RECEP UÇAR | Inönü üniversitesi (original) (raw)
Papers by RECEP UÇAR
Kafkas üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi, Jul 8, 2024
Dicle ilahiyat dergisi, May 28, 2024
İlahiyat tetkikleri dergisi, Mar 21, 2024
Perspective on Human Ontology in Religious Education ENG ÖZ Ülkemiz din eğitiminde insana bakış, ... more Perspective on Human Ontology in Religious Education ENG ÖZ Ülkemiz din eğitiminde insana bakış, teolojisini İslam'a, felsefesini ilerlemeci-hümanist çizgide olan modern eğitim anlayışına dayandıran yaklaşımlara göre şekillenmektedir. Dolayısıyla din eğitiminde insanın ontolojisinin teorik arka planını, İslam düşüncesi ile ilerlemeci-hümanist geleneğin insan tasavvuru oluşturmaktadır. İslam düşüncesinin temelinde varlık âleminin merkezine cüz'i iradesi oranında özgür ve sorumlu bir insan tasavvurunun yerleştirildiği görülmektedir. İlerlemeci-hümanist paradigma ekseninde yürütülen modern eğitim sisteminde ise insana bakış, onun ilgi, ihtiyaç ve deneyimlerini merkeze alarak, bireyin kendini tanımasını ve kendini gerçekleştirmesini temel amaç olarak görmek şeklindedir. Bu durumda din eğitiminin insana bakışının eklektik bir ontolojiye dayandığı söylenebilir. İslam düşüncesinin ve günümüzün modern eğitim anlayışının insanı anlamaya, tanımaya ve eğitimi insanileştirmeye yönelik çabaları büyük bir bilgi birikimi olarak görülse de insanın kendi varlığına yönelik farkındalığı her iki yaklaşımın da eksik yönleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda din eğitiminde insanın varoluşuna yönelik farkındalığın nasıl sağlanacağı, temel kaynaklarının, referanslarının ve insana bakışın hangi zemin üzerinden inşa edileceği sorusu, din eğitiminin ontolojisi için temel bir problemdir. Araştırmanın amacı, din eğitiminde insanın ontolojisine bakışı, İslam düşüncesinin ve modern eğitim anlayışının eksik yönlerinden yola çıkarak ele almak ve bunu varoluşçuluğun temellerini atan Kierkegaard'ın somut insan anlayışına ulaştıran varoluş süreçleri temelinde şekillendirmeye çalışmaktır. Çalışmada kişinin birey olarak varoluşunun farkına varmasında din eğitiminin nasıl bir ışık tutacağının cevabı da aranmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonucunda din eğitiminde insanın ontolojisini yatay ve bireysel düzeyde değil, dikey ve metafizik olanla ilişkili bir zemin üzerinden oluşturmak gerektiği görülmüştür. Din eğitiminde bunu gerçekleştirmek, bireyin aklını ve kalbini tatmin etmek, öğretilenlerin yaşamda bir karşılığının olmasını sağlamak, öznel ve içsel dindarlık anlayışını oluşturmakla mümkün olacaktır.
Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Düşünme, insanlık tarihi boyunca var olan zihinsel bir aktiviteyi ifade etmekte; epistemolojik an... more Düşünme, insanlık tarihi boyunca var olan zihinsel bir aktiviteyi ifade etmekte; epistemolojik anlamda bilgi edinme aracı olmakla birlikte Kur’an-ı Kerim’in kendine has mantık örgüsünde bilgi edinme aracı yanında ontolojik, kozmolojik ve teleolojik amaçlarla birçok kullanım anlamlarına sahip olabilmektedir. Kur’an-ı Kerim’de düşünmeyi teşvik eden ve zihnin eğitilmesini sağlayan kavramlardan biri de taakkul kavramıdır. Zihinsel dinamizmi sağlayan bu eylemi, Kur’an-ı Kerim farklı kelime ve kavramlarla belirtmiş ve aklı kullanmayı birçok ayetiyle teşvik etmiştir. Kur’an’da taakkul eyleminin fiil formatında ifade edilmesi, düşünme eyleminin dinamizmini ifade ettiği gibi, insanın bu eylemi fonksiyonel bir şekilde kullanmaya da teşvik etmektedir. Kur’an-ı Kerim, engelleme, düşünme, bağ kurma, anlama, tefrik etme, nedensellik ilişkisi kurma vb. gibi düşünme ile ilgili fonksiyonları taakkul kavramı ve türevleriyle belirtmektedir. Eğitim-öğretim süreçlerinde mantıksal akıl yürütme, analitik ...
