Karlos del Olmo - Academia.edu (original) (raw)

Papers by Karlos del Olmo

Research paper thumbnail of Pitxitxi jokoz kanpo

Research paper thumbnail of Itzulpengintzako liburu-aldizkarien berri

Senez: itzulpen aldizkaria, 2017

Research paper thumbnail of ¿Quousque tandem, teatro vasco?

Insula-revista De Letras Y Ciencias Humanas, 2015

Research paper thumbnail of Berbak antolatzen (Hitz-ordena. Erabilera estrategikoa jardunaldia)

Euskera ikerketa aldizkaria

Hona hemen Hitz-ordena. Erabilera estrategikoa liburua aurkezteko antolatu ekitaldiko mahai ­ingu... more Hona hemen Hitz-ordena. Erabilera estrategikoa liburua aurkezteko antolatu ekitaldiko mahai ­ingururako prestaturiko gogoeten funtsa. Berbak antolatzeko modua aztertzean kontuan izan beharreko kontzeptu bikote batzuk aurkezten ditu: aukera eta beharkizuna, sintaxiaren malgutasuna eta eduki semantikoaren zurruntasuna, konbentzioa eta komunikagarritasuna, estilistikaren dinamikotasuna eta eboluziozko izatea. Itzulpen teoria gaia aztertzeko ontsu gertatzen dela adierazi gura du egileak.

Research paper thumbnail of Itzulpenera hurbiltzea (I): (Zenbait errezeta)

Senez: itzulpen aldizkaria, 1992

Research paper thumbnail of Oregui Goñi, Eneko

Research paper thumbnail of Juan Kruz Igerabide, ahozkotik idazten eta itzultzen

Senez: itzulpen aldizkaria, 2021

Research paper thumbnail of Jentilen kronikak: zazpiherritik itsasgorríetara

Research paper thumbnail of La colección “Literatura unibertsala” (EIZIE) y las literaturas ibéricas 133

Relaciones entre las literaturas ibéricas y las literaturas extranjeras

Research paper thumbnail of Aproximación al concepto de nación en el teatro de Gabriel Aresti

Autonomía e ideología, 2016

Research paper thumbnail of Filosofiaz eta itzulpenaz, Idoia Gillenearekin

Idoia Gillenea dugu elkarrizketa honetako protagonista, bi zio direla kausa: lehena, aurten EIZIE... more Idoia Gillenea dugu elkarrizketa honetako protagonista, bi zio direla kausa: lehena, aurten EIZIE elkartearen lehendakari aukeratu dutelako; bigarrena, itzulpengintzan, interpretazioan eta zuzenketan izan duen ibilbideagatik. Hala, elkartearen oraina eta etorkizuna berberak egindako lanbide jardunarekin lotu, eta euskal itzulpengintzaren gaineko gogoeta ezinago interesgarria egiten du —eginkizun horietan jarduteaz gain, hizkuntz zerbitzuak ematen dituen enpresa baten burua da—, lehenaldiaz eta etorkizunaz, baina egungo krisi garaiak ahazteke. Euskal itzulpengintza sasoi oneko ikusten du; halere, etorkizunean aurrera egingo badu auzi batzuk ebatzi behar dituelakoan dago, batez ere industriaren osagaien aldetik, itzultzaile eta enpresek gero eta zerbitzu erantsi gehiago eman behar izaten dituzten arren horren ondorioak ez direlako hain erraz jasotzen prezio eta tarifetan. Horren inguruko gogoeta eta diagnosi halako bat ere egiten du elkarrizketan.

