Michał Dudek | Jagiellonian University (original) (raw)
Books by Michał Dudek
"This book examines the importance of flat ontologies for law and sociolegal theory. Associated w... more "This book examines the importance of flat ontologies for law and sociolegal theory. Associated with the emergence of new materialism in the humanities and social sciences, the elaboration of flat ontologies challenges the binarism that has maintained the separation of culture from nature, and the human from the nonhuman. Although most work in legal theory and sociolegal studies continues to adopt a non-flat, anthropocentric and immaterial take on law, the critique of this perspective is becoming more and more influential. Engaging the increasing legal interest in flat ontologies, this book offers an account of the main theoretical perspectives, and their importance for law. Covering the work of the five major theorists in the area – Gabriel Tarde, Bruno Latour, Manuel DeLanda, Karen Barad and Graham Harman – the book aims to encourage this interest, as well as to explicate the important problems of and differences between these perspectives. Flat ontologies, the book demonstrates, can offer a valuable new perspective for understanding and thinking about law.
This book will appeal mainly to scholars and students in legal theory and sociolegal studies; as well as others with interests in the posthumanist turn in philosophy and social theory."
The book presents a comprehensive reconceptualization of Geert Hofstede’s well-known concept of p... more The book presents a comprehensive reconceptualization of Geert Hofstede’s well-known concept of power distance, applying the theory to the specific case of judge–witness courtroom interactions in Polish regional courts.
In the light of the detailed critique of Hofstede’s original approach to power distance, the book first carefully develops a three-level concept of power distance, including personal preferences concerning the realization of power relations (subjective level); rules, practices and spatio-architectural arrangements underlying power relations (organizational level); and individual demeanors that can, in practice, increase or decrease the asymmetry between parties to a power relation (interactional level). This reconceptualization provides a universal conceptual apparatus that is applicable to various social settings, but the authors have used it in extensive qualitative and quantitative research focused on courtroom interactions.
After laying the theoretical foundations, the book details the elements of judge–witness courtroom interactions (both verbal and non-verbal) that contribute to establishing power distance between judge and witness. These were identified over 6 months of observational research conducted in 2018 in the Kraków regional courts.
Lastly, the book addresses the issue of the relationship between the subjective level of power distance and opinions that laypeople can have concerning a judge’s demeanor in the courtroom environment. To do so, it describes specific quantitative research that involved the creation of original film clips depicting witness questioning by the judge in a courtroom in three power distance situations.
Offering a coherent framework for examining various interpersonal relations in legal contexts and illustrating how the framework can be applied on the courtroom interactions example, the book will appeal to a wide range of legal practitioners and academics. It also allows scientists outside the legal field to gain a new and broad understanding of power distance that they can easily apply in their respective fields. Furthermore, it provides non-academics with insights into courtroom interactional dynamics, as exemplified by the discussion of Polish judicial practice.
![Research paper thumbnail of Komunikowanie prawa w dobie pluralizmu kulturowego [The Communication of Law in the Age of Cultural Pluralism]](https://attachments.academia-assets.com/40755913/thumbnails/1.jpg)
](W jaki sposób ludzie mogą zorientować się w obowiązującym ich prawie? Jakie szanse na to mają oso... more W jaki sposób ludzie mogą zorientować się w obowiązującym ich prawie? Jakie szanse na to mają osoby znajdujące się na terytorium obcego dla siebie państwa (np. turyści i migranci)? Czy teorie opisujące i analizujące przebieg kontaktu ludzi z różnych kultur, teorie komunikacji interkulturowej, są istotne dla analiz sytuacji ludności napływowej w zakresie zorientowania się przez nich w lokalnym prawie? Niniejsza publikacja udziela odpowiedzi na te pytania, proponując całościowe ujęcie procesów uzyskiwania orientacji w prawie przez jego adresatów. Jest pierwszą w polskiej literaturze próbą kompleksowego ujęcia kwestii orientowania się w lokalnym prawie przez cudzoziemców i zestawienia jej ze współczesnymi teoriami komunikacji interkulturowej. Praca może zainteresować nie tylko przedstawicieli nauk prawnych, ale także socjologów, komunikologów, antropologów i filozofów.
"Analizy przeprowadzone w recenzowanej książce wyraźnie wskazują, że teorie komunikacji interkulturowej w niewielkim stopniu, jeśli w ogóle, mogą okazać się istotne lub przydatne w rozważaniach nad komunikowaniem prawa. Tezę taką można odczytać jako twierdzenie, że mimo uznania prawa za zjawisko kulturowe można kwestionować przydatność sięgania poza mniej lub bardziej tradycyjną sferę nauk prawnych. To interesujące stanowisko, gdyż w polskim piśmiennictwie ostatniego ćwierćwiecza stale obecna była gotowość do korzystania z dorobku innych dziedzin i niekiedy bezkrytyczne zainteresowanie tzw. integracją zewnętrzną nauk prawnych. Michał Dudek wskazuje, że taki zapał może prowadzić do pozornych lub w gruncie rzeczy nieistotnych wyników."
Z recenzji dra hab. Tomasza Staweckiego, prof. UW
Edited Volumes & Journal Issues by Michał Dudek
![Research paper thumbnail of Przestrzenny wymiar prawa [Spatial Dimension of Law]](https://attachments.academia-assets.com/58108068/thumbnails/1.jpg)
](Geografia prawna to kształtujący się od lat 80. XX wieku interdyscyplinarny nurt badawczy tworzon... more Geografia prawna to kształtujący się od lat 80. XX wieku interdyscyplinarny nurt badawczy tworzony głównie przez prawników oraz geografów społecznych i kulturowych. Ten kierunek, będący odpowiedzią na tzw. zwrot przestrzenny w humanistyce, podejmuje problematykę relacji prawa i przestrzeni oraz ich wzajemnego konstytuowania się. W dotychczasowej polskiej literaturze zagadnienia związane z geografią prawną w zasadzie nie były obecne. "Przestrzenny wymiar prawa" jest pierwszą w Polsce pracą zbiorową im poświęconą. Autorzy łączą różne podejścia badawcze i zainteresowania oraz czerpią inspiracje i narzędzia analizy nie tylko z samej geografii prawnej, lecz także z innych dyscyplin oraz nurtów nauk społecznych i humanistyki traktujących o przestrzeni i miejscach.
Początkowe rozdziały poruszają zagadnienia uniwersalne, takie jak wykorzystanie map w badaniu prawa i zjawisk prawnych, wytłumaczenie zjawiska honoru przez kategorie przestrzenno-architektoniczne czy możliwości aplikacji wybranej teorii dotyczącej przestrzeni do analiz sali sądowej. W dalszej części książki autorzy podejmują rozważania nad przestrzennymi aspektami prawa obowiązującego poza Polską, odnosząc się do wielowymiarowości i nielinearności granic na przykładzie Palestyny oraz wydzielania w indyjskiej komunikacji zbiorowej miejsc dostępnych dla jednej płci. Końcowe rozdziały traktują o konkretnych zjawiskach i regulacjach w Polsce. Omawiają umiejscowienie ośrodków dla uchodźców, wytwarzanie przestrzeni i terytorium w społecznościach pasterskich, historyczny przykład przestrzennych implikacji wybranych regulacji Polski Ludowej oraz przestrzenne skutki zakazu handlu w niedziele. Analizy wymienionych zagadnień prezentują nowe możliwości badawcze wiążące się z byciem bardziej świadomym i wrażliwym na przestrzenne uwikłanie prawa.
![Research paper thumbnail of Świadomościowy wymiar prawa [Consciousness Dimension of Law]](https://attachments.academia-assets.com/55195938/thumbnails/1.jpg)
](Od lat sześćdziesiątych do początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku świadomość prawna była jedny... more Od lat sześćdziesiątych do początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku świadomość prawna była jednym z najpopularniejszych tematów badawczych w polskiej socjologii prawa. Z czasem znacząco zmniejszyło się zainteresowanie nie tylko samą świadomością prawną, ale również zagadnieniami z nią powiązanymi (m.in. socjalizacją prawną), składającymi się na to, co określić można mianem świadomościowego wymiaru prawa. Badania nad tą wciąż aktualną problematyką prowadzone są obecnie przede wszystkim przez uczonych zagranicznych (w szczególności anglojęzycznych). Nauki prawne nieustannie adaptują na swoje potrzeby osiągnięcia innych dyscyplin, a wśród tych „zapożyczeń” znajdują się często zagadnienia istotne dla refleksji nad świadomością prawną. Wydaje się, że w obliczu zmian w badaniach prowadzonych na świecie dotyczących tej tematyki i nieustannego uzupełniania jej o nowe elementy, również w Polsce należy ponownie przyjrzeć się zagadnieniu świadomości prawnej. "Świadomościowy wymiar prawa" nie tylko przypomina najważniejsze wątki z prowadzonych w przeszłości na gruncie polskim dyskusji nad świadomością prawną, ale przede wszystkim w oryginalny sposób je rozwija oraz pogłębia m.in. poprzez zaproponowanie nowej, motywacyjnej koncepcji świadomości prawnej, uzupełnienie rozważań nad tą problematyką o zagadnienia tzw. sprawności prawnych oraz fałszywej świadomości, refleksje na temat znaczenia psychologii poznawczej i rozwojowej, a także psychoanalizy dla socjalizacji prawnej czy też ukazanie doniosłości zjawiska pluralistycznej ignorancji.
