senay atam - Academia.edu (original) (raw)
Papers by senay atam
Bellek uluslararası tarih ve kültür araştırmaları dergisi, Jun 21, 2023
Bu araştırma sürecinde; TR Dizin 2020 kuralları kapsamında "Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araş... more Bu araştırma sürecinde; TR Dizin 2020 kuralları kapsamında "Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesinde" yer alan tüm kurallara uyulmuş ve yönergenin ikinci bölümünde yer alan "Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemlerden" hiçbiri gerçekleştirilmemiştir. Ayrıca bu araştırma "Etik Kurul İzni" gerektirmeyen bir çalışmadır.
Ermeni araştırmaları dergisi, 2019
Zeitschrift für die Welt der Türken, 2013
In this article, the structuring of mukhtarship organization in Niğde, which began to be establis... more In this article, the structuring of mukhtarship organization in Niğde, which began to be established during the period of Mahmud II, first in Istanbul and then in downstate, will be discussed. Although innovations in various fields had been attempted in the Ottoman Empire as from the XVIIth century, they were not successful. In the XVIIIth century, the innovations attempted during the period of Selim III were mainly in military and financial fields. However, it was soon recognised that the problems would not be solved with such regularizations and further innovations were made in the field of administration. Sultan Mahmud II attempted to make administrative innovations after he removed the Guild of Janissaries in 1826, and in this way he aimed to reinforce the central authority. One of the attempts made by Mahmud II in order to reinforce the central authority was to establish the mukhtarship organization.<BR>The mukhtarship organization became widespread with declaration of th...
Osmanli’nin uc kitaya yayilmis buyuk bir devlet olmasi ve icerisinde bircok unsuru barindirmasi o... more Osmanli’nin uc kitaya yayilmis buyuk bir devlet olmasi ve icerisinde bircok unsuru barindirmasi onu incelelemeye deger kilmistir. Anadolu’dan Avrupa’ya kadar olan topraklarda Osmanli Devleti icerisinde Ermeni, Rum, Musluman yuzyillarca birlikte yasamayi ogrenmislerdir. Devlet de bu unsurlari icerisinde cok guzel bir sekilde harmanlamis, gerektigi yerlerde bu farkliliklardan yararlanmasini bilmistir. Bu calismada Basbakanlik Osmanli Arsivinde bulunan Sicill-i Ahvâl Defterlerinde kayitli olan Nigde dogumlu gayr-i muslim devlet memurlari tespit edilerek incelenmistir. Nigde dogumlu 17 gayr-i muslim memurun ve 2 Nigdeli Osmanli mebusunun ozgecmisleri degerlendirilmistir. Sicil kayitlarinin yani sira tespit edilebildigi kadariyla bu kisilerle ilgili varsa arsivdeki belgelerden de faydalanilmistir. Calismanin daha anlasilir olabilmesi icin 19. yuzyilda Osmanli Devleti’nde memuriyet ve gayr-i Muslimlerin Osmanli memur sistemindeki yeri ve calismamizin ana kaynagini olusturan sicill-i ahva...
Izmit-Ankara yolu, Anadolu’nun ozellikle Şam, Kayseri, Bagdat ve Izmir postalarinin gecis yeri ol... more Izmit-Ankara yolu, Anadolu’nun ozellikle Şam, Kayseri, Bagdat ve Izmir postalarinin gecis yeri olmasinin yaninda Ankara’nin Istanbul ile olan baglantisinin saglanmasi ve boylece Istanbul’un zahire ihtiyacinin karsilanmasi bakimindan onemli bir guzergâhtir. Bu yolun sose olarak insasi tasimaciligin kolaylasmasini saglayacak, boylece Ankara halkinin da refahinin artmasinda etkili olacakti. Ancak devlet bu soseyi kendi imkânlariyla insa edemeyeceginden bir muteahhide yaptirilmasini uygun bulmus, Izmit-Ankara sosesini insa etme imtiyazi Mosyo Human adinda bir Alman muhendise verilmistir. Asil sorun da bundan sonra baslamis ve Osmanli Hukumeti ile Mosyo Human arasinda bircok anlasmazlik ortaya cikmistir. Bu calismada Osmanli Devleti’nde yol insasi ile ilgili genel bir bilgi verildikten sonra arastirma konusunu olusturan Izmit-Ankara sose yolu imtiyazinin Mosyo Human’a verilmesi ve yolun insa sureci anlatilacaktir.
