Yücel Tanay - Academia.edu (original) (raw)
Papers by Yücel Tanay
Almanlar,Gotların Karadenizdeki 200 yıllık egemenliğine tarihi dayanak yaparak kadim Türk Yurd... more Almanlar,Gotların Karadenizdeki 200 yıllık egemenliğine tarihi dayanak yaparak kadim Türk Yurdu Kırıma Gotenland dediler.
Japonya'da Turancı hareket Birinci Dünya Savaşı sonrasında gelişmeye başladı. 1920'lerin başında ... more Japonya'da Turancı hareket Birinci Dünya Savaşı sonrasında gelişmeye başladı. 1920'lerin başında Macar Turancı Barathosi Balogh Benedek ile ilk Japon Turancı Imaoka Juichiro tarafından başlatılan bu hareket, ilk etapta Japon toplumunda ve siyasi çevrelerde beklenen ilgiyi uyandırmasa da, 1931 Mançurya Olayı'ndan sonra şiddetini artırdı, daha geniş kesimlerde yankı bulmayı başardı. Turancılık, özellikle Türkistan Coğrafyası'nda Japon nüfuzunu yaymak için dönemin politikacıları tarafından faydalanılmak istenilen bir siyasi fikir halini aldı
ESKİ UYGUR TÜRKÇESİNDEKİ BAZI EKLER VE BU EKLERİN ÖZELLİKLERİ Eski Uygur Türkçesi,Türk dilinin es... more ESKİ UYGUR TÜRKÇESİNDEKİ BAZI EKLER VE BU EKLERİN ÖZELLİKLERİ Eski Uygur Türkçesi,Türk dilinin eski dönemlerinde konuşulmuş ve yazılmış Türk dilinin tarihi dönemlerinden biri olup,Türk dilinin tarihî dönemlerinden olan Eski Türkçe döneminin Köktürkçe'den sonraki ikinci kısmını oluşturur.Bu dönemde Türkler birçok kültür ile etkileşim içine girmişlerdir.Bu durum dilin yapısında da kendisini göstermiştir.Yine bu dönemde,değişik kültürlerle etkileşimle birlikte,dilimize ilk kez yabancı kaynaklı kelimeler girmeye başlamıştır.r.Sanskritçe,Soğdça,Toharca,Çince kelimeler bunlardan bazılarıdır Eski Türkçenin gramerini yazmış olan Annemarie von Gabain,Uygur metinlerini y ve n ağzı olmak üzere iki ayırır.Köktürkçedeki ń sesini n'ye çeviren metinler, n ağzını, y'ye çeviren metinler, y ağzını oluşturur.Mani metinleriyle Köktürk harfli yazmalar çoğunlukla n ağzını,Burkan metinleri ise y ağzını temsil ederler.(Gabain 1988:2-3) Bu çalışmamızda Eski Uygur Türkçesinde kullanılan, ablatif,genitif,gelecek zaman,şart eki ve çokluk eklerini,örnekler ve kelime tahlilleri ile gösterip,bu eklerin özelliklere kısaca değineceğiz. Anahtar Kelimeler: Eski Uygur Türkçesi,Uygurca,Kelime tahlilleri 1.Giriş 1.1 Ablatif Hali Eki : Eski Uygur Türkçesinde ablatif hali eki çoğunlukla +Dın 'dır. Örnek: a) Taştın(< taş+ tın) sözcüğü taş "dış,dışarı" + tın şeklinde oluşmuştur.Taştın kelimesi, taş "dış,dışarı" İ.K, +tın ise ablatif hali ekinden oluşmuştur. b) Tiltin(< til+ tin) sözcüğü til "dil" + tin şeklinde oluşmuştur.Tiltin kelimesi, til "dilı" İ.K, +tin ise ablatif hali ekinden oluşmuştur. c) Töpüdin(< töpü+ din) sözcüğü töpü "tepe" + din şeklinde oluşmuştur.Töpüdin kelimesi, töpü "tepe" İ.K, +din ise ablatif hali ekinden oluşmuştur. 1.2 Genitif Hali Eki : Eski Uygur Türkçesinde genitif hali eki hem ünlülerden hem ünsüzlerden sonra +nIng biçimindedir. 1 Örnek: a) Biligning(< bil-i-g +ning) sözcüğü bil-i-g "bilgi" + ning şeklinde oluşmuştur.Biligning kelimesi, bil "bil-" F.K,-i yardımcı ses,+g F.İ ,ning ise genitif hali ekinden oluşmuştur. b) Tengrilerning (< tengri +ler + ning) sözcüğü tengri "tanrı" + ler + ning şeklinde oluşmuştur.Tengrilerning kelimesi, tengri "tanrı" İ.K,+ler Ç.E , +ning ise genitif hali ekinden oluşmuştur. c) Yastuknıng(< Yastuk+ nıng) sözcüğü yastuk "yastık" + nıng şeklinde oluşmuştur.Yastuknıng kelimesi, yastuk "yastık" İ.K, +nıng ise genitif hali ekinden oluşmuştur.
