Sławomir Łodziński - Academia.edu (original) (raw)

Papers by Sławomir Łodziński

Research paper thumbnail of Oświata w językach mniejszości oraz języku regionalnym na poziomie szkolnictwa wyższego

Research paper thumbnail of Obywatelstwo i repatriacja

Polityka migracyjna Polski w opiniach aktorów instytucjonalnych. Raport z badania, 2024

Niniejszy Raport przedstawia najważniejsze wnioski z badania „Polityka migracyjna Polski w opinia... more Niniejszy Raport przedstawia najważniejsze wnioski z badania „Polityka migracyjna Polski
w opiniach aktorów instytucjonalnych” zrealizowanego przez Komitet Badań nad
Migracjami PAN na zlecenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w okresie
maj–lipiec 2024. Celem badania było zebranie opinii na temat obecnych i potencjalnych
rozwiązań w zakresie polityki migracyjnej wśród przedstawicieli różnych podmiotów instytucjonalnych,
których działalność w sposób bezpośredni lub pośredni jest związana z procesami migracyjnymi w Polsce.
Wyniki badania mają służyć Ministerstwu w przygotowaniu dokumentu „Strategia migracyjna Polski
na lata 2025‒2030”.
Badanie adresowane było do przedstawicieli instytucji rządowych na szczeblu centralnym i regionalnym,
instytucji samorządowych, organizacji pozarządowych i międzynarodowych, uczelni, organizacji
pracodawców, związków zawodowych, agencji pracy i innych. Część badania dotycząca diaspory
polskiej i polityki polonijnej było skierowane przede wszystkim do organizacji polskich i polonijnych
działających za granicą.
Badanie zostało zrealizowane z użyciem technik ilościowych (kwestionariusz ankiety obejmujący
ponad sto pytań podzielonych na osiem obszarów tematycznych przygotowany przy użyciu platformy
Qualtrics) oraz jakościowych (przeprowadzono 19 paneli dyskusyjnych z udziałem 136 przedstawicieli
wyżej wymienionych instytucji), a także z wykorzystaniem wiedzy eksperckiej zespołu badawczego.
Ogółem w badaniu wzięło udział ponad 1200 osób.
Badanie koncentrowało się na ośmiu obszarach tematycznych:
1. 1Misja, cele i funkcje polityki migracyjnej
2. Dostęp do terytorium
3. Dostęp do ochrony krajowej i międzynarodowej
4. Dostęp do rynku pracy
5. Dostęp do edukacji i migracje edukacyjne
6. Integracja
7. Obywatelstwo i repatriacja
8. Diaspora polska
Celem przeprowadzonej analizy wyników badania było (zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa)
przede wszystkim wskazanie na tematy dotyczące polityki migracyjnej, w których panuje zgodność opinii
przedstawicieli instytucji oraz takie, w przypadku których istnieje rozbieżność (brak zgody). Poniżej
przedstawione zostaną najważniejsze wnioski z poszczególnych obszarów ze szczególnym uwzględnieniem
tych, wokół których panowała zgodność opinii różnorodnych grup respondentów.

Research paper thumbnail of Języki mniejszości narodowych w przestrzeni publicznej. Czy zmiana krajobrazu językowego w Polsce?

Języki mniejszości narodowych w przestrzeni publicznej. Czy zmiana krajobrazu językowego w Polsce... more Języki mniejszości narodowych w przestrzeni publicznej. Czy zmiana krajobrazu językowego w Polsce? Wstęp Celem artykułu jest przedstawienie historii dochodzenia i ustanowienia w Polsce regulacji prawnych dających możliwości wprowadzania dodatkowych nazw miejscowości oraz innych oznaczeń oficjalnych w językach mniejszości narodowych. Przebieg tego procesu pozostaje zawsze bardzo trudny, gdyż jak uczy doświadczenie wielu państw europejskich dotyka wrażliwych społecznie kwestii związanych z tożsamością narodową, rolą języka narodowego oraz tradycją uznawania zróżnicowania językowego w danym państwie. Nawiązuję tutaj nie tylko do polityki wobec mniejszości narodowych, ale także do stosunku państwa do języka (lub też języków), którym posługują się jego mieszkańcy, czyli polityki językowej. Termin ten odnosi się do politycznych, kulturalnych i oświatowych działań administracji państwa w dziedzinie świadomego kształtowania identyfikacyjnej i komunikacyjnej funkcji języka(-ów), którym posługują się określone wspólnoty komunikacyjne, a którego granice są związane z kryteriami regionalnymi, etnicznymi, narodowymi i państwowymi (Lubaś, 2009: 43, 259). W wypadku naszego kraju żadne regulacje dotyczące nazewnictwa miejscowości w językach mniejszości, jak i języka pomocniczego, praktycznie nie istniały aż do przyjęcia specjalnej ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym w 2005 r.