Research paper thumbnail of Hitz eztik mihia zaurtzen ez dik (Zenbait gogoeta kalifikazioaren gainean)

Color vision requires the activity of cone photoreceptors to be compared in post-receptoral circu... more Color vision requires the activity of cone photoreceptors to be compared in post-receptoral circuitry. Decades of psychophysical measurements have quantified the nature of these comparative interactions on a coarse scale. How such findings generalize to a cellular scale remains unclear. To answer that question, we quantified the influence of surrounding light on the appearance of spots targeted to individual cones. The eye's aberrations were corrected with adaptive optics and retinal position was precisely tracked in real-time to compensate for natural movement. Subjects reported the color appearance of each spot. A majority of Land M-cones consistently gave rise to the sensation of white, while a smaller group repeatedly elicited hue sensations. When blue sensations were reported they were more likely mediated by M-than L-cones. Blue sensations were elicited from M-cones against a short-wavelength light that preferentially elevated the quantal catch in surrounding Scones , while stimulation of the same cones against a white background elicited green sensations. In one of two subjects, proximity to Scones increased the probability of blue reports when M-cones were probed. We propose that M-cone increments excited both green and blue opponent pathways, but the relative activity of neighboring cones favored one pathway over the other. Human trichromatic color vision is mediated by three classes of cones: long (L) medium (M) and short (S) wavelength sensitive 1,2. Individually, cone photoreceptors are colorblind 3. To extract color information from the cone mosaic, the visual system compares the relative rate of photon absorptions across the three cone types 4. Over many decades, color scientists have measured the contribution of each cone type to the chromatically opponent red-green and blue-yellow pathways using carefully tailored large-field stimuli 5. The linking hypothesis underlying this effort was that there exist spectrally opponent neurons with cone interactions that match those measured psychophysically and thus provide a physiological substrate for low-level color appearance judgments 6. However, the effort to unify the physiology of the primate visual system with color perception has proven difficult. The major spectrally-opponent channels found in the lateral geniculate nucleus, for instance, do not map directly onto hue opponent channels measured psychophysically 7. A related technique for inferring the properties of these post-receptoral interactions is the recording of percepts elicited from small, dim flashes of light 8-14. The number of cones activated by a near-threshold small spot can be restricted to as few as one or two. This paradigm has contributed, for example, to the discovery of foveal tritanopia 15,16 , the spatial arrangement of Land M-cones across the retina 17-19 and the role of M-cones in the perception of blue 20. The appearance of small spots also raises questions about how well studies using large-fields generalize to cellular scales. For example, the color sensations elicited from cone-sized spots differ even between spots absorbed by cones with the same photopigment 10. Presumably, understanding these within cone-class variations in color appearance will help to reconcile perception with single-cell physiology. However, prior studies using this tool have been restricted by an inability to spatially target light to identified photoreceptors. Recently, we used adaptive optics with high-resolution eye-tracking technology 21,22 to stimulate cones of known spectral type 23 and revealed the first cellular-scale topographic map of color appearance. Our results demonstrated that in the presence of an unchanging, white background, each L-or M-cone predominantly elicited a single color percept. However, unlike the results of Hofer et al. 10 , in which subjects reported blue percepts

Research paper thumbnail of In memoriam: Iñaki Beristain eta Andoni Lekuona

Research paper thumbnail of EIZIEk, 30 urte

Research paper thumbnail of Juan Garzia bere ez-bakardadean

espanolEn esta entrevista electronica, este creador polifacetico, con un largo recorrido en el ca... more espanolEn esta entrevista electronica, este creador polifacetico, con un largo recorrido en el campo de la traduccion al euskera, muestra su semblante mas relacionado con la traduccion. Es uno de los pilares de la moderna traduccion vasca, como prueba el haber recibido en dos ocasiones el Premio Euskadi en la modalidad de traduccion. Por otra parte, mediante esta entrevista, tanto la revista Senez como la asociacion EIZIE quieren pagar parte de la deuda pendiente con un socio que a lo largo de muchos anos ha escrito numerosas paginas, tanto de papel como electronicas, en las diversas publicaciones de la asociacion, ademas de ser un colaborador incansable en otras muchas iniciativas de EIZIE. Entrelineas, Juan Garzia apunta que en traduccion teoria, practica y pedagogia pueden (y deben?) ir de la mano. francaisLors de cet entretien realise par voie electronique, ce createur eclectique, au long parcours dans le domaine de la traduction vers l’euskara, nous montre sa facette de traduct...

