Ines Isakovic - Academia.edu (original) (raw)

Papers by Ines Isakovic

Journal of Information Technology and Applications, Dec 25, 2013

Customer Relationship Management (CRM) has become more and more a key strategy for large and smal... more Customer Relationship Management (CRM) has become more and more a key strategy for large and small businesses. It supports marketing, sales, services and involves direct and indirect customer interaction. Customers are put into the center of the business, because they represent an asset and profi t for any company. Customers need to be satisfi ed in order to be loyal. A company can achieve that by meeting customer's needs and expectations. In order to perform both for the benefi t of the customer and for itself, a company has to use all the positive advantages of IS technologies that support CRM including data warehouses and data mining, that are clearly presented in this paper Key Wards: Customer Relationship Management (CRM), Data Warehousing (DW), Data Mining (DM) Authorship statement Author(s) confi rms that the above named article is an original work, did not previously published or is currently under consideration for any other publication. Confl icts of interest We declare that we have no confl icts of interest.

MEFKON22, 2022

Abstract: The goal of writing a scientific paper in the field of agile software development metho... more Abstract: The goal of writing a scientific paper in the field of agile software development methodology arose and developed out of interest in that topic, and also stimulated, primarily, by the market's interest in the introduction and search for experts in the aforementioned field. The main purpose of writing this scientific paper is determined as a scientific and professional contribution of the author in order to bring the agile methodology of software development closer to experts in information and communication technologies.
Keywords: Agile, SCRUM

2.1. Creating web presentation with Joomla 3.X Joomla is Content Management System (CMS) which en... more 2.1. Creating web presentation with Joomla 3.X Joomla is Content Management System (CMS) which enables simple editing and control of the content of our website. Joomla is easy to use and if you are able to surf the Web, interact with interfaces and forms, handle computer tasks, you are able to use Joomla. Photo No3: Joomla around the world Source: www.global-visiontech.com 2.1.1. Requirements for Joomla When creating our web site, first of all is to get a domain name, which is our private address on the Web. Domain name is human readable Internet address of website. You have to, for an example for retirement home with name 'Retirement home with dispensary' domain name is www.penzionerskidom.ba. Next step is to find a web hosting service. For this domain name, we use Avalon Premium Hosting. Our next step is to design, build and upload our website.

2.1. Creating web presentation with Joomla 3.X Joomla is Content Management System (CMS) which en... more 2.1. Creating web presentation with Joomla 3.X Joomla is Content Management System (CMS) which enables simple editing and control of the content of our website. Joomla is easy to use and if you are able to surf the Web, interact with interfaces and forms, handle computer tasks, you are able to use Joomla. Photo No3: Joomla around the world Source: www.global-visiontech.com 2.1.1. Requirements for Joomla When creating our web site, first of all is to get a domain name, which is our private address on the Web. Domain name is human readable Internet address of website. You have to, for an example for retirement home with name 'Retirement home with dispensary' domain name is www.penzionerskidom.ba. Next step is to find a web hosting service. For this domain name, we use Avalon Premium Hosting. Our next step is to design, build and upload our website.

EDUKATOR, 2015

Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih strukt... more Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih struktura unutar Evropske unije, te njihovoj saradnji sa trećim državama, koje teže ka principima i propisima Evropske unije u svrhu integracija koje će im omogućavati objedinjavanje, odnosno priključenje istoj. Evropska unija koja već više od pola vijeka djeluje na prostoru Evrope, predstavlja jednu naddržavnu organizaciju, koja nakon Drugog svjetskog rata, uspješno gradi čvrstu vezu između zemalja, implementirajući dobar i komotan život za njene građane. Vrlo je važno reći da policijske i pravosudne strukture najozbiljnije pretenduju ka usavršavanju i obavljanju svojih dužnosti te se tako uspostavlja jedna vrlo dobra organizacija unutrašnjih poslova i javne uprave. Ključne riječi: Evropska unija, policija, proces pridruživanja, saradnja, organizacija. UVOD Nakon završetka Drugog svjetskog rata, u Evropi se počelo javljati otkrovljenje jedinstvene, političke i ekonomske unije njenih zemalja. Polaznu tačku stvaranja jedne takve mnogi vide u Čerčilovom govoru 1946. godine na Ciriškom univerzitetu, gdje je sprovodivši ideologiju jedinstvene Evrope ili "evropske porodice", koja bi po svemu sudeći bila izgrađena na temeljima institucionalnog okvira neophodnog za osiguranje mira, bezbjednosti i slobode, istakao ideju stvaranja "Sjedinjenih Država Evrope" 1. Ovakva ideja je dobila potporu i američkog političkog bloka. Zapadnoevropske države su prihvatile takav plan i 1948. godine institucionalizirali Organizaciju za evropsku ekonomsku saradnju (OEEC). Nedugo nakon toga, sa održavanjem Evropskog kongresa u Haagu, gdje je prisustvovalo stotine političara i intelektualaca, upućen je apel narodima Evrope za stvaranje političke, ekonomske zajednice, te se naredne godine (1949.) konstituiše Savjet evrope.

Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih strukt... more Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih struktura unutar Evropske unije, te njihovoj saradnji sa trećim državama, koje teže ka principima i propisima Evropske unije u svrhu integracija koje će im omogućavati objedinjavanje, odnosno priključenje istoj. Evropska unija koja već više od pola vijeka djeluje na prostoru Evrope, predstavlja jednu naddržavnu organizaciju, koja nakon Drugog svjetskog rata, uspješno gradi čvrstu vezu između zemalja, implementirajući dobar i komotan život za njene građane. Vrlo je važno reći da policijske i pravosudne strukture najozbiljnije pretenduju ka usavršavanju i obavljanju svojih dužnosti te se tako uspostavlja jedna vrlo dobra organizacija unutrašnjih poslova i javne uprave. Ključne riječi: Evropska unija, policija, proces pridruživanja, saradnja, organizacija. UVOD Nakon završetka Drugog svjetskog rata, u Evropi se počelo javljati otkrovljenje jedinstvene, političke i ekonomske unije njenih zemalja. Polaznu tačku stvaranja jedne takve mnogi vide u Čerčilovom govoru 1946. godine na Ciriškom univerzitetu, gdje je sprovodivši ideologiju jedinstvene Evrope ili "evropske porodice", koja bi po svemu sudeći bila izgrađena na temeljima institucionalnog okvira neophodnog za osiguranje mira, bezbjednosti i slobode, istakao ideju stvaranja "Sjedinjenih Država Evrope" 1. Ovakva ideja je dobila potporu i američkog političkog bloka. Zapadnoevropske države su prihvatile takav plan i 1948. godine institucionalizirali Organizaciju za evropsku ekonomsku saradnju (OEEC). Nedugo nakon toga, sa održavanjem Evropskog kongresa u Haagu, gdje je prisustvovalo stotine političara i intelektualaca, upućen je apel narodima Evrope za stvaranje političke, ekonomske zajednice, te se naredne godine (1949.) konstituiše Savjet evrope.