Marife Dini Araştırmalar Dergisi
Birey yaşamı boyunca bebeklik döneminden başlayarak bilişsel, duyuşsal ve psikososyal olarak deği... more Birey yaşamı boyunca bebeklik döneminden başlayarak bilişsel, duyuşsal ve psikososyal olarak değişim evrelerine sahiptir. Bunlardan en önemlisi ve birey yaşamının diğer tüm aşamalarını da etkileyen bebeklik ve erken çocukluk dönemidir. Erken çocukluk, çocukluğun ilk yıllarından başlayarak okulöncesi evresinin tamamını kapsamaktadır. 0 - 72 ayı kapsayan bu evrede bireyin fiziksel, sosyal, duygusal ve zihinsel gelişiminin en hızlı olduğu bilinmektedir. Son dönemde tüm dünyada olduğu gibi ve Türkiye’de de okulöncesi bireylerin eğitiminin önemi gözeltilmeye başlanmış, nicelik ve nitelik bakımından okul öncesi eğitim geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu dönemdeki bireylerin duygusal gelişimleri ve manevi bir takım ihtiyaçları da göz önüne alınarak Ratcliff ve Damon’ın çalışmaları incelendiğinde erken çocukluk dönemi maneviyatının biyolojik bir gerçek olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca Fowler, Oser ve Elkind’in araştırmalarına bakıldığında yine aynı dönemin manevi gelişim basamaklarının detaylar...
Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2015
Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 2015
In this study, aiming to determine the attitudes of Faculty of Divinity students towards the Arab... more In this study, aiming to determine the attitudes of Faculty of Divinity students towards the Arabic courses, "Attitude Scale for the Arabic Course" is used. Sample of research includes 470 male and 365 female, total 835 students in 2014-2015 academic years from İnönü University Faculty of Divinity. As a result of research, general average of Faculty of Divinity students' attitude towards the Arabic course being at a medium-level and the average for the sub-factors of the scale varying is decided. Also, overall average of the scale and the average for the sub-factors are cleared up to differ in accordance with the demographic characteristics.
Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi, Nov 30, 2017
İmam hatip okulları Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte Türk eğitim sistemi içinde yasal temele... more İmam hatip okulları Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte Türk eğitim sistemi içinde yasal temele oturtulmuş olmasına rağmen, cumhuriyet tarihi boyunca en çok tartışılan eğitim kurumlarının başında yer almıştır. Tartışmaların odağında bu okullarda yetişen öğrencilerin ağırlıklı olarak ideolojik eksende kimliğinin nasıl şekillendiği konusu yer almıştır. İmam hatip okullarında hâkim olan atmosfer, okulun kültürü ve kimliği, 'imam hatiplilik şuuru' gibi kavramsallaştırmalarla belirli özelliklere sahip öğrenci profili yetişmesinde etkili olmuştur. İmam hatip okullarının hâkim atmosferini oluşturan kimlik oluşumunda başat rol eğitim-öğretim programları, veli profili, idareci, öğrenci gibi paydaşlar yanında meslek dersleri öğretmenlerine aittir. Bu çalışmada İmam Hatip Liselerinde görev yapmakta olan meslek dersleri öğretmenlerinin 'İmam Hatipli Vizyonu'nun ne olduğu, oluşan vizyonun ne gibi ortak özelliklere sahip olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Dolayısıyla elde edilen veriler ortaya çıkacak olan 'imam hatipli kimliği' hakkında fikir sahibi olmamıza yardımcı olacaktır. Araştırma nitel yönteme dayalı olarak, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile 2016/2017 eğitim-öğretim yılında Malatya il merkezi İmam Hatip Liselerinde meslek dersleri öğretmeni olarak görev yapmakta olan 25 katılımcıdan elde edilen verilere dayanmaktadır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin, mesleki yeterliliğe sahip ve gelişime açık; öğrenme motivasyonu yüksek, araştıran sorgulayan, eleştirel düşünebilen bir zihin yapısına sahip; dürüst, söz ve davranışları uyumlu, sabırlı, özverili, çalışkan bir ahlaki yapıda; vatan, millet, ümmet hassasiyeti olan bir lider, önder, rol model; içinde yaşadığı toplumun kültürün farkında, uyumlu ve bunu geliştirerek devam ettiren, teknolojiyi kullanan, çağı yakalayan ama ona bağımlı olmayan; ehl-i sünnet çizgisinde ama mezhep taassubu olmayan, farklı inançlara saygılı bir öğrenci arzuladıklarını ifade ettikleri görülmüştür.
Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Oct 1, 2015
In this study, aiming to determine the attitudes of Faculty of Divinity students towards the Arab... more In this study, aiming to determine the attitudes of Faculty of Divinity students towards the Arabic courses, "Attitude Scale for the Arabic Course" is used. Sample of research includes 470 male and 365 female, total 835 students in 2014-2015 academic years from İnönü University Faculty of Divinity. As a result of research, general average of Faculty of Divinity students' attitude towards the Arabic course being at a medium-level and the average for the sub-factors of the scale varying is decided. Also, overall average of the scale and the average for the sub-factors are cleared up to differ in accordance with the demographic characteristics.
Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 2015
İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Arapça dersine karşı tutumlarını tespit etmeyi amaçlayan bu çal... more İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Arapça dersine karşı tutumlarını tespit etmeyi amaçlayan bu çalışmada, "Arapça Dersine Karşı Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2014-2015 öğretim döneminde İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nden 134 erkek, 277 bayan olmak üzere 411 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda, İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Arapça dersine karşı tutumlarının genel ortalamalarının orta düzeyde olduğu, ölçeğin alt faktörlerine ilişkin ortalamaların farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Aynı zamanda ölçeğin genel ortalamasının ve alt faktörlere ilişkin ortalamaların öğrencilerin demografik özelliklerine göre farklılaştığı tespit edilmiştir.
Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi, May 30, 2017
Arapça öğretiminde öğrencinin öğrendiği dile ve derse karşı geliştirmiş olduğu tutumlar başarıyı ... more Arapça öğretiminde öğrencinin öğrendiği dile ve derse karşı geliştirmiş olduğu tutumlar başarıyı belirleyen en önemli etmenlerdendir. Literatür taramasına dayalı bu çalışma, yabancı dil ve Arapça öğretiminde tutumları konu alan çalışmaları değerlendirerek, tutum geliştirme çalışmalarına projeksiyon tutmayı amaçlamaktadır. Sonuçta öğretim sürecinin etkililiğini büyük oranda öğretmenlerin öğretim ve rehberlik yeterlikleri belirlemektedir. Arap dilini öğreten öğretmenlerin öğretim süreçlerine başlarken ve devamında tutum oluşturma, tutum geliştirme ve tutum değiştirme çalışmaları yapması öğretimin başarıya ulaşmasına önemli katkılar sağlayacaktır.
Özet: Bu çalışmada İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin Arapça dersine karşı tutumları incelenmiştir.... more Özet: Bu çalışmada İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin Arapça dersine karşı tutumları incelenmiştir. Bu araştırmanın örneklemini, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Malatya İli Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde yer alan İmam Hatip Liselerinden 210 erkek, 242 bayan olmak üzere 452 öğren-ci oluşturmaktadır. Öğrencilerin demografik özellikleri ve Arapça dersine karşı tutumları tarama modeliyle ortaya konmuştur. Araştırma sonucunda, İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin Arapça dersi-ne karşı tutumlarının genel ortalamalarının orta düzeyde olduğu, ölçeğin alt faktörlerine ilişkin or-talamalarda farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Keliler: İmam Hatip Lisesi, Din Eğitimi, Arapça, Tutum Evaluatıon Attıtudes Towards The Arabıc Courses Of The Imam Hatıp Hıgh School Students Abstract In this study, the attitudes towards the Arabic courses of the students of the Imam Hatip High School have been examined. Sample of the research includes 210 male and 242 female total 452 students in 201...
Marife Dini Araştırmalar Dergisi
Egitim tarihimizin ozelde de Din egitimi tecrubemizin en onemli donemlerinden olan II. Abdulhamit... more Egitim tarihimizin ozelde de Din egitimi tecrubemizin en onemli donemlerinden olan II. Abdulhamit donemi bircok arastirmanin konusu olmustur. O donemi anlamak gunumuzun egitim uygulamalarini anlamanin tarihsel kokeni olarak addedilmistir. Bu calisma, II. Abdulhamit doneminde onemli bir devlet adami, burokrat ve aydin olan Nazif Sururi’nin kaleme almis oldugu, bir ahlak kitabi oldugu anlasilan Terbiyye-i Islâmiyye adli eserini din egitimi acisindan ele alarak donemin din egitimi anlayisini icerik analizi ile kavramayi amaclamaktadir. Eserin II. Abdulhamit doneminde devletin arzuladigi insan modelini yetistirme gayesiyle kaleme alinmis bir ahlâk kitabi oldugu anlasilmaktadir.
Oz: Bu arastirmanin amaci; ogretme-ogrenme surecinde Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi derslerinde ort... more Oz: Bu arastirmanin amaci; ogretme-ogrenme surecinde Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi derslerinde ortaya cikan istenmeyen ogrenci davranislarina iliskin, ogrencilerin ve bu dersi veren ogretmenlerin dusuncelerini belirlemektir. Sinifta istenmeyen ogrenci davranislari hakkinda veri toplamak icin ogretmen ve ogrencilerle yapilan gorusmeler ve literatur taramasi sonucu bir anket gelistirilmis; bu anket, Kayseri il merkezinde gorev yapan D.K.A.B. ogretmenleri ve onlarin derslerine girdigi orneklem alinan ogrencilere uygulanmistir. Arastirmada elde edilen bulgulara gore, ogrencilerin ve D.K.A.B. ogretmenlerinin verdikleri cevaplarin frekans ve yuzdeleri arasinda bazi farkliliklar oldugu gozlenmistir. Sinifta istenmeyen ogrenci davranislari, uc kategoride incelenmistir; ogrencinin ilgi kaybini iceren davranislarin, kismen; sinif duzenini bozan davranislarin, siklikla; ogrencilerin birbirlerine zarar verici davranislarin ise nadiren gerceklestigi gorulmustur. Abstract: The purpose of this res...