![Research paper thumbnail of Aksjologiczny wymiar prawa [Axiological Dimension of Law]](https://attachments.academia-assets.com/40755900/thumbnails/1.jpg)
](Relacja wartości i prawa to jeden z klasycznych tematów szeroko rozumianej nauki prawa. Z wielu p... more Relacja wartości i prawa to jeden z klasycznych tematów szeroko rozumianej nauki prawa. Z wielu powodów wymaga ona jednak nowego opracowania. Nie tylko „stare” konceptualizacje przestały pasować do współczesnych warunków, ale również zmieniły się same nauki społeczne. Wychodząc naprzeciw tym tendencjom Autorzy rozdziałów w tomie "Aksjologiczny wymiar prawa" podjęli się oryginalnych studiów nad związkami pomiędzy światem wartości a prawem. Zamiast rozważań nad prawem i moralnością, relacjami pomiędzy prawem pozytywnym i prawem naturalnym, oferują nowe koncepcje teoretyczne oraz nowe perspektywy badań nad wartościami. Wśród tych pierwszych wymienić można np. koncepcje objaśniania świata społecznego przez wartości, esencjalizmu aksjologicznego, czy też prymitywizmu aksjologicznego. Jeżeli chodzi o nowe perspektywy badawcze, to w tomie znajdują się rozważania m.in. nad materialnym wymiarem ochrony wartości przez prawo oraz politycznym znaczeniem aksjologii w procesie działania prawa.
![Research paper thumbnail of Wielowymiarowość prawa [Multidimensionality of Law]](https://attachments.academia-assets.com/40755997/thumbnails/1.jpg)
](Journal Articles & Book Chapters by Michał Dudek
International Journal for the Semiotics of Law 2023, vol. 36, no. 6: 2455-2483. ISSN 0952-8059 (Print); ISSN 1572-8722 (Online)
"Despite its popularity in recent theorisations of law as an artifact, the idea that law is an im... more "Despite its popularity in recent theorisations of law as an artifact, the idea that law is an immaterial being, independent from even the documents that contain legal acts, has not been subjected to a focused analysis. This paper fills this noticeable gap. After providing generalizing account of the Immateriality Thesis, based on its different expositions in the literature, the paper criticises it. First, it argues that it is based on the counterfactual assumption that semantic content can exist beyond any carrier for itself. The paper then elaborates on the thesis’ empirical implausibility, particularly its ignorance of how much the law is as it is due to writing. Third, the paper reveals how the thesis is difficult to combine with other jurisprudential issues, notably law’s effectiveness. Following such a critique, the paper considers the possible origins of and reasons for the thesis. Given its highly questionable character, the paper concludes with some general ideas on taking law’s materiality seriously."
Semiotica 2022, no. 247: 283-317. ISSN 1613-3692
"Against the background of studies on redundancy in law that completely omit the visual element i... more "Against the background of studies on redundancy in law that completely omit the visual element in law and of studies on traffic signs that are laconic about their redundancies, the present study proposes more focused investigation into the redundancies of traffic signs. After presentation of the broader context of existing studies on traffic signs and on redundancy in law, and following a discussion of the direct inspiration for embarking upon research into this topic, the article moves to present and discuss six proposed types of redundancies of signs. Utilizing Franciszek Studnicki’s distinction between sign-types and sign-realizations, and given that traffic signs exist in various complicated relationships with each other, with written formulations in legal texts, and with the environments in which they are placed, the study comments on six types of redundancy: (1) sign-type–basic task(s) of road traffic law; (2) of sign-type’s elements; (3) sign-type–sign-type; (4) sign-type–legal text; (5) sign-realization–sign-realization; and (6) sign-realization–environment. Analysis of each type is supported through examples, various subdivisions, and additional lines of inquiry. The study has value for both strictly theoretical and more practical enterprises related both to traffic signs themselves and to the wider realm of visualization of norms."
Oñati Socio-Legal Series 2021, vol. 11, no. 6 (S): S228-S253. ISSN 2079-5971
"Amos Rapoport is one of the pioneers of the studies on the relationship between people and their... more "Amos Rapoport is one of the pioneers of the studies on the relationship between people and their environments. At the same time, analyzing the built environment as a factor co-determining human interactions in the courtroom tends to be more and more popular in literature. Following this line, the paper aims to consider whether Rapoport’s theoretical framework (especially its part related to non-verbal communication through the environment) could be fruitfully applied to the study of the courtroom in order to shed some light on the spatial, physical, or architectural aspects of the courtroom (which is treated as a particular environment). This paper offers a preliminary examination of the usefulness of Rapoport’s framework in reference to the courtroom interior. What needs to be stressed is that, rather than focusing on a given jurisdiction as a point of reference when elaborating on the usefulness of Rapoport’s framework, the authors try to examine its general applicability."
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 2021, vol. 94 (Entanglements of Law and Space, thematic volume edited by Michał Dudek and Piotr Eckhardt): 15-30. ISSN 0208-6069; e-ISSN 2450-2782
ENGLISH ABSTRACT: "In the context of the significant literature on Marc Augé’s concept of non-pla... more ENGLISH ABSTRACT: "In the context of the significant literature on Marc Augé’s concept of non-places, including its various applications in different disciplines, and also constantly growing legal geographical analyses, it is striking that, to date, there have been no more focused discussion on non-places and the law. This paper aims to begin filling this noticeable gap. It focuses on an original presentation of Augé’s concept and distinguishes three levels of non-places: their objective, material level (e.g. the buildings of non-places); the intersubjective, social level (the specific, distinctive feel of non-places, such as anonymity and detachment); and the purely individual, subjective level (the way particular people assess a specific non-place). The paper not only argues that Augé is already sensitive to the law in his original account of non-places, but also that the law – while directly irrelevant for the subjective level – is nevertheless very important for the objective and intersubjective levels of non-places, as, ultimately, it is a co-constituting factor of these aspects of the discussed type of sites." POLSKI ABSTRAKT: "W kontekście obszernej literatury na temat koncepcji nie-miejsc Marca Augé, włącznie z jej wieloma aplikacjami w różnych dziedzinach, a także stale rozwijanych geograficzno-prawnych analiz, zaskakujące jest, że dotąd nie przeprowadzono bardziej skupionej dyskusji nad nie-miejscami i prawem. Celem tego artykułu jest rozpoczęcie wypełniania tej luki. Skupia się on na oryginalnym ujęciu koncepcji Augé i wyróżnia trzy poziomy nie-miejsc: ich obiektywny, materialny poziom (np. budynki nie-miejsc); intersubiektywny, społeczny poziom (specyficzna, wyróżniająca atmosfera nie-miejsc, taka jak panująca w nich anonimowość i poczucie zdystansowania), oraz wyłącznie indywidualny, subiektywny poziom (to, jak poszczególni ludzie oceniają konkretne nie-miejsce). W artykule przekonuje się nie tylko do tego, że Augé jest uwrażliwiony na prawo już w jego pierwotnym ujęciu nie-miejsc. Ponadto prawo – jakkolwiek bezpośrednio nieistotne dla subiektywnego poziomu – jest bardzo ważne dla poziomów obiektywnego i intersubiektywnego nie-miejsc, jako, ostatecznie, czynnik współkonstytuujący te aspekty komentowanego rodzaju miejsc."