Research paper thumbnail of Maite Imaz, terminologo baten zeharkako jakintza

Elkarrizketa honetan, kronika iruzkindu halako bat da agertzen da, Euskal Herriko itzulpengintza ... more Elkarrizketa honetan, kronika iruzkindu halako bat da agertzen da, Euskal Herriko itzulpengintza modernoaren ildo baten ordezkari izan litekeen emakume itzultzaile baten ibilbidearena. Oinarrizko ikasketak euskaraz egiten hasi zen Maite Imaz, euskara debekatuta zegoen garai batean. Harrezkero, hizkuntzei eta itzuli beharrari atxikita egin zituen ikasketa guztiak eta lanbide ibilbidea, euskara eta gaztelania landu ez ezik ingelesa ikastera atzerrira ere joan baitzen. Autonomia Estatutuaren ondorioz euskal ikus-entzunezkoetan eta erakundeetan antolatzen hasi zen euskarazko itzulpengintzaren urrats asko egin zituen, gaur egun administrazio batean terminologiaren ardura izateraino heldu arte. Oso goiz hasi zen itzultzen laguntzeko ordenagailu bidezko baliabideak erabiltzen ere. Lanbidearen inguruko irakaskuntzan ere partzuer izan da, eta EIZIE elkartean lan handia egina da. Artikulu ugari idatzi ditu hainbat hedabidetan.

Research paper thumbnail of In memoriam: Xalbador Garmendia, Euxebe Portugal eta Maritxu Urreta

Ale honetan, aurreko zenbakiak argia ikusi zuenetik hildako hiru bazkide omendu nahi ditu EIZIE e... more Ale honetan, aurreko zenbakiak argia ikusi zuenetik hildako hiru bazkide omendu nahi ditu EIZIE elkarteak. Azken urteotan lanbidearen hainbat alorretan jardundako ia hiru belaunaldiren ordezkaritzat jo ditzakegu Xalbador Garmendia (1932-2018), Euxebe Portugal (1956-2019) eta Maritxu Urreta (1915-2018) kideak. Ohorezko bazkide izendatuak zituen elkarteak bai Maritxu bai Xalbador. Hirurak, zein baino zein jakintsuago, zein baino zein baino izen hobearen jabe genituen.

Research paper thumbnail of Itzulpenera hurbiltzea: Zenbait errezeta (III)

Research paper thumbnail of Koro Navarrorekin hizketan

Elkarrizketa honetan, Koro Navarrok euskarazko itzulpengintzan sakon sustraituriko bere ibilbidea... more Elkarrizketa honetan, Koro Navarrok euskarazko itzulpengintzan sakon sustraituriko bere ibilbideaz jardutean, lekukotasun eskerga eskaintzen du XX. mendearen amaierako eta XXI. mendearen hasierako euskal itzulpengintzaren ingurukoez, lanbidearen beraren gaineko zenbait alderdi tekniko eta teoriko begi zorrotzez aztertzeaz gain. Itzulpengintza eta euskalgintza elkarri estu loturik daudela frogatzen ere du, han-hemenka bere biografiaz ematen dituen argibide eta zertzeladek ezinago hobeto erakusten dutenez. Bestalde, urre gorrizko aholku eta pentsakizunak eskaintzen dizkie itzultzaile hasiberri nahiz eskarmentudunei, Korok etengabe zapaltzen duen bidetik jo nahi balezate.

Research paper thumbnail of Koro Navarrorekin hizketan

Senez Itzulpen Aldizkaria, 2014

Elkarrizketa honetan, Koro Navarrok euskarazko itzulpengintzan sakon sustraituriko bere ibilbidea... more Elkarrizketa honetan, Koro Navarrok euskarazko itzulpengintzan sakon sustraituriko bere ibilbideaz jardutean, lekukotasun eskerga eskaintzen du XX. mendearen amaierako eta XXI. mendearen hasierako euskal itzulpengintzaren ingurukoez, lanbidearen beraren gaineko zenbait alderdi tekniko eta teoriko begi zorrotzez aztertzeaz gain. Itzulpengintza eta euskalgintza elkarri estu loturik daudela frogatzen ere du, han-hemenka bere biografiaz ematen dituen argibide eta zertzeladek ezinago hobeto erakusten dutenez. Bestalde, urre gorrizko aholku eta pentsakizunak eskaintzen dizkie itzultzaile hasiberri nahiz eskarmentudunei, Korok etengabe zapaltzen duen bidetik jo nahi balezate.

