Grażyna Lerman - Academia.edu (original) (raw)
Papers by Grażyna Lerman
Problemy społeczne. Trwałość i zmienność w dynamicznej rzeczywistości. Księga jubileuszowa z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej Profesor Jolanty Grotowskiej-Leder
Procesy demograficznego starzenia się wzmacniają zapotrzebowanie na wsparcie opiekuńcze dla osób ... more Procesy demograficznego starzenia się wzmacniają zapotrzebowanie na wsparcie opiekuńcze dla osób w wieku senioralnym. Liczba osób starszych wymagających długotrwałej pomocy wzrasta w następstwie pogłębiających się wraz z wydłużaniem się trwania życia ograniczeń funkcjonalnych. Tekst prezentowany poniżej odnosi się do kwestii instytucjonalizacji systemu wsparcia i opieki niesamodzielnych osób starszych w województwie łódzkim. Na system opieki zapewniający osobom starszym, które w związku z ograniczoną zdolnością do samodzielnego funkcjonowania wymagają wsparcia w codziennym zaspokajaniu potrzeb, składają się z jednej strony działania opiekuńcze podejmowane w sposób nieformalny przez członków rodziny, z drugiej, w sposób formalny, zinstytucjonalizowany, działania opiekuńcze są świadczone przez podmioty ulokowane w systemie pomocy społecznej oraz ochrony zdrowia. Z uwagi na tendencje do deinstytucjonalizacji procesów opiekuńczych coraz wyraźniej podkreśla się rolę pomocy świadczonej w miejscu zamieszkania osoby starszej, w formie dziennej i środowiskowej. W pierwszej części artykułu przedstawiono demograficzne i społeczne uwarunkowania struktury potrzeb opiekuńczych wobec niesamodzielnych osób starszych oraz istniejące zasoby instytucjonalnego i środowiskowego wsparcia osób starszych w fazie niesamodzielności. W drugiej części zaprezentowano podstawowe trudności i problemy, z jakimi mierzą się wybrane instytucje wspierające osoby starsze w toku codziennej realizacji zadań opiekuńczych, w ramach opieki długoterminowej oraz pomocy świadczonej w formie dziennej i środowiskowej, w województwie łódzkim. Należą do nich problemy związane z udzielaniem adekwatnego do potrzeb zakresu wsparcia podopiecznych, ograniczenia utrudniające przebieg procesu oceny niesamodzielności, szacowania potrzeb pomocowych i opiekuńczych czy też utrudniające proces opiekuńczy problemy adaptacyjne podopiecznych wynikające z samotności, depresji, ograniczonego lub całkowitego braku kontaktu rodziną. Analizy przedstawione w tej części artykułu powstały na podstawie materiału empirycznego zebranego w ramach projektu badawczego pn. "Osoby niesamodzielne w województwie łódzkim" zrealizowanego w 2018 roku na zlecenie Regionalnego Obserwatorium Integracji Społecznej w Łodzi w wybranych różnego typu placówkach świadczących usługi opiekuńcze i zdrowotne osobom dorosłym, które z uwagi na wiek, stan zdrowia lub niepełnosprawność wymagają większego wsparcia.
Na początku XXI w. rodzina polska wciąż może być badana w kontekście transformacji politycznej i ... more Na początku XXI w. rodzina polska wciąż może być badana w kontekście transformacji politycznej i ekonomicznej. Budowanie demokracji i intencjonalne kształtowanie gospodarki rynkowej odciskają swe piętno na zachodzących zmianach modelu i sposobu funkcjonowania rodziny. Artykuł bada, jak powyższe zmiany wpływają na członków rodziny, zwłaszcza tych zlokalizowanych na terenie województwa łódzkiego. Dyskusja skupia się na efektach zmian politycznych, ekonomicznych i kulturowych na funkcje współczesnej rodziny. Występujące modyfikacje odnoszą się przede wszystkim do wzrostu ważności potrzeby zabezpieczenia materialnych podstaw życia rodzinnego z uwagi na występowanie dotykającego wiele rodzin bezrobocia. Szczególna uwaga została skupiona na następujących elementach przemian rodzin-polskich, a zwłaszcza rodzin zamieszkujących województwo łódzkie-związanych z wyłanianiem się nowych zjawisk: zmianie wzorców zachowań matrymonialnych i prokreacyjnych pod wpływem bezrobocia, ubóstwa i dezorganizacji rodziny.
