojik tahlilini de yapmıştır.
Bu tebliğde Kıvâmî’nin konuyla alakalı beyitleri, Fatih’in Eflak seferiyle alakalı tarihî kaynaklar da dikkate alınarak incelenecek ve Fatih’in liderlik vasıflarından birine dikkat çekilecektir.

Bu çalışmada XIX. yüzyıl şairlerinden biri olan Yenişehirli İzzet’in hayatı, edebî kişiliği ve Dî... more Bu çalışmada XIX. yüzyıl şairlerinden biri olan Yenişehirli İzzet’in hayatı, edebî kişiliği ve Dîvânı ele alınmıştır. İzzet henüz kırk yaşına ulaşmadan H. 1237 ( M. 1821/1822 ) tarihinde Yenişehr-i Fener’de vefat etmiştir. İzzet, Mevlevî’dir ve eğitimli bir şairdir. Bilinen tek eseri Dîvânı’dır. Dîvânı’nın bilinen nüshalarından bir tanesi Süleymaniye Kütüphanesi, Galata Mevlevîhanesi Kataloğu’nda T811/00152 katalog numarasıyla kayıtlı olup, 86 varaktır. İzzet, Osmanlı Devletinin çalkantılı olduğu yıllarda yaşadı. Tepedelenli Ali Paşa isyanına tanık oldu. Bu olay İzzet’in yaşadığı Balkan bölgesinde cereyan etmiştir. İzzet tıpkı o dönemin halkı gibi, devletin zayıflığı sebebiyle ekonomik ve psikolojik olarak sıkıntı içerisindeydi. İzzet ağdalı bir dil kullanmıştır. Arapça ve Farsça şiirler yazmıştır. Bununla birlikte Mahallileşme Akımı’nın etkisiyle yeni deyişler yahut sıradan ifâdeler de kullanır. İzzet, bilhassa Sebk-i Hindî’den gelen derin hayallere sahiptir ve yeni mazmunlar arar. Bunu şiirlerinden rahatlıkla anlayabiliriz. Bazen Nâbî etkisiyle sosyal problemleri de ele alır. Dolayısıyla Hikemî Tarzlı şiirler de yazmıştır. Çalışma boyunca şairin hayatı ve edebî yönü hakkında Dîvânı’ndan örnekler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler
Anahtar Kelimeler: Yenişehirli İzzet, Dîvân, Nazım, XIX. yüzyıl, Mevlevîlik, Mahalileşme, Sebk-i Hindî, Hikemî Tarz.

Bu çalışmamızda XIX. yüzyıl şairlerinden Yenişehirliİzzet’inşiirlerinden yola çıkılarak iktisâdî ... more Bu çalışmamızda XIX. yüzyıl şairlerinden Yenişehirliİzzet’inşiirlerinden yola çıkılarak iktisâdî konuların edebîeserler içerisinde yer almasını değerlendireceğiz.
Edebî eserlerin iktisat tarihine kaynaklık etmesi yönüyle Dîvânı’nı ele aldığımız İzzet, henüz kırk yaşına ulaşmadan H. 1237 ( M. 1821/1822 ) tarihinde Yenişehir’de vefat etmiştir. İzzet’in yaşadığı yıllarda Osmanlı Devleti bir yandan iç isyanları bastırmaya çalışırken, bir yandan da batıdaki yenilikleri kendi ülkesinde tatbik etmeye çalışıyordu.İzzet, yaşadığı bölgede cereyan eden ekonomikbunalım, Tepedelenli Ali Paşa isyanı, bölgesel göçler vb. hadiselere tanık olanlardan biridir. Diğer taraftan bölgenin ileri gelen devlet adamlarıyla da yakın ilişkileri vardır.
İnceleyeceğimiz şiirler yoluyla İzzet’in kendisinin, çevresinin ve genel olarak yaşadığı bölgeniniktisâdî durumunu tespit etmeye çalışırken şairin ve çevresinin iktisâdîhayata dair düşünceleri hakkında da çıkarımlarda bulunacağız.

