Fatma Kaytaz - Academia.edu (original) (raw)
Papers by Fatma Kaytaz
Özet Fetih-nâmeler, kroniklerle birlikte Osmanlı tarihinin eksik kalan kısımlarını tamamlamaları ... more Özet
Fetih-nâmeler, kroniklerle birlikte Osmanlı tarihinin eksik kalan kısımlarını tamamlamaları bakımından önemli belgelerdir. Bu sebeple söz konusu eserlerin, daha çok araştırmacının istifade edebileceği bir ortama taşınması ve ihtiva ettikleri tarihî malzemenin ortaya çıkarılması Osmanlı araştırmaları açısından büyük bir önemi haizdir. Bu amaçla, bu makalede öncelikle Mohaç Savaşı ve Budin’in fethine dair yazılan fetih-nâmelere temas edilmiş, sonrasında da bu konuda müstakil eser yazan Bahârî Kadı Ali Efendi’nin hayatı ve Kıyâmet-nâme adlı eseri üzerinde durulmuştur. Makalenin devamında Kıyâmet-nâme, bu konuda yazılan eserlerden bir diğeri olan Futuhî Hüseyin Çelebi’nin Enîsü’l-guzat’ı ile karşılaştırılmıştır. Çalışmanın sonunda Kıyâmet-nâme’nin Türk alfabesine aktarılmış metnine yer verilmiştir.
Abstract
Fetihnames together with chronicles are important documant in terms of complating missing stages of Ottoman history. For this reason, it has a great importance for the Ottoman studies that in guestion texes are removed to a place where more researchers can benefit from and that value of their historical material is brought to light. For this purpose, in this article primarily fetihnames which were written about Battle of Mohocs and the conquest of Buda are touched, after that the life of Bahari Kadı Ali Efendi writting a text related to this subject and his work Kıyametname are focused on. Rest of the article Kıyametname is compared with Enisu’l-guzat which is another of the works written on this subject and written by Futuhi Huseyin Celebi. Finally, text of Kıyametname translated to the Turkish alphabet is added to papper.
Özet Kanuni Sultan Süleyman devri özellikle Batı yönündeki fetih hareketleri bakımından dikkate d... more Özet
Kanuni Sultan Süleyman devri özellikle Batı yönündeki fetih hareketleri bakımından dikkate değer bir dönemdir. Bu fetihlere paralel olarak çok sayıda kaynak eser kaleme alınmıştır. Bu çalışmaya konu olan metin de Sultan Süleyman’ın 1532 yılında gerçekleştirdiği Alaman seferi hakkında olup, ilk defa bu çalışma vesilesiyle araştırmacılara tanıtılmaktadır. Makalede öncelikle metnin Süleymaniye Kütüphanesi, M. Arif - M. Murad bölümünde numara 238’de yer alan nüshası tanıtılmıştır. Daha sonra -ne yazmada ne de kütüphane kataloğunda eserin yazarına dair bilgi bulunmadığı için- eserin, dönemin tarihçilerinden Celalzâde Salih Çelebi, Celalzâde Mustafa Çelebi, Bostan Çelebi ya da Matrâkçı Nasuh’a ait olup olamayacağı sorusuna cevap aranmış, müellife dair çıkarımlarda bulunulmuştur. Sonrasında eserde verilen bilgiler göz önünde bulundurularak metnin kaleme alındığı zaman dilimi tespit edilmeye çalışılmıştır. Eserin muhtevası, Alaman seferinin sebepleri, fethedilen kaleler, diğer kaynaklara göre eserde bulunan farklı bilgiler hakkında malumat verildikten sonra, eserin tarihî kaynak olarak kıymetine dair bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda metnin transkripsiyonuna yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kanuni Sultan Süleyman, İbrahim Paşa, Alaman Seferi
Abstract
The period of Kanuni Sultan Suleyman was particularly a remarkable period in terms of conquering activities towards to the West. In parallel to these conquests large numbers of documents were written. The text that is presented in this paper for the first time is about the German expedition of Kanuni. In this study, firstly, copy of the text, which is located in Suleymaniye Library M.Arif-M.Murad number 238, was introduced. After that –due to the inadequate information about the author of the text in manuscript and library catalog- it was tried to answer the following question that whether the text may belong to the historians of the period; Celalzade Salih Celebi, Celalzade Mustafa Celebi, Bostan Celebi or Matrakcı Nasuh and made inferences about the author of text. Then, taking into account the information given in the text, creation date of the text was tried to determine. Before discussing the value of the work as a source of the history, the content of the work, causes of German expedition, conquered castles, differences of the text according to other sources, were studied. At the end of the study translation of text is examined.