Research paper thumbnail of Better Migrants, Worse Migrants: Young, Educated Poles Look at New Incomers to Poland

Władza Sądzenia, Dec 31, 2019

Research paper thumbnail of O występowaniu płytkich wód w obszarach peryglacjalnych

Przegląd Geologiczny, 1968

Research paper thumbnail of Powtórnie w sprawie zaniku wody w studniach

Przegląd Geologiczny, 1969

Research paper thumbnail of Wodochłonność i możliwości uszczelnienia skał fliszowych w dolinie Sanu na S od Dynowa

Przegląd Geologiczny, 1975

Research paper thumbnail of Uchodźcy jako „podejrzana społeczność” (suspect community)

Studia Socjologiczno-Politologiczne , 2019

The purpose of this article is to analyze the results of a series of public opinion polls carrie... more The purpose of this article is to analyze the results of a series of public opinion polls
carried out by the Public Opinion Research Center in the period May 2015 – June
2018 which they are focused on the attitudes towards refugees. I try to show that the
admission of refugees in Poland has ceased to be seen as a kind of obligation to help
this group whether from moral reasons, humanitarian (these people are found in the
situation of war and ethnic persecution), legal (due to signed by Poland international
agreements regarding the protection of their rights) or historical (in a sense of solidarity
that we – Poles – were also refugees in the past). Refugees began to be seen primarily as
a community that threatens us from the perspective of maintaining the public security
(threat of terrorist attacks), native culture (fear of religious fundamentalism and
intolerant attitudes to other religions and customs, especially concerning women) and
use of limited financial and social resources for our needy citizens.

Research paper thumbnail of Problems and Expectations of Asylum Seekers in Poland in Selected Reception Centres. Preliminary Research Results

Research paper thumbnail of Postawy narodowego inkluzywizmu w społeczeństwie polskim (1988 – 1998 – 2019)

Studia Socjologiczne

, ORCID 0000-0003-0170-0845. Źródło finansowania: Opieramy się wynikach sondażu zrealizowanego w ... more , ORCID 0000-0003-0170-0845. Źródło finansowania: Opieramy się wynikach sondażu zrealizowanego w czerwcu 2018 roku przez firmę Kantar, sfinansowanego w ramach grantu Opus przez Narodowe Centrum Nauki. Projekt badawczy OPUS 12 pt. "Polacy i inni po 30 latach" realizowany na podstawie umowy UMO-2016/23/B/HS6/03874 z dnia 4 sierpnia 2017 roku, zawartej przez Collegium Civitas z Narodowym Centrum Nauki. W skład zespołu badawczego weszli: kierownik-ewa Nowicka i członkowie zespołu badawczego:

Research paper thumbnail of Equal and More Equal: Ethnic Communities and Polish Public Policy 1989–2018

Identity Strategies of Stateless Ethnic Minority Groups in Contemporary Poland, 2020

This chapter discusses public policy in Poland since 1989 relating to the following ethnic commun... more This chapter discusses public policy in Poland since 1989 relating to the following ethnic communities: the Karaims, Lemkos, Roma, and Tatars (all of which have official status as ethnic minorities), the Kashubians (whose language is recognized as a regional language as defined by the European Charter for Regional and Minority Languages), and the Silesians, whose bid for recognition has been a source of political dispute for over two decades. These groups are characterized by a desire for the legal recognition of their separate ethnic status via inclusion in the official list of recognized minorities in the law on minorities, inclusion of their ethnic identification in the population census, the introduction of instruction in the ethnic language in public education, and so forth. Above all, official acceptance enables community members to receive financial aid from the state and to access the rights of minorities (including education in the native language, access to radio and television, etc.). The essay argues that the legal system is of fundamental importance for the protection of minority rights, ethnic self-definition and official recognition. Indeed, the shift from unrecognized group to legally established community might be called a “political-administrative rite of passage”. Analysis of their legal position contributes to understanding how the system created in the past quarter-century for the protection of minority rights in Poland (and more broadly, in Europe) cannot cope with transformations in the ethnic consciousness of groups that fall outside simple rules of ethnic taxonomy and nationality.

