Małgorzata Dudek - Academia.edu (original) (raw)

Uploads

Papers by Małgorzata Dudek

Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media, 2019

The article constitutes an attempt at describing the venue of the family education initiative "At... more The article constitutes an attempt at describing the venue of the family education initiative "At King Matt the First's Place" as well as the exhibition "In the Poland of King Matt the First. The 100 th anniversary of regaining independence" at the POLIN Museum of Jewish History-spaces inspired by the pedagogical reflection of Janusz Korczak. The author showcases how the educational turn visible in contemporary museology translates into a conception of the museum spaces created for children, which draws heavily on contemporary theories of education, starting with John Dewey's constructivism, through Janusz Korczak's pedagogy, to the popular Scandinavian models of upbringing and education.

Konieczność śladu Kanony literatury dla dzieci i młodzieży Radio: Aż do Warszawy wkroczyli Niemcy... more Konieczność śladu Kanony literatury dla dzieci i młodzieży Radio: Aż do Warszawy wkroczyli Niemcy i powiedzieli, że Polska ani chwili dłużej nie jest już Polską, Warszawa nie jest jej stolicą tylko dziurą w ziemi pełną gruzu… Mała Metalowa Dziewczynka: Święta racja, dziura! Zabita dechami. Nienawidzę tego miasta! Metro, wrr, tramwaje bruu, w autobusach smród, a do jakiegokolwiek celu nie jedziesz, to po trupach, po trupach, po trupach! 1

Paidia i Literatura, 2019

The interview is devoted to the artistic work of Za Królestwo i Pół Córki [For the Kingdom and a ... more The interview is devoted to the artistic work of Za Królestwo i Pół Córki [For the Kingdom and a Half of the Daughter], a children’s theatre founded in Żory by Beata Kupisz. It discusses the children’s theatre and education, didactic and pedagogic aspects of a children’s theatre, and work with children actors belonging to the theatre group. Moreover, Kupisz shares her own ideas concerning directing and scenography, inspiring such artistic activities that include and engage children.

Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego, 2019

The author attempts to interpret Andrzej Stasiuk’s short story Miejsce, which was included in the... more The author attempts to interpret Andrzej Stasiuk’s short story Miejsce, which was included in the new core curriculum of Polish language teaching in secondary schools. The aim of the article is to demonstrate that the theme of the place inscribed in Stasiuk’s work can be perfectly described thanks to the adoption of a hermeneutical mode of reading, which will not only emphasize the importance of the phenomenology of space inscribed in the interpreted text, but will also show young readers how Heidegger’s being in the place translates into building one’s own identity.

Postscriptum Polonistyczne, 2019

The paper is an attempt to present the ways of functioning of the migration issue in the latest P... more The paper is an attempt to present the ways of functioning of the migration issue in the latest Polish literature for children and young people, which uses a certain universal topos, namely the home and narratives related to hospitality, when presenting the phenomenon studied. Such a problematised view of the issue is inscribed in the reflection on intercultural education, under the patronage of the philosophy of love and compassion represented by Martha Nussbaum. The assumptions of the humanistic philosophy of love will be confronted with the (pre-)school and school practice preparing children to meet the Other.

Postscriptum Polonistyczne, 2018

Pismo krajowych i zagranicznych polonistów Pismo jest kontynuacją półrocznika "Postscriptum", któ... more Pismo krajowych i zagranicznych polonistów Pismo jest kontynuacją półrocznika "Postscriptum", który ukazywał się od 1992 do 2007 r. Wersja elektroniczna: www.postscriptum.us.edu.pl Pismo recenzowane naukowo. Nazwiska recenzentów podawane są łącznie raz w roku na stronie internetowej: www.postscriptum.us.edu.pl. Wersja papierowa jest wersją pierwotną (referencyjną) pisma.