Anahtar Kelimeler: Yenişehirli İzzet Divanı, Edebî Eserler ve İktisâdî Kavramlar.

Dîvân Edebiyatı’nın hayatta kalma mücadelesi verdiği XIX. yüzyıl şairlerinden biri olan Yenişehir... more Dîvân Edebiyatı’nın hayatta kalma mücadelesi verdiği XIX. yüzyıl şairlerinden biri olan Yenişehirli İzzet henüz kırk yaşına ulaşmadan H. 1237 ( M. 1821/1822 ) tarihinde Yenişehr-i Fener’de vefat etmiştir. İzzet, Mevlevî’dir ve eğitimli bir şairdir. Bilinen tek eseri Divanı’dır. Dîvânı’nın bilinen nüshalarından bir tanesi Süleymaniye Kütüphanesi, Galata Mevlevîhanesi Kataloğu’nda T811/00152 katalog numarasıyla kayıtlı olup, 86 varaktır.
İzzet, “yeniçeridir” redifli bir gazelinde sevgiliyi yeniçerilik hususiyetleriyle tasvir eder. Fakat, gazelin bulunduğu sayfaya sonradan bazı müdahalelerin yapıldığı görülür. İsmi malum olmayan bir kişi tarafından gazelin “yeniçeridir” lafızlı redif kısımları silinmiş ve sayfa kenarına, yeniçeri adının bahsi geçen şiirde kullanılmasının caiz görülmeyerek sayfadan kaldırıldığına dair not düşürülmüştür.
Yeniçeriliğin kanlı bir şekilde kaldırılıp tarihten silinmesinden sonra, o dönemin halkında yeniçerilik namına karşı bir husumet ve korku oluştuğu, hatta İzzet’in de yaşadığı Balkanlar bölgesinde cadı vakalarının zuhur ettiği bilinir. İzzet’in şiirine yapılan müdahaleler de bu konuya örneklik teşkil etmesi yönüyle dikkat çekicidir.
Bu çalışmada, cadı vakalarıyla ilişkili olarak, bahsi geçen şiir üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler: Yenişehirli İzzet, Gazel, Yeniçeri, Cadı Vakaları.

Books by Muhammed Emir Tulum

Kuzey Afrika’da Akdeniz’in önemli mevkilerinden birinde bulunan ve bir liman şehri olan Tunus tar... more Kuzey Afrika’da Akdeniz’in önemli mevkilerinden birinde bulunan ve bir liman şehri olan Tunus tarih boyunca çeşitli devletlerin hâkimiyet mücadelesine sahne oldu. Rumûzî’nin Fetihname-i Tûnus ve Halku’l-vâd adlı manzum eseri bu şehrin 1574 tarihinde Osmanlı Devleti tarafından İspanyolların elinden alınmasını konu edinen tek manzum fetihnamedir. Eser, II. Selim döneminin son yılında Vezir Koca Sinan Paşa serdarlığındaki ve Kaptanıderya Kılıç Ali Paşa idaresindeki Osmanlı donanmasının Tunus, Halkulvâd, Bastiyon ve Küçük Bastiyon (Müteberka) kalelerini fethini ayrıntı olarak tasvir eder. Şekil ve muhteva açısından tam bir manzum fetihname vasfı taşıyan eser minyatürlü olması ve menzilname türüne yaklaşır niteliğiyle de dikkat çeker. Rumûzî, daha evvel kaleme aldığı Yemen seferini konu alan ilk fetihnamesine nazaran bu fetihnamesinde mecazlı anlatıma daha çok yer verdiğinden eser edebî yönü ile de güçlüdür.