Keywords
Kanuni Sultan Suleyman, Ibrahim Pasa, Alaman expedition.
Öz Nasihat, insanlık tarihi boyunca gerek üst tabakadaki yöneticiler gerekse sıradan in-sanlar iç... more Öz Nasihat, insanlık tarihi boyunca gerek üst tabakadaki yöneticiler gerekse sıradan in-sanlar için vazgeçilmez geleneklerden birisi olmuştur. Tarihte peygamberlerin ümmetle-rine karşı en önemli görevlerinden birisinin nasihat olduğu görülmektedir. Bunun dışında özellikle babadan oğula, şeyhten müride edilen nasihatlerin ayrı bir yeri vardır. Bu ma-kalede de Osmanlı yönetim ve kanun anlayışı hakkında malumat içeren, Osman Gazi'nin oğlu Orhan Gazi'ye son anlarında söylediği ifade edilen nasihatleri üzerinde durulacaktır. Çalışmada öncelikle nasihat geleneği hakkında genel bilgi verilecektir. Sonrasında Os-man Gazi'nin nasihatlerinin ilk defa hangi Osmanlı kaynaklarında görülmeye başlandığı ve nasihatlerin bu eserlerde ne şekilde yer aldığı üzerinde durulacak, bunlara dair bir değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır. Abstract Advice has been one of the most essential traditions through the human history for both upper class executives and ordinary people. Advice is one of the most important duties of the prophets towards their ummah in history. Besides, advices that are given from father to son and sheikh to disciple take an important place. In this paper, the advices that were given by Osman Gazi to his son Orhan Gazi in his last moments in life and that includes some information about Ottoman state governance and sense of legislation will be evaluated. In this research, initially, some general information about the advice tradition will be given. After then, in which Ottoman sources the advices of Osman Gazi were started to be seen first and how these advices took place in these books will be determined and afterwards these books and evaluations related to them will be expressed.
![Research paper thumbnail of ERKEN DÖNEM OSMANLI TARİHLERİNDE YILDIRIM BAYEZİD'İN DÜĞÜNÜNÜN ANLATIMINA DAİR BÖLÜMLERİN SÛRNÂME BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ / EVALUATION OF THE MARRIAGE CEREMONY OF BAYEZID I (The Thunderbolt) ACCORDING TO WEDDING TEXTS [SURNAMES] IN THE EARLY OTTOMAN HISTORY](https://attachments.academia-assets.com/45414662/thumbnails/1.jpg)
](Osmanlı tarihinde düğün törenlerine dair yapılan araĢtırmalar için baĢvurulan kaynakların baĢında... more Osmanlı tarihinde düğün törenlerine dair yapılan araĢtırmalar için baĢvurulan kaynakların baĢında Sûrnâmeler gelmektedir. Klasik Türk Edebiyatı türlerinden olan bu metinlerde genel olarak padiĢah çocuklarının doğumları için yapılan kutlama törenleri yanında Ģehzadelerin sünnet Ģenlikleri, sultanların kızları veya kızkardeĢlerinin evlenme merasimleri anlatılmaktadır. Ancak Osmanlı edebiyat tarihinde müstakil Sûrnâmelerin ilk örnekleri XVI. yüzyılın son çeyreğinde görülmeye baĢlanmıĢtır. Bununla birlikte Osmanlı toplumunda bu tarihten önce gerçekleĢen düğünler için de merasimler yapıldığı Ģüphesizdir. Henüz Sûrnâme türünün müstakil örneklerinin bulunmadığı bu dönemde konuyla ilgili birinci dereceden kaynakları Osmanlı kronikleri, Selimnâme, Süleymannâme türü eserler oluĢturmaktadır. Bu makalede erken döneme ait bilinen kroniklerde Sûrnâme türünün müstakil hâle gelmemiĢ Ģekline örnek teĢkil edebilecek anlatımın ilk defa hangi düğünle ve hangi yazarlarla görülmeye baĢlandığına dair bir değerlendirme yapılmaya çalıĢılmıĢtır. Bu amaçla da Ahmedî " den baĢlayarak II. Bayezid döneminde yazılan eserlere kadar bilinen metinler üzerinde bir inceleme gerçekleĢtirilmiĢtir.