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2020
Anadolu Selçuklu Devleti'nin zayıflaması ile bir dönem Karesi Beyliği'nin merkezi olan Balıkesir,... more Anadolu Selçuklu Devleti'nin zayıflaması ile bir dönem Karesi Beyliği'nin merkezi olan Balıkesir, Orhan Bey zamanında Osmanlı Devleti'nin hâkimiyetine girmiştir. Yeraltı zenginlikleri, özellikle dokumacılık, deri sanayisi ve ormanları bakımından Osmanlı ekonomisinde önemli bir yere sahip olan Balıkesir, Osmanlı idarî teşkilatında önce Anadolu eyaletine, daha sonra ise Hüdavendigâr Vilayeti'ne bağlı bulunan Karesi Sancağının merkezi olmuştur. 1880-1892 yılları arasında Düyûn-ı Umumiye İdaresi Genel Sekreteri olan Vital Cuinet, bu görevi esnasında Anadolu'yu gezerek Osmanlı Devleti'nin sosyo-ekonomik, demografik ve idarî yapısını incelemiştir. Elde ettiği izlenim ve verileri ise bir kitap haline getirmiştir. Eser, Paris'te 1892 yılında "La Turque D'Asie, Géographie Administrative Statistique Descritive et Raisonnée De L'asie-Mineure" adıyla dört cilt olarak basılmıştır. Balıkesir şehrini muhtemelen 1891 yılında ziyaret eden Cuinet'in şehre dair elde ettiği bilgiler eserin dördüncü cildinde yer almaktadır. Bu çalışmada Cuinet'in Balıkesir'e dair verdiği bilgiler esas alınarak şehrin XIX. yüzyıl sonlarındaki sosyo-ekonomik, demografik ve idarî yapısı ortaya konulmuştur.
Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 2020
Osmanlı Devleti 19. yüzyıldan itibaren üretimi artırmaya yönelik çalışmalarda bulunmuştur. Özelli... more Osmanlı Devleti 19. yüzyıldan itibaren üretimi artırmaya yönelik çalışmalarda bulunmuştur. Özellikle Batı’da yaşanan Sanayi İnkılabı’nın ardından meydana gelen olumsuzlukları aza indirgemeye çalışmıştır. Ülke içerisinde faaliyet gösterecek olan fabrikalar açılmaya başlanmıştır. Bunların bir kısmı ordunun ya da sarayın ihtiyaçlarını gidermeye yönelik olarak devlet eliyle açılan fabrikalardır. 19. yüzyılın son çeyreğinden itibaren daha çok yabancı sermayedarlar tarafından açılan özel nitelikli fabrikalar da faaliyete geçmeye başlamıştır. Bu fabrikalardan biri de Küçükçekmece’de kurulmuş olan Osmanlı Kibrit Fabrikasıdır. Fabrikanın inşa imtiyazı ilk etapta İspiraki Esani Efendi adına verilmekle birlikte asıl sahibi Mösyö Tavernier adında bir Fransız’dır. Çalışmada öncelikle Osmanlı Devleti’nin sanayileşme çalışmaları ve sanayinin gelişmesine yönelik olarak şirketleşme faaliyetleri ele alınmıştır. Osmanlı Kibrit Fabrikası ile ilgili olarak özellikle restorasyon çalışmalarına yönelik ve ...
Turkish Studies - Historical Analysis, 2020
The villages and neighborhoods, which are the lowest administrative units of the Ottoman Empire, ... more The villages and neighborhoods, which are the lowest administrative units of the Ottoman Empire, are worth considering in every aspect. Attractive topics such as political events and changing aspects of the state are of course more interesting to the researchers, but the people who form the whole of the cities need to find a place among them. Mukhtars and imams representing the lowest level of the Ottoman administrative system and the connection of the people with the center are important figures in terms of their effects (influences) on the people. The reformation process that began in the Ottoman Empire starting from the seventeenth century reached a point where it was spread to almost all areas of the state by the nineteenth century. Of course, the neighborhoods in the cities and the villages where the majority of the people live are affected from this situation. In this study, the newly established village administration in Balıkesir is explained by making use of the register numbered 1659 in Ruus Records in the Ottoman Archives. The Ruus Office is the unit where all civil servants other than high-ranking viziers, the admistrator of state (beylerbeyi) and governer (sancakbeyi) are appointed and registered. Since the names of the selected mukhtars were recorded in the register and sent to the Ceride Ministry, these registers were kept in Ruus Office. The information obtained from the book numbered 1659 belonging to Balıkesir has been compared with the previous studies based on the temettuat and kadı records. Thus, in the nineteenth century, the newly established village administration of Balıkesir has emerged. The social and economic structure of Balıkesir villages is also mentioned. In doing so the renewed Ottoman village administration in Balıkesir is discussed.