Bu makalede fetihname şairlerinin propaganda üslubunun tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla... more Bu makalede fetihname şairlerinin propaganda üslubunun tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla, bilinen örnekleri 16. yüzyıl kapsamında kalan manzum fetihnameler hakkında ön bilgi verildikten sonra fetihname şairlerinin eserlerinde uyguladıkları propagandalar incelenecektir. İncelemede, fetihname şairlerinin sıklıkla başvurduğu ve bazılarının kendine has olarak yer verdiği propagandalar maddeler hâlinde gruplandırılıp açıklanacaktır. Açıklamalar yapılırken bazı propagandaların tespiti için konuyla ilgili bilgi veren tarih araştırmaları veya aynı konuyu işleyen başka bir manzum fetihnameyle mukayeseler de yapılacaktır. Yapılan inceleme ve açıklamaların ardından fetihname şairlerinden uyguladığı propaganda çeşitliliğiyle ya da kendine has propaganda uygulamalarıyla öne çıkanlar belirtilecektir. Fetihnamelerde bahsi geçen yerlerde yaşayan toplumların inanç değerleri bölgelere göre çeşitlilik arz ettiğinden, şairlerin uyguladıkları propagandalar da çeşitlilik göstermiştir. Ayrıca, Yemen seferi örneğinde, aynı seferi konu alan iki fetihname şairinin fetihlerdeki başarılar hakkında hamilerine göre değişen bakış açıları sundukları görülmüştür. Bu imkânlar, varılan tespitlerin ilgili çalışmalar için kapsayıcı bir örnek oluşturması açısından önem arz edecektir.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun... more 06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır.Yenişehr-i Fener Müftüsü İzzet Dîvânı'nın bilinen tek nüshası Süleymaniye Kütüphanesi, Galata Mevlevîhanesi Kataloğu'nda T811/00152 katalog numarasıyla kayıtlı olup, 86 varaktır. Bu çalışmada, Dîvân Edebiyatı'nın hayatta kalma mücadelesi verdiği XIX. yüzyıl şairlerinden biri olan Yenişehr-i Fener Müftüsü İzzet'in hayatı, edebî kişiliği ve Dîvânı ele alınmıştır. İzzet henüz kırk yaşına ulaşmadan H. 1237 ( M. 1821/1822 ) tarihinde Yenişehr-i Fener'de vefat etmiştir. İzzet, Mevlevî'dir ve eğitimli bir şairdir. Bilinen tek eseri Dîvânı'dır. İzzet, Osmanlı Devletinin çalkantılı olduğu yıllarda yaşadı. Tepedelenli Ali Paşa isyanına t...

Fâtih’in ön plana çıkan önemli vasıflarından biri de liderlik vasfıdır. Sultanın bu vasfının tezah... more Fâtih’in ön plana çıkan önemli vasıflarından biri de liderlik vasfıdır. Sultanın bu vasfının tezahür ettiği birçok hadise tarih kayıtlarında yerini almıştır. Onun liderlik vasfını belirleyen bilgi, ileri görüşlülük, azim ve kararlılık gibi birçok özelliğinin yanı sıra bir özelliği daha vardır ki tarihte çok az lidere nasip olmuştur. Bu özellik, beklenmedik anda ortaya çıkan bir tehlike karşısında soğukkanlı ve cesur davranarak çevresindeki insanları kontrol edip yönlendirebilmesidir. Kıvâmî’nin Fetihnâme adlı eserinde sultanın bu özelliğini yansıtan mısralar mevcuttur. Şâirin aktardıklarına göre Fatih, Kazıklı Voyvoda olarak nam salan III. Vlad’ı yakalamak için Eflak’e sefer düzenler. Vlad, bir süre kendisini gizler ve ortaya çıkmaz. Bir gece yanındaki birkaç bin askerle ansızın Fatih’in ordugâhına baskın yapar. Tarihe Targovişte gece baskını olarak geçen baskın, Osmanlı askeri içerisinde kargaşaya sebep olsa da sultanın müdahalesiyle askerler hızlıca toparlanır. Böylece hem kargaşa sebebiyle askerlerin birbirlerini kırmaları engellenir, hem de hızlıca toparlanılarak baskın püskürtülür. Kıvâmî, Osmanlı askerlerinin bu âni baskın karşısındaki durumunu ve Fatih’in askerlerini kontrol altına alarak bu tehlikeyi nasıl püskürttüğünü kaleme almış, diğer tarafan manzum metin içerisinde hadisenin Osmanlı askeri açısından fizîkî ve psikolojik tahlilini de yapmıştır.
Bu tebliğde Kıvâmî’nin konuyla alakalı beyitleri, Fatih’in Eflak seferiyle alakalı tarihî kaynaklar da dikkate alınarak incelenecek ve Fatih’in liderlik vasıflarından birine dikkat çekilecektir.