Salih Celebi is one of the important scholars and writers of Kanuni Sultan Suleyman period. He wr... more Salih Celebi is one of the important scholars and writers of Kanuni Sultan Suleyman period. He wrote books about history as well as jurisprudence and literature. Firstly in this article Salih Celebi's copies of work in Suleymaniye Library Ka-dızade Mehmed Section, nr. 557 and Erzurum Ataturk University Library, Seyfeddin Ozege Section, Agah Sırrı Levend Manuscripts, nr. 522-523 which is named Tarih-i Sefer-i Zafer-Rehber-i Alaman will be introduced and will be given information about it's content and resource value. This book's name has been known till this day however it has never been the subject of a detailed examination. After that because of this extand some new information we will try to do a new evaluation regarding Celalzade's Suleymanname.
Özet Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması esnasında ocağa ait belgelerin de yok edilmesi konuyla ilgil... more Özet Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması esnasında ocağa ait belgelerin de yok edilmesi konuyla ilgili çok az belgenin günümüze ulaşmasına neden olmuştur. Bu sebeple yeniçeri teşkilatı ve kanunları hakkında bilgi veren her belge bu alanın araştırmacıları için büyük önem taşımaktadır. Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi nr. 3622-03'de yer alan ve katalogda " Yeniçeri Ocağının Ahvaline Dair Bir Risale " adıyla kayıtlı olan küçük bir risale Kanuni döneminde yeniçeriler hakkında yapılan kanunlaştırma ve yeniçeri odalarında gerçekleştirilen imar faaliyetlerinden bahsetmektedir. Herhangi bir araştırmacı tarafından kullanıldığını tespit edemediğimiz risale yeniçeri odaları ve kanunları hakkında farklı malumatlar içermesi açısından dikkat çekmektedir. Anahtar kelimeler: yeniçeri, yeniçeri kanunları, risale, Kanuni. Abstract AN UNKNOWN TEXT ABOUT OTTOMAN MILITARY ORGANIZATION " A PAMPHLET ABOUT HEARTH OF JANISSARIES CIRCUMSTANCES " (SCRUTINY AND TRANSLATION) The documents which belong to janissarries were attempted to be destroyed while the Hearth of Janissaries was abolished. Thus, very few documents could be accomplished to reach today. For this reason every certificate which gives information about janissary organization and laws is very important for researchers studying this subject. A small pamphlet in Suleymaniye Library, Esad Efendi nr. 3622-03 and recorded in the library's catalogue with the name " A pamphlet about Hearth of Janissaries circumstances " gives details about janissarry laws and construction incident made in the Heart of Janissaries which were made in the reign of Kanuni. The text not used by any researcher up to now calls attention in terms of including different knowlodge about both the Hearth of Janissaries and janissaries laws.