Research paper thumbnail of Wybrane problemy prawne polityki migracyjnej Polski a czlonkostwo w Unii Europejskiej

Research paper thumbnail of Foreigners in Poland. Selected Issues in Poland's Migrational Policy 1989�1998

Pol Sociol Rev, 1999

In the new migrational situation which developed in Poland in the nineties the migrant foreigner ... more In the new migrational situation which developed in Poland in the nineties the migrant foreigner was no longer someone marginal and exotic. Migration became sufficiently permanent and conspicuous to merit the need to define the legal status of migrants and to develop legal solutions regulating their situation in various areas of social life. This article is an attempt to present some of the legal and social aspects of the alien's situation in Poland and of the developments in post-1989 state policy as regards migration. The main focus will be on problems which have been and still are very important from the point of view of foreigners and Poland's migrational policy, i.e., on the problems of the treatment of refugees, the control of illicit migration, regulation of employment of foreigners in Poland, repatriation and integration with Polish society. The new Alien's Act, passed by parliament in June 1997, and its first year of functioning, will also be discussed.

Research paper thumbnail of ‘Guarded welcome’ A Review of New Legislation and Institutions Dealing with Migration and Foreigners

The Challenge of East-West Migration for Poland, 1999

The beginning of the 1990s was a decisive moment for the process of migration in Poland, as in th... more The beginning of the 1990s was a decisive moment for the process of migration in Poland, as in the other countries of east-central Europe (Salt, 1996; Golinowska, Marek, 1994a; 1994b; de Weydenthal, 1994; Szonert, 1994a; 1994b). The democratic political changes led to the opening of Polish borders and the lifting of restrictions on entry and exit, both for Polish citizens and for foreigners. This created a qualitatively new migration situation in Poland: by comparison with the 1980s the number of people arriving in, and departing from, Poland increased several times over; there arose the problem of refugees — until then unknown in Poland, asylum-seekers and foreigners attempting to cross the state frontiers illegally in order to reach their ‘promised land’ in western Europe; the Polish labour market opened up to foreigners; and foreigners remaining in the country have rapidly become a permanent element of the social scene in many Polish cities. The number of foreigners arriving in Poland is rising continually through economic and trade links with other countries, academic and cultural exchanges and tourism. Finally the political changes taking place in the countries of the former USSR created an interest in the problems of Poles living in those states and the possibilities of their return (repatriation) to Poland. Generally speaking, Poland, which had been, until the late 1980s, a typical emigration country, became in the 1990s a country of both emigration and immigration.

Research paper thumbnail of Formy aktywności politycznej mniejszości narodowych w Polsce

W 1989 nastąpiła transformacja ustrojowa i społeczna, która doprowadziła do odejścia od dotychcza... more W 1989 nastąpiła transformacja ustrojowa i społeczna, która doprowadziła do odejścia od dotychczasowej polityki narodowościowej skupionej w koncepcji jednorodności państwowej. Warto zauważyć także, że od tego czasu rozpoczęła się żmudna i trudna praca związana z działaniami na rzecz grup mniejszości narodowych i etnicznych. W Polsce funkcjonuje 9 mniejszości narodowych: niemiecka (ponad 147 tys.), białoruska (ponad 47 tys.), ukraińska (ponad 27 tys.), litewska (ponad 5 tys.), czeska (386 osób), ormiańska (1082 osoby, z których 262 posiadały obywatelstwo polskie), rosyjska (ponad 3 tys.), słowacka (1710 osób) i żydowska (1055 obywateli RP) oraz 4 mniejszości etniczne: karaimska, łemkowska, romska i tatarska

Research paper thumbnail of Oświata mniejszościowa i nauka języków mniejszości narodowych w Polsce