Usually wards of social welfare institutions are families in which the problems in the implementa... more Usually wards of social welfare institutions are families in which the problems in the implementation of economic function along with other difficulties in everyday functioning at the level of marriage and family. A social worker can help its clients by acting as a mediator, mediating in resolving their conflicts.Furthermore, the attitude of mediation should be entered in this social professions. The purpose of this article is to reflect on the process of mediation in the context of the ability to resolve disputes at various levels of married family life in optics employees of social welfare institutions. Important seems to be, as far as the usefulness of the approach of the mediation leads the representatives of the profession aid into education in this direction.
... Należy podkreślić, że wśród czynników różnicujących zacho-wania w sferze seksualnej młodzieży... more ... Należy podkreślić, że wśród czynników różnicujących zacho-wania w sferze seksualnej młodzieży w Polsce najbardziej znaczą- cą rolę odgrywa system wartości i norm wynikający z przekonań i życia religijnego młodzieży. ... 86, Florence: UNICEF Innocenti Research Centre. ...
Przegląd Socjologiczny, 2016
Nowy ład? Dynamika struktur społecznych we współczesnych społeczeństwach. Księga pamiątkowa poświęcona Profesor Wielisławie Warzywodzie-Kruszyńskiej z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej, 2013
Społeczeństwo może domagać się od władz prowadzenia polityki zapewniającej wszystkim obywatelom r... more Społeczeństwo może domagać się od władz prowadzenia polityki zapewniającej wszystkim obywatelom równe prawa i niedyskryminowania potrzebujących. W. Warzywoda-Kruszyńska 2012 WPROWADZENIE Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich ochrona praw osób z niepełnosprawnościami to ważne wyzwanie dla współczesnego społeczeństwa i państwa polskiego. Oznacza zmianę perspektywy-zamiast wyłączności tradycyjnej pieczy administracyjnej w formie pomocy lub wcześniej opieki społecznej, wciąż ważnej i potrzebnej, wybieramy perspektywę osoby z niepełnosprawnością z poszanowaniem jej godności, potencjału i woli realizacji własnych praw, takich jak prawo do pracy, edukacji czy prawo wyborcze (Rzecznik Praw Obywatelskich 2012a: 5).
Funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym wiąże się z wieloma trudnościami i problemami... more Funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym wiąże się z wieloma trudnościami i problemami, których nie doświadczają rodziny z dziećmi w pełni sprawnymi. Biorąc pod uwagę fakt, że to głównie kobieta, matka jest odpowiedzialna za opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem, to również ona zwykle boryka się z problemami i trudnościami związanymi z wychowywaniem dziecka nie w pełni sprawnego. Zazwyczaj to właśnie na matce spoczywa cały ciężar związany z rehabilitacją i pielęgnacją niepełnosprawnego dziecka, z dbaniem o jego higienę, wyżywienie, wychowanie. Codzienna opieka i rewalidacja dziecka niepełnosprawnego, jak też sam fakt niepełnosprawności są czynnikami stresogennymi, które sprzyjają powstawaniu wszelkich zaburzeń i wypalaniu się sił. Na to zjawisko częściej narażone są matki niż ojcowie właśnie z racji pełnienia przez nie szeregu czynności opiekuńczych, porządkowych, pielęgnacyjnych i wychowawczych. Wyjątkowo trudna sytuacja jest udziałem przede wszystkim tych kobiet, które samotnie wychowują niepełnosprawne dziecko, gdyż zwykle są one nadmiernie obciążone obowiązkami i dodatkowo nie mają wsparcia ze strony osób bliskich. Prezentowany artykuł podejmuje tematykę sytuacji kobiety w rodzinach z dzieckiem niepełnosprawnym, koncentrując się na specyficznych trudnościach, których matki doświadczają w konsekwencji posiadania dziecka niepełnosprawnego we wszystkich sferach życia.