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 2021, vol. 94 (Entanglements of Law and Space, thematic volume edited by Michał Dudek and Piotr Eckhardt): 5-13. ISSN 0208-6069; e-ISSN 2450-2782
ENGLISH ABSTRACT: "Introduction to the thematic volume of Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iu... more ENGLISH ABSTRACT: "Introduction to the thematic volume of Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica – devoted to the issue of law and space – provides basic context for the publication, placing special emphasis on the current state of legal geographical inquiries conducted by Polish scholars. Moreover, it briefly presents each article in the volume and comments on articles’ selected aspects to show how they can be located within the entire broad legal geography scholarship." POLSKI ABSTRAKT: "Wprowadzenie do tematycznego tomu Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica – poświęconego zagadnieniu prawa i przestrzeni – omawia jego zasadniczy kontekst, kładąc szczególny nacisk na aktualny stan geograficzno-prawnych analiz prowadzonych przez polskich uczonych. Ponadto wprowadzenie zwięźle przedstawia każdy z artykułów w tomie i komentuje ich wybrane aspekty, by ukazać, jak mogą być umieszczone w całym szerokim nurcie geografii prawnej."
Studia Socjologiczne [Sociological Studies] 2021, no. 1 (240): 61-87. ISSN 0039-3371; e-ISSN 2545-2770
ENGLISH ABSTRACT: "Power distance is one of the most researched dimensions of culture in Geert Ho... more ENGLISH ABSTRACT: "Power distance is one of the most researched dimensions of culture in Geert Hofstede’s framework. The vast majority of scholars refer to power distance as though it were something self-evident. Despite the hundreds of studies conducted on the basis of power distance, to date no one has seriously tried to propose a reconceptualization of power distance. Against that background, this paper aims to redefine Hofstede’s concept of power distance. It focuses on formulating a sketch of the three-level concept of power distance that essentially refers to Hofstedian tradition, but is at the same time entangled in different ontological and epistemological assumptions on the social world. The proposed way of understanding power distance creates space for, among other things, a more interaction-focused study on power dynamics in various settings. It also provides the possibility of formulating completely new hypotheses concerning psychological and sociological dimensions of exercising power." POLSKI ABSTRAKT: "Dystans władzy jest jednym z najczęściej badanych wymiarów kultury w podejściu Geerta Hofstedego. Jednak zdecydowana większość badaczy odnosi się do dystansu władzy jak do czegoś oczywistego. Pomimo setek badań nad dystansem władzy, do tej pory nikt nie próbował dokonać rekonceptualizacji tej koncepcji. Na tym tle w niniejszym artykule zaproponowano nowe rozumienie dystansu władzy. Wywód koncentruje się na sformułowaniu zarysu trójpoziomowej koncepcji dystansu władzy, która zasadniczo nawiązuje do tradycji Hofstedego, ale jednocześnie jest wolna od jej założeń ontologicznych i epistemologicznych dotyczących świata społecznego. Proponowany sposób rozumienia dystansu władzy stwarza przestrzeń, między innymi, do badań nad dystansem władzy skoncentrowanych na dynamice interakcyjnej w różnych warunkach. Daje także możliwość formułowania zupełnie nowych hipotez dotyczących psychologicznych i socjologicznych wymiarów władzy".
International Journal for the Semiotics of Law 2021, vol. 34, no. 2: 421-446. ISSN 0952-8059 (Print); ISSN 1572-8722 (Online)
"This paper’s aim is to promote greater interest in courtroom practices of minute-taking—the prep... more "This paper’s aim is to promote greater interest in courtroom practices of minute-taking—the preparation of written documents that constitute a record of what was said and done in the courtroom during a case hearing, very often based on a judge’s dictation of rephrased questioned person’s statements to a clerk who records them. This aim is achieved through discussion ultimately focused on the distinguishable aspects of minute-taking (for example, faithfulness, frequency of interruptions, and linguistic precision), its possible underlying mechanisms (such as time limits or the quality of questioned person’s statements), and further consequences (especially for the dynamics of courtroom communication, opinions about judges, and basic procedural principles), followed by some remarks concerning the judge–clerk relationship outside the scope of minute-taking and more direct discussion of clerks themselves. The discussions and analyses presented here are empirically-grounded, forming a side result of a larger research project conducted in a Polish lower court that combined observations of case hearings with witness interviews. Despite their inadvertent origin, the investigations presented here demonstrate the complexity and multifaceted nature of minute-taking to a greater extent than previous relevant studies have revealed. While minute-taking has not been neglected entirely in legal research, there remain many questions to be addressed. This paper suggests some of these questions as well as potential directions for future research on minute-taking through discussion of how the identified aspects of minute-taking can be utilized and which theoretical frameworks may be applicable. Although the paper is a result of empirical research conducted in Poland, its aims are relevant outside the Polish context, particularly in other continental European countries where minutes are also taken from case hearings."
Oñati Socio-Legal Series 2020, vol. 10, no. 4: 686-716. ISSN 2079-5971
"The aim of the paper is to outline a new original approach to judicial innovations, in compariso... more "The aim of the paper is to outline a new original approach to judicial innovations, in comparison to the previous conceptualizations or actual innovation agendas. The proposed approach flows from larger theoretical and empirical project concerned with the reconceptualized, in comparison to Geert Hofstede’s, understanding of power distance and its application to courtroom interactions, especially between judges and witnesses. First, the paper carefully clarifies the underlying reconceptualized power distance and empirical research based on it, focused on judge-witness courtroom interactions. Subsequently, the proposed conceptualization of judicial innovations is presented, its assumptions explained and particular examples provided. Against the background of other judicial innovations studies and agendas, it is argued that this proposal is not only much more theoretically and conceptually clear, but, even more importantly, much more practical, in a sense that it significantly widens perspective on the possible advancements in judicial systems and helps in generating innovation ideas."
International Journal for the Semiotics of Law 2019, vol. 32, no. 3: 641-660. ISSN 0952-8059 (Print); ISSN 1572-8722 (Online)
"The paper’s aim is to present and critically discuss a peculiar practice noticed and studied in ... more "The paper’s aim is to present and critically discuss a peculiar practice noticed and studied in courtrooms in the Lower Court in Kraków, Poland. In courtrooms where different hearings take place, two cameras are installed on the wall or on the stand near the judge’s bench. One camera is aimed at the center of the courtroom, where non-professional participants such as witnesses or plaintiffs stand while being questioned by judge. The second camera’s view is more general—it covers the rest of the courtroom, including the benches for plaintiffs, claimants, defendants, and their legal representatives, and most notably the general public. Naturally, the mere presence of cameras in the modern courtroom is not surprising. What raises some questions is the presence of TV screens in the Kraków Lower Court’s courtrooms (and in Poland’s courts in general), which display the feed from both cameras during the hearing. Consequently, people gathered in the courtroom, especially people questioned by the judge (such as witnesses), can see themselves “live” in the TV screen. Even without raising the subtle details and differences between individual courtrooms, the system of displaying, in real time, live video feeds from a courtroom into the same courtroom begs for more detailed, critical analysis. For instance, one should address the system’s (presumably intended) functions (e.g. transparency, behavior control, and correction of time perception) and the real consequences for the dynamics during hearings, which are not assumptions or hypotheticals. The paper distinguishes the issues connected with the system and addressees them through the perspective of witnesses who participate in the hearings, using the collected opinions of witnesses."