Polonistyka. Innowacje, 2015

The article makes an attempt to characterize a Polish language teacher who works in a secondary s... more The article makes an attempt to characterize a Polish language teacher who works in a secondary school. The author uses Polish lessons reports which teachers fill out and tries to make generalizations concerning methodological solutions introduced by the teachers. Opinions of Polish language teachers who implement objectives developed as a part of 'Tools in Action' programme were used to analyse such elements of a lesson as: motivation situation, the topic of a lesson or innovations introduced by the teachers to already prepared lesson plans. The teachers' comments and suggestions which were included in the reports allowed to characterize the image of a Polish language teacher and to describe selected areas of lessons. Due to their realization the perception of an educational thought inscribed within the idea of teaching as extensive humane project is possible during the Polish lessons in secondary schools.

Dzieciństwo. Literatura i Kultura, 2020

Autorka artykułu, interpretując książkę Miasto Złotej Daniela Chmielewskiego i Magdy Rucińskiej (... more Autorka artykułu, interpretując książkę Miasto Złotej Daniela Chmielewskiego i Magdy Rucińskiej (2018), nazwaną przez twórców horrorem urbanistycznym, podejmuje próbę rozszerzenia tej kategorii o cechy horroru ekologicznego. Odwołując się do koncepcji antropocenu, humanistyki ekologicznej oraz ekokrytyki, stara się ustalić, na ile postulaty sformułowane przez te idee realizowane są w interpretowanym tekście. Okazuje się, że ich obecność nie tylko w interesujący sposób modyfikuje wyznaczniki gatunkowe horroru, ale przede wszystkim czyni z analizowanej książki minitraktat o wychowaniu do wspólnoty.

Paidia i Literatura

Zastanawiając się nad formułą tegorocznego numeru "Paidii i Literatury", trudno było nie wziąć po... more Zastanawiając się nad formułą tegorocznego numeru "Paidii i Literatury", trudno było nie wziąć pod uwagę "innych możliwości", o których w tytule swej książki wspomina Julia Fiedorczuk (2019). Resztę dopisało samo życie, wymuszając na nas, tu znowu zacytujmy tytuł książki, "zajmowanie pozycji" (Czapliński red., 2017) wobec pandemii. Wydaje się więc, że rację ma Roma Sendyka, dołączając do alarmistycznych, ale i pełnych nadziei opinii również swoją, że współczesne zmiany cywilizacyjne i środowiskowe nakładają na humanistykę bardziej niż kiedykolwiek zadanie "pracy na rzecz" po to, aby uczynić życie znośniejszym (Sendyka, 2017, s. 84). Zaangażowanie w "pracę na rzecz" wymaga jednocześnie troski o wartości oraz idee, które są niezbędne, aby utrzymać nadrzędną pozycję pojęć wolności i praw wszystkich istot żywych, gwarantujących zarówno przeżycie (Haraway, 2014, s. 109), jak i sprawiedliwe życie. Humanistyka w takim ujęciu jawi się jako zadanie, w którego ramach dokonuje się w tym zakresie ciągła rekonstrukcja idei i wartości. Może być ono najpełniej realizowane w przestrzeni forum (Sendyka, 2017, s. 89), w której obowiązuje postawa czynna, obligująca do bycia widzianym, słyszanym, użytecznym (dzięki dostarczaniu dowodów) i, dodajmy, zatroskanym o status, jaki we współczesnym świecie zajmują Inny oraz sama idea równości. Można więc uznać, że nowa humanistyka to "publicznie ujawnione aktywne zaangażowanie na rzecz konkretnej, źródłowej idei, idei wywodzącej się z pierwotnej tradycji humanistyki: podstawowego prawa (ludzi i nie-ludzi) do przeżycia" (Sendyka, 2017, s. 89). Dlatego też w nowym numerze "Paidii i Literatury" zapraszamy do namysłu nad zjawiskami związanymi z nową humanistyką oraz ich śladami w literaturze dla dzieci i młodzieży. Jesteśmy ciekawi, czy ważne dziś nowohumanistyczne poszukiwania prowadzone, jak pisze Ryszard Nycz, zgodnie z założeniami "poznania ucieleśnionego, spersonalizowanego (uczestniczącego), aktywnie działającego […], wnikającego do wnętrza badanego środowiska problemowego oraz usytuowanego (zaangażowanego)" (Nycz, 2017, s. 11) znajdują przełożenie na problematykę podejmowaną przez współczesną literaturę dla dzieci i młodzie

Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media, 2019

The article constitutes an attempt at describing the venue of the family education initiative "At... more The article constitutes an attempt at describing the venue of the family education initiative "At King Matt the First's Place" as well as the exhibition "In the Poland of King Matt the First. The 100 th anniversary of regaining independence" at the POLIN Museum of Jewish History-spaces inspired by the pedagogical reflection of Janusz Korczak. The author showcases how the educational turn visible in contemporary museology translates into a conception of the museum spaces created for children, which draws heavily on contemporary theories of education, starting with John Dewey's constructivism, through Janusz Korczak's pedagogy, to the popular Scandinavian models of upbringing and education.

Konieczność śladu Kanony literatury dla dzieci i młodzieży Radio: Aż do Warszawy wkroczyli Niemcy... more Konieczność śladu Kanony literatury dla dzieci i młodzieży Radio: Aż do Warszawy wkroczyli Niemcy i powiedzieli, że Polska ani chwili dłużej nie jest już Polską, Warszawa nie jest jej stolicą tylko dziurą w ziemi pełną gruzu… Mała Metalowa Dziewczynka: Święta racja, dziura! Zabita dechami. Nienawidzę tego miasta! Metro, wrr, tramwaje bruu, w autobusach smród, a do jakiegokolwiek celu nie jedziesz, to po trupach, po trupach, po trupach! 1

Paidia i Literatura, 2019

The interview is devoted to the artistic work of Za Królestwo i Pół Córki [For the Kingdom and a ... more The interview is devoted to the artistic work of Za Królestwo i Pół Córki [For the Kingdom and a Half of the Daughter], a children’s theatre founded in Żory by Beata Kupisz. It discusses the children’s theatre and education, didactic and pedagogic aspects of a children’s theatre, and work with children actors belonging to the theatre group. Moreover, Kupisz shares her own ideas concerning directing and scenography, inspiring such artistic activities that include and engage children.

Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego, 2019

The author attempts to interpret Andrzej Stasiuk’s short story Miejsce, which was included in the... more The author attempts to interpret Andrzej Stasiuk’s short story Miejsce, which was included in the new core curriculum of Polish language teaching in secondary schools. The aim of the article is to demonstrate that the theme of the place inscribed in Stasiuk’s work can be perfectly described thanks to the adoption of a hermeneutical mode of reading, which will not only emphasize the importance of the phenomenology of space inscribed in the interpreted text, but will also show young readers how Heidegger’s being in the place translates into building one’s own identity.

Postscriptum Polonistyczne, 2019

The paper is an attempt to present the ways of functioning of the migration issue in the latest P... more The paper is an attempt to present the ways of functioning of the migration issue in the latest Polish literature for children and young people, which uses a certain universal topos, namely the home and narratives related to hospitality, when presenting the phenomenon studied. Such a problematised view of the issue is inscribed in the reflection on intercultural education, under the patronage of the philosophy of love and compassion represented by Martha Nussbaum. The assumptions of the humanistic philosophy of love will be confronted with the (pre-)school and school practice preparing children to meet the Other.

Postscriptum Polonistyczne, 2018

Pismo krajowych i zagranicznych polonistów Pismo jest kontynuacją półrocznika "Postscriptum", któ... more Pismo krajowych i zagranicznych polonistów Pismo jest kontynuacją półrocznika "Postscriptum", który ukazywał się od 1992 do 2007 r. Wersja elektroniczna: www.postscriptum.us.edu.pl Pismo recenzowane naukowo. Nazwiska recenzentów podawane są łącznie raz w roku na stronie internetowej: www.postscriptum.us.edu.pl. Wersja papierowa jest wersją pierwotną (referencyjną) pisma.