Research paper thumbnail of Pitxitxi jokoz kanpo

Research paper thumbnail of Itzulpengintzako liburu-aldizkarien berri

Senez: itzulpen aldizkaria, 2017

Research paper thumbnail of ¿Quousque tandem, teatro vasco?

Insula-revista De Letras Y Ciencias Humanas, 2015

Research paper thumbnail of Berbak antolatzen (Hitz-ordena. Erabilera estrategikoa jardunaldia)

Euskera ikerketa aldizkaria

Hona hemen Hitz-ordena. Erabilera estrategikoa liburua aurkezteko antolatu ekitaldiko mahai ­ingu... more Hona hemen Hitz-ordena. Erabilera estrategikoa liburua aurkezteko antolatu ekitaldiko mahai ­ingururako prestaturiko gogoeten funtsa. Berbak antolatzeko modua aztertzean kontuan izan beharreko kontzeptu bikote batzuk aurkezten ditu: aukera eta beharkizuna, sintaxiaren malgutasuna eta eduki semantikoaren zurruntasuna, konbentzioa eta komunikagarritasuna, estilistikaren dinamikotasuna eta eboluziozko izatea. Itzulpen teoria gaia aztertzeko ontsu gertatzen dela adierazi gura du egileak.

Research paper thumbnail of Itzulpenera hurbiltzea (I): (Zenbait errezeta)

Senez: itzulpen aldizkaria, 1992

Research paper thumbnail of Oregui Goñi, Eneko

Research paper thumbnail of Juan Kruz Igerabide, ahozkotik idazten eta itzultzen

Senez: itzulpen aldizkaria, 2021

Research paper thumbnail of Jentilen kronikak: zazpiherritik itsasgorríetara

Research paper thumbnail of La colección “Literatura unibertsala” (EIZIE) y las literaturas ibéricas 133

Relaciones entre las literaturas ibéricas y las literaturas extranjeras

Research paper thumbnail of Aproximación al concepto de nación en el teatro de Gabriel Aresti

Autonomía e ideología, 2016

Research paper thumbnail of Filosofiaz eta itzulpenaz, Idoia Gillenearekin

Idoia Gillenea dugu elkarrizketa honetako protagonista, bi zio direla kausa: lehena, aurten EIZIE... more Idoia Gillenea dugu elkarrizketa honetako protagonista, bi zio direla kausa: lehena, aurten EIZIE elkartearen lehendakari aukeratu dutelako; bigarrena, itzulpengintzan, interpretazioan eta zuzenketan izan duen ibilbideagatik. Hala, elkartearen oraina eta etorkizuna berberak egindako lanbide jardunarekin lotu, eta euskal itzulpengintzaren gaineko gogoeta ezinago interesgarria egiten du —eginkizun horietan jarduteaz gain, hizkuntz zerbitzuak ematen dituen enpresa baten burua da—, lehenaldiaz eta etorkizunaz, baina egungo krisi garaiak ahazteke. Euskal itzulpengintza sasoi oneko ikusten du; halere, etorkizunean aurrera egingo badu auzi batzuk ebatzi behar dituelakoan dago, batez ere industriaren osagaien aldetik, itzultzaile eta enpresek gero eta zerbitzu erantsi gehiago eman behar izaten dituzten arren horren ondorioak ez direlako hain erraz jasotzen prezio eta tarifetan. Horren inguruko gogoeta eta diagnosi halako bat ere egiten du elkarrizketan.

Research paper thumbnail of Hitz eztik mihia zaurtzen ez dik (Zenbait gogoeta kalifikazioaren gainean)