Books by Fatma Kaytaz
Daha çok edebî kişiliğiyle tanınan Behiştî’nin ilk sekiz Osmanlı padişahının devirlerini anlatan ... more Daha çok edebî kişiliğiyle tanınan Behiştî’nin ilk sekiz Osmanlı padişahının devirlerini anlatan Vâridât-ı Sübhânî ve Fütûhât-ı Osmânî adını verdiği tarih eserinin bilinen nüshalarından birisi Londra British Museum’da bulunmaktadır. Bu nüsha, Yıldırım Bayezid’den Fatih’e kadar olan dört Osmanlı padişahının dönemini içermektedir. Eserin II. Bayezid devrine ait metninin bir nüshası ise Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi’nde yer almaktadır. Behiştî Tarihi’nin bu bölümleri II. cilt olarak Türk Tarih Kurumu Yayınları arasında neşredilmiştir.
Bununla birlikte bugüne kadar Behiştî’nin eserinin ilk üç Osmanlı padişahının (Osman Gazi, Orhan Gazi, I. Murad) tarihî vakalarını anlatan kısmının herhangi bir yazması bilinmemekteydi ve bu sebeple çalışmalarda bu eserin başının noksan olduğundan bahsediliyordu. Nihayet İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nde metnin eksik olan ilk kısmına ait nüsha da tespit edilmiş ve bu yazmanın incelendiği elinizdeki çalışmayla eser tamamlanmıştır.
“TÂRÎH-İ BEHİŞTÎ Vâridât-ı Sübhânî ve Fütûhât-ı Osmânî (686-791/ 1288-1389) I” olarak isimlendirilen bu çalışmada Behiştî’nin hayatı ve diğer eserlerine dair malumat verilmesine gerek duyulmamıştır. Nitekim bahsi geçen ve neşredilen II. ciltte bu bilgiler ayrıntılı olarak anlatılmaktadır. Bu sebeple çalışmada eserin nüshası tanıtılmış, muhtevası, kaynakları ve kaynak değeri vs. üzerinde durulmuş, metnin literatüre kazandırılması amaçlanmıştır.
II. Bayezid dönemi tarihçi ve şairlerinden olan Behişti Ahmed (Sinan) Çelebi, II. Murad ve Fatih ... more II. Bayezid dönemi tarihçi ve şairlerinden olan Behişti Ahmed (Sinan) Çelebi, II. Murad ve Fatih dönemi sınır beylerinden Karıştıran Süleyman Bey'in oğludur. Behişti, VEriddrı Sübhdni ve Fütühdt-ı osmdni adını verdiği eserini osmanlı tarihinin yazıIı hale getirilmesine büyük önem veren Il.^Bayezid'in emriyle kaleme almıştır. Araştırmacılar tarafindan kvdrih-i Al-i Osman, Behiştt Tarihi, Tdrih-i Behişti olarak da bilinen Vdriddt, Osman Gazi'den II. Bayezid'e ilk sekiz Osmanlı padişahının faaliyetlerini içermektedir. Müellif her padişah dönemini "Sifr" başlığı altında farklı bölümlerde anlatmıştır. Bu çalışma Behişti tarihinin Yıldınm Bayezid' den II. Bayezid' e (7 9 |-907 l 1 3 8 9-1 5 02) kadar olan kısmını ihtiva etmektedir. vdrid1rı sübhdnt ve Füttıhdt-ı osmilnf, osmanlı tarihinin ilk dönemine dair kıymetli kaynaklardan birisi olmasma ve ele aldığı her dönem için zengin ve orijinal malumatlar içermesine rağmen gerek osmanlı tarihçileri gerekse günümüz araştırmacıları tarafından çok fazla tanınmamıştır. Eser iizerinde, Moser'in sadece II. Bayezid dönemini kapsayan çalışması hariç tufulacak olursa, ciddi bir inceleme de yapılmamıştır. Bu çalışma giriş, metin ve dizin olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmrnda, öncelikle y azarln hay atı iizerinde durulmuş ve tespit edilebilen edebi eserleri hakkında genel bilgiler verilmiştir. Daha sonra Behişti'nin tarih eseri; nüshaları, kaynakları, kaynak değeri, tesirleri ve üzerinde yapılan çalışmalar başlıkları altında incelenmeye çalışılmıştır. Müellifin üslubu ve tarihçiliğiyle ilgili değerlendirmeden sonra metnin tesisinde izlenen yolla ilgili açıklamalar yapılmış, akabinde metnin yeni Türk harfleriyle yazımına yer verilmiştir.