![Research paper thumbnail of Co by było, gdyby… próbowano nie popełniać błędu naturalistycznego? [What If… One Tried Not to Commit a Naturalistic Fallacy?]](https://attachments.academia-assets.com/61109727/thumbnails/1.jpg)
](Logos i Ethos [Logos and Ethos] 2019, no. 1 (49): 27-43. ISSN 0867-8308; eISSN 2391-6834
ENGLISH ABSTRACT: "The paper discusses possible consequences of avoiding naturalistic fallacy (NF... more ENGLISH ABSTRACT: "The paper discusses possible consequences of avoiding naturalistic fallacy (NF) in interpersonal communication. The hypothetical conversation between two subjects (X and Y) about an object (α) is outlined and its variants are specified. In the variant 1, X states that α is good and Y asks question, why it is good. X says that α is good, because, e.g., it is economically effective. This can be regarded, according to basically understood Moore’s view, as an instance of NF. In the variant 2, X avoids answering the Y’s question. X is saying only ‘α is good and that’s it!’, which can be interpreted as a reference to Moorean self-evidence category. Although X avoids NF, it impairs a conversation. One can also avoid NF through: not asking ‘why α is good?’ (variant 3) or not using word ‘good’ (variant 4). Analysis of all variants shows that avoiding NF can have troublesome consequences because of, i.a., common use of the word ‘good’ or frequent need to justify statements about goodness of some object. Those consequences seem to be independent from the mere evaluation of Moore’s argumentation about NF, e.g., a controversy whether NF is a real fallacy or only a consequence of Moore’s assumptions regarding, i.a., definitions." POLSKI ABSTRAKT: "Artykuł omawia możliwe skutki unikania błędu naturalistycznego (BN) w komunikacji międzyludzkiej. Zarysowana jest hipotetyczna rozmowa dwóch podmiotów (X i Y) na temat przedmiotu (α) i sprecyzowane są jej warianty. W 1. wariancie X twierdzi, że α jest dobre, a Y zadaje pytanie, dlaczego jest dobre. X odpowiada, iż α jest dobre, bo jest, np. efektywne ekonomicznie. To można ocenić, zgodnie z podstawowo ujętymi poglądami Moore’a, jako przykład BN. W 2. wariancie X unika odpowiedzi na pytanie Y. X mówi tylko „α jest dobre i tyle!”, co można uznać za nawiązanie do Moore’owskiej kategorii oczywistości samej przez się. Choć X unika BN, to utrudnia rozmowę. Unikać BN można też przez: niezadawanie pytania „dlaczego α jest dobre?” (wariant 3) czy nieużywanie słowa „dobry” (wariant 4). Analiza wszystkich wariantów pokazuje, że unikanie BN może mieć problematyczne skutki z powodu, m.in., powszechnego użycia słowa „dobry” czy częstej potrzeby, by uzasadnić tezy o przysługującej czemuś cesze dobra. Te konsekwencje zdają się być niezależne od samej oceny argumentacji Moore’a o BN, np., kontrowersji, czy BN jest rzeczywistym błędem czy wynikiem przyjętych przez Moore’a założeń o, m.in., definicjach."
![Research paper thumbnail of O problemach uzgadniania prawa z moralnością przy okazji odpowiedzi Wojciechowi Ciszewskiemu [On the Problems of Aligning Law with Morality in Response to Wojciech Ciszewski]](https://attachments.academia-assets.com/59464023/thumbnails/1.jpg)
](Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny [Journal of Law, Economics and Sociology] 2019, no. 1: 235-248. ISSN 0035-9629
ENGLISH ABSTRACT: "This article is Michał Dudek’s answer to the criticism articulated by Wojciech... more ENGLISH ABSTRACT: "This article is Michał Dudek’s answer to the criticism articulated by Wojciech Ciszewski. In its first part it is noted, amongst other things, that Dudek and Ciszewski adopt different visions of the moral neutrality of law, or that they conduct analyses in a significantly different manner. It is also emphasized that Ciszewski frequently uses very idealistic, even counterfactual constructions and reads Dudek’s arguments erroneously. In the second part, Dudek, noticing Ciszewski’s very narrow critique of aligning law with morality, presents a more complete list of controversies connected with this postulate, including the problem of the incompleteness of morality, the diagnosis of morality, and the extension of the legislative process." POLSKI ABSTRAKT: "Niniejszy artykuł stanowi odpowiedź Michała Dudka na krytykę Wojciecha Ciszewskiego. W pierwszej jego części zauważa się między innymi przyjmowanie przez Dudka i Ciszewskiego ostatecznie różnych wizji neutralności moralnej prawa, czy ich wyraźnie odmienne sposoby prowadzenia analiz. Podkreśla się przy tym częste używanie przez Ciszewskiego bardzo idealistycznych, wręcz kontrfaktycznych konstrukcji i błędne odczytanie wywodów Dudka. W drugiej części natomiast Dudek, dostrzegając bardzo mało rozbudowaną krytykę Ciszewskiego na temat uzgadniania prawa z moralnością, prezentuje pełniejsze wyliczenie kontrowersji związanych z tym postulatem, m.in. problem niezupełności moralności, diagnozowania moralności czy rozciągnięcia procesu legislacyjnego."
W wersji elektronicznej poprawiono błędy dostrzeżone w druku:
strona 238, przypis 18, wers 2 przypisu od góry, WERSJA DRUKOWANA: (Ciszewski [2014]: przyp. 7), WERSJA ELEKTRONICZNA: (Ciszewski [2014]: 8, przyp. 7)
strona 239, ciąg dalszy przypisu 23, wers 1-2 kontynuowanego przypisu od góry, WERSJA DRUKOWANA: (Ciszewski [2014]: 85, przyp. 5), WERSJA ELEKTRONICZNA: (Ciszewski [2016]: 85, przyp. 5)
strona 242, wers 3-4 tekstu głównego od dołu, WERSJA DRUKOWANA: Poniższe uwagi są po to, aby nasze nieporozumienie nie doprowadziło do jakichkolwiek nowych i być może istotnych tez. WERSJA ELEKTRONICZNA: Poniższe uwagi są po to, aby nasze nieporozumienie ostatecznie doprowadziło do pewnych nowych i być może istotnych tez.
Michał Dudek, Piotr Eckhardt, Marcin Wróbel (eds.), Przestrzenny wymiar prawa [Spatial Dimension of Law], Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2018: 199-226. ISBN 978-83-7688-498-1, 2018
"This book examines the importance of flat ontologies for law and sociolegal theory. Associated w... more "This book examines the importance of flat ontologies for law and sociolegal theory. Associated with the emergence of new materialism in the humanities and social sciences, the elaboration of flat ontologies challenges the binarism that has maintained the separation of culture from nature, and the human from the nonhuman. Although most work in legal theory and sociolegal studies continues to adopt a non-flat, anthropocentric and immaterial take on law, the critique of this perspective is becoming more and more influential. Engaging the increasing legal interest in flat ontologies, this book offers an account of the main theoretical perspectives, and their importance for law. Covering the work of the five major theorists in the area – Gabriel Tarde, Bruno Latour, Manuel DeLanda, Karen Barad and Graham Harman – the book aims to encourage this interest, as well as to explicate the important problems of and differences between these perspectives. Flat ontologies, the book demonstrates, can offer a valuable new perspective for understanding and thinking about law.
This book will appeal mainly to scholars and students in legal theory and sociolegal studies; as well as others with interests in the posthumanist turn in philosophy and social theory."
The book presents a comprehensive reconceptualization of Geert Hofstede’s well-known concept of p... more The book presents a comprehensive reconceptualization of Geert Hofstede’s well-known concept of power distance, applying the theory to the specific case of judge–witness courtroom interactions in Polish regional courts.
In the light of the detailed critique of Hofstede’s original approach to power distance, the book first carefully develops a three-level concept of power distance, including personal preferences concerning the realization of power relations (subjective level); rules, practices and spatio-architectural arrangements underlying power relations (organizational level); and individual demeanors that can, in practice, increase or decrease the asymmetry between parties to a power relation (interactional level). This reconceptualization provides a universal conceptual apparatus that is applicable to various social settings, but the authors have used it in extensive qualitative and quantitative research focused on courtroom interactions.
After laying the theoretical foundations, the book details the elements of judge–witness courtroom interactions (both verbal and non-verbal) that contribute to establishing power distance between judge and witness. These were identified over 6 months of observational research conducted in 2018 in the Kraków regional courts.
Lastly, the book addresses the issue of the relationship between the subjective level of power distance and opinions that laypeople can have concerning a judge’s demeanor in the courtroom environment. To do so, it describes specific quantitative research that involved the creation of original film clips depicting witness questioning by the judge in a courtroom in three power distance situations.
Offering a coherent framework for examining various interpersonal relations in legal contexts and illustrating how the framework can be applied on the courtroom interactions example, the book will appeal to a wide range of legal practitioners and academics. It also allows scientists outside the legal field to gain a new and broad understanding of power distance that they can easily apply in their respective fields. Furthermore, it provides non-academics with insights into courtroom interactional dynamics, as exemplified by the discussion of Polish judicial practice.
W jaki sposób ludzie mogą zorientować się w obowiązującym ich prawie? Jakie szanse na to mają oso... more W jaki sposób ludzie mogą zorientować się w obowiązującym ich prawie? Jakie szanse na to mają osoby znajdujące się na terytorium obcego dla siebie państwa (np. turyści i migranci)? Czy teorie opisujące i analizujące przebieg kontaktu ludzi z różnych kultur, teorie komunikacji interkulturowej, są istotne dla analiz sytuacji ludności napływowej w zakresie zorientowania się przez nich w lokalnym prawie? Niniejsza publikacja udziela odpowiedzi na te pytania, proponując całościowe ujęcie procesów uzyskiwania orientacji w prawie przez jego adresatów. Jest pierwszą w polskiej literaturze próbą kompleksowego ujęcia kwestii orientowania się w lokalnym prawie przez cudzoziemców i zestawienia jej ze współczesnymi teoriami komunikacji interkulturowej. Praca może zainteresować nie tylko przedstawicieli nauk prawnych, ale także socjologów, komunikologów, antropologów i filozofów.
