Vivian Staikou - Academia.edu (original) (raw)
Papers by Vivian Staikou
Journal of Anthropological and Archaeological Sciences, 2024
Abstract The ancient city of Lefkas was a powerful centre of SW Greece during the classical time... more Abstract
The ancient city of Lefkas was a powerful centre of SW Greece during the classical times. Excavations conducted in the North cemetery of the ancient city exhumed an interesting burial, named Tomb 43, which dates to the 4th – early 3rd century BC. The tomb contained the remains of three individuals accompanied by grave goods. We provide archaeological and palaeopathological data concerning the burial and the three individuals inhumed therein. The results revealed many pathologies, a connection on the genetic level and a probable low socio-economic status of the deceased. Furthermore, one of the skulls bared a circular hole, a result of a trepanation operation. The lesion shows clear signs of healing, indicating that the individual survived the process. It is the first time that a successful trepanation is reported from Lefkas, as well as from the Classical and Roman period of western, central and southern Greece. Tomb 43 provides some interesting insights and adds to the list of archaeological sites of Greece with recorded cases of successful trepanation.
AURA, 2023
The article presents an imported glass beaded necklace, with a head pendant as the central piece... more The article presents an imported glass beaded necklace, with a head pendant as the central piece, recovered from the South necropolis of the ancient town of Lefkada, the Ionian Sea. The artifact was found more than 30 years ago in a 3rd century B.C. tomb along other grave goods, such as ceramic vessels, that function as relative chronological markers. The “exotic” necklace is discussed here as evidence for cultural and commercial exchanges of Lefkada island with the Phoenician – Punic merchants.
Αρχαιολογικό Δελτίο - ΜΕΛΕΤΕΣ , 2024
In 2016 an interdisciplinary project was initiated, aiming to study the osteological material fro... more In 2016 an interdisciplinary project was initiated, aiming to study the osteological material from a decent portion of burials, which were unearthed during the last decade from ancient Lefkas’ cemeteries.
The study was conducted at the University of Patra’s Laboratory of Palaeontology and Stratigraphy. On behalf of the Ephorate of Antiquities, archaeologist Vivian Staikou is in charge of the program, while the University of Patras is represented by Professor Giorgos Iliopoulos.
The skeletal material was segregated into individuals and various morphological methods were applied in order to determine sex and age, as well as metrics for stature estimation.
Discriminant factor analysis was also carried out, comparing metric data with that of a modern population. Furthermore, statistical analysis showed the male/female ratio, adult/juvenile ratio and average age at death. The palaeopathological study of the material included detailed macroscopic
observation of each bone, thus various bone manifested diseases (skeletal pathologies), injuries/fractures, dental hygiene, and cases of malnutrition and generally bad nutrition were examined. Statistical analysis was also held, helping us to draw conclusions regarding the health of the population.
DiABASEIS, 2024
Αναλυτική παρουσίαση των τοπογραφικών στοιχείων για το νότιο αρχαιο λιμανι της Λευκάδας στην περι... more Αναλυτική παρουσίαση των τοπογραφικών στοιχείων για το νότιο αρχαιο λιμανι της Λευκάδας στην περιοχή της Λυγιάς με έμφαση στις πρόσφατες ανασκαφές.
JOURNAL OF GREEK ARCHAEOLOGY, 2021
At Boleika site, which lies on the southern slopes of Mt. Skaros, in the Nydri plain, an excavati... more At Boleika site, which lies on the southern slopes of Mt. Skaros, in the Nydri plain, an excavation, carried out in 2008, brought to light part of a ΜΗ cemetery. This paper presents the graves and their goods, and examines the cemetery's location and its connection to the nearby MH tumulus S, discovered by the German archaeologist W. Dörpfeld. Additionally, the study of the skeletal material is presented, as well as a dental pulp DNA analysis procedure .
Acknowledgements
The ancient DNA analysis was supported by the projects ‘HELLAS-CH (MIS 5002735) implemented under ‘Action for Strengthening Research and Innovation Infrastructures,’ and ‘POLITEIAII’ (MIS 5002478) implemented under ‘Action for the Strategic Development on the Research and Technological Sector’, both funded by NSRF 2014-2020 and co-financed by Greece and the European Regional Development Fund.'
Part of this work was supported financially by the
Stavros Niarchos Foundation within the framework of the project ARCHERS
Αρχαιολογία και Τέχνες τ.131, σ. 94-105, 2019
Αρχαιολογία και Τέχνες n. 130, σ. 80-91, 2019
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θυρρείου Αιτωλοακαρνανίας εκτίθεται ένα πλακίδιο από μάργαρο με ανάγλυφη... more Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θυρρείου Αιτωλοακαρνανίας εκτίθεται ένα πλακίδιο από μάργαρο με ανάγλυφη εικονιστική παράσταση στην άνω όψη (εικ.1). Το έκθεμα φαντάζει παράταιρο στην προθήκη με τα αγγεία των ελληνιστικών χρόνων, καθώς γίνεται άμεσα αντιληπτό πως πρόκειται για διακοσμητικό αντικείμενο των τελευταίων αιώνων. Βρέθηκε τη δεκαετία του 1960 στα χέρια αρχαιοκάπηλου, κάτοικου Θυρρείου Αιτωλοακαρνανίας, και κατόπιν εκτίμησης από την τότε αρμόδια ΣΤ΄ Αρχαιολογική Περιφέρεια Αχαΐας-Αιτωλοακαρνανίας χαρακτηρίστηκε ως αντικείμενο αρχαιολογικού ενδιαφέροντος (σημ. 1).
Conference Presentations by Vivian Staikou
"Η αρχαιολογία της πειρατείας στην αρχαιότητα" υπό την αιγίδα του Τμήματος Ιστορίας & Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, 2023
The geomorphology of Leukas and the Inner Ionian Archipelago, with their rugged coastlines, intri... more The geomorphology of Leukas and the Inner Ionian Archipelago, with their rugged coastlines, intricate network of islands, and strategic location along important trade routes, have had a significant impact on the region’s maritime history. The prevalence of piracy has also left some
traces on these islands. The recent discovery of Late Helladic tumuli, a fortification wall, and a prehistoric settlement at Meganisi has shed light on the Taphians mentioned by Homer.
According to legend, the Taphians were renowned for their seafaring skills and piracy. The discovery of these archaeological sites provides important new insights into the Taphians’ way of life and the extent of their influence in the region.
Written sources from the Classical period suggest the constant presence of pirates in the Ionian Sea, which posed a serious threat to trade. The ancient ports along the Akarnanian coast up to Naupaktos played an important role in the region’s maritime history. These ports were key trade centers, connecting the region with other parts of the Mediterranean world.
The ongoing research on the region’s ports provides insights into the dynamics of trade in the region, and indirectly to possible pirate raids from the prehistoric times till the late Roman period. In this paper we are also examining possible hideouts for pirates in the wider network
of islets like Atokos, Arkoudi, Echinades, Kythros, Kastos, Kalamos, etc.
The long-standing presence of pirates in the restless waters of the Central Ionian Sea is well-documented since the Castle of Santa Maura in Leukas became an infamous pirate’s nest during medieval times. Many pirate groups evaded authorities and launched attacks on
passing ships, while their activities had a significant impact on the region’s economy and security. The discovery of the prehistoric tumuli at Meganisi and the ongoing research on the maritime history of Leukas, the island of Taphos, the Inner Ionian Archipelago, and the Aitoloakarnania prefecture contribute with valuable insights into the obscure topic of piracy.
Εφημεροι(?) σχεδιασμοί:εκπαιδευτικές δράσεις στο πλαίσιο περιοδικων εκθέσεων, 2020
4-5-2018. Ημερίδα του ICOM με τιτλο "Εφημεροι(?) σχεδιασμοί:εκπαιδευτικές δράσεις στο πλαίσιο περ... more 4-5-2018. Ημερίδα του ICOM με τιτλο "Εφημεροι(?) σχεδιασμοί:εκπαιδευτικές δράσεις στο πλαίσιο περιοδικων εκθέσεων". Παρουσίαση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων της ΕΦΑΑΙΤΛ που υλοποιηθηκαν στο Ιστορικο Μουσείο της Διεξοδου στο πλαίσιο της έκθεσης "Διαχρονικό ταξιδι στην Ιονιο οδο. Ο θησαυρός των ευρημάτων της" αλλά και οι εκπαιδευτικές δράσεις στο Φετιχιε Τζαμι Ναυπάκτου, κατά τη διάρκεια περιοδικών εκθέσεων.