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej gwarantuje obywatelom Polski, należącym do mniejszości narod... more Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej gwarantuje obywatelom Polski, należącym do mniejszości narodowych, prawo do zachowania i rozwoju własnego języka. Mówi o tym art. 35 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Osoby należące do mniejszości mają prawo do organizowania nauczania języków mniejszości narodowych, nauczania w językach mniejszości narodowych, etnicznych i regionalnych, korzystania z nauki języków ojczystych oraz nauki własnej historii i kultury

Research paper thumbnail of Charakter i położenie mniejszości ukraińskiej w Polsce

Research paper thumbnail of Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce: informator 2003

Research paper thumbnail of Realizacja praw językowych osób należących do mniejszości niemieckiej w Polsce

Mniejszość niemiecka w Polsce. Polska jest krajem o niezwykle jednorodnej tożsamości narodowej, 9... more Mniejszość niemiecka w Polsce. Polska jest krajem o niezwykle jednorodnej tożsamości narodowej, 94,8% (36 552 tys.) obywateli tego kraju podczas spisu powszechnego w 2011 roku przypisało sobie polską przynależność. 871 tys. respondentów przyznało, że posiada podwójną przynależność (w tym polską), a jedynie 1,55% zadeklarowało inną niż polską tożsamość narodową lub etniczną. Szczególną uwagę, warto zwrócić na grupę 521 tys. osób, które ze względu na nieobecność w miejscu zamieszkania podczas spisu, nie wzięły w nim udziału, a tym samym nie udało się ustalić ich przynależności narodowej [1]

Research paper thumbnail of Tożsamość narodowa i postrzeganie praw mniejszości narodowych w Polsce

W 2015 roku Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziło badanie sondażowe na ogólnopolskiej ... more W 2015 roku Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziło badanie sondażowe na ogólnopolskiej próbie na temat postrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych oraz tożsamości narodowej [1]. Był to już drugi taki sondaż, po badaniu z 2005 roku, wykonanym niedługo po wejściu w życie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym [2]. CBOS interesowało, jak Polacy postrzegają osoby należące do mniejszości i ich prawa oraz co się w tej kwestii zmieniło od 2005 roku

Research paper thumbnail of Oświata w językach mniejszości oraz języku regionalnym na poziomie szkolnictwa wyższego

Research paper thumbnail of Obywatelstwo i repatriacja

Polityka migracyjna Polski w opiniach aktorów instytucjonalnych. Raport z badania, 2024

Niniejszy Raport przedstawia najważniejsze wnioski z badania „Polityka migracyjna Polski w opinia... more Niniejszy Raport przedstawia najważniejsze wnioski z badania „Polityka migracyjna Polski
w opiniach aktorów instytucjonalnych” zrealizowanego przez Komitet Badań nad
Migracjami PAN na zlecenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w okresie
maj–lipiec 2024. Celem badania było zebranie opinii na temat obecnych i potencjalnych
rozwiązań w zakresie polityki migracyjnej wśród przedstawicieli różnych podmiotów instytucjonalnych,
których działalność w sposób bezpośredni lub pośredni jest związana z procesami migracyjnymi w Polsce.
Wyniki badania mają służyć Ministerstwu w przygotowaniu dokumentu „Strategia migracyjna Polski
na lata 2025‒2030”.
Badanie adresowane było do przedstawicieli instytucji rządowych na szczeblu centralnym i regionalnym,
instytucji samorządowych, organizacji pozarządowych i międzynarodowych, uczelni, organizacji
pracodawców, związków zawodowych, agencji pracy i innych. Część badania dotycząca diaspory
polskiej i polityki polonijnej było skierowane przede wszystkim do organizacji polskich i polonijnych
działających za granicą.
Badanie zostało zrealizowane z użyciem technik ilościowych (kwestionariusz ankiety obejmujący
ponad sto pytań podzielonych na osiem obszarów tematycznych przygotowany przy użyciu platformy
Qualtrics) oraz jakościowych (przeprowadzono 19 paneli dyskusyjnych z udziałem 136 przedstawicieli
wyżej wymienionych instytucji), a także z wykorzystaniem wiedzy eksperckiej zespołu badawczego.
Ogółem w badaniu wzięło udział ponad 1200 osób.
Badanie koncentrowało się na ośmiu obszarach tematycznych:
1. 1Misja, cele i funkcje polityki migracyjnej
2. Dostęp do terytorium
3. Dostęp do ochrony krajowej i międzynarodowej
4. Dostęp do rynku pracy
5. Dostęp do edukacji i migracje edukacyjne
6. Integracja
7. Obywatelstwo i repatriacja
8. Diaspora polska
Celem przeprowadzonej analizy wyników badania było (zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa)
przede wszystkim wskazanie na tematy dotyczące polityki migracyjnej, w których panuje zgodność opinii
przedstawicieli instytucji oraz takie, w przypadku których istnieje rozbieżność (brak zgody). Poniżej
przedstawione zostaną najważniejsze wnioski z poszczególnych obszarów ze szczególnym uwzględnieniem
tych, wokół których panowała zgodność opinii różnorodnych grup respondentów.