Społeczne konteksty chorób przewlekłych. Wybrane zagadnienia
Warunki i jakość życia w gospodarstwach domowych z dzieckiem niepełnosprawnym Wstęp Funkcjonowani... more Warunki i jakość życia w gospodarstwach domowych z dzieckiem niepełnosprawnym Wstęp Funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym wiąże się z wieloma trudnościami i problemami, które mogą powodować zakłócenia w realizacji podstawowych funkcji rodziny. Rodzinie zwykle brakuje wystarczającego wsparcia instytucjonalnego, a rodzinny kapitał i rodzinne sieci wsparcia nie są w stanie zaspokoić zwiększonych taką sytuacją potrzeb rodziny. Z. Kawczyńska-Butrym (2008:138) podkreśla, że badania prowadzone wśród rodzin osób niepełnosprawnych wskazują na duże obszary bezradności, na trudności, które przekraczając możliwości tych rodzin, prowadzić mogą do ich dysfunkcji. Jednocześnie wiele rodzin deklaruje, że jakoś sobie radzą. Często bowiem znajdują się w takiej sytuacji, w której po prostu muszą sobie radzić. Członkowie tych rodzin, nie znajdując wystarczającej pomocy z zewnątrz, są skazani albo na wyrzeczenia, rezygnację ze swoich planów życiowych, z kariery zawodowej, z realizacji planów i marzeń oraz na obciążającą fizycznie i psychicznie wieloletnią mobilizację i powiązany z nią stres, niezależnie od emocjonalnej postawy wobec podjętych i realizowanych zadań opiekuńczych albo na trudną decyzję rezygnacji z większego zaangażowania w opiekę i szukanie innych rozwiązań. W każdej z przyjętych opcji występuje ryzyko zaburzeń ich zdrowia fizycznego i psychicznego, zaniedbań w opiece nad osobą niepełnosprawną albo nad innymi osobami z rodziny, a także wystąpienia dysfunkcjonalności rodziny, a nawet jej rozpadu. Z całą pewnością, aby pomóc rodzinie osoby niepełnosprawnej należy orientować się zarówno w aktualnych trudnościach tej rodziny, jak też potencjale opiekuńczym. Do cech charakteryzujących sytuację tych rodzin i możliwości wypełniania ich funkcji można zaliczyć przede wszystkim: strukturę rodziny,
Przegląd Socjologii Jakościowej
Reflections presented in this paper reverberate with the current social discourse based on respec... more Reflections presented in this paper reverberate with the current social discourse based on respect for human rights, with heavy emphasis put on the active policy of employment of persons with disabilities. Improvement of the employment support system seems to be one of the most efficient forms of integrating this previously excluded and marginalized group of people into the mainstream social life. It is especially important in the case of persons with intellectual disabilities, who often remain in a particularly difficult situation for many reasons. Enhancing their autonomy via occupational engagement may be beneficial both at the individual (improved personal functioning) and macro (reduced costs for the state and welfare system) levels. The authors of this paper reflect upon the development and implementation of best practices in terms of building an effective mechanism of promoted social participation and the occupational engagement of persons with intellectual disabilities in an...
Przegląd Socjologii Jakościowej
Podjęte rozważania wpisują się we współczesny dyskurs w społecznym podejściu do niepełnosprawnośc... more Podjęte rozważania wpisują się we współczesny dyskurs w społecznym podejściu do niepełnosprawności, gdzie zwraca się szczególną uwagę na kwestię obywatelstwa i realizacji praw osób niepełnosprawnych, w tym także dzieci. Prezentowany artykuł dotyczący realizacji praw dziecka z niepełnosprawnością ma za zadanie pokazać przede wszystkim, jak Polska realizuje Konwencję ONZ o prawach dziecka w świetle okresowych sprawozdań z wykonywania konwencji. Zaś analiza opinii dzieci pełno- i niepełnosprawnych ma przedstawić, w jaki sposób one same rozumieją prawa dziecka, które są dla nich najważniejsze, a także jakie istnieją bariery w realizacji tych praw w codziennym funkcjonowaniu. Teoretyczne ramy prowadzonych analiz stanowią podstawowe tezy poszerzonej społeczno-relacyjnej teorii niepełnosprawności z uwzględnieniem podejścia opartego na prawach człowieka (the rights-based approach), a także nowoczesnej koncepcji dzieciństwa.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dzieciństwo z niepełnosprawnością z całą pewnością jest „starym” problemem, który powoduje określ... more Dzieciństwo z niepełnosprawnością z całą pewnością jest „starym” problemem, który powoduje określone konsekwencje społeczne, ale w obliczu upowszechniających się praw dziecka, w tym także niepełnosprawnego, pojawiają się nowe okoliczności i wyzwania. Podejście oparte na prawach człowieka uwzględnia i akcentuje podmiotowość dziecka jako obywatela i przysługujące mu prawa w myśl nowoczesnej koncepcji dzieciństwa (Corsaro 1997; Jenks 2008; Prout, James 1997). Dzieci uzyskały w tym nowym podejściu pozycję aktywnych uczestników społecznego konstruowania dzieciństwa (Kwak, Mościskier 2002). Prawa dziecka są traktowane jako integralna część praw człowieka, przysługujących każdej istocie ludzkiej, także dzieciom niepełnosprawnym. Upowszechnianie się praw dziecka jako obywatela pozwala na wyeksponowanie trudnych doświadczeń najsłabszych fizycznie i/lub umysłowo dzieci i młodzieży (Callus, Farrugia 2016). Doświadczenia młodych niepełnosprawnych dają wiedzę na temat tego, co oni myślą o edukac...