Ο. Βικάτου, Β. Σταικου, Φ. Σαράντη (επιμ.), To Αρχαιολογικό έργο στην Αιτωλοακαρνανία και τη Λευκάδα, Πρακτικά 2ου Διεθνούς Ιστορικού και Αρχαιολογικού Συνεδρίου, 2018
Στη θέση «Μπολέικα» στην πεδιάδα του Νυδριού, στις νότιες υπώρειες του όρους Σκάρος, ήρθε στο φω... more Στη θέση «Μπολέικα» στην πεδιάδα του Νυδριού, στις νότιες υπώρειες του όρους Σκάρος, ήρθε στο φως το έτος 2008 τμήμα νεκροταφείου που πιθανόν χρονολογείται στους Μεσοελλαδικούς χρόνους. Στην ανακοίνωση παρουσιάζονται οι τάφοι και τα ευρήματά τους, και διερευνάται η σχέση τους με τις ανασκαφές του W. Dörpfeld στην περιοχή, καθώς σε κοντινή απόσταση ο Γερμανός αρχαιολόγος είχε εντοπίσει τον μεσοελλαδικό τύμβο S. Επιπλέον γίνεται λόγος για την έρευνα που πραγματοποιήθηκε το έτος 2010 σε παρακείμενη θέση, όπου βρέθηκε χειροποίητη κεραμική και μεγάλος αριθμός αποκρουσμάτων λαξευμένου λίθου που αντιπροσωπεύουν διάφορα στάδια της εγχειρηματικής αλυσίδας και αποτελούν, ως επί το πλείστον, προϊόντα επιτόπιας λάξευσης. Το υλικό αυτό αναμένεται να διευρύνει σημαντικά τις γνώσεις μας για τις εργαλειοτεχνίες πελεκημένου λίθου της Πρώιμης και Μέσης Χαλκοκρατίας στην περιοχή του Ιονίου.
At "Boleika" site, which lies on the southern slopes of Mt. Skaros, in the Nidri plain, an excavation, carried out in 2008, brought to light part of a cemetery, that dates probably to the MH period. This paper presents the graves and their goods, and examines the cemetery's location and it's connection to the nearby MH tumulus S, discovered by the German archaeologist W Dörpfeld. Additionally, the paper refers to another excavation, conducted in 2010 in an adjacent area. A layer containing prehistoric handmade pottery was unearthed, as well as a large number of chipped stone tools, that represent different stages of the “chaîne opératoire”. Since the excavated area is actually a knapping site, it is expected to expand significantly our knowledge concerning the Early and Middle Bronze Age chipped stone tool industry in the Ionian islands region.
The Inner Ionian Archipelago, delimited by the coasts of Akarnania to the east and Lefkada, Kefal... more The Inner Ionian Archipelago, delimited by the coasts of Akarnania to the east and Lefkada, Kefalonia and Ithaca to the west, is characterised by coastal lowlands, extended and intricate shorelines, complex inland topography, little arable land, seasonal and perennial wetlands and a karstic landscape featuring caves, rockshelters, dolines, and basins some of which are partly or totally submerged. Since 2010, the Teleboides, the northern cluster of islands, were at the focus of an intensive surface survey organised by the University of Crete in collaboration with the Ephorates of Αitoloakarnania and Lefkada, and Kefalonia and Ithaca. The survey project coupled with targeted small-scale excavation was designed to investigate the history of occupation and the cultural interconnections with settlements on the opposite mainland and the larger islands of the Ionian Sea. Between 2010 and 2012, through archaeological surface reconnaissance, our team covered an area of a little less than 7 km2 on Meganisi, Thileia, Kythros, Tsokari, Petalou, Nisopoula, Phormikoula, Madouri, Atokos and Arkoudi. During the survey 30 sites dating from the Palaeolithic to the 19th century, with a hiatus between Late Antiquity and the 18th century, were discovered and mapped, and 20,000 portable artefacts were recovered. The finds bridge the gap between the archaeological record of the Ionian Sea and that of mainland Greece. In this paper we present the research objectives, the methodology of what we have termed a hybrid island archaeology approach, andthe main results of the project based on the portable finds that span the Middle Palaeolithic to the Bronze Age.
Κείμενα 7 ΜΝΗΜΗ ΗΟΥΣ ΖΕΡΒΟΥΔΑΚΗ Όταν κάποτε συζητούσαμε για το μέλλον αυτών των Συναντήσεων, εκεί... more Κείμενα 7 ΜΝΗΜΗ ΗΟΥΣ ΖΕΡΒΟΥΔΑΚΗ Όταν κάποτε συζητούσαμε για το μέλλον αυτών των Συναντήσεων, εκεί στα Χανιά, και σκεφτόμασταν για τη μορφή που μπορούσαν να πάρουν, κυρίως τη νομική, γύρισε τότε και μου είπε: «γιατί, για να μαλώνουμε ποιος θα γίνει διευθυντής;». Η κουβέντα αυτή χαρακτηρίζει την Ηώ. Δούλεψε πολύ για την υπόθεση αυτή. Ήταν ο γραμματέας, ο βοηθός και ό,τι άλλο χρειαζόταν. Έβαζε σε τάξη πολλά πράγματα και τελείωνε πολλά. Συγχρόνως όμως κατέθετε συνεχώς την κριτική άποψή της για το θέμα, έτσι ώστε να μας κρατά σε μια σταθερή επιστημονική γραμμή, αλλά και ορθούς. Ποτέ δεν ζήτησε για τον εαυτό της ένα οποιοδήποτε πλεονέκτημα -ίσως μόνο εκείνο της μη προβολής. Ποτέ δεν επέβαλε την άποψή της, όμως αυτή ήταν συνήθως η ορθή. Ρωτούσε, άκουγε και υιοθετούσε αυτό που υπηρετούσε την υπόθεσή μας. Ενδιαφερόταν για την τεχνολογία των πήλινων αγγείων και τη χρήση τους και χαιρόταν με τα μικρά πράγματα, τα παιχνίδια. Παρακολουθούσε με προσοχή το θέμα των εργαστηρίων και των τεχνιτών. Έτσι διαμορφώθηκε για το θέμα της ελληνιστικής κεραμικής μια επιστημονική, δημοκρατική και έγκυρη σκέψη. Αγαπούσε τους τεχνίτες και τους τεχνικούς. Ο στόχος της προστασίας και της ανάδειξης των πραγμάτων των μνημείων προέκυπτε από την πλούσια γνώση της επιστήμης. Ενεργούσε με γνώση αλλά και με απέραντη, όμως κρυμμένη, αγάπη για όλους και όλα. Είμαστε πλούσιοι που τη γνωρίσαμε και τη ζήσαμε, είμαστε φτωχότεροι που πια δεν είναι σήμερα εδώ μαζί μας να μας επιβραβεύσει με το μικρό χαμόγελο της ικανοποίησης για όσα προσπαθούμε. ΣΤΕΛΛΑ ΔΡΟΥΓΟΥ 8 IN MEMORIAM
The ancient city of Lefkas, due to its strategic position on the NE part of the homonymous island... more The ancient city of Lefkas, due to its strategic position on the NE part of the homonymous island, became a powerful city state and an important commercial centre. The city’s layout, based on the Hippodamian plan, includes the Agora, the theatre, sanctuaries, public buildings, private houses, industrial and storage areas. Two organised cemeteries, placed north and south of the city, were developed along main avenues, that still form parts of the present road network. This paper examines the rescue excavations in the cemetery areas, directed by the 36th Ephorate of Antiquities, in the period of 2004 to 2010. The topographic data, the arrangement and type of the graves, as well as the variations in grave goods and burial customs are presented.