Polonistyka. Innowacje, 2015

The article makes an attempt to characterize a Polish language teacher who works in a secondary s... more The article makes an attempt to characterize a Polish language teacher who works in a secondary school. The author uses Polish lessons reports which teachers fill out and tries to make generalizations concerning methodological solutions introduced by the teachers. Opinions of Polish language teachers who implement objectives developed as a part of 'Tools in Action' programme were used to analyse such elements of a lesson as: motivation situation, the topic of a lesson or innovations introduced by the teachers to already prepared lesson plans. The teachers' comments and suggestions which were included in the reports allowed to characterize the image of a Polish language teacher and to describe selected areas of lessons. Due to their realization the perception of an educational thought inscribed within the idea of teaching as extensive humane project is possible during the Polish lessons in secondary schools.

Dzieciństwo. Literatura i Kultura, 2020

Autorka artykułu, interpretując książkę Miasto Złotej Daniela Chmielewskiego i Magdy Rucińskiej (... more Autorka artykułu, interpretując książkę Miasto Złotej Daniela Chmielewskiego i Magdy Rucińskiej (2018), nazwaną przez twórców horrorem urbanistycznym, podejmuje próbę rozszerzenia tej kategorii o cechy horroru ekologicznego. Odwołując się do koncepcji antropocenu, humanistyki ekologicznej oraz ekokrytyki, stara się ustalić, na ile postulaty sformułowane przez te idee realizowane są w interpretowanym tekście. Okazuje się, że ich obecność nie tylko w interesujący sposób modyfikuje wyznaczniki gatunkowe horroru, ale przede wszystkim czyni z analizowanej książki minitraktat o wychowaniu do wspólnoty.

Paidia i Literatura

Zastanawiając się nad formułą tegorocznego numeru "Paidii i Literatury", trudno było nie wziąć po... more Zastanawiając się nad formułą tegorocznego numeru "Paidii i Literatury", trudno było nie wziąć pod uwagę "innych możliwości", o których w tytule swej książki wspomina Julia Fiedorczuk (2019). Resztę dopisało samo życie, wymuszając na nas, tu znowu zacytujmy tytuł książki, "zajmowanie pozycji" (Czapliński red., 2017) wobec pandemii. Wydaje się więc, że rację ma Roma Sendyka, dołączając do alarmistycznych, ale i pełnych nadziei opinii również swoją, że współczesne zmiany cywilizacyjne i środowiskowe nakładają na humanistykę bardziej niż kiedykolwiek zadanie "pracy na rzecz" po to, aby uczynić życie znośniejszym (Sendyka, 2017, s. 84). Zaangażowanie w "pracę na rzecz" wymaga jednocześnie troski o wartości oraz idee, które są niezbędne, aby utrzymać nadrzędną pozycję pojęć wolności i praw wszystkich istot żywych, gwarantujących zarówno przeżycie (Haraway, 2014, s. 109), jak i sprawiedliwe życie. Humanistyka w takim ujęciu jawi się jako zadanie, w którego ramach dokonuje się w tym zakresie ciągła rekonstrukcja idei i wartości. Może być ono najpełniej realizowane w przestrzeni forum (Sendyka, 2017, s. 89), w której obowiązuje postawa czynna, obligująca do bycia widzianym, słyszanym, użytecznym (dzięki dostarczaniu dowodów) i, dodajmy, zatroskanym o status, jaki we współczesnym świecie zajmują Inny oraz sama idea równości. Można więc uznać, że nowa humanistyka to "publicznie ujawnione aktywne zaangażowanie na rzecz konkretnej, źródłowej idei, idei wywodzącej się z pierwotnej tradycji humanistyki: podstawowego prawa (ludzi i nie-ludzi) do przeżycia" (Sendyka, 2017, s. 89). Dlatego też w nowym numerze "Paidii i Literatury" zapraszamy do namysłu nad zjawiskami związanymi z nową humanistyką oraz ich śladami w literaturze dla dzieci i młodzieży. Jesteśmy ciekawi, czy ważne dziś nowohumanistyczne poszukiwania prowadzone, jak pisze Ryszard Nycz, zgodnie z założeniami "poznania ucieleśnionego, spersonalizowanego (uczestniczącego), aktywnie działającego […], wnikającego do wnętrza badanego środowiska problemowego oraz usytuowanego (zaangażowanego)" (Nycz, 2017, s. 11) znajdują przełożenie na problematykę podejmowaną przez współczesną literaturę dla dzieci i młodzie