"Analizy przeprowadzone w recenzowanej książce wyraźnie wskazują, że teorie komunikacji interkulturowej w niewielkim stopniu, jeśli w ogóle, mogą okazać się istotne lub przydatne w rozważaniach nad komunikowaniem prawa. Tezę taką można odczytać jako twierdzenie, że mimo uznania prawa za zjawisko kulturowe można kwestionować przydatność sięgania poza mniej lub bardziej tradycyjną sferę nauk prawnych. To interesujące stanowisko, gdyż w polskim piśmiennictwie ostatniego ćwierćwiecza stale obecna była gotowość do korzystania z dorobku innych dziedzin i niekiedy bezkrytyczne zainteresowanie tzw. integracją zewnętrzną nauk prawnych. Michał Dudek wskazuje, że taki zapał może prowadzić do pozornych lub w gruncie rzeczy nieistotnych wyników."
Z recenzji dra hab. Tomasza Staweckiego, prof. UW
Geografia prawna to kształtujący się od lat 80. XX wieku interdyscyplinarny nurt badawczy tworzon... more Geografia prawna to kształtujący się od lat 80. XX wieku interdyscyplinarny nurt badawczy tworzony głównie przez prawników oraz geografów społecznych i kulturowych. Ten kierunek, będący odpowiedzią na tzw. zwrot przestrzenny w humanistyce, podejmuje problematykę relacji prawa i przestrzeni oraz ich wzajemnego konstytuowania się. W dotychczasowej polskiej literaturze zagadnienia związane z geografią prawną w zasadzie nie były obecne. "Przestrzenny wymiar prawa" jest pierwszą w Polsce pracą zbiorową im poświęconą. Autorzy łączą różne podejścia badawcze i zainteresowania oraz czerpią inspiracje i narzędzia analizy nie tylko z samej geografii prawnej, lecz także z innych dyscyplin oraz nurtów nauk społecznych i humanistyki traktujących o przestrzeni i miejscach.
Początkowe rozdziały poruszają zagadnienia uniwersalne, takie jak wykorzystanie map w badaniu prawa i zjawisk prawnych, wytłumaczenie zjawiska honoru przez kategorie przestrzenno-architektoniczne czy możliwości aplikacji wybranej teorii dotyczącej przestrzeni do analiz sali sądowej. W dalszej części książki autorzy podejmują rozważania nad przestrzennymi aspektami prawa obowiązującego poza Polską, odnosząc się do wielowymiarowości i nielinearności granic na przykładzie Palestyny oraz wydzielania w indyjskiej komunikacji zbiorowej miejsc dostępnych dla jednej płci. Końcowe rozdziały traktują o konkretnych zjawiskach i regulacjach w Polsce. Omawiają umiejscowienie ośrodków dla uchodźców, wytwarzanie przestrzeni i terytorium w społecznościach pasterskich, historyczny przykład przestrzennych implikacji wybranych regulacji Polski Ludowej oraz przestrzenne skutki zakazu handlu w niedziele. Analizy wymienionych zagadnień prezentują nowe możliwości badawcze wiążące się z byciem bardziej świadomym i wrażliwym na przestrzenne uwikłanie prawa.
Od lat sześćdziesiątych do początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku świadomość prawna była jedny... more Od lat sześćdziesiątych do początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku świadomość prawna była jednym z najpopularniejszych tematów badawczych w polskiej socjologii prawa. Z czasem znacząco zmniejszyło się zainteresowanie nie tylko samą świadomością prawną, ale również zagadnieniami z nią powiązanymi (m.in. socjalizacją prawną), składającymi się na to, co określić można mianem świadomościowego wymiaru prawa. Badania nad tą wciąż aktualną problematyką prowadzone są obecnie przede wszystkim przez uczonych zagranicznych (w szczególności anglojęzycznych). Nauki prawne nieustannie adaptują na swoje potrzeby osiągnięcia innych dyscyplin, a wśród tych „zapożyczeń” znajdują się często zagadnienia istotne dla refleksji nad świadomością prawną. Wydaje się, że w obliczu zmian w badaniach prowadzonych na świecie dotyczących tej tematyki i nieustannego uzupełniania jej o nowe elementy, również w Polsce należy ponownie przyjrzeć się zagadnieniu świadomości prawnej. "Świadomościowy wymiar prawa" nie tylko przypomina najważniejsze wątki z prowadzonych w przeszłości na gruncie polskim dyskusji nad świadomością prawną, ale przede wszystkim w oryginalny sposób je rozwija oraz pogłębia m.in. poprzez zaproponowanie nowej, motywacyjnej koncepcji świadomości prawnej, uzupełnienie rozważań nad tą problematyką o zagadnienia tzw. sprawności prawnych oraz fałszywej świadomości, refleksje na temat znaczenia psychologii poznawczej i rozwojowej, a także psychoanalizy dla socjalizacji prawnej czy też ukazanie doniosłości zjawiska pluralistycznej ignorancji.
Relacja wartości i prawa to jeden z klasycznych tematów szeroko rozumianej nauki prawa. Z wielu p... more Relacja wartości i prawa to jeden z klasycznych tematów szeroko rozumianej nauki prawa. Z wielu powodów wymaga ona jednak nowego opracowania. Nie tylko „stare” konceptualizacje przestały pasować do współczesnych warunków, ale również zmieniły się same nauki społeczne. Wychodząc naprzeciw tym tendencjom Autorzy rozdziałów w tomie "Aksjologiczny wymiar prawa" podjęli się oryginalnych studiów nad związkami pomiędzy światem wartości a prawem. Zamiast rozważań nad prawem i moralnością, relacjami pomiędzy prawem pozytywnym i prawem naturalnym, oferują nowe koncepcje teoretyczne oraz nowe perspektywy badań nad wartościami. Wśród tych pierwszych wymienić można np. koncepcje objaśniania świata społecznego przez wartości, esencjalizmu aksjologicznego, czy też prymitywizmu aksjologicznego. Jeżeli chodzi o nowe perspektywy badawcze, to w tomie znajdują się rozważania m.in. nad materialnym wymiarem ochrony wartości przez prawo oraz politycznym znaczeniem aksjologii w procesie działania prawa.
International Journal for the Semiotics of Law 2023, vol. 36, no. 6: 2455-2483. ISSN 0952-8059 (Print); ISSN 1572-8722 (Online)
"Despite its popularity in recent theorisations of law as an artifact, the idea that law is an im... more "Despite its popularity in recent theorisations of law as an artifact, the idea that law is an immaterial being, independent from even the documents that contain legal acts, has not been subjected to a focused analysis. This paper fills this noticeable gap. After providing generalizing account of the Immateriality Thesis, based on its different expositions in the literature, the paper criticises it. First, it argues that it is based on the counterfactual assumption that semantic content can exist beyond any carrier for itself. The paper then elaborates on the thesis’ empirical implausibility, particularly its ignorance of how much the law is as it is due to writing. Third, the paper reveals how the thesis is difficult to combine with other jurisprudential issues, notably law’s effectiveness. Following such a critique, the paper considers the possible origins of and reasons for the thesis. Given its highly questionable character, the paper concludes with some general ideas on taking law’s materiality seriously."
Semiotica 2022, no. 247: 283-317. ISSN 1613-3692
"Against the background of studies on redundancy in law that completely omit the visual element i... more "Against the background of studies on redundancy in law that completely omit the visual element in law and of studies on traffic signs that are laconic about their redundancies, the present study proposes more focused investigation into the redundancies of traffic signs. After presentation of the broader context of existing studies on traffic signs and on redundancy in law, and following a discussion of the direct inspiration for embarking upon research into this topic, the article moves to present and discuss six proposed types of redundancies of signs. Utilizing Franciszek Studnicki’s distinction between sign-types and sign-realizations, and given that traffic signs exist in various complicated relationships with each other, with written formulations in legal texts, and with the environments in which they are placed, the study comments on six types of redundancy: (1) sign-type–basic task(s) of road traffic law; (2) of sign-type’s elements; (3) sign-type–sign-type; (4) sign-type–legal text; (5) sign-realization–sign-realization; and (6) sign-realization–environment. Analysis of each type is supported through examples, various subdivisions, and additional lines of inquiry. The study has value for both strictly theoretical and more practical enterprises related both to traffic signs themselves and to the wider realm of visualization of norms."