Color vision requires the activity of cone photoreceptors to be compared in post-receptoral circu... more Color vision requires the activity of cone photoreceptors to be compared in post-receptoral circuitry. Decades of psychophysical measurements have quantified the nature of these comparative interactions on a coarse scale. How such findings generalize to a cellular scale remains unclear. To answer that question, we quantified the influence of surrounding light on the appearance of spots targeted to individual cones. The eye's aberrations were corrected with adaptive optics and retinal position was precisely tracked in real-time to compensate for natural movement. Subjects reported the color appearance of each spot. A majority of Land M-cones consistently gave rise to the sensation of white, while a smaller group repeatedly elicited hue sensations. When blue sensations were reported they were more likely mediated by M-than L-cones. Blue sensations were elicited from M-cones against a short-wavelength light that preferentially elevated the quantal catch in surrounding Scones , while stimulation of the same cones against a white background elicited green sensations. In one of two subjects, proximity to Scones increased the probability of blue reports when M-cones were probed. We propose that M-cone increments excited both green and blue opponent pathways, but the relative activity of neighboring cones favored one pathway over the other. Human trichromatic color vision is mediated by three classes of cones: long (L) medium (M) and short (S) wavelength sensitive 1,2. Individually, cone photoreceptors are colorblind 3. To extract color information from the cone mosaic, the visual system compares the relative rate of photon absorptions across the three cone types 4. Over many decades, color scientists have measured the contribution of each cone type to the chromatically opponent red-green and blue-yellow pathways using carefully tailored large-field stimuli 5. The linking hypothesis underlying this effort was that there exist spectrally opponent neurons with cone interactions that match those measured psychophysically and thus provide a physiological substrate for low-level color appearance judgments 6. However, the effort to unify the physiology of the primate visual system with color perception has proven difficult. The major spectrally-opponent channels found in the lateral geniculate nucleus, for instance, do not map directly onto hue opponent channels measured psychophysically 7. A related technique for inferring the properties of these post-receptoral interactions is the recording of percepts elicited from small, dim flashes of light 8-14. The number of cones activated by a near-threshold small spot can be restricted to as few as one or two. This paradigm has contributed, for example, to the discovery of foveal tritanopia 15,16 , the spatial arrangement of Land M-cones across the retina 17-19 and the role of M-cones in the perception of blue 20. The appearance of small spots also raises questions about how well studies using large-fields generalize to cellular scales. For example, the color sensations elicited from cone-sized spots differ even between spots absorbed by cones with the same photopigment 10. Presumably, understanding these within cone-class variations in color appearance will help to reconcile perception with single-cell physiology. However, prior studies using this tool have been restricted by an inability to spatially target light to identified photoreceptors. Recently, we used adaptive optics with high-resolution eye-tracking technology 21,22 to stimulate cones of known spectral type 23 and revealed the first cellular-scale topographic map of color appearance. Our results demonstrated that in the presence of an unchanging, white background, each L-or M-cone predominantly elicited a single color percept. However, unlike the results of Hofer et al. 10 , in which subjects reported blue percepts

Research paper thumbnail of In memoriam: Iñaki Beristain eta Andoni Lekuona

Research paper thumbnail of EIZIEk, 30 urte

Research paper thumbnail of Juan Garzia bere ez-bakardadean

espanolEn esta entrevista electronica, este creador polifacetico, con un largo recorrido en el ca... more espanolEn esta entrevista electronica, este creador polifacetico, con un largo recorrido en el campo de la traduccion al euskera, muestra su semblante mas relacionado con la traduccion. Es uno de los pilares de la moderna traduccion vasca, como prueba el haber recibido en dos ocasiones el Premio Euskadi en la modalidad de traduccion. Por otra parte, mediante esta entrevista, tanto la revista Senez como la asociacion EIZIE quieren pagar parte de la deuda pendiente con un socio que a lo largo de muchos anos ha escrito numerosas paginas, tanto de papel como electronicas, en las diversas publicaciones de la asociacion, ademas de ser un colaborador incansable en otras muchas iniciativas de EIZIE. Entrelineas, Juan Garzia apunta que en traduccion teoria, practica y pedagogia pueden (y deben?) ir de la mano. francaisLors de cet entretien realise par voie electronique, ce createur eclectique, au long parcours dans le domaine de la traduction vers l’euskara, nous montre sa facette de traduct...