Acta Neuropsychologica
The functioning of a disabled child is linked to multiple difficulties and problems unexperienced... more The functioning of a disabled child is linked to multiple difficulties and problems unexperienced by fully able children. The life opportunities of these children will to a large extent depend on what social competence, predisposition and potential they develop at an early stage of life. Therefore, the quality of life of the disabled child depends greatly on the living conditions of their family. That is why the role of the disabled child's family is so important in the process of preparing the child for as independent a life, as possible. Poor health conditions and disability are among the reasons for adults' limited professional activity and the poor material conditions of the entire family. Limited family potential may lead to farreaching consequences for a child's current development and his or her future life situation. Disability in childhood carries risks of social exclusion from education and peer groups as well as from the labour market in future adult life, especially if the child grows up in privation. In order to prevent these risks, intervention to support children, youth as well as their families is necessary. Lack of family resources and the capability to invest in the child means that only external support (mainly adequate social care and educational system) may stop this negative life trajectory and prevent the disabled child from being a dependent disabled adult in future. The article takes up the problem of the quality of the disabled children's lives, characterising the capabilities, opportunities and limitations of these children's functioning within the family.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, Feb 2, 2017
Dzieciństwo z niepełnosprawnością z całą pewnością jest "starym" problemem, który powoduje określ... more Dzieciństwo z niepełnosprawnością z całą pewnością jest "starym" problemem, który powoduje określone konsekwencje społeczne, ale w obliczu upowszechniających się praw dziecka, w tym także niepełnosprawnego, pojawiają się nowe okoliczności i wyzwania. Podejście oparte na prawach człowieka uwzględnia i akcentuje podmiotowość dziecka jako obywatela i przysługujące mu prawa w myśl nowoczesnej koncepcji dzieciństwa (Corsaro 1997; Je n k s 2008; P r o u t, J a m e s 1997). Dzieci uzyskały w tym nowym podejściu pozycję aktywnych uczestników społecznego konstruowania dzieciństwa (Kwak, Mościskier 2002). Prawa dziecka są traktowane jako integralna część praw człowieka, przysługujących każdej istocie ludzkiej, także dzieciom niepełnosprawnym. Upowszechnianie się praw dziecka jako obywatela pozwala na wyeksponowanie trudnych doświadczeń najsłabszych fizycznie i/lub umysłowo dzieci i młodzieży (C a l l u s, F a r r u g i a 2016). Doświadczenia młodych niepełnosprawnych dają wiedzę na temat tego, co oni myślą o edukacji, służbie zdrowia i polityce społecznej. W większości są to negatywne doświadczenia, które potwierdzają wykluczenie dzieci i młodzieży niepełnosprawnej praktycznie we wszystkich dziedzinach życia, ale trzeba też podkreślić, iż grupa młodych niepełnosprawnych jest niejednorodna i ich doświadczenia nie zawsze są tylko negatywne (Da v is 2004). Prezentowany artykuł podejmuje tematykę sytuacji dziecka niepełnosprawnego i jego rodziny, koncentrując się na specyficznych trudnościach, które stają się ich udziałem i w konsekwencji utrudniają, a czasem wręcz uniemożliwiają realizację praw im przynależnych. Słowa kluczowe: dziecko niepełnosprawne, prawa dziecka, warunki życia i nauki. 1
Problemy społeczne. Trwałość i zmienność w dynamicznej rzeczywistości. Księga jubileuszowa z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej Profesor Jolanty Grotowskiej-Leder