Oñati Socio-Legal Series 2021, vol. 11, no. 6 (S): S228-S253. ISSN 2079-5971
"Amos Rapoport is one of the pioneers of the studies on the relationship between people and their... more "Amos Rapoport is one of the pioneers of the studies on the relationship between people and their environments. At the same time, analyzing the built environment as a factor co-determining human interactions in the courtroom tends to be more and more popular in literature. Following this line, the paper aims to consider whether Rapoport’s theoretical framework (especially its part related to non-verbal communication through the environment) could be fruitfully applied to the study of the courtroom in order to shed some light on the spatial, physical, or architectural aspects of the courtroom (which is treated as a particular environment). This paper offers a preliminary examination of the usefulness of Rapoport’s framework in reference to the courtroom interior. What needs to be stressed is that, rather than focusing on a given jurisdiction as a point of reference when elaborating on the usefulness of Rapoport’s framework, the authors try to examine its general applicability."
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 2021, vol. 94 (Entanglements of Law and Space, thematic volume edited by Michał Dudek and Piotr Eckhardt): 15-30. ISSN 0208-6069; e-ISSN 2450-2782
ENGLISH ABSTRACT: "In the context of the significant literature on Marc Augé’s concept of non-pla... more ENGLISH ABSTRACT: "In the context of the significant literature on Marc Augé’s concept of non-places, including its various applications in different disciplines, and also constantly growing legal geographical analyses, it is striking that, to date, there have been no more focused discussion on non-places and the law. This paper aims to begin filling this noticeable gap. It focuses on an original presentation of Augé’s concept and distinguishes three levels of non-places: their objective, material level (e.g. the buildings of non-places); the intersubjective, social level (the specific, distinctive feel of non-places, such as anonymity and detachment); and the purely individual, subjective level (the way particular people assess a specific non-place). The paper not only argues that Augé is already sensitive to the law in his original account of non-places, but also that the law – while directly irrelevant for the subjective level – is nevertheless very important for the objective and intersubjective levels of non-places, as, ultimately, it is a co-constituting factor of these aspects of the discussed type of sites." POLSKI ABSTRAKT: "W kontekście obszernej literatury na temat koncepcji nie-miejsc Marca Augé, włącznie z jej wieloma aplikacjami w różnych dziedzinach, a także stale rozwijanych geograficzno-prawnych analiz, zaskakujące jest, że dotąd nie przeprowadzono bardziej skupionej dyskusji nad nie-miejscami i prawem. Celem tego artykułu jest rozpoczęcie wypełniania tej luki. Skupia się on na oryginalnym ujęciu koncepcji Augé i wyróżnia trzy poziomy nie-miejsc: ich obiektywny, materialny poziom (np. budynki nie-miejsc); intersubiektywny, społeczny poziom (specyficzna, wyróżniająca atmosfera nie-miejsc, taka jak panująca w nich anonimowość i poczucie zdystansowania), oraz wyłącznie indywidualny, subiektywny poziom (to, jak poszczególni ludzie oceniają konkretne nie-miejsce). W artykule przekonuje się nie tylko do tego, że Augé jest uwrażliwiony na prawo już w jego pierwotnym ujęciu nie-miejsc. Ponadto prawo – jakkolwiek bezpośrednio nieistotne dla subiektywnego poziomu – jest bardzo ważne dla poziomów obiektywnego i intersubiektywnego nie-miejsc, jako, ostatecznie, czynnik współkonstytuujący te aspekty komentowanego rodzaju miejsc."
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 2021, vol. 94 (Entanglements of Law and Space, thematic volume edited by Michał Dudek and Piotr Eckhardt): 5-13. ISSN 0208-6069; e-ISSN 2450-2782
ENGLISH ABSTRACT: "Introduction to the thematic volume of Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iu... more ENGLISH ABSTRACT: "Introduction to the thematic volume of Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica – devoted to the issue of law and space – provides basic context for the publication, placing special emphasis on the current state of legal geographical inquiries conducted by Polish scholars. Moreover, it briefly presents each article in the volume and comments on articles’ selected aspects to show how they can be located within the entire broad legal geography scholarship." POLSKI ABSTRAKT: "Wprowadzenie do tematycznego tomu Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica – poświęconego zagadnieniu prawa i przestrzeni – omawia jego zasadniczy kontekst, kładąc szczególny nacisk na aktualny stan geograficzno-prawnych analiz prowadzonych przez polskich uczonych. Ponadto wprowadzenie zwięźle przedstawia każdy z artykułów w tomie i komentuje ich wybrane aspekty, by ukazać, jak mogą być umieszczone w całym szerokim nurcie geografii prawnej."
Studia Socjologiczne [Sociological Studies] 2021, no. 1 (240): 61-87. ISSN 0039-3371; e-ISSN 2545-2770
ENGLISH ABSTRACT: "Power distance is one of the most researched dimensions of culture in Geert Ho... more ENGLISH ABSTRACT: "Power distance is one of the most researched dimensions of culture in Geert Hofstede’s framework. The vast majority of scholars refer to power distance as though it were something self-evident. Despite the hundreds of studies conducted on the basis of power distance, to date no one has seriously tried to propose a reconceptualization of power distance. Against that background, this paper aims to redefine Hofstede’s concept of power distance. It focuses on formulating a sketch of the three-level concept of power distance that essentially refers to Hofstedian tradition, but is at the same time entangled in different ontological and epistemological assumptions on the social world. The proposed way of understanding power distance creates space for, among other things, a more interaction-focused study on power dynamics in various settings. It also provides the possibility of formulating completely new hypotheses concerning psychological and sociological dimensions of exercising power." POLSKI ABSTRAKT: "Dystans władzy jest jednym z najczęściej badanych wymiarów kultury w podejściu Geerta Hofstedego. Jednak zdecydowana większość badaczy odnosi się do dystansu władzy jak do czegoś oczywistego. Pomimo setek badań nad dystansem władzy, do tej pory nikt nie próbował dokonać rekonceptualizacji tej koncepcji. Na tym tle w niniejszym artykule zaproponowano nowe rozumienie dystansu władzy. Wywód koncentruje się na sformułowaniu zarysu trójpoziomowej koncepcji dystansu władzy, która zasadniczo nawiązuje do tradycji Hofstedego, ale jednocześnie jest wolna od jej założeń ontologicznych i epistemologicznych dotyczących świata społecznego. Proponowany sposób rozumienia dystansu władzy stwarza przestrzeń, między innymi, do badań nad dystansem władzy skoncentrowanych na dynamice interakcyjnej w różnych warunkach. Daje także możliwość formułowania zupełnie nowych hipotez dotyczących psychologicznych i socjologicznych wymiarów władzy".
International Journal for the Semiotics of Law 2021, vol. 34, no. 2: 421-446. ISSN 0952-8059 (Print); ISSN 1572-8722 (Online)
"This paper’s aim is to promote greater interest in courtroom practices of minute-taking—the prep... more "This paper’s aim is to promote greater interest in courtroom practices of minute-taking—the preparation of written documents that constitute a record of what was said and done in the courtroom during a case hearing, very often based on a judge’s dictation of rephrased questioned person’s statements to a clerk who records them. This aim is achieved through discussion ultimately focused on the distinguishable aspects of minute-taking (for example, faithfulness, frequency of interruptions, and linguistic precision), its possible underlying mechanisms (such as time limits or the quality of questioned person’s statements), and further consequences (especially for the dynamics of courtroom communication, opinions about judges, and basic procedural principles), followed by some remarks concerning the judge–clerk relationship outside the scope of minute-taking and more direct discussion of clerks themselves. The discussions and analyses presented here are empirically-grounded, forming a side result of a larger research project conducted in a Polish lower court that combined observations of case hearings with witness interviews. Despite their inadvertent origin, the investigations presented here demonstrate the complexity and multifaceted nature of minute-taking to a greater extent than previous relevant studies have revealed. While minute-taking has not been neglected entirely in legal research, there remain many questions to be addressed. This paper suggests some of these questions as well as potential directions for future research on minute-taking through discussion of how the identified aspects of minute-taking can be utilized and which theoretical frameworks may be applicable. Although the paper is a result of empirical research conducted in Poland, its aims are relevant outside the Polish context, particularly in other continental European countries where minutes are also taken from case hearings."