Almanlar,Gotların Karadenizdeki 200 yıllık egemenliğine tarihi dayanak yaparak kadim Türk Yurd... more Almanlar,Gotların Karadenizdeki 200 yıllık egemenliğine tarihi dayanak yaparak kadim Türk Yurdu Kırıma Gotenland dediler.
Japonya'da Turancı hareket Birinci Dünya Savaşı sonrasında gelişmeye başladı. 1920'lerin başında ... more Japonya'da Turancı hareket Birinci Dünya Savaşı sonrasında gelişmeye başladı. 1920'lerin başında Macar Turancı Barathosi Balogh Benedek ile ilk Japon Turancı Imaoka Juichiro tarafından başlatılan bu hareket, ilk etapta Japon toplumunda ve siyasi çevrelerde beklenen ilgiyi uyandırmasa da, 1931 Mançurya Olayı'ndan sonra şiddetini artırdı, daha geniş kesimlerde yankı bulmayı başardı. Turancılık, özellikle Türkistan Coğrafyası'nda Japon nüfuzunu yaymak için dönemin politikacıları tarafından faydalanılmak istenilen bir siyasi fikir halini aldı
ESKİ UYGUR TÜRKÇESİNDEKİ BAZI EKLER VE BU EKLERİN ÖZELLİKLERİ Eski Uygur Türkçesi,Türk dilinin es... more ESKİ UYGUR TÜRKÇESİNDEKİ BAZI EKLER VE BU EKLERİN ÖZELLİKLERİ Eski Uygur Türkçesi,Türk dilinin eski dönemlerinde konuşulmuş ve yazılmış Türk dilinin tarihi dönemlerinden biri olup,Türk dilinin tarihî dönemlerinden olan Eski Türkçe döneminin Köktürkçe'den sonraki ikinci kısmını oluşturur.Bu dönemde Türkler birçok kültür ile etkileşim içine girmişlerdir.Bu durum dilin yapısında da kendisini göstermiştir.Yine bu dönemde,değişik kültürlerle etkileşimle birlikte,dilimize ilk kez yabancı kaynaklı kelimeler girmeye başlamıştır.r.Sanskritçe,Soğdça,Toharca,Çince kelimeler bunlardan bazılarıdır Eski Türkçenin gramerini yazmış olan Annemarie von Gabain,Uygur metinlerini y ve n ağzı olmak üzere iki ayırır.Köktürkçedeki ń sesini n'ye çeviren metinler, n ağzını, y'ye çeviren metinler, y ağzını oluşturur.Mani metinleriyle Köktürk harfli yazmalar çoğunlukla n ağzını,Burkan metinleri ise y ağzını temsil ederler.(Gabain 1988:2-3) Bu çalışmamızda Eski Uygur Türkçesinde kullanılan, ablatif,genitif,gelecek zaman,şart eki ve çokluk eklerini,örnekler ve kelime tahlilleri ile gösterip,bu eklerin özelliklere kısaca değineceğiz. Anahtar Kelimeler: Eski Uygur Türkçesi,Uygurca,Kelime tahlilleri 1.Giriş 1.1 Ablatif Hali Eki : Eski Uygur Türkçesinde ablatif hali eki çoğunlukla +Dın 'dır. Örnek: a) Taştın(< taş+ tın) sözcüğü taş "dış,dışarı" + tın şeklinde oluşmuştur.Taştın kelimesi, taş "dış,dışarı" İ.K, +tın ise ablatif hali ekinden oluşmuştur. b) Tiltin(< til+ tin) sözcüğü til "dil" + tin şeklinde oluşmuştur.Tiltin kelimesi, til "dilı" İ.K, +tin ise ablatif hali ekinden oluşmuştur. c) Töpüdin(< töpü+ din) sözcüğü töpü "tepe" + din şeklinde oluşmuştur.Töpüdin kelimesi, töpü "tepe" İ.K, +din ise ablatif hali ekinden oluşmuştur. 1.2 Genitif Hali Eki : Eski Uygur Türkçesinde genitif hali eki hem ünlülerden hem ünsüzlerden sonra +nIng biçimindedir. 