Bu çalışmada XIX. yüzyıl şairlerinden biri olan Yenişehirli İzzet’in hayatı, edebî kişiliği ve Dî... more Bu çalışmada XIX. yüzyıl şairlerinden biri olan Yenişehirli İzzet’in hayatı, edebî kişiliği ve Dîvânı ele alınmıştır. İzzet henüz kırk yaşına ulaşmadan H. 1237 ( M. 1821/1822 ) tarihinde Yenişehr-i Fener’de vefat etmiştir. İzzet, Mevlevî’dir ve eğitimli bir şairdir. Bilinen tek eseri Dîvânı’dır. Dîvânı’nın bilinen nüshalarından bir tanesi Süleymaniye Kütüphanesi, Galata Mevlevîhanesi Kataloğu’nda T811/00152 katalog numarasıyla kayıtlı olup, 86 varaktır. İzzet, Osmanlı Devletinin çalkantılı olduğu yıllarda yaşadı. Tepedelenli Ali Paşa isyanına tanık oldu. Bu olay İzzet’in yaşadığı Balkan bölgesinde cereyan etmiştir. İzzet tıpkı o dönemin halkı gibi, devletin zayıflığı sebebiyle ekonomik ve psikolojik olarak sıkıntı içerisindeydi. İzzet ağdalı bir dil kullanmıştır. Arapça ve Farsça şiirler yazmıştır. Bununla birlikte Mahallileşme Akımı’nın etkisiyle yeni deyişler yahut sıradan ifâdeler de kullanır. İzzet, bilhassa Sebk-i Hindî’den gelen derin hayallere sahiptir ve yeni mazmunlar arar. Bunu şiirlerinden rahatlıkla anlayabiliriz. Bazen Nâbî etkisiyle sosyal problemleri de ele alır. Dolayısıyla Hikemî Tarzlı şiirler de yazmıştır. Çalışma boyunca şairin hayatı ve edebî yönü hakkında Dîvânı’ndan örnekler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler
Anahtar Kelimeler: Yenişehirli İzzet, Dîvân, Nazım, XIX. yüzyıl, Mevlevîlik, Mahalileşme, Sebk-i Hindî, Hikemî Tarz.

Bu çalışmamızda XIX. yüzyıl şairlerinden Yenişehirliİzzet’inşiirlerinden yola çıkılarak iktisâdî ... more Bu çalışmamızda XIX. yüzyıl şairlerinden Yenişehirliİzzet’inşiirlerinden yola çıkılarak iktisâdî konuların edebîeserler içerisinde yer almasını değerlendireceğiz.
Edebî eserlerin iktisat tarihine kaynaklık etmesi yönüyle Dîvânı’nı ele aldığımız İzzet, henüz kırk yaşına ulaşmadan H. 1237 ( M. 1821/1822 ) tarihinde Yenişehir’de vefat etmiştir. İzzet’in yaşadığı yıllarda Osmanlı Devleti bir yandan iç isyanları bastırmaya çalışırken, bir yandan da batıdaki yenilikleri kendi ülkesinde tatbik etmeye çalışıyordu.İzzet, yaşadığı bölgede cereyan eden ekonomikbunalım, Tepedelenli Ali Paşa isyanı, bölgesel göçler vb. hadiselere tanık olanlardan biridir. Diğer taraftan bölgenin ileri gelen devlet adamlarıyla da yakın ilişkileri vardır.
İnceleyeceğimiz şiirler yoluyla İzzet’in kendisinin, çevresinin ve genel olarak yaşadığı bölgeniniktisâdî durumunu tespit etmeye çalışırken şairin ve çevresinin iktisâdîhayata dair düşünceleri hakkında da çıkarımlarda bulunacağız.