154 Michalis PETROPOULOS Immovable installations and movable implements of the agrarian productio... more 154 Michalis PETROPOULOS Immovable installations and movable implements of the agrarian production in the Roman villas of Patras 176 Zoe ASLAMATZIDOU-KOSTOUROU Roman farmhouses in Corinthia: the case of Loutraki 186 Zoe ASLAMATZIDOU-KOSTOUROU Roman farmhouses in Corinthia 200 Eleni SARRI Remains of a rural farmhouse at the site "St. Panteleimon-Villa", Kranidion 212 Eleni SARRI Rural settlements of the Roman times in Argolid 278 Olga PSICHOYOU Scanty remains of Roman farmhouses in the Hermionid 286 Michalis PETROPOULOS Overview of the rural production in Roman Arcadia 328 Stamatis FRITZILAS Farmhouse at the site Veligosti of Arcadia 344 Leonidas SOUCHLERIS Rural and industrial facilities in Aseatiki in South Arcadia and in Velminatis, Southwest of Laconia ABSTRACTS •00_Pages de titre BAT F_Mise en page 1 27/4/14 4:16 PM PageIX ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ •00_Pages de titre BAT F_Mise en page 1 27/4/14 4:16 PM PageX 362 Eleni ZAVVOU Rural and manufacture establishments in Roman Laconia (1st c. BC.-6th c. A.D.) 398 Dimosthenis KOSMOPOULOS Messenian land and rural establishments during the Roman period 422 Olympia VICATOU Roman farmhouses in Elis 440 Domenico D'ACO Attica in the Roman period: the farms from the Ist c. BC to the Vth c. AD 466 Georgios STAINCHAUER Roman farmhouses in Attica 486 Elena VLACHOYIANNI Roman villa at ancient Akraiphia (Akraiphnion in Boeotia) 522 Elena VLACHOYANNI Villae Rusticae and workshop installations in the Boeotian countryside during Roman times (2nd c. BC-6th c. AD) 542 Elena KOUNTOURI, Nikos PETROCHEILOS Rural settlements and the exploitation of land in the plain of Chaeronea 554 Phanouria DAKORONIA, Polyxeni BOUGIA Τhe Opountian version of the villa rustica in Late Antiquity 572 Aristea PAPASTATHOPOULOU Trilofo of Regginion in Fthiotis: the digging up of the remains of a Roman farmhouse 582 Philitsa TILELI, Konstantina PSAROYANNI A Late Roman Farmhouse at the site of Ag. Triada, Thermopylae, Phthiotis 592 Leonidas HATZIAGGELAKIS Rural settlement of Roman times in the land of ancient Kierion in the "Orgozinos" of Mataranga, Prefecture of Karditsa 616 Argiroula DOULGERI-INTZESILOGLOU, Polyxeni ARACHOVITI A farmhouse of the Imperial period in the area of the Ancient city of Pherae 632 Argiroula DOULGERI-INTZESILOGLOU Rural installations of the Roman period in Thessaly and in the islands of northern Sporades 638 Argiroula DOULGERI-INTZESILOGLOU, Eleni CHRYSOPOULOU
Μιχάλης ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Μόνιμες εγκαταστάσεις και κινητά σκεύη για την αγροτική παραγωγή στις ρωμαϊκέ... more Μιχάλης ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Μόνιμες εγκαταστάσεις και κινητά σκεύη για την αγροτική παραγωγή στις ρωμαϊκές αγροικίες της Πάτρας 176-185 Ζωή ΑΣΛΑΜΑΤΖΙΔΟΥ-ΚΩΣΤΟΥΡΟΥ Ρωμαϊκές αγροικίες στην Κορινθία: η περίπτωση του Λουτρακίου 186-199 Ζωή ΑΣΛΑΜΑΤΖΙΔΟΥ-ΚΩΣΤΟΥΡΟΥ Ρωμαϊκές αγροικίες στο νομό Κορινθίας 200-211 Ελένη ΣΑΡΡΗ Λείψανα αγροτικής εγκατάστασης στη θέση «Αγ. Παντελεήμων-Βίλλα» Κρανιδίου 212-277 Ελένη ΣΑΡΡΗ Αγροτικές εγκαταστάσεις της ρωμαϊκής εποχής στην Αργολίδα 278-285 Όλγα ΨΥΧΟΓΙΟΥ Ίχνη ρωμαϊκών αγροικιών στην Ερμιονίδα 286-327 Μιχάλης ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Γενική θεώρηση της αγροτικής παραγωγής στην Αρκαδία των ρωμαϊκών χρόνων 328-343 Σταμάτης ΦΡΙΤΖΙΛΑΣ Αγροικία στη θέση Βελιγοστή Αρκαδίας 344-361 Λεωνίδας ΣΟΥΧΛΕΡΗΣ Αγροτικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις στην Ασεατική Χώρα της νότιας Αρκαδίας και στη Βελμινάτιδα Χώρα της βορειοδυτικής Λακεδαίμονος
Τον Οκτώβριο του 2010, 65 εγγεγραμμένοι σύνεδροι παρουσίασαν 50 πρωτότυπες εργασίες στη διάρκεια ... more Τον Οκτώβριο του 2010, 65 εγγεγραμμένοι σύνεδροι παρουσίασαν 50 πρωτότυπες εργασίες στη διάρκεια του 2 ου Συμποσίου ARCH_RNT -Αρχαιολογική Έρευνα και Νέες Τεχνολογίες που διοργανώθηκε και φιλοξενήθηκε από το Εργαστήριο Αρχαιομετρίας του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, στη Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών της Καλαμάτας.. Ο τόμος περιέχει 26 εργασίες οι οποίες υποβλήθηκαν για κρίση και έκδοση στα Πρακτικά του Συμποσίου. Οι εργασίες αναφέρονται στο σύνολο των θεματικών της σύγχρονης αρχαιολογικής έρευνας και συγκεκριμένα στις γεωφυσικές διασκοπήσεις, τις εφαρμογές των ΓΠΣ και υπολογιστικών συστημάτων, τις απόλυτες χρονολογήσεις, τον χαρακτηρισμό και τις αναλύσεις αντικειμένων και υλικών της πολιτιστικής κληρονομιάς, στις σύγχρονες προσεγγίσεις της επιστήμης της συντήρησης, ανάδειξης και προστασίας. Με αυτή την σειρά εμφανίζονται στα περιεχόμενα του τόμου.
Ο. Βικάτου, Β. Στάικου, Φ. Σαράντη (επιμ.) To Αρχαιολογικό έργο στην Αιτωλοακαρνανία και τη Λευκάδα, Πρακτικά 2ου Διεθνούς Ιστορικού και Αρχαιολογικού Συνέδρίου, 2018
Στην ανακοίνωση αυτή παρουσιάζουμε τη μεθοδολογία και τα πρώτα πορίσματα της διαχρονικής έρευνας ... more Στην ανακοίνωση αυτή παρουσιάζουμε τη μεθοδολογία και τα πρώτα πορίσματα της διαχρονικής έρευνας που πραγματοποιήσαμε στα νησιά του Εσωτερικού Αρχιπελάγους του Ιονίου. Μέσα από μια διεπιστημονική οπτική που κατέστη εφικτή χάρη στη συνεργασία επιστημόνων από διαφορετικά γνωστικά πεδία, ακολουθούμε την ιστορία της ανθρώπινης παρουσίας στην περιοχή από τους Προϊστορικούς μέχρι τους Νεότερους Χρόνους και τη σχέση των μικρών νησιών με τη δυτική Ελλάδα και τα υπόλοιπα νησιά του Ιονίου Πελάγους.
In this paper, we present our methodology and the preliminary results of the diachronic survey which took place at the islands and islets of the Inner Ionian Sea Archipelago. Through an interdisciplinary approach, which was made possible by a collaboration between researchers coming from different scientific fields, we follow the history of the human presence in the region from the prehistoric period to modern times and the relationship between the islands of the Archipelago with the rest of the Ionian islands and northwestern Greek mainland.
"To Αρχαιολογικό Έργο στην ΒΔ Ελλάδα και τα Ιόνια νησιά"
Το καλοκαίρι του 2014 εντοπίστηκε στο ΒΑ άκρο της Αιτωλοακαρνανίας, μεταξύ Θέρμου και ορεινής Ναυ... more Το καλοκαίρι του 2014 εντοπίστηκε στο ΒΑ άκρο της Αιτωλοακαρνανίας, μεταξύ Θέρμου και ορεινής Ναυπακτίας, μια νέα θέση της Μέσης Παλαιολιθικής περιόδου. Στη δυτική όχθη του ποταμού Ευήνου περισυλλέχθηκε ένα μικρό διαγνωστικό σύνολο λαξευμένων λίθινων εργαλείων, που αποτελούν την πρώτη ασφαλή μαρτυρία για την παρουσία τροφοσυλλεκτών – κυνηγών στο εσωτερικό της Αιτωλίας. Στην ανακοίνωση περιγράφονται τα τεχνολογικά και τυπολογικά χαρακτηριστικά της λιθοτεχνίας και συζητείται ο χαρακτήρας της παρόχθιας δραστηριότητας, στο πλαίσιο της Παλαιολιθικής κατοίκησης της Δ. Ελλάδας.