Edukator, 2014

Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih strukt... more Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih struktura unutar Evropske unije, te njihovoj saradnji sa trećim državama, koje teže ka principima i propisima Evropske unije u svrhu integracija koje će im omogućavati objedinjavanje, odnosno priključenje istoj. Evropska unija koja već više od pola vijeka djeluje na prostoru Evrope, predstavlja jednu naddržavnu organizaciju, koja nakon Drugog svjetskog rata, uspješno gradi čvrstu vezu između zemalja, implementirajući dobar i komotan život za njene građane. Vrlo je važno reći da policijske i pravosudne strukture najozbiljnije pretenduju ka usavršavanju i obavljanju svojih dužnosti te se tako uspostavlja jedna vrlo dobra organizacija unutrašnjih poslova i javne uprave. Ključne riječi: Evropska unija, policija, proces pridruživanja, saradnja, organizacija. UVOD Nakon završetka Drugog svjetskog rata, u Evropi se počelo javljati otkrovljenje jedinstvene, političke i ekonomske unije njenih zemalja. Polaznu tačku stvaranja jedne takve mnogi vide u Čerčilovom govoru 1946. godine na Ciriškom univerzitetu, gdje je sprovodivši ideologiju jedinstvene Evrope ili "evropske porodice", koja bi po svemu sudeći bila izgrađena na temeljima institucionalnog okvira neophodnog za osiguranje mira, bezbjednosti i slobode, istakao ideju stvaranja "Sjedinjenih Država Evrope" 1. Ovakva ideja je dobila potporu i američkog političkog bloka. Zapadnoevropske države su prihvatile takav plan i 1948. godine institucionalizirali Organizaciju za evropsku ekonomsku saradnju (OEEC). Nedugo nakon toga, sa održavanjem Evropskog kongresa u Haagu, gdje je prisustvovalo stotine političara i intelektualaca, upućen je apel narodima Evrope za stvaranje političke, ekonomske zajednice, te se naredne godine (1949.) konstituiše Savjet evrope.

FIT, 2016

Please find the third edition of International Journal of information and communication technolog... more Please find the third edition of International Journal of information and communication technologies. In this number, you can read different contents of scientific works and research papers from several areas of ICT. Topic of this issue is related to field of E-commerce, data protection and business intelligence.This is first issue on English language only and with changed name from Proccedings into International Journal of information and communication technologies. The following issue of International Journal should be expected in March or April next year having the following topic such as "The ICT area in teaching process" which should be name of the second International conference organised by FIT-, University " Vitez".

Preduzeće je pravno lice koje se osniva radi obavljanja djelatnosti na tržištu s ciljem ostvariva... more Preduzeće je pravno lice koje se osniva radi obavljanja djelatnosti na tržištu s ciljem ostvarivanja profita i zadovoljavanja potreba kupaca. Poslovanje preduzeća zavisi od brojnih internih i eksternih faktora koji utiču na neometano obavljanje njegovih djelatnosti. Većina poslovnih subjekata u našem okruženju je zadovoljna sa jednim određenim finansijskim pokazateljom, a to je neto dobit. Takav pristup poslovanju se može posmatrati kao pogrešan jer zanemaruje sve ostale finansijske pokazatelje, što može imati loš uticaj na krajnji rezultat poslovanja. U savremenim tržišnim uslovima preduzeća imaju potrebu da razvijaju svoj računovodstveni informacioni sistem, te da prate razne finansijske pokazatelje kao što su pokazatelji likvidnosti, pokazatelji aktivnosti, pokazatelji profitabilnosti, pokazatelji upravljanja dugom, statičke i dinamičke analize u cilju dobijanja informacija na osnovu kojih se može vidjeti u kakvoj finansijskoj situaciji se nalazi posmatrano preduzeće, te u kakvom stanju će se nalaziti u budućem periodu. Svako preduzeće ima za cilj ostvarivanje što boljeg finansijskog rezultata. Da bi uspjeli u tome, preduzeće mora voditi veliku brigu o računovodstvenom informacionom sistemu preduzeća, s ciljem dobivanja informacija o stanju u kojem se nalazi, te o mogućnostima u kojima se može naći u budućnosti. Računovodstveni informacioni sistem je jedan od najvažnijih aspekata u vođenju preduzeća, jer, u zavisnosti od njegovog nivoa razvijenosti, zavisit će i poslovanje preduzeća. Prema tome, cilj svakog preduzeća je imati visok nivo razvijenosti računovodstvenog informacionog sistema. U ovom radu će se upravno obrađivati pojam računovodstvenog informacionog sistema, njegova polazišna osnova, uloga u preduzeću, kao i njegov značaj na poslovanje svih poslovnih subjekata na tržištu i važnost njegove kontrole i upravljanja od strane stručnih lica. Sam rad će biti podijeljen na tri dijela. Prvi dio će govoriti o osnovnom polazištu računovodstvenog informacionog sistemu, odnosno o osnovnim finansijskim izvještajima u koje ubrajamo bilans stanja, bilans uspjeha, izvještaj o novčanim tokovima, izvještaj o promjenama na kapitalu, bilješke uz finansijske izvještaje. Pored osnovnih finansijskih izvještaja obrađivati će se i osnovne poslovne knjige, principi urednog knjigovodstva, računovodstvena načela, korisnici finansijskih izvještaja. U drugom dijelu će se vršiti pojmovno definisanje računovodstvenog informacionog sistema, kao i historijski razvoj računovodstva i njegov razvoj. Također će se i ispitivati uticaj finansijskih izvještaja u donošenju poslovnih odluka, te će se obrađivati i podsistemi računovodstvenog informacionog sistema tj finanisijko i upravljačko račćunovodstvo, kao i osnovne komponente računovodstvenog informacionog sistema. Treći dio će opisivati ulogu računovodstvenog informacionog sistema u preduzeću, kao i primjenu raznih informacionih sistema sa ciljem olakšanja poslovanja i postizanja boljih poslovnih rezultata.