Özet Fetih-nâmeler, kroniklerle birlikte Osmanlı tarihinin eksik kalan kısımlarını tamamlamaları ... more Özet
Fetih-nâmeler, kroniklerle birlikte Osmanlı tarihinin eksik kalan kısımlarını tamamlamaları bakımından önemli belgelerdir. Bu sebeple söz konusu eserlerin, daha çok araştırmacının istifade edebileceği bir ortama taşınması ve ihtiva ettikleri tarihî malzemenin ortaya çıkarılması Osmanlı araştırmaları açısından büyük bir önemi haizdir. Bu amaçla, bu makalede öncelikle Mohaç Savaşı ve Budin’in fethine dair yazılan fetih-nâmelere temas edilmiş, sonrasında da bu konuda müstakil eser yazan Bahârî Kadı Ali Efendi’nin hayatı ve Kıyâmet-nâme adlı eseri üzerinde durulmuştur. Makalenin devamında Kıyâmet-nâme, bu konuda yazılan eserlerden bir diğeri olan Futuhî Hüseyin Çelebi’nin Enîsü’l-guzat’ı ile karşılaştırılmıştır. Çalışmanın sonunda Kıyâmet-nâme’nin Türk alfabesine aktarılmış metnine yer verilmiştir.
Abstract
Fetihnames together with chronicles are important documant in terms of complating missing stages of Ottoman history. For this reason, it has a great importance for the Ottoman studies that in guestion texes are removed to a place where more researchers can benefit from and that value of their historical material is brought to light. For this purpose, in this article primarily fetihnames which were written about Battle of Mohocs and the conquest of Buda are touched, after that the life of Bahari Kadı Ali Efendi writting a text related to this subject and his work Kıyametname are focused on. Rest of the article Kıyametname is compared with Enisu’l-guzat which is another of the works written on this subject and written by Futuhi Huseyin Celebi. Finally, text of Kıyametname translated to the Turkish alphabet is added to papper.
Özet Kanuni Sultan Süleyman devri özellikle Batı yönündeki fetih hareketleri bakımından dikkate d... more Özet
Kanuni Sultan Süleyman devri özellikle Batı yönündeki fetih hareketleri bakımından dikkate değer bir dönemdir. Bu fetihlere paralel olarak çok sayıda kaynak eser kaleme alınmıştır. Bu çalışmaya konu olan metin de Sultan Süleyman’ın 1532 yılında gerçekleştirdiği Alaman seferi hakkında olup, ilk defa bu çalışma vesilesiyle araştırmacılara tanıtılmaktadır. Makalede öncelikle metnin Süleymaniye Kütüphanesi, M. Arif - M. Murad bölümünde numara 238’de yer alan nüshası tanıtılmıştır. Daha sonra -ne yazmada ne de kütüphane kataloğunda eserin yazarına dair bilgi bulunmadığı için- eserin, dönemin tarihçilerinden Celalzâde Salih Çelebi, Celalzâde Mustafa Çelebi, Bostan Çelebi ya da Matrâkçı Nasuh’a ait olup olamayacağı sorusuna cevap aranmış, müellife dair çıkarımlarda bulunulmuştur. Sonrasında eserde verilen bilgiler göz önünde bulundurularak metnin kaleme alındığı zaman dilimi tespit edilmeye çalışılmıştır. Eserin muhtevası, Alaman seferinin sebepleri, fethedilen kaleler, diğer kaynaklara göre eserde bulunan farklı bilgiler hakkında malumat verildikten sonra, eserin tarihî kaynak olarak kıymetine dair bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda metnin transkripsiyonuna yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kanuni Sultan Süleyman, İbrahim Paşa, Alaman Seferi
Abstract
The period of Kanuni Sultan Suleyman was particularly a remarkable period in terms of conquering activities towards to the West. In parallel to these conquests large numbers of documents were written. The text that is presented in this paper for the first time is about the German expedition of Kanuni. In this study, firstly, copy of the text, which is located in Suleymaniye Library M.Arif-M.Murad number 238, was introduced. After that –due to the inadequate information about the author of the text in manuscript and library catalog- it was tried to answer the following question that whether the text may belong to the historians of the period; Celalzade Salih Celebi, Celalzade Mustafa Celebi, Bostan Celebi or Matrakcı Nasuh and made inferences about the author of text. Then, taking into account the information given in the text, creation date of the text was tried to determine. Before discussing the value of the work as a source of the history, the content of the work, causes of German expedition, conquered castles, differences of the text according to other sources, were studied. At the end of the study translation of text is examined.