In the summer of 2014 a new Middle Paleolithic surface site, lying on the northeastern edge of Aitoloacarnania Perfecture, halfway between Thermo and the mountainous region of Nafpaktos, was discovered. A small representative assemblage of stone artifacts, collected from the west bank of Evinos river, testifies to the presence of hunter - gatherers in Eastern Aetolia. It is the aim of this paper to give a detailed description of the lithic artifacts and to discuss the character of the riparian activities relative to the greater Palaeolithic habitation in Western Greece.
Journal of Anthropological and Archaeological Sciences, 2024
Abstract The ancient city of Lefkas was a powerful centre of SW Greece during the classical time... more Abstract
The ancient city of Lefkas was a powerful centre of SW Greece during the classical times. Excavations conducted in the North cemetery of the ancient city exhumed an interesting burial, named Tomb 43, which dates to the 4th – early 3rd century BC. The tomb contained the remains of three individuals accompanied by grave goods. We provide archaeological and palaeopathological data concerning the burial and the three individuals inhumed therein. The results revealed many pathologies, a connection on the genetic level and a probable low socio-economic status of the deceased. Furthermore, one of the skulls bared a circular hole, a result of a trepanation operation. The lesion shows clear signs of healing, indicating that the individual survived the process. It is the first time that a successful trepanation is reported from Lefkas, as well as from the Classical and Roman period of western, central and southern Greece. Tomb 43 provides some interesting insights and adds to the list of archaeological sites of Greece with recorded cases of successful trepanation.
AURA, 2023
The article presents an imported glass beaded necklace, with a head pendant as the central piece... more The article presents an imported glass beaded necklace, with a head pendant as the central piece, recovered from the South necropolis of the ancient town of Lefkada, the Ionian Sea. The artifact was found more than 30 years ago in a 3rd century B.C. tomb along other grave goods, such as ceramic vessels, that function as relative chronological markers. The “exotic” necklace is discussed here as evidence for cultural and commercial exchanges of Lefkada island with the Phoenician – Punic merchants.
Αρχαιολογικό Δελτίο - ΜΕΛΕΤΕΣ , 2024
In 2016 an interdisciplinary project was initiated, aiming to study the osteological material fro... more In 2016 an interdisciplinary project was initiated, aiming to study the osteological material from a decent portion of burials, which were unearthed during the last decade from ancient Lefkas’ cemeteries.
The study was conducted at the University of Patra’s Laboratory of Palaeontology and Stratigraphy. On behalf of the Ephorate of Antiquities, archaeologist Vivian Staikou is in charge of the program, while the University of Patras is represented by Professor Giorgos Iliopoulos.
The skeletal material was segregated into individuals and various morphological methods were applied in order to determine sex and age, as well as metrics for stature estimation.
Discriminant factor analysis was also carried out, comparing metric data with that of a modern population. Furthermore, statistical analysis showed the male/female ratio, adult/juvenile ratio and average age at death. The palaeopathological study of the material included detailed macroscopic
observation of each bone, thus various bone manifested diseases (skeletal pathologies), injuries/fractures, dental hygiene, and cases of malnutrition and generally bad nutrition were examined. Statistical analysis was also held, helping us to draw conclusions regarding the health of the population.
DiABASEIS, 2024
Αναλυτική παρουσίαση των τοπογραφικών στοιχείων για το νότιο αρχαιο λιμανι της Λευκάδας στην περι... more Αναλυτική παρουσίαση των τοπογραφικών στοιχείων για το νότιο αρχαιο λιμανι της Λευκάδας στην περιοχή της Λυγιάς με έμφαση στις πρόσφατες ανασκαφές.
JOURNAL OF GREEK ARCHAEOLOGY, 2021
At Boleika site, which lies on the southern slopes of Mt. Skaros, in the Nydri plain, an excavati... more At Boleika site, which lies on the southern slopes of Mt. Skaros, in the Nydri plain, an excavation, carried out in 2008, brought to light part of a ΜΗ cemetery. This paper presents the graves and their goods, and examines the cemetery's location and its connection to the nearby MH tumulus S, discovered by the German archaeologist W. Dörpfeld. Additionally, the study of the skeletal material is presented, as well as a dental pulp DNA analysis procedure .
Acknowledgements
The ancient DNA analysis was supported by the projects ‘HELLAS-CH (MIS 5002735) implemented under ‘Action for Strengthening Research and Innovation Infrastructures,’ and ‘POLITEIAII’ (MIS 5002478) implemented under ‘Action for the Strategic Development on the Research and Technological Sector’, both funded by NSRF 2014-2020 and co-financed by Greece and the European Regional Development Fund.'
Part of this work was supported financially by the
Stavros Niarchos Foundation within the framework of the project ARCHERS
Αρχαιολογία και Τέχνες τ.131, σ. 94-105, 2019
Αρχαιολογία και Τέχνες n. 130, σ. 80-91, 2019
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θυρρείου Αιτωλοακαρνανίας εκτίθεται ένα πλακίδιο από μάργαρο με ανάγλυφη... more Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θυρρείου Αιτωλοακαρνανίας εκτίθεται ένα πλακίδιο από μάργαρο με ανάγλυφη εικονιστική παράσταση στην άνω όψη (εικ.1). Το έκθεμα φαντάζει παράταιρο στην προθήκη με τα αγγεία των ελληνιστικών χρόνων, καθώς γίνεται άμεσα αντιληπτό πως πρόκειται για διακοσμητικό αντικείμενο των τελευταίων αιώνων. Βρέθηκε τη δεκαετία του 1960 στα χέρια αρχαιοκάπηλου, κάτοικου Θυρρείου Αιτωλοακαρνανίας, και κατόπιν εκτίμησης από την τότε αρμόδια ΣΤ΄ Αρχαιολογική Περιφέρεια Αχαΐας-Αιτωλοακαρνανίας χαρακτηρίστηκε ως αντικείμενο αρχαιολογικού ενδιαφέροντος (σημ. 1).
"Η αρχαιολογία της πειρατείας στην αρχαιότητα" υπό την αιγίδα του Τμήματος Ιστορίας & Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, 2023
The geomorphology of Leukas and the Inner Ionian Archipelago, with their rugged coastlines, intri... more The geomorphology of Leukas and the Inner Ionian Archipelago, with their rugged coastlines, intricate network of islands, and strategic location along important trade routes, have had a significant impact on the region’s maritime history. The prevalence of piracy has also left some
traces on these islands. The recent discovery of Late Helladic tumuli, a fortification wall, and a prehistoric settlement at Meganisi has shed light on the Taphians mentioned by Homer.
According to legend, the Taphians were renowned for their seafaring skills and piracy. The discovery of these archaeological sites provides important new insights into the Taphians’ way of life and the extent of their influence in the region.
Written sources from the Classical period suggest the constant presence of pirates in the Ionian Sea, which posed a serious threat to trade. The ancient ports along the Akarnanian coast up to Naupaktos played an important role in the region’s maritime history. These ports were key trade centers, connecting the region with other parts of the Mediterranean world.
The ongoing research on the region’s ports provides insights into the dynamics of trade in the region, and indirectly to possible pirate raids from the prehistoric times till the late Roman period. In this paper we are also examining possible hideouts for pirates in the wider network
of islets like Atokos, Arkoudi, Echinades, Kythros, Kastos, Kalamos, etc.
The long-standing presence of pirates in the restless waters of the Central Ionian Sea is well-documented since the Castle of Santa Maura in Leukas became an infamous pirate’s nest during medieval times. Many pirate groups evaded authorities and launched attacks on
passing ships, while their activities had a significant impact on the region’s economy and security. The discovery of the prehistoric tumuli at Meganisi and the ongoing research on the maritime history of Leukas, the island of Taphos, the Inner Ionian Archipelago, and the Aitoloakarnania prefecture contribute with valuable insights into the obscure topic of piracy.