Informacioni sistemi predstavljaju skup metoda, postupaka i resursa dizajniranih tako da omogućav... more Informacioni sistemi predstavljaju skup metoda, postupaka i resursa dizajniranih tako da omogućavaju realizaciju postavljenog zajedničkog cilja. Strukturu sistema sačinjavaju elementi sistema i njihove međusobne veze. Kompjuterizirani informacioni sistemi (Computer-Based Information System-CBIS) jeste informacioni sistem koji koristi računarsku tehnologiju da bi obavljao dio zadataka ili zadatke u cjelini. Danas je većina informacionih sistema kompjuterizovana, iako se to još uvijek ne odnosi na sve. Iz tog razloga, termin informacioni sistem (IS) (Information System) koristi se kao sinonim za kompjuterizovani informacioni sistem(CBIS). 1 Potreba za uvođenjem informacionog sistema se ogleda u mogućnosti pokrivanja svih informacionih tokova u upravljanju određenim poslovnim sistemom u organizaciji, u skladu sa prirodom i zadacima koji se obavljaju u sistemu. Od Informacionog sistema se očekuje da obezbijedi osnovu za izvršavanje različitih zadataka i zahtjeva koje učesnici postavljaju sistemom. Time se iskazuje potreba za kompleksnim i efikasnim informacionim tehnologijama nephodnim za izgradnju i funkcionisanje Informacionog sistema. Informacioni sistemi u zdravstvu su se prvo počeli graditi u jednoj zdravstvenoj ustanovi, a zatim širili na ostale komponente sa kojima sarađuju. 1 Reiner R.-Turban E.:"Uvod u informacione sisteme", drugo izdanje, Beograd, 2009 god, str 31

Pri kupovini proizvoda i usluga ono što najviše zanima kupca jeste mogućnost odgođenog plaćanja, ... more Pri kupovini proizvoda i usluga ono što najviše zanima kupca jeste mogućnost odgođenog plaćanja, odnosno kreditiranje. Svakako da se kupci vode vremenskom vrijednošću novca i definicijom "Marka danas je vrijednija nego marka u budućnosti", te samim time kreditiranje za njih predstavlja važan instrument odluke o kupovini. Novac nije svrha postojanja poduzetničke organizacije, ali je "kisik" bez kojeg se ta svrha ne može realizirati. U duhu stare izreke "Bolje spriječiti nego liječiti", uredna naplata potraživanja i likvidnost prvenstveno se osigurava prevencijom, pravovremenim korištenjem i razumijevanjem dostupnih informacija, a potom dobro organiziranim postupkom utemeljenom na zakonima i pravilima komunikacije s kupcima. [1] U stvarnom svijetu, nerealno je za očekivati da će kupci uvijek platiti gotovinom za određene proizvode i usluge. Za većinu preduzeća, kreditiranje ili "investiranje" u potraživanja je uobičajena aktivnost. Pojedinac ili preduzeće koji kupuje na kredit zapravo pozajmljuje od dobavljača, on štedi novac danas ali ga plaća kasnije. Iz računovodstvene perspektive, kada se kupcu odobrava kredit, stvara se potraživanje. Takva potraživanja mogu biti trgovački krediti, ukoliko je kredit odobren preduzeću, i potrošački krediti, ukoliko je on odobren potrošaču, pojedincu.[2] Potraživanja zapravo predstavljaju novac koji kupci duguju preduzeću, jer su kupili proizvode i usluge na kredit. Može se reći da potraživanja predstavljaju imovinu koja ima vrijednost, i koja kao takva biva bilježena kao značajna stavka u bilansu stanja preduzeća, budući da su sve poslovne performanse u manjem ili većem dijelu ovisne od potraživanja od kupaca.

UVOD Internet je idealan medij kada nam trebaju neke informacije, zbog toga se nikako ne može zab... more UVOD Internet je idealan medij kada nam trebaju neke informacije, zbog toga se nikako ne može zabraniti pristup Internetu. Nažalost, mnoštvo ljudi dolazi na Internet kako bi iz sebe izbacilo sve frustracije iz starnog života. Smatraju da je na Internetu sve dozvoljeno, jer niko ne zna ko su oni. Skrivaju se iza nadimaka, mogu govoriti o sebi što žele jer niko ne može provjeriti te informacije, većinom predstavljaju svoj život u obliku svoje mašte itd. Tako će i ostati. Sve ima svoje prednosti i nedostatke. Nekada je dobro da čovjek na Internetu može biti anoniman, a nekada i nije. Kod nas se veoma malo govori o sigurnosti na Internetu, zato što ni sami građani nemaju jasnu predstavu o prednostima, nedostacima i samoj sigurnosti na Internetu. Ljudi vole tehnologiju i brzo se nauče služiti uređajima osjetljivima na dodir, poput pametnih telefona i tableta, kao i surfati internetom i igrati online igre. Internet je moderni medij na kojem ljudi provode mnogo vremena i ako se koristi pametno, može biti veoma korisno sredstvo za učenje i komunikaciju. On nam nudi neograničene mogućnosti informiranja, educiranja, komunikacije i zabave, ali također može biti izvor neprimjerenih i neželjenih sadržaja, što za odrasle, djecu tako I mlade sa nedovoljno znanja o sigurnom korištenju to čini veoma opasnim mjestom. Korištenjem Interneta nailazimo na različite potencijalne opasnosti koje mogu ugroziti sigurnost naših računara, podataka na njima I samog korisnika. Obzirom da sam spoznala ovu problematiku kroz svakodnevni komunikaciju sa ljudima I izradu svog doktorskog rada odlučila sam da napravim jedan anketni upitnik pod nazivom "Sigurnost na Internetu" Učesnici u sprovedenoj anketi pod nazivom "Sigurnost na Internetu" Anketa je sprovedena putem slučajnog odabira u čitavoj Bosni I Hercegovini, obuhvaćena su sva dva entiteta, Federacija Bosne I Hercegovine, Republika Srpska I Brčko district Bosne I Hercegovine. Ukupan broj predviđenih ispitanika je bio 300 ljudi od toga u anketi je učestvovalo 220 ispitanika. Od 220 ispitanika učestvovalo je 90 žena I 130 muškaraca, anketirana su sva godišta u razdoblju od četiri godine od 0-35+.