Research paper thumbnail of Maite Imaz, terminologo baten zeharkako jakintza

Elkarrizketa honetan, kronika iruzkindu halako bat da agertzen da, Euskal Herriko itzulpengintza ... more Elkarrizketa honetan, kronika iruzkindu halako bat da agertzen da, Euskal Herriko itzulpengintza modernoaren ildo baten ordezkari izan litekeen emakume itzultzaile baten ibilbidearena. Oinarrizko ikasketak euskaraz egiten hasi zen Maite Imaz, euskara debekatuta zegoen garai batean. Harrezkero, hizkuntzei eta itzuli beharrari atxikita egin zituen ikasketa guztiak eta lanbide ibilbidea, euskara eta gaztelania landu ez ezik ingelesa ikastera atzerrira ere joan baitzen. Autonomia Estatutuaren ondorioz euskal ikus-entzunezkoetan eta erakundeetan antolatzen hasi zen euskarazko itzulpengintzaren urrats asko egin zituen, gaur egun administrazio batean terminologiaren ardura izateraino heldu arte. Oso goiz hasi zen itzultzen laguntzeko ordenagailu bidezko baliabideak erabiltzen ere. Lanbidearen inguruko irakaskuntzan ere partzuer izan da, eta EIZIE elkartean lan handia egina da. Artikulu ugari idatzi ditu hainbat hedabidetan.

Research paper thumbnail of In memoriam: Xalbador Garmendia, Euxebe Portugal eta Maritxu Urreta

Ale honetan, aurreko zenbakiak argia ikusi zuenetik hildako hiru bazkide omendu nahi ditu EIZIE e... more Ale honetan, aurreko zenbakiak argia ikusi zuenetik hildako hiru bazkide omendu nahi ditu EIZIE elkarteak. Azken urteotan lanbidearen hainbat alorretan jardundako ia hiru belaunaldiren ordezkaritzat jo ditzakegu Xalbador Garmendia (1932-2018), Euxebe Portugal (1956-2019) eta Maritxu Urreta (1915-2018) kideak. Ohorezko bazkide izendatuak zituen elkarteak bai Maritxu bai Xalbador. Hirurak, zein baino zein jakintsuago, zein baino zein baino izen hobearen jabe genituen.

Research paper thumbnail of Itzulpenera hurbiltzea: Zenbait errezeta (III)

Research paper thumbnail of Koro Navarrorekin hizketan

Elkarrizketa honetan, Koro Navarrok euskarazko itzulpengintzan sakon sustraituriko bere ibilbidea... more Elkarrizketa honetan, Koro Navarrok euskarazko itzulpengintzan sakon sustraituriko bere ibilbideaz jardutean, lekukotasun eskerga eskaintzen du XX. mendearen amaierako eta XXI. mendearen hasierako euskal itzulpengintzaren ingurukoez, lanbidearen beraren gaineko zenbait alderdi tekniko eta teoriko begi zorrotzez aztertzeaz gain. Itzulpengintza eta euskalgintza elkarri estu loturik daudela frogatzen ere du, han-hemenka bere biografiaz ematen dituen argibide eta zertzeladek ezinago hobeto erakusten dutenez. Bestalde, urre gorrizko aholku eta pentsakizunak eskaintzen dizkie itzultzaile hasiberri nahiz eskarmentudunei, Korok etengabe zapaltzen duen bidetik jo nahi balezate.

Research paper thumbnail of Koro Navarrorekin hizketan

Senez Itzulpen Aldizkaria, 2014

Elkarrizketa honetan, Koro Navarrok euskarazko itzulpengintzan sakon sustraituriko bere ibilbidea... more Elkarrizketa honetan, Koro Navarrok euskarazko itzulpengintzan sakon sustraituriko bere ibilbideaz jardutean, lekukotasun eskerga eskaintzen du XX. mendearen amaierako eta XXI. mendearen hasierako euskal itzulpengintzaren ingurukoez, lanbidearen beraren gaineko zenbait alderdi tekniko eta teoriko begi zorrotzez aztertzeaz gain. Itzulpengintza eta euskalgintza elkarri estu loturik daudela frogatzen ere du, han-hemenka bere biografiaz ematen dituen argibide eta zertzeladek ezinago hobeto erakusten dutenez. Bestalde, urre gorrizko aholku eta pentsakizunak eskaintzen dizkie itzultzaile hasiberri nahiz eskarmentudunei, Korok etengabe zapaltzen duen bidetik jo nahi balezate.