Zeitschrift Fur Die Welt Der Turken Journal of World of Turks, Apr 14, 2013
Bu makalede II. Mahmut doneminde oncelikle Istanbul'da ardindan tasrada kurulmaya baslanan mu... more Bu makalede II. Mahmut doneminde oncelikle Istanbul'da ardindan tasrada kurulmaya baslanan muhtarlik teskilatinin Nigde'deki yapilanmasi ele alinacaktir. Osmanli Devleti'nde XVII. yuzyildan itibaren cesitli alanlarda yenilikler yapilmaya calisilmis ise de basariya ulasilamamistir. XVIII. yuzyilda, III. Selim doneminde yapilmaya calisilan yenilikler daha cok askeri ve mali alanda gerceklesmistir. Ancak bu tur duzenlemeler ile sorunun cozulemeyecegi anlasilmis ve II. Mahmut doneminde idari alanlarda da bazi yenilikler yapilmistir. Sultan II. Mahmut, 1826'da Yeniceri Ocagi'ni kaldirdiktan sonra idari alanda yenilikler yapma tesebbusune girismis ve bu sekilde merkezi otoriteyi guclendirmeyi hedeflemistir. II. Mahmut'un merkezi otoriteyi guclenmek icin yaptigi girisimlerden birisi de muhtarlik teskilatinin kurulmasi calismalaridir. Muhtarlik teskilati Tanzimat'in ilani ile birlikte yayginlasmistir. Calismamizda Osmanli Devleti'nde mahallenin yapisi ve islevinin yaninda muhtarlik teskilatinin kurulmasina kisaca deginildikten sonra Nigde ve Bor'da muhtarlik teskilatinin kurulmasi ve buraya atanan muhtarlar Osmanli arsiv belgelerine dayanarak anlatilacaktir. In this article, the structuring of mukhtarship organization in Nigde, which began to be established during the period of Mahmud II, first in Istanbul and then in downstate, will be discussed. Although innovations in various fields had been attempted in the Ottoman Empire as from the XVIIth century, they were not successful. In the XVIIIth century, the innovations attempted during the period of Selim III were mainly in military and financial fields. However, it was soon recognised that the problems would not be solved with such regularizations and further innovations were made in the field of administration. Sultan Mahmud II attempted to make administrative innovations after he removed the Guild of Janissaries in 1826, and in this way he aimed to reinforce the central authority. One of the attempts made by Mahmud II in order to reinforce the central authority was to establish the mukhtarship organization. The mukhtarship organization became widespread with declaration of the Reforms. In our study, after the establishment of the mukhtarship organization is touched on briefly, as well the structure and function of neighborhood in the Ottoman Empire, the establishment of the mukhtarship organization in Nigde and Bor and the mukhtars assigned there will be mentioned, based upon documents.
The Journal of Academic Social Science Studies, 2013
In Ottoman State, the innovation movements which had begun at the tempore of III. Selim, were con... more In Ottoman State, the innovation movements which had begun at the tempore of III. Selim, were continued at the tempore of II. Mahmut and in this period the important steps were not only made in military but also in administrative area. After the Sultan II. Mahmut had eliminated the Janissary at 1826, he had also assembled the Evkaf-I Hümayun Ministry to centralize the control of foundations in the same year and in February 28, 1828 he conjoined the Treasury of Amire and Mansure Treasury with the name of Ministry of Umuru-ı Maliye with an arrangement. It can be seen that, in the tempore of II. Mahmut the Mukhtarship Organization had been established in terms of local authorities while the changes on administrative area. It is known that, these attempts in the administrative area were made with the aim to strengthen the central authority by II. Mahmut. The Mukhtarship organization can be taken into account as a step to strentghten the central authority. Because, by this steps, both the demography would be controlled and efficiency of Ayans who are the important people of the area in the provinces would be restranied and controlled by government.
DergiPark (Istanbul University), Dec 1, 2012
İzmit-Ankara yolu, Anadolu'nun özellikle Şam, Kayseri, Bağdat ve İzmir postalarının geçiş yeri ol... more İzmit-Ankara yolu, Anadolu'nun özellikle Şam, Kayseri, Bağdat ve İzmir postalarının geçiş yeri olmasının yanında Ankara'nın İstanbul ile olan bağlantısının sağlanması ve böylece İstanbul'un zahire ihtiyacının karşılanması bakımından önemli bir güzergâhtır. Bu yolun şose olarak inşası taşımacılığın kolaylaşmasını sağlayacak, böylece Ankara halkının da refahının artmasında etkili olacaktı. Ancak devlet bu şoseyi kendi imkânlarıyla inşa edemeyeceğinden bir müteahhide yaptırılmasını uygun bulmuş, İzmit-Ankara şosesini inşa etme imtiyazı Mösyö Human adında bir Alman mühendise verilmiştir. Asıl sorun da bundan sonra başlamış ve Osmanlı Hükümeti ile Mösyö Human arasında birçok anlaşmazlık ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Osmanlı Devleti'nde yol inşası ile ilgili genel bir bilgi verildikten sonra araştırma konusunu oluşturan İzmit-Ankara şose yolu imtiyazının Mösyö Human'a verilmesi ve yolun inşa süreci anlatılacaktır.