Conference: 11th International Conference on Information Technologies and Information Society (ITIS2019)At: Slovenia, 2019

With the increase of e-commerce, distinctive buying patterns and preferences have emerged for spe... more With the increase of e-commerce, distinctive buying patterns and preferences have emerged for specific groups as well as for the customers on the different demographic locations in Bosnia and Herzegovina for the last several years. Since e-commerce is still a relatively new trend in Bosnia and Herzegovina our aim was to collect enough information and to determine the patterns in order to understand how consumers connect with the new technology. The globalization has been one of the most prominent phenomenon of the 20th century which has dramatically shaped the world's economy. The globalization process is followed by the elimination in administrative barriers for trade, the development in information and communication technology which all have allowed the development of the new investment opportunities by expanding onto additional markets, and by accessing new raw materials and resources. These are the reasons for the creation of this paper on e-commerce which will explain all the benefits and help needed for Bosnian citizens to keep the pace with the rest of the world. This paper will focus on how e-commerce progressed in Bosnia and Herzegovina, as well as, how it has impacted economical development in Bosnia and Herzegovina.

MEF, 2021

Abstrakt Cilj pisanja naučnog rada iz oblasti informacionih sistema u zdravstvu nastala je i razv... more Abstrakt Cilj pisanja naučnog rada iz oblasti informacionih sistema u zdravstvu nastala je i razvijala se iz interesovanja za tom tematikom, a također i podstaknuta, prvenstveno, zainteresiranošću tržišta za uvođenjem i zaštitom informacionih sistema u zdravstvu na području Bosne i Hercegovine kao cjeline. Osnovna svrha pisanja ovog naučnog rada je određena kao naučni i stručni doprinos autora u cilju unapređenja i razvoja i zaštite informacionih sistema u zdravstvu te približavanja zdravstvenih informacionih sistema korisnicima sa akcentom na informacioni sistem u Kantonalnoj bolnici Dr. Irfan Ljubijankić. Također je predstavljen način na koji je IT department u Kantonalnoj bolnici Dr. Irfan Ljubijankić izvršio zaštitu zdravstvenog informacionog sistema u domeni zloupotrebe informacija o pacijentima i neovlaštenog pristupa sa akcentom na ISO standarde. Abstract The initial goal is to write a scientific paper about health information systems that was developed due to an interest in this topic. We also were encouraged, primarily, because there was an interest in implementation and security of health information systems in the area of Bosnia and Herzegovina as a whole. The main purpose of writing this scientific paper is defined as the scientific and professional contribution of the author to improve the development and security of health information systems, as well as to bring health information systems closer to users with an emphasis on the information system in the Cantonal Hospital. The way in which the IT department performed the protection of the health information system due to the misuse of patient information and unauthorized access with an emphasis on ISO standards. 1. Uvod Zdravstvo je širok pojam i on posjeduje više svojih podsistema, od kojih je bolnica jedan kao najsloženiji i najzahtjevniji podsistem. To je ustanova za liječenje bolesnika od strane specijaliziranih uposlenika i opreme, koja treba da stručno i statistički obrađuje svoj bolesnički materijal te da rezultate analiza objavljuje u stručnim ili naučnim krugovima (Suad Sivić, 2014). Kao i svaki informacioni sistem i bolnički informacioni sistem predstavlja skup mehanizama i postupaka kojima je cilj da obezbijedi prikupljanje, obradu i dostavu informacija za planiranje i rukovođenje bolnicom, za pružanje svih oblika zdravstvene zaštite, istraživanja u zdravstvenom sistemu i obrazovanje zdravstvenih radnika (Suad Sivić, 2014). Cilj bolničkih informacionih sistema jeste da se prikupe, arhiviraju i koriste informacije pacijenta. Svrha bolničkih informacionih sistema je da omoguće pouzdanu, brzu, efikasnu obradu i čuvanje podataka o pacijentima, uposlenicima, medicinskim materijalom, medicinskim uređajima, finansijskim tokovima, troškovima, poslovnom planiranju i odlučivanju, kao i o edukaciji zdravstvenih

MEF, 2021

Abstrakt: Cilj rada jeste da se ukaže potreba implementacije telemedicine u periodu novonastale s... more Abstrakt: Cilj rada jeste da se ukaže potreba implementacije telemedicine u periodu novonastale situacije sa Covid-19 pandemijom, te predstavi primjer uspješne primjene u Kliničkom Centru Magdalena, a sve u svrhu zaštite zdravstvenog stanja pacijenata i na taj način što će se izvršiti obrada sekundarnih informacija i potkrijepiti sa konkretnom primjerom iz prakse. Također, fokus u radu je na utjecaju i potrebu za primjenom HeartView P12/8 Mobile uređaja kod sirčanih bolesnika. Pandemija Covid-19 nas je navela na reorganizaciju u zdravstvenim ustanovama i iz tog razloga ćemo u ovom radu ukazati na prednosti i nedostatke primjene e-zdravlja/telezdravlja u terapiji, odnosno liječenju pacijenata. Telemedicina potpada pod termin telezdravlje i podrazumijeva korišćenje informacionih i komunikacionih tehnologija, omogućavanje dostupnim medicinske informacije specijalistima uz poštovanje medicinskih i tehničko-tehnoloških standarda.