1 Örnek: a) Biligning(< bil-i-g +ning) sözcüğü bil-i-g "bilgi" + ning şeklinde oluşmuştur.Biligning kelimesi, bil "bil-" F.K,-i yardımcı ses,+g F.İ ,ning ise genitif hali ekinden oluşmuştur. b) Tengrilerning (< tengri +ler + ning) sözcüğü tengri "tanrı" + ler + ning şeklinde oluşmuştur.Tengrilerning kelimesi, tengri "tanrı" İ.K,+ler Ç.E , +ning ise genitif hali ekinden oluşmuştur. c) Yastuknıng(< Yastuk+ nıng) sözcüğü yastuk "yastık" + nıng şeklinde oluşmuştur.Yastuknıng kelimesi, yastuk "yastık" İ.K, +nıng ise genitif hali ekinden oluşmuştur.
Uygur Türkçesi Günlük Konuşmalar (Türkiye Türkçesi ile birlikte), 2019
Uygur Türkçesi Günlük Konuşmalar (Türkiye Türkçesi ile birlikte)
Kadim Türk yurdu Uluğ Türkistan; İki bin iki yüz yıllık geçmişi ile dünyanın en önemli ve köklü m... more Kadim Türk yurdu Uluğ Türkistan; İki bin iki yüz yıllık geçmişi ile dünyanın en önemli ve köklü medeniyetlerine ev sahipliği yapmıştır. Batıda Hazar Denizi ve Ural Dağları'nın güney kısmına, kuzeyde Sibirya'ya, güneyde İran, Afganistan ve Tibet'e, doğuda Çin ve Moğolistan'a sınır olan Türkistan, oldukça geniş bir sahaya sahiptir. Bugün, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan ve Türkmenistan'ın dahil olduğu bölge Batı Türkistan olarak anılmakta, iki asırdır Çin'in esareti altında bulunan bölge ise Doğu Türkistan olarak adlandırılmaktadır. Türkistan'ın coğrafi ve stratejik olarak taşıdığı önemi anlamak için ise, öncelikle bölgenin iki dev gücü olan Rusya ve Çin'in bu topraklara olan ilgilerini göz önünde bulundurmak yeterlidir. Coğrafi yapının da sebep olduğu siyasi oluşumlar neticesinde bugün Batı ve Doğu olarak ikiye ayrılmış olan Türkistan toprakları üzerinde, Rusya'nın ve Çin'in çok önemli planları vardır. Bu iki ülkenin söz konusu bölgeden ne pahasına olursa olsun vazgeçmeme tutkusunun ardında, bölgenin stratejik konumunun yanı sıra, sahip olduğu zengin yeraltı rezervleri de büyük rol oynamaktadır. Batı Türkistan'daki Türk devletleri Rusya için, Doğu Türkistan ise Çin için kaybedilmemesi gereken önemli birer hammadde kaynağı niteliğindedir. Rusya, Bolşevik Devrimi sonrasında, farklı Türk boylarından farklı devletlerin kurulduğu Batı Türkistan üzerinde güçlü bir denetim mekanizması oluşturdu. Öncelikle, bölgenin asırlardır "Türkistan" olarak bilinen ismi reddedilip, bu topraklar "Sovyet Orta Asyası" olarak adlandırıldı. Böylece Türklerin sahip oldukları ortak milli şuurun yok edilmesi hedefleniyordu. Rusya'nın bu topraklardaki politikasının öncelikli maddesini ise İslam'ı bu topraklardan silmek oluşturuyordu. Bu dönem boyunca bir yandan çeşitli yaptırımlarla Türklerin milli kültürleri yok edilmeye çalışılırken, bir yandan da camiler, mescidler, dini eğitim veren kurumlar kapatıldı ve din sosyal