Ermeni Araştırmaları, 2019
Ermeni’nin Ermeni’ye zulmü aslında çalışmalarda azınlıkta olarak yer tutsa da tam tersine ön plan... more Ermeni’nin Ermeni’ye zulmü aslında çalışmalarda azınlıkta olarak yer tutsa da tam tersine ön plana çıkarılması gereken bir konudur. Çünkü Türk Devleti’ne bugüne kadar yapılan ithamlarda hep Türklerin Ermenileri katlettiği vurgusu yapılmakta, karşı tez olarak da aslında gerçeği yansıtan bir nokta olarak devlet isyanları önlemiştir, vatandaşların can güvenliği tesis edilmeye çalışılmıştır savunması yapılmıştır. Fakat Ermenilerin Ermeni vatandaşlara zulmü de ortaya çıkarıldıkça görülmektedir ki Osmanlı Devleti aynı zamanda Ermeni yurttaşlarını da korumaya çalışmıştır. Onlara yönelik terör olaylarında derhal harekete geçerek suçluların yakalanıp gerekli cezalarının verilmesi, zulme maruz kalan vatandaşların bir şekilde güvenliğinin sağlanmaya çalışılması faaliyetleri titizlikle yürütülmüştür. Ermeni’nin Ermeni’ye zulmü aslında her toplum içerisinde yaşayan insanların kendi aralarında ortaya çıkan bir problem gibi de görülebilir. Nitekim insanların karşılıklı anlaşmazlık içerisinde bulun...
19. yuzyil Osmanli iktisadi ve sosyal tarihinin onemli kaynaklarindan biri de Temettuat Defterler... more 19. yuzyil Osmanli iktisadi ve sosyal tarihinin onemli kaynaklarindan biri de Temettuat Defterleridir. Vergi kaynaklarini yeniden tespit ederek halkin uzerindeki vergi yukunu hafifletmek ve vergi dagiliminda yasanan adaletsizligi onlemek amaciyla hazirlanan temettuat kayitlari sosyo-ekonomik ve demografik yapinin da ortaya konulmasinda onemli bilgiler sunmaktadir. Balkanlarda buyuk oneme sahip olan Pristine, inceledigimiz donemde Uskup Eyaletinin bir kaymakamlik merkezi idi. Pristine, bu donemde Muslumanlarin cogunlukta oldugu, Hristiyan, Yahudi ve Kiptilerin birlikte yasadigi kozmopolit bir sehir gorunumundedir. Bu calismadan elde ettigimiz veriler isiginda Pristine’de yasayanlarin diger gelirlerinin yaninda asgari gecimlerine yetecek olcekte tahil uretimi yaptiklari, hayvancilikla ugrastiklari gorulmektedir. Pristine’de gayr-i menkullerin cogunlugunu tarla, bag, bahce gibi araziler olusturmakta, bunlarin yani sira dukkân, han degirmen gibi gelir getiren gayr-i menkuller de bulunma...
MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2020
Review Paper / Derleme Makalesi Amerika'da Niğdeli Bir Şahsiyet (1884-1976): Nicolas P. Aghnides ... more Review Paper / Derleme Makalesi Amerika'da Niğdeli Bir Şahsiyet (1884-1976): Nicolas P. Aghnides Şenay ATAM 1 ve Gülin ÖZTÜRK 2 Öz Osmanlı Devleti'nin çok uluslu yapısı ve içerisinde barındırdığı gayrimüslim unsurları kendi vatandaşı olarak değerlendirmesi bilinen bir gerçektir. Osmanlı Devleti içerisinde yaşayan gayrimüslimler bu topraklarda doğmuş, eğitim almış, çalışma hayatına başlamış, hatta bir kısmı devletin çeşitli kademelerinde önemli görevler almışlardır. Osmanlı Devleti içerisinde yaşayan gayrimüslimler genellikle ilköğrenimlerini kendi mensup oldukları cemaatin okullarında tamamlamışlardır. Böylece kendi din ve dillerinin temel esaslarını öğrenebilmişlerdir. Osmanlı Devleti'nin Tanzimat'tan sonraki süreçte gayrimüslimlere dinini değiştirmeden devlet memuru hakkı getirmesiyle birlikte bu işlerde görev almak için Osmanlı Devleti'nin açmış olduğu okullarda da yükseköğrenimlerini sürdürmüşlerdir. Bu çalışmada Niğde gibi küçük bir Anadolu şehrinde doğup, yüksekokul için İstanbul'a gelen oradan da Osmanlı Devleti'nin açtığı bir sınav sonucu başarılı olarak yolu Amerika'ya düşen bir Rum olan Nicolas Aghnides'in biyografisi, Amerika yolculuğu ve ardında bıraktığı eserler Osmanlı ve Amerikan arşivleri kayıtlarında mevcut belgelerden de faydalanılarak incelenmiştir. Bu çalışma ile bir Osmanlı olan Aghnides'in hayatı hakkında bilgi edinirken bir yandan da onun üzerinden Osmanlının Müslüman olmayan bir Rum'u Amerika gibi bir ülkede ücretsiz eğitim alması konusundaki olumlu tavrı üzerinden 20. yüzyıl azınlık politikası hakkında da bilgi edinmek mümkün olabilecektir.