Journal of Information Technology and Applications, Dec 25, 2013

Customer Relationship Management (CRM) has become more and more a key strategy for large and smal... more Customer Relationship Management (CRM) has become more and more a key strategy for large and small businesses. It supports marketing, sales, services and involves direct and indirect customer interaction. Customers are put into the center of the business, because they represent an asset and profi t for any company. Customers need to be satisfi ed in order to be loyal. A company can achieve that by meeting customer's needs and expectations. In order to perform both for the benefi t of the customer and for itself, a company has to use all the positive advantages of IS technologies that support CRM including data warehouses and data mining, that are clearly presented in this paper Key Wards: Customer Relationship Management (CRM), Data Warehousing (DW), Data Mining (DM) Authorship statement Author(s) confi rms that the above named article is an original work, did not previously published or is currently under consideration for any other publication. Confl icts of interest We declare that we have no confl icts of interest.

MEFKON22, 2022

Abstract: The goal of writing a scientific paper in the field of agile software development metho... more Abstract: The goal of writing a scientific paper in the field of agile software development methodology arose and developed out of interest in that topic, and also stimulated, primarily, by the market's interest in the introduction and search for experts in the aforementioned field. The main purpose of writing this scientific paper is determined as a scientific and professional contribution of the author in order to bring the agile methodology of software development closer to experts in information and communication technologies.
Keywords: Agile, SCRUM

2.1. Creating web presentation with Joomla 3.X Joomla is Content Management System (CMS) which en... more 2.1. Creating web presentation with Joomla 3.X Joomla is Content Management System (CMS) which enables simple editing and control of the content of our website. Joomla is easy to use and if you are able to surf the Web, interact with interfaces and forms, handle computer tasks, you are able to use Joomla. Photo No3: Joomla around the world Source: www.global-visiontech.com 2.1.1. Requirements for Joomla When creating our web site, first of all is to get a domain name, which is our private address on the Web. Domain name is human readable Internet address of website. You have to, for an example for retirement home with name 'Retirement home with dispensary' domain name is www.penzionerskidom.ba. Next step is to find a web hosting service. For this domain name, we use Avalon Premium Hosting. Our next step is to design, build and upload our website.

2.1. Creating web presentation with Joomla 3.X Joomla is Content Management System (CMS) which en... more 2.1. Creating web presentation with Joomla 3.X Joomla is Content Management System (CMS) which enables simple editing and control of the content of our website. Joomla is easy to use and if you are able to surf the Web, interact with interfaces and forms, handle computer tasks, you are able to use Joomla. Photo No3: Joomla around the world Source: www.global-visiontech.com 2.1.1. Requirements for Joomla When creating our web site, first of all is to get a domain name, which is our private address on the Web. Domain name is human readable Internet address of website. You have to, for an example for retirement home with name 'Retirement home with dispensary' domain name is www.penzionerskidom.ba. Next step is to find a web hosting service. For this domain name, we use Avalon Premium Hosting. Our next step is to design, build and upload our website.

EDUKATOR, 2015

Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih strukt... more Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih struktura unutar Evropske unije, te njihovoj saradnji sa trećim državama, koje teže ka principima i propisima Evropske unije u svrhu integracija koje će im omogućavati objedinjavanje, odnosno priključenje istoj. Evropska unija koja već više od pola vijeka djeluje na prostoru Evrope, predstavlja jednu naddržavnu organizaciju, koja nakon Drugog svjetskog rata, uspješno gradi čvrstu vezu između zemalja, implementirajući dobar i komotan život za njene građane. Vrlo je važno reći da policijske i pravosudne strukture najozbiljnije pretenduju ka usavršavanju i obavljanju svojih dužnosti te se tako uspostavlja jedna vrlo dobra organizacija unutrašnjih poslova i javne uprave. Ključne riječi: Evropska unija, policija, proces pridruživanja, saradnja, organizacija. UVOD Nakon završetka Drugog svjetskog rata, u Evropi se počelo javljati otkrovljenje jedinstvene, političke i ekonomske unije njenih zemalja. Polaznu tačku stvaranja jedne takve mnogi vide u Čerčilovom govoru 1946. godine na Ciriškom univerzitetu, gdje je sprovodivši ideologiju jedinstvene Evrope ili "evropske porodice", koja bi po svemu sudeći bila izgrađena na temeljima institucionalnog okvira neophodnog za osiguranje mira, bezbjednosti i slobode, istakao ideju stvaranja "Sjedinjenih Država Evrope" 1. Ovakva ideja je dobila potporu i američkog političkog bloka. Zapadnoevropske države su prihvatile takav plan i 1948. godine institucionalizirali Organizaciju za evropsku ekonomsku saradnju (OEEC). Nedugo nakon toga, sa održavanjem Evropskog kongresa u Haagu, gdje je prisustvovalo stotine političara i intelektualaca, upućen je apel narodima Evrope za stvaranje političke, ekonomske zajednice, te se naredne godine (1949.) konstituiše Savjet evrope.

Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih strukt... more Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih struktura unutar Evropske unije, te njihovoj saradnji sa trećim državama, koje teže ka principima i propisima Evropske unije u svrhu integracija koje će im omogućavati objedinjavanje, odnosno priključenje istoj. Evropska unija koja već više od pola vijeka djeluje na prostoru Evrope, predstavlja jednu naddržavnu organizaciju, koja nakon Drugog svjetskog rata, uspješno gradi čvrstu vezu između zemalja, implementirajući dobar i komotan život za njene građane. Vrlo je važno reći da policijske i pravosudne strukture najozbiljnije pretenduju ka usavršavanju i obavljanju svojih dužnosti te se tako uspostavlja jedna vrlo dobra organizacija unutrašnjih poslova i javne uprave. Ključne riječi: Evropska unija, policija, proces pridruživanja, saradnja, organizacija. UVOD Nakon završetka Drugog svjetskog rata, u Evropi se počelo javljati otkrovljenje jedinstvene, političke i ekonomske unije njenih zemalja. Polaznu tačku stvaranja jedne takve mnogi vide u Čerčilovom govoru 1946. godine na Ciriškom univerzitetu, gdje je sprovodivši ideologiju jedinstvene Evrope ili "evropske porodice", koja bi po svemu sudeći bila izgrađena na temeljima institucionalnog okvira neophodnog za osiguranje mira, bezbjednosti i slobode, istakao ideju stvaranja "Sjedinjenih Država Evrope" 1. Ovakva ideja je dobila potporu i američkog političkog bloka. Zapadnoevropske države su prihvatile takav plan i 1948. godine institucionalizirali Organizaciju za evropsku ekonomsku saradnju (OEEC). Nedugo nakon toga, sa održavanjem Evropskog kongresa u Haagu, gdje je prisustvovalo stotine političara i intelektualaca, upućen je apel narodima Evrope za stvaranje političke, ekonomske zajednice, te se naredne godine (1949.) konstituiše Savjet evrope.