Bu arastirmada 1982-1995 yillari arasinda Turkiye’de laikligin donusumu baglaminda Din Kulturu ve... more Bu arastirmada 1982-1995 yillari arasinda Turkiye’de laikligin donusumu baglaminda Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi dersinin zorunlu dersler arasina alinisi ve ilk ve ortaogretim kurumlarinda din egitimi uygulamalarina yansimasi konu edinilmistir. Turkiye’de din egitimi uygulamalari laiklik anlayisina paralel olarak degisiklik gostermistir. Bu anlamda 1982 yilinda Din Kulturu ve Ahlak Bil-gisi derslerinin zorunlu hale getirilmesi ve bu donemde din egitimi uygulamalari Turkiye’de laiklik anlayisinin donusumu baglaminda iliskisel olarak ele alinmaya calisilmistir. 1982-1995 yillari arasinda laiklik anlayisinin dislayici laiklik anlayisindan pasif laiklik anlayisina ev-rildigi ulasilan bir sonuc olmus ve bu baglamda din egitimi uygulamalarinda da degisimin oldugu gorulmustur. Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi dersinin zorunlu hale getirilisini de bu kapsamda deger-lendirmek mumkundur.
Bu calismada Imam Hatip Lisesi ogrencilerinin Arapca dersine karsi tutumlari incelenmistir. Bu ar... more Bu calismada Imam Hatip Lisesi ogrencilerinin Arapca dersine karsi tutumlari incelenmistir. Bu arastirmanin orneklemini, 2015-2016 egitim-ogretim yilinda Malatya Ili Buyuksehir Belediyesi sinirlari icerisinde yer alan Imam Hatip Liselerinden 210 erkek, 242 bayan olmak uzere 452 ogrenci olusturmaktadir. Ogrencilerin demografik ozellikleri ve Arapca dersine karsi tutumlari tarama modeliyle ortaya konmustur. Arastirma sonucunda, Imam Hatip Lisesi ogrencilerinin Arapca dersine karsi tutumlarinin genel ortalamalarinin orta duzeyde oldugu, olcegin alt faktorlerine iliskin ortalamalarda farkliliklar oldugu tespit edilmistir.
Islam egitim tarihi boyunca genelde din egitimi-ogretimi, ozelde de yuksek din ogretimi ekseriya ... more Islam egitim tarihi boyunca genelde din egitimi-ogretimi, ozelde de yuksek din ogretimi ekseriya ideolojik-politik duzlemde ele alinmis, kurumlarin nasil olmasi gerektigi uzerine kafa yorulmus, ancak nesnel vakialar uzerine cok az calisma yapilmistir. Bu calisma gunumuz yuksek din ogretimi kurumu olan ilahiyat fakultelerinin ogrencilerini cesitli yonleriyle tanima amacina yoneliktir. Ozellikle ogrencilerin sosyo-ekonomik yapilari, akademik egilimleri kuruma dair beklentileri taninmaya calisilmis, bunun icin ogrencilere bir anket uygulanmis, elde edilen veriler daha once farkli zamanlarda ve farkli ilahiyat fakultelerinde yapilan calismalarin verileri karsilastirilarak yorumlanmistir. Buna gore ilahiyat fakultesi ogrencileri Anadolu insaninin tipik ozelliklerini yansitmakta, orta-alt ekonomik gelire sahip, egitim duzeyi dusuk ailelerden gelmektedirler. Ogrencilerin cogu ilahiyat fakultesine isteyerek gelmislerdir, cogunlugu ogretmenlik meslegini yapmayi dusunmektedir, yine cogunlugu ...
Bu calismada Imam Hatip Lisesi meslek dersleri ogretmenlerinin tasavvufi dusunce egilimleri uzeri... more Bu calismada Imam Hatip Lisesi meslek dersleri ogretmenlerinin tasavvufi dusunce egilimleri uzerine yapilan nicel calismadan elde edilen veriler degerlendirilmistir. Arastirmada Imam Hatip Lisesi meslek dersleri ogretmenlerinin tasavvufi dusunce egilimlerini ifade eden anket maddelerinin genel ortalamalarinin orta duzeyde oldugu, ancak anketi olusturan alt faktorlerin farkli duzeylerde puanlanmalarinin bulundugu gorulmustur. Tasavvufi bilgi sistemi farkli duzeylerde ogretmenlerce kabul edilmekte; batini bilginin olabilecegini kabul etmekle beraber bu bilgilere ulasma yollari konusunda daha temkinli bir yaklasim sergilenmektedir. Tasavvufun varlik ve bazi inanc unsurlarina dair ogretmenlerin katilimlarinin orta ve alt duzeylerde oldugu gorulmustur. En dusuk ortalama rical’ul-gayb inancinda gorulmektedir. Keramet, mehdilik, vahdet-i vucud ve tevessul konularina katilim da ortalamanin altinda gerceklesmistir. Tasavvufun amacladigi insan modeli insan-i kâmil anlayisi ogretmenlerce genel...
