Sumru Bakan - Academia.edu (original) (raw)

Papers by Sumru Bakan

2007 yılı Ağustos ayında ABD'de mortgage krizi olarak başlayan, 2008 yılında likidite ve finansal... more 2007 yılı Ağustos ayında ABD'de mortgage krizi olarak başlayan, 2008 yılında likidite ve finansal krize 2009 yılında da reel sektör krizine dönüşen küresel ekonomik krizin temel kaynağı finans sisteminin aşırı büyümesi olmuştur. Söz konusu dönemde Türkiye'nin brüt dış borç stokunun GSYH'ye oranı, 2010 yılında %66 olmuştur. 2015 yılı ilk çeyreğinde ise bu oran 70,6'ya ulaşmıştır. Özel sektörün yurt dışından kullandığı kredilerdeki yüksek oranlı artışlar 2014 yılı başına kadar ülkeye yoğun döviz girişine sebep olmuştur. Döviz bolluğunun Türk parasının değerini arttırması nedeniyle ithal mallara olan talep artarken ihracatın nispeten düşük seyretmesi nedeniyle cari açığın artmaya devam etmesi, sonuçları itibariyle bakıldığında, Hollanda hastalığı ile paralellik göstermektedir. Özel sektör dış borçlanmasında görülen hızlı artışın yol açtığı döviz girişlerinin reel sektöre etkilerinin analiz edildiği çalışmamızda özel sektör kısa vadeli borçlanması, ithalat, sanayi üretim endeksi ve ihracat değişkenlerinin 2010-2015 yılları arasındaki aylık verileri ele alınarak VAR modeli kurulmuştur. Elde edilen sonuçlar Türkiye'nin ithalata bağımlı sanayi üretimi ve ihracat yapısı dikkate alınarak incelendiğinde özel sektör borçlanmasındaki hızlı artış nedeniyle ithalatta yaşanan artışa karşın, cari açığın yükselmeye devam ettiği görülmüştür.

The theoretical background of the study is based on the modelling in Rose and Yelen (1989). The v... more The theoretical background of the study is based on the modelling in Rose and Yelen (1989). The variables used in the study are US dollar exchange rate, Euro exchange rate, export, import and import coverage ratio in quarterly periods. In the data set of the study, Hansen (1997) was tried to be measured with the help of asymmetric co-integration method (TAR) by considering the 2002-2018 period. According to the results, it is observed that a turbulence in exchange rates has a slower effect on M/X balance than expected. While there is no rapid return to equilibrium, the positive return of the M/X balance from exchange rate is relatively slower than the negative return of the balance

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2015

Enderun, Oct 30, 2020

The theoretical background of the study is based on the modelling in Rose and Yelen (1989). The v... more The theoretical background of the study is based on the modelling in Rose and Yelen (1989). The variables used in the study are US dollar exchange rate, Euro exchange rate, export, import and import coverage ratio in quarterly periods. In the data set of the study, Hansen (1997) was tried to be measured with the help of asymmetric co-integration method (TAR) by considering the 2002-2018 period. According to the results, it is observed that a turbulence in exchange rates has a slower effect on M/X balance than expected. While there is no rapid return to equilibrium, the positive return of the M/X balance from exchange rate is relatively slower than the negative return of the balance