Keywords
Kanuni Sultan Suleyman, Ibrahim Pasa, Alaman expedition.
Öz Nasihat, insanlık tarihi boyunca gerek üst tabakadaki yöneticiler gerekse sıradan in-sanlar iç... more Öz Nasihat, insanlık tarihi boyunca gerek üst tabakadaki yöneticiler gerekse sıradan in-sanlar için vazgeçilmez geleneklerden birisi olmuştur. Tarihte peygamberlerin ümmetle-rine karşı en önemli görevlerinden birisinin nasihat olduğu görülmektedir. Bunun dışında özellikle babadan oğula, şeyhten müride edilen nasihatlerin ayrı bir yeri vardır. Bu ma-kalede de Osmanlı yönetim ve kanun anlayışı hakkında malumat içeren, Osman Gazi'nin oğlu Orhan Gazi'ye son anlarında söylediği ifade edilen nasihatleri üzerinde durulacaktır. Çalışmada öncelikle nasihat geleneği hakkında genel bilgi verilecektir. Sonrasında Os-man Gazi'nin nasihatlerinin ilk defa hangi Osmanlı kaynaklarında görülmeye başlandığı ve nasihatlerin bu eserlerde ne şekilde yer aldığı üzerinde durulacak, bunlara dair bir değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır. Abstract Advice has been one of the most essential traditions through the human history for both upper class executives and ordinary people. Advice is one of the most important duties of the prophets towards their ummah in history. Besides, advices that are given from father to son and sheikh to disciple take an important place. In this paper, the advices that were given by Osman Gazi to his son Orhan Gazi in his last moments in life and that includes some information about Ottoman state governance and sense of legislation will be evaluated. In this research, initially, some general information about the advice tradition will be given. After then, in which Ottoman sources the advices of Osman Gazi were started to be seen first and how these advices took place in these books will be determined and afterwards these books and evaluations related to them will be expressed.
Osmanlı tarihinde düğün törenlerine dair yapılan araĢtırmalar için baĢvurulan kaynakların baĢında... more Osmanlı tarihinde düğün törenlerine dair yapılan araĢtırmalar için baĢvurulan kaynakların baĢında Sûrnâmeler gelmektedir. Klasik Türk Edebiyatı türlerinden olan bu metinlerde genel olarak padiĢah çocuklarının doğumları için yapılan kutlama törenleri yanında Ģehzadelerin sünnet Ģenlikleri, sultanların kızları veya kızkardeĢlerinin evlenme merasimleri anlatılmaktadır. Ancak Osmanlı edebiyat tarihinde müstakil Sûrnâmelerin ilk örnekleri XVI. yüzyılın son çeyreğinde görülmeye baĢlanmıĢtır. Bununla birlikte Osmanlı toplumunda bu tarihten önce gerçekleĢen düğünler için de merasimler yapıldığı Ģüphesizdir. Henüz Sûrnâme türünün müstakil örneklerinin bulunmadığı bu dönemde konuyla ilgili birinci dereceden kaynakları Osmanlı kronikleri, Selimnâme, Süleymannâme türü eserler oluĢturmaktadır. Bu makalede erken döneme ait bilinen kroniklerde Sûrnâme türünün müstakil hâle gelmemiĢ Ģekline örnek teĢkil edebilecek anlatımın ilk defa hangi düğünle ve hangi yazarlarla görülmeye baĢlandığına dair bir değerlendirme yapılmaya çalıĢılmıĢtır. Bu amaçla da Ahmedî " den baĢlayarak II. Bayezid döneminde yazılan eserlere kadar bilinen metinler üzerinde bir inceleme gerçekleĢtirilmiĢtir.