Εφημεροι(?) σχεδιασμοί:εκπαιδευτικές δράσεις στο πλαίσιο περιοδικων εκθέσεων, 2020
4-5-2018. Ημερίδα του ICOM με τιτλο "Εφημεροι(?) σχεδιασμοί:εκπαιδευτικές δράσεις στο πλαίσιο περ... more 4-5-2018. Ημερίδα του ICOM με τιτλο "Εφημεροι(?) σχεδιασμοί:εκπαιδευτικές δράσεις στο πλαίσιο περιοδικων εκθέσεων". Παρουσίαση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων της ΕΦΑΑΙΤΛ που υλοποιηθηκαν στο Ιστορικο Μουσείο της Διεξοδου στο πλαίσιο της έκθεσης "Διαχρονικό ταξιδι στην Ιονιο οδο. Ο θησαυρός των ευρημάτων της" αλλά και οι εκπαιδευτικές δράσεις στο Φετιχιε Τζαμι Ναυπάκτου, κατά τη διάρκεια περιοδικών εκθέσεων.
Ο. Βικάτου, Β. Σταικου, Φ. Σαράντη (επιμ.), To Αρχαιολογικό έργο στην Αιτωλοακαρνανία και τη Λευκάδα, Πρακτικά 2ου Διεθνούς Ιστορικού και Αρχαιολογικού Συνεδρίου, 2018
Στη θέση «Μπολέικα» στην πεδιάδα του Νυδριού, στις νότιες υπώρειες του όρους Σκάρος, ήρθε στο φω... more Στη θέση «Μπολέικα» στην πεδιάδα του Νυδριού, στις νότιες υπώρειες του όρους Σκάρος, ήρθε στο φως το έτος 2008 τμήμα νεκροταφείου που πιθανόν χρονολογείται στους Μεσοελλαδικούς χρόνους. Στην ανακοίνωση παρουσιάζονται οι τάφοι και τα ευρήματά τους, και διερευνάται η σχέση τους με τις ανασκαφές του W. Dörpfeld στην περιοχή, καθώς σε κοντινή απόσταση ο Γερμανός αρχαιολόγος είχε εντοπίσει τον μεσοελλαδικό τύμβο S. Επιπλέον γίνεται λόγος για την έρευνα που πραγματοποιήθηκε το έτος 2010 σε παρακείμενη θέση, όπου βρέθηκε χειροποίητη κεραμική και μεγάλος αριθμός αποκρουσμάτων λαξευμένου λίθου που αντιπροσωπεύουν διάφορα στάδια της εγχειρηματικής αλυσίδας και αποτελούν, ως επί το πλείστον, προϊόντα επιτόπιας λάξευσης. Το υλικό αυτό αναμένεται να διευρύνει σημαντικά τις γνώσεις μας για τις εργαλειοτεχνίες πελεκημένου λίθου της Πρώιμης και Μέσης Χαλκοκρατίας στην περιοχή του Ιονίου.
At "Boleika" site, which lies on the southern slopes of Mt. Skaros, in the Nidri plain, an excavation, carried out in 2008, brought to light part of a cemetery, that dates probably to the MH period. This paper presents the graves and their goods, and examines the cemetery's location and it's connection to the nearby MH tumulus S, discovered by the German archaeologist W Dörpfeld. Additionally, the paper refers to another excavation, conducted in 2010 in an adjacent area. A layer containing prehistoric handmade pottery was unearthed, as well as a large number of chipped stone tools, that represent different stages of the “chaîne opératoire”. Since the excavated area is actually a knapping site, it is expected to expand significantly our knowledge concerning the Early and Middle Bronze Age chipped stone tool industry in the Ionian islands region.
The Inner Ionian Archipelago, delimited by the coasts of Akarnania to the east and Lefkada, Kefal... more The Inner Ionian Archipelago, delimited by the coasts of Akarnania to the east and Lefkada, Kefalonia and Ithaca to the west, is characterised by coastal lowlands, extended and intricate shorelines, complex inland topography, little arable land, seasonal and perennial wetlands and a karstic landscape featuring caves, rockshelters, dolines, and basins some of which are partly or totally submerged. Since 2010, the Teleboides, the northern cluster of islands, were at the focus of an intensive surface survey organised by the University of Crete in collaboration with the Ephorates of Αitoloakarnania and Lefkada, and Kefalonia and Ithaca. The survey project coupled with targeted small-scale excavation was designed to investigate the history of occupation and the cultural interconnections with settlements on the opposite mainland and the larger islands of the Ionian Sea. Between 2010 and 2012, through archaeological surface reconnaissance, our team covered an area of a little less than 7 km2 on Meganisi, Thileia, Kythros, Tsokari, Petalou, Nisopoula, Phormikoula, Madouri, Atokos and Arkoudi. During the survey 30 sites dating from the Palaeolithic to the 19th century, with a hiatus between Late Antiquity and the 18th century, were discovered and mapped, and 20,000 portable artefacts were recovered. The finds bridge the gap between the archaeological record of the Ionian Sea and that of mainland Greece. In this paper we present the research objectives, the methodology of what we have termed a hybrid island archaeology approach, andthe main results of the project based on the portable finds that span the Middle Palaeolithic to the Bronze Age.
Κείμενα 7 ΜΝΗΜΗ ΗΟΥΣ ΖΕΡΒΟΥΔΑΚΗ Όταν κάποτε συζητούσαμε για το μέλλον αυτών των Συναντήσεων, εκεί... more Κείμενα 7 ΜΝΗΜΗ ΗΟΥΣ ΖΕΡΒΟΥΔΑΚΗ Όταν κάποτε συζητούσαμε για το μέλλον αυτών των Συναντήσεων, εκεί στα Χανιά, και σκεφτόμασταν για τη μορφή που μπορούσαν να πάρουν, κυρίως τη νομική, γύρισε τότε και μου είπε: «γιατί, για να μαλώνουμε ποιος θα γίνει διευθυντής;». Η κουβέντα αυτή χαρακτηρίζει την Ηώ. Δούλεψε πολύ για την υπόθεση αυτή. Ήταν ο γραμματέας, ο βοηθός και ό,τι άλλο χρειαζόταν. Έβαζε σε τάξη πολλά πράγματα και τελείωνε πολλά. Συγχρόνως όμως κατέθετε συνεχώς την κριτική άποψή της για το θέμα, έτσι ώστε να μας κρατά σε μια σταθερή επιστημονική γραμμή, αλλά και ορθούς. Ποτέ δεν ζήτησε για τον εαυτό της ένα οποιοδήποτε πλεονέκτημα -ίσως μόνο εκείνο της μη προβολής. Ποτέ δεν επέβαλε την άποψή της, όμως αυτή ήταν συνήθως η ορθή. Ρωτούσε, άκουγε και υιοθετούσε αυτό που υπηρετούσε την υπόθεσή μας. Ενδιαφερόταν για την τεχνολογία των πήλινων αγγείων και τη χρήση τους και χαιρόταν με τα μικρά πράγματα, τα παιχνίδια. Παρακολουθούσε με προσοχή το θέμα των εργαστηρίων και των τεχνιτών. Έτσι διαμορφώθηκε για το θέμα της ελληνιστικής κεραμικής μια επιστημονική, δημοκρατική και έγκυρη σκέψη. Αγαπούσε τους τεχνίτες και τους τεχνικούς. Ο στόχος της προστασίας και της ανάδειξης των πραγμάτων των μνημείων προέκυπτε από την πλούσια γνώση της επιστήμης. Ενεργούσε με γνώση αλλά και με απέραντη, όμως κρυμμένη, αγάπη για όλους και όλα. Είμαστε πλούσιοι που τη γνωρίσαμε και τη ζήσαμε, είμαστε φτωχότεροι που πια δεν είναι σήμερα εδώ μαζί μας να μας επιβραβεύσει με το μικρό χαμόγελο της ικανοποίησης για όσα προσπαθούμε. ΣΤΕΛΛΑ ΔΡΟΥΓΟΥ 8 IN MEMORIAM
The ancient city of Lefkas, due to its strategic position on the NE part of the homonymous island... more The ancient city of Lefkas, due to its strategic position on the NE part of the homonymous island, became a powerful city state and an important commercial centre. The city’s layout, based on the Hippodamian plan, includes the Agora, the theatre, sanctuaries, public buildings, private houses, industrial and storage areas. Two organised cemeteries, placed north and south of the city, were developed along main avenues, that still form parts of the present road network. This paper examines the rescue excavations in the cemetery areas, directed by the 36th Ephorate of Antiquities, in the period of 2004 to 2010. The topographic data, the arrangement and type of the graves, as well as the variations in grave goods and burial customs are presented.