Kafkas üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi, Jul 8, 2024
Dicle ilahiyat dergisi, May 28, 2024
İlahiyat tetkikleri dergisi, Mar 21, 2024
Perspective on Human Ontology in Religious Education ENG ÖZ Ülkemiz din eğitiminde insana bakış, ... more Perspective on Human Ontology in Religious Education ENG ÖZ Ülkemiz din eğitiminde insana bakış, teolojisini İslam'a, felsefesini ilerlemeci-hümanist çizgide olan modern eğitim anlayışına dayandıran yaklaşımlara göre şekillenmektedir. Dolayısıyla din eğitiminde insanın ontolojisinin teorik arka planını, İslam düşüncesi ile ilerlemeci-hümanist geleneğin insan tasavvuru oluşturmaktadır. İslam düşüncesinin temelinde varlık âleminin merkezine cüz'i iradesi oranında özgür ve sorumlu bir insan tasavvurunun yerleştirildiği görülmektedir. İlerlemeci-hümanist paradigma ekseninde yürütülen modern eğitim sisteminde ise insana bakış, onun ilgi, ihtiyaç ve deneyimlerini merkeze alarak, bireyin kendini tanımasını ve kendini gerçekleştirmesini temel amaç olarak görmek şeklindedir. Bu durumda din eğitiminin insana bakışının eklektik bir ontolojiye dayandığı söylenebilir. İslam düşüncesinin ve günümüzün modern eğitim anlayışının insanı anlamaya, tanımaya ve eğitimi insanileştirmeye yönelik çabaları büyük bir bilgi birikimi olarak görülse de insanın kendi varlığına yönelik farkındalığı her iki yaklaşımın da eksik yönleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda din eğitiminde insanın varoluşuna yönelik farkındalığın nasıl sağlanacağı, temel kaynaklarının, referanslarının ve insana bakışın hangi zemin üzerinden inşa edileceği sorusu, din eğitiminin ontolojisi için temel bir problemdir. Araştırmanın amacı, din eğitiminde insanın ontolojisine bakışı, İslam düşüncesinin ve modern eğitim anlayışının eksik yönlerinden yola çıkarak ele almak ve bunu varoluşçuluğun temellerini atan Kierkegaard'ın somut insan anlayışına ulaştıran varoluş süreçleri temelinde şekillendirmeye çalışmaktır. Çalışmada kişinin birey olarak varoluşunun farkına varmasında din eğitiminin nasıl bir ışık tutacağının cevabı da aranmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonucunda din eğitiminde insanın ontolojisini yatay ve bireysel düzeyde değil, dikey ve metafizik olanla ilişkili bir zemin üzerinden oluşturmak gerektiği görülmüştür. Din eğitiminde bunu gerçekleştirmek, bireyin aklını ve kalbini tatmin etmek, öğretilenlerin yaşamda bir karşılığının olmasını sağlamak, öznel ve içsel dindarlık anlayışını oluşturmakla mümkün olacaktır.
Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Düşünme, insanlık tarihi boyunca var olan zihinsel bir aktiviteyi ifade etmekte; epistemolojik an... more Düşünme, insanlık tarihi boyunca var olan zihinsel bir aktiviteyi ifade etmekte; epistemolojik anlamda bilgi edinme aracı olmakla birlikte Kur’an-ı Kerim’in kendine has mantık örgüsünde bilgi edinme aracı yanında ontolojik, kozmolojik ve teleolojik amaçlarla birçok kullanım anlamlarına sahip olabilmektedir. Kur’an-ı Kerim’de düşünmeyi teşvik eden ve zihnin eğitilmesini sağlayan kavramlardan biri de taakkul kavramıdır. Zihinsel dinamizmi sağlayan bu eylemi, Kur’an-ı Kerim farklı kelime ve kavramlarla belirtmiş ve aklı kullanmayı birçok ayetiyle teşvik etmiştir. Kur’an’da taakkul eyleminin fiil formatında ifade edilmesi, düşünme eyleminin dinamizmini ifade ettiği gibi, insanın bu eylemi fonksiyonel bir şekilde kullanmaya da teşvik etmektedir. Kur’an-ı Kerim, engelleme, düşünme, bağ kurma, anlama, tefrik etme, nedensellik ilişkisi kurma vb. gibi düşünme ile ilgili fonksiyonları taakkul kavramı ve türevleriyle belirtmektedir. Eğitim-öğretim süreçlerinde mantıksal akıl yürütme, analitik ...