Edukator, 2014

Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih strukt... more Materija koja se obrađuje u ovom radu, vezana je za organizaciju pravosudnih i policijskih struktura unutar Evropske unije, te njihovoj saradnji sa trećim državama, koje teže ka principima i propisima Evropske unije u svrhu integracija koje će im omogućavati objedinjavanje, odnosno priključenje istoj. Evropska unija koja već više od pola vijeka djeluje na prostoru Evrope, predstavlja jednu naddržavnu organizaciju, koja nakon Drugog svjetskog rata, uspješno gradi čvrstu vezu između zemalja, implementirajući dobar i komotan život za njene građane. Vrlo je važno reći da policijske i pravosudne strukture najozbiljnije pretenduju ka usavršavanju i obavljanju svojih dužnosti te se tako uspostavlja jedna vrlo dobra organizacija unutrašnjih poslova i javne uprave. Ključne riječi: Evropska unija, policija, proces pridruživanja, saradnja, organizacija. UVOD Nakon završetka Drugog svjetskog rata, u Evropi se počelo javljati otkrovljenje jedinstvene, političke i ekonomske unije njenih zemalja. Polaznu tačku stvaranja jedne takve mnogi vide u Čerčilovom govoru 1946. godine na Ciriškom univerzitetu, gdje je sprovodivši ideologiju jedinstvene Evrope ili "evropske porodice", koja bi po svemu sudeći bila izgrađena na temeljima institucionalnog okvira neophodnog za osiguranje mira, bezbjednosti i slobode, istakao ideju stvaranja "Sjedinjenih Država Evrope" 1. Ovakva ideja je dobila potporu i američkog političkog bloka. Zapadnoevropske države su prihvatile takav plan i 1948. godine institucionalizirali Organizaciju za evropsku ekonomsku saradnju (OEEC). Nedugo nakon toga, sa održavanjem Evropskog kongresa u Haagu, gdje je prisustvovalo stotine političara i intelektualaca, upućen je apel narodima Evrope za stvaranje političke, ekonomske zajednice, te se naredne godine (1949.) konstituiše Savjet evrope.

FIT, 2016

Please find the third edition of International Journal of information and communication technolog... more Please find the third edition of International Journal of information and communication technologies. In this number, you can read different contents of scientific works and research papers from several areas of ICT. Topic of this issue is related to field of E-commerce, data protection and business intelligence.This is first issue on English language only and with changed name from Proccedings into International Journal of information and communication technologies. The following issue of International Journal should be expected in March or April next year having the following topic such as "The ICT area in teaching process" which should be name of the second International conference organised by FIT-, University " Vitez".

Preduzeće je pravno lice koje se osniva radi obavljanja djelatnosti na tržištu s ciljem ostvariva... more Preduzeće je pravno lice koje se osniva radi obavljanja djelatnosti na tržištu s ciljem ostvarivanja profita i zadovoljavanja potreba kupaca. Poslovanje preduzeća zavisi od brojnih internih i eksternih faktora koji utiču na neometano obavljanje njegovih djelatnosti. Većina poslovnih subjekata u našem okruženju je zadovoljna sa jednim određenim finansijskim pokazateljom, a to je neto dobit. Takav pristup poslovanju se može posmatrati kao pogrešan jer zanemaruje sve ostale finansijske pokazatelje, što može imati loš uticaj na krajnji rezultat poslovanja. U savremenim tržišnim uslovima preduzeća imaju potrebu da razvijaju svoj računovodstveni informacioni sistem, te da prate razne finansijske pokazatelje kao što su pokazatelji likvidnosti, pokazatelji aktivnosti, pokazatelji profitabilnosti, pokazatelji upravljanja dugom, statičke i dinamičke analize u cilju dobijanja informacija na osnovu kojih se može vidjeti u kakvoj finansijskoj situaciji se nalazi posmatrano preduzeće, te u kakvom stanju će se nalaziti u budućem periodu. Svako preduzeće ima za cilj ostvarivanje što boljeg finansijskog rezultata. Da bi uspjeli u tome, preduzeće mora voditi veliku brigu o računovodstvenom informacionom sistemu preduzeća, s ciljem dobivanja informacija o stanju u kojem se nalazi, te o mogućnostima u kojima se može naći u budućnosti. Računovodstveni informacioni sistem je jedan od najvažnijih aspekata u vođenju preduzeća, jer, u zavisnosti od njegovog nivoa razvijenosti, zavisit će i poslovanje preduzeća. Prema tome, cilj svakog preduzeća je imati visok nivo razvijenosti računovodstvenog informacionog sistema. U ovom radu će se upravno obrađivati pojam računovodstvenog informacionog sistema, njegova polazišna osnova, uloga u preduzeću, kao i njegov značaj na poslovanje svih poslovnih subjekata na tržištu i važnost njegove kontrole i upravljanja od strane stručnih lica. Sam rad će biti podijeljen na tri dijela. Prvi dio će govoriti o osnovnom polazištu računovodstvenog informacionog sistemu, odnosno o osnovnim finansijskim izvještajima u koje ubrajamo bilans stanja, bilans uspjeha, izvještaj o novčanim tokovima, izvještaj o promjenama na kapitalu, bilješke uz finansijske izvještaje. Pored osnovnih finansijskih izvještaja obrađivati će se i osnovne poslovne knjige, principi urednog knjigovodstva, računovodstvena načela, korisnici finansijskih izvještaja. U drugom dijelu će se vršiti pojmovno definisanje računovodstvenog informacionog sistema, kao i historijski razvoj računovodstva i njegov razvoj. Također će se i ispitivati uticaj finansijskih izvještaja u donošenju poslovnih odluka, te će se obrađivati i podsistemi računovodstvenog informacionog sistema tj finanisijko i upravljačko račćunovodstvo, kao i osnovne komponente računovodstvenog informacionog sistema. Treći dio će opisivati ulogu računovodstvenog informacionog sistema u preduzeću, kao i primjenu raznih informacionih sistema sa ciljem olakšanja poslovanja i postizanja boljih poslovnih rezultata.