154 Michalis PETROPOULOS Immovable installations and movable implements of the agrarian productio... more 154 Michalis PETROPOULOS Immovable installations and movable implements of the agrarian production in the Roman villas of Patras 176 Zoe ASLAMATZIDOU-KOSTOUROU Roman farmhouses in Corinthia: the case of Loutraki 186 Zoe ASLAMATZIDOU-KOSTOUROU Roman farmhouses in Corinthia 200 Eleni SARRI Remains of a rural farmhouse at the site "St. Panteleimon-Villa", Kranidion 212 Eleni SARRI Rural settlements of the Roman times in Argolid 278 Olga PSICHOYOU Scanty remains of Roman farmhouses in the Hermionid 286 Michalis PETROPOULOS Overview of the rural production in Roman Arcadia 328 Stamatis FRITZILAS Farmhouse at the site Veligosti of Arcadia 344 Leonidas SOUCHLERIS Rural and industrial facilities in Aseatiki in South Arcadia and in Velminatis, Southwest of Laconia ABSTRACTS •00_Pages de titre BAT F_Mise en page 1 27/4/14 4:16 PM PageIX ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ •00_Pages de titre BAT F_Mise en page 1 27/4/14 4:16 PM PageX 362 Eleni ZAVVOU Rural and manufacture establishments in Roman Laconia (1st c. BC.-6th c. A.D.) 398 Dimosthenis KOSMOPOULOS Messenian land and rural establishments during the Roman period 422 Olympia VICATOU Roman farmhouses in Elis 440 Domenico D'ACO Attica in the Roman period: the farms from the Ist c. BC to the Vth c. AD 466 Georgios STAINCHAUER Roman farmhouses in Attica 486 Elena VLACHOYIANNI Roman villa at ancient Akraiphia (Akraiphnion in Boeotia) 522 Elena VLACHOYANNI Villae Rusticae and workshop installations in the Boeotian countryside during Roman times (2nd c. BC-6th c. AD) 542 Elena KOUNTOURI, Nikos PETROCHEILOS Rural settlements and the exploitation of land in the plain of Chaeronea 554 Phanouria DAKORONIA, Polyxeni BOUGIA Τhe Opountian version of the villa rustica in Late Antiquity 572 Aristea PAPASTATHOPOULOU Trilofo of Regginion in Fthiotis: the digging up of the remains of a Roman farmhouse 582 Philitsa TILELI, Konstantina PSAROYANNI A Late Roman Farmhouse at the site of Ag. Triada, Thermopylae, Phthiotis 592 Leonidas HATZIAGGELAKIS Rural settlement of Roman times in the land of ancient Kierion in the "Orgozinos" of Mataranga, Prefecture of Karditsa 616 Argiroula DOULGERI-INTZESILOGLOU, Polyxeni ARACHOVITI A farmhouse of the Imperial period in the area of the Ancient city of Pherae 632 Argiroula DOULGERI-INTZESILOGLOU Rural installations of the Roman period in Thessaly and in the islands of northern Sporades 638 Argiroula DOULGERI-INTZESILOGLOU, Eleni CHRYSOPOULOU
Μιχάλης ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Μόνιμες εγκαταστάσεις και κινητά σκεύη για την αγροτική παραγωγή στις ρωμαϊκέ... more Μιχάλης ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Μόνιμες εγκαταστάσεις και κινητά σκεύη για την αγροτική παραγωγή στις ρωμαϊκές αγροικίες της Πάτρας 176-185 Ζωή ΑΣΛΑΜΑΤΖΙΔΟΥ-ΚΩΣΤΟΥΡΟΥ Ρωμαϊκές αγροικίες στην Κορινθία: η περίπτωση του Λουτρακίου 186-199 Ζωή ΑΣΛΑΜΑΤΖΙΔΟΥ-ΚΩΣΤΟΥΡΟΥ Ρωμαϊκές αγροικίες στο νομό Κορινθίας 200-211 Ελένη ΣΑΡΡΗ Λείψανα αγροτικής εγκατάστασης στη θέση «Αγ. Παντελεήμων-Βίλλα» Κρανιδίου 212-277 Ελένη ΣΑΡΡΗ Αγροτικές εγκαταστάσεις της ρωμαϊκής εποχής στην Αργολίδα 278-285 Όλγα ΨΥΧΟΓΙΟΥ Ίχνη ρωμαϊκών αγροικιών στην Ερμιονίδα 286-327 Μιχάλης ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Γενική θεώρηση της αγροτικής παραγωγής στην Αρκαδία των ρωμαϊκών χρόνων 328-343 Σταμάτης ΦΡΙΤΖΙΛΑΣ Αγροικία στη θέση Βελιγοστή Αρκαδίας 344-361 Λεωνίδας ΣΟΥΧΛΕΡΗΣ Αγροτικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις στην Ασεατική Χώρα της νότιας Αρκαδίας και στη Βελμινάτιδα Χώρα της βορειοδυτικής Λακεδαίμονος
Τον Οκτώβριο του 2010, 65 εγγεγραμμένοι σύνεδροι παρουσίασαν 50 πρωτότυπες εργασίες στη διάρκεια ... more Τον Οκτώβριο του 2010, 65 εγγεγραμμένοι σύνεδροι παρουσίασαν 50 πρωτότυπες εργασίες στη διάρκεια του 2 ου Συμποσίου ARCH_RNT -Αρχαιολογική Έρευνα και Νέες Τεχνολογίες που διοργανώθηκε και φιλοξενήθηκε από το Εργαστήριο Αρχαιομετρίας του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, στη Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών της Καλαμάτας.. Ο τόμος περιέχει 26 εργασίες οι οποίες υποβλήθηκαν για κρίση και έκδοση στα Πρακτικά του Συμποσίου. Οι εργασίες αναφέρονται στο σύνολο των θεματικών της σύγχρονης αρχαιολογικής έρευνας και συγκεκριμένα στις γεωφυσικές διασκοπήσεις, τις εφαρμογές των ΓΠΣ και υπολογιστικών συστημάτων, τις απόλυτες χρονολογήσεις, τον χαρακτηρισμό και τις αναλύσεις αντικειμένων και υλικών της πολιτιστικής κληρονομιάς, στις σύγχρονες προσεγγίσεις της επιστήμης της συντήρησης, ανάδειξης και προστασίας. Με αυτή την σειρά εμφανίζονται στα περιεχόμενα του τόμου.
Ο. Βικάτου, Β. Στάικου, Φ. Σαράντη (επιμ.) To Αρχαιολογικό έργο στην Αιτωλοακαρνανία και τη Λευκάδα, Πρακτικά 2ου Διεθνούς Ιστορικού και Αρχαιολογικού Συνέδρίου, 2018
Στην ανακοίνωση αυτή παρουσιάζουμε τη μεθοδολογία και τα πρώτα πορίσματα της διαχρονικής έρευνας ... more Στην ανακοίνωση αυτή παρουσιάζουμε τη μεθοδολογία και τα πρώτα πορίσματα της διαχρονικής έρευνας που πραγματοποιήσαμε στα νησιά του Εσωτερικού Αρχιπελάγους του Ιονίου. Μέσα από μια διεπιστημονική οπτική που κατέστη εφικτή χάρη στη συνεργασία επιστημόνων από διαφορετικά γνωστικά πεδία, ακολουθούμε την ιστορία της ανθρώπινης παρουσίας στην περιοχή από τους Προϊστορικούς μέχρι τους Νεότερους Χρόνους και τη σχέση των μικρών νησιών με τη δυτική Ελλάδα και τα υπόλοιπα νησιά του Ιονίου Πελάγους.
In this paper, we present our methodology and the preliminary results of the diachronic survey which took place at the islands and islets of the Inner Ionian Sea Archipelago. Through an interdisciplinary approach, which was made possible by a collaboration between researchers coming from different scientific fields, we follow the history of the human presence in the region from the prehistoric period to modern times and the relationship between the islands of the Archipelago with the rest of the Ionian islands and northwestern Greek mainland.