Procesy demograficznego starzenia się wzmacniają zapotrzebowanie na wsparcie opiekuńcze dla osób ... more Procesy demograficznego starzenia się wzmacniają zapotrzebowanie na wsparcie opiekuńcze dla osób w wieku senioralnym. Liczba osób starszych wymagających długotrwałej pomocy wzrasta w następstwie pogłębiających się wraz z wydłużaniem się trwania życia ograniczeń funkcjonalnych. Tekst prezentowany poniżej odnosi się do kwestii instytucjonalizacji systemu wsparcia i opieki niesamodzielnych osób starszych w województwie łódzkim. Na system opieki zapewniający osobom starszym, które w związku z ograniczoną zdolnością do samodzielnego funkcjonowania wymagają wsparcia w codziennym zaspokajaniu potrzeb, składają się z jednej strony działania opiekuńcze podejmowane w sposób nieformalny przez członków rodziny, z drugiej, w sposób formalny, zinstytucjonalizowany, działania opiekuńcze są świadczone przez podmioty ulokowane w systemie pomocy społecznej oraz ochrony zdrowia. Z uwagi na tendencje do deinstytucjonalizacji procesów opiekuńczych coraz wyraźniej podkreśla się rolę pomocy świadczonej w miejscu zamieszkania osoby starszej, w formie dziennej i środowiskowej. W pierwszej części artykułu przedstawiono demograficzne i społeczne uwarunkowania struktury potrzeb opiekuńczych wobec niesamodzielnych osób starszych oraz istniejące zasoby instytucjonalnego i środowiskowego wsparcia osób starszych w fazie niesamodzielności. W drugiej części zaprezentowano podstawowe trudności i problemy, z jakimi mierzą się wybrane instytucje wspierające osoby starsze w toku codziennej realizacji zadań opiekuńczych, w ramach opieki długoterminowej oraz pomocy świadczonej w formie dziennej i środowiskowej, w województwie łódzkim. Należą do nich problemy związane z udzielaniem adekwatnego do potrzeb zakresu wsparcia podopiecznych, ograniczenia utrudniające przebieg procesu oceny niesamodzielności, szacowania potrzeb pomocowych i opiekuńczych czy też utrudniające proces opiekuńczy problemy adaptacyjne podopiecznych wynikające z samotności, depresji, ograniczonego lub całkowitego braku kontaktu rodziną. Analizy przedstawione w tej części artykułu powstały na podstawie materiału empirycznego zebranego w ramach projektu badawczego pn. "Osoby niesamodzielne w województwie łódzkim" zrealizowanego w 2018 roku na zlecenie Regionalnego Obserwatorium Integracji Społecznej w Łodzi w wybranych różnego typu placówkach świadczących usługi opiekuńcze i zdrowotne osobom dorosłym, które z uwagi na wiek, stan zdrowia lub niepełnosprawność wymagają większego wsparcia.
Na początku XXI w. rodzina polska wciąż może być badana w kontekście transformacji politycznej i ... more Na początku XXI w. rodzina polska wciąż może być badana w kontekście transformacji politycznej i ekonomicznej. Budowanie demokracji i intencjonalne kształtowanie gospodarki rynkowej odciskają swe piętno na zachodzących zmianach modelu i sposobu funkcjonowania rodziny. Artykuł bada, jak powyższe zmiany wpływają na członków rodziny, zwłaszcza tych zlokalizowanych na terenie województwa łódzkiego. Dyskusja skupia się na efektach zmian politycznych, ekonomicznych i kulturowych na funkcje współczesnej rodziny. Występujące modyfikacje odnoszą się przede wszystkim do wzrostu ważności potrzeby zabezpieczenia materialnych podstaw życia rodzinnego z uwagi na występowanie dotykającego wiele rodzin bezrobocia. Szczególna uwaga została skupiona na następujących elementach przemian rodzin-polskich, a zwłaszcza rodzin zamieszkujących województwo łódzkie-związanych z wyłanianiem się nowych zjawisk: zmianie wzorców zachowań matrymonialnych i prokreacyjnych pod wpływem bezrobocia, ubóstwa i dezorganizacji rodziny.
