Sevgi Demirkale | Istanbul University (original) (raw)

Thesis Chapters by Sevgi Demirkale

Research paper thumbnail of Kıssa siret Hz. İsa

Research paper thumbnail of 1960 Öncesinde İslamcılık Düşüncesi ve Dergiler

2. İslamcı Dergiler Sempozyumu: 1960 Öncesinde İslamcılık Düşüncesi ve Dergiler, 2017

Research paper thumbnail of Tefsir Tarihi Açısından Fas’ta İşârî Tefsir Ekolü

“Tarih yazıcılığı”, vakıaları, bu vakıalara şahit olmayan zihinlere aktarma eyleminin adıdır. Bu ... more “Tarih yazıcılığı”, vakıaları, bu vakıalara şahit olmayan zihinlere aktarma eyleminin adıdır. Bu eylem insan tabiatının bir göstergesi olarak toplumsal ve bilimsel alanların tümünde var olmuştur. Vakıaların şifahî olarak aktarılması tarih yazıcılığının toplumsal alandaki varlığını temsil ederken, kitabî olarak aktarılması bilimsel alandaki varlığını göstermektedir. Müstakil olarak bir bilim dalının tarihî sürecini ele almak ise kitabî aktarımın ötesinde sınıflandırma ve analiz aşamalarını gerektirmektedir. Zira bilim dalı, konusu, ilkeleri, meseleleri ve amacının yanı sıra ortamı, bağlamı ve araştırmacısı olan bir bütündür. Bu bütünün herhangi bir tasnife tabi tutulmadan ve analiz edilmeden sadece kitabî olarak aktarılması zihin karmaşasına sebep olmaktadır. Bir bilim dalı olarak tefsirin tarihi üzerine yazılmış eserler incelendiğinde bahsedilen problemleri görmek mümkündür. Tefsir tarihi üzerine yazılan eserlerde bahsi geçen tasnifin net olmadığı ve bununla irtibatlı bir karmaşanın olduğu söylenebilmektedir. Bu eserlerin bir kısmı tefsir alimlerini, bir kısmı tefsir eserlerini ve bir diğer kısmı ise alim-eser birlikteliğini esas alarak telif edilmiştir. Bu yöntemlerden ilk ikisi tabakat mantığını temsil ederken sonuncusu daha çok muasır tefsir tarihi eserlerinde işlenmiştir.
Bu çalışma, Tefsir Tarihi yazımında küçük ölçekli bölgelerin detaylı ölçekte konu edinildiği birden fazla çalışmanın bir araya gelmesi ile oluşturulması mümkün olacak bir Tefsir Tarihi atlasının denemesidir. Bu örneklemde, küçük bölgelerin detaylı bir şekilde incelenmesi neticesinde, o bölgelerin Tefsir Tarihi açısından ifade ettiği anlamın, sahip olduğu konumun ve o bölgelerde hâkim olan Tefsir anlayışının tespit edilmesi hedeflenmiştir. Bu amaca binaen çalışmada Fas bölgesi örnek olarak incelemiştir. Fas’ın tefsir tarihi açısından ne ifade ettiğini tespit etmek amacıyla yapılan araştırmada, Fas’ın demografik yapısının ve İslam’ın yayılışında aktif rolü olan tasavvufun etkisiyle işârî tefsir ekolünün bölgenin yaygın anlayışını temsil ettiği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Tefsir Tarih Yazıcılığı, Tefsir Atlası, Bölgesel Tefsir Tarihi Yazımı, Fas, İşârî Tefsir Ekolü

Book Reviews by Sevgi Demirkale

Research paper thumbnail of Çağdaş islami akımlar

Çağdaş İslami Akımlar, 2017

Research paper thumbnail of Bilginin İslamileştirilmesi ve Çağdaş İslam Düşüncesi