"To Αρχαιολογικό Έργο στην ΒΔ Ελλάδα και τα Ιόνια νησιά"
Το καλοκαίρι του 2014 εντοπίστηκε στο ΒΑ άκρο της Αιτωλοακαρνανίας, μεταξύ Θέρμου και ορεινής Ναυ... more Το καλοκαίρι του 2014 εντοπίστηκε στο ΒΑ άκρο της Αιτωλοακαρνανίας, μεταξύ Θέρμου και ορεινής Ναυπακτίας, μια νέα θέση της Μέσης Παλαιολιθικής περιόδου. Στη δυτική όχθη του ποταμού Ευήνου περισυλλέχθηκε ένα μικρό διαγνωστικό σύνολο λαξευμένων λίθινων εργαλείων, που αποτελούν την πρώτη ασφαλή μαρτυρία για την παρουσία τροφοσυλλεκτών – κυνηγών στο εσωτερικό της Αιτωλίας. Στην ανακοίνωση περιγράφονται τα τεχνολογικά και τυπολογικά χαρακτηριστικά της λιθοτεχνίας και συζητείται ο χαρακτήρας της παρόχθιας δραστηριότητας, στο πλαίσιο της Παλαιολιθικής κατοίκησης της Δ. Ελλάδας.
In the summer of 2014 a new Middle Paleolithic surface site, lying on the northeastern edge of Aitoloacarnania Perfecture, halfway between Thermo and the mountainous region of Nafpaktos, was discovered. A small representative assemblage of stone artifacts, collected from the west bank of Evinos river, testifies to the presence of hunter - gatherers in Eastern Aetolia. It is the aim of this paper to give a detailed description of the lithic artifacts and to discuss the character of the riparian activities relative to the greater Palaeolithic habitation in Western Greece.
ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΟ ΣΤΗΝ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ & ΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ Πρακτικά 2OY ΔΙΕΘΝOYΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟY & ΙΣΤΟΡΙΚΟY ΣΥΝΕΔΡΙΟY Ι.Π. Μεσολογγίου, 6 – 8 Δεκεμβρίου 2013, 2018
Lefkas is a mountainous island. It has a steep western coastline facing the open Ionian Sea and a... more Lefkas is a mountainous island. It has a steep western coastline facing the open Ionian Sea and a smooth northern and eastern coastline lying within the Inner Ionian Sea. The latter constitutes both a barrier and a bridge with the opposing landmass and the archipelago of the inner sea. Due to its rich tectonic history, Lefkas is endowed with a singular terrain and natural resources -high quality flints and cherts, wetlands, and karstic features- in the coastal and mountainous areas. The island was particularly attractive to the Middle Palaeolithic communities of western Greece. Archaeological research on the island, conducted now for more than a quarter of a century, offers robust evidence for recurring Neanderthal settlement. This study examines the Palaeolithic archaeology recovered from Lefkas, places it in its geological and palaeogeographic setting and presents new material recovered from the extensive site of the Karyotes alluvial fan.
Γ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Το Αρχαιολογικό Έργο στη Βορειοδυτική Ελλάδα και τα νησιά του Ιονίου», 2022
Built between land and sea, on the peninsula that connects Lefkada with the Acarnanian coast, the... more Built between land and sea, on the peninsula that connects Lefkada with the Acarnanian coast, the castle of Agia Mavra is an imposing complex of fortifications that has undergone successive interventions from medieval times until today. It incorporates in its core different trends of the defensive architecture, which were formed during the respective historical periods (Frankish, Ottoman, Venetian and English).
The project «PROMOTION OF THE FORTRESS OF SANTA MAURA, LEFKADA» was included in the Operational Programme «Ionian Islands 2014-2020» with funding from the European Regional Development Fund (ERDF) and Beneficiary the Ephorate of Antiquities of Aitoloakarnania and Lefkada. It started on December 29, 2017 and will be completed by 31.05.2023. The following works will be delivered during the completion of the project: construction of a circular route to the main landmarks with the capability of serving persons with reduced mobility, repairs at the two-room casemate of the northeast bastion and use of it as an exhibition space, conservation of the exhibition objects, restoration of the Powder Magazine and use of it as a digital projections space, unearthing and grouting of three cobblestone floors, restoration of the cannon loophole of the northern semi-circular bastion, placement of a guard house/info-ticket kiosk nearby the castle entrance, restoration of the church of Agia Mavra and the cell of Franciscan monks, extensive deforestation and tree care, roping the dangerous places off at the castle walls, lighting of the visitors’ route and selected buildings, installation of a fire protection system, design and placement of informative and directional signs, transportation and placement of twelve (12) cannons on the walls of the north side, creation of an organized storage space, construction of new toilets, aero photo shooting of the various phases of the works, issue of a trilingual informative brochure, issue of educational printed material, issue of a brochure in Braille code, creation of a webpage and organization of a conference for the presentation of the monument and project.
Γ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΟ ΣΤΗ ΒΔ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΙΟΝΙΟΥ, 2022
In the last few years rescue excavations and a systematic research program are being conducted by... more In the last few years rescue excavations and a systematic research program are being conducted by the Aitoloakarnania and Lefkada Ephorate of Antiguities that have revealed archaeological remains inside and outside of the ancient Lefkada´s city walls. Inside the walls two building complexes were unearthed, which can be identified as parts of typical ancient houses. One of the houses was organized with an andron and several other rooms around it.
Inside the walls, up in the hill of “Koulmos”, an ongoing systematic research program has brought the ancient theater of Lefkas to light. Until now, parts of the main theater (Koilon) and the orchestra have been excavated. This is a unique and very important discovery, since the theatre is the first to be found in the Ionian islands. Furthermore, it seems that it was of great dimensions.
In the heart of the city, a rescue excavation unearthed two building complexes, which can be identified as parts of typical ancient houses. One of the houses was organized with an andron and several other rooms around it.
Outside the city walls, parts of the North Cemetery were found in two properties: the first one in close distance outside the northern wall, where 63 graves were excavated. Many grave stelae and bases of grave stelae were found in their original position, and the graves were arranged very close one another. The second property is found in “Philosophon” street, where small part of the North cemetery was unearthed. Pit graves, tile graves, as well as pot burials, were also found in the South
Cemetery at “Kapassa” area in Kariotes. The graves found in both cemeteries are dated from the Archaic to the Hellenistic period.
Finally an ongoing excavation in the ancient port of Lefkada, outside the city walls has brought to light so far the main commercial stoa and a double andron.
B' Πανναυπακτιακό - Αναπτυξιακό Συνέδριο. Ναύπακτος, 1 & 2 Μαρτίου 2019., 2019
Η διασύνδεση τεχνών και εκπαίδευσης μέσα από την αξιοποίηση ενός οθωμανικού μνημείου της Ναυπάκτο... more Η διασύνδεση τεχνών και εκπαίδευσης μέσα από την αξιοποίηση ενός οθωμανικού μνημείου της Ναυπάκτου
Presentation of the implementation of cultural activities—mostly exhibitions of contemporary art—in Fethiye Camii, Nafpaktos
https://www.youtube.com/watch?v=nevyRvD3sYA
IWA Regional Symposium on Water, Wastewater, and Environment: Traditions and Culture, Patras, Greece, March 22-25,, 2014
Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018 Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου - Ημερίδα «Οδοιπορικό σε κ... more Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018
Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου - Ημερίδα «Οδοιπορικό σε κάστρα, πόλεις κι ακροπόλεις» που συνδιοργάνωσαν η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδος με την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Δυτικής Ελλάδος, Πελοποννήσου και Νοτίων Ιονίων Νήσων, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Διοικητηρίου Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας, στο Μεσολόγγι.