Research paper thumbnail of Języki mniejszości narodowych w przestrzeni publicznej. Czy zmiana krajobrazu językowego w Polsce?

Języki mniejszości narodowych w przestrzeni publicznej. Czy zmiana krajobrazu językowego w Polsce... more Języki mniejszości narodowych w przestrzeni publicznej. Czy zmiana krajobrazu językowego w Polsce? Wstęp Celem artykułu jest przedstawienie historii dochodzenia i ustanowienia w Polsce regulacji prawnych dających możliwości wprowadzania dodatkowych nazw miejscowości oraz innych oznaczeń oficjalnych w językach mniejszości narodowych. Przebieg tego procesu pozostaje zawsze bardzo trudny, gdyż jak uczy doświadczenie wielu państw europejskich dotyka wrażliwych społecznie kwestii związanych z tożsamością narodową, rolą języka narodowego oraz tradycją uznawania zróżnicowania językowego w danym państwie. Nawiązuję tutaj nie tylko do polityki wobec mniejszości narodowych, ale także do stosunku państwa do języka (lub też języków), którym posługują się jego mieszkańcy, czyli polityki językowej. Termin ten odnosi się do politycznych, kulturalnych i oświatowych działań administracji państwa w dziedzinie świadomego kształtowania identyfikacyjnej i komunikacyjnej funkcji języka(-ów), którym posługują się określone wspólnoty komunikacyjne, a którego granice są związane z kryteriami regionalnymi, etnicznymi, narodowymi i państwowymi (Lubaś, 2009: 43, 259). W wypadku naszego kraju żadne regulacje dotyczące nazewnictwa miejscowości w językach mniejszości, jak i języka pomocniczego, praktycznie nie istniały aż do przyjęcia specjalnej ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym w 2005 r.

Research paper thumbnail of Better Migrants, Worse Migrants: Young, Educated Poles Look at New Incomers to Poland

Władza Sądzenia, Dec 31, 2019

Research paper thumbnail of O występowaniu płytkich wód w obszarach peryglacjalnych

Przegląd Geologiczny, 1968

Research paper thumbnail of Powtórnie w sprawie zaniku wody w studniach

Przegląd Geologiczny, 1969

Research paper thumbnail of Wodochłonność i możliwości uszczelnienia skał fliszowych w dolinie Sanu na S od Dynowa

Przegląd Geologiczny, 1975

Research paper thumbnail of Uchodźcy jako „podejrzana społeczność” (suspect community)

Studia Socjologiczno-Politologiczne , 2019

The purpose of this article is to analyze the results of a series of public opinion polls carrie... more The purpose of this article is to analyze the results of a series of public opinion polls
carried out by the Public Opinion Research Center in the period May 2015 – June
2018 which they are focused on the attitudes towards refugees. I try to show that the
admission of refugees in Poland has ceased to be seen as a kind of obligation to help
this group whether from moral reasons, humanitarian (these people are found in the
situation of war and ethnic persecution), legal (due to signed by Poland international
agreements regarding the protection of their rights) or historical (in a sense of solidarity
that we – Poles – were also refugees in the past). Refugees began to be seen primarily as
a community that threatens us from the perspective of maintaining the public security
(threat of terrorist attacks), native culture (fear of religious fundamentalism and
intolerant attitudes to other religions and customs, especially concerning women) and
use of limited financial and social resources for our needy citizens.