Bilginin İslamileştirilmesi ve Çağdaş İslam Düşüncesi adlı eser, içerik olarak İsmail Raci Faruki... more Bilginin İslamileştirilmesi ve Çağdaş İslam Düşüncesi adlı eser, içerik olarak İsmail Raci Faruki'ye, günümüze uyarlaması bakımından Mevlüt Uyanık'a aittir. Asrımızın velut ulema kadrosunda yer alan Mevlüt Uyanık, bir anlamda, modern dönemde İslami bilgi teorisinin tecdidi sadedinde kullanılan Bilginin İslamileştirilmesi kavramını post-modern dönemde tekrar gündeme getirmiştir. Böylece meselenin ehemmiyetine dikkat çekmektedir. Bilginin İslamileştirilmesi ve Çağdaş İslam Düşüncesi kavramlarının etrafında genel olarak bilgi teorisinin tanımına, işlevine, problemlerine ve değer kavramıyla ilişkisine yer veren yazar, Bilginin İslamileştirilmesi kavramına yönelik geliştirilen eleştirileri de içeren geniş çaplı bir analiz yolunu tutmuştur. Bu anlamda eser, yazarın ele aldığı sıraya tabi olmak suretiyle temel tezleri ortaya koyacak şekilde özetlenecektir. Teorinin zayıf ve güçlü yönlerine dikkat çekilerek İslami Bilgi ya da Bilginin İslamileştirilmesi kavramının bugün bizlere hangi kapıları aralayabileceği sorusu üzerinde durulacaktır.

Research paper thumbnail of Kendini Aramak

Conference Presentations by Sevgi Demirkale

Research paper thumbnail of EKSİK SÖZLEŞMELER TEORİSİ BAĞLAMINDA YENİ KURUMSAL İKTİSAT

Kurumsal iktisat düşüncesi yirminci yüzyılın başlarında Amerika'da ortaya çıkmış olan bir iktisat... more Kurumsal iktisat düşüncesi yirminci yüzyılın başlarında Amerika'da ortaya çıkmış olan bir iktisat ekolüdür. Neo-klasik iktisat düşüncesinin gerçekliğe uymayan varsayımlarını

Papers by Sevgi Demirkale

Research paper thumbnail of Kâşânî Tefsirinde Hz. İsa

GİRİŞ 'Kur'an'ın tefsiri' olgusu Kur'an'ın indirilişinden kısa bir zaman sonra tartışılmaya başla... more GİRİŞ 'Kur'an'ın tefsiri' olgusu Kur'an'ın indirilişinden kısa bir zaman sonra tartışılmaya başlanmış ve 'tefsir'in ne olduğu hususunda farklı görüşler neşet etmiştir. Bu farklılık Kur'an'ın nasıl ve hangi yöntemlerle tefsir edileceği sorusuyla yakından ilişkilidir. Tefsir

Drafts by Sevgi Demirkale

Research paper thumbnail of KISSA-SİRET İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA KUR’AN’DA PEYGAMBER KISSALARI: HZ. İSA ÖRNEĞİ

Research paper thumbnail of Kıssa siret Hz. İsa

Research paper thumbnail of 1960 Öncesinde İslamcılık Düşüncesi ve Dergiler

2. İslamcı Dergiler Sempozyumu: 1960 Öncesinde İslamcılık Düşüncesi ve Dergiler, 2017

Research paper thumbnail of Tefsir Tarihi Açısından Fas’ta İşârî Tefsir Ekolü

“Tarih yazıcılığı”, vakıaları, bu vakıalara şahit olmayan zihinlere aktarma eyleminin adıdır. Bu ... more “Tarih yazıcılığı”, vakıaları, bu vakıalara şahit olmayan zihinlere aktarma eyleminin adıdır. Bu eylem insan tabiatının bir göstergesi olarak toplumsal ve bilimsel alanların tümünde var olmuştur. Vakıaların şifahî olarak aktarılması tarih yazıcılığının toplumsal alandaki varlığını temsil ederken, kitabî olarak aktarılması bilimsel alandaki varlığını göstermektedir. Müstakil olarak bir bilim dalının tarihî sürecini ele almak ise kitabî aktarımın ötesinde sınıflandırma ve analiz aşamalarını gerektirmektedir. Zira bilim dalı, konusu, ilkeleri, meseleleri ve amacının yanı sıra ortamı, bağlamı ve araştırmacısı olan bir bütündür. Bu bütünün herhangi bir tasnife tabi tutulmadan ve analiz edilmeden sadece kitabî olarak aktarılması zihin karmaşasına sebep olmaktadır. Bir bilim dalı olarak tefsirin tarihi üzerine yazılmış eserler incelendiğinde bahsedilen problemleri görmek mümkündür. Tefsir tarihi üzerine yazılan eserlerde bahsi geçen tasnifin net olmadığı ve bununla irtibatlı bir karmaşanın olduğu söylenebilmektedir. Bu eserlerin bir kısmı tefsir alimlerini, bir kısmı tefsir eserlerini ve bir diğer kısmı ise alim-eser birlikteliğini esas alarak telif edilmiştir. Bu yöntemlerden ilk ikisi tabakat mantığını temsil ederken sonuncusu daha çok muasır tefsir tarihi eserlerinde işlenmiştir.
Bu çalışma, Tefsir Tarihi yazımında küçük ölçekli bölgelerin detaylı ölçekte konu edinildiği birden fazla çalışmanın bir araya gelmesi ile oluşturulması mümkün olacak bir Tefsir Tarihi atlasının denemesidir. Bu örneklemde, küçük bölgelerin detaylı bir şekilde incelenmesi neticesinde, o bölgelerin Tefsir Tarihi açısından ifade ettiği anlamın, sahip olduğu konumun ve o bölgelerde hâkim olan Tefsir anlayışının tespit edilmesi hedeflenmiştir. Bu amaca binaen çalışmada Fas bölgesi örnek olarak incelemiştir. Fas’ın tefsir tarihi açısından ne ifade ettiğini tespit etmek amacıyla yapılan araştırmada, Fas’ın demografik yapısının ve İslam’ın yayılışında aktif rolü olan tasavvufun etkisiyle işârî tefsir ekolünün bölgenin yaygın anlayışını temsil ettiği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Tefsir Tarih Yazıcılığı, Tefsir Atlası, Bölgesel Tefsir Tarihi Yazımı, Fas, İşârî Tefsir Ekolü