Marife Dini Araştırmalar Dergisi
Birey yaşamı boyunca bebeklik döneminden başlayarak bilişsel, duyuşsal ve psikososyal olarak deği... more Birey yaşamı boyunca bebeklik döneminden başlayarak bilişsel, duyuşsal ve psikososyal olarak değişim evrelerine sahiptir. Bunlardan en önemlisi ve birey yaşamının diğer tüm aşamalarını da etkileyen bebeklik ve erken çocukluk dönemidir. Erken çocukluk, çocukluğun ilk yıllarından başlayarak okulöncesi evresinin tamamını kapsamaktadır. 0 - 72 ayı kapsayan bu evrede bireyin fiziksel, sosyal, duygusal ve zihinsel gelişiminin en hızlı olduğu bilinmektedir. Son dönemde tüm dünyada olduğu gibi ve Türkiye’de de okulöncesi bireylerin eğitiminin önemi gözeltilmeye başlanmış, nicelik ve nitelik bakımından okul öncesi eğitim geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu dönemdeki bireylerin duygusal gelişimleri ve manevi bir takım ihtiyaçları da göz önüne alınarak Ratcliff ve Damon’ın çalışmaları incelendiğinde erken çocukluk dönemi maneviyatının biyolojik bir gerçek olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca Fowler, Oser ve Elkind’in araştırmalarına bakıldığında yine aynı dönemin manevi gelişim basamaklarının detaylar...
Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2015
Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 2015
In this study, aiming to determine the attitudes of Faculty of Divinity students towards the Arab... more In this study, aiming to determine the attitudes of Faculty of Divinity students towards the Arabic courses, "Attitude Scale for the Arabic Course" is used. Sample of research includes 470 male and 365 female, total 835 students in 2014-2015 academic years from İnönü University Faculty of Divinity. As a result of research, general average of Faculty of Divinity students' attitude towards the Arabic course being at a medium-level and the average for the sub-factors of the scale varying is decided. Also, overall average of the scale and the average for the sub-factors are cleared up to differ in accordance with the demographic characteristics.
Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi, Nov 30, 2017
İmam hatip okulları Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte Türk eğitim sistemi içinde yasal temele... more İmam hatip okulları Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte Türk eğitim sistemi içinde yasal temele oturtulmuş olmasına rağmen, cumhuriyet tarihi boyunca en çok tartışılan eğitim kurumlarının başında yer almıştır. Tartışmaların odağında bu okullarda yetişen öğrencilerin ağırlıklı olarak ideolojik eksende kimliğinin nasıl şekillendiği konusu yer almıştır. İmam hatip okullarında hâkim olan atmosfer, okulun kültürü ve kimliği, 'imam hatiplilik şuuru' gibi kavramsallaştırmalarla belirli özelliklere sahip öğrenci profili yetişmesinde etkili olmuştur. İmam hatip okullarının hâkim atmosferini oluşturan kimlik oluşumunda başat rol eğitim-öğretim programları, veli profili, idareci, öğrenci gibi paydaşlar yanında meslek dersleri öğretmenlerine aittir. Bu çalışmada İmam Hatip Liselerinde görev yapmakta olan meslek dersleri öğretmenlerinin 'İmam Hatipli Vizyonu'nun ne olduğu, oluşan vizyonun ne gibi ortak özelliklere sahip olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Dolayısıyla elde edilen veriler ortaya çıkacak olan 'imam hatipli kimliği' hakkında fikir sahibi olmamıza yardımcı olacaktır. Araştırma nitel yönteme dayalı olarak, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile 2016/2017 eğitim-öğretim yılında Malatya il merkezi İmam Hatip Liselerinde meslek dersleri öğretmeni olarak görev yapmakta olan 25 katılımcıdan elde edilen verilere dayanmaktadır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin, mesleki yeterliliğe sahip ve gelişime açık; öğrenme motivasyonu yüksek, araştıran sorgulayan, eleştirel düşünebilen bir zihin yapısına sahip; dürüst, söz ve davranışları uyumlu, sabırlı, özverili, çalışkan bir ahlaki yapıda; vatan, millet, ümmet hassasiyeti olan bir lider, önder, rol model; içinde yaşadığı toplumun kültürün farkında, uyumlu ve bunu geliştirerek devam ettiren, teknolojiyi kullanan, çağı yakalayan ama ona bağımlı olmayan; ehl-i sünnet çizgisinde ama mezhep taassubu olmayan, farklı inançlara saygılı bir öğrenci arzuladıklarını ifade ettikleri görülmüştür.
Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Oct 1, 2015
In this study, aiming to determine the attitudes of Faculty of Divinity students towards the Arab... more In this study, aiming to determine the attitudes of Faculty of Divinity students towards the Arabic courses, "Attitude Scale for the Arabic Course" is used. Sample of research includes 470 male and 365 female, total 835 students in 2014-2015 academic years from İnönü University Faculty of Divinity. As a result of research, general average of Faculty of Divinity students' attitude towards the Arabic course being at a medium-level and the average for the sub-factors of the scale varying is decided. Also, overall average of the scale and the average for the sub-factors are cleared up to differ in accordance with the demographic characteristics.
Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 2015
İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Arapça dersine karşı tutumlarını tespit etmeyi amaçlayan bu çal... more İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Arapça dersine karşı tutumlarını tespit etmeyi amaçlayan bu çalışmada, "Arapça Dersine Karşı Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2014-2015 öğretim döneminde İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nden 134 erkek, 277 bayan olmak üzere 411 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda, İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Arapça dersine karşı tutumlarının genel ortalamalarının orta düzeyde olduğu, ölçeğin alt faktörlerine ilişkin ortalamaların farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Aynı zamanda ölçeğin genel ortalamasının ve alt faktörlere ilişkin ortalamaların öğrencilerin demografik özelliklerine göre farklılaştığı tespit edilmiştir.
Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi, May 30, 2017
Arapça öğretiminde öğrencinin öğrendiği dile ve derse karşı geliştirmiş olduğu tutumlar başarıyı ... more Arapça öğretiminde öğrencinin öğrendiği dile ve derse karşı geliştirmiş olduğu tutumlar başarıyı belirleyen en önemli etmenlerdendir. Literatür taramasına dayalı bu çalışma, yabancı dil ve Arapça öğretiminde tutumları konu alan çalışmaları değerlendirerek, tutum geliştirme çalışmalarına projeksiyon tutmayı amaçlamaktadır. Sonuçta öğretim sürecinin etkililiğini büyük oranda öğretmenlerin öğretim ve rehberlik yeterlikleri belirlemektedir. Arap dilini öğreten öğretmenlerin öğretim süreçlerine başlarken ve devamında tutum oluşturma, tutum geliştirme ve tutum değiştirme çalışmaları yapması öğretimin başarıya ulaşmasına önemli katkılar sağlayacaktır.
Özet: Bu çalışmada İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin Arapça dersine karşı tutumları incelenmiştir.... more Özet: Bu çalışmada İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin Arapça dersine karşı tutumları incelenmiştir. Bu araştırmanın örneklemini, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Malatya İli Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde yer alan İmam Hatip Liselerinden 210 erkek, 242 bayan olmak üzere 452 öğren-ci oluşturmaktadır. Öğrencilerin demografik özellikleri ve Arapça dersine karşı tutumları tarama modeliyle ortaya konmuştur. Araştırma sonucunda, İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin Arapça dersi-ne karşı tutumlarının genel ortalamalarının orta düzeyde olduğu, ölçeğin alt faktörlerine ilişkin or-talamalarda farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Keliler: İmam Hatip Lisesi, Din Eğitimi, Arapça, Tutum Evaluatıon Attıtudes Towards The Arabıc Courses Of The Imam Hatıp Hıgh School Students Abstract In this study, the attitudes towards the Arabic courses of the students of the Imam Hatip High School have been examined. Sample of the research includes 210 male and 242 female total 452 students in 201...
Marife Dini Araştırmalar Dergisi
Egitim tarihimizin ozelde de Din egitimi tecrubemizin en onemli donemlerinden olan II. Abdulhamit... more Egitim tarihimizin ozelde de Din egitimi tecrubemizin en onemli donemlerinden olan II. Abdulhamit donemi bircok arastirmanin konusu olmustur. O donemi anlamak gunumuzun egitim uygulamalarini anlamanin tarihsel kokeni olarak addedilmistir. Bu calisma, II. Abdulhamit doneminde onemli bir devlet adami, burokrat ve aydin olan Nazif Sururi’nin kaleme almis oldugu, bir ahlak kitabi oldugu anlasilan Terbiyye-i Islâmiyye adli eserini din egitimi acisindan ele alarak donemin din egitimi anlayisini icerik analizi ile kavramayi amaclamaktadir. Eserin II. Abdulhamit doneminde devletin arzuladigi insan modelini yetistirme gayesiyle kaleme alinmis bir ahlâk kitabi oldugu anlasilmaktadir.
Oz: Bu arastirmanin amaci; ogretme-ogrenme surecinde Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi derslerinde ort... more Oz: Bu arastirmanin amaci; ogretme-ogrenme surecinde Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi derslerinde ortaya cikan istenmeyen ogrenci davranislarina iliskin, ogrencilerin ve bu dersi veren ogretmenlerin dusuncelerini belirlemektir. Sinifta istenmeyen ogrenci davranislari hakkinda veri toplamak icin ogretmen ve ogrencilerle yapilan gorusmeler ve literatur taramasi sonucu bir anket gelistirilmis; bu anket, Kayseri il merkezinde gorev yapan D.K.A.B. ogretmenleri ve onlarin derslerine girdigi orneklem alinan ogrencilere uygulanmistir. Arastirmada elde edilen bulgulara gore, ogrencilerin ve D.K.A.B. ogretmenlerinin verdikleri cevaplarin frekans ve yuzdeleri arasinda bazi farkliliklar oldugu gozlenmistir. Sinifta istenmeyen ogrenci davranislari, uc kategoride incelenmistir; ogrencinin ilgi kaybini iceren davranislarin, kismen; sinif duzenini bozan davranislarin, siklikla; ogrencilerin birbirlerine zarar verici davranislarin ise nadiren gerceklestigi gorulmustur. Abstract: The purpose of this res...