Research paper thumbnail of Problems and Expectations of Asylum Seekers in Poland in Selected Reception Centres. Preliminary Research Results

Research paper thumbnail of Postawy narodowego inkluzywizmu w społeczeństwie polskim (1988 – 1998 – 2019)

Studia Socjologiczne

, ORCID 0000-0003-0170-0845. Źródło finansowania: Opieramy się wynikach sondażu zrealizowanego w ... more , ORCID 0000-0003-0170-0845. Źródło finansowania: Opieramy się wynikach sondażu zrealizowanego w czerwcu 2018 roku przez firmę Kantar, sfinansowanego w ramach grantu Opus przez Narodowe Centrum Nauki. Projekt badawczy OPUS 12 pt. "Polacy i inni po 30 latach" realizowany na podstawie umowy UMO-2016/23/B/HS6/03874 z dnia 4 sierpnia 2017 roku, zawartej przez Collegium Civitas z Narodowym Centrum Nauki. W skład zespołu badawczego weszli: kierownik-ewa Nowicka i członkowie zespołu badawczego:

Research paper thumbnail of Equal and More Equal: Ethnic Communities and Polish Public Policy 1989–2018

Identity Strategies of Stateless Ethnic Minority Groups in Contemporary Poland, 2020

This chapter discusses public policy in Poland since 1989 relating to the following ethnic commun... more This chapter discusses public policy in Poland since 1989 relating to the following ethnic communities: the Karaims, Lemkos, Roma, and Tatars (all of which have official status as ethnic minorities), the Kashubians (whose language is recognized as a regional language as defined by the European Charter for Regional and Minority Languages), and the Silesians, whose bid for recognition has been a source of political dispute for over two decades. These groups are characterized by a desire for the legal recognition of their separate ethnic status via inclusion in the official list of recognized minorities in the law on minorities, inclusion of their ethnic identification in the population census, the introduction of instruction in the ethnic language in public education, and so forth. Above all, official acceptance enables community members to receive financial aid from the state and to access the rights of minorities (including education in the native language, access to radio and television, etc.). The essay argues that the legal system is of fundamental importance for the protection of minority rights, ethnic self-definition and official recognition. Indeed, the shift from unrecognized group to legally established community might be called a “political-administrative rite of passage”. Analysis of their legal position contributes to understanding how the system created in the past quarter-century for the protection of minority rights in Poland (and more broadly, in Europe) cannot cope with transformations in the ethnic consciousness of groups that fall outside simple rules of ethnic taxonomy and nationality.

Research paper thumbnail of Wybrane problemy prawne polityki migracyjnej Polski a czlonkostwo w Unii Europejskiej

Research paper thumbnail of Foreigners in Poland. Selected Issues in Poland's Migrational Policy 1989�1998

Pol Sociol Rev, 1999

In the new migrational situation which developed in Poland in the nineties the migrant foreigner ... more In the new migrational situation which developed in Poland in the nineties the migrant foreigner was no longer someone marginal and exotic. Migration became sufficiently permanent and conspicuous to merit the need to define the legal status of migrants and to develop legal solutions regulating their situation in various areas of social life. This article is an attempt to present some of the legal and social aspects of the alien's situation in Poland and of the developments in post-1989 state policy as regards migration. The main focus will be on problems which have been and still are very important from the point of view of foreigners and Poland's migrational policy, i.e., on the problems of the treatment of refugees, the control of illicit migration, regulation of employment of foreigners in Poland, repatriation and integration with Polish society. The new Alien's Act, passed by parliament in June 1997, and its first year of functioning, will also be discussed.