Research paper thumbnail of Çağdaş islami akımlar

Çağdaş İslami Akımlar, 2017

Research paper thumbnail of Bilginin İslamileştirilmesi ve Çağdaş İslam Düşüncesi

Bilginin İslamileştirilmesi ve Çağdaş İslam Düşüncesi adlı eser, içerik olarak İsmail Raci Faruki... more Bilginin İslamileştirilmesi ve Çağdaş İslam Düşüncesi adlı eser, içerik olarak İsmail Raci Faruki'ye, günümüze uyarlaması bakımından Mevlüt Uyanık'a aittir. Asrımızın velut ulema kadrosunda yer alan Mevlüt Uyanık, bir anlamda, modern dönemde İslami bilgi teorisinin tecdidi sadedinde kullanılan Bilginin İslamileştirilmesi kavramını post-modern dönemde tekrar gündeme getirmiştir. Böylece meselenin ehemmiyetine dikkat çekmektedir. Bilginin İslamileştirilmesi ve Çağdaş İslam Düşüncesi kavramlarının etrafında genel olarak bilgi teorisinin tanımına, işlevine, problemlerine ve değer kavramıyla ilişkisine yer veren yazar, Bilginin İslamileştirilmesi kavramına yönelik geliştirilen eleştirileri de içeren geniş çaplı bir analiz yolunu tutmuştur. Bu anlamda eser, yazarın ele aldığı sıraya tabi olmak suretiyle temel tezleri ortaya koyacak şekilde özetlenecektir. Teorinin zayıf ve güçlü yönlerine dikkat çekilerek İslami Bilgi ya da Bilginin İslamileştirilmesi kavramının bugün bizlere hangi kapıları aralayabileceği sorusu üzerinde durulacaktır.

Research paper thumbnail of Kendini Aramak

Research paper thumbnail of EKSİK SÖZLEŞMELER TEORİSİ BAĞLAMINDA YENİ KURUMSAL İKTİSAT

Kurumsal iktisat düşüncesi yirminci yüzyılın başlarında Amerika'da ortaya çıkmış olan bir iktisat... more Kurumsal iktisat düşüncesi yirminci yüzyılın başlarında Amerika'da ortaya çıkmış olan bir iktisat ekolüdür. Neo-klasik iktisat düşüncesinin gerçekliğe uymayan varsayımlarını

Research paper thumbnail of Kâşânî Tefsirinde Hz. İsa

GİRİŞ 'Kur'an'ın tefsiri' olgusu Kur'an'ın indirilişinden kısa bir zaman sonra tartışılmaya başla... more GİRİŞ 'Kur'an'ın tefsiri' olgusu Kur'an'ın indirilişinden kısa bir zaman sonra tartışılmaya başlanmış ve 'tefsir'in ne olduğu hususunda farklı görüşler neşet etmiştir. Bu farklılık Kur'an'ın nasıl ve hangi yöntemlerle tefsir edileceği sorusuyla yakından ilişkilidir. Tefsir