Turkiye ekonomisinde ilk devaluasyonun yapildigi tarih 1946 yili olarak gorulmektedir. Devaluasyo... more Turkiye ekonomisinde ilk devaluasyonun yapildigi tarih 1946 yili olarak gorulmektedir. Devaluasyon sonrasinda ulkenin ihracatini artirmasi ve mevcut ithalatini azaltmasi seklinde olmasi beklenir. Bu durumun olusmasi ise marshall-lerner kosuluna bagli olarak ortaya cikmaktadir. Calismada, Turkiye ve Turkiye'nin dis ticaret ortaklarinin 1950-2000 yillarinda sabit doviz kuru rejimine yakin oldugu veriler isiginda elde edilen ithalat ve ihracat denklemi ile marshall-lerner kosulu incelenmistir. Elde edilen sonuclara gore marshall-lerner kosulunda saglikli bir devaluasyonu gosteren ithal ve ihrac mallari talep esnekliklerinin toplaminin 1’den buyuk durumunun zayif bir degerle gecildigi gorulmektedir. Ayrica, Turkiye’nin ihrac mallari fiyat elastikiyeti ( ) degeri teoride beklenen degerden (beklenen deger 1’den buyuk olmasi) daha dusuk ciktigi gorulmustur. Bunun sonucu olarak Turkiye’nin urettigi ihrac mallarinin daha cok inelastik mallar (( ) (0.74) < 1 ) oldugunu soyleyebiliriz.

Kuresellesme sureciyle birlikte ulkeler arasinda basta ekonomik olmak uzere siyasal sosyal, kultu... more Kuresellesme sureciyle birlikte ulkeler arasinda basta ekonomik olmak uzere siyasal sosyal, kulturel acidan butunlesme buyuk olcude saglanmistir. Bu surec sadece gelismis ulkeleri degil, gelismekte olan ve az gelismis ulkeleri de etkilemistir. Calismanin amaci kuresellesmenin az gelismis ulkeler uzerindeki etkilerini ortaya koymak, cesitli ornekler uzerinden konuya aciklik getirmektir. Eldeki veriler isiginda, az gelismis ulkeler arasindan secilmisulkelerin surecle birlikte net kazanc veya kayiplari analiz edilmeye calisilacaktir

Bilgi ekonomisi cesitli sekillerde tanimlanmakla birlikte, bu tanimlarin ortak ozelligi bilginin ... more Bilgi ekonomisi cesitli sekillerde tanimlanmakla birlikte, bu tanimlarin ortak ozelligi bilginin temel uretim faktoru olarak ele alinmasidir. Bilgi ekonomisinin; birincisi bilgi, ikincisi bilgi ve iletisim teknolojileri ve ucuncusu bilgi iscisi olmak uzere uc temel unsuru bulunmaktadir. Bu makalede, bilgi ekonomisinin tanimi ve unsurlari, ekonomideki yeri, bilginin ekonomik buyume ile iliskisi, bilgi ekonomisine gecis sureci ile ekonomik gostergelerle Turkiye’nin bilgi ekonomisine gecis sureci ele alinmistir. Sonuc olarak, 1998-2008 donemi verileri degerlendirildiginde, ulkemizin yavas da olsa bilgi ekonomisine gecmekte oldugu soylenebilir.

The Journal of Academic Social Science Studies, 2013

Athens Journal of Mediterranean Studies, 2015

One of the main concerns of developing countries is seeking sources of economic growth. A controv... more One of the main concerns of developing countries is seeking sources of economic growth. A controversial debate on studies in recent decades focuses on the real basis of economic growth. It seems that physical capital accumulation does not provide a sufficient explanation as a capital factor in the process of economic growth. There are some indicators that illustrate a countries' human capital. The most important one among them is education performance, which is considered a pushing factor of economic growth. Education performance can be seen as an indicator of human capital. In this study, Turkey's education expenditure and gross domestic product (GDP) are investigated between the period of 1970-2013 via the co-integration structure. Results show that education expenditure and GDP are co-integrated in the long-run. The series prove a strong relationship between the GDP and education expenditures.