Bu arastirmada 1982-1995 yillari arasinda Turkiye’de laikligin donusumu baglaminda Din Kulturu ve... more Bu arastirmada 1982-1995 yillari arasinda Turkiye’de laikligin donusumu baglaminda Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi dersinin zorunlu dersler arasina alinisi ve ilk ve ortaogretim kurumlarinda din egitimi uygulamalarina yansimasi konu edinilmistir. Turkiye’de din egitimi uygulamalari laiklik anlayisina paralel olarak degisiklik gostermistir. Bu anlamda 1982 yilinda Din Kulturu ve Ahlak Bil-gisi derslerinin zorunlu hale getirilmesi ve bu donemde din egitimi uygulamalari Turkiye’de laiklik anlayisinin donusumu baglaminda iliskisel olarak ele alinmaya calisilmistir. 1982-1995 yillari arasinda laiklik anlayisinin dislayici laiklik anlayisindan pasif laiklik anlayisina ev-rildigi ulasilan bir sonuc olmus ve bu baglamda din egitimi uygulamalarinda da degisimin oldugu gorulmustur. Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi dersinin zorunlu hale getirilisini de bu kapsamda deger-lendirmek mumkundur.
Bu calismada Imam Hatip Lisesi ogrencilerinin Arapca dersine karsi tutumlari incelenmistir. Bu ar... more Bu calismada Imam Hatip Lisesi ogrencilerinin Arapca dersine karsi tutumlari incelenmistir. Bu arastirmanin orneklemini, 2015-2016 egitim-ogretim yilinda Malatya Ili Buyuksehir Belediyesi sinirlari icerisinde yer alan Imam Hatip Liselerinden 210 erkek, 242 bayan olmak uzere 452 ogrenci olusturmaktadir. Ogrencilerin demografik ozellikleri ve Arapca dersine karsi tutumlari tarama modeliyle ortaya konmustur. Arastirma sonucunda, Imam Hatip Lisesi ogrencilerinin Arapca dersine karsi tutumlarinin genel ortalamalarinin orta duzeyde oldugu, olcegin alt faktorlerine iliskin ortalamalarda farkliliklar oldugu tespit edilmistir.
Islam egitim tarihi boyunca genelde din egitimi-ogretimi, ozelde de yuksek din ogretimi ekseriya ... more Islam egitim tarihi boyunca genelde din egitimi-ogretimi, ozelde de yuksek din ogretimi ekseriya ideolojik-politik duzlemde ele alinmis, kurumlarin nasil olmasi gerektigi uzerine kafa yorulmus, ancak nesnel vakialar uzerine cok az calisma yapilmistir. Bu calisma gunumuz yuksek din ogretimi kurumu olan ilahiyat fakultelerinin ogrencilerini cesitli yonleriyle tanima amacina yoneliktir. Ozellikle ogrencilerin sosyo-ekonomik yapilari, akademik egilimleri kuruma dair beklentileri taninmaya calisilmis, bunun icin ogrencilere bir anket uygulanmis, elde edilen veriler daha once farkli zamanlarda ve farkli ilahiyat fakultelerinde yapilan calismalarin verileri karsilastirilarak yorumlanmistir. Buna gore ilahiyat fakultesi ogrencileri Anadolu insaninin tipik ozelliklerini yansitmakta, orta-alt ekonomik gelire sahip, egitim duzeyi dusuk ailelerden gelmektedirler. Ogrencilerin cogu ilahiyat fakultesine isteyerek gelmislerdir, cogunlugu ogretmenlik meslegini yapmayi dusunmektedir, yine cogunlugu ...
Bu calismada Imam Hatip Lisesi meslek dersleri ogretmenlerinin tasavvufi dusunce egilimleri uzeri... more Bu calismada Imam Hatip Lisesi meslek dersleri ogretmenlerinin tasavvufi dusunce egilimleri uzerine yapilan nicel calismadan elde edilen veriler degerlendirilmistir. Arastirmada Imam Hatip Lisesi meslek dersleri ogretmenlerinin tasavvufi dusunce egilimlerini ifade eden anket maddelerinin genel ortalamalarinin orta duzeyde oldugu, ancak anketi olusturan alt faktorlerin farkli duzeylerde puanlanmalarinin bulundugu gorulmustur. Tasavvufi bilgi sistemi farkli duzeylerde ogretmenlerce kabul edilmekte; batini bilginin olabilecegini kabul etmekle beraber bu bilgilere ulasma yollari konusunda daha temkinli bir yaklasim sergilenmektedir. Tasavvufun varlik ve bazi inanc unsurlarina dair ogretmenlerin katilimlarinin orta ve alt duzeylerde oldugu gorulmustur. En dusuk ortalama rical’ul-gayb inancinda gorulmektedir. Keramet, mehdilik, vahdet-i vucud ve tevessul konularina katilim da ortalamanin altinda gerceklesmistir. Tasavvufun amacladigi insan modeli insan-i kâmil anlayisi ogretmenlerce genel...