Salih Celebi is one of the important scholars and writers of Kanuni Sultan Suleyman period. He wr... more Salih Celebi is one of the important scholars and writers of Kanuni Sultan Suleyman period. He wrote books about history as well as jurisprudence and literature. Firstly in this article Salih Celebi's copies of work in Suleymaniye Library Ka-dızade Mehmed Section, nr. 557 and Erzurum Ataturk University Library, Seyfeddin Ozege Section, Agah Sırrı Levend Manuscripts, nr. 522-523 which is named Tarih-i Sefer-i Zafer-Rehber-i Alaman will be introduced and will be given information about it's content and resource value. This book's name has been known till this day however it has never been the subject of a detailed examination. After that because of this extand some new information we will try to do a new evaluation regarding Celalzade's Suleymanname.
Özet Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması esnasında ocağa ait belgelerin de yok edilmesi konuyla ilgil... more Özet Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması esnasında ocağa ait belgelerin de yok edilmesi konuyla ilgili çok az belgenin günümüze ulaşmasına neden olmuştur. Bu sebeple yeniçeri teşkilatı ve kanunları hakkında bilgi veren her belge bu alanın araştırmacıları için büyük önem taşımaktadır. Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi nr. 3622-03'de yer alan ve katalogda " Yeniçeri Ocağının Ahvaline Dair Bir Risale " adıyla kayıtlı olan küçük bir risale Kanuni döneminde yeniçeriler hakkında yapılan kanunlaştırma ve yeniçeri odalarında gerçekleştirilen imar faaliyetlerinden bahsetmektedir. Herhangi bir araştırmacı tarafından kullanıldığını tespit edemediğimiz risale yeniçeri odaları ve kanunları hakkında farklı malumatlar içermesi açısından dikkat çekmektedir. Anahtar kelimeler: yeniçeri, yeniçeri kanunları, risale, Kanuni. Abstract AN UNKNOWN TEXT ABOUT OTTOMAN MILITARY ORGANIZATION " A PAMPHLET ABOUT HEARTH OF JANISSARIES CIRCUMSTANCES " (SCRUTINY AND TRANSLATION) The documents which belong to janissarries were attempted to be destroyed while the Hearth of Janissaries was abolished. Thus, very few documents could be accomplished to reach today. For this reason every certificate which gives information about janissary organization and laws is very important for researchers studying this subject. A small pamphlet in Suleymaniye Library, Esad Efendi nr. 3622-03 and recorded in the library's catalogue with the name " A pamphlet about Hearth of Janissaries circumstances " gives details about janissarry laws and construction incident made in the Heart of Janissaries which were made in the reign of Kanuni. The text not used by any researcher up to now calls attention in terms of including different knowlodge about both the Hearth of Janissaries and janissaries laws.
Daha çok edebî kişiliğiyle tanınan Behiştî’nin ilk sekiz Osmanlı padişahının devirlerini anlatan ... more Daha çok edebî kişiliğiyle tanınan Behiştî’nin ilk sekiz Osmanlı padişahının devirlerini anlatan Vâridât-ı Sübhânî ve Fütûhât-ı Osmânî adını verdiği tarih eserinin bilinen nüshalarından birisi Londra British Museum’da bulunmaktadır. Bu nüsha, Yıldırım Bayezid’den Fatih’e kadar olan dört Osmanlı padişahının dönemini içermektedir. Eserin II. Bayezid devrine ait metninin bir nüshası ise Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi’nde yer almaktadır. Behiştî Tarihi’nin bu bölümleri II. cilt olarak Türk Tarih Kurumu Yayınları arasında neşredilmiştir.