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 2014

Serbest bölge,ülke içerisinde bulunduğu halde dış ticaret, vergi ve gümrük mevzuatının dışında bı... more Serbest bölge,ülke içerisinde bulunduğu halde dış ticaret, vergi ve gümrük mevzuatının dışında bırakıldığı bölgeler olarak tanımlanabilir. Vergilerden ve kısıtlamalardan arındırılmış bu bölgeler uluslararası ticaretin gelişmesinde potansiyel bir öneme sahiptirler. Bu çalışmada, Türkiye'deki serbest bölgelerin ithalat ve ihracat performansları ve dış ticaret içerisindeki yeri ve önemi değerlendirilmiştir.Ayrıca, Gaziantep Serbest Bölgesi'nin dış ticaret performansı yıllara göre değerlendirilmiş ve diğer serbest bölgeler içerisindeki konumuna dikkat çekilmiştir. Gaziantep Serbest Bölgesi ticaret hacminin diğer serbest bölgelerden geri kaldığı vurgulanmıştır. Ülkeler arası gümrük duvarlarının dışında yer alan serbest bölgelerin, uluslararası ticarete olumlu yönde katkılar yaptığı sonucunaulaşılmış ve Türkiye'nin toplam dış ticaretinde daha etkin bir konuma gelmesinin gerekliliği belirtilmiştir.

Dis ticarette Adam Smith'in gelistirdigi Mutlak Ustunlukler teorisi gunun sartlarina cevap ve... more Dis ticarette Adam Smith'in gelistirdigi Mutlak Ustunlukler teorisi gunun sartlarina cevap vermedigi icin, David Ricardo tarafindan Karsilastirmali Ustunlukler modeli ortaya atilmistir. Teorinin temelinde uluslararasi ticareti mutlak ustunluklere dayandirmaya gerek yoktur. Bir ulke diger ulkeye gore hangi malin uretiminde daha yuksek oranda ustunluk sahibi ise o malin uretiminde uzmanlasmasi gerektigini one surmustur. Bunun temel nedeni olarak kaynaklarin etkin kullanilmasini ve etkin uretiminin gerceklesmesi gerektigini soylemistir. Bu baglamda calismada; Turkiye ekonomisinin son doneminde onemli yer tutan tasimacilik sektorunu alt kalemleriyle birlikte Balassa tarafindan gelistirilen Aciklanmis Karsilastirilmali Ustunlukler endeksi kullanilarak 2005-2017 donemi icin rekabet analizi yapilmistir.

2007 yılı Ağustos ayında ABD'de mortgage krizi olarak başlayan, 2008 yılında likidite ve finansal... more 2007 yılı Ağustos ayında ABD'de mortgage krizi olarak başlayan, 2008 yılında likidite ve finansal krize 2009 yılında da reel sektör krizine dönüşen küresel ekonomik krizin temel kaynağı finans sisteminin aşırı büyümesi olmuştur. Söz konusu dönemde Türkiye'nin brüt dış borç stokunun GSYH'ye oranı, 2010 yılında %66 olmuştur. 2015 yılı ilk çeyreğinde ise bu oran 70,6'ya ulaşmıştır. Özel sektörün yurt dışından kullandığı kredilerdeki yüksek oranlı artışlar 2014 yılı başına kadar ülkeye yoğun döviz girişine sebep olmuştur. Döviz bolluğunun Türk parasının değerini arttırması nedeniyle ithal mallara olan talep artarken ihracatın nispeten düşük seyretmesi nedeniyle cari açığın artmaya devam etmesi, sonuçları itibariyle bakıldığında, Hollanda hastalığı ile paralellik göstermektedir. Özel sektör dış borçlanmasında görülen hızlı artışın yol açtığı döviz girişlerinin reel sektöre etkilerinin analiz edildiği çalışmamızda özel sektör kısa vadeli borçlanması, ithalat, sanayi üretim endeksi ve ihracat değişkenlerinin 2010-2015 yılları arasındaki aylık verileri ele alınarak VAR modeli kurulmuştur. Elde edilen sonuçlar Türkiye'nin ithalata bağımlı sanayi üretimi ve ihracat yapısı dikkate alınarak incelendiğinde özel sektör borçlanmasındaki hızlı artış nedeniyle ithalatta yaşanan artışa karşın, cari açığın yükselmeye devam ettiği görülmüştür.