The Journal of Academic Social Science Studies, 2013
Bellek uluslararası tarih ve kültür araştırmaları dergisi, Jun 21, 2023
Bu araştırma sürecinde; TR Dizin 2020 kuralları kapsamında "Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araş... more Bu araştırma sürecinde; TR Dizin 2020 kuralları kapsamında "Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesinde" yer alan tüm kurallara uyulmuş ve yönergenin ikinci bölümünde yer alan "Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemlerden" hiçbiri gerçekleştirilmemiştir. Ayrıca bu araştırma "Etik Kurul İzni" gerektirmeyen bir çalışmadır.
Ermeni araştırmaları dergisi, 2019
Zeitschrift für die Welt der Türken, 2013
In this article, the structuring of mukhtarship organization in Niğde, which began to be establis... more In this article, the structuring of mukhtarship organization in Niğde, which began to be established during the period of Mahmud II, first in Istanbul and then in downstate, will be discussed. Although innovations in various fields had been attempted in the Ottoman Empire as from the XVIIth century, they were not successful. In the XVIIIth century, the innovations attempted during the period of Selim III were mainly in military and financial fields. However, it was soon recognised that the problems would not be solved with such regularizations and further innovations were made in the field of administration. Sultan Mahmud II attempted to make administrative innovations after he removed the Guild of Janissaries in 1826, and in this way he aimed to reinforce the central authority. One of the attempts made by Mahmud II in order to reinforce the central authority was to establish the mukhtarship organization.<BR>The mukhtarship organization became widespread with declaration of th...
Osmanli’nin uc kitaya yayilmis buyuk bir devlet olmasi ve icerisinde bircok unsuru barindirmasi o... more Osmanli’nin uc kitaya yayilmis buyuk bir devlet olmasi ve icerisinde bircok unsuru barindirmasi onu incelelemeye deger kilmistir. Anadolu’dan Avrupa’ya kadar olan topraklarda Osmanli Devleti icerisinde Ermeni, Rum, Musluman yuzyillarca birlikte yasamayi ogrenmislerdir. Devlet de bu unsurlari icerisinde cok guzel bir sekilde harmanlamis, gerektigi yerlerde bu farkliliklardan yararlanmasini bilmistir. Bu calismada Basbakanlik Osmanli Arsivinde bulunan Sicill-i Ahvâl Defterlerinde kayitli olan Nigde dogumlu gayr-i muslim devlet memurlari tespit edilerek incelenmistir. Nigde dogumlu 17 gayr-i muslim memurun ve 2 Nigdeli Osmanli mebusunun ozgecmisleri degerlendirilmistir. Sicil kayitlarinin yani sira tespit edilebildigi kadariyla bu kisilerle ilgili varsa arsivdeki belgelerden de faydalanilmistir. Calismanin daha anlasilir olabilmesi icin 19. yuzyilda Osmanli Devleti’nde memuriyet ve gayr-i Muslimlerin Osmanli memur sistemindeki yeri ve calismamizin ana kaynagini olusturan sicill-i ahva...
Izmit-Ankara yolu, Anadolu’nun ozellikle Şam, Kayseri, Bagdat ve Izmir postalarinin gecis yeri ol... more Izmit-Ankara yolu, Anadolu’nun ozellikle Şam, Kayseri, Bagdat ve Izmir postalarinin gecis yeri olmasinin yaninda Ankara’nin Istanbul ile olan baglantisinin saglanmasi ve boylece Istanbul’un zahire ihtiyacinin karsilanmasi bakimindan onemli bir guzergâhtir. Bu yolun sose olarak insasi tasimaciligin kolaylasmasini saglayacak, boylece Ankara halkinin da refahinin artmasinda etkili olacakti. Ancak devlet bu soseyi kendi imkânlariyla insa edemeyeceginden bir muteahhide yaptirilmasini uygun bulmus, Izmit-Ankara sosesini insa etme imtiyazi Mosyo Human adinda bir Alman muhendise verilmistir. Asil sorun da bundan sonra baslamis ve Osmanli Hukumeti ile Mosyo Human arasinda bircok anlasmazlik ortaya cikmistir. Bu calismada Osmanli Devleti’nde yol insasi ile ilgili genel bir bilgi verildikten sonra arastirma konusunu olusturan Izmit-Ankara sose yolu imtiyazinin Mosyo Human’a verilmesi ve yolun insa sureci anlatilacaktir.