Usually wards of social welfare institutions are families in which the problems in the implementa... more Usually wards of social welfare institutions are families in which the problems in the implementation of economic function along with other difficulties in everyday functioning at the level of marriage and family. A social worker can help its clients by acting as a mediator, mediating in resolving their conflicts.Furthermore, the attitude of mediation should be entered in this social professions. The purpose of this article is to reflect on the process of mediation in the context of the ability to resolve disputes at various levels of married family life in optics employees of social welfare institutions. Important seems to be, as far as the usefulness of the approach of the mediation leads the representatives of the profession aid into education in this direction.
... Należy podkreślić, że wśród czynników różnicujących zacho-wania w sferze seksualnej młodzieży... more ... Należy podkreślić, że wśród czynników różnicujących zacho-wania w sferze seksualnej młodzieży w Polsce najbardziej znaczą- cą rolę odgrywa system wartości i norm wynikający z przekonań i życia religijnego młodzieży. ... 86, Florence: UNICEF Innocenti Research Centre. ...
Przegląd Socjologiczny, 2016
Nowy ład? Dynamika struktur społecznych we współczesnych społeczeństwach. Księga pamiątkowa poświęcona Profesor Wielisławie Warzywodzie-Kruszyńskiej z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej, 2013
Społeczeństwo może domagać się od władz prowadzenia polityki zapewniającej wszystkim obywatelom r... more Społeczeństwo może domagać się od władz prowadzenia polityki zapewniającej wszystkim obywatelom równe prawa i niedyskryminowania potrzebujących. W. Warzywoda-Kruszyńska 2012 WPROWADZENIE Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich ochrona praw osób z niepełnosprawnościami to ważne wyzwanie dla współczesnego społeczeństwa i państwa polskiego. Oznacza zmianę perspektywy-zamiast wyłączności tradycyjnej pieczy administracyjnej w formie pomocy lub wcześniej opieki społecznej, wciąż ważnej i potrzebnej, wybieramy perspektywę osoby z niepełnosprawnością z poszanowaniem jej godności, potencjału i woli realizacji własnych praw, takich jak prawo do pracy, edukacji czy prawo wyborcze (Rzecznik Praw Obywatelskich 2012a: 5).
Funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym wiąże się z wieloma trudnościami i problemami... more Funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym wiąże się z wieloma trudnościami i problemami, których nie doświadczają rodziny z dziećmi w pełni sprawnymi. Biorąc pod uwagę fakt, że to głównie kobieta, matka jest odpowiedzialna za opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem, to również ona zwykle boryka się z problemami i trudnościami związanymi z wychowywaniem dziecka nie w pełni sprawnego. Zazwyczaj to właśnie na matce spoczywa cały ciężar związany z rehabilitacją i pielęgnacją niepełnosprawnego dziecka, z dbaniem o jego higienę, wyżywienie, wychowanie. Codzienna opieka i rewalidacja dziecka niepełnosprawnego, jak też sam fakt niepełnosprawności są czynnikami stresogennymi, które sprzyjają powstawaniu wszelkich zaburzeń i wypalaniu się sił. Na to zjawisko częściej narażone są matki niż ojcowie właśnie z racji pełnienia przez nie szeregu czynności opiekuńczych, porządkowych, pielęgnacyjnych i wychowawczych. Wyjątkowo trudna sytuacja jest udziałem przede wszystkim tych kobiet, które samotnie wychowują niepełnosprawne dziecko, gdyż zwykle są one nadmiernie obciążone obowiązkami i dodatkowo nie mają wsparcia ze strony osób bliskich. Prezentowany artykuł podejmuje tematykę sytuacji kobiety w rodzinach z dzieckiem niepełnosprawnym, koncentrując się na specyficznych trudnościach, których matki doświadczają w konsekwencji posiadania dziecka niepełnosprawnego we wszystkich sferach życia.