Oñati Socio-Legal Series 2020, vol. 10, no. 4: 686-716. ISSN 2079-5971
"The aim of the paper is to outline a new original approach to judicial innovations, in compariso... more "The aim of the paper is to outline a new original approach to judicial innovations, in comparison to the previous conceptualizations or actual innovation agendas. The proposed approach flows from larger theoretical and empirical project concerned with the reconceptualized, in comparison to Geert Hofstede’s, understanding of power distance and its application to courtroom interactions, especially between judges and witnesses. First, the paper carefully clarifies the underlying reconceptualized power distance and empirical research based on it, focused on judge-witness courtroom interactions. Subsequently, the proposed conceptualization of judicial innovations is presented, its assumptions explained and particular examples provided. Against the background of other judicial innovations studies and agendas, it is argued that this proposal is not only much more theoretically and conceptually clear, but, even more importantly, much more practical, in a sense that it significantly widens perspective on the possible advancements in judicial systems and helps in generating innovation ideas."
International Journal for the Semiotics of Law 2019, vol. 32, no. 3: 641-660. ISSN 0952-8059 (Print); ISSN 1572-8722 (Online)
"The paper’s aim is to present and critically discuss a peculiar practice noticed and studied in ... more "The paper’s aim is to present and critically discuss a peculiar practice noticed and studied in courtrooms in the Lower Court in Kraków, Poland. In courtrooms where different hearings take place, two cameras are installed on the wall or on the stand near the judge’s bench. One camera is aimed at the center of the courtroom, where non-professional participants such as witnesses or plaintiffs stand while being questioned by judge. The second camera’s view is more general—it covers the rest of the courtroom, including the benches for plaintiffs, claimants, defendants, and their legal representatives, and most notably the general public. Naturally, the mere presence of cameras in the modern courtroom is not surprising. What raises some questions is the presence of TV screens in the Kraków Lower Court’s courtrooms (and in Poland’s courts in general), which display the feed from both cameras during the hearing. Consequently, people gathered in the courtroom, especially people questioned by the judge (such as witnesses), can see themselves “live” in the TV screen. Even without raising the subtle details and differences between individual courtrooms, the system of displaying, in real time, live video feeds from a courtroom into the same courtroom begs for more detailed, critical analysis. For instance, one should address the system’s (presumably intended) functions (e.g. transparency, behavior control, and correction of time perception) and the real consequences for the dynamics during hearings, which are not assumptions or hypotheticals. The paper distinguishes the issues connected with the system and addressees them through the perspective of witnesses who participate in the hearings, using the collected opinions of witnesses."
Logos i Ethos [Logos and Ethos] 2019, no. 1 (49): 27-43. ISSN 0867-8308; eISSN 2391-6834
ENGLISH ABSTRACT: "The paper discusses possible consequences of avoiding naturalistic fallacy (NF... more ENGLISH ABSTRACT: "The paper discusses possible consequences of avoiding naturalistic fallacy (NF) in interpersonal communication. The hypothetical conversation between two subjects (X and Y) about an object (α) is outlined and its variants are specified. In the variant 1, X states that α is good and Y asks question, why it is good. X says that α is good, because, e.g., it is economically effective. This can be regarded, according to basically understood Moore’s view, as an instance of NF. In the variant 2, X avoids answering the Y’s question. X is saying only ‘α is good and that’s it!’, which can be interpreted as a reference to Moorean self-evidence category. Although X avoids NF, it impairs a conversation. One can also avoid NF through: not asking ‘why α is good?’ (variant 3) or not using word ‘good’ (variant 4). Analysis of all variants shows that avoiding NF can have troublesome consequences because of, i.a., common use of the word ‘good’ or frequent need to justify statements about goodness of some object. Those consequences seem to be independent from the mere evaluation of Moore’s argumentation about NF, e.g., a controversy whether NF is a real fallacy or only a consequence of Moore’s assumptions regarding, i.a., definitions." POLSKI ABSTRAKT: "Artykuł omawia możliwe skutki unikania błędu naturalistycznego (BN) w komunikacji międzyludzkiej. Zarysowana jest hipotetyczna rozmowa dwóch podmiotów (X i Y) na temat przedmiotu (α) i sprecyzowane są jej warianty. W 1. wariancie X twierdzi, że α jest dobre, a Y zadaje pytanie, dlaczego jest dobre. X odpowiada, iż α jest dobre, bo jest, np. efektywne ekonomicznie. To można ocenić, zgodnie z podstawowo ujętymi poglądami Moore’a, jako przykład BN. W 2. wariancie X unika odpowiedzi na pytanie Y. X mówi tylko „α jest dobre i tyle!”, co można uznać za nawiązanie do Moore’owskiej kategorii oczywistości samej przez się. Choć X unika BN, to utrudnia rozmowę. Unikać BN można też przez: niezadawanie pytania „dlaczego α jest dobre?” (wariant 3) czy nieużywanie słowa „dobry” (wariant 4). Analiza wszystkich wariantów pokazuje, że unikanie BN może mieć problematyczne skutki z powodu, m.in., powszechnego użycia słowa „dobry” czy częstej potrzeby, by uzasadnić tezy o przysługującej czemuś cesze dobra. Te konsekwencje zdają się być niezależne od samej oceny argumentacji Moore’a o BN, np., kontrowersji, czy BN jest rzeczywistym błędem czy wynikiem przyjętych przez Moore’a założeń o, m.in., definicjach."
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny [Journal of Law, Economics and Sociology] 2019, no. 1: 235-248. ISSN 0035-9629
ENGLISH ABSTRACT: "This article is Michał Dudek’s answer to the criticism articulated by Wojciech... more ENGLISH ABSTRACT: "This article is Michał Dudek’s answer to the criticism articulated by Wojciech Ciszewski. In its first part it is noted, amongst other things, that Dudek and Ciszewski adopt different visions of the moral neutrality of law, or that they conduct analyses in a significantly different manner. It is also emphasized that Ciszewski frequently uses very idealistic, even counterfactual constructions and reads Dudek’s arguments erroneously. In the second part, Dudek, noticing Ciszewski’s very narrow critique of aligning law with morality, presents a more complete list of controversies connected with this postulate, including the problem of the incompleteness of morality, the diagnosis of morality, and the extension of the legislative process." POLSKI ABSTRAKT: "Niniejszy artykuł stanowi odpowiedź Michała Dudka na krytykę Wojciecha Ciszewskiego. W pierwszej jego części zauważa się między innymi przyjmowanie przez Dudka i Ciszewskiego ostatecznie różnych wizji neutralności moralnej prawa, czy ich wyraźnie odmienne sposoby prowadzenia analiz. Podkreśla się przy tym częste używanie przez Ciszewskiego bardzo idealistycznych, wręcz kontrfaktycznych konstrukcji i błędne odczytanie wywodów Dudka. W drugiej części natomiast Dudek, dostrzegając bardzo mało rozbudowaną krytykę Ciszewskiego na temat uzgadniania prawa z moralnością, prezentuje pełniejsze wyliczenie kontrowersji związanych z tym postulatem, m.in. problem niezupełności moralności, diagnozowania moralności czy rozciągnięcia procesu legislacyjnego."
W wersji elektronicznej poprawiono błędy dostrzeżone w druku:
strona 238, przypis 18, wers 2 przypisu od góry, WERSJA DRUKOWANA: (Ciszewski [2014]: przyp. 7), WERSJA ELEKTRONICZNA: (Ciszewski [2014]: 8, przyp. 7)
strona 239, ciąg dalszy przypisu 23, wers 1-2 kontynuowanego przypisu od góry, WERSJA DRUKOWANA: (Ciszewski [2014]: 85, przyp. 5), WERSJA ELEKTRONICZNA: (Ciszewski [2016]: 85, przyp. 5)
strona 242, wers 3-4 tekstu głównego od dołu, WERSJA DRUKOWANA: Poniższe uwagi są po to, aby nasze nieporozumienie nie doprowadziło do jakichkolwiek nowych i być może istotnych tez. WERSJA ELEKTRONICZNA: Poniższe uwagi są po to, aby nasze nieporozumienie ostatecznie doprowadziło do pewnych nowych i być może istotnych tez.