Research paper thumbnail of ‘Guarded welcome’ A Review of New Legislation and Institutions Dealing with Migration and Foreigners

The Challenge of East-West Migration for Poland, 1999

The beginning of the 1990s was a decisive moment for the process of migration in Poland, as in th... more The beginning of the 1990s was a decisive moment for the process of migration in Poland, as in the other countries of east-central Europe (Salt, 1996; Golinowska, Marek, 1994a; 1994b; de Weydenthal, 1994; Szonert, 1994a; 1994b). The democratic political changes led to the opening of Polish borders and the lifting of restrictions on entry and exit, both for Polish citizens and for foreigners. This created a qualitatively new migration situation in Poland: by comparison with the 1980s the number of people arriving in, and departing from, Poland increased several times over; there arose the problem of refugees — until then unknown in Poland, asylum-seekers and foreigners attempting to cross the state frontiers illegally in order to reach their ‘promised land’ in western Europe; the Polish labour market opened up to foreigners; and foreigners remaining in the country have rapidly become a permanent element of the social scene in many Polish cities. The number of foreigners arriving in Poland is rising continually through economic and trade links with other countries, academic and cultural exchanges and tourism. Finally the political changes taking place in the countries of the former USSR created an interest in the problems of Poles living in those states and the possibilities of their return (repatriation) to Poland. Generally speaking, Poland, which had been, until the late 1980s, a typical emigration country, became in the 1990s a country of both emigration and immigration.

Research paper thumbnail of Formy aktywności politycznej mniejszości narodowych w Polsce

W 1989 nastąpiła transformacja ustrojowa i społeczna, która doprowadziła do odejścia od dotychcza... more W 1989 nastąpiła transformacja ustrojowa i społeczna, która doprowadziła do odejścia od dotychczasowej polityki narodowościowej skupionej w koncepcji jednorodności państwowej. Warto zauważyć także, że od tego czasu rozpoczęła się żmudna i trudna praca związana z działaniami na rzecz grup mniejszości narodowych i etnicznych. W Polsce funkcjonuje 9 mniejszości narodowych: niemiecka (ponad 147 tys.), białoruska (ponad 47 tys.), ukraińska (ponad 27 tys.), litewska (ponad 5 tys.), czeska (386 osób), ormiańska (1082 osoby, z których 262 posiadały obywatelstwo polskie), rosyjska (ponad 3 tys.), słowacka (1710 osób) i żydowska (1055 obywateli RP) oraz 4 mniejszości etniczne: karaimska, łemkowska, romska i tatarska

Research paper thumbnail of Oświata mniejszościowa i nauka języków mniejszości narodowych w Polsce

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej gwarantuje obywatelom Polski, należącym do mniejszości narod... more Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej gwarantuje obywatelom Polski, należącym do mniejszości narodowych, prawo do zachowania i rozwoju własnego języka. Mówi o tym art. 35 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Osoby należące do mniejszości mają prawo do organizowania nauczania języków mniejszości narodowych, nauczania w językach mniejszości narodowych, etnicznych i regionalnych, korzystania z nauki języków ojczystych oraz nauki własnej historii i kultury

Research paper thumbnail of Charakter i położenie mniejszości ukraińskiej w Polsce

Research paper thumbnail of Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce: informator 2003

Research paper thumbnail of Realizacja praw językowych osób należących do mniejszości niemieckiej w Polsce

Mniejszość niemiecka w Polsce. Polska jest krajem o niezwykle jednorodnej tożsamości narodowej, 9... more Mniejszość niemiecka w Polsce. Polska jest krajem o niezwykle jednorodnej tożsamości narodowej, 94,8% (36 552 tys.) obywateli tego kraju podczas spisu powszechnego w 2011 roku przypisało sobie polską przynależność. 871 tys. respondentów przyznało, że posiada podwójną przynależność (w tym polską), a jedynie 1,55% zadeklarowało inną niż polską tożsamość narodową lub etniczną. Szczególną uwagę, warto zwrócić na grupę 521 tys. osób, które ze względu na nieobecność w miejscu zamieszkania podczas spisu, nie wzięły w nim udziału, a tym samym nie udało się ustalić ich przynależności narodowej [1]

Research paper thumbnail of Tożsamość narodowa i postrzeganie praw mniejszości narodowych w Polsce

W 2015 roku Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziło badanie sondażowe na ogólnopolskiej ... more W 2015 roku Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziło badanie sondażowe na ogólnopolskiej próbie na temat postrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych oraz tożsamości narodowej [1]. Był to już drugi taki sondaż, po badaniu z 2005 roku, wykonanym niedługo po wejściu w życie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym [2]. CBOS interesowało, jak Polacy postrzegają osoby należące do mniejszości i ich prawa oraz co się w tej kwestii zmieniło od 2005 roku