Społeczne konteksty chorób przewlekłych. Wybrane zagadnienia
Warunki i jakość życia w gospodarstwach domowych z dzieckiem niepełnosprawnym Wstęp Funkcjonowani... more Warunki i jakość życia w gospodarstwach domowych z dzieckiem niepełnosprawnym Wstęp Funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym wiąże się z wieloma trudnościami i problemami, które mogą powodować zakłócenia w realizacji podstawowych funkcji rodziny. Rodzinie zwykle brakuje wystarczającego wsparcia instytucjonalnego, a rodzinny kapitał i rodzinne sieci wsparcia nie są w stanie zaspokoić zwiększonych taką sytuacją potrzeb rodziny. Z. Kawczyńska-Butrym (2008:138) podkreśla, że badania prowadzone wśród rodzin osób niepełnosprawnych wskazują na duże obszary bezradności, na trudności, które przekraczając możliwości tych rodzin, prowadzić mogą do ich dysfunkcji. Jednocześnie wiele rodzin deklaruje, że jakoś sobie radzą. Często bowiem znajdują się w takiej sytuacji, w której po prostu muszą sobie radzić. Członkowie tych rodzin, nie znajdując wystarczającej pomocy z zewnątrz, są skazani albo na wyrzeczenia, rezygnację ze swoich planów życiowych, z kariery zawodowej, z realizacji planów i marzeń oraz na obciążającą fizycznie i psychicznie wieloletnią mobilizację i powiązany z nią stres, niezależnie od emocjonalnej postawy wobec podjętych i realizowanych zadań opiekuńczych albo na trudną decyzję rezygnacji z większego zaangażowania w opiekę i szukanie innych rozwiązań. W każdej z przyjętych opcji występuje ryzyko zaburzeń ich zdrowia fizycznego i psychicznego, zaniedbań w opiece nad osobą niepełnosprawną albo nad innymi osobami z rodziny, a także wystąpienia dysfunkcjonalności rodziny, a nawet jej rozpadu. Z całą pewnością, aby pomóc rodzinie osoby niepełnosprawnej należy orientować się zarówno w aktualnych trudnościach tej rodziny, jak też potencjale opiekuńczym. Do cech charakteryzujących sytuację tych rodzin i możliwości wypełniania ich funkcji można zaliczyć przede wszystkim: strukturę rodziny,
Przegląd Socjologii Jakościowej
Reflections presented in this paper reverberate with the current social discourse based on respec... more Reflections presented in this paper reverberate with the current social discourse based on respect for human rights, with heavy emphasis put on the active policy of employment of persons with disabilities. Improvement of the employment support system seems to be one of the most efficient forms of integrating this previously excluded and marginalized group of people into the mainstream social life. It is especially important in the case of persons with intellectual disabilities, who often remain in a particularly difficult situation for many reasons. Enhancing their autonomy via occupational engagement may be beneficial both at the individual (improved personal functioning) and macro (reduced costs for the state and welfare system) levels. The authors of this paper reflect upon the development and implementation of best practices in terms of building an effective mechanism of promoted social participation and the occupational engagement of persons with intellectual disabilities in an...
Przegląd Socjologii Jakościowej
Podjęte rozważania wpisują się we współczesny dyskurs w społecznym podejściu do niepełnosprawnośc... more Podjęte rozważania wpisują się we współczesny dyskurs w społecznym podejściu do niepełnosprawności, gdzie zwraca się szczególną uwagę na kwestię obywatelstwa i realizacji praw osób niepełnosprawnych, w tym także dzieci. Prezentowany artykuł dotyczący realizacji praw dziecka z niepełnosprawnością ma za zadanie pokazać przede wszystkim, jak Polska realizuje Konwencję ONZ o prawach dziecka w świetle okresowych sprawozdań z wykonywania konwencji. Zaś analiza opinii dzieci pełno- i niepełnosprawnych ma przedstawić, w jaki sposób one same rozumieją prawa dziecka, które są dla nich najważniejsze, a także jakie istnieją bariery w realizacji tych praw w codziennym funkcjonowaniu. Teoretyczne ramy prowadzonych analiz stanowią podstawowe tezy poszerzonej społeczno-relacyjnej teorii niepełnosprawności z uwzględnieniem podejścia opartego na prawach człowieka (the rights-based approach), a także nowoczesnej koncepcji dzieciństwa.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dzieciństwo z niepełnosprawnością z całą pewnością jest „starym” problemem, który powoduje określ... more Dzieciństwo z niepełnosprawnością z całą pewnością jest „starym” problemem, który powoduje określone konsekwencje społeczne, ale w obliczu upowszechniających się praw dziecka, w tym także niepełnosprawnego, pojawiają się nowe okoliczności i wyzwania. Podejście oparte na prawach człowieka uwzględnia i akcentuje podmiotowość dziecka jako obywatela i przysługujące mu prawa w myśl nowoczesnej koncepcji dzieciństwa (Corsaro 1997; Jenks 2008; Prout, James 1997). Dzieci uzyskały w tym nowym podejściu pozycję aktywnych uczestników społecznego konstruowania dzieciństwa (Kwak, Mościskier 2002). Prawa dziecka są traktowane jako integralna część praw człowieka, przysługujących każdej istocie ludzkiej, także dzieciom niepełnosprawnym. Upowszechnianie się praw dziecka jako obywatela pozwala na wyeksponowanie trudnych doświadczeń najsłabszych fizycznie i/lub umysłowo dzieci i młodzieży (Callus, Farrugia 2016). Doświadczenia młodych niepełnosprawnych dają wiedzę na temat tego, co oni myślą o edukac...