Michał Dudek, Piotr Eckhardt, Marcin Wróbel (eds.), Przestrzenny wymiar prawa [Spatial Dimension of Law], Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2018: 199-226. ISBN 978-83-7688-498-1, 2018
International Journal for the Semiotics of Law 2018, vol. 31, no. 4: 771-785. ISSN 0952-8059 (Print); ISSN 1572-8722 (Online)
"This article discusses a rare instance of the highest national courts explicitly addressing traf... more "This article discusses a rare instance of the highest national courts explicitly addressing traffic signs in their judgments or decisions. It critically examines the standpoint expressed by the Polish Constitutional Tribunal and the Supreme Court, according to which the basic traffic sign categories in Poland—obligatory, prohibitory, informative and warning—are not separable (not disjunctive) [e.g. prima facie non-normative signs (informative or warning) can also be normative (obligatory or prohibitory)]. These courts formulated this idea when addressing the legal question concerning the applicability of legal provision penalizing failure to comply with a traffic sign to parking a car without paying a fee in an area marked by an informative sign that indicates the need to charge a fee for parking. The article analyses and criticizes the relevant standpoint of the Polish Constitutional Tribunal and the Supreme Court. It shows how many negative consequences can result from frivolous treatment and neglect of traffic signs. It also reconstructs some possible practical recommendations concerning not only traffic signs but also visualizations of legal rules in general."
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej [Archives for Philosophy of Law and Social Philosophy - Polish Edition] 2018, no. 2 (17): 60-74. ISSN 2082-3304, 2018
ENGLISH ABSTRACT: "The aim of this article is to discuss the infrequent, but noticeable, practice... more ENGLISH ABSTRACT: "The aim of this article is to discuss the infrequent, but noticeable, practice of inserting photographs in court decisions. Against the background of the few existing studies on this practice, which seem to be overly case-specific, this article proposes a more general, even universal list of problems connected with it. It addresses a short list of questions about the inclusion of photographs in court decisions, such as, for instance: “Why do judges include in court decisions photographs concerning the case-relevant facts?”; “Who are the addressees of these photographs?”; “What is the source of the photographs used and are all sources allowable?”; and “How come that some segments of court decisions are accompanied by relevant photographs and others are not?”. A discussion of these and other questions enables the conceptualisation of many problems connected with inserting photographs in court decisions – most notably, that of the criteria of choice, which previously has not been explicitly addressed, but barely hinted at – and leads to the conclusion that the practice in question, surrounded by many controversies, should be discontinued." POLSKI ABSTRAKT: "Celem artykułu jest skomentowanie rzadkiej, choć zauważalnej praktyki umieszczania fotografii w decyzjach sądowych. Na tle kilku istniejących studiów na jej temat, zdających się być jednak zbytnio skupionymi na konkretnych przypadkach, niniejszy artykuł proponuje bardziej generalną, a nawet uniwersalną listę problemów związanych z tą praktyką. Rozważa się krótką listę pytań dotyczących włączania fotografii do decyzji sądowych, np.: ‘dlaczego sędziowie umieszczają w decyzjach sądowych fotografie dotyczące faktów relewantnych dla sprawy?’; ‘kto jest adresatem tych fotografii?’; ‘jakie jest źródło użytych fotografii i czy wszystkie źródła są dopuszczalne?’; czy ‘dlaczego niektóre fragmenty decyzji sądowych są okraszone fotografiami a inne nie?’ Rozważenie tych i innych pytań umożliwia konceptualizację wielu problemów związanych z umieszczaniem fotografii w decyzjach sądowych – zwłaszcza problem kryteriów wyboru, który wcześniej nie był osobno komentowany, a jedynie zasugerowany – i prowadzi do konkluzji, że omawiana praktyka, uwikłana w wiele kontrowersji, nie powinna być kontynuowana."
Forum Prawnicze [Legal Forum] 2018, no. 4 (48): 87-100. ISSN 2081-688X
This paper is a translation of paper published originally in Polish: Komentarz do nieesencjalisty... more This paper is a translation of paper published originally in Polish: Komentarz do nieesencjalistycznego ujęcia pluralizmu prawnego Briana Z. Tamanahy [A Commentary to Brian Z. Tamanaha’s Non-Essentialist Version of Legal Pluralism], Forum Prawnicze [Legal Forum] 2017, no. 6 (44): 25-38. ISSN 2081-688X
Internetowy Magazyn Filozoficzny HYBRIS [Online Philosophical Magazine HYBRIS] 2018, no. 2 (41): 1-19. ISSN 1689-4286
ENGLISH ABSTRACT: "This article focuses on political accelerationism—an idea that proposes to use... more ENGLISH ABSTRACT: "This article focuses on political accelerationism—an idea that proposes to use capitalism against itself either by making it as a whole go even faster, pushing it to its limits and beyond until it collapses, or by appropriating some of its elements or tendencies for alternative, emancipatory purposes. It analyses two significant versions of this idea—that of Benjamin Noys and that of Nick Srnicek and Alex Williams—from the perspective of the following question: Is political accelerationism similar to certain previous developments in left critical thought in that it offers a new approach to law or, if it does not contain any explicitly expressed original take on law, enables a novel and fresh conceptualisation of law to be drawn from it? The article concludes that so far political accelerationism does not offer an original approach to law and that any perspectives on law that can be drawn from this idea are reminiscent of basic Marxist approaches to law." POLSKI ABSTRAKT: "Niniejszy artykuł skupia się na politycznym akceleracjonizmie—idei proponującej by użyć kapitalizm przeciwko niemu samemu, albo przez przyspieszenie go jako pewnej całości, popchnięcie go do jego granic, a nawet jeszcze dalej aż upadnie, albo przez przejmowanie niektórych jego elementów bądź tendencji na rzecz realizacji alternatywnych, emancypacyjnych celów. Analizuje się tu dwie istotne wersje tej idei—Benjamina Noysa oraz Nicka Srniceka i Alexa Williamsa—z perspektywy następującego pytania: Czy polityczny akceleracjonizm jest podobny do niektórych wcześniejszych osiągnięć lewicowej myśli krytycznej, w tym sensie, że oferuje nowe podejście do prawa, albo, jeśli nie zawiera jakiegokolwiek jasno wyrażonego oryginalnego ujęcia prawa, umożliwia zrekonstruowanie na swojej podstawie nowatorskiej i świeżej konceptualizacji prawa? Zgodnie z konkluzją artykułu, na razie polityczny akceleracjonizm nie oferuje oryginalnego podejścia do prawa, a perspektywy na prawo możliwe do zrekonstruowania na jego podstawie przypominają podstawowe marksistowskie ujęcia prawa."
![Research paper thumbnail of Komentarz do nieesencjalistycznego ujęcia pluralizmu prawnego Briana Z. Tamanahy [A Commentary to Brian Z. Tamanaha’s Non-Essentialist Version of Legal Pluralism]](https://attachments.academia-assets.com/57956948/thumbnails/1.jpg)
](Forum Prawnicze [Legal Forum] 2017, no. 6 (44): 25-38. ISSN 2081-688X, 2017
"The article highlights problems and controversies connected with one of the most original concep... more "The article highlights problems and controversies connected with one of the most original conceptualizations of legal pluralism proposed by Brian Z. Tamanaha. Recognizing problems with previous conceptualizations of legal pluralism and the definitions of the law they adopt, Tamanaha suggests considering as law what people identify as law. When there are discrepancies between the distinguishable social identifications of the law, it is actually possible to talk about legal pluralism in a given society. Although the non-essentialist (refraining from any assumptions about the characteristics that the law must manifest to be able to consider it as law) concept of legal pluralism offers new interesting research perspectives, it is also marked by a number of more or less subtle controversies. There are, among others, questions whether it actually allows a clear delimitation of the law from non-law and also tensions between the “democratic character” of the concept and the simultaneous negation of the likely social intuitions on the law, or its excessive descriptivism/lack of legal-political involvement and possible social consequences of its broader adoption. In the article, these and other issues are presented and critically reviewed, allowing for a more accurate assessment of Tamanaha’s conceptualization."
Michał Dudek, Katarzyna Struzińska (eds.), Świadomościowy wymiar prawa [Consciousness Dimension of Law], Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2017: 113-148. ISBN 978-83-7688-469-1
Sarah Marusek (ed.), Synesthetic Legalities. Sensory Dimensions of Law and Jurisprudence, Routledge, Abingdon 2017: 9-26. ISBN 9781472482952 (hardback); ISBN 9781315611693 (e-Book); ISBN 9781317047261 (Web PDF); ISBN 9781317047254 (ePub); ISBN 9781317047247 (Mobipocket)
Janina Czapska, Michalina Szafrańska, Daria Wójcik (eds.), Penalny populizm. Perspektywa polityczna i społeczna [Penal Populism. Political and Social Perspective], Wydawnictwo Uniwersytet Jagiellońskiego, Kraków 2016: 61-71. ISBN 978-83-233-4168-0; ISBN 978-83-233-9522-5 (e-book)