Informacioni sistemi predstavljaju skup metoda, postupaka i resursa dizajniranih tako da omogućav... more Informacioni sistemi predstavljaju skup metoda, postupaka i resursa dizajniranih tako da omogućavaju realizaciju postavljenog zajedničkog cilja. Strukturu sistema sačinjavaju elementi sistema i njihove međusobne veze. Kompjuterizirani informacioni sistemi (Computer-Based Information System-CBIS) jeste informacioni sistem koji koristi računarsku tehnologiju da bi obavljao dio zadataka ili zadatke u cjelini. Danas je većina informacionih sistema kompjuterizovana, iako se to još uvijek ne odnosi na sve. Iz tog razloga, termin informacioni sistem (IS) (Information System) koristi se kao sinonim za kompjuterizovani informacioni sistem(CBIS). 1 Potreba za uvođenjem informacionog sistema se ogleda u mogućnosti pokrivanja svih informacionih tokova u upravljanju određenim poslovnim sistemom u organizaciji, u skladu sa prirodom i zadacima koji se obavljaju u sistemu. Od Informacionog sistema se očekuje da obezbijedi osnovu za izvršavanje različitih zadataka i zahtjeva koje učesnici postavljaju sistemom. Time se iskazuje potreba za kompleksnim i efikasnim informacionim tehnologijama nephodnim za izgradnju i funkcionisanje Informacionog sistema. Informacioni sistemi u zdravstvu su se prvo počeli graditi u jednoj zdravstvenoj ustanovi, a zatim širili na ostale komponente sa kojima sarađuju. 1 Reiner R.-Turban E.:"Uvod u informacione sisteme", drugo izdanje, Beograd, 2009 god, str 31

Pri kupovini proizvoda i usluga ono što najviše zanima kupca jeste mogućnost odgođenog plaćanja, ... more Pri kupovini proizvoda i usluga ono što najviše zanima kupca jeste mogućnost odgođenog plaćanja, odnosno kreditiranje. Svakako da se kupci vode vremenskom vrijednošću novca i definicijom "Marka danas je vrijednija nego marka u budućnosti", te samim time kreditiranje za njih predstavlja važan instrument odluke o kupovini. Novac nije svrha postojanja poduzetničke organizacije, ali je "kisik" bez kojeg se ta svrha ne može realizirati. U duhu stare izreke "Bolje spriječiti nego liječiti", uredna naplata potraživanja i likvidnost prvenstveno se osigurava prevencijom, pravovremenim korištenjem i razumijevanjem dostupnih informacija, a potom dobro organiziranim postupkom utemeljenom na zakonima i pravilima komunikacije s kupcima. [1] U stvarnom svijetu, nerealno je za očekivati da će kupci uvijek platiti gotovinom za određene proizvode i usluge. Za većinu preduzeća, kreditiranje ili "investiranje" u potraživanja je uobičajena aktivnost. Pojedinac ili preduzeće koji kupuje na kredit zapravo pozajmljuje od dobavljača, on štedi novac danas ali ga plaća kasnije. Iz računovodstvene perspektive, kada se kupcu odobrava kredit, stvara se potraživanje. Takva potraživanja mogu biti trgovački krediti, ukoliko je kredit odobren preduzeću, i potrošački krediti, ukoliko je on odobren potrošaču, pojedincu.[2] Potraživanja zapravo predstavljaju novac koji kupci duguju preduzeću, jer su kupili proizvode i usluge na kredit. Može se reći da potraživanja predstavljaju imovinu koja ima vrijednost, i koja kao takva biva bilježena kao značajna stavka u bilansu stanja preduzeća, budući da su sve poslovne performanse u manjem ili većem dijelu ovisne od potraživanja od kupaca.

UVOD Internet je idealan medij kada nam trebaju neke informacije, zbog toga se nikako ne može zab... more UVOD Internet je idealan medij kada nam trebaju neke informacije, zbog toga se nikako ne može zabraniti pristup Internetu. Nažalost, mnoštvo ljudi dolazi na Internet kako bi iz sebe izbacilo sve frustracije iz starnog života. Smatraju da je na Internetu sve dozvoljeno, jer niko ne zna ko su oni. Skrivaju se iza nadimaka, mogu govoriti o sebi što žele jer niko ne može provjeriti te informacije, većinom predstavljaju svoj život u obliku svoje mašte itd. Tako će i ostati. Sve ima svoje prednosti i nedostatke. Nekada je dobro da čovjek na Internetu može biti anoniman, a nekada i nije. Kod nas se veoma malo govori o sigurnosti na Internetu, zato što ni sami građani nemaju jasnu predstavu o prednostima, nedostacima i samoj sigurnosti na Internetu. Ljudi vole tehnologiju i brzo se nauče služiti uređajima osjetljivima na dodir, poput pametnih telefona i tableta, kao i surfati internetom i igrati online igre. Internet je moderni medij na kojem ljudi provode mnogo vremena i ako se koristi pametno, može biti veoma korisno sredstvo za učenje i komunikaciju. On nam nudi neograničene mogućnosti informiranja, educiranja, komunikacije i zabave, ali također može biti izvor neprimjerenih i neželjenih sadržaja, što za odrasle, djecu tako I mlade sa nedovoljno znanja o sigurnom korištenju to čini veoma opasnim mjestom. Korištenjem Interneta nailazimo na različite potencijalne opasnosti koje mogu ugroziti sigurnost naših računara, podataka na njima I samog korisnika. Obzirom da sam spoznala ovu problematiku kroz svakodnevni komunikaciju sa ljudima I izradu svog doktorskog rada odlučila sam da napravim jedan anketni upitnik pod nazivom "Sigurnost na Internetu" Učesnici u sprovedenoj anketi pod nazivom "Sigurnost na Internetu" Anketa je sprovedena putem slučajnog odabira u čitavoj Bosni I Hercegovini, obuhvaćena su sva dva entiteta, Federacija Bosne I Hercegovine, Republika Srpska I Brčko district Bosne I Hercegovine. Ukupan broj predviđenih ispitanika je bio 300 ljudi od toga u anketi je učestvovalo 220 ispitanika. Od 220 ispitanika učestvovalo je 90 žena I 130 muškaraca, anketirana su sva godišta u razdoblju od četiri godine od 0-35+.