Acta Neuropsychologica
The functioning of a disabled child is linked to multiple difficulties and problems unexperienced... more The functioning of a disabled child is linked to multiple difficulties and problems unexperienced by fully able children. The life opportunities of these children will to a large extent depend on what social competence, predisposition and potential they develop at an early stage of life. Therefore, the quality of life of the disabled child depends greatly on the living conditions of their family. That is why the role of the disabled child's family is so important in the process of preparing the child for as independent a life, as possible. Poor health conditions and disability are among the reasons for adults' limited professional activity and the poor material conditions of the entire family. Limited family potential may lead to farreaching consequences for a child's current development and his or her future life situation. Disability in childhood carries risks of social exclusion from education and peer groups as well as from the labour market in future adult life, especially if the child grows up in privation. In order to prevent these risks, intervention to support children, youth as well as their families is necessary. Lack of family resources and the capability to invest in the child means that only external support (mainly adequate social care and educational system) may stop this negative life trajectory and prevent the disabled child from being a dependent disabled adult in future. The article takes up the problem of the quality of the disabled children's lives, characterising the capabilities, opportunities and limitations of these children's functioning within the family.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, Feb 2, 2017
Dzieciństwo z niepełnosprawnością z całą pewnością jest "starym" problemem, który powoduje określ... more Dzieciństwo z niepełnosprawnością z całą pewnością jest "starym" problemem, który powoduje określone konsekwencje społeczne, ale w obliczu upowszechniających się praw dziecka, w tym także niepełnosprawnego, pojawiają się nowe okoliczności i wyzwania. Podejście oparte na prawach człowieka uwzględnia i akcentuje podmiotowość dziecka jako obywatela i przysługujące mu prawa w myśl nowoczesnej koncepcji dzieciństwa (Corsaro 1997; Je n k s 2008; P r o u t, J a m e s 1997). Dzieci uzyskały w tym nowym podejściu pozycję aktywnych uczestników społecznego konstruowania dzieciństwa (Kwak, Mościskier 2002). Prawa dziecka są traktowane jako integralna część praw człowieka, przysługujących każdej istocie ludzkiej, także dzieciom niepełnosprawnym. Upowszechnianie się praw dziecka jako obywatela pozwala na wyeksponowanie trudnych doświadczeń najsłabszych fizycznie i/lub umysłowo dzieci i młodzieży (C a l l u s, F a r r u g i a 2016). Doświadczenia młodych niepełnosprawnych dają wiedzę na temat tego, co oni myślą o edukacji, służbie zdrowia i polityce społecznej. W większości są to negatywne doświadczenia, które potwierdzają wykluczenie dzieci i młodzieży niepełnosprawnej praktycznie we wszystkich dziedzinach życia, ale trzeba też podkreślić, iż grupa młodych niepełnosprawnych jest niejednorodna i ich doświadczenia nie zawsze są tylko negatywne (Da v is 2004). Prezentowany artykuł podejmuje tematykę sytuacji dziecka niepełnosprawnego i jego rodziny, koncentrując się na specyficznych trudnościach, które stają się ich udziałem i w konsekwencji utrudniają, a czasem wręcz uniemożliwiają realizację praw im przynależnych. Słowa kluczowe: dziecko niepełnosprawne, prawa dziecka, warunki życia i nauki. 1