The theoretical background of the study is based on the modelling in Rose and Yelen (1989). The v... more The theoretical background of the study is based on the modelling in Rose and Yelen (1989). The variables used in the study are US dollar exchange rate, Euro exchange rate, export, import and import coverage ratio in quarterly periods. In the data set of the study, Hansen (1997) was tried to be measured with the help of asymmetric co-integration method (TAR) by considering the 2002-2018 period. According to the results, it is observed that a turbulence in exchange rates has a slower effect on M/X balance than expected. While there is no rapid return to equilibrium, the positive return of the M/X balance from exchange rate is relatively slower than the negative return of the balance

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2015

Enderun, Oct 30, 2020

The theoretical background of the study is based on the modelling in Rose and Yelen (1989). The v... more The theoretical background of the study is based on the modelling in Rose and Yelen (1989). The variables used in the study are US dollar exchange rate, Euro exchange rate, export, import and import coverage ratio in quarterly periods. In the data set of the study, Hansen (1997) was tried to be measured with the help of asymmetric co-integration method (TAR) by considering the 2002-2018 period. According to the results, it is observed that a turbulence in exchange rates has a slower effect on M/X balance than expected. While there is no rapid return to equilibrium, the positive return of the M/X balance from exchange rate is relatively slower than the negative return of the balance

Turkiye ekonomisinde ilk devaluasyonun yapildigi tarih 1946 yili olarak gorulmektedir. Devaluasyo... more Turkiye ekonomisinde ilk devaluasyonun yapildigi tarih 1946 yili olarak gorulmektedir. Devaluasyon sonrasinda ulkenin ihracatini artirmasi ve mevcut ithalatini azaltmasi seklinde olmasi beklenir. Bu durumun olusmasi ise marshall-lerner kosuluna bagli olarak ortaya cikmaktadir. Calismada, Turkiye ve Turkiye'nin dis ticaret ortaklarinin 1950-2000 yillarinda sabit doviz kuru rejimine yakin oldugu veriler isiginda elde edilen ithalat ve ihracat denklemi ile marshall-lerner kosulu incelenmistir. Elde edilen sonuclara gore marshall-lerner kosulunda saglikli bir devaluasyonu gosteren ithal ve ihrac mallari talep esnekliklerinin toplaminin 1’den buyuk durumunun zayif bir degerle gecildigi gorulmektedir. Ayrica, Turkiye’nin ihrac mallari fiyat elastikiyeti ( ) degeri teoride beklenen degerden (beklenen deger 1’den buyuk olmasi) daha dusuk ciktigi gorulmustur. Bunun sonucu olarak Turkiye’nin urettigi ihrac mallarinin daha cok inelastik mallar (( ) (0.74) < 1 ) oldugunu soyleyebiliriz.

Kuresellesme sureciyle birlikte ulkeler arasinda basta ekonomik olmak uzere siyasal sosyal, kultu... more Kuresellesme sureciyle birlikte ulkeler arasinda basta ekonomik olmak uzere siyasal sosyal, kulturel acidan butunlesme buyuk olcude saglanmistir. Bu surec sadece gelismis ulkeleri degil, gelismekte olan ve az gelismis ulkeleri de etkilemistir. Calismanin amaci kuresellesmenin az gelismis ulkeler uzerindeki etkilerini ortaya koymak, cesitli ornekler uzerinden konuya aciklik getirmektir. Eldeki veriler isiginda, az gelismis ulkeler arasindan secilmisulkelerin surecle birlikte net kazanc veya kayiplari analiz edilmeye calisilacaktir