Bununla birlikte bugüne kadar Behiştî’nin eserinin ilk üç Osmanlı padişahının (Osman Gazi, Orhan Gazi, I. Murad) tarihî vakalarını anlatan kısmının herhangi bir yazması bilinmemekteydi ve bu sebeple çalışmalarda bu eserin başının noksan olduğundan bahsediliyordu. Nihayet İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nde metnin eksik olan ilk kısmına ait nüsha da tespit edilmiş ve bu yazmanın incelendiği elinizdeki çalışmayla eser tamamlanmıştır.
“TÂRÎH-İ BEHİŞTÎ Vâridât-ı Sübhânî ve Fütûhât-ı Osmânî (686-791/ 1288-1389) I” olarak isimlendirilen bu çalışmada Behiştî’nin hayatı ve diğer eserlerine dair malumat verilmesine gerek duyulmamıştır. Nitekim bahsi geçen ve neşredilen II. ciltte bu bilgiler ayrıntılı olarak anlatılmaktadır. Bu sebeple çalışmada eserin nüshası tanıtılmış, muhtevası, kaynakları ve kaynak değeri vs. üzerinde durulmuş, metnin literatüre kazandırılması amaçlanmıştır.
II. Bayezid dönemi tarihçi ve şairlerinden olan Behişti Ahmed (Sinan) Çelebi, II. Murad ve Fatih ... more II. Bayezid dönemi tarihçi ve şairlerinden olan Behişti Ahmed (Sinan) Çelebi, II. Murad ve Fatih dönemi sınır beylerinden Karıştıran Süleyman Bey'in oğludur. Behişti, VEriddrı Sübhdni ve Fütühdt-ı osmdni adını verdiği eserini osmanlı tarihinin yazıIı hale getirilmesine büyük önem veren Il.^Bayezid'in emriyle kaleme almıştır. Araştırmacılar tarafindan kvdrih-i Al-i Osman, Behiştt Tarihi, Tdrih-i Behişti olarak da bilinen Vdriddt, Osman Gazi'den II. Bayezid'e ilk sekiz Osmanlı padişahının faaliyetlerini içermektedir. Müellif her padişah dönemini "Sifr" başlığı altında farklı bölümlerde anlatmıştır. Bu çalışma Behişti tarihinin Yıldınm Bayezid' den II. Bayezid' e (7 9 |-907 l 1 3 8 9-1 5 02) kadar olan kısmını ihtiva etmektedir. vdrid1rı sübhdnt ve Füttıhdt-ı osmilnf, osmanlı tarihinin ilk dönemine dair kıymetli kaynaklardan birisi olmasma ve ele aldığı her dönem için zengin ve orijinal malumatlar içermesine rağmen gerek osmanlı tarihçileri gerekse günümüz araştırmacıları tarafından çok fazla tanınmamıştır. Eser iizerinde, Moser'in sadece II. Bayezid dönemini kapsayan çalışması hariç tufulacak olursa, ciddi bir inceleme de yapılmamıştır. Bu çalışma giriş, metin ve dizin olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmrnda, öncelikle y azarln hay atı iizerinde durulmuş ve tespit edilebilen edebi eserleri hakkında genel bilgiler verilmiştir. Daha sonra Behişti'nin tarih eseri; nüshaları, kaynakları, kaynak değeri, tesirleri ve üzerinde yapılan çalışmalar başlıkları altında incelenmeye çalışılmıştır. Müellifin üslubu ve tarihçiliğiyle ilgili değerlendirmeden sonra metnin tesisinde izlenen yolla ilgili açıklamalar yapılmış, akabinde metnin yeni Türk harfleriyle yazımına yer verilmiştir.