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2020
Anadolu Selçuklu Devleti'nin zayıflaması ile bir dönem Karesi Beyliği'nin merkezi olan Balıkesir,... more Anadolu Selçuklu Devleti'nin zayıflaması ile bir dönem Karesi Beyliği'nin merkezi olan Balıkesir, Orhan Bey zamanında Osmanlı Devleti'nin hâkimiyetine girmiştir. Yeraltı zenginlikleri, özellikle dokumacılık, deri sanayisi ve ormanları bakımından Osmanlı ekonomisinde önemli bir yere sahip olan Balıkesir, Osmanlı idarî teşkilatında önce Anadolu eyaletine, daha sonra ise Hüdavendigâr Vilayeti'ne bağlı bulunan Karesi Sancağının merkezi olmuştur. 1880-1892 yılları arasında Düyûn-ı Umumiye İdaresi Genel Sekreteri olan Vital Cuinet, bu görevi esnasında Anadolu'yu gezerek Osmanlı Devleti'nin sosyo-ekonomik, demografik ve idarî yapısını incelemiştir. Elde ettiği izlenim ve verileri ise bir kitap haline getirmiştir. Eser, Paris'te 1892 yılında "La Turque D'Asie, Géographie Administrative Statistique Descritive et Raisonnée De L'asie-Mineure" adıyla dört cilt olarak basılmıştır. Balıkesir şehrini muhtemelen 1891 yılında ziyaret eden Cuinet'in şehre dair elde ettiği bilgiler eserin dördüncü cildinde yer almaktadır. Bu çalışmada Cuinet'in Balıkesir'e dair verdiği bilgiler esas alınarak şehrin XIX. yüzyıl sonlarındaki sosyo-ekonomik, demografik ve idarî yapısı ortaya konulmuştur.
Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 2020
Osmanlı Devleti 19. yüzyıldan itibaren üretimi artırmaya yönelik çalışmalarda bulunmuştur. Özelli... more Osmanlı Devleti 19. yüzyıldan itibaren üretimi artırmaya yönelik çalışmalarda bulunmuştur. Özellikle Batı’da yaşanan Sanayi İnkılabı’nın ardından meydana gelen olumsuzlukları aza indirgemeye çalışmıştır. Ülke içerisinde faaliyet gösterecek olan fabrikalar açılmaya başlanmıştır. Bunların bir kısmı ordunun ya da sarayın ihtiyaçlarını gidermeye yönelik olarak devlet eliyle açılan fabrikalardır. 19. yüzyılın son çeyreğinden itibaren daha çok yabancı sermayedarlar tarafından açılan özel nitelikli fabrikalar da faaliyete geçmeye başlamıştır. Bu fabrikalardan biri de Küçükçekmece’de kurulmuş olan Osmanlı Kibrit Fabrikasıdır. Fabrikanın inşa imtiyazı ilk etapta İspiraki Esani Efendi adına verilmekle birlikte asıl sahibi Mösyö Tavernier adında bir Fransız’dır. Çalışmada öncelikle Osmanlı Devleti’nin sanayileşme çalışmaları ve sanayinin gelişmesine yönelik olarak şirketleşme faaliyetleri ele alınmıştır. Osmanlı Kibrit Fabrikası ile ilgili olarak özellikle restorasyon çalışmalarına yönelik ve ...
Turkish Studies - Historical Analysis, 2020
The villages and neighborhoods, which are the lowest administrative units of the Ottoman Empire, ... more The villages and neighborhoods, which are the lowest administrative units of the Ottoman Empire, are worth considering in every aspect. Attractive topics such as political events and changing aspects of the state are of course more interesting to the researchers, but the people who form the whole of the cities need to find a place among them. Mukhtars and imams representing the lowest level of the Ottoman administrative system and the connection of the people with the center are important figures in terms of their effects (influences) on the people. The reformation process that began in the Ottoman Empire starting from the seventeenth century reached a point where it was spread to almost all areas of the state by the nineteenth century. Of course, the neighborhoods in the cities and the villages where the majority of the people live are affected from this situation. In this study, the newly established village administration in Balıkesir is explained by making use of the register numbered 1659 in Ruus Records in the Ottoman Archives. The Ruus Office is the unit where all civil servants other than high-ranking viziers, the admistrator of state (beylerbeyi) and governer (sancakbeyi) are appointed and registered. Since the names of the selected mukhtars were recorded in the register and sent to the Ceride Ministry, these registers were kept in Ruus Office. The information obtained from the book numbered 1659 belonging to Balıkesir has been compared with the previous studies based on the temettuat and kadı records. Thus, in the nineteenth century, the newly established village administration of Balıkesir has emerged. The social and economic structure of Balıkesir villages is also mentioned. In doing so the renewed Ottoman village administration in Balıkesir is discussed.