Anahtar Kelimeler: Yenişehirli İzzet Divanı, Edebî Eserler ve İktisâdî Kavramlar.

Dîvân Edebiyatı’nın hayatta kalma mücadelesi verdiği XIX. yüzyıl şairlerinden biri olan Yenişehir... more Dîvân Edebiyatı’nın hayatta kalma mücadelesi verdiği XIX. yüzyıl şairlerinden biri olan Yenişehirli İzzet henüz kırk yaşına ulaşmadan H. 1237 ( M. 1821/1822 ) tarihinde Yenişehr-i Fener’de vefat etmiştir. İzzet, Mevlevî’dir ve eğitimli bir şairdir. Bilinen tek eseri Divanı’dır. Dîvânı’nın bilinen nüshalarından bir tanesi Süleymaniye Kütüphanesi, Galata Mevlevîhanesi Kataloğu’nda T811/00152 katalog numarasıyla kayıtlı olup, 86 varaktır.
İzzet, “yeniçeridir” redifli bir gazelinde sevgiliyi yeniçerilik hususiyetleriyle tasvir eder. Fakat, gazelin bulunduğu sayfaya sonradan bazı müdahalelerin yapıldığı görülür. İsmi malum olmayan bir kişi tarafından gazelin “yeniçeridir” lafızlı redif kısımları silinmiş ve sayfa kenarına, yeniçeri adının bahsi geçen şiirde kullanılmasının caiz görülmeyerek sayfadan kaldırıldığına dair not düşürülmüştür.
Yeniçeriliğin kanlı bir şekilde kaldırılıp tarihten silinmesinden sonra, o dönemin halkında yeniçerilik namına karşı bir husumet ve korku oluştuğu, hatta İzzet’in de yaşadığı Balkanlar bölgesinde cadı vakalarının zuhur ettiği bilinir. İzzet’in şiirine yapılan müdahaleler de bu konuya örneklik teşkil etmesi yönüyle dikkat çekicidir.
Bu çalışmada, cadı vakalarıyla ilişkili olarak, bahsi geçen şiir üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler: Yenişehirli İzzet, Gazel, Yeniçeri, Cadı Vakaları.

Kuzey Afrika’da Akdeniz’in önemli mevkilerinden birinde bulunan ve bir liman şehri olan Tunus tar... more Kuzey Afrika’da Akdeniz’in önemli mevkilerinden birinde bulunan ve bir liman şehri olan Tunus tarih boyunca çeşitli devletlerin hâkimiyet mücadelesine sahne oldu. Rumûzî’nin Fetihname-i Tûnus ve Halku’l-vâd adlı manzum eseri bu şehrin 1574 tarihinde Osmanlı Devleti tarafından İspanyolların elinden alınmasını konu edinen tek manzum fetihnamedir. Eser, II. Selim döneminin son yılında Vezir Koca Sinan Paşa serdarlığındaki ve Kaptanıderya Kılıç Ali Paşa idaresindeki Osmanlı donanmasının Tunus, Halkulvâd, Bastiyon ve Küçük Bastiyon (Müteberka) kalelerini fethini ayrıntı olarak tasvir eder. Şekil ve muhteva açısından tam bir manzum fetihname vasfı taşıyan eser minyatürlü olması ve menzilname türüne yaklaşır niteliğiyle de dikkat çeker. Rumûzî, daha evvel kaleme aldığı Yemen seferini konu alan ilk fetihnamesine nazaran bu fetihnamesinde mecazlı anlatıma daha çok yer verdiğinden eser edebî yönü ile de güçlüdür.