Στο πλαίσιο εορτασμού " Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2016", οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθ... more Στο πλαίσιο εορτασμού " Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2016", οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αιτωλοακαρνανίας μαζί με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας συνδιοργάνωσαν Ημερίδα με θέμα:«Μουσειακή Εκπαίδευση στην Αιτωλοακαρνανία» την Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2016 στη Ναύπακτο. Στην ομιλία παρουσιάστηκε το εκπαιδευτικό προγράμμα / έντυπο "Οι Περιπέτειες της Αιχμηρής και του Ξέστρου στον Εύηνο Ποταμό"
Στο πλαίσιο εορτασμού "Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2015" οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθ... more Στο πλαίσιο εορτασμού "Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2015" οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αιτωλοακαρνανίας μαζί με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας συνδιοργάνωσαν Ημερίδαμε θέμα:«Μουσεία –Μνημεία και Εκπαίδευση» την Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου 2015 στο Αγρίνιο. Στην ομιλία παρουσιάστηκαν τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Αρχαιολογικού Μουσείου Λευκάδας κατά τα έτη 2008-2015
ΥΠΠΟ-ΕΦΑΑΙΤΛ, 2023
Δίγλωσσος Αρχαιολογικός Οδηγός για το Κάστρο της Αγίας Μαύρας (ελληνικά - αγγλικά). Εκπονήθηκε στ... more Δίγλωσσος Αρχαιολογικός Οδηγός για το Κάστρο της Αγίας Μαύρας (ελληνικά - αγγλικά). Εκπονήθηκε στο πλαίσιο του έργου "Ανάδειξη Κάστρου Αγίας Μαύρας στη Λευκάδα". Αριθμός σελίδων 80.
Το έτος 2013, πέντε χρόνια μετά την πρώτη διοργάνωση Συμποσίου από την ΛΣΤ΄ ΕΠΚΑ, η πληθώρα των ν... more Το έτος 2013, πέντε χρόνια μετά την πρώτη διοργάνωση Συμποσίου από την ΛΣΤ΄ ΕΠΚΑ, η πληθώρα των νέων αρχαιολογικών θέσεων και των κινητών μνημείων που ήλθαν στο φως, κυρίως κατά την εκτέλεση των μεγάλων έργων οδοποιίας (Ιονία οδός, Παραϊόνια, Σύνδεση Ακτίου-Βόνιτσας), οι σωστικές ανασκαφές, οι συστηματικές έρευνες σε συνεργασία της Εφορείας με Ελληνικά και
ξένα Επιστημονικά Ιδρύματα και τα έργα του προγράμματος ΕΣΠΑ της Εφορείας, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση εκπαιδευτικών
προγραμμάτων και άλλες δράσεις, αποτέλεσαν την αφορμή για τη διοργάνωση του δεύτερου Διεθνούς Συνεδρίου το οποίο υλοποιήθηκε σε συνδιοργάνωση της
ΛΣΤ΄ΕΠΚΑ με την Αιτωλική Πολιτιστική Εταιρεία.
The Mycenaean chamber-tomb cemetery at Agios Vasileios, near Chalandritsa in Achaea, was first in... more The Mycenaean chamber-tomb cemetery at Agios Vasileios, near Chalandritsa in Achaea, was first investigated by Nikolaos Kyparissis in the late 1920s, followed by small-scale research in 1961 by Efthimios Mastrokostas. In the years 1989–2001 more rescue excavations were conducted by the Greek Archaeological Service, revealing 30 chamber tombs, some looted. Based mostly on the latest research, this study is the first major presentation of the cemetery and its finds. The topographical data are presented in chapter A, including the most important ancient sites in the region. Chapters B to E deal with the 45 chamber tombs and with the assemblage of the 260 artefacts found in them. The chipped stone assemblage and the ground stone implements are presented in chapter F by Vivian Staikou. Chapter G, by Olivia A. Jones, deals with the human skeletal remains, focussing on burial customs and practices. Chapters H and I handle the discussion and the concluding remarks, respectively. A series of 3D representations and photorealistic illustrations are presented, based on the original plans and architectural drawings of the tombs, to produce a visual appreciation of the important cemetery, unfortunately no longer visible. Available by ARCHAEOPRESS
Πανεπιστήμιο Κρήτης Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας ΜΠΣ Προϊστορικής Αρχαιολογίας Μέρος εργασίας... more Πανεπιστήμιο Κρήτης
Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας
ΜΠΣ Προϊστορικής Αρχαιολογίας
Μέρος εργασίας
AMK-ΠΑΡ134
O χρόνος στις πρωτόγονες κοινωνίες συνήθως δεν προσλαμβάνεται ως μια ευθύγραμμη πορεία που οδηγεί... more O χρόνος στις πρωτόγονες κοινωνίες συνήθως δεν προσλαμβάνεται ως μια ευθύγραμμη πορεία που οδηγεί από τη γέννηση στο θάνατο, αλλά ως μια σειρά κύκλων, όπου κάθε κύκλος αντιπροσωπεύει μια φάση της ζωής του ανθρώπου. Με αρωγό εθνογραφικά δεδομένα μπορούμε να σχηματίσουμε μια έστω υποθετική εικόνα για τον κόσμο των γυναικών στις προϊστορικές κοινωνίες του Αιγαίου.
YΠΠΟΑ - ΕΦ.Α.ΑΙΤ.Λ., 2022
Το έντυπο αριθμεί 34 σελίδες και περιέχει τις εξής ενότητες - Συγχρηματοδοτούμενα έργα ΕΣΠΑ - Σ... more Το έντυπο αριθμεί 34 σελίδες και περιέχει τις εξής ενότητες
- Συγχρηματοδοτούμενα έργα ΕΣΠΑ
- Συγχρηματοδοτούμενα έργα INTERREG
- Συγχρηματοδοτούμενα έργα LEADER
- Yποέργα σε έργα τρίτων
- Συστηματικές ανασκαφές
- Σωστικές ανασκαφές
- Εργασίες συντήρησης - μελέτες
- Δράσεις-Εκδηλώσεις - Συνέδρια - Ημερίδες - Εκπαιδευτικά Προγράμματα
Close to the port of the ancient city of Leukas, a monumental stoic building has been revealed, a... more Close to the port of the ancient city of Leukas, a monumental stoic building has been revealed, as well as a number of other port and storage facilities. Inside the buildings, a lot of broken amphorae have been found as well as cooking and other plain ware, black painted pottery, roof tiles and scarce bronze coins. The majority of the amphorae belong to the so-called type B / Ionic-Adriatic amphora of late Classical and Hellenistic period. The trading pattern at Leu- kas is dominated by many local or regionally produced type B amphorae. We found also am- phorae from Corinth and more rarely from north and south east Aegean. Limited is also the presence of the western imports which however make their presence more noticeable from the second century and after. In Leukas there is a tendency to import regional amphorae. Most of the amphorae were produced in this region. It is practical for the city of Leukas to depend on its own or neighbouring areas for the supply of specific goods. However, given the role of Leu- kas as a regional trading centre in the Ionian Sea, there are always products that arrived from all over the Mediterranean, due to the existence of extensive commercial networks.
ΥΠΠΟ-Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτ/νίας και Λευκάδος, 2023
Το εκπαιδευτικό έντυπο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε απο το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩ... more Το εκπαιδευτικό έντυπο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε απο το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ & ΛΕΥΚΑΔOΣ στο πλαίσιο του έργου ΕΣΠΑ ¨Ανάδειξη Κάστρου Αγίας Μαύρας"
Πραγματεύεται την ιστορία της πειρατείας στην ευρύτερη περιοχή της Λευκάδας διαχρονικά απο τους προϊστορικούς τύμβους του Μεγανησίου που σχετίζονται με τους περίφημους Τάφιους πειρατές του Ομήρου, έως και την εποχή που το Κάστρο της Αγίας Μαύρας είχε μετατραπεί σε "φωλιά τεράτων".
Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας & Λευκάδας για μια νέα υπαίθρια... more Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας & Λευκάδας για μια νέα υπαίθρια θέση της Μέσης Παλαιολιθικής περιόδου στις όχθες του Εύηνου ποταμού
Εκπαιδευτικό έντυπο για τους ανεμόμυλους της Γύρας στη Λευκάδα
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ & ΛΕΥΚΑΔOΣ , 2023
Εκπαιδευτικό έντυπο για μαθητές Α'βαθμιας Εκπαίδευσης για το Κάστρο της Αγίας Μαύρας. Το έντυπο ... more Εκπαιδευτικό έντυπο για μαθητές Α'βαθμιας Εκπαίδευσης για το Κάστρο της Αγίας Μαύρας.
Το έντυπο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε απο το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ & ΛΕΥΚΑΔOΣ στο πλαίσιο του έργου ΕΣΠΑ ¨Ανάδειξη Κάστρου Αγίας Μαύρας"