Zeitschrift Fur Die Welt Der Turken Journal of World of Turks, Apr 14, 2013
Bu makalede II. Mahmut doneminde oncelikle Istanbul'da ardindan tasrada kurulmaya baslanan mu... more Bu makalede II. Mahmut doneminde oncelikle Istanbul'da ardindan tasrada kurulmaya baslanan muhtarlik teskilatinin Nigde'deki yapilanmasi ele alinacaktir. Osmanli Devleti'nde XVII. yuzyildan itibaren cesitli alanlarda yenilikler yapilmaya calisilmis ise de basariya ulasilamamistir. XVIII. yuzyilda, III. Selim doneminde yapilmaya calisilan yenilikler daha cok askeri ve mali alanda gerceklesmistir. Ancak bu tur duzenlemeler ile sorunun cozulemeyecegi anlasilmis ve II. Mahmut doneminde idari alanlarda da bazi yenilikler yapilmistir. Sultan II. Mahmut, 1826'da Yeniceri Ocagi'ni kaldirdiktan sonra idari alanda yenilikler yapma tesebbusune girismis ve bu sekilde merkezi otoriteyi guclendirmeyi hedeflemistir. II. Mahmut'un merkezi otoriteyi guclenmek icin yaptigi girisimlerden birisi de muhtarlik teskilatinin kurulmasi calismalaridir. Muhtarlik teskilati Tanzimat'in ilani ile birlikte yayginlasmistir. Calismamizda Osmanli Devleti'nde mahallenin yapisi ve islevinin yaninda muhtarlik teskilatinin kurulmasina kisaca deginildikten sonra Nigde ve Bor'da muhtarlik teskilatinin kurulmasi ve buraya atanan muhtarlar Osmanli arsiv belgelerine dayanarak anlatilacaktir. In this article, the structuring of mukhtarship organization in Nigde, which began to be established during the period of Mahmud II, first in Istanbul and then in downstate, will be discussed. Although innovations in various fields had been attempted in the Ottoman Empire as from the XVIIth century, they were not successful. In the XVIIIth century, the innovations attempted during the period of Selim III were mainly in military and financial fields. However, it was soon recognised that the problems would not be solved with such regularizations and further innovations were made in the field of administration. Sultan Mahmud II attempted to make administrative innovations after he removed the Guild of Janissaries in 1826, and in this way he aimed to reinforce the central authority. One of the attempts made by Mahmud II in order to reinforce the central authority was to establish the mukhtarship organization. The mukhtarship organization became widespread with declaration of the Reforms. In our study, after the establishment of the mukhtarship organization is touched on briefly, as well the structure and function of neighborhood in the Ottoman Empire, the establishment of the mukhtarship organization in Nigde and Bor and the mukhtars assigned there will be mentioned, based upon documents.
The Journal of Academic Social Science Studies, 2013
In Ottoman State, the innovation movements which had begun at the tempore of III. Selim, were con... more In Ottoman State, the innovation movements which had begun at the tempore of III. Selim, were continued at the tempore of II. Mahmut and in this period the important steps were not only made in military but also in administrative area. After the Sultan II. Mahmut had eliminated the Janissary at 1826, he had also assembled the Evkaf-I Hümayun Ministry to centralize the control of foundations in the same year and in February 28, 1828 he conjoined the Treasury of Amire and Mansure Treasury with the name of Ministry of Umuru-ı Maliye with an arrangement. It can be seen that, in the tempore of II. Mahmut the Mukhtarship Organization had been established in terms of local authorities while the changes on administrative area. It is known that, these attempts in the administrative area were made with the aim to strengthen the central authority by II. Mahmut. The Mukhtarship organization can be taken into account as a step to strentghten the central authority. Because, by this steps, both the demography would be controlled and efficiency of Ayans who are the important people of the area in the provinces would be restranied and controlled by government.
DergiPark (Istanbul University), Dec 1, 2012
İzmit-Ankara yolu, Anadolu'nun özellikle Şam, Kayseri, Bağdat ve İzmir postalarının geçiş yeri ol... more İzmit-Ankara yolu, Anadolu'nun özellikle Şam, Kayseri, Bağdat ve İzmir postalarının geçiş yeri olmasının yanında Ankara'nın İstanbul ile olan bağlantısının sağlanması ve böylece İstanbul'un zahire ihtiyacının karşılanması bakımından önemli bir güzergâhtır. Bu yolun şose olarak inşası taşımacılığın kolaylaşmasını sağlayacak, böylece Ankara halkının da refahının artmasında etkili olacaktı. Ancak devlet bu şoseyi kendi imkânlarıyla inşa edemeyeceğinden bir müteahhide yaptırılmasını uygun bulmuş, İzmit-Ankara şosesini inşa etme imtiyazı Mösyö Human adında bir Alman mühendise verilmiştir. Asıl sorun da bundan sonra başlamış ve Osmanlı Hükümeti ile Mösyö Human arasında birçok anlaşmazlık ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Osmanlı Devleti'nde yol inşası ile ilgili genel bir bilgi verildikten sonra araştırma konusunu oluşturan İzmit-Ankara şose yolu imtiyazının Mösyö Human'a verilmesi ve yolun inşa süreci anlatılacaktır.