Conference: 11th International Conference on Information Technologies and Information Society (ITIS2019)At: Slovenia, 2019

With the increase of e-commerce, distinctive buying patterns and preferences have emerged for spe... more With the increase of e-commerce, distinctive buying patterns and preferences have emerged for specific groups as well as for the customers on the different demographic locations in Bosnia and Herzegovina for the last several years. Since e-commerce is still a relatively new trend in Bosnia and Herzegovina our aim was to collect enough information and to determine the patterns in order to understand how consumers connect with the new technology. The globalization has been one of the most prominent phenomenon of the 20th century which has dramatically shaped the world's economy. The globalization process is followed by the elimination in administrative barriers for trade, the development in information and communication technology which all have allowed the development of the new investment opportunities by expanding onto additional markets, and by accessing new raw materials and resources. These are the reasons for the creation of this paper on e-commerce which will explain all the benefits and help needed for Bosnian citizens to keep the pace with the rest of the world. This paper will focus on how e-commerce progressed in Bosnia and Herzegovina, as well as, how it has impacted economical development in Bosnia and Herzegovina.

MEF, 2021

Abstrakt Cilj pisanja naučnog rada iz oblasti informacionih sistema u zdravstvu nastala je i razv... more Abstrakt Cilj pisanja naučnog rada iz oblasti informacionih sistema u zdravstvu nastala je i razvijala se iz interesovanja za tom tematikom, a također i podstaknuta, prvenstveno, zainteresiranošću tržišta za uvođenjem i zaštitom informacionih sistema u zdravstvu na području Bosne i Hercegovine kao cjeline. Osnovna svrha pisanja ovog naučnog rada je određena kao naučni i stručni doprinos autora u cilju unapređenja i razvoja i zaštite informacionih sistema u zdravstvu te približavanja zdravstvenih informacionih sistema korisnicima sa akcentom na informacioni sistem u Kantonalnoj bolnici Dr. Irfan Ljubijankić. Također je predstavljen način na koji je IT department u Kantonalnoj bolnici Dr. Irfan Ljubijankić izvršio zaštitu zdravstvenog informacionog sistema u domeni zloupotrebe informacija o pacijentima i neovlaštenog pristupa sa akcentom na ISO standarde. Abstract The initial goal is to write a scientific paper about health information systems that was developed due to an interest in this topic. We also were encouraged, primarily, because there was an interest in implementation and security of health information systems in the area of Bosnia and Herzegovina as a whole. The main purpose of writing this scientific paper is defined as the scientific and professional contribution of the author to improve the development and security of health information systems, as well as to bring health information systems closer to users with an emphasis on the information system in the Cantonal Hospital. The way in which the IT department performed the protection of the health information system due to the misuse of patient information and unauthorized access with an emphasis on ISO standards. 1. Uvod Zdravstvo je širok pojam i on posjeduje više svojih podsistema, od kojih je bolnica jedan kao najsloženiji i najzahtjevniji podsistem. To je ustanova za liječenje bolesnika od strane specijaliziranih uposlenika i opreme, koja treba da stručno i statistički obrađuje svoj bolesnički materijal te da rezultate analiza objavljuje u stručnim ili naučnim krugovima (Suad Sivić, 2014). Kao i svaki informacioni sistem i bolnički informacioni sistem predstavlja skup mehanizama i postupaka kojima je cilj da obezbijedi prikupljanje, obradu i dostavu informacija za planiranje i rukovođenje bolnicom, za pružanje svih oblika zdravstvene zaštite, istraživanja u zdravstvenom sistemu i obrazovanje zdravstvenih radnika (Suad Sivić, 2014). Cilj bolničkih informacionih sistema jeste da se prikupe, arhiviraju i koriste informacije pacijenta. Svrha bolničkih informacionih sistema je da omoguće pouzdanu, brzu, efikasnu obradu i čuvanje podataka o pacijentima, uposlenicima, medicinskim materijalom, medicinskim uređajima, finansijskim tokovima, troškovima, poslovnom planiranju i odlučivanju, kao i o edukaciji zdravstvenih

MEF, 2021

Abstrakt: Cilj rada jeste da se ukaže potreba implementacije telemedicine u periodu novonastale s... more Abstrakt: Cilj rada jeste da se ukaže potreba implementacije telemedicine u periodu novonastale situacije sa Covid-19 pandemijom, te predstavi primjer uspješne primjene u Kliničkom Centru Magdalena, a sve u svrhu zaštite zdravstvenog stanja pacijenata i na taj način što će se izvršiti obrada sekundarnih informacija i potkrijepiti sa konkretnom primjerom iz prakse. Također, fokus u radu je na utjecaju i potrebu za primjenom HeartView P12/8 Mobile uređaja kod sirčanih bolesnika. Pandemija Covid-19 nas je navela na reorganizaciju u zdravstvenim ustanovama i iz tog razloga ćemo u ovom radu ukazati na prednosti i nedostatke primjene e-zdravlja/telezdravlja u terapiji, odnosno liječenju pacijenata. Telemedicina potpada pod termin telezdravlje i podrazumijeva korišćenje informacionih i komunikacionih tehnologija, omogućavanje dostupnim medicinske informacije specijalistima uz poštovanje medicinskih i tehničko-tehnoloških standarda.