Bilgi ekonomisi cesitli sekillerde tanimlanmakla birlikte, bu tanimlarin ortak ozelligi bilginin ... more Bilgi ekonomisi cesitli sekillerde tanimlanmakla birlikte, bu tanimlarin ortak ozelligi bilginin temel uretim faktoru olarak ele alinmasidir. Bilgi ekonomisinin; birincisi bilgi, ikincisi bilgi ve iletisim teknolojileri ve ucuncusu bilgi iscisi olmak uzere uc temel unsuru bulunmaktadir. Bu makalede, bilgi ekonomisinin tanimi ve unsurlari, ekonomideki yeri, bilginin ekonomik buyume ile iliskisi, bilgi ekonomisine gecis sureci ile ekonomik gostergelerle Turkiye’nin bilgi ekonomisine gecis sureci ele alinmistir. Sonuc olarak, 1998-2008 donemi verileri degerlendirildiginde, ulkemizin yavas da olsa bilgi ekonomisine gecmekte oldugu soylenebilir.

The Journal of Academic Social Science Studies, 2013

Athens Journal of Mediterranean Studies, 2015

One of the main concerns of developing countries is seeking sources of economic growth. A controv... more One of the main concerns of developing countries is seeking sources of economic growth. A controversial debate on studies in recent decades focuses on the real basis of economic growth. It seems that physical capital accumulation does not provide a sufficient explanation as a capital factor in the process of economic growth. There are some indicators that illustrate a countries' human capital. The most important one among them is education performance, which is considered a pushing factor of economic growth. Education performance can be seen as an indicator of human capital. In this study, Turkey's education expenditure and gross domestic product (GDP) are investigated between the period of 1970-2013 via the co-integration structure. Results show that education expenditure and GDP are co-integrated in the long-run. The series prove a strong relationship between the GDP and education expenditures.

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 2014

Serbest bölge,ülke içerisinde bulunduğu halde dış ticaret, vergi ve gümrük mevzuatının dışında bı... more Serbest bölge,ülke içerisinde bulunduğu halde dış ticaret, vergi ve gümrük mevzuatının dışında bırakıldığı bölgeler olarak tanımlanabilir. Vergilerden ve kısıtlamalardan arındırılmış bu bölgeler uluslararası ticaretin gelişmesinde potansiyel bir öneme sahiptirler. Bu çalışmada, Türkiye'deki serbest bölgelerin ithalat ve ihracat performansları ve dış ticaret içerisindeki yeri ve önemi değerlendirilmiştir.Ayrıca, Gaziantep Serbest Bölgesi'nin dış ticaret performansı yıllara göre değerlendirilmiş ve diğer serbest bölgeler içerisindeki konumuna dikkat çekilmiştir. Gaziantep Serbest Bölgesi ticaret hacminin diğer serbest bölgelerden geri kaldığı vurgulanmıştır. Ülkeler arası gümrük duvarlarının dışında yer alan serbest bölgelerin, uluslararası ticarete olumlu yönde katkılar yaptığı sonucunaulaşılmış ve Türkiye'nin toplam dış ticaretinde daha etkin bir konuma gelmesinin gerekliliği belirtilmiştir.

Dis ticarette Adam Smith'in gelistirdigi Mutlak Ustunlukler teorisi gunun sartlarina cevap ve... more Dis ticarette Adam Smith'in gelistirdigi Mutlak Ustunlukler teorisi gunun sartlarina cevap vermedigi icin, David Ricardo tarafindan Karsilastirmali Ustunlukler modeli ortaya atilmistir. Teorinin temelinde uluslararasi ticareti mutlak ustunluklere dayandirmaya gerek yoktur. Bir ulke diger ulkeye gore hangi malin uretiminde daha yuksek oranda ustunluk sahibi ise o malin uretiminde uzmanlasmasi gerektigini one surmustur. Bunun temel nedeni olarak kaynaklarin etkin kullanilmasini ve etkin uretiminin gerceklesmesi gerektigini soylemistir. Bu baglamda calismada; Turkiye ekonomisinin son doneminde onemli yer tutan tasimacilik sektorunu alt kalemleriyle birlikte Balassa tarafindan gelistirilen Aciklanmis Karsilastirilmali Ustunlukler endeksi kullanilarak 2005-2017 donemi icin rekabet analizi yapilmistir.