Ermeni Araştırmaları, 2019
Ermeni’nin Ermeni’ye zulmü aslında çalışmalarda azınlıkta olarak yer tutsa da tam tersine ön plan... more Ermeni’nin Ermeni’ye zulmü aslında çalışmalarda azınlıkta olarak yer tutsa da tam tersine ön plana çıkarılması gereken bir konudur. Çünkü Türk Devleti’ne bugüne kadar yapılan ithamlarda hep Türklerin Ermenileri katlettiği vurgusu yapılmakta, karşı tez olarak da aslında gerçeği yansıtan bir nokta olarak devlet isyanları önlemiştir, vatandaşların can güvenliği tesis edilmeye çalışılmıştır savunması yapılmıştır. Fakat Ermenilerin Ermeni vatandaşlara zulmü de ortaya çıkarıldıkça görülmektedir ki Osmanlı Devleti aynı zamanda Ermeni yurttaşlarını da korumaya çalışmıştır. Onlara yönelik terör olaylarında derhal harekete geçerek suçluların yakalanıp gerekli cezalarının verilmesi, zulme maruz kalan vatandaşların bir şekilde güvenliğinin sağlanmaya çalışılması faaliyetleri titizlikle yürütülmüştür. Ermeni’nin Ermeni’ye zulmü aslında her toplum içerisinde yaşayan insanların kendi aralarında ortaya çıkan bir problem gibi de görülebilir. Nitekim insanların karşılıklı anlaşmazlık içerisinde bulun...
19. yuzyil Osmanli iktisadi ve sosyal tarihinin onemli kaynaklarindan biri de Temettuat Defterler... more 19. yuzyil Osmanli iktisadi ve sosyal tarihinin onemli kaynaklarindan biri de Temettuat Defterleridir. Vergi kaynaklarini yeniden tespit ederek halkin uzerindeki vergi yukunu hafifletmek ve vergi dagiliminda yasanan adaletsizligi onlemek amaciyla hazirlanan temettuat kayitlari sosyo-ekonomik ve demografik yapinin da ortaya konulmasinda onemli bilgiler sunmaktadir. Balkanlarda buyuk oneme sahip olan Pristine, inceledigimiz donemde Uskup Eyaletinin bir kaymakamlik merkezi idi. Pristine, bu donemde Muslumanlarin cogunlukta oldugu, Hristiyan, Yahudi ve Kiptilerin birlikte yasadigi kozmopolit bir sehir gorunumundedir. Bu calismadan elde ettigimiz veriler isiginda Pristine’de yasayanlarin diger gelirlerinin yaninda asgari gecimlerine yetecek olcekte tahil uretimi yaptiklari, hayvancilikla ugrastiklari gorulmektedir. Pristine’de gayr-i menkullerin cogunlugunu tarla, bag, bahce gibi araziler olusturmakta, bunlarin yani sira dukkân, han degirmen gibi gelir getiren gayr-i menkuller de bulunma...
MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2020
Review Paper / Derleme Makalesi Amerika'da Niğdeli Bir Şahsiyet (1884-1976): Nicolas P. Aghnides ... more Review Paper / Derleme Makalesi Amerika'da Niğdeli Bir Şahsiyet (1884-1976): Nicolas P. Aghnides Şenay ATAM 1 ve Gülin ÖZTÜRK 2 Öz Osmanlı Devleti'nin çok uluslu yapısı ve içerisinde barındırdığı gayrimüslim unsurları kendi vatandaşı olarak değerlendirmesi bilinen bir gerçektir. Osmanlı Devleti içerisinde yaşayan gayrimüslimler bu topraklarda doğmuş, eğitim almış, çalışma hayatına başlamış, hatta bir kısmı devletin çeşitli kademelerinde önemli görevler almışlardır. Osmanlı Devleti içerisinde yaşayan gayrimüslimler genellikle ilköğrenimlerini kendi mensup oldukları cemaatin okullarında tamamlamışlardır. Böylece kendi din ve dillerinin temel esaslarını öğrenebilmişlerdir. Osmanlı Devleti'nin Tanzimat'tan sonraki süreçte gayrimüslimlere dinini değiştirmeden devlet memuru hakkı getirmesiyle birlikte bu işlerde görev almak için Osmanlı Devleti'nin açmış olduğu okullarda da yükseköğrenimlerini sürdürmüşlerdir. Bu çalışmada Niğde gibi küçük bir Anadolu şehrinde doğup, yüksekokul için İstanbul'a gelen oradan da Osmanlı Devleti'nin açtığı bir sınav sonucu başarılı olarak yolu Amerika'ya düşen bir Rum olan Nicolas Aghnides'in biyografisi, Amerika yolculuğu ve ardında bıraktığı eserler Osmanlı ve Amerikan arşivleri kayıtlarında mevcut belgelerden de faydalanılarak incelenmiştir. Bu çalışma ile bir Osmanlı olan Aghnides'in hayatı hakkında bilgi edinirken bir yandan da onun üzerinden Osmanlının Müslüman olmayan bir Rum'u Amerika gibi bir ülkede ücretsiz eğitim alması konusundaki olumlu tavrı üzerinden 20. yüzyıl azınlık politikası hakkında da bilgi edinmek mümkün olabilecektir.
The Journal of Academic Social Science Studies, 2013